Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL4.4012.509.2019.3.JK
z 17 stycznia 2020 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 23 października 2019 r. (data wpływu 25 października 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 grudnia 2019 r. (data wpływu 30 grudnia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wskazania:

  • czy Transakcję należy traktować jako zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a w konsekwencji stosuje się do niej art. 6 pkt 1 ustawy (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) – jest prawidłowe;
  • czy sprzedaż ustalonych Składników Transakcji podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) – jest prawidłowe;
  • czy Nabywca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia od Wnioskodawcy Składników Transakcji (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) – jest prawidłowe;
  • czy sprzedaż Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Spółki (część pytania oznaczonego we wniosku nr 4) – jest prawidłowe;
  • czy nabycie Należności w odniesieniu do wierzytelności wymagalnych za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Nabywcy (część pytania oznaczonego we wniosku nr 5) – jest prawidłowe;
  • czy nabycie Należności w odniesieniu do wierzytelności niewymagalnych za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Nabywcy (część pytania oznaczonego we wniosku nr 5) – jest nieprawidłowe;
  • czy przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Wnioskodawcy i nie wpływa po stronie Spółki na podstawę opodatkowania VAT dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji (część pytania oznaczonego we wniosku nr 6) – jest prawidłowe;
  • czy przeniesienie części zakładu pracy w ramach Transakcji nie podlega odrębnemu opodatkowaniu podatkiem VAT (część pytania oznaczonego we wniosku nr 7) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 października 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w ww. zakresie. Wniosek uzupełniono w dniu 30 grudnia 2019 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, przeformułowanie pytania oznaczonego we wniosku nr 6, własne stanowisko w odniesieniu do przeformułowanego pytania oraz adres elektroniczny pełnomocnika.

We wniosku złożonym przez:

  • Zainteresowanego będącego stroną postępowania:
    A;
  • Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
    B;

przedstawiono następujący stan faktyczny.

1.

A (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest podmiotem należącym do międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: „Grupa”). Grupa prowadzi działalność w zakresie dystrybucji m.in. sprzętu AGD, baterii, narzędzi i sprzętu domowego, pokarmu dla zwierząt. Wnioskodawca prowadzi w tym zakresie działalność w Polsce.

2.

Na poziomie globalnym w Grupie podjęta została decyzja biznesowa o zbyciu części prowadzonej przez Grupę działalności – związanej wyłącznie z dystrybucją jednego typu produktu, tj. baterii – do niepowiązanego inwestora, innej międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: „Inwestor”). W konsekwencji, w celu realizacji globalnych uzgodnień biznesowych, spółki należące do Grupy działające na rynkach lokalnych, w tym także Wnioskodawca w Polsce, dokonały sprzedaży składników majątkowych związanych z dystrybucją baterii na rzecz dedykowanych spółek z grupy kapitałowej Inwestora.

Na poziomie lokalnym w Polsce, Wnioskodawca przeniósł na podstawie umowy sprzedaży (dalej „Umowa”) na rzecz polskiej spółki kapitałowej należącej do grupy kapitałowej Inwestora B Sp. z o.o. (dalej: „Nabywca”) wybrane składniki majątkowe (dalej: „Składniki Transakcji”) związane z działalnością Spółki, dotyczącą dystrybucji baterii (dalej „Transakcja”), tj.:

  • Aktywa (dalej: „Aktywa”):
    • Należności handlowe (własne),
    • Zapasy,
    • Środki trwałe (meble i sprzęt komputerowy),
  • Umowy z dostawcami i odbiorcami związane z dystrybucją baterii (dalej: „Umowy”);
  • Prawa majątkowe do własności intelektualnej:
    • Prawo do domeny internetowej,
    • Baza klientów (dalej: „Baza klientów”),
    • Prawa do korzystania z programów i systemów informatycznych, w tym systemu informatycznego ERP (SAP) (dalej: „System informatyczny”).

Oprócz powyżej wskazanych Składników Transakcji, na Nabywcę zostały przeniesione również Zobowiązania handlowe (dalej: „Zobowiązania”). Transfer Zobowiązań został zrealizowany za zgodą wierzyciela na podstawie art. 519 KC. W przypadku nie uzyskania zgody wierzyciela, Nabywca będzie odpowiedzialny względem Spółki na podstawie art. 521 par. 2 KC za to, że wierzyciel nie będzie od niej żądał spełnienia świadczenia.

Spółka wskazuje, że Należności handlowe, określone wyżej jako Składniki Transakcji, przeszły na Nabywcę w ramach cesji wierzytelności na podstawie art. 509 KC. W zakres Należności weszły wierzytelności wymagalne – takie, których termin płatności już minął, jak również niewymagalne, których termin spłaty jeszcze nie nastąpił.

Spółka wskazuje, iż Składniki Transakcji były wykorzystywane przez nią do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a po dokonaniu Transakcji były/będą wykorzystywane w analogiczny sposób przez Nabywcę.

W odniesieniu do wybranych pracowników związanych z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii, ze względu na bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa pracy, w wyniku Transakcji nastąpił z mocy prawa – przejście ich zatrudnienia na Nabywcę w trybie art. 231 Kodeksu Pracy – przejście części zakładu pracy. W konsekwencji, umowy o pracę oraz związane z nimi prawa i obowiązki dotyczące ww. pracowników zostały przeniesione do Nabywcy. Jednocześnie należy wskazać, że zobowiązania pracownicze związane z przenoszonymi pracownikami (a więc w szczególności wynagrodzenia, jak również zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenia społeczne), które dotyczyły grudnia (będącego ostatnim miesiącem przed dokonaniem transakcji) zostały rozliczone jeszcze przez Spółkę.

3.

Przedmiotem Transakcji nie były wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe Spółki wykorzystywane w działalności dotyczącej dystrybucji baterii i związane funkcjonalnie z tą działalnością. W szczególności, zakresem Transakcji nie zostały objęte:

  • rachunki bankowe;
  • umowa najmu biura;
  • zobowiązania pracownicze dotyczące przenoszonych pracowników;
  • rezerwy na urlopy pracownicze (rezerwy zostały rozwiązane w Spółce oraz następnie zawiązane u Nabywcy).

Ponadto, w wyniku Transakcji nie doszło do przejścia na Nabywcę niektórych pracowników związanych działalnością dotyczącą dystrybucji baterii, w szczególności:

  • osoby odpowiedzialnej za nadzór nad działalnością operacyjną w zakresie dystrybucji baterii,
  • pracowników, którzy pracują dla działalności dotyczącej dystrybucji baterii a także dla potrzeb innych obszarów działalności Spółki (w szczególności: regionami przedstawiciele handlowi, finanse, HR),
  • osób współpracujących ze Spółką na podstawie umów cywilnoprawnych związanych działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii.

4.

Działalność w zakresie dystrybucji baterii nie była na moment Transakcji formalnie wydzielona – w szczególności jako dział lub oddział – w strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy (tj. na przykład na podstawie statutu, regulaminu lub innego dokumentu o podobnym charakterze).

Wnioskodawca nie sporządził w ramach swojej dotychczasowej działalności oraz nie przygotował na moment Transakcji oddzielnego bilansu ani rachunku zysków i strat dla potrzeb działalności związanej dystrybucją baterii. Jednocześnie, co do zasady, system księgowy wykorzystywany przez Spółkę mógłby pozwolić na przypisanie określonych należności i przychodów, a także częściowo zobowiązań i kosztów do działalności związanej z dystrybucją baterii. Niemniej jednak, system księgowy Spółki nie pozwala na precyzyjne przypisanie wspólnych kosztów do poszczególnych obszarów działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę (w tym w szczególności, działalności dotyczącej dystrybucji baterii).

Na bieżąco, dla celów zarządczych, Spółka monitoruje efektywność i rentowność poszczególnych linii produktowych, w tym dotyczącej dystrybucji baterii, jednak jest to dokonywane jedynie na bazie wewnętrznych zasad funkcjonujących w Grupie.

Brak jest także rachunku bankowego dedykowanego działalności w zakresie dystrybucji baterii.

5.

Jak zostało wskazane wcześniej, w ramach opisywanej Transakcji został zbyty na rzecz Nabywcę system informatyczny (kompleksowe oprogramowanie pozwalające w praktyce na prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji produktów na skalę regionalną). W związku ze specyfiką i skalą działalności Spółki, w tym działalności polegającej na dystrybucji baterii, system informatyczny typu ERP jest niezbędny do prowadzenia przedmiotowej działalności.

Jednakże, pomimo formalnego zbycia w ramach Transakcji Systemu informatycznego na Nabywcę – ze względu na kwestie techniczne – Nabywca nie jest w stanie wykorzystywać Systemu informatycznego dla celów samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii. Przyczyną takiej sytuacji jest konieczność dokonania określonych modyfikacji w działaniu Systemu informatycznego oraz istotnego dostosowania Systemu informatycznego do potrzeb Nabywcy – co nie było możliwe na moment Transakcji (lub zaraz po Transakcji). W rezultacie, z uwagi na powyższe ograniczenie związane z Systemem informatycznym, w szczególności Nabywca nie ma możliwości ewidencji procesów księgowych i finansowych związanych z dystrybucją baterii.

W praktyce, kwestia ta uniemożliwia Nabywcy przejęcie roli dystrybutora baterii od Spółki i samodzielnej realizacji umów z dotychczasowymi dostawcami i odbiorcami produktów Spółki na terenie Polski.

6.

W związku z powyższym, w celu umożliwiania działalności w zakresie dystrybucji baterii przez Nabywcę po dokonaniu Transakcji, Spółka oraz Nabywca zawarli umowę dotyczącą współpracy Spółki z Nabywcą (dalej: „Umowa o współpracy”), która ma obowiązywać w nieokreślonej na ten moment perspektywie czasowej (dalej: „Okres przejściowy”).

Zgodnie z postanowieniami Umowy o współpracy:

  • Spółka nabywa baterie od dostawcy w swoim imieniu i na swoją rzecz, a następnie sprzedaje zakupione baterie do Nabywcy;
  • Spółka dokonuje sprzedaży baterii na rzecz dotychczasowych odbiorców w swoim imieniu, ale na rzecz Nabywcy – w tym zakresie współpraca opiera się na zasadach umowy komisu, zgodnie z którymi, Wnioskodawca pełni rolę komisanta uprawnionego do sprzedaży towarów Nabywcy w imieniu własnym, ale na rzecz Nabywcy (komitenta).

Dla umożliwienia współpracy pomiędzy Spółką a Nabywcą w powyższym zakresie, ostatecznie przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umów, stanowiących Składniki Transakcji, zostanie dokonane na rzecz Nabywcy, co do zasady dopiero z końcem Okresu przejściowego. Do tego momentu stroną Umów pozostanie Spółka.

Z perspektywy odbiorców handlowych Spółki, do czasu ostatecznego przeniesienia Umów na Nabywcę, współpraca będzie prowadzona w sposób analogiczny jak dotychczas. Generalnie, na moment Transakcji, odbiorcy nie zostali nawet formalnie poinformowani o Transakcji i Okresie przejściowym.

Założeniem współpracy w Okresie przejściowym jest umożliwienie realizacji przez Spółkę dystrybucji baterii na rzecz Nabywcy, pomimo zbycia Składników Transakcji związanych z dystrybucją baterii na rzecz Nabywcy, ponieważ Składniki Transakcji nabyte przez Nabywcę od Spółki nie pozwalają Nabywcy na prowadzenie całościowo samodzielnej dystrybucji baterii po dokonaniu Transakcji.

Dla celów umożliwienia współpracy w powyższym zakresie, może wystąpić potrzeba wystąpienia między Spółką a Nabywcą dodatkowych świadczeń o charakterze usługowym.

7.

Jak zostało wskazane powyżej, przedmiotem Transakcji zostały objęte m.in. Umowy związane działalnością dotyczącą dystrybucji baterii. Biorąc pod uwagę wskazane powyżej uzgodnienia stron, Umowy zostaną przeniesione na Nabywcę dopiero po upływie Okresu przejściowego.

W związku z powyższym, Umowy które są związane wyłącznie z działalnością dotyczącą dystrybucji baterii zostaną przeniesione do Nabywcy po upływie Okresu przejściowego.

W ramach Umów mogą mieścić się również tzw. umowy wspólne, tj. umowy dotyczące usług nabywanych przez Spółkę, które wykorzystywane są zarówno w działalności dotyczącej dystrybucji baterii, jak także w pozostałych obszarach działalności Spółki, innych niż dystrybucja baterii (takie jak: umowa na wynajęcie magazynów, umowy na leasing samochodów służbowych, umowa w zakresie telefonii komórkowej, umowa na dodatkowy program opieki medycznej, umowa na obsługę biura czy umowa najmu biura) – umowy te w Okresie przejściowym także pozostaną po stronie Spółki.

Umowy wspólne dzielą się przy tym na dwie kategorie:

  • Umowy wspólne dotyczące usług nabywanych przez Spółkę związanych głównie działalnością w zakresie dystrybucji baterii,
  • Umowy wspólne dotyczące usług nabywanych przez Spółkę związanych głównie z pozostałymi obszarami działalności Spółki, innymi niż dystrybucja baterii.

Z końcem Okresu przejściowego, co do zasady umowy wspólne dotyczące usług związanych głównie z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii powinny zostać przeniesione do Nabywcy, a Stron transakcji powinny ustalić zasady korzystania przez Spółkę z usług objętych ww. umowami. W odniesieniu do drugiej kategorii umów wspólnych, tj. dotyczących usług związanych głównie z pozostałą działalnością Spółki, inną niż dystrybucja baterii, co do zasady, umowy te powinny zostać przy Spółce, a Strony Transakcji określą warunki korzystania przez Nabywcę z usług objętych ww. umowami wspólnymi.

Należy zaznaczyć, że umowa najmu biura – jako związana w większym stopniu z pozostałą działalnością Spółki, inną niż dystrybucja baterii – nie zostanie przeniesiona do Nabywcy w ramach transakcji. W związku z powyższym, w razie potrzeby Strony Transakcji powinny ustalić warunki korzystania z najmu biura przez Nabywcę.

8.

Z tytułu dokonanej Transakcji Spółce przysługuje od Nabywcy określone umownie wynagrodzenie (dalej: „Cena zakupu”). Cena zakupu została ustalona w oparciu o wartość przenoszonych Składników transakcji bez uwzględniania Zobowiązań. Spółka wystawiła na rzecz Nabywcy fakturę VAT dokumentującą przedmiotową Transakcję (w zakresie, w jakim Transakcja podlega przepisom ustawy VAT).

Zbycie Należności zostało dokonane według cen równych lub niższych od ich wartości nominalnej. Wartość Należności została pomniejszona o kwotę rezerw na bonusy (rabaty) dla kontrahentów naliczone przez Spółkę w celu odzwierciedlenia rzeczywistej wartości ekonomicznej tych Należności. W dniu Transakcji (w czasie trwania Okresu przejściowego) pomiędzy Stronami dojdzie do rozliczenia ww. rezerw na bonusy (rabaty).

W związku z tym, że w ramach Transakcji, na Nabywcę przeniesione zostały także Zobowiązania, efektywna płatność Ceny zakupu, która została dokonana przez Nabywcę była pomniejszona o wartość przenoszonych Zobowiązań.

Spółka jak i Nabywca są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT.

