INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 grudnia 2010 r. (data wpływu 10 grudnia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 marca 2011 r. (data wpływu 14 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz ustawy Ordynacja podatkowa w zakresie rozliczenia osoby zmarłej jest:

• prawidłowe – w odniesieniu do pytania nr 1, 2, 4, 5, 7,
• nieprawidłowe – w odniesieniu do pytania nr 6,
• bezprzedmiotowe – w odniesieniu do pytania nr 3.

UZASADNIENIE

W dniu 10 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz ustawy Ordynacja podatkowa w zakresie rozliczenia osoby zmarłej.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 i 14f § 2 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z dnia 2 marca 2011 r. nr ILPB2/415-1385/10-2/WS, wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawczynię, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 2 marca 2011 r., skutecznie doręczono dnia 8 marca 2011 r., zaś w dniu 14 marca 2011 r. (data nadania 11 marca 2011 r.), do tut. organu wpłynęła odpowiedź, w której Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 25 marca 2010 r. mąż Wnioskodawczyni właściciel udziałów w spójce z o.o., zawarł przed notariuszem umowę sprzedaży tych udziałów dla spółki akcyjnej.

Po podpisaniu umowy sprzedaży w tym samym dniu, tj. 25 marca 2010 r. wpłynęła na konto męża kwota wynikająca z umowy sprzedaży.

W dniu 26 marca 2010 r. mąż Wnioskodawczyni zmarł.

Dnia 10 maja 2010 r. przed notariuszem sporządzony został akt poświadczenia dziedziczenia, w którym stwierdza się, że spadek po zmarłym nabyli z mocy ustawy (przyjęcie wprost spadku): żona oraz troje dzieci po 1/4 części spadku.

Dnia 7 lipca 2010 r. wszyscy spadkobiercy złożyli do urzędu skarbowego zeznania SD-Z2 (Zgłoszenie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych). Dnia 18 sierpnia 2010 r. urząd skarbowy wystawił zaświadczenie, że nabycie spadku jest zwolnione z podatku od spadków na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy na spadkobiercach ciąży obowiązek odprowadzenia podatku dochodowego od sprzedaży udziałów dokonanej przed śmiercią spadkodawcy, czy też jest on umorzony wraz ze śmiercią podatnika...
2. Kto miałby złożyć zeznanie PIT-38, jeśli osoba zobowiązana do zapłacenia podatku dochodowego od sprzedaży udziałów nie żyje, a spadkodawcy zwolnieni są od podatku od spadku...
3. Jeżeli przychód ze sprzedaży udziałów podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to czy spadkobiercy mogą obniżyć uzyskany w drodze spadku przychód o koszty ich nabycia (poniesione przez męża Wnioskodawczyni przed jego śmiercią ze wspólnego majątku małżonków)...
4. Na podstawie jakiego dokumentu, w jakim terminie i w jakim trybie spadkodawcy byliby zobowiązani do zapłacenia podatku dochodowego od zbycia udziałów w spółce z o.o. przez spadkodawcę...
5. Czy obowiązuje tutaj termin 30 kwietnia 2011 r. na rozliczenie podatku dochodowego od sprzedaży udziałów...
6. W jakim terminie urząd skarbowy powinien poinformować spadkobierców o wysokości dochodu spadkodawcy i kwocie podatku przypadającej do zapłacenia...
7. W jakim terminie urząd skarbowy powinien wydać decyzję zgodnie z przepisem art. 104 ustawy ordynacja podatkowa...

Zdaniem Wnioskodawczyni, obowiązki podatnika względem państwa ustają wraz z jego śmiercią. Ponadto nikt nie ma obowiązku, a nawet prawa, do składania zeznania podatkowego za osobę zmarłą.

W ocenie Zainteresowanej, gdyby spadkodawca żył, uzyskany przez niego przychód z tytułu zbycia udziałów w spółce z o.o., byłby niewątpliwie pomniejszony o koszty ich nabycia. Jeżeli obowiązek podatkowy w podatku dochodowym przechodziłby na spadkobierców, to i prawo do odliczenia kosztów nabycia udziałów winno przysługiwać spadkobiercom.

