UZASADNIENIE

W dniu 25 listopada 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w ww. zakresie. Wniosek został uzupełniony w dniu 15 stycznia 2020 r. o dodatkową opłatę.

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowanego będącego stroną postępowania:
• Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

przedstawiono następujące stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Niniejszy wniosek jest składany w trybie wspólnego wniosku o wydanie interpretacji indywidulanej, o którym mowa w art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, dalej zwana: OP).

Przedmiotem wniosku są dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, udokumentowane fakturami, w których kwota ogółem na fakturze przekracza 15 000 zł, tj. dostawy towarów udokumentowane fakturami, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174, dalej zwana: ustawą o VAT lub UoVAT). Przedmiotem wniosku są zarówno opisane wyżej dostawy towarów mające miejsce począwszy od dnia 1 listopada 2019 r. do dnia złożenia niniejszego wniosku (stan faktyczny), jak również takie dostawy towarów, które będą mieć miejsce w przyszłości, po otrzymaniu interpretacji indywidualnej (zdarzenie przyszłe). Zainteresowanym będącym stroną postępowania o wydanie interpretacji (dalej zwanym: Wnioskodawcą) jest spółka, która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie hurtowej sprzedaży opon. Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania (dalej zwanym: Nabywcą) jest spółka, która kupuje opony od Wnioskodawcy. Z uwagi na to, że sprzedaż opon przez Wnioskodawcę na rzecz Nabywcy ma miejsce na terytorium Polski wystawiane przez Wnioskodawcę faktury zawierają podatek od towarów i usług według stawki podstawowej.

Od dnia 1 listopada 2019 r. towary sprzedawane przez Wnioskodawcę klasyfikowane są do załącznika nr 15 do UoVAT. Oznacza to, że gdy kwota ogółem na fakturze zawierającej towar z załącznika nr 15 do ustawy o VAT przekracza 15 000 zł, Wnioskodawca zobowiązany jest umieścić wyrazy „mechanizm podzielonej płatności” oraz przyjąć płatność w takiej formie. Natomiast, Nabywca dokonując płatności, powinien dokonać jej przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Ponadto, od dnia 1 stycznia 2020 r. pominięcie mechanizmu podzielonej płatności przy zapłacie faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18 UoVAT uniemożliwia kupującemu zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Na rynku, na którym funkcjonują zainteresowani spotykaną praktyką jest to, że podmioty, które długotrwale ze sobą współpracują uzgadniają indywidulane warunki współpracy. Mogą one przybierać przykładowo formę dłuższego terminu płatności lub tzw. linii kredytowej, tj. prawa do dokonywania zakupów do kwoty ustalonego limitu. W takiej sytuacji zwykle ilość zamówień wzrasta i w konsekwencji kwoty nieuregulowanych wierzytelności z tytułu sprzedaży towarów są wysokie. Praktyka ta wiąże się z żądaniami ustanowienia zabezpieczenia spłaty tak powstałych wierzytelności. Spotykany sposób zabezpieczenia to wystawienie weksla własnego w celu uregulowania zobowiązania z tytułu zapłaty ceny za opony. Wykorzystywaną tutaj instytucją prawną jest odnowienie, o którym mowa w art. 506 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny z dnia 16 maja 2019 r. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, dalej zwanej: KC). Uregulowanie zobowiązania następuje zatem w formie niepieniężnej. Innymi słowy, poprzez wystawienie weksla własnego zobowiązanie Nabywcy do zapłaty ceny za kupione towary oraz odpowiadająca mu wierzytelność Wnioskodawcy o zapłatę ceny za sprzedane towary zostaje uregulowane, a w jego miejsce powstaje nowe zobowiązanie z innej podstawy prawnej, w tym przypadku zobowiązanie wekslowe oraz odpowiadająca mu wierzytelność oparta na wekslu własnym.

Zgodnie z art. 108a ust. 1a UoVAT przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności. Zgodnie z art. 108a ust. 1b UoVAT podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Zgodnie z art. 108a ust. 1d UoVAT w przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego, przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.