Ponadto w piśmie z dnia 17 grudnia 2019 r., będącym uzupełnieniem opisu sprawy Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi na poniższe pytania:

  1. Kiedy dokładnie została zawarta umowa sprzedaży pomiędzy Wnioskodawcą a Nabywcą?
    Umowa została zawarta w dniu 2 stycznia 2019 r.
  2. Na czym dokładnie polegała działalność Wnioskodawcy w zakresie dystrybucji baterii?
    Wnioskodawca był wyłącznym dystrybutorem określonych typów baterii marki „X” (np. baterie alkaliczne/litowe do użytku domowego) na rynek polski, tj. kupował baterie od globalnego dystrybutora oraz sprzedawał je do swoich klientów – niezależnych lokalnych dalszych dystrybutorów, hurtowników, hipermarketów itp.
  3. W jaki sposób Wnioskodawca w dniu sprzedaży ustalił, że wybrane Składniki Transakcji związane były z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii?
    Z uwagi na globalne ustalenia w grupie Wnioskodawcy, celem Transakcji było przeniesienie na Nabywcę składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością w zakresie dystrybucji baterii. W tym celu Sprzedawca (Wnioskodawca) dokonał analizy swoich zasobów w celu identyfikacji zasobów funkcjonalnie związanych z działalnością w zakresie dystrybucji baterii.
    Co istotne, nie wszystkie składniki funkcjonalnie związane z działalnością w zakresie dystrybucji baterii zostały objęte Transakcją (np. wybrani pracownicy, rachunki bankowe, biuro) lub z uwagi na swoją specyfikę pomimo objęcia Transakcją nie mogą być wykorzystywane przez Nabywcę bez istotnych modyfikacji (np. system informatyczny). W efekcie, na dzień Transakcji Nabywca nie miał możliwości samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii w oparciu o nabyte Składniki Transakcji.
  4. Czy po sprzedaży Składników Transakcji Wnioskodawca nadal prowadzi działalność lub ma możliwość prowadzenia nadal działalności związanej z dystrybucją baterii? Jeśli tak, to należy wskazać, na bazie, jakich składników majątkowych i niemajątkowych, które nie były przedmiotem Transakcji sprzedaży Wnioskodawca nadal prowadzi lub ma możliwość prowadzenia nadal działalności związanej z dystrybucją baterii.
    Zasadniczo, po sprzedaży Składników Transakcji prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji baterii nie było celem Wnioskodawcy – jedynie w Okresie przejściowym (opisanym w stanie faktycznym) Wnioskodawca dystrybuuje baterie, ale odbywa się to na zasadach komisu (Wnioskodawca działa w swoim imieniu, ale na rzecz Nabywcy) i częściowo w oparciu o udostępnione mu Składniki Transakcji zbyte do Nabywcy. Powyższe wynika z tego, że Składniki Transakcji nabyte przez Nabywcę od Spółki nie pozwalają Nabywcy na prowadzenie samodzielnej dystrybucji baterii po dokonaniu Transakcji. Zatem w Okresie przejściowym, z perspektywy klientów (odbiorców baterii), Wnioskodawca wciąż występuje jako dystrybutor baterii (ponieważ działa w swoim imieniu), przy czym z uwagi na uwarunkowania przedmiotowej Transakcji, Wnioskodawca działa już na rzecz Nabywcy (jako komisant). Po Okresie przejściowym i odpowiednim uzupełnieniu/modyfikacji swoich zasobów, pozwalającym na przejęcie samodzielnej roli zakresie dystrybucji baterii, Nabywca planuje całościowo przejąć rolę dystrybutora baterii.
  5. Czy zamiarem Nabywcy w związku z zawarciem Transakcji jest prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji baterii? Jeśli nie, to należy wskazać, w jakim celu Nabywca nabył poszczególne „Składniki Transakcji”?
    Tak jak Wnioskodawca wskazywał w opisie stanu faktycznego, docelowo zamiarem Nabywcy jest prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji baterii. Natomiast na moment Transakcji nabyte Składniki Transakcji nie pozwoliły Nabywcy na przejęcie samodzielnej roli w zakresie dystrybucji baterii.
  6. Czy w związku z nabyciem Składników Transakcji na dzień zakupu tych Składników Nabywca mógł dzięki tym Składnikom samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność w zakresie dystrybucji baterii?
    Tak jak Wnioskodawca wskazywał w opisie stanu faktycznego, na dzień zakupu Składników Transakcji Nabywca nie mógł za pomocą Składników Transakcji samodzielnie wykonywać zadań i prowadzić działalności w zakresie dystrybucji baterii.
  7. Czy Nabywca musiał podjąć/będzie musiał podjąć/wykonać jakieś działania faktyczne lub prawne (np. zawarcie umów, zapewnienie innych składników majątku poza nabytymi itp.) w celu prowadzenia/kontynuowania działalności w zakresie dystrybucji baterii w oparciu o nabyte w ramach Transakcji sprzedaży od Wnioskodawcy składniki majątkowe i niemajątkowe stanowiące część przedsiębiorstwa Sprzedającego? Jeśli tak, to należy precyzyjnie wskazać, jakie działania faktyczne lub prawne Nabywca musiał/będzie musiał podjąć/wykonać?
    Nabywca będzie musiał podjąć/wykonać określone działania faktyczne lub prawne w celu prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii w oparciu o nabyte w ramach Transakcji sprzedaży od Wnioskodawcy składniki materialne i niematerialne, w szczególności:
    • Z perspektywy Nabywcy podstawowym problemem jest modyfikacja sytemu informatycznego, który jest niezbędnym elementem prowadzenia działalności w przedmiotowym zakresie (wielkoskalowa działalność dystrybucyjna) bez sytemu informatycznego nie jest możliwe prowadzenie działalności dystrybucyjnej na taką skalę.
    • Co więcej, po Okresie Przejściowym, Nabywca będzie musiał zapewnić sobie dodatkowe zasoby poza nabytymi od Wnioskodawcy w celu umożliwienia samodzielnej działalności gospodarczej w tym obszarze, np. biuro, pracowników odpowiedzialnych za określone funkcje niezbędne do prowadzenia działalności w tym zakresie, którzy nie zostali przeniesieni do Nabywcy w wyniku Transakcji (osoba odpowiedzialna za nadzór nad działalnością operacyjną, regionalni przedstawiciele handlowi, pracownicy obsługi administracyjnej, np. finanse, HR). W Okresie Przejściowym działalność dystrybucyjna jest prowadzona przez Wnioskodawcę w swoim imieniu, ale na rzez Nabywcy właśnie z uwagi na to, że Nabywca nie jest w stanie samodzielnie wykonywać zadań i prowadzić działalności w zakresie dystrybucji baterii. W przeciwnym razie Okres Przejściowy nie byłby konieczny.
    • Dodatkowo na Nabywcę nie przeszły w ramach transakcji rachunki bankowe wykorzystywane dla celów działalności w zakresie dystrybucji baterii – Nabywca prowadzi obecnie działalność przy wykorzystaniu innych, własnych rachunków bankowych. Konieczna będzie zatem zmiana rachunków bankowych do rozliczeń z klientami (odbiorcami baterii).
  8. W jaki sposób oraz na jakich warunkach/zasadach Kupujący po dokonaniu Transakcji stanowiących część przedsiębiorstwa Sprzedającego zapewni lokal/pomieszczenia biurowe (należy precyzyjnie, w sposób niebudzący wątpliwości wyjaśnić powyższą kwestię, w tym kwestię, gdzie prowadzona będzie przez Nabywcę działalność oraz na podstawie, jakich umów i pomiędzy kim zawartych Nabywca będzie korzystał z danych nieruchomości)?
    Nabywca korzysta z części biura Wnioskodawcy na zasadach podnajmu (Nabywca jest obciążany przez Wnioskodawcę częścią kosztów najmu biura). Prawdopodobnie, po zakończeniu Okresu przejściowego, Nabywca będzie musiał zorganizować sobie odrębne pomieszczenia biurowe.
  9. Czy wyłączone składniki majątkowe i niemajątkowe związane z działalnością dotyczącą dystrybucji baterii były niezbędne żeby móc kontynuować działalność dotyczącą dystrybucji baterii przez Nabywcę? Jeśli tak, to należy wskazać, na czym niezbędność ta polegała.
    Rachunki bankowe i najem biura są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej o przedmiotowym charakterze – mając na uwadze skalę tej działalności, konieczność zachowania profesjonalnych standardów oraz zachowanie zgodności z powszechnie obowiązującymi przepisami.
    Podobnie, dla celów prowadzenia samodzielnej działalności dystrybucyjnej w przedmiotowym zakresie konieczne jest zatrudnienie osoby odpowiedzialnej za nadzór nad działalnością operacyjną, regionalnych przedstawicieli handlowych, pracowników obsługi administracyjnej (finanse, HR).
    Ponadto, w związku ze specyfiką i skalą działalności w zakresie dystrybucji baterii, sprawny system informatyczny jest niezbędny do prowadzenia przedmiotowej działalności.
  10. Jakie dokładnie Umowy z dostawcami i odbiorcami związane z dystrybucją baterii były przedmiotem Transakcji sprzedaży?
    Umowy dystrybucyjne z odbiorcami, na podstawie których Wnioskodawca dokonywał dystrybucji baterii do swoich klientów (odbiorców baterii), tj. do niezależnych lokalnych dystrybutorów, hurtowników, hipermarketów itp. (ok. 90 umów).
    Umowy z dostawcami usług marketingowych, szkoleniowych, logistycznych, itp. (ok. 35 umów).
    Tzw. umowy wspólne (w tym umowa z dostawcą baterii: C) – zasady współpracy pomiędzy Spółką a Nabywcą w zakresie umów wspólnych opisane zostały w stanie faktycznym wniosku o interpretację (ok. 25 umów).
    Generalnie, Umowy zostaną przeniesione na Nabywcę dopiero po zakończeniu Okresu Przejściowego (przy tym przy umowach wspólnych zostały wypracowane specyficzne zasady współpracy pomiędzy Spółką a Nabywcą opisane w stanie faktycznym wniosku o interpretację).
  11. Czy w związku z zawarciem Umowy sprzedaży Umów z dostawcami i odbiorcami związanych doszło do cesji prawa i obowiązków Wnioskodawcy wynikających z Umów z dostawcami i odbiorcami związanych z dystrybucją baterii na rzecz Nabywcy? Jeśli tak, to należy wskazać, jakich i na jakiej podstawie prawnej doszło do cesji praw i obowiązków Wnioskodawcy wynikających z Umów z dostawcami i odbiorcami związanych z dystrybucją baterii na rzecz Nabywcy.
    Umowy zostaną przeniesione na Nabywcę dopiero po zakończeniu Okresu Przejściowego. Dojdzie wtedy do cesji praw i obowiązków wynikających z Umów na Nabywcę. Przy tym, przy umowach wspólnych zostały wypracowane specyficzne zasady opisane w stanie faktycznym wniosku o interpretację.
  12. Czy Wnioskodawca uzyskał pisemne zgody kontrahentów na cesję praw z Umów z dostawcami i odbiorcami na Nabywcę ww. Umów?
    Nie, ponieważ Umowy zostaną przeniesione na Nabywcę dopiero po zakończeniu Okresu Przejściowego.
  13. Kiedy został/zostanie dostosowany nabyty System informatyczny do celów samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii?
    Nie ma ustalonej dokładnej daty – stąd Okres Przejściowy nie ma z góry określonej perspektywy czasowej.
  14. W jaki sposób Nabywca ewidencjonował/ewidencjonuje procesy księgowo/finansowe związane z dystrybucją baterii do dnia dostosowania i modyfikacji nabytego Systemu informatycznego?
    Ewidencja operacji księgowych/finansowych jest dokonywana przez Wnioskodawcę w ramach świadczonej na rzecz Nabywcy usługi księgowej. Operacje te ewidencjonowane są w systemie informatycznym nabytym przez Nabywcę i udostępnionym Spółce dla celów świadczenia usługi księgowej – z perspektywy technicznej, system informatyczny może bowiem być wykorzystywany jedynie przez Wnioskodawcę. Bez istotnych modyfikacji nie może natomiast być wykorzystywany przez Nabywcę.
  15. Jakie zobowiązania pracownicze dotyczące przenoszonych pracowników nie były przedmiotem Transakcji?
    Zobowiązania pracownicze związane z przenoszonymi pracownikami (a więc w szczególności wynagrodzenia, zaliczki na PIT oraz składki na ubezpieczenie społeczne), które dotyczyły grudnia (będącego ostatnim miesiącem przed dokonaniem transakcji) zostały rozliczone jeszcze przez Spółkę, a w związku z tym nie były przedmiotem Transakcji.
  16. Dlaczego zobowiązania pracownicze dotyczące przenoszonych pracowników nie były przedmiotem Transakcji?
    Patrz odp. na pytanie nr 15.
  17. Jakie i w jakiej ilości Zapasy były przedmiotem Umowy sprzedaży?
    Różne rodzaje towarów dystrybuowanych przez Wnioskodawcę, tj. głównie baterie, o łącznej wartości 645 326,83 PLN.
  18. Jakie środki trwale (meble i sprzęt komputerowy) były przedmiotem Umowy sprzedaży?
    Meble i sprzęt wykorzystywane przez pracowników przy działalności w zakresie dystrybucji baterii, takie jak: biurko, szafa, szafka, stół, itp.
  19. Z jakiego tytułu Wnioskodawca posiadał Zobowiązania handlowe, które były przedmiotem Transakcji?
    Przedmiotem Transakcji były różnego rodzaju zobowiązania związane z prowadzeniem działalności dystrybucyjnej przez Wnioskodawcę w szczególności zobowiązania wobec dostawców towarów, ale także np. zobowiązania za usługi marketingowe czy usługi transportowe.
  20. Na czym będzie dokładnie polegała czynność przeniesienia Zobowiązań handlowych w ramach Transakcji?
    Transfer zobowiązań został zrealizowany za zgodą wierzyciela na podstawie art. 519 KC. W przypadku nie uzyskania zgody wierzyciela, Nabywca jest odpowiedzialny względem Spółki na podstawie art. 521 par. 2 KC za to, że wierzyciel nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia.
  21. Jakie dokładnie Zobowiązania handlowe i w jakiej wysokości były przedmiotem Transakcji?
    Zdaniem Spółki, wartość Zobowiązań, nie ma żadnego znaczenia dla wydania interpretacji w przedmiotowym zakresie. Niemniej jednak, łączna wartość Zobowiązań wyniosła 7 930 158,95 PLN. Dodatkowe informacje w odpowiedzi na pytanie 19 powyżej.
  22. Czy w zamian za przejęcie Zobowiązań handlowych przez ich Nabywcę Wnioskodawca zobowiązał się do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Nabywcy?
    W związku z tym, że w ramach Transakcji na Nabywcę przeniesione zostały także Zobowiązania, efektywna płatność Ceny zakupu, która została dokonana przez Nabywcę była pomniejszona o wartość przenoszonych Zobowiązań. Oznacza to, że w tym zakresie efektywnie doszło do potrącenia wynagrodzenia za przejęcie długu (w wysokości równej wartości Zobowiązań) należnego Nabywcy z Ceną zakupu należną Wnioskodawcy.
  23. Jakie postanowienia umowne dotyczące przeniesienia Zobowiązań handlowych w ramach Transakcji zawarto pomiędzy Wnioskodawcą a Nabywcą?
    Zgodnie z treścią umową Nabywca przejął Zobowiązania od Wnioskodawcy i stał się zobowiązanym do wykonania świadczenia do rąk wierzyciela.
  24. Dlaczego Nabywca wyraził zgodę na zapłatę Zobowiązań Wnioskodawcy?
    Był to element Transakcji, której celem było przejęcie przez Nabywcę od Wnioskodawcy składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością w zakresie dystrybucji baterii.
  25. Czy w związku ze Zobowiązaniami handlowymi, które posiadał Wnioskodawca był on zobowiązany do wpłaty odsetek za np. nieterminowe regulowanie wpłat?
    Nie.
  26. Czy Nabywca dokonałby przejęcia Zobowiązań handlowych Wnioskodawcy w przypadku, gdyby nie zawierał z Wnioskodawcą Umowy sprzedaży?
    Nie.
  27. Czy w sytuacji, gdy Nabywca nie wyraziłby zgody na przeniesienie Zobowiązań w ramach Transakcji Wnioskodawca przystąpiłby do Transakcji?
    Taka sytuacja nie była rozważana z uwagi na globalne uwarunkowania wskazane w pkt 2 stanu faktycznego we wniosku o interpretację. Zobowiązania są bowiem związane ze składnikami materialnymi i niematerialnymi związanymi z działalnością w zakresie dystrybucji baterii, które w ramach Transakcji zostały przeniesione na Nabywcę.
  28. Czy zgodnie z warunkami Umowy, Wnioskodawca jest zobowiązany zapłacić Nabywcy Zobowiązań handlowych wynagrodzenie za przejęcie przez Nabywcę Zobowiązań?
    W związku z tym, że w ramach Transakcji na Nabywcę przeniesione zostały także Zobowiązania, efektywna płatność Ceny zakupu dokonana przez Nabywcę była pomniejszona o wartość przenoszonych Zobowiązań. Oznacza to, że w tym zakresie efektywnie doszło do potrącenia wynagrodzenia za przejęcie długu (w wysokości równej wartości Zobowiązań) należnego Nabywcy z Ceną zakupu należną Wnioskodawcy.
  29. Jakie dokładnie postanowienia umowne dotyczące przeniesienia Należności handlowych w ramach Transakcji zawarto pomiędzy Wnioskodawcą a Nabywcą?
    Zgodnie z zawartą umową, Nabywca nabył przenoszone aktywa, w skład których wchodziły m.in. Należności handlowe.
  30. Jakie dokładnie Należności handlowe i w jakiej wysokości były przedmiotem Transakcji?
    Informacji należy udzielić odrębnie dla Należności handlowych, które na dzień sprzedaży byty wymagalne oraz niewymagalne.
    Zdaniem Spółki, wartość Należności handlowych, nie ma żadnego znaczenia dla wydania interpretacji w przedmiotowym zakresie. Niemniej jednak, wartość przeniesionych Należności handlowych wyniosła 11 810 399,95 PLN. Główną kategorią należności były należności Wnioskodawcy wobec klientów (odbiorców baterii), tj. niezależnych lokalnych dystrybutorów, hurtowników, hipermarketów, itp.
  31. Czy w zamian za przejęcie Należności handlowych przez ich Nabywcę Wnioskodawca zobowiązał się do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Nabywcy?
    W zamian za przejęcie m.in. Należności handlowych, Nabywca zobowiązał się do zapłaty Ceny zakupu.
  32. Czy nabywane przez Nabywcę Należności handlowe, na dzień zawarcia Transakcji stanowiły tzw. wierzytelności trudne, tj. wierzytelności wymagalne, co do których upłynął termin ich zapłaty oraz istnieje poważne ryzyko ich niezaspokojenia?
    Zasadniczo nie. Niemniej, w ramach nabywanych Należności handlowych znalazły się również wierzytelności, które można uznać za trudne. Taka okoliczność była uwzględniona przy określaniu wartości przenoszonych Należności handlowych.
  33. Czy różnica między wartością nominalną wierzytelności, które Wnioskodawca zbył na podstawie umowy sprzedaży a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość tych wierzytelności w chwili ich nabycia przez Nabywcę?
    Tak.
  34. Czy czynność zakupu Należności handlowych nakłada na Nabywcę jakiekolwiek dodatkowe świadczenia na rzecz Wnioskodawcy? Jeśli tak, proszę wskazać jakie?
    Nie.
  35. Czy w odniesieniu do zbywanych przez Wnioskodawcę Należności handlowych było/jest prowadzone postępowanie egzekucyjne, itp.?
    Nie.
  36. Dlaczego Wnioskodawca wyraził zgodę na przejęcie Należności handlowych przez Nabywcę?
    Z uwagi na globalne uwarunkowania wskazane w pkt 2 stanu faktycznego we wniosku o interpretację, przejęcie Należności handlowych było elementem Transakcji, której celem było przejęcie przez Nabywcę od Wnioskodawcy składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością w zakresie dystrybucji baterii.
  37. Jakie obowiązki przejął wobec pracowników Nabywca w związku z przeniesieniem części zakładu pracy w trybie art. 231 ustawy Kodeks Pracy (Dz. U. z 2019 r., poz. 1040, z późn. zm.)?
    Nabywca stał się stroną stosunków pracy z pracownikami objętymi przeniesieniem tzw. części zakładu pracy, tj. stał się wobec nich pracodawcą.
  38. Czy w umowie sprzedaży zawarto postanowienia dotyczące ustalenia, za jakie zobowiązania wynikające ze stosunku pracy, powstałe przed przejściem części zakładu pracy na Kupującego, będzie odpowiadał Wnioskodawca, a za jakie Kupujący? Jeśli tak, to należy wskazać, jakie były to ustalenia i czy w związku z powyższymi ustaleniami dojdzie do rozliczeń pieniężnych pomiędzy Wnioskodawcą a Kupującym.
    Strony Transakcji ustaliły, że zobowiązania pracownicze związane z przenoszonymi pracownikami (a więc w szczególności wynagrodzenia, jak również zaliczki na PIT oraz składki na ubezpieczenie społeczne), które dotyczyły grudnia (będącego ostatnim miesiącem przed dokonaniem transakcji) zostały rozliczone (zapłacone) jeszcze przez Wnioskodawcę, a w związku z tym nie były przedmiotem Transakcji. W związku z tym nie było potrzeby dokonywania dodatkowych rozliczeń pieniężnych.
  39. Czy Kupujący po przeniesieniu części zakładu pracy w trybie art. 231 ustawy Kodeks Pracy będzie musiał zaspokoić roszczenia przenoszonych pracowników powstałe przed przeniesieniem części zakładu pracy lub w związku z przeniesieniem części zakładu pracy? Jeśli tak, to należy wskazać, jakie są/będą to roszczenia i w jaki sposób ustalona została ta kwestia pomiędzy stronami umowy.
    Nie.
  40. Jakie dokładnie postanowienia umowne dotyczące przeniesienia części zakładu pracy w trybie art. 231 ustawy Kodeks Pracy w ramach Transakcji zawarto pomiędzy Wnioskodawcą a Nabywcą?
    W wyniku Transakcji nastąpiło z mocy prawa – w odniesieniu do wybranych pracowników związanych z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii – przejście ich zatrudnienia na Nabywcę w trybie art. 231 Kodeksu Pracy (przejście części zakładu pracy). Powyższe zdarzenie nastąpiło w oparciu o bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa pracy. Wobec tego nie było konieczności zawierania dodatkowych postanowień umownych w tym zakresie.
  41. W odniesieniu do ilu pracowników związanych z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii nastąpiło z mocy prawa przejście ich zatrudnienia na Nabywcę w trybie art. 231 Kodeksu Pracy (przejście części zakładu pracy)?
    Z mocy prawa zostało przeniesionych 6 pracowników.
  42. Jaka była wartość rezerw na bonusy, która została rozliczona pomiędzy Stronami?
    Wartość rezerwy na bonusy wyniosła 2 214 075,06 zł. Wartość ta pomniejszała wartość Należności handlowych.
  43. W jaki sposób pomiędzy Stronami dojdzie do rozliczenia rezerw na bonusy w czasie trwania Okresu przejściowego?
    Bonusy zostały uwzględnione w cenie zbywanych należności (np. jeśli nominalnie należność wobec klienta wynosiła 100, a był z nią związany bonus w wysokości 5, to dana należność została zbyta za 95). Taki sposób rozliczeń wynikał z tego, że to Nabywca ponosił ciężar ekonomiczny związany z koniecznością wypłaty bonusów. Jednak w praktyce, faktyczne rozliczenia z klientem w tym zakresie mogły się odbywać za pośrednictwem Wnioskodawcy, ponieważ w Okresie przejściowym Wnioskodawca posiada bezpośredni kontakt z klientami i dokonuje z nimi bezpośrednich rozliczeń (jako że m.in. współpracuje z Nabywcą na zasadach komisu).
  44. Komu udzielane są bonusy (rabaty), o których mowa w opisie sprawy?
    Bonusy (rabaty) udzielane są klientom (odbiorcom baterii) Wnioskodawcy, tj. niezależnym lokalnym dystrybutorom, hurtownikom, hipermarketom, itp.
  45. Jakie dokładnie dostawy/usługi dokumentowała wystawiona przez Wnioskodawcę faktura VAT dotycząca przedmiotowej Transakcji?
    Na wystawionej przez Wnioskodawcę fakturze wskazano następujące pozycje:
    • Towary – inventory (tj. dostawa obejmująca Zapasy),
    • Maszyny i urządzenia (tj. dostawa obejmująca Środki trwale),
    • Wartość IP (tj. usługa obejmująca przeniesienie Praw własności intelektualnej),
    z odpowiednim przypisaniem kwoty do każdej z powyższych pozycji.
    Dodatkowo, za pomocą wystawionej przez Wnioskodawcę noty księgowej udokumentowano sprzedaż należności (tj. Należności handlowych).
  46. W jaki sposób została ustalona Cena nabycia z tytułu dokonanej Transakcji? Należy wskazać dokładnie, jakie czynniki składały się na ustalenie wartości Ceny nabycia.
    Cena odzwierciedla łączną wartość przenoszonych Składników Transakcji, tj.:
    • Zapasów,
    • Środków trwałych,
    • Praw własności intelektualnej,
    • Należności handlowych.
  47. Czy na ustalenie przez Wnioskodawcę i Nabywcę wartości Ceny nabycia miała wpływ wartość Zobowiązań przejętych przez Nabywcę?
    Cena zakupu została ustalona w oparciu o wartość przenoszonych Składników Transakcji bez uwzględniania Zobowiązań (tj. Cena zakupu nie była pomniejszona o wartość Zobowiązań).
    Natomiast w związku z tym, że w ramach Transakcji, na Nabywcę przeniesione zostały także Zobowiązania (nie zostały sprzedane, ale przeniesione na mocy art. 519 KC), efektywna płatność Ceny zakupu, która została dokonana przez Nabywcę była pomniejszona o wartość przenoszonych Zobowiązań (patrz także odpowiedź na pytanie nr 22).