Podstawą do zapłacenia podatku od zbycia udziałów w spółce powinna być decyzja wydana przez urząd skarbowy. Termin 30 kwietnia 2011 r. na zapłacenie podatku dochodowego przez spadkobierców od sprzedaży udziałów dokonanych przez spadkodawcę, nie powinien obowiązywać w tym przypadku. Zgodnie z art. 104 ustawy Ordynacja podatkowa to urząd skarbowy winien najpierw poinformować spadkobierców o dochodach spadkodawcy i podatkach przypadających do zapłacenia, a następnie wydać stosowną decyzję. Jeżeli wydanie decyzji nastąpi po 30 kwietnia 2011 r. - nie może to skutkować płaceniem odsetek od zaległości podatkowej. Urząd skarbowy powinien w terminie do 30 kwietnia 2011 r. poinformować spadkobierców, na podstawie posiadanych danych, o wysokości dochodu spadkobiercy, wpłaconych zaliczkach oraz podać kwotę podatku przypadającą do zapłacenia, dając jednocześnie 30-dniowy termin na zawiadomienie urzędu o wysokości poniesionych wydatków. Urząd skarbowy powinien wydać decyzję ustalającą wysokość podatku niezwłocznie po upływie ww. 30-dniowego terminu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• prawidłowe – w odniesieniu do pytania nr 1, 2, 4, 5, 7,
• nieprawidłowe – w odniesieniu do pytania nr 6,
• bezprzedmiotowe – w odniesieniu do pytania nr 3.

Byt prawny podatnika jako osoby fizycznej, na którego przepisy podatkowe nakładają obowiązek podatkowy ustaje z chwilą śmierci, ponieważ zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), podatnikiem jest osoba fizyczna, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Organy podatkowe uzyskują informację o śmierci podatnika na podstawie art. 12 ustawy z dnia z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (t. j. Dz. u. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 ze zm.)

Na podstawie takiej informacji wygasa z mocy prawa decyzja o nadaniu podatnikowi numeru identyfikacji podatkowej (NIP) oraz ustaje byt prawny podatnika.

W chwili śmierci prawa i obowiązki podatnika przechodzą na spadkobierców. Krąg spadkobierców ustalany jest zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego. Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy, mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. u. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Natomiast w przepisach podatkowych kwestię sukcesji praw i obowiązków spadkobierców regulują przepisy art. 97 - 105 ustawy Ordynacja podatkowa.

Śmierć osoby będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych powoduje określone konsekwencje, dla których przewidziane są szczególne formy postępowania. Spadkobiercy podatnika (art. 97 § 1 i § 2 ww. ustawy), co do zasady przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy, a także w określonych sytuacjach prawa niemajątkowe. Zatem spadkobiercy nie dziedziczą obowiązków o charakterze niemajątkowym, do których należy m.in. obowiązek złożenia zeznania, deklaracji.

Obowiązek złożenia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym ciąży na podatniku w myśl art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2010 r. Dz. u. Nr 51, poz. 307 ze zm.). Podatnik obowiązany jest do potwierdzenia własnoręcznym podpisem danych wykazanych w zeznaniu podatkowym, a więc nie można złożyć zeznania w imieniu zmarłego

Dlatego też skutkiem śmierci podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w trakcie roku jest brak osoby uprawnionej do złożenia rocznego zeznania podatkowego (jedyny wyjątek od tej zasady przewidziany został w art. 6a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 104 § 1 ww. ustawy, jeżeli spadkodawca był podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, organ podatkowy informuje spadkobierców, na podstawie posiadanych danych, o wysokości dochodu lub przychodu spadkodawcy oraz o wysokości wpłaconych zaliczek na podatek lub podatku, podając równocześnie przypadającą do zapłacenia kwotę podatku lub kwotę nadpłaty.

Zgodnie z art. 104 § 2 ww. ustawy, w sytuacji, gdy spadkodawca poniósł wydatki uprawniające do ulg podatkowych, spadkobierca w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w § 1, zawiadamia organ podatkowy o wysokości poniesionych wydatków.

