INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 18 kwietnia 2011 r. (data wpływu 2 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku czynności likwidacji szkód, świadczonej na rzecz zakładu ubezpieczeń w ramach czynności naprawy/wymiany szyby – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 maja 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku czynności likwidacji szkód, świadczonej na rzecz zakładu ubezpieczeń w ramach czynności naprawy/wymiany szyby.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka zawiera z zakładami ubezpieczeń umowy, na mocy których wykonuje na zlecenie zakładu ubezpieczeń usługi naprawy lub usługi wymiany szyby samochodowej oraz każdorazowo do każdej z nich usługę likwidacji szkody szybowej – z uwzględnieniem możliwości technicznych i organizacyjnych Spółki.

Czynności ubezpieczeniowe związane z likwidacją szkody obejmują: udokumentowanie zakresu uszkodzeń w pojeździe klienta, uzasadnienie podstawy wypłaty odszkodowania, zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia lub ujawnienia zdarzeń, a także uszkodzeń, działań i zaniechań klienta, które będą stanowiły podstawę do odmowy uznania odszkodowania przez zakład ubezpieczeń.

Spółka wskazuje, iż na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2 i art. 3 ust. 5 pkt 1, 2 i 4 w zw. z art. 3 ust. 6 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 ze zm.), zakład ubezpieczeń zleca Spółce wykonywanie czynności związanych z likwidacją szkody (w tym ustalenie wysokości szkód oraz zakresu świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia szyb, ustalenie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych objętych w zakresie ubezpieczenia szyb).

Zakład ubezpieczeń płaci Spółce wynagrodzenie z tytułu:

• zakupu szyb samochodowych;
• zakupu materiałów i akcesoriów montażowych, niezbędnych do prawidłowego wykonania usługi pod względem technologicznym;
• zakupu usługi montażu lub napraw szyb samochodowych;
• poniesienia kosztów dojazdu do miejsca wykonania montażu lub naprawy szyby;
• wykonanych czynności ubezpieczeniowych, związanych z likwidacją zgłoszonej szkody szybowej, zgodnie z cennikiem usług.

W cenniku usług jedną z pozycji w ramach usług dodatkowych jest: opłata za czynności ubezpieczeniowe – likwidacja szkody.

W większości przypadków wynagrodzenie z tytułu opłat za czynności związane z likwidacją szkody nie jest wyszczególnione przez Spółkę na fakturach jako odrębne wynagrodzenie. Mieści się ono w kwocie wynagrodzenia za usługę podstawową, jaką jest usługa naprawy lub wymiany szyby samochodowej, która jest opodatkowana podstawową stawką podatku od towarów i usług, w wysokości 23%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy czynności ubezpieczeniowe, związane z likwidacją szkody, wykonywane przez Spółkę, podlegają w przedstawionym stanie faktycznym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według 23% stawki podatku...

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym Spółka świadczy usługi naprawy lub wymiany szyby samochodowej oraz do każdej z nich usługę likwidacji szkody szybowej. Usługa likwidacji tej szkody – zgodnie z cennikiem usług – stanowi usługę dodatkową. Istotą zagadnienia jest sposób opodatkowania czynności wykonywanej przez Spółkę, a polegający na likwidacji szkody szybowej.

W ocenie Wnioskodawcy, likwidacja ww. szkody opodatkowana jest stawką podatku od towarów i usług właściwą dla usługi podstawowej, jaką jest usługa wymiany lub naprawy szyby.

Jak podkreśla Wnioskodawca, w praktyce obrotu gospodarczego nierzadko spotkać się można ze stosunkami prawnymi, w ramach których dochodzi do świadczenia kilku usług powiązanych ze sobą podmiotowo, przedmiotowo lub funkcjonalnie – w mniejszym, bądź większym stopniu. Tego rodzaju stosunki prawne określić można jako świadczenie usług złożonych.

Według Wnioskodawcy, na gruncie wspólnego systemu od wartości dodanej, którego częścią jest również polski podatek od towarów i usług, naczelną zasadą jest traktowanie każdego świadczenia usług odrębnie i niezależnie od siebie. Reguła ta wyrażona została w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej m.in. w wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan.

Wnioskodawca zauważa jednakże, że na usługę składać się może wiele czynności faktycznych i prawnych, stanowiących łącznie jednolitą i kompleksową „wiązkę” świadczeń, na tyle mocno ze sobą skorelowanych oraz ściśle i bezpośrednio wzajemnie powiązanych i służących osiągnięciu jednego, wspólnego celu gospodarczego, że na gruncie podatku od towarów i usług powinny stanowić jedno świadczenie podlegające jednolitemu opodatkowaniu tym podatkiem, jako usługa kompleksowa. W powołanym powyżej wyroku w sprawie Card Protection Plan Trybunał, obok wskazanej ogólnej zasady odrębności świadczonych usług, podkreślił równocześnie, że świadczenia jednolite, t.j. świadczenia, w ramach których wyodrębnienie poszczególnych części składowych i ich odrębne traktowanie na gruncie podatku od wartości dodanej byłoby niezasadne, nie powinny być sztucznie dzielone.