Ponadto w powyższym piśmie Wnioskodawca wskazał, że:

  • Ad. a)
    Transfer zobowiązań został zrealizowany za zgodą wierzyciela na podstawie art. 519 KC. W przypadku nie uzyskania zgody wierzyciela, Nabywca jest odpowiedzialny względem Spółki na podstawie art. 521 par. 2 KC za to, że wierzyciel nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia. Z perspektywy Wnioskodawcy Zobowiązania stanowiły dług, a nie wierzytelność z punktu widzenia prawnego nie mogły zatem być przedmiotem sprzedaży sensu stricto.
  • Ad. b)
    W wyniku Transakcji nastąpiło z mocy prawa w odniesieniu do wybranych pracowników związanych z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii – przejście ich zatrudnienia na Nabywcę w trybie art. 231 Kodeksu Pracy (przejście części zakładu pracy) – jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego. Powyższe zdarzenie nastąpiło na mocy bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa pracy – w sytuacji zbycia składników majątkowych, które służą do prowadzenia określonej działalności, doszło do automatycznego przeniesienia stosunków pracy osób związanych z tą działalnością.
    Należy podkreślić, że ocena, czy dochodzi do przejścia (części) zakładu pracy jest dokonywana wyłącznie w oparciu o bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa pracy (mające na celu przede wszystkim ochronę praw pracownika) i nie może determinować kwalifikacji zbywanych składników majątkowych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa z perspektywy regulacji podatkowych.
  • Ad. c)
    Z uwagi na transfer określonych składników majątkowych w ramach Transakcji – z perspektywy bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa pracy – doszło do tzw. przejścia części zakładu pracy, co skutkowało automatycznym przeniesieniem wybranych stosunków pracy ze Spółki na Nabywcę jako pracodawcę. Pisząc o części zakładu pracy, Spółka ma zatem na myśli zbiór składników materialnych i niematerialnych będących przedmiotem Transakcji, które dla celów prawa pracy należy uznać za składniki tworzące tzw. część zakładu pracy.
    Należy przy tym wyraźnie podkreślić, że kwalifikacja zespołu składników materialnych i niematerialnych jako część zakładu pracy dla celów prawa pracy nie determinuje oceny, czy przedmiot Transakcji stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa dla celów podatkowych. Powyższe wynika z tego, że pojęcie części zakładu pracy nie jest kategorią podatkową – kwalifikacji w tym zakresie dokonuje się dla zupełnie innych celów (prawo pracy, w szczególności ochrona praw pracownika) i na podstawie innych kryteriów.
    Powyższe podejście potwierdzają organy podatkowe w interpretacjach podatkowych oraz sądy administracyjne w wyrokach, gdzie pomimo przeniesienia zakładu pracy lub części zakładu pracy na mocy art. 231 Kodeksu pracy zostało uznane, że przedmiot transakcji w postaci zespołu składników majątku nie może być dla celów podatkowych traktowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, przykładowo:
    • wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 8 lutego 2017 r., sygn. I SA/Go 6/17;
    • interpretacja indywidualna z dnia 8 sierpnia 2019 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.272.2019.1.MD;
    • interpretacja indywidualna z dnia 9 stycznia 2019 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4.4012.739.2018.2.MP.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, w odniesieniu do kwestii przeformułowania pytania oznaczonego we wniosku nr 6:

W związku z tym, iż Zobowiązania przenoszone przez Spółkę na rzecz Nabywcy w ramach Transakcji obniżają kwotę finansowego rozliczenia pomiędzy stronami z tytułu Ceny zakupu (z uwagi na mechanizm z opisany w odpowiedzi na pytanie nr 22 powyżej), Spółka powzięła wątpliwość, czy podstawa opodatkowania VAT z tytułu dostawy towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji na Nabywcę powinna uwzględniać fakt otrzymania obniżonego wynagrodzenia z tytułu Transakcji, ze względu na przejęcie przez Nabywcę Zobowiązań Spółki.

Celem Spółki było w szczególności potwierdzenie, iż:

  • przeniesienie Zobowiązań na Nabywcę w ogóle nie podlega opodatkowaniu VAT przez Wnioskodawcę;
  • obniżenie o wartość Zobowiązań, finansowego rozliczenia wynagrodzenia z tytułu Transakcji przysługującego Spółce (tj. rozliczenia Ceny zakupu), nie skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT z tytułu dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji. Innymi słowy, Wnioskodawca zmierza do potwierdzenia, że podstawa opodatkowania VAT po stronie Spółki jest wyższa niż wartość faktycznie otrzymanego wynagrodzenia z tytułu Transakcji.

Jednocześnie, celem pytania było upewnienie się, że przeniesienie Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) po stronie Nabywcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy Transakcję należy traktować jako zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a w konsekwencji stosuje się do niej art. 6 pkt 1) ustawy o VAT?
  2. Czy sprzedaż następujących Składników Transakcji, tj.:
    • Zapasów,
    • Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy),
    • Umów,
    • Praw majątkowych:
      • Prawo do domeny internetowej,
      • Baza klientów,
      • System informatyczny,
    podlega opodatkowaniem podatkiem VAT?
  3. Czy Nabywca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia od Wnioskodawcy Składników Transakcji wymienionych w pytaniu nr 2?
  4. Czy sprzedaż Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Spółki (…)?
  5. Czy nabycie Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Nabywcy?
  6. Czy przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Wnioskodawcy i nie wpływa po stronie Spółki na podstawę opodatkowania VAT dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji (…)? (pytanie ostatecznie sformułowane w piśmie z dnia 17 grudnia 2019 r.)
  7. Czy przeniesienie części zakładu pracy w ramach Transakcji nie podlega odrębnemu opodatkowaniu podatkiem VAT (…)?

Zdaniem Zainteresowanych:

  1. Transakcja nie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, a w konsekwencji nie stosuje się do niej art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
  2. Sprzedaż następujących Składników Transakcji, tj.:
    • Zapasów,
    • Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy),
    • Umów,
    • Praw majątkowych:
      • Prawo do domeny internetowej,
      • Baza klientów
      • System informatyczny,
    podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
  3. Nabywca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia od Wnioskodawcy Składników Transakcji wymienionych w pytaniu nr 2.
  4. Sprzedaż Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT ani z perspektywy Spółki ani z perspektywy Nabywcy (…).
  5. Nabycie Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji przez Nabywcę nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Nabywcy.
  6. Przeniesienie Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Spółki i nie wpływa po stronie Spółki na podstawę opodatkowania VAT dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji (rozumianej jako cena przypisana poszczególnym Składnikom Transakcji) (…) (ostatecznie wyrażonym w piśmie z dnia 17 grudnia 2019 r.).
  7. Przeniesienie części zakładu pracy w ramach Transakcji nie podlega odrębnemu opodatkowaniu podatkiem VAT (…).

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Ad 1.

A.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy o VAT (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.; dalej: „ustawa o VAT”), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1).

Przepisów ustawy o VAT nie stosuje się m.in. do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (art. 6 pkt 1).

B.

Brak możliwości zakwalifikowania przedmiotu Transakcji jako przedsiębiorstwo.

Z literalnego brzmienia art. 6 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, iż opodatkowaniu VAT nie podlega transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Mimo iż ustawa o VAT nie zawiera definicji „przedsiębiorstwa”, zgodnie z praktyką organów podatkowych i sądów administracyjnych, dla celów opodatkowania VAT należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, późn. zm.; dalej: „k.c.”), zgodnie z którą przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej, która obejmuje w szczególności:

  • oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  • własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  • prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  • wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  • koncesje, licencje i zezwolenia;
  • patenty inne prawa własności przemysłowej;
  • majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  • tajemnice przedsiębiorstwa;
  • księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z przedstawionym opisem stanu faktycznego, intencją stron Transakcji było zbycie przez Wnioskodawcę na rzecz Nabywcy wybranych składników majątku związanych z jednym z obszarów produktowych działalności Spółki, tj. z dystrybucją baterii.

Oznacza to, że w pozostałym zakresie – obejmującym np. dystrybucję sprzętu AGD, narzędzi i sprzętu domowego, pokarmu dla zwierząt – działalność dalej jest wykonywana przez Spółkę.

W świetle powyższego, zdaniem Spółki, Transakcja nie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego i tym samym nie może być również traktowana jako zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.

Brak możliwości zakwalifikowania przedmiotu Transakcji jako ZCP.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa (dalej: „ZCP”) definiowana jest jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania (art. 2 pkt 27e ustawy o VAT).

W ocenie Spółki, z literalnego brzmienia przytoczonego powyżej art. 2 pkt 27e ustawy o VAT wynika, iż na gruncie ustawy o VAT status ZCP można przypisać tylko takiej części mienia przedsiębiorstwa, która stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) oraz spełnia łącznie następujące warunki:

  • jest organizacyjnie wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie;
  • jest finansowo wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie;
  • jest wyodrębniona funkcjonalnie (przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych) oraz mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.

Powyższe rozumienie definicji ZCP znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych i orzeczeniach sądów administracyjnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiot Transakcji nie spełnia wszystkich przesłanek koniecznych do uznania go za ZCP na gruncie ustawy o VAT, co wynika w szczególności z następujących okoliczności:


Ad. 1. Brak spełnienia przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego.

Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia wyodrębnienia organizacyjnego. W praktyce stosowania prawa (w tym potwierdzonej licznymi interpretacjami organów podatkowych i orzeczeniach sądów administracyjnych) przyjmuje się jednak, że o spełnieniu tej przesłanki można mówić, gdy ZCP stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze danego przedsiębiorstwa. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnych charakterze.

Zgodnie z przedstawionym opisem stanu faktycznego:

  • przedmiot Transakcji nie był na moment Transakcji, ani wcześniej, formalnie wydzielony strukturze organizacyjnej Spółki, w szczególności jako dział lub oddział itp.;
  • u Wnioskodawcy na moment Transakcji, ani wcześniej, nie obowiązywał statut, regulamin lub jakikolwiek inny akt o podobnym charakterze, który stanowiłby podstawę ww. organizacyjnego wyodrębnienia.

W świetle powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, przedmiot Transakcji nie spełnia przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego w rozumieniu ustawy o VAT.

Ad. 2. Brak spełnienia przesłanki wyodrębnienia finansowego.

Ustawa o VAT nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem wyodrębnienia finansowego. Niemniej jednak w praktyce stosowania prawa (w tym potwierdzonej licznymi interpretacjami organów podatkowych i orzeczeniami sądów administracyjnych) oznacza ona sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej danego przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przepływów finansowych, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP, a ściślej do realizowanych przez ZCP zadań gospodarczych – tak ja miałoby to miejsce w samodzielnym przedsiębiorstwie.

W powyższym zakresie, wyodrębnienie finansowe części działalności w formie ZCP modelowo powinno znaleźć odzwierciedlenie w osobnym bilansie, rachunku zysków strat, itp. dotyczącym działalności ZCP. O wyodrębnieniu finansowym świadczy także posiadanie i korzystanie z rachunku bankowego dedykowanego do rozliczeń ZCP (lub subkonta w ramach rachunku bankowego przedsiębiorstwa).