Zainteresowani wobec brzemienia art. 108a ust. 1a, 1b oraz 1d UoVAT wskazują, że możliwe są różne interpretacje, czy co do faktur, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT należy stosować mechanizm podzielonej płatności, jeśli uregulowanie zobowiązania nastąpi poprzez wystawienie weksla własnego (odnowienie). Te wątpliwości mają wpływ na opisaną wyżej praktykę zabezpieczania wierzytelności legalność dalszego stosowania tej praktyki od dnia 1 listopada 2019 r. W przypadku, w którym uregulowanie należności poprzez wystawienie weksla własnego (odnowienie) należałoby traktować tak jak potrącenie, o którym mowa w art. 498 KC w zw. z art. 108a ust. 1d UoVAT wydaje się, że praktyka zabezpieczania spłaty wierzytelności poprzez weksel własny nadal byłaby dopuszczalna po dniu 1 listopada 2019 r. W przeciwnym przypadku, w którym odnowienie zobowiązania poprzez wystawienie weksla własnego, nie byłoby równoważne z uregulowaniem zobowiązania w formie odpowiadającej formie jaka ma miejsce przy potrąceniu, wydaje się, że opisana powyżej praktyka występująca w branży zainteresowanych byłaby niedopuszczalna po dniu 1 listopada 2019 r.

Wnioskodawca dodaje, że powyższe wątpliwości skutkują także w takich obszarach jak zarządzanie płatnościami i rozliczeniami z klientami, w tym w zakresie posiadanych rachunków bankowych. Wnioskodawca nie wyklucza bowiem, że rozpocznie w przyszłości używanie narzędzi coraz częściej wykorzystywanych przez firmy o skali działania podobnej do Wnioskodawcy polegające na przypisaniu indywidulanych rachunków bankowych do poszczególnych klientów dla sprawniejszego rozliczania płatności. W przypadku, w którym okazałoby się, że dla faktur, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT dokumentujących zobowiązanie regulowane poprzez odnowienie za pomocą weksla własnego nie ma zastosowania art. 108a ust. 1b UoVAT, mogłoby to wpłynąć na decyzję Wnioskodawcy co do otwierania lub nie konta bankowego umożliwiającego przyjęcie płatności przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności.

Natomiast, w odniesieniu do Nabywcy sprawa podatkowa jaką chce załatwić przez uzyskanie interpretacji indywidulanej w ramach wspólnego wniosku razem z Wnioskodawcą sprowadza się do potwierdzenia, że zgodne z prawem jest pominięcie mechanizmu podzielonej płatności przy fakturach, o których mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT i uregulowanie zobowiązania wynikającego z takich faktur poprzez odnowienie na zobowiązanie wekslowe, jak również zgodne z prawem będzie w takim przypadku zaliczenie tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy prawidłowe jest stanowisko, że Nabywca nie jest obowiązany do użycia mechanizmu podzielonej płatności w przypadku, w którym zobowiązanie udokumentowane fakturą, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT regulowane jest poprzez odnowienie tego zobowiązania na zobowiązanie z tytułu weksla własnego?
2. Czy prawidłowe jest stanowisko, że do Wnioskodawcy nie ma zastosowania art. 108a ust. 1b UoVAT i Wnioskodawca nie jest obowiązany do przyjęcia płatności od Nabywcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, kiedy Nabywca reguluje zobowiązanie z faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT poprzez wystawienie weksla własnego (odnowienie, o którym mowa w art. 506 KC)?
   
   

Zdaniem Zainteresowanych:

Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 listopada 2019 r. art. 108a ust. 1a ustawy o VAT przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem przekracza 15 000 zł podatnicy obowiązani są zastosować mechanizm podzielonej płatności. Podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności. Jednocześnie, zgodnie z art. 108a ust. 1d UoVAT w przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 KC, przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.

Na gruncie tych przepisów pojawia się zatem wątpliwość, czy przy uregulowaniu zobowiązania udokumentowanego fakturą, o której mowa w art. 1 06e ust. 1 pkt 18a UoVAT w sposób inny niż zapłata lub potrącenie, o którym mowa w art. 498 KC zgodne z prawem jest niestosowanie mechanizmu podzielonej płatności przez kupującego. W szczególności wątpliwość ta dotyczy, czy można pominąć mechanizm podzielonej płatności przy regulowaniu zobowiązania udokumentowanego fakturą, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT w formie odnowienia poprzez wystawienie weksla własnego i zaciągnięcia zobowiązania wekslowego. Dodatkowo, z powyższym związana jest wątpliwość, czy wtedy wydatek mógłby być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. W odniesieniu zaś do Wnioskodawcy, jak to napisano wyżej, pojawiająca się wątpliwość dotyczy wpływu nowych przepisów na zarządzanie płatnościami istnienie bądź nie obowiązku zakładania rachunków rozliczeniowych, celem przyjmowania płatności przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności.