W przekonaniu Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym istotny jest cel gospodarczy, jakiemu służą wykonywane przez Spółkę czynności. Głównym i podstawowym celem wykonywania czynności w ramach zawartych przez Spółkę umów z zakładami ubezpieczeń jest naprawa lub wymiana szyb samochodowych. Czynności związane z likwidacją szkody służą dokumentowaniu szkody – są czynnością pomocniczą do głównej, jaką jest wymiana lub naprawa szyb.

Powyższe, w opinii Wnioskodawcy, oznacza, że poszczególne świadczenia, w szczególności związane z likwidacją szkody, stanowią łącznie jedną usługę kompleksową – naprawy lub wymiany szyb samochodowych, która nie powinna podlegać sztucznym podziałom. W przedmiotowej sprawie poszczególne elementy składowe usługi złożonej realizują wspólny, zbieżny cel gospodarczy – wymianę lub naprawę szyby samochodowej.

Konieczność badania celu w przypadku analizy świadczeń złożonych na gruncie podatku od wartości dodanej usług zaznaczył ETS w wyroku C-41/04 w sprawie Levob Verzekeringen BV. Trybunał podkreślił, że jeśli tylko dwa świadczenia lub więcej lub czynności dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, ze obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej.

W uznaniu Wnioskodawcy, w analizowanym stanie faktycznym rozdzielenie czynności związanych z naprawą lub wymianą szkody byłoby zabiegiem sztucznym. Pomocnicze czynności ubezpieczeniowe związane z likwidacją szkody są czynnościami pomocniczymi względem czynności (usług) związanych z naprawą lub wymianą szyb samochodowych.

W związku z powyższym, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zwolnienie od podatku od towarów i usług usług ubezpieczeniowych, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w odniesieniu do czynności wykonywanych przez Spółkę w zakresie likwidacji szkód, nie znajdzie zastosowania.

Uzasadniając powyższe, Wnioskodawca powołuje się na treść ww. przepisu ustawy o podatku od towarów i usług, a także na przepis art. 43 ust. 15 tej ustawy, jak również na art. 3 ust. 5 i 6 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej.

Wnioskodawca zaznacza, że w przedstawionym stanie faktycznym Spółka w większości przypadków nie wyodrębnia opłaty za czynności związane z likwidacją szkody z wynagrodzenia za wykonanie usług polegających na wymianie lub naprawie szyb samochodowych. Nawet w przypadku, gdyby wynagrodzenie z tytułu „dodatkowych” czynności ubezpieczeniowych związanych z likwidacją szkody byłoby wyodrębnione, to ze względu na opodatkowanie usługi „głównej” (podstawowej) podstawową stawką podatku od towarów i usług, wynagrodzenie to opodatkowane byłoby tą podstawową stawką podatku.

Wnioskodawca uważa, że ze względu na przedstawione powyżej uwarunkowania prawne i faktyczne, czynności ubezpieczeniowe dotyczące likwidacji szkody wykonywane przez Spółkę, jako będące elementem usługi podstawowej (wymiany lub naprawy szyb samochodowych), opodatkowane są stawką podatku od towarów i usług właściwą dla usługi głównej, tzn. 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 omawianej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Na mocy, dodanego z dniem 1 stycznia 2011 r. przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), przepisu art. 5a ustawy o podatku od towarów i usług, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a ustawy, wprowadzonym na mocy art. 19 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578), zmienionym treścią art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8% (…).

Stosownie zaś do art. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), uchyla się – z dniem 1 stycznia 2011 r. – art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i dodaje pkt 17-41. Jednocześnie ww. ustawą do ustawy o podatku od towarów i usług w art. 43 dodane zostały ust. 13-20.

Na mocy obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Jak stanowi obowiązujący od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 wskazanej ustawy.

