INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 07.02.2011 r. (data wpływu 09.02.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości ustalenia przez biegłego wartości początkowej środka trwałego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09.02.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości ustalenia przez biegłego wartości początkowej środka trwałego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca wraz z małżonką w 2006 roku na podstawie aktu notarialnego zakupił na współwłasność za fundusze objęte wspólnotą ustawową nieruchomość składającą się z działki zabudowanej. W chwili zakupu budynek stanowił niezakończoną budowę w stanie surowym otwartym - zadaszona, rozpoczęta około 10 lat wcześniej. Małżonkowie zakupili w/w nieruchomość w celu wykończenia budowy i przekazania jej synowi. Parter budynku miał być przeznaczony na działalność handlową, piętro na potrzeby mieszkaniowe. Wspólnie, całą rodziną sposobem gospodarczym rozpoczęto prace zmierzające do wykończenia budynku. W tym czasie syn zmienił plany życiowe i postanowił rozpocząć studia.

Ponieważ nieruchomość nie została zagospodarowana zgodnie z jej pierwotnym przeznaczeniem, małżonkowie postanowili zmienić jej przeznaczenie, całość przeznaczając pod własną działalność gospodarczą - parter jako powierzchnie handlową a piętro – biurową. Budynek został ostatecznie wykończony i odebrany zgodnie z wymogami odpowiednich przepisów. W 2009 roku małżonkowie zawiązali spółkę, której działalność odbywa się na terenie w/w nieruchomości. Nieruchomość ta nie została wprowadzona do ewidencji środków trwałych spółki z uwagi na trudności w określeniu jej wartości początkowej gdyż większość prac była wykonana osobiście przez podatnika i syna. Nie zostały również zachowane niektóre dokumenty związane z zakupem materiałów budowlanych i wykończeniowych.

Związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy podatnik może wprowadzić w/w nieruchomość do ewidencji środków trwałych spółki prowadzonej przez oboje małżonków i amortyzować ją od wartości początkowej określonej przez biegłego rzeczoznawcę...

Zdaniem Wnioskodawcy nieruchomość została zakupiona na prywatne potrzeby podatnika i jego rodziny, część prac była wykonana sposobem gospodarczym i nie była gromadzona pełna dokumentacja kosztów ponoszonych na wykończenie budowy. Podatnik nie ma możliwości ustalenia kosztu wytworzenia środka trwałego. Chcąc wprowadzić ten środek do ewidencji środków trwałych działalności wykonywanej wspólnie z małżonką Wnioskodawca pragnie skorzystać z art. 22g ust. 9 updof i ustalić jego wartość początkową w oparciu o wycenę biegłego rzeczoznawcy.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Na podstawie art. 22a ust. 1 ww. ustawy amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Stosownie do treści art. 22f ust. 1 ww. ustawy, podatnicy dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 22b.

Zasady ustalania wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych, która stanowi podstawę obliczenia odpisów amortyzacyjnych określa art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Prawidłowe ustalenie wartości początkowej środków trwałych jest bardzo istotne, ponieważ jej wysokość kształtować będzie wartość odpisów amortyzacyjnych.

Stosownie do art. 22g ust. 1 pkt 1, 2 ww. ustawy, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się:

• w razie nabycia w drodze kupna - cenę ich nabycia

• w razie wytworzenia we własnym zakresie – koszt wytworzenia.
  
  

Zgodnie z art. 22g ust. 3 ww. ustawy, za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

Natomiast za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania (art. 22g ust. 4 ww. ustawy).

Jeżeli nie można ustalić ceny nabycia środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, o których mowa w art. 22n, wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia (art. 22g ust. 8 ww. ustawy).

W myśl natomiast art. 22g ust. 9 ww. ustawy, jeżeli podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia, o którym mowa w ust. 4, wartość początkową środków trwałych ustala się w wysokości określonej z uwzględnieniem cen rynkowych, o których mowa w ust. 8, przez biegłego, powołanego przez podatnika.

Przy ustalaniu wartości początkowej poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zgodnie z ust. 1 pkt 3-5 oraz ust. 2, 8, 9, 14 i 15, przepis art. 19 stosuje się odpowiednio (art. 22g ust. 16 ww. ustawy).

Zgonie z art. 19 ust. 3 ww. ustawy, wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Przy czym pamiętać należy, iż jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33 % od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

Z powyższych przepisów wynika, iż zasadnicze znaczenie dla sposobu ustalenia wartości początkowej środka trwałego ma sposób jego nabycia. Zauważyć przy tym należy, iż możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego poprzez wycenę dokonywaną przez podatnika (w przypadku nabycia w drodze kupna), bądź też w drodze wyceny dokonanej przez biegłego (w przypadku wytworzenia we własnym zakresie), ma charakter szczególny i stanowi wyjątek od obowiązujących zasad ustalania tejże wartości wg zasad określonych w art. 22g ust. 1 ww. ustawy. Niemożność ustalenia wartości początkowej środka trwałego zgodnie z generalną zasadą winna mieć przy tym charakter obiektywny, a więc dotyczyć np. tych sytuacji, w których podatnik nie posiada – bo nie musiał posiadać stosownych dokumentów stwierdzających wysokość poniesionych przez niego wydatków na nabycie, bądź wytworzenie określonego składnika majątku (dot. np. nabycia określonego składnika majątku przed rozpoczęciem prowadzenia działalności gospodarczej, czy też przeznaczenia do działalności gospodarczej prywatnego składnika majątku). Jednocześnie wskazać należy, iż możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego w oparciu o wycenę dokonaną przez podatnika, zgodnie z cyt. art. 22g ust. 8 ww. ustawy, może mieć miejsce jedynie w przypadku, gdy środek trwały został nabyty w drodze kupna, natomiast do ustalenia tej wartości w drodze wyceny biegłego rzeczoznawcy, zgodnie z art. 22g ust. 9 ww. ustawy, może dojść jedynie w przypadku wytworzenia środka trwałego we własnym zakresie.