W analizowanej sytuacji, Spółka nie przygotowywała na moment Transakcji, ani wcześniej, oddzielnego bilansu czy rachunku zysków i strat dla potrzeb działalności związanej z dystrybucją baterii. Co do zasady system księgowy wykorzystywany przez Spółkę potencjalnie mógłby pozwalać na przypisanie należności i przychodów, a także – jedynie częściowo – zobowiązań i kosztów do działalności związanej z dystrybucją baterii. Niemniej jednak, system księgowy nie pozwalał na precyzyjne przypisanie wspólnych kosztów do poszczególnych obszarów działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę (w tym w szczególności, działalności dotyczącej dystrybucji baterii). Na bieżąco, dla celów zarządczych, Spółka monitorowała efektywność i rentowność poszczególnych linii produktowych, w tym dystrybucji baterii, jednak było to dokonywane jedynie na bazie wewnętrznych zasad funkcjonujących w Grupie.

Spółka nie posiadała także rachunku bankowego (ani subkonta w ramach rachunku bankowego) dedykowanego dla działalności w zakresie dystrybucji baterii. Natomiast posiadany rachunek bankowy nie został przeniesiony na Nabywcę w ramach Transakcji.

W świetle powyższego – z uwagi na ww. ograniczenia – zdaniem Spółki, Składniki Transakcji nie spełniają przesłanki wyodrębnienia finansowego wskazanej w definicji ZCP w art. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Ad. 3. Brak spełnienia przesłanki wyodrębnienia funkcjonalnego oraz brak zdolności do bycia samodzielnym przedsiębiorstwem.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji wyodrębnienia funkcjonalnego. Niemniej jednak, w praktyce stosowania prawa (w tym potwierdzonej licznymi interpretacjami organów podatkowych i orzeczeniami sądów administracyjnych) uznaje się, że wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa ma bowiem stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. ma obejmować wszystkie elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Ponadto aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład ZCP muszą umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa w tym samym zakresie co u zbywcy.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako ZCP, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych organów podatkowych m.in. przykładowo w:

  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 kwietnia 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.105.2018.2.JSO,
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 kwietnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.90.2018.3.ICz,
    „W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym”,
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 marca 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.58.2018.1.AM,
    „Jak wyjaśniono wyżej, dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinno mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już u zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po jego zbyciu powinno by możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez nabywcę przedsiębiorstwa”,
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 12 kwietnia 2016 r., sygn. ILPP5/4512-1-64/16-2/PG,
    „Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy)”.

Zgodnie z przedstawionym opisem stanu faktycznego, intencją stron Transakcji było zbycie przez Spółkę na rzecz Nabywcy wybranych składników majątku związanych z działalności dotyczącą dystrybucji baterii, nieobejmujących jednak wszystkich składników funkcjonalnie związanych z prowadzeniem ww. działalności. W konsekwencji, przedmiotem Transakcji nie były wszystkie zasoby wykorzystywane w działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji baterii. W szczególności, zakresem Transakcji nie zostały objęte:

  • osoba odpowiedzialna za nadzór nad działalnością operacyjną w zakresie dystrybucji baterii,
  • pracownicy wykonujący pracę związaną z różnymi obszarami działalności Spółki, w tym dystrybucji baterii (w szczególności: finanse, HR, regionalni przedstawiciele handlowi),
  • osoby współpracujące ze Spółką na podstawie umów cywilno-prawnych związane z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii,
  • rachunki bankowe,
  • umowa najmu biura,
  • zobowiązania pracownicze dotyczące przenoszonych pracowników;
  • rezerwy na urlopy pracownicze (rezerwy zostały rozwiązane w Spółce oraz następnie zawiązane w Nabywcy).

Dodatkowo, w zakresie usług objętych tzw. umowami wspólnymi dopiero zostaną ustalone zasady korzystania z tych usług przez Strony Transakcji.

Wnioskodawca także podkreśla, że w ramach Transakcji został sprzedany System informatyczny (kompleksowe oprogramowanie pozwalające w praktyce na prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji produktów na skalę regionalną), który jest niezbędny do prowadzenia działalności dystrybucyjnej baterii. W związku ze specyfiką i skalą działalności Spółki, w tym działalności polegającej na dystrybucji baterii, system informatyczny typu ERP jest niezbędny do prowadzenia przedmiotowej działalności.

Jednakże, pomimo formalnego zbycia w ramach Transakcji Systemu informatycznego na Nabywcę – ze względu na kwestie techniczne – Nabywca nie jest w stanie wykorzystywać Systemu informatycznego dla celów samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii. Przyczyną takiej sytuacji jest konieczność dokonania określonych modyfikacji w działaniu Systemu informatycznego oraz istotnego dostosowania Systemu informatycznego do potrzeb Nabywcy – co nie było możliwe na moment Transakcji (lub zaraz po Transakcji). W rezultacie, z uwagi na powyższe ograniczenie związane z Systemem informatycznym, w szczególności Nabywca nie ma możliwości prawidłowej ewidencji procesów księgowych i finansowych związanych z dystrybucją baterii.

W praktyce, kwestia ta uniemożliwia Nabywcy przejęcie roli samodzielnego dystrybutor baterii od Spółki i samodzielnej realizacji umów z dotychczasowymi dostawcami i odbiorcami produktów Spółki na terenie Polski.

W związku z powyższym, w celu umożliwiania działalności w zakresie dystrybucji baterii przez Nabywcę po dokonaniu Transakcji, Spółka oraz Nabywca zawarły Umowę o współpracy w zakresie sprzedaży i zakupów, która ma obowiązywać w nieokreślonej na ten moment perspektywie czasowej (Okres przejściowy). Współpraca w zakresie sprzedaży opiera się na zasadach umowy komisu, zgodnie z którymi, Wnioskodawca pełni rolę komisanta uprawnionego do sprzedaży produktów w imieniu własnym, ale na rzecz Nabywcy (komitenta). W szczególności, Spółka dokonuje sprzedaży baterii na rzecz dotychczasowych odbiorców w swoim imieniu, ale na rzecz Nabywcy (tj. jako komisant w komisie sprzedaży).

Dla umożliwienia współpracy pomiędzy Spółką a Nabywcą na ww. zasadach, ostateczne przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umów, stanowiących Składniki Transakcji, zostanie dokonane na rzecz Nabywcy, co do zasady dopiero z końcem Okresu przejściowego. Do tego momentu stroną Umów pozostanie Spółka.

Z perspektywy odbiorców handlowych Spółki, do czasu ostatecznego przeniesienia Umów na Nabywcę, współpraca będzie prowadzona w sposób analogiczny jak dotychczas. Generalnie, na moment Transakcji, odbiorcy nie zostali nawet formalnie poinformowani o Transakcji i Okresie przejściowym.

Jak zostało już podkreślone, Nabywca nie jest w stanie wykorzystywać Systemu informatycznego dla celów samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii, jednocześnie nie może również samodzielnie realizować umów z dotychczasowymi dostawcami baterii. Dopiero zastosowanie modelu współpracy opartego częściowo o komis umożliwia Nabywcy wykorzystywanie zakupionych Składników Transakcji dla celów sprzedaż baterii.

Założeniem współpracy w Okresie przejściowym jest umożliwienie realizacji prze Spółkę dystrybucji baterii na rzecz Nabywcy, pomimo zbycia Składników Transakcji związanych z dystrybucją baterii na rzecz Nabywcy, ponieważ Składniki Transakcji nabyte przez Nabywcę od Spółki nie pozwalają Nabywcy na prowadzenie samodzielnej dystrybucji baterii po dokonaniu Transakcji.

Wnioskodawca oraz Nabywca w tym miejscu wskazują, iż w kwestii prawidłowego opodatkowania (tj. w zakresie zakwalifikowania transakcji zbycia składników majątkowych jako zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części) wypowiedział się Minister Finansów w objaśnieniach z dnia 11 grudnia 2018 r. (dalej: „Objaśnienia”). Co prawda objaśnienia bezpośrednio dotyczyły opodatkowania zbycia nieruchomości komercyjnych, niemniej w ocenie Wnioskodawcy oraz Nabywcy warunki wskazane w Objaśnieniach powinny mieć zastosowanie nie tylko do tego szczególnego rodzaju transakcji, ale do wszystkich transakcji, które potencjalnie mogą zostać uznane za zbycie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowaną część. Zgodnie z powołanymi Objaśnieniami, oceny całości warunków transakcji decydujących o jej zakwalifikowaniu jako opodatkowanej lub zwolnionej z VAT należy dokonać na moment jej przeprowadzenia. Oznacza to, że w przypadku, w którym nabywca składników transakcji w celu kontynuowania działalności gospodarczej jest zmuszony do zaangażowania innych składników majątku (niewchodzących w zakres zbycia) lub podjęcia dodatkowych działań, niemożliwe jest stwierdzenie, że zespół składników przenoszony w ramach transakcji stanowi przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę, że:

  • Transakcją nie zostały objęte wszystkie zasoby funkcjonalnie związane z prowadzeniem działalności w zakresie dystrybucji baterii,
  • w – na ten moment nieokreślonym – horyzoncie czasowym po Transakcji nie jest możliwe, ani nawet oczekiwane, samodzielne prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji baterii przez Nabywcę wyłącznie w oparciu o Składniki Transakcji,

– w rezultacie Składniki Transakcji nie spełniają przesłanki wyodrębnienia funkcjonalnego rozumieniu ustawy o VAT i nie posiadają potencjalnej zdolności do stanowienia niezależnego przedsiębiorstwa, samodzielnie realizującego zadania gospodarcze u Nabywcy w zakresie dystrybucji baterii.

D.

W analizowanej sytuacji, w świetle argumentacji przedstawionej powyżej, zdaniem Spółki, Transakcja nie stanowiła zbycia przedsiębiorstwa ani ZCP w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji do Transakcji nie znajdzie zastosowania art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, z którego wynika, iż opodatkowaniu VAT nie podlega transakcja zbycia przedsiębiorstwa lub ZCP.

Ad. 2

A.

Zakres czynności opodatkowanych podatkiem VAT, sformułowany został w art. 5 ust. 1 ustawy VAT, zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei, jak stanowi art. 2 pkt 6 ustawy VAT, przez towary rozumie się rzeczy raz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W konsekwencji, aby dana transakcja podlegała opodatkowaniu VAT na gruncie tego przepisu, konieczne jest łączne spełnienie trzech warunków. Transakcja musi:

  • stanowić dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT;
  • być zrealizowana odpłatnie;
  • być zrealizowana na terytorium kraju.

Odnosząc się do poszczególnych warunków wskazanych powyżej należy wskazać, że:

  • na gruncie art. 7 ust. 1, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, przy czym towary są, na gruncie art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, definiowane jako rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;
  • dostawa towarów jest realizowana odpłatnie w szczególności wtedy, gdy zostało określone wynagrodzenie pozostające z nią w bezpośrednim związku;
  • dostawa towarów jest wykonywana na terytorium kraju, jeżeli miejsce dostawy określone zgodnie z przepisami ustawy o VAT jest położone na terytorium kraju, przy czym w oparciu o art. 22 ust. 3 ustawy o VAT, miejscem dostawy towarów niewysyłanych ani nietransportowanych jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie dostawy.

Przenosząc powyższe regulacje na grunt stanu faktycznego wskazanego w niniejszym wniosku należy wskazać, że Składniki Transakcji takie jak:

  • Zapasy,
  • Środki trwałe (meble i sprzęt komputerowy),

niewątpliwie stanowią „rzeczy lub ich części”, gdyż mają one postać materialną, które przekazywane są wraz z niezbędną, nierozerwalnie związaną z nimi dokumentacją, a w ramach ich przekazania doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania nimi jak właściciel ze Spółki na Nabywcę. Dla transakcji ustalono Cenę zakupu pozostającą z nią w bezpośrednim związku. Dodatkowo, Składniki majątkowe takie jak: Zapasy, Środki trwałe (meble i sprzęt komputerowy) są ulokowane na terytorium kraju i nie były wysyłane ani transportowane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, toteż dostawa została dokonana na terytorium kraju.

B.

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zatem przez odpłatne świadczenie usług, jako czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, należy rozumieć każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania, o ile spełnione są następujące przesłanki:

  1. istnieje świadczenie oraz jednoznacznie określone strony transakcji: bezpośredni beneficjent świadczenia (usługobiorca), a także podmiot zapewniający świadczenie (usługodawca);
  2. istnieje ekwiwalent spełnianego świadczenia w postaci wynagrodzenia należnego usługodawcy od usługobiorcy w zamian za wykonane świadczenie; wynagrodzenie to stanowi korzyść świadczącego;
  3. istnieje między stronami relacja prawna określająca świadczenia wzajemne (tj. istnieje ścisły związek pomiędzy spełnianym świadczeniem a wynagrodzeniem za nie) usługę i jest wyrażalny w pieniądzu.

Należy podkreślić, że wskazane wyżej warunki winny być spełnione łącznie, aby czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatne świadczenie usług.

W ocenie Wnioskodawcy, wszystkie powyższe przesłanki są spełnione w odniesieniu do czynności zbycia w ramach Transakcji:

  • Prawa do domeny internetowej,
  • Umów,
  • Bazy klientów,
  • Systemu informatycznego.

Wynika to z następujących okoliczności:

  • strony transakcji są jednoznacznie określone: usługodawcą jest Spółka, która dokonuje świadczenia w postaci przekazania: Prawa do domeny internetowej, Umów, Bazy klientów, Systemu informatycznego na rzecz Nabywcy, z kolei Nabywca jest usługobiorcą i bezpośrednim beneficjentem tego świadczenia;
  • istnieje konkretne świadczenie, niebędące dostawą towarów, tj. wyżej wskazane Składniki Transakcji zostały przekazane Nabywcy i nie stanowią towarów w rozumieniu ustawy VAT;
  • świadczenie generuje korzyść dla Nabywcy w postaci objęcia części składników majątkowych związanych z działalnością polegającą na dystrybucji baterii;
  • opisywana czynność wykonywana przez Spółkę jest odpłatna. Umowa zawarta pomiędzy stronami określa obowiązek zapłaty Ceny zakupu na rzecz Wnioskodawcy przez Nabywcę 2 tytułu dokonanej Transakcji (a tym samym z tytułu przeniesienia Prawa do domeny internetowej, Umów, Bazy klientów, Systemu informatycznego);
  • odpłatność za świadczenie ma charakter ekwiwalentny. Cena zakupu została ustalona w oparciu o wartość przenoszonych Składników Transakcji bez uwzględnienia Zobowiązań.

W konsekwencji, w ocenie Spółki, należy uznać, iż wykonana przez nią czynność przekazania Składników Transakcji takich jak: Prawa do domeny internetowej, Umów, Bazy klientów, Systemu informatycznego na podstawie Umowy w zamian za Cenę zakupu stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT.

C.

Dodatkowo, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu VAT – nawet jeżeli stanowi odpłatne świadczenie usług/odpłatną dostawę towarów na gruncie ustawy o VAT – konieczne jest działanie w charakterze podatnika VAT, tzn. podmiotu wykonującego samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, jak np. działalność o charakterze producenckim, handlowym czy usługowym.

Zdaniem Spółki, nie ulega wątpliwości, że w związku ze zbyciem wymienionych w pytaniu Składników Transakcji związanych działalnością w zakresie dystrybucji baterii, Wnioskodawca działał charakterze podatnika VAT.

D.

W analizowanej sytuacji, w świetle argumentacji przedstawionej powyżej w pytaniu nr 1, w ocenie Wnioskodawcy – skoro Transakcji nie należy traktować jako zbycie przedsiębiorstwa ani ZCP w rozumieniu ustawy o VAT – Transakcja spełnia wszystkie warunki do uznania jej za objęte opodatkowaniem VAT. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż poszczególnych Składników Transakcji powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT jako:

  • dostawa towarów – w odniesieniu do: Zapasów. Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy);
  • świadczenie usług – w odniesieniu do: Prawa do domeny internetowej, Umów, Bazy klientów, Systemu informatycznego.

Ad. 3

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego („Prawo do odliczenia”). Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy –kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu (i) nabycia towarów i usług oraz (ii) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Prawo do odliczenia obowiązuje zatem jedynie w zakresie, w jakim nabyte towary i usługi są związane transakcjami opodatkowanymi podatnika. Z tego wynika, że prawo do odliczenia nie przysługuje (bądź jest ograniczone) w stosunku do towarów i usług, które nie są w całości wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich całkowitego lub częściowego wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Dodatkowo, w art. 88 ustawy o VAT zawarto katalog sytuacji, w których nie przysługuje prawo do odliczenia, niezależnie od faktu czy stopnia wykorzystania przez podatnika danych towarów lub usług do czynności opodatkowanych.

W przedmiotowej sytuacji Nabywca nabył Składniki Transakcji w celu wykorzystania w działalności w zakresie dystrybucji baterii. Taka działalność gospodarcza jest, na gruncie ustawy o VAT, opodatkowana VAT (tj. podlega opodatkowaniu i nie jest zwolniona), a zatem nabyte towary (tj. Składniki Transakcji) niewątpliwie będą wykorzystywane przez Nabywcę do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jednocześnie, w ocenie Spółki i Nabywcy, nie zachodzą żadne przesłanki wskazane w art. 88 ustawy o VAT wyłączające prawo do odliczenia. W szczególności, przedmiotem Transakcji nie jest świadczenie usług noclegowych czy gastronomicznych oraz nie wystąpią inne okoliczności wyłączające możliwość odliczenia podatku naliczonego wskazane w tym przepisie, jak np. wystawienie faktury przez podmiot nieistniejący bądź naliczenie na fakturze podatku w sytuacji, gdy transakcja podlega zwolnieniu z opodatkowania VAT.

