INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 lipca 2011 r. (data wpływu 22 lipca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności dokonywanych w ramach świadczeń Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych za częściową odpłatnością ponoszoną przez pracowników oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług od osób trzecich – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lipca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności dokonywanych w ramach świadczeń Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych za częściową odpłatnością ponoszoną przez pracowników oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług od osób trzecich.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Z dniem 1 września 2010 r. nastąpiło połączenie kilkunastu spółek. Połączenie odbyło się na podstawie art. 492 § 1 pkt 1 Kodeksu Spółek Handlowych (połączenie przez przejęcie) poprzez przeniesienie całego majątku spółek przejmowanych na rzecz spółki przejmującej. Spółka w zamian za akcje, które spółka przejmująca wydała dotychczasowym wspólnikom spółki przejmowanej. Skonsolidowana spółka, zgodnie z wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego (dalej: KRS) składa się z Centrali i 11 Oddziałów.

Wnioskodawca jako spółka przejmująca wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki spółek przejętych na podstawie art. 494 KSH natomiast spółki przejęte otrzymały status oddziałów.

Dotychczasowi pracownicy spółek przejętych oraz większość pracowników spółki przejmującej na mocy art. 23¹ Kodeksu pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94 j. t. ze zm.) stali się odpowiednio pracownikami wyżej wskazanych oddziałów, które tym samym stały się ich pracodawcą. Pozostała część pracowników spółki przejmującej została pracownikami centrali, a ich pracodawcą jest Spółka.

Ponieważ oddziały i centrala stały się odrębnymi pracodawcami w rozumieniu art. 3 Kodeksu pracy, to tym samym są zobowiązane do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS, fundusz) w oparciu o przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (Dz. U. z 1996 r., Nr 70, poz. 335 j. t. ze zm. dalej: ustawa o ZFŚS).

Ponadto pracownicy oddziałów zachowali prawa wynikające z postanowień Zakładowych Układów Zbiorowych Pracy, które obowiązywały w łączonych spółkach przed dniem konsolidacji.

Zatem na skutek połączenia funkcjonuje dwanaście Zakładowych Funduszy Świadczeń Socjalnych (11 w oddziałach i 1 w centrali).

Zasady tworzenia i gospodarowania środkami funduszu socjalnego określają Regulaminy ZFŚS obowiązujące w poszczególnych oddziałach i centrali. Ze środków ZFŚS jest finansowana działalność socjalna na rzecz osób uprawnionych, w tym pracowników i członków ich rodzin oraz byłych pracowników i ich rodzin w formie finansowania różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Zakupy powyższych usług są dokonywane w całości ze środków ZFŚS, przy czym w niektórych przypadkach pracownicy zwracają Spółce część kosztów zakupionych świadczeń.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku wykonywania czynności związanych z udzieleniem świadczeń z ZFŚS częściowo odpłatnych przez pracowników, Spółka nie występuje w roli podatnika podatku VAT i w związku z powyższym nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od nabytych towarów i usług finansowanych ze środków ZFŚS z częściową odpłatnością pracowników oraz nie ma obowiązku opodatkowania powyższych czynności w części środków zwracanych przez pracowników na wyodrębnione konto ZFSŚ...

Zdaniem Wnioskodawcy, po dokonaniu analizy przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm., dalej: ustawa VAT) oraz ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, w przypadku zakupu od osoby trzeciej świadczenia w części finansowanego z ZFŚS, jak np. wczasów dla pracowników i emerytów, kolonii i obozów dla dzieci pracowników, karnetów uprawniających do korzystania z basenów, siłowni innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizowaniu określonej imprezy kulturalnej (dalej: świadczenia socjalne) - pracodawca występuje jako podmiot administrujący środkami funduszu a Spółka nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawa VAT określa co należy rozumieć przez działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników , a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, działania podejmowane przez Spółkę w ramach ZFŚS nie podlegają przepisom ustawy VAT, gdyż nie są przejawem działalności gospodarczej, lecz jedynie działalnością socjalną, do której obliguje podatnika odrębna ustawa.

Cała bowiem operacja gospodarcza związana z funduszem przebiega poza sferą aktywności biznesowej Spółki. W konsekwencji Spółka nie ma prawa odliczyć podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących powyższe zakupy jak również nie powoduje konieczności opodatkowania podatkiem VAT części środków zwracanych przez pracowników na wyodrębnione konto ZFŚS.