Po upływie terminu, o którym mowa w § 2, organ podatkowy doręcza spadkobiercom decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego lub stwierdzającą nadpłatę (art. 104 § 3 ww. ustawy).

Tym samym w przypadku, gdy podatnik - spadkodawca, zmarł w trakcie roku podatkowego, w celu rozliczenia podatkowego zmarłego za dany rok, organ podatkowy korzysta z posiadanych informacji. w oparciu o te informacje organ zawiadamia spadkobierców o wysokości dochodu lub przychodu spadkodawcy oraz o wysokości wpłaconych zaliczek na podatek lub podatku, podając równocześnie przypadającą do zapłacenia kwotę podatku lub kwotę nadpłaty.

Od tej chwili spadkobiercy mają prawo do zawiadomienia organu podatkowego w ciągu 30 dni o wysokości poniesionych przez spadkodawcę wydatków, z tytułu ulg lub odliczeń.

Na tej podstawie organ podatkowy po upływie terminu określonego w art. 104 § 2 ww. ustawy (30 dni), doręcza spadkobiercom decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego lub stwierdzającą nadpłatę.

Zgodnie ze wspomnianym wcześniej art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (…).

Wobec powyższego ww. termin – do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym – odnosi się wyłącznie do sytuacji, gdy zeznanie składa podatnik. Termin ten nie będzie miał zastosowania w przypadku zapłaty podatku przez spadkobierców, na podstawie decyzji wydanej w oparciu o art. 104 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 47 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, termin płatności podatku wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego.

Natomiast stanowisko Wnioskodawczyni, zgodnie z którym urząd skarbowy powinien w terminie do 30 kwietnia 2011 r. poinformować spadkobierców, na podstawie posiadanych danych, o wysokości dochodu spadkobiercy, wpłaconych zaliczkach oraz podać kwotę podatku przypadającą do zapłacenia należy uznać za nieprawidłowe. Urząd skarbowy bowiem wszczynając postępowanie w oparciu o art. 104 ustawy Ordynacja podatkowa nie jest związany ww. terminem. Art. 104 § 3 ww. ustawy, wskazuje jedynie, że po upływie terminu o którym mowa w § 2, organ podatkowy doręcza spadkobiercom decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego lub stwierdzającą nadpłatę. Natomiast zgodnie z art. 139 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania dowodowego powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, chyba że przepisy niniejszej ustawy stanowią inaczej.

Do ww. terminów nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu (art. 139 § 4 ustawy Ordynacji podatkowej).

Reasumując, w świetle przedstawionego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawnego stwierdzić należy, że na Zainteresowanej, jako spadkobiercy ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za zmarłego małżonka. Wysokość przypadającej do zapłaty kwoty podatku ustalona zostanie przez urząd skarbowy w decyzji wydanej na podstawie art. 104 ustawy Ordynacja podatkowa. w związku z powyższym Wnioskodawczyni nie ma obowiązku składania za męża zeznania PIT-38. Określony w art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych termin zapłaty podatku (do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym) nie ma zastosowania ani do obowiązku zapłaty podatku przez Wnioskodawczynię, ani do obowiązku poinformowania spadkobierców przez urząd skarbowy o wysokości dochodu lub przychodu spadkodawcy oraz o wysokości wpłaconych zaliczek na podatek lub podatku i podania równocześnie przypadającej do zapłacenia kwoty podatku lub kwoty nadpłaty. Termin na załatwienie sprawy przez urząd skarbowy określony został w ww. art. 139 ustawy Ordynacja podatkowa, tj. bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej - nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Natomiast decyzję ustalającą wysokość zobowiązania podatkowego lub stwierdzającą nadpłatę organ podatkowy powinien doręczyć spadkobiercom po upływie terminu o którym mowa w art. 104 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa (po upływie 30 dni). z kolei termin płatności podatku przez Wnioskodawczynię wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego.

W związku z tym, iż stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie pytania nr 2 uznane zostało za prawidłowe, odpowiedź na pytanie nr 3 stała się bezprzedmiotowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.