Mając na uwadze powyższe, Nabywcy przysługuje Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia od Wnioskodawcy Składników Transakcji wymienionych w pytaniu nr 2.

Ad. 4 i 5

A.

Mając na uwadze przepisy przywołane w pkt 2 powyżej, Spółka jest zdania, iż zbycie Należności własnych Spółki w ramach Transakcji na rzecz Nabywcy – według cen równych lub niższych od wartości nominalnej i ich objęcie przez Nabywcę nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT ani po stronie Spółki ani po stronie Nabywcy. W konsekwencji nie będzie ono podlegało opodatkowaniu VAT.

W ramach Transakcji, doszło do zbycia Należności (wierzytelności własnych) ze Spółki (dotychczasowego wierzyciela) na Nabywcę za cenę równą lub niższą wartości nominalnej Należności.

W wyniku przeniesienia wierzytelności przeszły zatem na Nabywcę uprawnienia przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi (cesja wierzytelności), który po sprzedaży wierzytelności co do zasady przestaje być stroną stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem.

W opinii Spółki, sprzedaż wierzytelności nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu ustawy o VAT. Wierzytelność jest bowiem jedynie roszczeniem danego podmiotu do dochodzenia od dłużnika spełnienia określonego zobowiązania. Zdaniem Spółki, pojęcie wierzytelności z oczywistych względów nie mieści się w definicji towaru w rozumieniu ustawy o VAT.

Ponadto, Spółka wskazała, iż sprzedaż Należności i ich objęcie przez Nabywcę nie stanowi również świadczenia usług przez Sprzedawcę tych wierzytelności jak również przez Nabywcę. Sprzedaż wierzytelności własnych jest bowiem wyłącznie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu. Zdaniem Spółki, nie można zatem uznać sprzedaży Należności za wykonywanie usług na rzecz Nabywcy (bądź odwrotnie przez Spółkę na rzecz Nabywcy), ponieważ w analizowanym przypadku nie występuje świadczenie, które miałoby być wykonywane na rzecz drugiej strony.

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, sprzedaż Należności w ramach Transakcji nastąpiła według cen równych lub niższych od ich wartości nominalnej. W związku z tym należy podkreślić, że przeniesienie Należności na Nabywcę nie może być w szczególności postrzegane jako świadczenie usługi windykacyjnej (czynności związanych ze ściąganiem długów) zgodnie z przepisami ustawy o VAT.

W świetle powyższego, zdaniem Spółki, sprzedaż Należności nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług, w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji, sprzedaż Należności za cenę równą lub niższą od ich wartości nominalnej, tj. bez ustalonego wynagrodzenia, nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT.

Powyższe stanowisko Spółki znajduje potwierdzenie m.in. w wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 7 października 2011 r., sygn. C-93/10:

„Artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

W takich okolicznościach cesjonariusz wierzytelności nie otrzymuje żadnego wynagrodzenia od cedenta, ponieważ różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”.

Ponadto powyższy wyrok wpłynął na linię orzeczniczą sądów administracyjnych w zakresie sprzedaży wierzytelności, m.in.:

  • wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 3491/15:
    „W przypadku umów cesji (obrotu) wierzytelnościami gdy dochodzi do nabycia przez cesjonariusza wierzytelności od cedenta za umówioną cenę – niższą niż nominalnej wartość tej wierzytelności – i nie ustalono między stronami żadnego wynagrodzenie z tytułu tak określonej usługi nabycia długu – czynność ta, jeżeli umowa jest zawarta na własne ryzyko cesjonariusza (nabywcy), nie stanowi odpłatnej usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u. i w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu. Wynagrodzeniem cesjonariusza z tytułu tego rodzaju czynności nie jest w szczególności różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży, która odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży i jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”;
  • wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2015 r., sygn. I FSK 828/14:
    „Warunkiem koniecznym dla uznania transakcji za odpłatną usługę czyli czynność opodatkowaną, jest wystąpienie wynagrodzenia bezpośrednio związanego z tą czynnością, rzeczywiście otrzymanego lub należnego, jako świadczenia wzajemnego. Żadna transakcja nabycia na własne ryzyko wierzytelności trudnej, po cenie niższej od tej wartości nominalnej, nie może być zakwalifikowana jako świadczona przez nabywcę wierzytelności usługa w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.”,
  • wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 czerwca 2014 r., sygn. akt I FSK 1130/13:
    „Jeżeli wierzytelność została nabyta na własny rachunek, czyli (na) ryzyko cesjonariusza, bez wskazania że czynności te wykonywane są za określonym wynagrodzeniem cesjonariusza w formie prowizji, czy premii del credere, to do tego rodzaju cesji wierzytelności zastosowanie znajdzie wyrok TSUE z 27 października 2011 r., C-93/10 oraz wyrok NSA z 19 marca 2012 r., I FPS 5/11”.

Należy wskazać, iż stanowisko zgodnie, z którym zbycie wierzytelności własnych bez wynagrodzenia nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu na podstawie regulacji ustawy o VAT, zostało również potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, przykładowo:

  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 18 sierpnia 2011 r., sygn. ILPP1/443-725/11-4/KG,
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 marca 2011 r., sygn. IPPP2/443-969/10-2/KG,
  • interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 lutego 2009 r., sygn. IPPP1/443-2041/08-2/BS.

W związku z powyższym, sprzedaż Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub cenę niższą od tej wartości, w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 6

Mając na uwadze przepisy przywołane w pkt 2 powyżej, Spółka jest zdania, iż przeniesienie Zobowiązań w ramach Transakcji na rzecz Nabywcy również nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zobowiązania handlowe zostały przeniesione ze Spółki na Nabywcę za zgodą wierzyciela na podstawie art. 519 KC. W przypadku nie uzyskania zgody wierzyciela, Nabywca będzie odpowiedzialny względem Spółki na podstawie art. 521 par. 2 KC za to, że wierzyciel nie będzie od niej żądał spełnienia świadczenia.

Zdaniem Spółki, w wyniku przeniesienia Zobowiązań Spółki na rzecz Nabywcy, co do zasady Nabywca wstąpił w miejsce dłużnika. Zatem, Nabywca stał się dłużnikiem (stroną stosunku zobowiązaniowego) zamiast Spółki. Przeniesienie zobowiązań zatem samo w sobie nie stanowi czynności, która mogłaby podlegać opodatkowaniu VAT. W związku z powyższym, przeniesienie Zobowiązań nie wpływa na obniżenie podstawy opodatkowania VAT Transakcji, rozumianej jako cena przypisana poszczególnym Składnikom Transakcji.

W związku z powyższym, przeniesienie Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i nie wpływa na podstawę opodatkowania VAT Transakcji.

Ad. 7

Mając na uwadze przepisy przywołane w pkt 2 powyżej, Spółka jest zdania, iż przeniesienie części zakładu pracy w ramach Transakcji na rzecz Nabywcy nie stanowi dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zakład pracy nie może zostać uznany za towar w rozumieniu ustawy VAT. Zatem zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 ustawy VAT, opisana czynność przekazania części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 Kodeksu pracy nie może stanowić dostawy towarów na gruncie ustawy VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, czynność przekazania części zakładu pracy przez Spółkę na rzecz Nabywcy w trybie art. 231 Kodeksu pracy nie może zostać uznana także za świadczenie usług.

W powyższym zakresie brak jest bowiem treści usługi. Przekazanie części zakładu pracy wynika z mocy prawa na gruncie regulacji prawa pracy. Jest to czynność o charakterze administracyjno-prawnym, gdzie swoboda stron w zakresie ustalenia zasad i warunków jej realizacji jest w zasadzie wyłączona. Co do zasady, o przejściu części zakładu pracy decydują przepisy prawa pracy, a nie wola stron Transakcji w tym zakresie.

Dodatkowo, nawet w przypadku odmiennej klasyfikacji w przedmiotowym zakresie, tj. uznania czynności przeniesienia części zakładu pracy jako świadczenia usług, należy zwrócić uwagę, że w przedmiotowej sytuacji w związku z przejściem pracowników nie ma wyodrębnionego dedykowanego wynagrodzenia w ramach Transakcji. W związku z tym, czynność przeniesienia zakładu pracy w ramach Transakcji nie wpłynie na podstawę opodatkowania VAT. W takiej sytuacji można by co najwyżej uznać, że przedmiotowa czynność polega na nieodpłatnym świadczeniu usług, ale ściśle związanym z prowadzoną działalnością, co także oznaczałoby, że nie jest opodatkowana VAT.

W związku z powyższym czynność przeniesienia przez Spółkę części zakładu pracy nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie wskazania:

  • czy Transakcję należy traktować jako zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a w konsekwencji stosuje się do niej art. 6 pkt 1 ustawy (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) – jest prawidłowe;
  • czy sprzedaż ustalonych Składników Transakcji podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) – jest prawidłowe;
  • czy Nabywca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia od Wnioskodawcy Składników Transakcji (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) – jest prawidłowe;
  • czy sprzedaż Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Spółki (część pytania oznaczonego we wniosku nr 4) – jest prawidłowe;
  • czy nabycie Należności w odniesieniu do wierzytelności wymagalnych za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Nabywcy (część pytania oznaczonego we wniosku nr 5) – jest prawidłowe;
  • czy nabycie Należności w odniesieniu do wierzytelności niewymagalnych za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Nabywcy (część pytania oznaczonego we wniosku nr 5) – jest nieprawidłowe;
  • czy przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Wnioskodawcy i nie wpływa po stronie Spółki na podstawę opodatkowania VAT dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji (część pytania oznaczonego we wniosku nr 6) – jest prawidłowe;
  • czy przeniesienie części zakładu pracy w ramach Transakcji nie podlega odrębnemu opodatkowaniu podatkiem VAT (część pytania oznaczonego we wniosku nr 7) – jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

  1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
  2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
  3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
  4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
  5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
  6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
  7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Należy zauważyć, że użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo do rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela.

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez towary – na mocy art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 – na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej,
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji,
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa – czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w ww. przepisie sformułowanie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej.

Wyłączenie stosowania ustawy o podatku od towarów i usług przewidziane w przepisie art. 6 pkt 1 ustawy obejmuje jednakże tylko te czynności zrównane z pojęciem dostawy towarów, których przedmiotem jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.).

Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że powyższa definicja opisuje przedsiębiorstwo w ujęciu przedmiotowym, jako zespół niematerialnych i materialnych składników stanowiący przedmiot prawa w szerokim znaczeniu. Użyte w ww. przepisie określenie „w szczególności” wskazuje jedynie na przykładowe wyliczenie składników przedsiębiorstwa. Oznacza to, że z jednej strony w jego skład mogą wchodzić inne elementy, niewymienione w tym artykule, a z drugiej, brak któregoś z tych elementów nie pozbawia zespołu rzeczy i praw przymiotu przedsiębiorstwa.

W myśl art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Natomiast przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa – w myśl art. 2 pkt 27e ustawy – rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przesłanki takiego wyodrębnienia są spełnione w sytuacji organizacyjnego wyodrębnienia w wewnętrznej strukturze przedsiębiorstwa oraz ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych w sposób pozwalający na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań związanych z tą częścią przedsiębiorstwa.

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że nie wystarczy zatem zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. W przeciwnym razie nie można bowiem uznać, że dojdzie do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Podsumowując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy więc do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są wszystkie następujące przesłanki:

  1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań,
  2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,
  3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

W celu wyjaśnienia ww. kwestii należy powołać tezy wyroku TSUE z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes (C-497/01), w którym Trybunał stwierdził, że: „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że – w świetle tej normy dyrektywy – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Mając na uwadze powyższe orzeczenie TSUE należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest podmiotem należącym do międzynarodowej grupy kapitałowej. Grupa prowadzi działalność w zakresie dystrybucji m.in. sprzętu AGD, baterii, narzędzi i sprzętu domowego, pokarmu dla zwierząt. Wnioskodawca prowadzi w tym zakresie działalność w Polsce.

Na poziomie globalnym w Grupie podjęta została decyzja biznesowa o zbyciu części prowadzonej przez Grupę działalności – związanej wyłącznie z dystrybucją jednego typu produktu, tj. baterii – do niepowiązanego inwestora, innej międzynarodowej grupy kapitałowej. W konsekwencji, w celu realizacji globalnych uzgodnień biznesowych, spółki należące do Grupy działające na rynkach lokalnych, w tym także Wnioskodawca w Polsce, dokonały sprzedaży składników majątkowych związanych z dystrybucją baterii na rzecz dedykowanych spółek z grupy kapitałowej Inwestora.

Na poziomie lokalnym w Polsce, Wnioskodawca przeniósł na podstawie umowy sprzedaży (Umowa) na rzecz Nabywcy wybrane składniki majątkowe (Składniki Transakcji) związane z działalnością Spółki, dotyczącą dystrybucji baterii (Transakcja), tj.:

  • Aktywa (dalej: „Aktywa”):
    • Należności handlowe (własne),
    • Zapasy,
    • Środki trwałe (meble i sprzęt komputerowy),
  • Umowy z dostawcami i odbiorcami związane z dystrybucją baterii (dalej: „Umowy”);
  • Prawa majątkowe do własności intelektualnej:
    • Prawo do domeny internetowej,
    • Baza klientów (dalej: „Baza klientów”),
    • Prawa do korzystania z programów i systemów informatycznych, w tym systemu informatycznego ERP (SAP) (dalej: „System informatyczny”).

Umowa sprzedaży została zawarta w dniu 2 stycznia 2019 r.

Oprócz powyżej wskazanych Składników Transakcji, na Nabywcę zostały przeniesione również zobowiązania handlowe (Zobowiązania). Transfer Zobowiązań został zrealizowany za zgodą wierzyciela na podstawie art. 519 KC. W przypadku nie uzyskania zgody wierzyciela, Nabywca będzie odpowiedzialny względem Spółki na podstawie art. 521 par. 2 KC za to, że wierzyciel nie będzie od niej żądał spełnienia świadczenia.

Spółka wskazuje, że Należności handlowe, określone wyżej jako Składniki Transakcji, przeszły na Nabywcę w ramach cesji wierzytelności na podstawie art. 509 KC. W zakres Należności weszły wierzytelności wymagalne – takie, których termin płatności już minął, jak również niewymagalne, których termin spłaty jeszcze nie nastąpił.

W odniesieniu do wybranych pracowników związanych z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii, ze względu na bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa pracy, w wyniku Transakcji nastąpiło z mocy prawa – przejście ich zatrudnienia na Nabywcę w trybie art. 231 Kodeksu Pracy – przejście części zakładu pracy. W konsekwencji, umowy o pracę oraz związane z nimi prawa i obowiązki dotyczące ww. pracowników zostały przeniesione do Nabywcy. Jednocześnie należy wskazać, że zobowiązania pracownicze związane z przenoszonymi pracownikami (a więc w szczególności wynagrodzenia, jak również zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenia społeczne), które dotyczyły grudnia (będącego ostatnim miesiącem przed dokonaniem transakcji) zostały rozliczone jeszcze przez Spółkę.

Przedmiotem Transakcji nie były wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe Spółki wykorzystywane w działalności dotyczącej dystrybucji baterii i związane funkcjonalnie z tą działalnością. W szczególności, zakresem Transakcji nie zostały objęte:

  • rachunki bankowe;
  • umowa najmu biura;
  • zobowiązania pracownicze dotyczące przenoszonych pracowników;
  • rezerwy na urlopy pracownicze (rezerwy zostały rozwiązane w Spółce oraz następnie zawiązane u Nabywcy).

Ponadto, w wyniku Transakcji nie doszło do przejścia na Nabywcę niektórych pracowników związanych działalnością dotyczącą dystrybucji baterii, w szczególności:

  • osoby odpowiedzialnej za nadzór nad działalnością operacyjną w zakresie dystrybucji baterii,
  • pracowników, którzy pracują dla działalności dotyczącej dystrybucji baterii a także dla potrzeb innych obszarów działalności Spółki (w szczególności: regionami przedstawiciele handlowi, finanse, HR),
  • osób współpracujących ze Spółką na podstawie umów cywilnoprawnych związanych działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii.

Działalność w zakresie dystrybucji baterii nie była na moment Transakcji formalnie wydzielona – w szczególności jako dział lub oddział – w strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy (tj. na przykład na podstawie statutu, regulaminu lub innego dokumentu o podobnym charakterze).

Wnioskodawca nie sporządził w ramach swojej dotychczasowej działalności oraz nie przygotował na moment Transakcji oddzielnego bilansu ani rachunku zysków i strat dla potrzeb działalności związanej dystrybucją baterii. Jednocześnie, co do zasady, system księgowy wykorzystywany przez Spółkę mógłby pozwolić na przypisanie określonych należności i przychodów, a także częściowo zobowiązań i kosztów do działalności związanej z dystrybucją baterii. Niemniej jednak, system księgowy Spółki nie pozwala na precyzyjne przypisanie wspólnych kosztów do poszczególnych obszarów działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę (w tym w szczególności, działalności dotyczącej dystrybucji baterii).

