INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 29 marca 2011 r. (data wpływu 11 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych związanych z umorzeniem udziałów dotychczasowych udziałowców bez wynagrodzenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych związanych z umorzeniem udziałów dotychczasowych udziałowców bez wynagrodzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Udziałowcami P. Sp. z o.o. (dalej: Wnioskodawca) są dwie osoby fizyczne (dalej: Udziałowcy), którzy jednocześnie są jedynymi udziałowcami w dwóch spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością X Sp. z o.o. oraz Y Sp. z o.o. (dalej: Spółki).

W chwili obecnej rozważane jest podjęcie działań restrukturyzacyjnych mających na celu reorganizację struktury w ramach grupy kapitałowej, w skład w której wchodzi Wnioskodawca oraz Spółki. W docelowym scenariuszu jedynym udziałowcem obu Spółek stanie się Wnioskodawca. Jednocześnie, Udziałowcy pozostaną udziałowcami Wnioskodawcy.

W ramach planowanych działań restrukturyzacyjnych rozważane jest m.in. objęcie nowych udziałów przez Wnioskodawcę w obu Spółkach. W wyniku tej czynności, Wnioskodawca stanie się jednym z udziałowców w każdej ze Spółek. Następnie, udziały dotychczasowych Udziałowców (tj. osób fizycznych) w każdej ze Spółek zostaną umorzone. Udziały zostaną umorzone - za zgodą Udziałowców - w drodze ich nabycia przez każdą ze Spółek (w trybie umorzenia dobrowolnego). Umorzenie udziałów zostanie dokonane bez wynagrodzenia, na co Udziałowcy wyrażą uprzednio zgodę. W wyniku tej czynności, w każdej ze Spółek obniżony zostanie kapitał zakładowy, a cała kwota obniżenia zostanie przekazana na kapitał zapasowy.

W rezultacie powyższej czynności, jedynym Udziałowcem każdej ze Spółek pozostanie Wnioskodawca. W międzyczasie rozważana jest również zmiana formy prawnej, w ramach której funkcjonuje Wnioskodawca - ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w następstwie umorzenia udziałów dotychczasowych Udziałowców bez wynagrodzenia oraz obniżenia kapitałów zakładowych Spółek i przekazaniu całej kwoty obniżonego kapitału na kapitały zapasowe Spółek, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, w następstwie umorzenia udziałów dotychczasowych Udziałowców, bez wynagrodzenia oraz obniżenia kapitałów zakładowych Spółek i przekazaniu całych kwot obniżonych kapitałów na kapitały zapasowe Spółek, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Poniżej Wnioskodawca, przedstawia uzasadnienie swojego stanowiska.

1. Umorzenie udziałów bez wynagrodzenia.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno majątkowych, jak i korporacyjnych wynikających z tych udziałów.

Regulacje dotyczące umarzania udziałów zawarte są w art. 199 § 1 – 7 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 ze zm.).

Zgodnie z art. 199 § 1 ww. ustawy, umorzenie udziałów może się odbyć za zgodą wspólnika poprzez nabycie udziałów przez spółkę lub bez jego zgody (umorzenie przymusowe) w przypadkach określonych w umowie Spółki. W myśl § 2, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Stosownie natomiast do art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych, dobrowolne umorzenie udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może nastąpić bez wynagrodzenia jeżeli wspólnik wyrazi na to zgodę, co będzie miało miejsce w zaprezentowanym zdarzeniu przyszłym.

2. Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów z jakich dochód ten został osiągnięty. Dodatkowo, w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

W myśl art. 7 ust. 2 ww. ustawy, dochodem jest - z zastrzeżeniem art. 10 i 11 ustawy - nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie wprowadza ogólnej definicji przychodu, niemniej w art. 12 ust. 1 tej ustawy, przedstawiony został otwarty katalog źródeł przychodów podatkowych. I tak, w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, przychodami są m.in.:

Zgodnie natomiast z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b ustawy, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także:

1. dochód z umorzenia udziałów (akcji),
2. wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej,
3. dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego, a w spółdzielniach - dochód przeznaczony na podwyższenie funduszu udziałowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) osoby prawnej,
4. w przypadku połączenia lub podziału spółek - dopłaty w gotówce otrzymane przez udziałowców (akcjonariuszy) spółki przejmowanej, spółek łączonych lub dzielonych,
5. w przypadku podziału spółek, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - ustalona na dzień podziału nadwyżka nominalnej wartości udziałów (akcji) przydzielonych w spółce przejmującej lub nowo zawiązanej nad kosztami nabycia lub objęcia udziałów (akcji) w spółce dzielonej, obliczonymi zgodnie z art. 15 ust. 1k albo art. 16 ust. 1 pkt 8; jeżeli podział spółki następuje przez wydzielenie kosztem uzyskania przychodów jest wartość lub kwota wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na objęcie lub nabycie udziałów (akcji) w spółce dzielonej, ustalona w takiej proporcji, w jakiej pozostaje u tego udziałowca wartość nominalna unicestwianych udziałów (akcji) w spółce dzielonej do wartości nominalnej udziałów (akcji) przed podziałem,
6. zapłata, o której mowa w art. 12 ust. 4d,
7. wartość niepodzielonych zysków w spółkach kapitałowych w przypadku przekształcenia tych spółek w spółki osobowe; przychód określa się na dzień przekształcenia.
   
   

W świetle powyższego, kluczową kwestią jest określenie, czy - w związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym - umorzenie udziałów Udziałowców i obniżenie kapitałów zakładowych Spółek wraz z przekazaniem kwot obniżających te kapitały na kapitały zapasowe Spółek będzie skutkowało powstaniem dochodu (przychodu) podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych po stronie Wnioskodawcy (tj. podmiotu, który będzie udziałowcem Spółek na moment dokonania takiego umorzenia).

W tym celu konieczna jest weryfikacja czy takie działanie skutkuje po stronie Wnioskodawcy powstaniem:

• dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych w rozumieniu art. 10 ustawy lub
• przychodów podatkowych w rozumieniu art. 12 ustawy.
  
  

Poniżej Wnioskodawca przedstawia swój komentarz w tym zakresie.

3. Sytuacja Wnioskodawcy.

a) dochody (przychody) z udziału w zyskach osób prawnych w rozumieniu art. 10 ustawy.

Jak wynika z brzmienia przywołanego art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, obowiązujące przepisy tej ustawy, nie zawierają regulacji, która wprost wskazywałaby, że umorzenie udziałów należących do Udziałowców skutkuje powstaniem po stronie Wnioskodawcy powstaniem dochodu (przychodu) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Wprawdzie wskazany w art. 10 ust. 1 ww. ustawy katalog dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych nie ma charakteru zamkniętego, niemniej - jak wynika z brzmienia wskazanego przepisu – dochodem (przychodem) jest wyłącznie dochód (przychód) faktycznie uzyskany.

Biorąc pod uwagę powyższe - zdaniem Wnioskodawcy - przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie znajdzie zastosowania w sytuacji wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego, ponieważ w momencie umorzenia udziałów Udziałowców Wnioskodawca nie uzyska faktycznie z tego tytułu dochodu (przychodu) w szczególności nie ulegnie zwiększeniu wartość nominalna posiadanych przez Wnioskodawcę w Spółkach udziałów. Wynika to z faktu, iż kapitały zakładowe Spółek zostaną obniżone, a kwoty obniżenia tych kapitałów zostaną przekazane na kapitały zapasowe Spółek.

W związku z powyższym uzasadnione jest stanowisko Wnioskodawcy, iż umorzenie udziałów Udziałowców w Spółkach oraz związane z tym obniżenie kapitałów zakładowych Spółek wraz z przekazaniem kwot obniżających ich kapitały zakładowe na kapitały zapasowe Spółek nie będzie skutkowało powstaniem dochodu (przychodu) w rozumieniu art. 10 ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych stronie Wnioskodawcy.

b) przychody podatkowe w rozumieniu art. 12 ustawy.

