Powrót

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 grudnia 2012 r. (data wpływu do Organu 17 grudnia 2012 r.) uzupełnione w dniu 1 marca 2013 r. na wezwanie tut. Organu z dnia 26 lutego 2013 r. nr IPPP2/443-1269/12-2/KG o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT darowizny przedsiębiorstwa oraz obowiązku korekty podatku VAT z tytułu przedmiotowego zbycia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT darowizny przedsiębiorstwa oraz obowiązku korekty podatku VAT z tytułu przedmiotowego zbycia.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 1 marca 2013 r. na wezwanie tut. Organu z dnia 26 lutego 2013 r. nr IPPP2/443-1269/12-2/KG (data doręczenia 1 marca 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 15 września 1993 r. Rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej to wykonywanie usług transportowych. W skład majątku firmy wchodzi kilka samochodów ciężarowych. Dwa z nich Wnioskodawca kupił jako nowe i dokonał z tego tytułu odliczenia podatku VAT. Zainteresowany posiada licencję na wykonywanie usług transportu drogowego. Firma prowadzona przez Wnioskodawcę zatrudnia 2 pracowników.

Z tytułu prowadzonej działalności Wnioskodawca opłaca podatek dochodowy w formie liniowej oraz jest czynnym podatnikiem podatku VAT. W 2013 roku Wnioskodawca zamierza przekazać synowi całą firmę poprzez przekazanie mu jej w formie darowizny. Darowizna zostanie przekazana przed datą zakończenia prowadzonej działalności. Umowa przekazania darowizny zostanie sporządzona aktem notarialnym. W chwili przekazania firma nie będzie posiadała długów ani zobowiązań. Syn w dniu otrzymania darowizny będzie miał zarejestrowaną jednoosobową działalność gospodarczą, będzie również podatnikiem podatku VAT.

Zakres świadczonych usług będzie niezmienny, ponieważ syn dalej będzie prowadził usługi transportowe. Ponadto przejmie wszystkie zobowiązania oraz należności firmy. Wszystkie dotychczasowe umowy zawarte dotychczas z kontrahentami przepisane zostaną na nowy podmiot czyli firmę syna, a ten zobowiąże się do prowadzenia firmy w dotychczasowym zakresie. Również dotychczas zatrudnieni pracownicy przejdą w pełnym składzie osobowym na podstawie przepisów Kodeksu Pracy ze wszystkimi przysługującymi im uprawnieniami do nowego przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1. Czy dokonując darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będzie na Wnioskodawcy ciążył obowiązek w zakresie należnego podatku VAT...
2. Czy dokonując darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będzie na Wnioskodawcy lub na synu ciążył obowiązek korekty naliczonego podatku VAT...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, przyjąć należy, że prowadzona działalność spełnia definicję przedsiębiorstwa w myśl art. 55 Kodeksu cywilnego. Przedsiębiorstwo posiada nazwę, majątek stanowią samochody, dzięki którym działalność dla której firmę utworzono może być wykonywana. Wnioskodawca posiada licencję na wykonywanie usług transportowych. Firma ma podpisaną stałą umowę na wykonywanie usług. Firma posiada również księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności.

W ocenie Wnioskodawcy przekazanie firmy synowi w formie darowizny całego prowadzonego przedsiębiorstwa, czyli zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych przeznaczonego do prowadzenia działalności gospodarczej nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT (ze względu na brzmienie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług — dalej u.p.t.u.), jak również nie będzie się wiązać z obowiązkiem korekty podatku naliczonego (ze względu na brzmienie art. 91 ust. 9 u.p.t.u.).

Z uwagi na to, że darowizna dokonana zostanie przed zgłoszeniem przez Wnioskodawcę zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, nie zajdzie konieczność opodatkowania podatkiem VAT, tzw. „spisu z natury” (art. 14 u.p.t.u.), który Wnioskodawca złoży po zakończeniu działalności wykazując w nim kwotę „0” zł. Co prawda w ustawie o podatku od towarów i usług przewidziany jest przepis wyłączający stosowanie jej przepisów do sprzedaży przedsiębiorstwa, ale nie ma tam mowy o jego darowiźnie.

Z drugiej strony, żaden przepis ustawy o VAT nie nakazuje opodatkowania darowizny przedsiębiorstwa. Podatkowi od towarów i usług podlega sprzedaż towaru i czynności z nią związane, natomiast przedsiębiorstwa nie można uznać za towar, co uzasadnia tezę, że darowizna przedsiębiorstwa nie podlega ustawie o VAT.

Reguły dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonywania korekty zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle art. 91 ust 9 powołanej ustawy w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 6 pkt 1, korekta określona w ust. 1-8 cytowanego artykułu jest dokonywana odpowiednio przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zasady korekt podatku naliczonego przez nabywcę przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa są odbiciem zasad dotyczących korekt podatku naliczonego przez zbywcę. Wynika to z przyjęcia na gruncie ustawy o VAT oraz w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (która zastąpiła VI Dyrektywę) reguły, iż nabywca przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa traktowany jest w zakresie odliczeń jak następca prawny zbywcy.

Zatem jeśli w ramach przekazanego w formie darowizny przedsiębiorstwa Wnioskodawca wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane i syn także wykonywać będzie wyłącznie czynności opodatkowane, obowiązek korekty podatku naliczonego związanego z „nabytymi” składnikami nie wystąpi.