Jest to jedyne rozwiązanie pozwalające na zachowanie podstawowych zasad podatku VAT, a mianowicie: opodatkowania konsumpcji przy jednoczesnym zachowaniu zasady niewpływania poprzez podatek VAT na działanie w wolnej konkurencji oraz zasady neutralności podatku dla podmiotów gospodarczych. Ponadto świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy jest wykonywane przez podatnika podatku od towarów i usług działającego dla tych czynności w takim charakterze. Wymóg ten wynika także bezpośrednio z dyrektywy 2006/12/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347).

Zgodnie z przepisami Ustawy o ZFŚS pracodawca zatrudniający więcej niż 20 osób jest zobowiązany do utworzenia funduszu socjalnego a następnie administrowania nim. Pracodawca zatem wykonuje jedynie czynności techniczno - administracyjne, do których obliguje go cytowana ustawa a Spółka nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, ponieważ nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym, aby w jego ramach udzielać świadczeń socjalnych. Stąd też uzasadnione jest stanowisko Spółki, iż skoro działalność w tym zakresie jest nieopodatkowana, nie przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych na rzecz pracowników wydatków sfinansowanych z ZFŚS (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT) jak również nie powoduje konieczności opodatkowania podatkiem VAT części środków zwracanych przez pracowników.

Fakt częściowej odpłatności pracownika za usługi finansowane z ZFŚS, które zasilają fundusz, nie zmieniają roli Spółki, w jakiej występuje przy jej realizacji - jako administrator środków ZFŚS. Gdy usługa podmiotu trzeciego na rzecz pracowników jest finansowana ze środków ZFŚS, czy to w całości czy to w części przez pracowników, wpłacających swoją należność na rachunek funduszu - Spółka w tej sytuacji nie działa w charakterze podatnika podatku VAT. Spółka swoje czynności administrowania ZFŚS wykonuje nieodpłatnie, gdyż należności uiszczane przez pracowników na poczet podmiotu trzeciego nie stanowią wynagrodzenia Spółki lecz zwrot kosztów na wyodrębnione konto funduszu.

Jak wynika z treści art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno - oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. W myśl pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ww. ustawy, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z funduszu.

Z powołanych przepisów wynika, iż zakładowa działalność socjalna dotyczy określonych rodzajów świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika i tylko te świadczenia mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Ponadto fundusz jest tworzony na rzecz załogi pracodawcy i prawo do korzystania ze świadczeń finansowanych z funduszu jest kolektywnym prawem załogi.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Jak stanowi ust. 2 cyt. przepisu, zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z funduszu, z uwzględnieniem ust. 1, oraz zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalonym zgodnie z art. 27 ust. 1 www. ustawy albo z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 j. t. ze zm.).

W myśl natomiast art. 10 i art. 12 ustawy o ZFŚS, środkami funduszu administruje pracodawca i gromadzi je na odrębnym rachunku bankowym.

Zakres czynności i rola pracodawcy w przypadku wykonywania przez niego obowiązków nałożonych przez ustawę o Zakładowym Funduszy Świadczeń Socjalnych zostały wyjaśnione w orzecznictwie sądów administracyjnych. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 7 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 186/10 podzielając stanowisko zawarte w wyroku NSA z dnia 2 września 2008 r., sygn. akt I FSK 1076/07 i w wyroku WSA z dnia 18 września 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1109/09 stwierdził, że ,,administrowanie przez pracodawcę środkami funduszu socjalnego oznacza wykonywanie obowiązków i uprawnień określonych dla pracodawcy w ustawie o ZFŚS, a w szczególności: zapewnienie obsługi technicznej, kadrowej i finansowej niezbędnej do funkcjonowania funduszu w zakładzie oraz odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów ustawy o ZFŚS.