W ocenie zainteresowanych przedmiotowe przepisy należy interpretować w ten sposób, że Nabywca nie jest obowiązany do użycia mechanizmu podzielonej płatności w przypadku, w którym zobowiązanie udokumentowane fakturą, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT regulowane jest poprzez odnowienie tego zobowiązania na zobowiązanie z tytułu weksla własnego. Oznacza to, że opisana w stanie faktycznym praktyka zabezpieczania wierzytelności poprzez wystawienie weksla własnego w celu uregulowania zobowiązania handlowego dalej może być stosowana.

Zainteresowani przedstawiają następującą argumentację prawną na potwierdzenie swojego stanowiska. Po pierwsze, przemawiają za nim zasady interpretacji językowej. Zobowiązanie z tytułu zakupu towarów z załącznika nr 15 do ustawy o VAT, jak każde inne zobowiązanie może wygasnąć na kilka sposobów: np. poprzez zapłatę, potrącenie, świadczenie w miejsce wypełnienia (datio in solution), zwolnienie z długu, odnowienie. Jedne z tych sposób mają charakter pieniężny np. zapłata, inne niepieniężny np. potrącenie, wystawienie weksla celem odnowienia. Jedne stanowią wyraz efektywnego wygaśnięcia zobowiązania, np. zapłata. Drugie stanowią wyraz nieefektywnego wygaśnięcia zobowiązania, np. zwolnienie z długu.

Przepis art. 108a ust. 1a UoVAT nakładający obowiązek używania mechanizmu podzielonej płatności posługuje się zwrotem „przy dokonywaniu płatności”. W ocenie zainteresowanych zatem, w przypadku w którym sposobem uregulowania zobowiązania będzie zapłata oraz inne warunki z art. 108a ust. 1 i 1a UoVAT będą spełnione, zaistnieje obowiązek dokonania płatności przy użycia mechanizmu podzielonej płatności. Natomiast w sytuacji, w której sposobem uregulowania zobowiązania z faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT nie będzie zapłata ani potrącenie z art. 498 KC, ale odnowienie, nie ma obowiązku używania mechanizmu podzielonej płatności. Innymi słowy, Nabywca nie ma obowiązku dokonania płatności przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności, a Wnioskodawca nie ma obowiązku przyjęcia zapłaty przy użyciu mechanizmu podzielonej płatności. Natomiast w zakresie podatku dochodowego Nabywca jako niezobowiązany do stosowania mechanizmu podzielonej płatności może zaliczyć wydatek do kosztów uzyskania przychodów, ponieważ sankcja z art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1018, dalej zwana: UoCIT) nie ma zastosowania.

Zdaniem zainteresowanych ich stanowisko ulega wzmocnieniu, jeśli weźmie się pod uwagę także argumenty odwołujące się do interpretacji celowościowej.

Towary i usługi objęte mechanizmem podzielonej płatności (załącznik nr 15 do ustawy o VAT), to zbiór towarów i usług uważanych w pewnym sensie za „wrażliwe” na nadużycia w podatku VAT. Część z tych towarów, usług rozliczana była do 31 października 2019 r. na zasadach odwrotnego obciążenia.

