Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-1.4011.155.2020.1.KB
z 18 lutego 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2020 r. (data wpływu 7 lutego 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lutego r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni dnia 11 stycznia 2019 r., w drodze umowy darowizny nabyła na własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu stanowiącego lokal mieszkalny. Przedmiot darowizny wszedł do jej majątku osobistego. Darczyńcami przedmiotowego spółdzielczego prawa do lokalu były matka oraz siostra Wnioskodawczyni. Z racji tego, że darczyńcami były osoby z najbliższej rodziny Wnioskodawczyni, obdarowana zaliczona została do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy z dnia 23 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2019, poz. 1813), a tym samym nabycie przedmiotu owej darowizny podlegało zwolnieniu opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Na wniosek Wnioskodawczyni, dnia 17 października 2019 r., Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał zaświadczenie, z którego treści wynika, że podatek od spadków i darowizn z tytułu darowizny dokonanej umową darowizny z dnia 11 stycznia 2019 r. się nie należy, gdyż zastosowano zwolnienie od podatku.

Następnie, Wnioskodawczyni dnia 4 listopada 2019 r. dokonała sprzedaży nabytego w drodze darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Sprzedaż nieruchomości otrzymanej w darowiźnie nie została dokonana w ramach działalności gospodarczej. Środki pieniężne uzyskane ze zbycia przedmiotowego prawa, Wnioskodawczyni wraz ze swoim mężem, chcą przeznaczyć na zakup domu mieszkalnego i jego wyposażenia oraz prace remontowo-wykończeniowe w celu wspólnego zamieszkania w nim.

Wnioskodawczyni pragnie wskazać, że wszystkie środki pozyskane przez nią ze sprzedaży mieszkania zostaną wykorzystane na sfinansowanie zakupu domu w stanie deweloperskim oraz jego wykończenie (remont) na potrzeby mieszkalne, polegające w szczególności na zamontowaniu drzwi, podłóg, instalacji, armatury sanitarnej, malowanie wnętrza i pracach temu podobnych.

Wnioskodawczyni podkreśla, że przychody uzyskane ze sprzedaży przedmiotowego mieszkania wydatkuje na własne cele mieszkaniowe w okresie nie później niż trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Wnioskodawczyni wraz ze swoim mężem nie posiada małżeńskiej rozdzielności majątkowej i przez cały okres trwania małżeństwa między Wnioskodawczynią a jej mężem istniała wspólnota majątkowa małżeńska.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni może skorzystać z tzw. ulgi mieszkaniowej na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabywając dom, który wejdzie do majątku wspólnego oraz czyniąc nakłady na wyremontowanie tego domu za środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości otrzymanej w darowiźnie, która wchodziła do majątku osobistego Wnioskodawczyni?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 poz. 1387, dalej: ustawa o PIT), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem tych wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie zaś z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, źródłem przychodu jest z zastrzeżeniem ust. 2 odpłatne zbycie: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz praw do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, d) inne rzeczy, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT, a kwota uzyskana z tytułu tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Mając na uwadze powyższe, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o PIT, organy podatkowe sygnalizują, że decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia. (Tak m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 23 grudnia 2019 r., nr 0112-KDIL2-1.4011.4.2019.2.DJ).

Wnioskodawczyni pragnie wskazać, że w dniu 11 stycznia 2019 roku otrzymała od swojej matki oraz od siostry darowiznę nieruchomości mieszkaniowej. Przedmiot darowizny wszedł do jej majątku osobistego. Natomiast sprzedaż przedmiotowej nieruchomości nastąpiła 4 listopada 2019 r. Tak uzyskane środki pieniężne z odpłatnego zbycia darowanej nieruchomości Wnioskodawczyni planuje przeznaczyć na wkład do zakupu wspólnego (tj. wraz z mężem) domu i wspólnie przeprowadzić się do niego.

Ustawa o PIT nie precyzuje pojęcia „nabycia”, a także nie wskazuje, czy ma to być odpłatne nabycie czy nieodpłatne. Co więcej, ustawa nie określa, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Organy podatkowe sygnalizują, że z uwagi na powyższe, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co tym samym oznacza, że nabycie nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT wystąpi z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw. (Tak m.in Pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 18 listopada 2019 r„ nr 0113-KDIPT2-2.4011.520.2019.1.MK).

Polskie Sądy Administracyjne wskazują, że aby prawidłowo ustalić jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Poprzez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT należy rozumieć więc każde zwiększenie aktywów. (Tak m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08). Odwołując się więc do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019, poz. 1145), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Podstawowym więc elementem darowizny jest jej nieodpłatność tj. otrzymujący świadczenie nie świadczy nic w zamian, ani też nie zobowiązuje się do innego świadczenia w przyszłości.