Administrowanie nie jest tożsame z wyłącznym dysponowaniem. ZFŚS jest funduszem specjalnym, co oznacza, że pracodawca jest administratorem funduszu i nie może dowolnie dysponować środkami socjalnymi, które są prawnie rachunkowo wyodrębnione z innych jego środków finansowych. Właścicielem środków zgromadzonych na rachunku funduszu jest ZFŚS, a nie zakład pracy. Trzeba przy tym mieć na względzie także to, że zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy środki Funduszu zwiększa się między innymi (pkt 1) o wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych korzystających z działalności socjalnej. W przypadku, w którym dany wydatek jest częściowo finansowany również przez pracownika, pracodawca, odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik (nie rozpoznając z tego tytułu żadnych kosztów ani przychodów dla celów CIT), a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich, jak np. wczasów dla pracowników, karnetów uprawniających do korzystania z siłowni, basenów i innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizacji określonej imprezy kulturalnej - pracodawca występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem VAT. Podnieść również należy, że w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracowników, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie – jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnieniu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. W orzecznictwie ETS podkreśla się element dochodowości (odpłatności) jako element konieczny uznania działalności podatnika za działalność gospodarczą w rozumieniu VI Dyrektywy VAT. Całkowity brak odpłatności eliminuje podmiot z systemu VAT, który obejmuje działalność gospodarczą, a nie wszelką działalność (por. wyrok ETS 88/81 w sprawie Staatssecretaris van Financien a Hong-Kong Trade Development Council, a także komentarz do art. 15 ustawy o VAT W. Maruchin, VAT. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC 2005, wyd. II)."

W analogicznej jak przedstawiona we wniosku sprawie, orzekał również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie: „administrując funduszem, podatnik - pracodawca wykonuje jedynie czynności administracyjno - techniczne, które pozostają poza całkowitą sferą jego aktywności i działalności gospodarczej. Stąd też uzasadnione jest stanowisko, iż skoro jego działalność w tym zakresie jest nieopodatkowana, nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych na rzecz pracowników wydatków sfinansowanych z ZFŚS (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Odnosi się to zarówno do sytuacji, kiedy pracodawca finansuje z funduszu w całości wydatki na rzecz pracowników, jak również gdy czyni to w części, a pozostałą część finansuje sam pracownik, który w ten sposób nie finansuje zakładu pracy, lecz podmiot świadczący faktycznie daną usługę – sprzedaż. To bowiem ostatecznie pracownik jest ostatecznym finalnym konsumentem nabytej usługi - towaru od podmiotu trzeciego, która w całości – również w zakresie podatku – jest sfinansowana z ZFŚS, lub w części z tego funduszu, a w części przez samego pracownika. Podatek naliczony przez podmiot trzeci od tej usługi - towaru (podatek należny usługodawcy - Sprzedawcy) nie podlega odliczeniu przez żaden z podmiotów, skoro realizowana przez niego usługa zostaje skonsumowana przez odbiorcę finalnego, a pracodawca - administrator nie jest obciążony z tytułu pełnienia swojej funkcji obowiązkiem podatkowym" (wyrok WSA w Lublinie z dnia 12 maja 2010 r., sygn. akt: I SA/Lu 42/10).

Jak wynika z powyższego, zakup towarów lub usług dokonany w ramach działalności socjalnej nie wywołuje żadnych skutków w VAT zarówno w przypadku, gdy cała wartość towaru (usługi) finansowana jest ze środków ZFŚS, jak i w przypadku, gdy częściową odpłatnością obciążani są pracownicy. Jednocześnie Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z faktur podatku VAT z faktur dokumentujących ww. zakupy. Nie ma również konieczności wykazywania VAT należnego. Oznacza to, że Spółka realizując zadania wynikające z przepisów ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych nie działa jako podatnik VAT i w konsekwencji wykonywane zgodnie z Regulaminem ZFŚS czynności w postaci przekazywania na rzecz pracowników towarów i usług świadczonych przez podmioty trzecie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Powyższe stanowisko zostało poparte w jednym z ostatnich wyroków NSA z 18 stycznia 2011 r., sygn. akt I FSK 91/10 (orzeczenie prawomocne) "w orzecznictwie ETS podkreśla się element dochodowości (odpłatności) jako element konieczny uznania działalności podatnika za działalność gospodarczą w rozumieniu VI Dyrektywy. Całkowity brak odpłatności eliminuje podmiot z systemu VAT, który obejmuje działalność gospodarczą a nie wszelką działalność. Ten element zdaniem Sądu, świadczy o tym, że podmiot dokonując czynności związanej z Funduszem nie wykonuje w tym zakresie czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Ponadto, przez dostawę towarów rozumie się również – w myśl art. 7 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r. – przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej.

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów
2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.
   
   

Art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm.)

Przedmiotem działania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 ze zm.), zwanej dalej ustawą o ZFŚS, jest finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

Jak wynika z treści art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

W myśl pkt 5 powołanego przepisu, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Z powołanych przepisów wynika, iż zakładowa działalność socjalna dotyczy określonych rodzajów świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika i tylko te świadczenia mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Ponadto, Fundusz jest tworzony na rzecz załogi pracodawcy i prawo do korzystania ze świadczeń finansowanych z Funduszu jest kolektywnym prawem załogi.