Obecnie wszystkie towary i usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT są opodatkowane podatkiem VAT według stawki 8% lub 23%. W ocenie zainteresowanych, ustawodawca wprowadzając obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności chce zabezpieczyć wykazywany w ten sposób na fakturach podatek VAT, zapewniając, że znajdzie się on na rachunku VAT, gdzie w praktyce nie może być wykorzystany na inne cele niż związane z regulowaniem szeroko rozumianych należności publicznoprawnych. W takich przypadkach, tj. gdy na fakturze znajduje się kwota VAT, a uregulowanie faktury ma nastąpić poprzez zapłatę, istnieje uzasadnienie objęcia takich faktur obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności. W razie tradycyjnego przelewu otrzymane środki pieniężne, odpowiadające kwocie podatku VAT mogłyby zostać sprzeniewierzone i być wpłacone na rachunek urzędu skarbowego. W przypadku potrącenia, o którym mowa w art. 498 KC powyższego ryzyka, które zwalcza ustawodawca nie ma, nie zachodzi bowiem stan, w którym wystawca faktury, otrzymawszy tradycyjny przelew dysponuje środkami odpowiadającymi kwocie podatku VAT, które mógłby wykorzystać w sposób niezgodny z przepisami. Niepieniężne rozliczenie wyłącza powyższe ryzyko, ponieważ strony umarzają sobie nawzajem wierzytelności bez rozliczenia pieniężnego. W ocenie zainteresowanych, celem przepisu art. 108a ust. 1d UoVAT, który wyłącza potrącenie z obszaru mechanizmu podzielonej płatności jest jedynie usunięcie, mogących powstać wątpliwości co do tego gdy dwie strony posiadają wobec siebie wierzytelności pieniężne „objęte” mechanizmem podzielonej płatności. Mianowicie, czy konieczne jest wtedy zastosowanie przelewu mechanizm podzielonej płatności, czy też dopuszczalne jest niepieniężne rozliczenie w formie potrącenia. Przepis ten w sposób jasny daje pewność podatnikom, że potrącenie wierzytelności pieniężnych wyłącza obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności. W ocenie zainteresowanych jednak, ustawodawca nie faworyzuje w tym przepisie potrącenia przed innymi niepieniężnymi formami uregulowania zobowiązania, w ten sposób, że wyłączenie mechanizmu podzielonej płatności dotyczy wyłącznie potrącenia z art. 498 KC, a nie dotyczy innych niepieniężnych form uregulowania zobowiązania np. odnowienie. Jak to właśnie zostało wskazane wyżej, w ocenie zainteresowanych celem art. 108a ust. 1d UoVAT jest zachowanie pewności prawa usunięcie i wątpliwości dotyczących potrącenia wierzytelności pieniężnych.

Zestawiając ze sobą zasady funkcjonowania potrącenia wierzytelności pieniężnych z tytułu umowy sprzedaży z zasadami funkcjonowania odnowienia wierzytelności (zobowiązania) z tytułu umowy sprzedaży na wierzytelność (zobowiązanie) wekslową należy dojść do wniosku, że także przy odnowieniu ryzyko uszczuplenia należności publicznoprawnych z tytułu podatku VAT jest wyłączone, jak przy potrąceniu, o którym mowa w art. 498 KC. Kwota z faktury nie jest bowiem płacona w pieniądzu i nabywca nie ma okazji wykorzystać jej w sposób niezgodny z przepisami.

Wreszcie, za prawidłowością stanowiska zainteresowanych przemawiają argumenty odwołujące się do interpretacji systemowej zewnętrznej. Idzie o dokonanie interpretacji nowych przepisów obowiązujących od dnia 1 listopada 2019 r. i od dnia 1 stycznia 2020 r., posiłkując się wypracowaną dotychczas interpretacją zagadnień prawnych, w których występują konstrukcje prawne takie, jakie występują także w nowo uchwalonych przepisach.

Także Minister Finansów zdaje się dostrzegać różnicę pomiędzy uregulowaniem należności poprzez zapłatę oraz poprzez wystawienie weksla własnego (odnowienie). W objaśnieniach podatkowych z dnia 29 czerwca 2018 r. „Stosowanie mechanizmu podzielonej płatności (MPP)”, które mają moc ochronną analogiczną do tej jaką daje interpretacja indywidualna Minister Finansów wskazał, że „MPP może być stosowany wyłącznie przy płatnościach bezgotówkowych realizowanych za pośrednictwem polecenia przelewu lub polecenia zapłaty. Nie ma więc zastosowania przy innych formach rozliczeń bezgotówkowych, np. płatnościach kartami płatniczymi, przekazach, wekslach, kompensatach, potrąceniach”. Wydaje się zatem, że racje, które wówczas pozwalały Ministrowi Finansów zająć stanowisko zgodnie, z którym przy potrąceniu nie ma zastosowania mechanizm podzielonej płatności istnieją i są aktualne także w przypadku odnowienia z wykorzystaniem weksla własnego. Oznacza to, że objaśnienia należy uznać za aktualne także obecnie i traktować je jako argument, że przy uregulowaniu zobowiązania w formie odnowienia przy wykorzystaniu weksla własnego mechanizm podzielonej płatności począwszy od dnia 1 listopada 2019 r. także nie ma zastosowania.