Na bieżąco, dla celów zarządczych, Spółka monitoruje efektywność i rentowność poszczególnych linii produktowych, w tym dotyczącej dystrybucji baterii, jednak jest to dokonywane jedynie na bazie wewnętrznych zasad funkcjonujących w Grupie.

Brak jest także rachunku bankowego dedykowanego działalności w zakresie dystrybucji baterii.

W ramach opisywanej Transakcji został zbyty na rzecz Nabywcę system informatyczny (kompleksowe oprogramowanie pozwalające w praktyce na prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji produktów na skalę regionalną). W związku ze specyfiką i skalą działalności Spółki, w tym działalności polegającej na dystrybucji baterii, system informatyczny typu ERP jest niezbędny do prowadzenia przedmiotowej działalności.

Jednakże, pomimo formalnego zbycia w ramach Transakcji Systemu informatycznego na Nabywcę – ze względu na kwestie techniczne – Nabywca nie jest w stanie wykorzystywać Systemu informatycznego dla celów samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii. Przyczyną takiej sytuacji jest konieczność dokonania określonych modyfikacji w działaniu Systemu informatycznego oraz istotnego dostosowania Systemu informatycznego do potrzeb Nabywcy – co nie było możliwe na moment Transakcji (lub zaraz po Transakcji). W rezultacie, z uwagi na powyższe ograniczenie związane z Systemem informatycznym, w szczególności Nabywca nie ma możliwości ewidencji procesów księgowych i finansowych związanych z dystrybucją baterii.

W praktyce, kwestia ta uniemożliwia Nabywcy przejęcie roli dystrybutora baterii od Spółki samodzielnej realizacji umów z dotychczasowymi dostawcami i odbiorcami produktów Spółki na terenie Polski.

W związku z powyższym, w celu umożliwiania działalności w zakresie dystrybucji baterii przez Nabywcę po dokonaniu Transakcji, Spółka oraz Nabywca zawarli umowę dotyczącą współpracy Spółki Nabywcą (Umowa o współpracy), która ma obowiązywać w nieokreślonej na ten moment perspektywie czasowej (Okres przejściowy).

Dla umożliwienia współpracy pomiędzy Spółką a Nabywcą w powyższym zakresie, ostatecznie przeniesienie praw i obowiązków wynikających z Umów, stanowiących Składniki Transakcji, zostanie dokonane na rzecz Nabywcy, co do zasady dopiero z końcem Okresu przejściowego. Do tego momentu stroną Umów pozostanie Spółka.

Z perspektywy odbiorców handlowych Spółki, do czasu ostatecznego przeniesienia Umów na Nabywcę, współpraca będzie prowadzona w sposób analogiczny jak dotychczas. Generalnie, na moment Transakcji, odbiorcy nie zostali nawet formalnie poinformowani o Transakcji i Okresie przejściowym.

Założeniem współpracy w Okresie przejściowym jest umożliwienie realizacji przez Spółkę dystrybucji baterii na rzecz Nabywcy, pomimo zbycia Składników Transakcji związanych z dystrybucją baterii na rzecz Nabywcy, ponieważ Składniki Transakcji nabyte przez Nabywcę od Spółki nie pozwalają nabywcy na prowadzenie całościowo samodzielnej dystrybucji baterii po dokonaniu Transakcji.

Wnioskodawca był wyłącznym dystrybutorem określonych typów baterii marki „X” (np. baterie alkaliczne/litowe do użytku domowego) na rynek polski, tj. kupował baterie od globalnego dystrybutora oraz sprzedawał je do swoich klientów – niezależnych lokalnych dalszych dystrybutorów, hurtowników, hipermarketów itp.

Z uwagi na globalne ustalenia w grupie Wnioskodawcy, celem Transakcji było przeniesienie na Nabywcę składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością w zakresie dystrybucji baterii. W tym celu Sprzedawca (Wnioskodawca) dokonał analizy swoich zasobów w celu identyfikacji zasobów funkcjonalnie związanych z działalnością w zakresie dystrybucji baterii.

Co istotne, nie wszystkie składniki funkcjonalnie związane z działalnością w zakresie dystrybucji baterii zostały objęte Transakcją (np. wybrani pracownicy, rachunki bankowe, biuro) lub z uwagi na swoją specyfikę pomimo objęcia Transakcją nie mogą być wykorzystywane przez Nabywcę bez istotnych modyfikacji (np. system informatyczny). W efekcie, na dzień Transakcji Nabywca nie miał możliwości samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii w oparciu o nabyte Składniki Transakcji.

Zasadniczo, po sprzedaży Składników Transakcji prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji baterii nie było celem Wnioskodawcy – jedynie w Okresie przejściowym (opisanym w stanie faktycznym) Wnioskodawca dystrybuuje baterie, ale odbywa się to na zasadach komisu (Wnioskodawca działa w swoim imieniu, ale na rzecz Nabywcy) i częściowo w oparciu o udostępnione mu Składniki Transakcji zbyte do Nabywcy. Powyższe wynika z tego, że Składniki Transakcji nabyte przez Nabywcę od Spółki nie pozwalają Nabywcy na prowadzenie samodzielnej dystrybucji baterii po dokonaniu Transakcji. Zatem w Okresie przejściowym, z perspektywy klientów (odbiorców baterii), Wnioskodawca wciąż występuje jako dystrybutor baterii (ponieważ działa w swoim imieniu), przy czym z uwagi na uwarunkowania przedmiotowej Transakcji, Wnioskodawca działa już na rzecz Nabywcy (jako komisant). Po Okresie przejściowym i odpowiednim uzupełnieniu/modyfikacji swoich zasobów, pozwalającym na przejęcie samodzielnej roli zakresie dystrybucji baterii. Nabywca planuje całościowo przejąć rolę dystrybutora baterii.

Docelowo zamiarem Nabywcy jest prowadzenie działalności w zakresie dystrybucji baterii. Natomiast na moment Transakcji nabyte Składniki Transakcji nie pozwoliły Nabywcy na przejęcie samodzielnej roli w zakresie dystrybucji baterii.

Na dzień zakupu Składników Transakcji Nabywca nie mógł za pomocą Składników Transakcji samodzielnie wykonywać zadań i prowadzić działalności w zakresie dystrybucji baterii.

Nabywca będzie musiał podjąć/wykonać określone działania faktyczne lub prawne w celu prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii w oparciu o nabyte w ramach Transakcji sprzedaży od Wnioskodawcy składniki materialne i niematerialne, w szczególności:

  • Z perspektywy Nabywcy podstawowym problemem jest modyfikacja sytemu informatycznego, który jest niezbędnym elementem prowadzenia działalności w przedmiotowym zakresie (wielkoskalowa działalność dystrybucyjna), bez sytemu informatycznego nie jest możliwe prowadzenie działalności dystrybucyjnej na taką skalę.
  • Co więcej, po Okresie Przejściowym, Nabywca będzie musiał zapewnić sobie dodatkowe zasoby poza nabytymi od Wnioskodawcy w celu umożliwienia samodzielnej działalności gospodarczej w tym obszarze, np. biuro, pracowników odpowiedzialnych za określone funkcje niezbędne do prowadzenia działalności w tym zakresie, którzy nie zostali przeniesieni do Nabywcy w wyniku Transakcji (osoba odpowiedzialna za nadzór nad działalnością operacyjną, regionalni przedstawiciele handlowi, pracownicy obsługi administracyjnej, np. finanse, HR). W Okresie Przejściowym działalność dystrybucyjna jest prowadzona przez Wnioskodawcę w swoim imieniu, ale na rzez Nabywcy właśnie z uwagi na to, że Nabywca nie jest w stanie samodzielnie wykonywać zadań i prowadzić działalności w zakresie dystrybucji baterii. W przeciwnym razie Okres Przejściowy nie byłby konieczny.
  • Dodatkowo na Nabywcę nie przeszły w ramach transakcji rachunki bankowe wykorzystywane dla celów działalności w zakresie dystrybucji baterii – Nabywca prowadzi obecnie działalność przy wykorzystaniu innych, własnych rachunków bankowych. Konieczna będzie zatem zmiana rachunków bankowych do rozliczeń z klientami (odbiorcami baterii).

Nabywca korzysta z części biura Wnioskodawcy na zasadach podnajmu (Nabywca jest obciążany przez Wnioskodawcę częścią kosztów najmu biura). Prawdopodobnie, po zakończeniu Okresu przejściowego, Nabywca będzie musiał zorganizować sobie odrębne pomieszczenia biurowe.

Rachunki bankowe i najem biura są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej o przedmiotowym charakterze – mając na uwadze skalę tej działalności, konieczność zachowania profesjonalnych standardów oraz zachowanie zgodności z powszechnie obowiązującymi przepisami.

Podobnie, dla celów prowadzenia samodzielnej działalności dystrybucyjnej w przedmiotowym zakresie konieczne jest zatrudnienie osoby odpowiedzialnej za nadzór nad działalnością operacyjną regionalnych przedstawicieli handlowych, pracowników obsługi administracyjnej (finanse, HR).

Ponadto, w związku ze specyfiką i skalą działalności w zakresie dystrybucji baterii, sprawny system informatyczny jest niezbędny do prowadzenia przedmiotowej działalności.

Wątpliwości Zainteresowanych powstałe na tle przedstawionego we wniosku opisu sprawy dotyczą w pierwszej kolejności tego, czy Transakcję należy traktować jako zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a w konsekwencji stosuje się do niej art. 6 pkt 1 ustawy (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że przedmiot planowanej Transakcji sprzedaży nie będzie stanowić przedsiębiorstwa w rozumieniu powołanego art. 551 Kodeksu cywilnego, ponieważ zbyciu nie będzie towarzyszył transfer szeregu kluczowych składników, wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa i determinujących funkcjonowanie przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Jak bowiem wskazano w opisie sprawy – na poziomie globalnym w Grupie podjęta została decyzja biznesowa o zbyciu części prowadzonej przez Grupę działalności – związanej wyłącznie z dystrybucją jednego typu produktu, tj. baterii – do niepowiązanego inwestora, innej międzynarodowej grupy kapitałowej. W konsekwencji, spółki należące do Grupy działające na rynkach lokalnych, w tym także Wnioskodawca w Polsce, dokonały sprzedaży składników majątkowych związanych z dystrybucją baterii na rzecz dedykowanych spółek z grupy kapitałowej Inwestora.

Ponadto planowana transakcja sprzedaży nie będzie również stanowić zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ze względu na niespełnienie przesłanek zawartych w art. 2 pkt 27e ustawy. Z treści wniosku wynika, że działalność w zakresie dystrybucji baterii nie była na moment Transakcji formalnie wydzielona – w szczególności jako dział lub oddział – w strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy (tj. na przykład na podstawie statutu, regulaminu lub innego dokumentu o podobnym charakterze). Wnioskodawca nie sporządził w ramach swojej dotychczasowej działalności oraz nie przygotował na moment Transakcji oddzielnego bilansu ani rachunku zysków i strat dla potrzeb działalności związanej dystrybucją baterii. Jednocześnie, co do zasady, system księgowy wykorzystywany przez Spółkę mógłby pozwolić na przypisanie określonych należności i przychodów, a także częściowo zobowiązań i kosztów do działalności związanej z dystrybucją baterii, niemniej jednak, system księgowy Spółki nie pozwala na precyzyjne przypisanie wspólnych kosztów do poszczególnych obszarów działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę (w tym w szczególności, działalności dotyczącej dystrybucji baterii).

Przedmiotem Transakcji nie były wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe Spółki wykorzystywane w działalności dotyczącej dystrybucji baterii i związane funkcjonalnie z tą działalnością. W szczególności, zakresem Transakcji nie zostały objęte:

  • rachunki bankowe;
  • umowa najmu biura;
  • zobowiązania pracownicze dotyczące przenoszonych pracowników;
  • rezerwy na urlopy pracownicze (rezerwy zostały rozwiązane w Spółce oraz następnie zawiązane u Nabywcy).

Ponadto, w wyniku Transakcji nie doszło do przejścia na Nabywcę niektórych pracowników związanych działalnością dotyczącą dystrybucji baterii. Co istotne na dzień Transakcji Nabywca nie miał możliwości samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji baterii w oparciu o nabyte Składniki Transakcji. Na moment Transakcji nabyte Składniki Transakcji nie pozwoliły Nabywcy na przejęcie samodzielnej roli w zakresie dystrybucji baterii. Na dzień zakupu Składników Transakcji Nabywca nie mógł za pomocą Składników Transakcji samodzielnie wykonywać zadań i prowadzić działalności w zakresie dystrybucji baterii.

Zatem z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Składniki Transakcji na moment Transakcji nie stanowiły w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy wyodrębnionego zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania związane z dystrybucją baterii.

Ad. 1

Podsumowując, Transakcji tej nie należy traktować jako zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a w konsekwencji nie stosuje się do niej art. 6 pkt 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku
nr 1 jest prawidłowe.

W następnej kolejności wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy sprzedaż następujących Składników Transakcji, tj.: Zapasów, Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy), Umów, Praw majątkowych (Prawo do domeny internetowej, Baza klientów, System informatyczny) podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Jak już wskazano zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, iż nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy). Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.


W konsekwencji, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Z opisu sprawy wynika, że na poziomie lokalnym w Polsce, Wnioskodawca przeniósł na podstawie umowy sprzedaży (Umowa) na rzecz Nabywcy wybrane składniki majątkowe (Składniki Transakcji) związane z działalnością Spółki, dotyczącą dystrybucji baterii (Transakcja), tj.:

  • Aktywa:
    • Należności handlowe (własne),
    • Zapasy,
    • Środki trwałe (meble i sprzęt komputerowy);
  • Umowy z dostawcami i odbiorcami związane z dystrybucją baterii (dalej: „Umowy”);
  • Prawa majątkowe do własności intelektualnej:
    • Prawo do domeny internetowej,
    • Baza klientów,
    • Prawa do korzystania z programów i systemów informatycznych, w tym systemu informatycznego ERP (SAP).

Ponadto – jak wskazano w opisie sprawy – z tytułu dokonanej Transakcji Spółce przysługuje od Nabywcy określone umownie wynagrodzenie (Cena zakupu). Cena zakupu została ustalona w oparciu o wartość przenoszonych Składników transakcji bez uwzględniania Zobowiązań. Spółka wystawiła na rzecz Nabywcy fakturę VAT dokumentującą przedmiotową Transakcję (w zakresie, w jakim Transakcja podlega przepisom ustawy).

Mając na uwadze, że w zamian za sprzedaż następujących Składników Transakcji, tj.: Zapasów, Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy), Umów, Praw majątkowych (Prawo do domeny internetowej, Baza klientów, System informatyczny), Wnioskodawca otrzymał określone umownie wynagrodzenie, to przeniesienie tych Składników na rzecz Nabywcy będzie stanowiło odpowiednio odpłatne świadczenie usług oraz odpłatną dostawę towarów w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad. 2

Podsumowując, sprzedaż następujących Składników Transakcji, tj.: Zapasów, Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy), Umów, Praw majątkowych (Prawo do domeny internetowej, Baza klientów, System informatyczny) podlega opodatkowaniem podatkiem VAT.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należy uznać za prawidłowe.

Kolejno wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Nabywca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia od Wnioskodawcy Składników Transakcji wymienionych w pytaniu nr 2 (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Skoro, jak wyżej wskazano, sprzedaż następujących Składników Transakcji, tj.: Zapasów, Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy), Umów, Praw majątkowych (Prawo do domeny internetowej, Baza klientów, System informatyczny) podlega opodatkowaniem podatkiem VAT, zastosowanie powinna znaleźć stawka VAT odpowiednia z punktu widzenia Składnika Transakcji przenoszonego na Kupującego.

W tym miejscu należy wskazać, że kwestię wysokości opodatkowania reguluje art. 41 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast, zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Na podstawie art. 146aa ust. 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%:

  1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
  2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Na mocy art. 41 ust. 13 ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 października 2019 r., a stosowanym do dnia 31 marca 2020 r.), towary i usługi będące przedmiotem czynności o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

W myśl art. 41 ust. 13 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 listopada 2019 r., a stosowanym od dnia 1 kwietnia 2020 r.), do towarów i usług będących przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienionych w Nomenklaturze scalonej (CN) lub w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, stosuje się stawkę podatku w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w przepisach ustawy lub przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie określono inną stawkę.

Z powyższych przepisów wynika, że w przypadku gdy ani ustawa, ani przepisy wykonawcze nie przewidują dla danego świadczenia obniżonej stawki, bądź zwolnienia należy je opodatkować według 23% stawki podatku.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W analizowanej sprawie w odniesieniu do sprzedaży następujących Składników Transakcji, tj.: Zapasów, Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy) należy ustalić, czy zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku, o którym mowa w powołanym wcześniej art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Należy przypomnieć, że niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT, przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W analizowanej sprawie Wnioskodawca wskazał, że Składniki Transakcji były wykorzystywane przez Spółkę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a po dokonaniu Transakcji były/będą wykorzystywane w analogiczny sposób przez Nabywcę.

Wobec powyższego należy wskazać, że sprzedaż następujących Składników Transakcji, tj.: Zapasów, Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy) nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zatem w odniesieniu do materialnych Składników Transakcji, tj.: Zapasów, Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy), ich sprzedaż stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, zaś w odniesieniu do dostawy poszczególnych materialnych Składników Transakcji zastosowanie znajdą odpowiednie dla danych towarów stawki podatku.