Stosownie natomiast do art. 10 i art. 12 ustawy o ZFŚS, środkami Funduszu administruje pracodawca i gromadzi je na odrębnym rachunku bankowym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca – Spółka Akcyjna – jest zobowiązana do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w oparciu o przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. Zasady tworzenia i gospodarowania środkami funduszu socjalnego określają Regulaminy ZFŚS obowiązujące w poszczególnych oddziałach i centrali. Ze środków ZFŚS jest finansowana działalność różnych form wypoczynku, działalności kulturalno – oświatowej, sportowo – rekreacyjnej. Wnioskodawca nabywa od osób trzecich np. wczasy dla pracowników i emerytów, kolonie i obozy dla dzieci pracowników, karnety uprawniające do korzystania z basenów, siłowni i innych obiektów sportowych, bilety do kina, teatru, kompleksowe usługi polegające na organizowaniu określonej imprezy kulturalnej Zakupy powyższych usług są dokonywane w całości ze środków ZFŚS, przy czym w niektórych przypadkach pracownicy zwracają Spółce część kosztów zakupionych świadczeń.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do kwestii opodatkowania powyższych czynności dokonywanych w ramach ZFŚS, na rzecz osób uprawnionych, za częściową ich odpłatnością oraz prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od nabytych towarów i usług w celu realizacji tych czynności.

Mając na uwadze powyższy opis stanu faktycznego oraz powołane wyżej przepisy prawa w przypadku, gdy czynność zakupu od osoby trzeciej świadczenia w części finansowanego z ZFŚS, takich jak np. wczasów dla pracowników i emerytów, kolonii i obozów dla dzieci pracowników, karnetów uprawniających do korzystania z basenów, siłowni i innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizowaniu określonej imprezy kulturalnej, jest działaniem o charakterze techniczno – administracyjnym, podejmowanym dodatkowo, całkowicie poza sferą prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej (poza sferą jego aktywności biznesowej), to czynność ta nie jest podejmowana przez pracodawcę w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji należy stwierdzić, że nie jest on podatnikiem tego podatku w tym zakresie. Powyższe odnosi się między innymi do sytuacji, gdy ww. świadczenia współfinansuje beneficjent, tj. osoba uprawniona do korzystania z Funduszu, albowiem udziału i zaangażowania osoby uprawnionej we współfinansowaniu świadczenia nie można kwalifikować, jako świadczenia wzajemnego uzyskiwanego z Funduszu, co oznacza, że nie stanowi ono wynagrodzenia dla pracodawcy i nie ma tym samym cechy odpłatności stanowiącej warunek i kryterium kwalifikowania świadczenia z Funduszu, jako czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Zatem w sytuacji przedstawionej we wniosku czynności podejmowane w ramach ZFŚS polegające na przekazywaniu przez pracodawcę towarów i usług na rzecz osób uprawnionych za częściową odpłatnością ponoszoną przez te osoby, nie mieszczą się w pojęciu odpłatnego świadczenia usług i w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W kwestii natomiast prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony należy stwierdzić, iż zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z ww. przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi. Należy zaznaczyć, że zgodnie z ogólnymi regułami konstrukcyjnymi VAT odliczeniu może podlegać tylko ten podatek naliczony (ta jego część), który związany jest z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu. Ustawa stanowi, że podatek winien być wyodrębniony w przypadku, gdy podatnik wykonuje zarówno czynności dające prawo do odliczenia, jak i czynności, w związku z którymi nie przysługuje takie prawo. Obowiązek wyodrębnienia kwot podatku przypisywanych do poszczególnych rodzajów czynności (opodatkowane, zwolnione, niepodlegające opodatkowaniu), ma charakter bezwzględny.

Cytowany powyżej przepis art. 86 ust. 1 ustawy, stwierdza jednoznacznie, że prawo do odliczenia przysługuje w tym zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Nie przysługuje ono zatem w zakresie wykonywania czynności niepodlegających w ogóle podatkowi oraz w zakresie wykonywania czynności zwolnionych z podatku.

Odnosząc zatem powyższe przepisy do przedstawionego stanu faktycznego to należy stwierdzić, skoro działalność Wnioskodawcy w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (nie występuje Wnioskodawca w tym przypadku jako podatnik podatku od towarów i usług), to nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych na rzecz osób uprawnionych sfinansowanych w części z ZFŚS.

Stanowisko Wnioskodawcy należy zatem uznać za prawidłowe.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.