Podsumowując w ocenie zainteresowanych:

1. prawidłowe jest stanowisko, że Nabywca nie jest obowiązany do użycia mechanizmu podzielonej płatności w przypadku, w którym zobowiązanie udokumentowane fakturą o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT regulowane jest poprzez odnowienie tego zobowiązania na zobowiązanie z tytułu weksla własnego;
2. prawidłowe jest stanowisko, że do Wnioskodawcy nie ma zastosowania art. 108a ust. 1b UoVAT Wnioskodawca nie jest obowiązany do przyjęcia płatności od Nabywcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, kiedy Nabywca reguluje zobowiązanie z faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a UoVAT poprzez wystawienie weksla własnego (odnowienie, o którym mowa w art. 506 KC).
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na wstępie niniejszej interpretacji należy wyjaśnić, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych w podatku od towarów i usług w zakresie pytań oznaczonych we wniosku numerami 1 i 2. W zakresie pytania nr 3 dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych zostało wydane w dniu 6 lutego 2020 r. odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z przepisem art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106), zwaną dalej ustawą, podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

Stosownie do art. 108a ust. 1 ustawy, podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

Ustawa z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1751) przewiduje z dniem 1 listopada 2019 r. m.in. rozszerzenie katalogu towarów i usług, w stosunku do których obligatoryjne zastosowanie będzie miał mechanizm podzielonej płatności.

I tak, zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy, obowiązującym od dnia 1 listopada 2019 r., przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W myśl art. 108a ust. 1b ww. ustawy podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Zgodnie z art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r., poz. 1292, z późn. zm.), dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że obowiązek bezwzględnego stosowania mechanizmu podzielonej płatności wprowadzony przepisami obowiązującymi od dnia 1 listopada 2019 r. dotyczy wyłącznie konkretnych towarów i usług enumeratywnie wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy. Jednocześnie będzie funkcjonował dobrowolny system podzielonej płatności na pozostałe towary i usługi, który został wprowadzony ustawą z dnia 15 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 62, z późn. zm.).

Podkreślenia wymaga fakt, że zapis art. 108a ust. 1a ustawy, wprowadza obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności przy regulowaniu należności z faktury, w której wartość sprzedaży brutto przekracza 15 000 zł i faktura ta obejmuje swym zakresem towary lub usługi wskazane w załączniku nr 15 do ustawy. Co do zasady faktura taka powinna być oznaczona przez wystawcę informacją „mechanizm podzielonej płatności”. Należy jednak zwrócić uwagę, że wprowadzony obowiązek zapłaty takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności nie jest uzależniony od tego, czy na fakturze zawarto takie oznaczenie. Zatem nawet jeżeli sprzedawca nie dopełnił obowiązku i nie oznaczył takiej faktury, nabywca ma obowiązek zapłaty kwoty należności za towary lub usługi z załącznika nr 15 w mechanizmie podzielonej płatności. Nabywca bowiem musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca bowiem inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Podkreślić należy, że nabywca jest zobowiązany do analizy, jakie towary lub usługi nabył i czy wiążą się z tym dla niego określone obowiązki.

W konsekwencji, biorąc pod uwagę art. 108a ust. 1b ustawy o VAT, należy wskazać, że jeżeli wartość faktury dotyczy towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, wówczas obowiązek przyjęcia płatności wskazany w ww. przepisie dotyczy całej płatności. W przypadku gdy faktura dokumentuje oprócz towarów lub usług z załącznika nr 15 również inne towary czy usługi, wówczas nabywca ma obowiązek zapłacić w podzielonej płatności wyłącznie tą część faktury dotyczącą towarów i usług wymienionych w załączniku nr 15, a sprzedawca obowiązany jest do przyjęcia tej kwoty. Niemniej jednak nabywca może uregulować całą kwotę wynikającą z takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności.

Na podstawie art. 108a ust. 7 ustawy, w przypadku stwierdzenia, że podatnik dokonał płatności z naruszeniem ust. 1a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno -skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, wykazane na fakturze, której dotyczy płatność. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Natomiast w myśl art. 108a ust. 8, przepisu ust. 7 nie stosuje się, jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczył całą kwotę podatku wynikającą z faktury, która została zapłacona z naruszeniem ust. 1a.