Natomiast w odniesieniu do sprzedaży następujących Składników Transakcji, tj.: Umów, Praw majątkowych (Prawo do domeny internetowej, Baza klientów, System informatyczny), w związku z faktem, że dla powyższych czynności w art. 43 ust. 1 ustawy nie wskazano możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku, zastosowanie powinna znaleźć właściwa stawka podatku VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z ww. przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Na mocy art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Jak wskazano powyżej w odniesieniu sprzedaży Składników Transakcji nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 ustawy, natomiast zastosowanie znajdą odpowiednie dla danych czynności stawki podatku.

Z opisu sprawy wynika również, że Składniki Transakcji były wykorzystywane przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, a po dokonaniu Transakcji były/będą wykorzystywane w analogiczny sposób przez Nabywcę. Ponadto Spółka jak i Nabywca są zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT.

Mając zatem na uwadze przywołane oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w przypadku, gdy Składniki Transakcji po dokonaniu Transakcji były/będą wykorzystywane przez Nabywcę do czynności opodatkowanych, Nabywcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia wskazanych Składników Transakcji, gdyż spełniony będzie warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 ustawy, tj. nabyte Składniki Transakcji były/będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ad. 3

W konsekwencji, należy stwierdzić, że Nabywca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia od Wnioskodawcy Składników Transakcji, tj.: Zapasów, Środków trwałych (meble i sprzęt komputerowy), Umów, Praw majątkowych (Prawo do domeny internetowej, Baza klientów, System informatyczny).

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Następnie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy sprzedaż Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Spółki (część pytania oznaczonego we wniosku nr 4 odnosząca się do podatku od towarów i usług).

W tym miejscu należy ponownie wskazać, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przy czym towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Powtórzyć więc należy, że pod pojęciem usługi należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Wobec powyższej analizy, dostawa towarów lub świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie, oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

W tym miejscu wskazać należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), zwanej dalej K.c.

Stosownie do treści art. 509 § 1 K.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki – § 2 ww. artykułu.

Jak stanowi art. 510 § 1 K.c., umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela, podczas gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą jemu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie.

Zatem wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu – dostawy towaru lub świadczenia usługi.

Ad. 4

Wobec powyższego, sprzedaż Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Spółki.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie części pytania oznaczonego we wniosku nr 4, tj. odnoszącej się do podatku od towarów i usług należy uznać za prawidłowe.

Ponadto w analizowanej sprawie należy ustalić, czy nabycie Należności za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Nabywcy (pytanie oznaczone we wniosku nr 5).

W tym miejscu wskazać należy, że istotą przelewu wierzytelności jest umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności, prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw.

Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem).

Z powyższego wynika, że przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, które następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz zbywcy wierzytelności (cedenta). Spełnienie świadczenia wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Wskazać przy tym należy, że w przypadku zbycia wierzytelności o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usługi dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę. Sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi, nie zaś o istocie czynności prawnej, jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Jednakże, jak wskazano na wstępie, ww. usługa podlega opodatkowaniu wówczas, gdy jest świadczona odpłatnie.

W kwestii nabycia wierzytelności trudnych po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, że „Artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”. W pkt 25 ww. orzeczenia, Trybunał wskazał, że „Różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży nie stanowi bowiem wynagrodzenia za tego rodzaju usługę, lecz odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”.

Również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 marca 2012 r., sygn. akt I FSK5/11 wskazał: „Przyjąć zatem należy, że podstawowym i koniecznym warunkiem do uznania transakcji za odpłatną usługę, a więc czynność opodatkowaną, jest wystąpienie wynagrodzenia bezpośrednio związanego z tą czynnością, rzeczywiście otrzymanego (bądź należnego), jako świadczenia wzajemnego za wykonaną usługę. Zatem badając konkretną transakcję należy poszukiwać takiego ewentualnego bezpośredniego wynagrodzenia, które otrzymuje kupujący – cesjonariusz, jako świadczenie wzajemne za ewentualnie wykonaną na rzecz zbywcy – cedenta usługę. Plastyczniej rzecz ujmując poszukiwać należy strumienia pieniędzy płynącego od zbywcy – cedenta do nabywcy cesjonariusza za wykonaną usługę, czyli odwrotnie płynącego, niż w przypadku umowy kupna – sprzedaży, kiedy zapłatę za wierzytelność otrzymuje zbywca od nabywcy. Podkreślenia wymaga bowiem, że dla rozstrzygnięcia, czy mamy do czynienia z odpłatną usługą, konieczne jest ustalenie, czy – obok transakcji kupna-sprzedaży wierzytelności – wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę. W omawianej sytuacji, kiedy występuje tylko zapłata ceny za wierzytelność, trudno uznać, że do świadczenia takiej usługi dochodzi. Wobec tego należy dojść do wniosku, że żadna transakcja nabycia na własne ryzyko wierzytelności trudnej, po cenie niższej od jej wartości nominalnej, nie będzie mogła być zakwalifikowana jako świadczona przez nabywcę wierzytelności usługa w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.”.

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca przeniósł na podstawie umowy sprzedaży na rzecz Nabywcy wybrane Transakcji, tj. m.in. Należności handlowe (własne).

Spółka wskazuje, że Należności handlowe, określone wyżej jako Składniki Transakcji, przeszły na Nabywcę w ramach cesji wierzytelności na podstawie art. 509 KC. W zakres Należności weszły wierzytelności wymagalne – takie, których termin płatności już minął, jak również niewymagalne, których termin spłaty jeszcze nie nastąpił.

Z tytułu dokonanej Transakcji Spółce przysługuje od Nabywcy określone umownie wynagrodzenie (Cena zakupu). Cena zakupu została ustalona w oparciu o wartość przenoszonych Składników Transakcji bez uwzględniania Zobowiązań. Spółka wystawiła na rzecz Nabywcy fakturę VAT dokumentującą przedmiotową Transakcję (w zakresie, w jakim Transakcja podlega przepisom ustawy VAT).

Zbycie Należności zostało dokonane według cen równych lub niższych od ich wartości nominalnej. Wartość Należności została pomniejszona o kwotę rezerw na bonusy (rabaty) dla kontrahentów naliczone przez Spółkę w celu odzwierciedlenia rzeczywistej wartości ekonomicznej tych Należności. W dniu Transakcji (w czasie trwania Okresu przejściowego) pomiędzy Stronami dojdzie do rozliczenia ww. rezerw na bonusy (rabaty).

Zgodnie z zawartą umową. Nabywca nabył przenoszone aktywa, w skład których wchodziły m.in. Należności handlowe.

Wartość przeniesionych Należności handlowych wyniosła 11 810 399,95 PLN. Główną kategorią Należności były Należności Wnioskodawcy wobec klientów (odbiorców baterii), tj. niezależnych lokalnych dystrybutorów, hurtowników, hipermarketów, itp.

W zamian za przejęcie m.in. Należności handlowych, Nabywca zobowiązał się do zapłaty Ceny zakupu.

W odpowiedzi na pytanie, czy nabywane przez Nabywcę Należności handlowe, na dzień zawarcia Transakcji stanowiły tzw. wierzytelności trudne, tj. wierzytelności wymagalne, co do których upłynął termin ich zapłaty oraz istnieje poważne ryzyko ich niezaspokojenia, Wnioskodawca wskazał: „Zasadniczo nie. Niemniej, w ramach nabywanych Należności handlowych znalazły się również wierzytelności, które można uznać za trudne. Taka okoliczność była uwzględniona przy określaniu wartości przenoszonych Należności handlowych”.

Wnioskodawca wskazał, że różnica między wartością nominalną wierzytelności, które zbył na podstawie umowy sprzedaży a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość tych wierzytelności w chwili ich nabycia przez Nabywcę.

Ponadto wskazano, że czynność zakupu Należności handlowych nie nakłada na Nabywcę jakichkolwiek dodatkowych świadczeń na rzecz Wnioskodawcy.

W odniesieniu do zbywanych przez Wnioskodawcę Należności handlowych nie było/nie jest prowadzone postępowanie egzekucyjne, itp.

Wnioskodawca wyraził zgodę na przejęcie Należności handlowych przez Nabywcę, z uwagi na globalne uwarunkowania wskazane w pkt 2 stanu faktycznego we wniosku o interpretację, przejęcie Należności handlowych było elementem Transakcji, której celem było przejęcie przez Nabywcę od Wnioskodawcy składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością w zakresie dystrybucji baterii.

Zatem w analizowanej sprawie w zakres Należności weszły wierzytelności wymagalne – takie których termin płatności już minął, jak również niewymagalne, których termin spłaty jeszcze nie nastąpił. Ponadto na dzień zawarcia Transakcji nabycia Należności handlowych znalazły się również wierzytelności, które można uznać za trudne. Taka okoliczność była uwzględniona przy określaniu wartości przenoszonych Należności handlowych.

Podkreślić należy, że ww. wyroku TSUE C-93/10 odwołuje się do wierzytelności „trudnych”, tj. wymagalnych, o wątpliwej perspektywie spłaty.

Zatem w analizowanej sprawie część nabytych Należności stanowiła – jak wskazał Wnioskodawca – wierzytelności trudne, wymagalne. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że różnica między wartością nominalną wierzytelności, które zbył na podstawie umowy sprzedaży a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość tych wierzytelności w chwili ich nabycia przez Nabywcę. Czynność zakupu Należności handlowych nie nakłada na Nabywcę jakiekolwiek dodatkowego świadczenia na rzecz Wnioskodawcy.

Wobec tego w analizowanej sprawie w odniesieniu do części nabytych Należności, która stanowiła „wierzytelności trudne” doszło do nabycia przez Kupującego wierzytelności trudnych za cenę niższą od wartości nominalnej tych wierzytelności, ponadto między Kupującym a Wnioskodawcą wierzytelności nie będzie istniał żaden odrębny stosunek prawny rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz Kupującego, a w konsekwencji Nabywca nie będzie otrzymywał od Wnioskodawcy (zbywcy wierzytelności) żadnego przysporzenia w związku z zawarciem umowy sprzedaży Należności. Kupujący nie będzie dokonywał również nieodpłatnego świadczenia usług, zrównanego z odpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy, gdyż nabywane przez Kupującego wierzytelności nie będą służyły do celów innych niż działalność gospodarcza. W konsekwencji należy stwierdzić, że transakcja, której przedmiotem jest nabywanie opisanych we wniosku części wierzytelności, które stanowią wierzytelności trudne, pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Natomiast w odniesieniu do części wierzytelności nabywanych przez Kupującego, tj. wierzytelności niewymagalnych, w odniesieniu do których w dniu ich sprzedaży termin spłaty jeszcze nie nastąpił, należny wskazać, iż nie można z całą pewnością stwierdzić, że zostaną spłacone po terminie lub nie zostaną spłacone w ogóle. W ocenie tut. Organu, nie można więc uznać, że wierzytelności tego rodzaju stanowią wierzytelności „trudne”, o których mowa w orzeczeniu TSUE w sprawie C-93/10.

Z uwagi na powyższe wyjaśnienia należy stwierdzić, że w okolicznościach przedstawionych we wniosku czynność nabycia wierzytelności niewymagalnych przez Kupującego należy uznać za świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu tym podatkiem. Mamy tu bowiem do czynienia ze świadczeniem usługi przez Nabywcę niewymagalnych wierzytelności na rzecz Zbywcy wierzytelności (Wnioskodawcy), polegającą na uwolnieniu sprzedawcy od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i ryzyka jego nieściągnięcia. Wnioskodawcy zostaje zaoszczędzone ryzyko i koszty posiadania takich wierzytelności, zostaje on „wyręczony” w czynnościach podejmowanych w celach dochodzenia długu. Zbywca nie musi podejmować żadnych działań zmierzających do zaspokojenia swoich należności od dłużnika, takich jak choćby monity.

Ponadto ww. usługa w analizowanej sprawie jest świadczona odpłatnie, gdyż różnica między ostateczną wartością zakupu wierzytelności niewymagalnej a wartością nominalną stanowi dla Kupującego wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług.

Wobec powyższego należy uznać, że w odniesieniu do nabytych Należności, tj. wierzytelności, co do których nie nadszedł termin ich wymagalności, tj. wierzytelności te będą nieprzedawnione, Nabywca nie będzie nabywał wierzytelności „trudnych”, o których mowa w ww. wyroku C-93/10 i w związku z tym nabycie ww. wierzytelności w okolicznościach wskazanych we wniosku będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a tym samym podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy.

Ad. 5

Podsumowując należy wskazać, że nabycie części Należności, które stanowiły „wierzytelności trudne”, za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie Nabywcy.

Natomiast nabycie części Należności, które stanowiły wierzytelności niewymagalne, za cenę równą ich wartości nominalnej lub niższą w ramach Transakcji stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 5 należało uznać w części za prawidłowe oraz w części za nieprawidłowe.

Następnie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Wnioskodawcy i nie wpływa po stronie Spółki na podstawę opodatkowania VAT dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji (część pytania oznaczonego we wniosku nr 6 odnosząca się do podatku od towarów i usług).

Z opisu sprawy wynika, że na poziomie lokalnym w Polsce, Wnioskodawca przeniósł na podstawie umowy sprzedaży (Umowa) na rzecz Nabywcy wybrane składniki majątkowe (Składniki Transakcji) związane z działalnością Spółki, dotyczącą dystrybucji baterii (Transakcja), tj.:

  • Aktywa:
    • Należności handlowe (własne),
    • Zapasy,
    • Środki trwałe (meble i sprzęt komputerowy);
  • Umowy z dostawcami i odbiorcami związane z dystrybucją baterii (dalej: „Umowy”);
  • Prawa majątkowe do własności intelektualnej:
    • Prawo do domeny internetowej,
    • Baza klientów,
    • Prawa do korzystania z programów i systemów informatycznych, w tym systemu informatycznego ERP (SAP).

Ponadto – jak wskazano w opisie sprawy – oprócz Składników Transakcji, na Nabywcę zostały przeniesione również Zobowiązania handlowe (Zobowiązania). Transfer Zobowiązań został zrealizowany za zgodą wierzyciela na podstawie art. 519 KC. W przypadku nie uzyskania zgody wierzyciela, Nabywca będzie odpowiedzialny względem Spółki na podstawie art. 521 § 2 KC za to, że wierzyciel nie będzie od niej żądał spełnienia świadczenia.

Przedmiotem Transakcji były różnego rodzaju Zobowiązania związane z prowadzeniem działalności dystrybucyjnej przez Wnioskodawcę w szczególności zobowiązania wobec dostawców towarów, ale także np. zobowiązania za usługi marketingowe czy usługi transportowe.

Zgodnie z treścią umową Nabywca przejął Zobowiązania od Wnioskodawcy i stał się zobowiązanym do wykonania świadczenia do rąk wierzyciela.

W odpowiedzi na pytanie dlaczego Nabywca wyraził zgodę na zapłatę Zobowiązań Wnioskodawcy, Wnioskodawca wskazał, że był to element Transakcji, której celem było przejęcie przez Nabywcę od Wnioskodawcy składników materialnych i niematerialnych związanych z działalnością w zakresie dystrybucji baterii.

W związku ze Zobowiązaniami handlowymi, które posiadał Wnioskodawca nie był On zobowiązany do wpłaty odsetek za np. nieterminowe regulowanie wpłat.

W opisie sprawy wskazano, że Nabywca nie dokonałby przejęcia Zobowiązań handlowych Wnioskodawcy w przypadku, gdyby nie zawierał z Wnioskodawcą Umowy sprzedaży.

W odpowiedzi na pytanie czy w sytuacji, gdy Nabywca nie wyraziłby zgody na przeniesienie Zobowiązań w ramach Transakcji Wnioskodawca przystąpiłby do Transakcji, Wnioskodawca wskazał: „Taka sytuacja nie była rozważana z uwagi globalne uwarunkowania wskazane w pkt 2 stanu faktycznego we wniosku o interpretację. Zobowiązania są bowiem związane ze składnikami materialnymi i niematerialnymi związanymi z działalnością w zakresie dystrybucji baterii, które w ramach Transakcji zostały przeniesione na Nabywcę”.

W związku z tym, że w ramach Transakcji, na Nabywcę przeniesione zostały także Zobowiązania, efektywna płatność Ceny zakupu, która została dokonana przez Nabywcę była pomniejszona o wartość przenoszonych Zobowiązań.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 519 § 1 K.c., osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu). Stosownie do art. 519 § 2 K.c., przejęcie długu może nastąpić:

  1. przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika; oświadczenie dłużnika może być złożone którejkolwiek ze stron;
  2. przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela; oświadczenie wierzyciela może być złożone którejkolwiek ze stron; jest ono bezskuteczne, jeżeli wierzyciel nie wiedział, że osoba przejmująca dług jest niewypłacalna.

Przewidziana w Kodeksie cywilnym instytucja przejęcia długu dotyczy sytuacji, w której dochodzi do zmiany osoby dłużnika. W konsekwencji wierzyciel będzie mógł żądać zrealizowania świadczenia (zapłaty sumy pieniężnej) od innego podmiotu niż pierwotnie zobowiązany. Przejęcie długu nie narusza treści istniejącego stosunku zobowiązaniowego, a jedynie powoduje zmianę osoby dłużnika. Następuje zatem sukcesja szczególna po stronie zobowiązanej do świadczenia. Przejmujący dług wstępuje we wszystkie obowiązki dotychczasowego dłużnika, które wynikają z umowy lub ustawy. Obowiązany jest więc do zapłacenia wierzycielowi należności, ponosi wobec niego odpowiedzialność za zwłokę, niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

W takim przypadku Wnioskodawca został zwolniony przez Kupującego z obowiązku spełnienia świadczenia (co do zasady o charakterze pieniężnym) na rzecz wierzycieli. Tym samym, po przejęciu Zobowiązań podmiotem wyłącznie odpowiedzialnym za uregulowanie tych zobowiązań wobec wierzycieli staje się Nabywca – w wyniku dokonanej czynności stał się on „nowym” dłużnikiem w miejsce „dotychczasowego” dłużnika (Wnioskodawcy) i wstąpił we wszelkie prawa i obowiązki, które przysługiwały Spółce wobec wierzycieli.