Wnioskodawczyni pragnie zaznaczyć, że z uwagi na powyższe regulacje zbycie przez nią nieruchomości mieszkalnej w dniu 4 listopada 2019 r. nabytej w drodze darowizny dnia 11 stycznia 2019 r., będzie stanowiło źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT i będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zbycie zostało dokonane przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Stosownie więc do art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o PIT, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o PIT podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Zgodnie z art. 30e ust. 2 ustawy o PIT, podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19 a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl natomiast art. 30e ust. 4 ustawy o PIT, po zakończeniu roku podatkowego, podatnik jest zobowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39) wykazać:

1. Dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust 1 pkt 8 lit. a-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131 lub
2. Dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Wnioskodawczyni wskazuje jednak, iż przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT przewiduje, że wolne od podatku są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. Aby więc dochód ze sprzedaży nieruchomości był w całości zwolniony z podatku dochodowego, cały przychód ze zbycia nieruchomości musi być wydatkowany na własne cele mieszkaniowe, wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT, nie później niż w okresie trzech lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Katalog wydatków na własne cele mieszkaniowe określa art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT. Są to:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

− położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Katalog wydatków na własne cele mieszkaniowe wyrażony w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT ma charakter zamknięty. Ustawodawca w sposób jednoznaczny wyznaczył realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem, korzystanie ze zwolnienia od podatku jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji. W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT podatnik traci prawo do ulgi i jest zobowiązany do złożenia korekty zeznania oraz zapłaty podatku dochodowego (Tak m.in. Pismo Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 grudnia 2019 r., nr 0113- KDIPT2-2.4011 600.2019.1.AKU).

Odnosząc się do stanu faktycznego, Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że prawidłowe jest jej stanowisko, zgodnie z którym wydatkowanie kwoty uzyskanej ze sprzedaży mieszkania, stanowiącego majątek osobisty Wnioskodawczyni, na zakup domu wspólnie z mężem w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej nie wyklucza skorzystania przez Wnioskodawczynię ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Planowany zakup domu mieszkalnego, w którym Wnioskodawczyni wraz ze swoim małżonkiem mają zamiar zamieszkać wpisuje się w omawiany katalog, dokładnie w brzmienie art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) ustawy o PIT i tym samym spełnione zostaną wszelkie niezbędne przesłanki pozwalające na zastosowanie zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. Z art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT wypływa wniosek, że ustawodawca odstępuje od opodatkowania środków wydatkowanych bezpośrednio lub pośrednio na realizację szeroko pojmowanego celu mieszkaniowego. Wyraźnym bowiem celem ustawodawcy jest więc racjonalne wspieranie celów mieszkaniowych. Wykładnia językowa analizowanych przepisów uzupełniona wykładnią systemową i celowościową prowadzi do wniosku, że jeżeli Wnioskodawczyni przeznaczy środki ze sprzedaży nieruchomości na nabycie domu mieszkalnego, skorzysta z prawa do zwolnienia, z uwagi na spełnienie przesłanki celu mieszkaniowego dla całej rodziny. Co więcej, Wnioskodawczyni akcentuje, że taki pogląd jest również zgodny z aktualną polityką społeczną i gospodarczą państwa.

Jak wynika z art. 33 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019, poz. 2086; dalej: k.r.o.), do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił, ale także przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o., z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Istnieje domniemanie przynależności do majątku dorobkowego przedmiotów majątkowych nabytych w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich, zaś przynależność określonych przedmiotów do majątku osobistego (dawniej odrębnego) obowiązany jest udowodnić zainteresowany tym małżonek. Co do zasady, prawo własności nabyte w czasie trwania wspólności majątkowej z reguły wchodzi do majątku wspólnego niezależnie od tego, czy zostało nabyte przez jedno z małżonków, czy przez oboje. Bez znaczenia jest przy tym, czy środki przeznaczone na nabycie własności pochodziły z majątku wspólnego, czy też z majątku osobistego (odrębnego).

Ponadto ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzenia udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 5 listopada 2019 r., nr 0112-KDIL3-2.4011.267.2019.3.AK zaakceptował stanowisko podatnika zgodnie z którym, „nie ma w prawie podatkowym przepisu, który zezwalałby organowi podatkowemu na dokonanie podziału przychodu ze sprzedaży majątku objętego wspólnością małżeńską przypadającego małżonkom w celu wymierzenia podatku jednemu z tych małżonków, jak również nie ma podstawy prawnej pozwalającej na wymierzenie podatku, przyjmując całą cenę sprzedaży nieruchomości jako przychód tego małżonka. Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu jedynie na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 k.r.o ), na skutek orzeczenia sądu (art. 51 § 1 k.r.o.) albo z mocy prawa, np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 k.r.o.).”

Z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu ze współwłaścicieli nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy. Każdy z współwłaścicieli jest właścicielem całej rzeczy. Wspólność małżeńska jest bowiem wspólnością łączną, a nie ułamkową, wobec czego małżonkowie nie nabywają udziału w nieruchomości, tylko każdy z małżonków nabywa całą nieruchomość. Małżonkowie w czasie trwania wspólności tworzą majątek wspólny, do którego mają równe uprawnienia, mające w czasie trwania wspólności nierozdzielny (niesamodzielny) charakter (tak m.in. WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 19 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Rz 949/13, czy WSA w Warszawie w wyroku z dnia 21 września 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 2342/15).