Jak natomiast wyżej wskazano w art. 108a ust. 7 i 8, wprowadza się sankcję dla nabywcy, który mimo ciążącego na nim obowiązku uregulowania kwoty podatku VAT wykazanej na fakturze w mechanizmie podzielonej płatności ureguluje tę kwotę w inny sposób. Sankcja za ten czyn wynosi 30% kwoty podatku wykazanego na takiej fakturze. Obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności dotyczy wyłącznie kwoty odpowiadającej kwocie podatku VAT przypadającej na nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15. Jeżeli zatem nabywca otrzyma fakturę o wartości brutto powyżej 15 000 zł i faktura ta będzie obejmowała swym zakresem towary, czy usługi wymienione w załączniku nr 15, wówczas (bez względu czy sprzedawca zamieścił na niej informację „mechanizm podzielonej płatności”) ma on obowiązek uregulowania kwoty podatku VAT od takiej pozycji na fakturze w mechanizmie podzielonej płatności.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy (obowiązujący od dnia 1 listopada 2019 r.), w przypadku faktur, w których kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, obejmujących dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy – faktura powinna zawierać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności”.

Podkreślenia wymaga fakt, że zapis art. 108a ust. 1a ustawy, wprowadza obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności przy regulowaniu należności z faktury, w której wartość sprzedaży brutto przekracza 15 000 zł, i faktura ta obejmuje swym zakresem towary lub usługi wskazane w załączniku nr 15 do ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie hurtowej sprzedaży opon. Od dnia 1 listopada 2019 r. towary sprzedawane rzez Wnioskodawcę klasyfikowane są do załącznika nr 15 ustawy o VAT. Oznacza to, że gdy kwota ogółem na fakturze zawierającej towar z załącznika nr 15 ustawy o VAT przekracza 15 000 zł, Wnioskodawca zobowiązany jest do umieszczenia na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności” oraz przyjąć płatność w mechanizmie podzielonej płatności, natomiast nabywca towarów powinien dokonać płatności przy wykorzystaniu mechanizmu podzielonej płatności. Na rynku na którym funkcjonują zainteresowani spotykaną praktyką jest to, że podmioty, które długotrwale ze sobą współpracują uzgadniają indywidualne warunki współpracy. Mogą one przybierać przykładowo formę dłuższego terminu płatności lub tzw. linii kredytowej, tj. prawa do dokonywania zakupów do kwoty ustalonego limitu. W takiej sytuacji zwykle ilość zamówień wzrasta i w konsekwencji kwoty nieuregulowanych wierzytelności z tytułu sprzedaży towarów są wysokie. Praktyka ta wiąże się z żądaniami ustanowienia zabezpieczenia spłaty tak powstałych wierzytelności. Spotykany sposób zabezpieczenia to wystawienie weksla własnego w celu uregulowania zobowiązania z tytułu zapłaty ceny za opony. Wykorzystywaną tutaj instytucją prawną jest odnowienie, o którym mowa w art. 506 ustawy Kodeks cywilny. Uregulowanie zobowiązania następuje zatem w formie niepieniężnej. Innymi słowy, poprzez wystawienie weksla własnego zobowiązanie Nabywcy do zapłaty ceny za kupione towary oraz odpowiadająca mu wierzytelność Wnioskodawcy o zapłatę ceny za sprzedane towary zostaje uregulowane, a w jego miejsce powstaje nowe zobowiązanie z innej podstawy prawnej, w tym przypadku zobowiązanie wekslowe oraz odpowiadająca mu wierzytelność oparta na wekslu własnym.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia czy w opisanej sytuacji, nie będzie on obowiązany do przyjęcia płatności od Nabywcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, kiedy Nabywca reguluje zobowiązanie z faktury, o której mowa w art. 106 ust. 1 pkt 18a ustawy przez wystawienie weksla własnego (odnowienie, o którym mowa w art. 506 Kodeksu cywilnego). Ponadto, wątpliwość w niniejszej sprawie dotyczy tego, czy Nabywca nie będzie obowiązany do użycia mechanizmu podzielonej płatności w przypadku, w którym zobowiązanie udokumentowane fakturą, o której mowa w art. 106 ust. 1 pkt 18a ustawy regulowane jest poprzez odnowienie tego zobowiązania na zobowiązanie z tytułu weksla własnego.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości należy stwierdzić, że podstawowym założeniem mechanizmu podzielonej płatności jest rozdzielenie zapłaty należności przelewem na dwa strumienie, tj.:

• kwotę odpowiadającą kwocie podatku VAT wykazanej na fakturze, która trafia na specjalny rachunek dostawcy, zwany rachunkiem VAT, oraz
• kwotę odpowiadającą wartości sprzedaży netto wykazanej na fakturze, która jest przelewana na zasadach ogólnych lub jest rozliczana w inny sposób.