Pomimo, iż ustawa nie zawiera definicji pojęcia „przychód”, to jego definicja została wypracowana w doktrynie i orzecznictwie prawa podatkowego. l tak, najczęściej uznaje się, że przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach jedynie fakt, że są należne powoduje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych (np. wyrok WSA w Gliwicach z 02 czerwca 2009 r. sygn. I SA/Gl 176/09).

W kontekście przedstawionego w niniejszym wniosku opisu stanu przyszłego, Wnioskodawca uważa, że obniżenie kapitałów zakładowych Spółek i przekazanie całych kwot obniżonych kapitałów na kapitały zapasowe poprzez umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie spowoduje powstania po Jego stronie przychodu.

Wynika to z następujących faktów:

• Wnioskodawca w sensie ekonomicznym nie uzyska żadnej korzyści ani nie nastąpi po Jego stronie żadne przysporzenie majątkowe (Wnioskodawca otrzyma własne udziały, aby je umorzyć),
• z umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia nie jest związane otrzymanie przez Wnioskodawcę jakichkolwiek nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych praw ani innych świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż Wnioskodawca nie uzyska w wyniku obniżenia kapitału zakładowego poprzez umorzenie udziałów bez wynagrodzenia żadnego nieodpłatnego albo częściowo nieodpłatnego świadczenia.
  
  

Zatem Wnioskodawca, w związku z umorzeniem udziałów Udziałowców nie osiągnie przychodu podatkowego w rozumieniu art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a tym samym nie powstanie po Jego stronie dochód (przychód) podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, w związku z omawianym zdarzeniem przyszłym, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód (dochód), który podlegałby opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

c) stanowisko organów podatkowych.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż Jego stanowisko w niniejszej kwestii znajduje potwierdzenie w stanowisku wyrażanym przez organy podatkowe. Przykładowo, powyższy pogląd znajduje potwierdzenie w opinii Ministra Finansów, który w piśmie z 07 marca 2002 r. (nr PB4/BA-8214-34-15/02) skierowanym do izb skarbowych i urzędów kontroli skarbowej wskazał, iż wobec braku wyraźnych zapisów w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i odpowiednio w art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a także specjalnych regulacji odnoszących się do poboru podatku od dochodu z tego rodzaju przysporzenia (art. 26 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i art. 41 ust. 1 pkt 2 podatku dochodowym od osób fizycznych) nie można było tego przysporzenia - powstałego w związku ze skupem przez spółkę akcyjną jej własnych akcji w celu ich umorzenia lub przez spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jej własnych udziałów, u akcjonariuszy bądź odpowiednio u udziałowców pozostających w spółce - uznać za dochód, z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, podlegający opodatkowaniu. W przypadku „buy – backu” nie może być mowy o faktycznie uzyskanym dochodzie przez akcjonariuszy (udziałowców), których akcje (udziały) nie zostały umorzone (...). Oceniając zaś skutki dla udziałowców, którzy pozostali w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością stwierdzić należy, że po ich stronie nie powstaje dochód do opodatkowania z tytułu umorzenia udziałów w tym celu skupionych - zarówno w przypadku, gdy umorzenie tych udziałów jest dokonane w ciężar kapitału zakładowego, jak i bez obniżania kapitału zakładowego.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie również w szeregu interpretacji prawa podatkowego wydanych przez organy podatkowe, m.in. w:

1. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 05 marca 2010 r. sygn. lTPB3/423-817a/09/AM,
2. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 01 kwietnia 2010 r. sygn. lLPB3/423-66/10-3/JG,
3. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2010 r. sygn. ILPB4/423-241/10-2/MC.
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Spółkę pism organów podatkowych i orzeczenia sądu administracyjnego stwierdzić należy, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.