Możliwość ustalenia wartości początkowej środka trwałego w drodze wyceny dokonanej przez biegłego stanowi sytuację szczególną, wyjątek od obowiązującej zasady ustalania tejże wartości wg kosztów wytworzenia. Niemożność ustalenia kosztu wytworzenia środka trwałego zgodnie z generalną zasadą ustanowioną w art. 22g ust. 1 pkt 2 w powiązaniu z art. 22g ust. 4 ww. ustawy musi być spowodowana szczególnymi, wyjątkowymi okolicznościami.

Za takie można uznać sytuację, gdy podatnik dla celów prywatnych wytworzył dany składnik majątku, a następnie pragnie wykorzystywać go dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, ujmując w ewidencji (wykazie) środków trwałych. Niemniej jednak istotnym jest również fakt z jakim przeznaczeniem ww. nieruchomość została wybudowana. W sytuacji wybudowania budynku z zamiarem wykorzystywania go w działalności gospodarczej, podatnik obowiązany jest do gromadzenia dowodów dokumentujących wysokość poniesionych z tego tytułu wydatków.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że podatnik wraz z małżonką w 2006 roku na podstawie aktu notarialnego zakupił na współwłasność niezakończoną budowę w stanie surowym otwartym.

Małżonkowie kupili w/w nieruchomość w celu wykończenia budowy i przekazania jej synowi. Parter budynku miał być przeznaczony na działalność handlową, piętro na potrzeby mieszkaniowe. Ponieważ nieruchomość nie została zagospodarowana zgodnie z jej pierwotnym przeznaczeniem, małżonkowie postanowili zmienić jej przeznaczenie, całość przeznaczając pod własną działalność gospodarczą - parter jako powierzchnie handlową a piętro – biurową. Budynek został ostatecznie wykończony i odebrany zgodnie z wymogami odpowiednich przepisów. W 2009 roku małżonkowie zawiązali spółkę, której działalność odbywa się na terenie w/w nieruchomości.

W związku z powyższym, Wnioskodawca ma zamiar ustalić wartość początkową nieruchomości w oparciu o wycenę biegłego.

Z treści wniosku wynika, iż już od samego początku inwestycji, znane było jej przeznaczenie. A zatem w opisanej sytuacji zasady wyrażonej w art. 22g ust. 9 ww. ustawy, nie można zastosować. W takim przypadku ponoszone koszty wytworzenia środka trwałego powinny być ewidencjonowane z uwzględnieniem wymogów określonych w art. 22g ust. 1 pkt 2 i ust. 4 przedmiotowej ustawy. Podatnik dokonujący inwestycji z zamiarem wykorzystania jej na potrzeby działalności gospodarczej, w trakcie procesu inwestycyjnego obowiązany jest więc do gromadzenia dowodów dokumentujących poniesione wydatki.

Brak takich dokumentów mógłby uzasadniać zastosowanie metody określonej w art. 22g ust. 9 powołanej ustawy wyłącznie w sytuacji gdyby utrata powyższych dokumentów spowodowana mogła być wyjątkowymi, losowymi przyczynami niezależnymi od podatnika, a ich odtworzenie bądź ponowne uzyskanie niemożliwe. Zaistnienia tego rodzaju okoliczności nie wykazano w złożonym wniosku.

Fakt, iż wartość wynikająca z aktu notarialnego nie odzwierciedla aktualnej wartości budynku, nie stanowi przesłanki uzasadniającej zastosowanie art. 22g ust. 9 ww. ustawy. Przesłanki tej nie stanowi również brak dokumentów potwierdzających wartość dokonanych nakładów na wykończenie budynku. Zauważyć należy, iż prowadząc tego rodzaju prace, Wnioskodawca, dochowując zwykłej staranności, mógł gromadzić dokumenty potwierdzające wysokość i rodzaj poniesionych nakładów przystosowujących budynek do prowadzenia działalności gospodarczej, które stanowić będą element wartości początkowej. Od samego bowiem momentu zakupu budynku wiadomym było, że budynek nie będzie służył wyłącznie zaspokajaniu osobistych potrzeb Wnioskodawcy.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie może ustalić wartości początkowej składnika majątku - nieruchomości, zgodnie z brzmieniem art. 22g ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w oparciu o wycenę biegłego. Okoliczności przedstawione we wniosku nie uzasadniają bowiem takiego sposobu ustalenia wartości początkowej.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1Maja 10, 09-402 Płock.