Powtórzyć należy, że zgodnie z art. 108a ust. 1a ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązującym od dnia 1 listopada 2019 r., przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W myśl art. 108a ust. 1b ww. ustawy podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Ponadto, jak wynika z art. 108a ust. 1d ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145) przepisu art. 108a ust. 1a nie stosuje się.

Wyjątkiem od konieczności dopełnienia obowiązków związanych z obligatoryjnym MPP jest możliwość skorzystania z instytucji przewidzianej w art. 498 ustawy Kodeks cywilny, czyli potrącenia. Jeżeli należność z faktury dotyczącej nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 zostanie uregulowana w drodze potrącenia, obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności nie obejmuje kwoty objętej potrąceniem.

Z literalnej wykładni wskazanych wyżej przepisów art. 108a ust. 1a, 1b i 1d ustawy oraz przepisów (art. 19 pkt 2) ustawy Prawo przedsiębiorców wynika więc, że ustawodawca wprowadził obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności dla płatności za faktury dokumentujące zakup towarów lub świadczenie usług z załącznika nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług oraz których wartość brutto przekracza kwotę 15 000 zł lub równowartość tej kwoty. Wyjątkiem wskazanym przez ustawodawcę kiedy mechanizm podzielonej płatności nie ma zastosowania przy regulowaniu należności jest dokonanie potrącenia, o którym mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego. W sytuacji gdy należność z faktury, w której kwota należności przekracza 15 000 zł, obejmującej towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, jest uregulowana w drodze kompensaty, to nie wystąpi obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności w zakresie kwoty objętej potrąceniem.

Należy zauważyć, że mechanizm podzielonej płatności w chwili obecnej nie może być zastosowany przy innych, niż przelew, formach rozliczeń bezgotówkowych, np. płatności kartami płatniczymi, przekazach, wekslach. Oznacza to, że zapłata np. kartą w sytuacji, w której wystąpi obowiązek zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności, będzie oznaczała brak wykonania obowiązku zapłaty w mechanizmie podzielonej płatności.

Z powyższego wynika, że jeżeli w odniesieniu do danej transakcji obowiązkowe jest zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności, a zapłata zostanie dokonana, np. wekslem to w efekcie nie dojdzie do wykonania obowiązku zapłaty z wykorzystaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Tym samym, mechanizm podzielonej płatności będzie obowiązkowy przy regulowaniu należności z faktury, w której ogólna kwota należności stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, oraz w sytuacji, gdy faktura obejmuje swym zakresem towary/usługi wskazane w załączniku nr 15 do ustawy. Zatem uregulowanie należności poprzez wystawienie weksla własnego oznaczać będzie naruszenie przepisu art. 108a ust. 1a i 1b ustawy o podatku od towarów i usług.

Podsumowując, w odpowiedzi na zadane pytanie należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie w przypadku, w którym zobowiązanie udokumentowane fakturą, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy regulowane jest/będzie poprzez odnowienie tego zobowiązania na zobowiązanie z tytułu weksla własnego Nabywca jest/będzie zobowiązany do użycia mechanizmu podzielonej płatności, o której mowa w art. 108a ust. 1a ustawy. W związku z rozstrzygnięciem tut. Organu, zgodnie z którym Nabywca jest/będzie zobowiązany do stosowania mechanizmu podzielonej płatności, także do Wnioskodawcy znajdzie zastosowanie mechanizm podzielonej płatności i jest/będzie on zobowiązany do przyjęcia płatności od Nabywcy z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności w sytuacji, kiedy Nabywca reguluje zobowiązanie z faktury o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a ustawy poprzez wystawienie weksla własnego.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy oceniono jako nieprawidłowe.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 108a ust. 2 ww. ustawy na rachunek VAT powinna być dokonana zapłata kwoty odpowiadającej kwocie podatku VAT wynikającej z otrzymanej przez nabywcę faktury, natomiast pozostała cześć należności, tj. odpowiadająca wartości sprzedaży netto, może być rozliczona w inny sposób, tj. np. wekslem.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.