Ustawa o PIT w żadnej jednostce redakcyjnej nie przewiduje, aby dochód małżonka ze sprzedaży lokalu mieszkalnego był wydatkowany tylko i wyłącznie przez tego małżonka. Wnioskodawczyni stoi więc na stanowisku, że nie jest istotne czy dochód uzyskany przez nią ze zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zostanie przeznaczony wyłącznie na jej własne cele mieszkaniowe, czy także obok celów własnych również na cele mieszkaniowe współmałżonka. Stanowisko takie zostało potwierdzone przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 18 listopada 2019 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.520.2019 1.MK.

Skoro zatem Wnioskodawczyni środki uzyskane ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stanowiącego lokal mieszkalny otrzymanego od matki oraz siostry w darowiźnie, przeznaczy w całości na wkład na zakup wspólnego (tj. wraz z mężem) domu oraz jego remont i przeprowadzi się do niego po jego nabyciu, a środki te zostaną wydatkowane w ciągu 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż nieruchomości otrzymanej w darowiźnie, to zdaniem Wnioskodawczyni należy uznać, że zostaną spełnione wszelkie niezbędne przesłanki uprawniające ją do skorzystania ze zwolnienia od podatku wyrażonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT. W konsekwencji, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości otrzymanej w darowiźnie.

Cel mieszkaniowy, o którym mowa powyżej, zostaje spełniony w odniesieniu do całej kwoty wydatkowanej na nabycie lokalu mieszkalnego oraz remont bowiem w tym przypadku bez znaczenia pozostaje fakt, że środki, które pochodzą ze sprzedaży majątku osobistego Wnioskodawczyni zostaną wydatkowane na zakup i remont domu, który wejdzie w skład majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy wskazuje, że jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec powyższego dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości istotne jest ustalenie daty nabycia tej nieruchomości.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni 11 stycznia 2019 r. nabyła w formie darowizny na własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Przedmiot darowizny wszedł do majątku osobistego Wnioskodawczyni.

Następnie 4 listopada 2019 r. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży nabytego w drodze darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Sprzedaż przedmiotowego prawa nie została dokonana w ramach działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni wskazała, że środki pieniężne uzyskane nią przez z powyższej sprzedaży wraz z mężem chcą przeznaczyć na sfinansowanie zakupu domu w stanie deweloperskim oraz jego wykończenie na potrzeby mieszkalne nie później niż w okresie trzech lat licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

W analizowanej sprawie przedmiotowe zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przez Zainteresowaną nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie tj. 2019 r. tak więc, stanowi ono źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Stosownie do ust. 2 artykułu 30e ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Zgodnie z przepisem art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

Stosownie do art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Nadto, zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy, wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Zatem stosownie do przywołanych przepisów wskazać należy, że przychodem z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest wartość wyrażona w cenie zawartej w umowie sprzedaży odpowiadająca prawu do spółdzielczego własnościowego lokalu mieszkalnego nabytego w drodze darowizny 2019 r. pomniejszona o koszty, o których mowa w art. 19 ust. 1 (tj. koszty odpłatnego zbycia). Przychód ten może zostać pomniejszony o koszty ustalone zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy (tj. koszty uzyskania przychodu), a różnica stanowić będzie dochód.

Na podstawie powołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia opisanego spółdzielczego prawa do lokalu spółdzielczego, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy zatem obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x W/P

gdzie:

• D – dochód ze sprzedaży nieruchomości,
• W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe,
• P – przychód ze sprzedaży nieruchomości.
  
  

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 cytowanej ustawy.

Stosownie do art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 uważa się m. in.

1. wydatki poniesione na:
   1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
   2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
   3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
   4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
   5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
   – położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
   
   

Zgodnie z art. 21 ust. 26 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Tut. organ pragnie podkreślić, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też, korzystanie ze zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia przesłanek wskazanych w przepisach prawa.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Wnioskodawczyni pyta czy może skorzystać z tzw. ulgi mieszkaniowej na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z ust. 25 pkt 1 o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabywając dom, który wejdzie do majątku wspólnego oraz czyniąc nakłady na wyremontowanie tego domu za środki uzyskane ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego otrzymanego w darowiźnie, które wchodziło do majątku osobistego Zainteresowanej.

Jednocześnie Wnioskodawczyni podkreśliła, że wraz z mężem nie posiadają małżeńskiej rozdzielności majątkowej i przez cały okres małżeństwa istnieje między nimi małżeńska wspólnota majątkowa.

Zauważyć należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2019 r., poz. 2086, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością − art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Co do zasady, wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo. Ponadto, stosownie do art. 50¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przypadku przeznaczenia środków uzyskanych z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - stanowiącego osobisty majątek Wnioskodawczyni - w okresie trzech lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie lokalu, na zakup domu oraz jego remont wspólnie z mężem w ramach wspólności majątkowej, spełnione zostaną przesłanki uprawniające do skorzystania przez Wnioskodawczynię ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.