W momencie przekazania darowizną przedsiębiorstwa, przekazane zostaną m.in. środki trwałe stanowiące majątek firmy, wykorzystywane wyłącznie do działalności opodatkowanej, które następnie po przekazaniu w formie darowizny syn nadal będzie wykorzystywał do wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy przekazanie w formie darowizny całej firmy - przedsiębiorstwa wyłączone jest z pod działania ustawy o podatku od towarów i usług oraz nie będzie się dla Strony wiązało z obowiązkiem skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych (VAT od nowych samochodów).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez sprzedaż, zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy o VAT wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Stosownie bowiem do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ustawodawca w art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wskazując, iż jej przepisów nie stosuje się m.in. do transakcji zbycia przedsiębiorstwa nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem „transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie czynności w ramach których, następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności, jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport).

Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej. W myśl art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. u. Nr 16, poz. 93 ze zm.), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Jak wynika, z art. 888 § 1 cyt. kodeksu, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Z powołanych przepisów prawa cywilnego wynika zatem, iż umowa darowizny należy do umów cywilnoprawnych przenoszących prawo własności na nabywcę określonych towarów (rzeczy).

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT obejmuje tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa. W niniejszej sprawie kwestią wymagającą interpretacji jest więc ustalenie istnienia lub nieistnienia podstaw do zastosowania przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć należy, iż przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa” zatem w analizowanym przypadku zasadne jest odwołanie się do znaczenia pojęcia „przedsiębiorstwa”, na gruncie przepisów prawa cywilnego.

Stosownie do przepisu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny, „przedsiębiorstwo” jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa),
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości,
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych,
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne,
5. koncesje, licencje i zezwolenia,
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej,
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne,
8. tajemnice przedsiębiorstwa,
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Ustawodawca w ww. przepisie wskazał, jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład kompleksu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, czyli przedsiębiorstwa, które może być przedmiotem czynności prawnej. Przy czym, powyższe wyliczenie jest katalogiem otwartym, więc wymienione elementy składowe przedsiębiorstwa mają jedynie charakter przykładowy. Jednakże sformułowanie przepisu tworzy domniemanie prawne, w myśl którego przedsiębiorstwo obejmuje każdy składnik zespołu, a zatem wszelkie dobra materialne i niematerialne podlegające ochronie prawnej i służące wykonywaniu celów gospodarczych. Nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa są na tyle istotne, by bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne, których nie można określić apriorycznie.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zatem, składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, iż można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Jak wynika z wniosku, Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której przedmiotem jest wykonywanie usług transportowych. W skład majątku firmy wchodzi kilka samochodów ciężarowych. Dwa z nich Wnioskodawca kupił jako nowe i dokonał z tego tytułu odliczenia podatku VAT. Zainteresowany posiada licencję na wykonywanie usług transportu drogowego. Firma prowadzona przez Wnioskodawcę zatrudnia 2 pracowników.

Z tytułu prowadzonej działalności Wnioskodawca opłaca podatek dochodowy w formie liniowej oraz jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

W 2013 roku Wnioskodawca zamierza przekazać synowi całą firmę poprzez przekazanie mu jej w formie darowizny. Darowizna zostanie przekazana przed datą zakończenia prowadzonej działalności. Umowa przekazania darowizny zostanie sporządzona aktem notarialnym. W chwili przekazania firma nie będzie posiadała długów ani zobowiązań.

Syn w dniu otrzymania darowizny będzie miał zarejestrowaną jednoosobową działalność gospodarczą, będzie również podatnikiem podatku VAT.

Zakres świadczonych usług będzie niezmienny, ponieważ syn dalej będzie prowadził usługi transportowe. Ponadto przejmie wszystkie zobowiązania oraz należności firmy. Wszystkie dotychczasowe umowy zawarte dotychczas z kontrahentami przepisane zostaną na nowy podmiot czyli firmę syna, a ten zobowiąże się do prowadzenia firmy w dotychczasowym zakresie. Również dotychczas zatrudnieni pracownicy przejdą w pełnym składzie osobowym na podstawie przepisów Kodeksu Pracy ze wszystkimi przysługującymi im uprawnieniami do nowego przedsiębiorstwa.

W przedmiotowej sprawie, w mającym być przedmiotem darowizny przedsiębiorstwie zachowane zostaną funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, a przekazana masa będzie mogła służyć kontynuowaniu dotychczasowej działalności gospodarczej.

Analizując powyżej przedstawione okoliczności, należy stwierdzić iż stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przedmiotowa czynność zbycia przedsiębiorstwa, spełniającego definicję przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego), poprzez darowiznę na rzecz syna, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Szczegółowe zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonywania korekty zostały określone w art. 91 ustawy.

Zgodnie z treścią art. 91 ust. 9 ustawy, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, korekta określona w ust. 1-8 tego przepisu jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem to nabywca przedsiębiorstwa przejmuje obowiązek dokonywania stosownych korekt, do których zobowiązany byłby również zbywca przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym darowizna przedsiębiorstwa przez Wnioskodawcę nie będzie wiązała się z obowiązkiem skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem towarów lub środków trwałych wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Ewentualnej korekty podatku dokonuje bowiem nabywca przedsiębiorstwa (w przedmiotowej sytuacji syn Wnioskodawcy), o ile występują przesłanki do jej dokonania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga w kwestii opodatkowania podatkiem VAT darowizny przedsiębiorstwa oraz obowiązku korekty podatku VAT z tytułu przedmiotowego zbycia.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. jedn. Dz. U. z 2012, poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Powrót