W rezultacie więc, Spółka dokonała przeniesienia Zobowiązań w ramach instytucji przejęcia długów, określonej w art. 519 Kodeksu cywilnego i zgodnie z treścią umowy Nabywca przejął Zobowiązania od Wnioskodawcy i stał się zobowiązanym do wykonanie świadczenia do rąk wierzyciela. Ponadto – jak wskazał Wnioskodawca – w związku z tym, że w ramach Transakcji na Nabywcę przeniesione zostały także Zobowiązania, efektywna płatność Ceny zakupu dokonana przez Nabywcę była pomniejszona o wartość przenoszonych Zobowiązań. Oznacza to, że w tym zakresie efektywnie doszło do potrącenia wynagrodzenia za przejęcie długu (w wysokości równej wartości Zobowiązań) należnego Nabywcy z Ceną zakupu należną Wnioskodawcy.

Odnosząc się wiec do ustalenia, czy przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Wnioskodawcy, wskazać należy, że usługą jest takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni kontrahent, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Zatem w związku ze stwierdzeniem, że w zakresie efektywnej płatności Ceny zakupu doszło do potrącenia wynagrodzenia za przejęcie długu (w wysokości równej wartości Zobowiązań) należnego Nabywcy z Ceną zakupu należną Wnioskodawcy, wskazać należy, że Kupujący otrzymał od Wnioskodawcy wynagrodzenie za przejęcie długu (w wysokości równej wartości Zobowiązań). Zatem w związku z przejęciem Zobowiązań przez Kupującego Spółka została zwolniona z długu wobec wierzycieli. Ponadto, pomiędzy Wnioskodawcą a Kupującym ustalone zostało wynagrodzenie za przejęcie długu (w wysokości równej wartości Zobowiązań).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy stwierdzić należy, że przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Wnioskodawcy, gdyż nie stanowi odpłatnego świadczenia usług mieszczącego się w katalogu art. 5 ustawy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Wnioskodawcy i nie wpływa po stronie Spółki na podstawę opodatkowania VAT dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

  1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
  2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

  1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
  2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
  3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z powyższych przepisów wynika, że – co do zasady – podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Wnioskodawca wskazał, że w związku z tym, iż Zobowiązania przenoszone przez Spółkę na rzecz Nabywcy w ramach Transakcji obniżają kwotę finansowego rozliczenia pomiędzy stronami z tytułu Ceny zakupu (z uwagi na mechanizm z opisany w odpowiedzi na pytanie nr 22 powyżej), Spółka powzięła wątpliwość, czy podstawa opodatkowania VAT z tytułu dostawy towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji na Nabywcę powinna uwzględniać fakt otrzymania obniżonego wynagrodzenia z tytułu Transakcji, ze względu na przejęcie przez Nabywcę Zobowiązań Spółki.

Celem Spółki było w szczególności potwierdzenie, iż:

  • przeniesienie Zobowiązań na Nabywcę w ogóle nie podlega opodatkowaniu VAT przez Wnioskodawcę;
  • obniżenie o wartość Zobowiązań, finansowego rozliczenia wynagrodzenia z tytułu Transakcji przysługującego Spółce (tj. rozliczenia Ceny zakupu), nie skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT z tytułu dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji. Innymi słowy, Wnioskodawca zmierza do potwierdzenia, że podstawa opodatkowania VAT po stronie Spółki jest wyższa niż wartość faktycznie otrzymanego wynagrodzenia z tytułu Transakcji.

Ponadto z przedstawionego opisu sprawy wynika, że z tytułu dokonanej Transakcji Spółce przysługuje od Nabywcy określone umownie wynagrodzenie (Cena zakupu). Cena zakupu została ustalona w oparciu o wartość przenoszonych Składników transakcji bez uwzględniania Zobowiązań. Spółka wystawiła na rzecz Nabywcy fakturę VAT dokumentującą przedmiotową Transakcję (w zakresie w jakim Transakcja podlega przepisom ustawy VAT).

Cena nabycia odzwierciedla łączną wartość przenoszonych Składników Transakcji, tj.:

  • Zapasów,
  • Środków trwałych.
  • Praw własności intelektualnej,
  • Należności handlowych.

Cena zakupu została ustalona w oparciu o wartość przenoszonych Składników Transakcji bez uwzględniania Zobowiązań (tj. Cena zakupu nie była pomniejszona o wartość Zobowiązań).

Natomiast w związku z tym, że w ramach Transakcji, na Nabywcę przeniesione zostały także Zobowiązania (nie zostały sprzedane, ale przeniesione na mocy art. 519 KC), efektywna płatność Ceny zakupu, która została dokonana przez Nabywcę była pomniejszona o wartość przenoszonych Zobowiązań (patrz także odpowiedź na pytanie nr 22).

W świetle przedstawionych okoliczności i przywołanych przepisów należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania dla dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji będzie zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zw. z art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy wszystko, co stanowi zapłatę, którą Wnioskodawca otrzyma od Kupującego z tytułu dokonania dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zatem obniżenie o wartość Zobowiązań, finansowego rozliczenia wynagrodzenia z tytułu Transakcji przysługującego Spółce (tj. rozliczenia Ceny zakupu), nie skutkuje obniżeniem podstawy opodatkowania VAT z tytułu dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji.

Ad. 6

Wobec powyższego w analizowanej sprawie przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Wnioskodawcy i nie wpływa po stronie Spółki na podstawę opodatkowania VAT dostawy poszczególnych towarów i usług przenoszonych w ramach Transakcji, rozumianej przez Wnioskodawcę jako cena przypisana poszczególnym Składnikom Transakcji.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 6 w części dotyczącej podatku od towarów i usług należy uznać za prawidłowe.

Końcowo w rozpatrywanej sprawie należy ustalić, czy przeniesienie części zakładu pracy w ramach Transakcji nie podlega odrębnemu opodatkowaniu podatkiem VAT (część pytania oznaczonego we wniosku nr 7).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w odniesieniu do wybranych pracowników związanych z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii, ze względu na bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa pracy, w wyniku Transakcji nastąpiło z mocy prawa – przejście ich zatrudnienia na Nabywcę w trybie art. 231 Kodeksu Pracy – przejście części zakładu pracy. W konsekwencji, umowy o pracę oraz związane z nimi prawa i obowiązki dotyczące ww. pracowników zostały przeniesione do Nabywcy. Jednocześnie należy wskazać, że zobowiązania pracownicze związane z przenoszonymi pracownikami (a więc w szczególności wynagrodzenia, jak również zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenia społeczne), które dotyczyły grudnia (będącego ostatnim miesiącem przed dokonaniem transakcji) zostały rozliczone jeszcze przez Spółkę.

Nabywca stał się stroną stosunków pracy z pracownikami objętymi przeniesieniem tzw. części zakładu pracy, tj. stał się wobec nich pracodawcą.

Strony Transakcji ustaliły, że zobowiązania pracownicze związane z przenoszonymi pracownikami (a więc w szczególności wynagrodzenia, jak również zaliczki na PIT oraz składki na ubezpieczenie społeczne), które dotyczyły grudnia (będącego ostatnim miesiącem przed dokonaniem transakcji) zostały rozliczone (zapłacone) jeszcze przez Wnioskodawcę, a w związku z tym nie były przedmiotem Transakcji. W związku z tym nie było potrzeby dokonywania dodatkowych rozliczeń pieniężnych.

Kupujący po przeniesieniu części zakładu pracy w trybie art. 231 ustawy Kodeks Pracy nie będzie musiał zaspokoić roszczeń przenoszonych pracowników powstałych przed przeniesieniem części zakładu pracy lub w związku z przeniesieniem części zakładu pracy.

W wyniku Transakcji nastąpiło z mocy prawa – w odniesieniu do wybranych pracowników związanych z działalnością Spółki dotyczącą dystrybucji baterii – przejście ich zatrudnienia na Nabywcę w trybie art. 231 Kodeksu Pracy (przejście części zakładu pracy). Powyższe zdarzenie nastąpiło w oparciu o bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa pracy – w sytuacji zbycia składników majątkowych, które służą do prowadzenia określonej działalności, doszło do automatycznego przeniesienia stosunków pracy osób związanych z tą działalnością. Wobec tego nie było konieczności zawierania dodatkowych postanowień umownych w tym zakresie.

Z mocy prawa zostało przeniesionych 6 pracowników.

Cena odzwierciedla łączną wartość przenoszonych Składników Transakcji, tj.:

  • Zapasów,
  • Środków trwałych.
  • Praw własności intelektualnej,
  • Należności handlowych.

Z uwagi na transfer określonych składników majątkowych w ramach Transakcji – z perspektywy bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa pracy – doszło do tzw. przejścia części zakładu pracy, co skutkowało automatycznym przeniesieniem wybranych stosunków pracy ze Spółki na Nabywcę jako pracodawcę. Pisząc o części zakładu pracy, Spółka ma zatem na myśli zbiór składników materialnych i niematerialnych będących przedmiotem Transakcji, które dla celów prawa pracy należy uznać za składniki tworzące tzw. część zakładu pracy.

Należy przy tym wyraźnie podkreślić, że kwalifikacja zespołu składników materialnych i niematerialnych jako część zakładu pracy dla celów prawa pracy nie determinuje oceny, czy przedmiot Transakcji stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa dla celów podatkowych. Powyższe wynika z tego, że pojęcie części zakładu pracy nie jest kategorią podatkową – kwalifikacji w tym zakresie dokonuje się dla zupełnie innych celów (prawo pracy, w szczególności ochrona praw pracownika) i na podstawie innych kryteriów.

W tym miejscu należy ponownie powtórzyć, że przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści powołanego już wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Przy określeniu, czy miała miejsce czynność podlegająca opodatkowaniu istotne jest zatem określenie czy wykonywano świadczenie i czy wynagrodzenie z tytułu wykonywania tego świadczenia miało być wypłacone. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

  • w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
  • świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy przy tym podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało – jako usługa – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dana usługa podlega więc opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Stosownie do art. 231 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r., poz. 1040, z późn. zm.), w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy, z zastrzeżeniem przepisów § 5.

W myśl art. 231 § 2 ww. ustawy, za zobowiązania wynikające ze stosunku pracy, powstałe przed przejściem części zakładu pracy na innego pracodawcę, dotychczasowy i nowy pracodawca odpowiadają solidarnie.

Zgodnie z art. 231 § 3 tej ustawy, jeżeli u pracodawców, o których mowa w § 1, nie działają zakładowe organizacje związkowe, dotychczasowy i nowy pracodawca informują na piśmie swoich pracowników o przewidywanym terminie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, jego przyczynach, prawnych, ekonomicznych oraz socjalnych skutkach dla pracowników, a także zamierzonych działaniach dotyczących warunków zatrudnienia pracowników, w szczególności warunków pracy, płacy i przekwalifikowania; przekazanie informacji powinno nastąpić co najmniej na 30 dni przed przewidywanym terminem przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę.

W terminie 2 miesięcy od przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, pracownik może bez wypowiedzenia, za siedmiodniowym uprzedzeniem, rozwiązać stosunek pracy. Rozwiązanie stosunku pracy w tym trybie powoduje dla pracownika skutki, jakie przepisy prawa pracy wiążą z rozwiązaniem stosunku pracy przez pracodawcę za wypowiedzeniem (art. 231 § 4 cyt. ustawy).

W myśl § 5 ww. artykułu, pracodawca, z dniem przejęcia zakładu pracy lub jego części, jest obowiązany zaproponować nowe warunki pracy i płacy pracownikom świadczącym dotychczas pracę na innej podstawie niż umowa o pracę oraz wskazać termin, nie krótszy niż 7 dni, do którego pracownicy mogą złożyć oświadczenie o przyjęciu lub odmowie przyjęcia proponowanych warunków. W razie nieuzgodnienia nowych warunków pracy i płacy dotychczasowy stosunek pracy rozwiązuje się z upływem okresu równego okresowi wypowiedzenia, liczonego od dnia, w którym pracownik złożył oświadczenie o odmowie przyjęcia proponowanych warunków, lub od dnia, do którego mógł złożyć takie oświadczenie. Przepis § 4 zdanie drugie stosuje się odpowiednio. Przejście zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy – § 6.

Odnosząc się do powyższego należy wskazać, że okoliczność, że do opisanej czynności przeniesienia pracowników dochodzi na podstawie przepisów Kodeksu pracy nie przesądza o tym, że jest to czynność pozostająca poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Przeniesienie pracowników przez Wnioskodawcę nastąpiło na mocy zawartej przez Wnioskodawcę oraz Kupującego umowy dotyczącej Transakcji. Jednakże warunki umowne nie mogą kwalifikować danej czynności jako podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, bądź niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem. Kwestie dotyczące zasad opodatkowania VAT określonych czynności rozstrzyga bowiem powołana ustawa o podatku od towarów i usług.

Jak wskazał Wnioskodawca, z uwagi na transfer określonych składników majątkowych w ramach Transakcji – z perspektywy bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa pracy – doszło do tzw. przejścia części zakładu pracy, co skutkowało automatycznym przeniesieniem wybranych stosunków pracy ze Spółki na Nabywcę jako pracodawcę. Ponadto pisząc o części zakładu pracy, Spółka ma zatem na myśli zbiór składników materialnych i niematerialnych będących przedmiotem Transakcji, które dla celów prawa pracy należy uznać za składniki tworzące tzw. część zakładu pracy.

Mając na uwadze wyżej powołane przepisy należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie w wyniku przejścia części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 Kodeksu pracy do Nabywcy, nie dojdzie do świadczenia usług ani dostawy towarów na rzecz tej Spółki. Z opisu sprawy wynika, że w związku z przejściem ww. części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 Kodeksu pracy nie zaistnieje odpłatność ze strony Spółki, bowiem z wniosku nie wynika, by umowa sprzedaży składników majątku przewidywała jakąkolwiek odpłatność, z tego tytułu. Zatem w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do świadczenia wzajemnego ze strony nabywcy ww. części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 Kodeksu pracy, tj. Spółki.

Reasumując, w przypadku czynności dotyczącej przejścia części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 Kodeksu pracy, nie zaistnieje świadczenie usług ani dostawa towarów między stronami tej czynności.

Należy zatem wskazać, że przejście części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 Kodeksu pracy nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 7

Zatem, z uwagi na przywołane regulacje oraz przedstawiony opis sprawy, należy stwierdzić, że przeniesienie przez Wnioskodawcę części zakładu pracy w ramach Transakcji nie podlega odrębnemu opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 7 w części dotyczącej podatku od towarów i usług należy uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślić należy, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Tut. Organ informuje ponadto, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności ustalenia, czy przeniesienie przez Spółkę Zobowiązań w ramach Transakcji nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT u Kupującego, jak również wskazania, czy Wnioskodawca prawidłowo ustalił podstawę opodatkowania w odniesieniu przeprowadzonej Transakcji.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę we wniosku wyroków sądów administracyjnych tut. Organ wyjaśnia, że wskazane wyroki zostały potraktowane jako element argumentacji Wnioskodawcy, są to jednak rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnej sprawy i co do zasady wiążą one stronę postępowania w konkretnych, indywidualnych sprawach, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Zatem wskazane we wniosku wyroki sądu nie mają wpływu na podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie.

Ponadto, odnośnie powołanej przez Zainteresowanego interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Wskazać należy, że tut. Organ nie ocenia skuteczności opisanych we wniosku czynności, zatem niniejsza interpretacja została wydana przy założeniu, że opisane czynności będą dokonane zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. Przepisy podatkowe bowiem nie regulują stosunków cywilnoprawnych ani nie mają wpływu na ich treść oraz sposób rozliczania transakcji. Organy podatkowe nie mają prawa ingerować w treść zawieranych umów i przyjęty w nich sposób ustalenia należności pomiędzy stronami, chyba że postanowienia umów naruszają przepisy podatkowe, a to może być stwierdzone jedynie w trakcie przeprowadzonego przez organ pierwszej instancji postępowania podatkowego. Zgodnie bowiem z art. 199a § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności, a jeżeli pod pozorem dokonania czynności prawnej dokonano innej czynności prawnej, skutki podatkowe wywodzi się z tej ukrytej czynności prawnej. Natomiast organ uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej nie ma prawnej możliwości ingerencji w treść tych umów. W konsekwencji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanej interpretacji opiera się wyłącznie na przedstawionym opisie stanu faktycznego. Wydając interpretację nie dokonuje bowiem w tym zakresie żadnych ustaleń we własnym zakresie, lecz bazuje wyłącznie na tym co przedstawi Wnioskodawca w opisie sprawy. Tym samym Wnioskodawca ponosi pełną odpowiedzialność za przedstawiony przez siebie stan faktyczny i ewentualne negatywne skutki przedstawienia opisu w sposób niezgodny z rzeczywistością.

Informuje się ponadto, że w niniejszej interpretacji rozstrzygnięto wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług. Natomiast w kwestiach dotyczących stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj