INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 14 lutego 2011 r. (data wpływu 18 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lutego 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kary umownej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka działa jako deweloper i sprzedaje wykończone przez siebie apartamenty. W związku z niewywiązaniem się z warunków umowy dotyczących sprzedaży lokalu mieszkalnego, Spółka, zgodnie z postanowieniami przedwstępnej umowy sprzedaży, wypłaciła osobie kupującej, stosowną kwotę tytułem odszkodowania za nienależyte wykonanie usługi. Na mocy paragrafu 9 ust. 1 przedwstępnej umowy sprzedaży dotyczącej kupna apartamentu „w przypadku gdy sp. z o.o. nie przystąpi do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży w terminie, strona zobowiązana do sprzedaży, zapłaci karę umowną w wysokości 0,05% ceny netto za każdy dzień opóźnienia, jednakże kara umowna nie może być większa niż 5% ceny netto lokalu”. Wnioskodawca wypłacił więc odszkodowanie z tytułu przystąpienia do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży apartamentu, po ustalonym przez obie strony terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kara ta, będzie kosztem podatkowym zgodnie z art. 15, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Wnioskodawca nadmienia, iż sprzedaż ww. lokalu była uzależniona od wypłaty tego odszkodowania. Niezapłacenie przedmiotowej kary mogłoby doprowadzić nie tylko do utraty przychodów w konkretnym przypadku, ale także do zerwania kontaktów z danym kontrahentem, co mogłoby wpłynąć na wysokość osiągniętego przez Spółkę przychodu. Zdaniem Wnioskodawcy, zapłacona kara ma związek z osiągniętym przychodem, gdyż zabezpiecza źródło przychodów Spółki. W związku z powyższym, może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem, a powstaniem przychodu. Kosztem uzyskania przychodów będą zarówno wydatki, których poniesienie bezpośrednio przekłada się na uzyskanie konkretnych przychodów, jak i takie, których nie można w taki sposób przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia.

Działania podmiotu gospodarczego mogą niekiedy doprowadzić do naruszenia dóbr innych osób i z tego tytułu może być on zmuszony do zapłaty kar umownych i odszkodowań. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu:

1. wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług,
2. zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,
3. zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Przepis ten stanowi katalog zamknięty, dotyczący zdarzeń gospodarczych spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych wydatków z kosztów podatkowych. Ustawodawca wyłączył zatem z kosztów uzyskania przychodów te wydatki, nie chcąc „premiować” przypadków nienależytego wykonania zobowiązania.

Wskazane wyłączenie nie obejmuje jednak wydatków związanych z odpowiedzialnością kontraktową z tytułu innego rodzaju uchybień w wykonaniu zobowiązania umownego. Oznacza to, że kary umowne i odszkodowania inne niż wymienione w tym przepisie, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów pod warunkiem, że spełniają ogólny warunek określony w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Uregulowania dotyczące kar umownych i odszkodowań posługują się terminologią prawa cywilnego. Uregulowania dotyczące kar umownych oraz odszkodowań zawarte są w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U., Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Natomiast w myśl art. 472 - jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności. Przepis art. 483 § 1 stanowi tymczasem , że można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka działa jako deweloper i sprzedaje wykończone przez siebie apartamenty. W związku z niewywiązaniem się z warunków umowy dotyczącej sprzedaży lokalu mieszkalnego, Wnioskodawca, zgodnie z postanowieniami przedwstępnej umowy sprzedaży, wypłacił osobie kupującej, karę umowną za nienależyte wykonanie usługi, a mianowicie z tytułu przystąpienia do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży apartamentu, po ustalonym przez obie strony terminie.

Wnioskodawca nadmienia również, iż sprzedaż ww. lokalu była uzależniona od wypłaty przedmiotowej kary, której niezapłacenie mogłoby doprowadzić nie tylko do utraty przychodów w konkretnym przypadku, ale także do zerwania kontaktów z danym kontrahentem, co w konsekwencji mogłoby wpłynąć na wysokość osiągniętego przez Spółkę przychodu.

Stwierdzić należy więc, iż kary umowne poniesione z tytułu nieterminowego wykonania robót (usług) będących przedmiotem umowy mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, ponieważ nie są wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który zawiera zamknięty katalog kar umownych wiążących się z nienależytym wykonaniem robót i usług nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów, ale pod warunkiem, że będą miały one związek z uzyskaniem przez podatnika przychodów (art. 15 ust. 1 ww. ustawy).

Skoro zatem konieczność zapłaty przez Spółkę przedmiotowej kary umownej w związku z nieterminowym przystąpieniem do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży apartamentu, jest związana z uzyskiwanymi przez Wnioskodawcę przychodami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, to nie ulega wątpliwości, iż wydatek poniesiony na uregulowanie kary, będzie stanowił koszt uzyskania przychodów.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.