Natomiast w świetle art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej z dnia 28 listopada 2006 r. (Dz. Urz. UE. L. Nr 347), państwa członkowskie zwalniają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

W tym miejscu wskazać należy, iż zgodnie ze stanowiskiem Trybunału Sprawiedliwości UE, zajętym w wyroku C-8/01 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie Taksatorrigen, istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, to iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skania C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie „transakcje ubezpieczeniowe” nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skania, Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B(a) szóstej dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Jak stanowi art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 marca 2011 r., podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Wskazany przepis od dnia 1 kwietnia 2011 r. brzmi: podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z okoliczności sprawy wynika, iż Spółka zawiera z zakładami ubezpieczeń umowy, na mocy których wykonuje na zlecenie zakładu ubezpieczeń usługi naprawy lub usługi wymiany szyby samochodowej oraz każdorazowo do każdej z nich usługę likwidacji szkody szybowej – z uwzględnieniem możliwości technicznych i organizacyjnych Spółki. Czynności ubezpieczeniowe związane z likwidacja szkody obejmują: udokumentowanie zakresu uszkodzeń w pojeździe klienta, uzasadnienie podstawy wypłaty odszkodowania, zgodnie z ogólnymi warunkami ubezpieczenia lub ujawnienia zdarzeń, a także uszkodzeń, działań i zaniechań klienta, które będą stanowiły podstawę do odmowy uznania odszkodowania przez zakład ubezpieczeń. Zakład ubezpieczeń płaci Spółce wynagrodzenie z tytułu:

• zakupu szyb samochodowych;
• zakupu materiałów i akcesoriów montażowych, niezbędnych do prawidłowego wykonania usługi pod względem technologicznym;
• zakupu usługi montażu lub napraw szyb samochodowych;
• poniesienia kosztów dojazdu do miejsca wykonania montażu lub naprawy szyby;
• wykonanych czynności ubezpieczeniowych, związanych z likwidacją zgłoszonej szkody szybowej, zgodnie z cennikiem usług.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż wykonując ww. usługi na zlecenie zakładu ubezpieczeń (likwidacja szkody) Spółka nie świadczy usług ubezpieczeniowych, zatem nie może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Ponadto wskazać należy, iż czynności te wykonywane przez Spółkę w ramach działalności nie można także uznać za usługi stanowiące element usługi ubezpieczeniowej lub reasekuracyjnej bądź też usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, która sama stanowi odrębną całość i jest właściwa oraz niezbędna do świadczenia tych usług. Bowiem, charakter tych czynności wskazuje, iż są one co prawda związane z działalnością gospodarczą Spółki, jednakże nie można ich uznać za usługę właściwą i specyficzną dla usługi ubezpieczeniowej. Zatem czynności te nie korzystają ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 13 ustawy.

Problem usług pokrewnych do usług ubezpieczeniowych był przedmiotem wyroku TSUE z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie C-8/01 Assurandor-Societetet, działającym w imieniu Taksatorringen przeciwko Skatteministeriet, w którym rozstrzygnięto, że wyceny szkód pojazdów silnikowych dokonane przez stowarzyszenie w imieniu swoich członków będących firmami ubezpieczeniowymi nie są ani transakcjami ubezpieczeniowymi, ani usługami pokrewnymi transakcjom ubezpieczeniowym, które świadczą maklerzy lub przedstawiciele ubezpieczeniowi w znaczeniu tego postanowienia.

Zatem, stwierdzić należy, iż przedmiotowe czynności, świadczone przez Spółkę nie są usługami właściwymi dla usług ubezpieczeniowych. W niniejszej sprawie – jak słusznie wskazano we wniosku – czynności te (pomocnicze czynności ubezpieczeniowe związane z likwidacją szkody) stanowią w istocie czynności pomocnicze wobec czynności (usług) związanych z naprawą lub wymianą szyb samochodowych.

W tym miejscu wskazać należy, iż zagadnienie świadczeń złożonych na gruncie podatku od wartości dodanej usług było rozstrzygane już w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE. Jak zaznaczył Trybunał w wyroku z dnia 27 października 2005 r. C-41/04 w sprawie Levob Verzekeringen BV, jeżeli dwa świadczenia lub więcej, lub czynności dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej.

W rezultacie, mając na względzie całokształt okoliczności sprawy, w tym przypadku przyjąć należy, iż opisane we wniosku czynności likwidacji szkody, jako faktycznie nierozerwalnie związane z usługą główną (naprawa/wymiana szyb samochodowych), uznać należy za jedno świadczenie. W tym przypadku bowiem usługi likwidacji szkody, świadczone na rzecz zakładu ubezpieczeń, obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość wraz z usługą naprawy/wymiany szyb. Wobec tego całość świadczenia należy opodatkować według jednej stawki podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa, jak również przedstawiony we wniosku stan faktyczny w powiązaniu z zaprezentowanym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE, stwierdzić należy, że słuszne jest stanowisko Spółki, iż czynności polegające na likwidacji szkody podlegają w przedstawionym stanie faktycznym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według 23% stawki podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.