Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDWT.4011.31.2020.3.BK
z 1 września 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a pkt 1, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2020 r. (data wpływu), uzupełnionym pismem z dnia 7 sierpnia 2020 r. (data wpływu) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty otrzymanych alimentów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 czerwca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 7 sierpnia 2020 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty otrzymanych alimentów.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, urodzony dnia (…) był uprawniony do świadczeń alimentacyjnych od ojca. Wnioskodawca nie otrzymuje zasiłku pielęgnacyjnego i renty socjalnej. Wyrokiem z dnia (…), Sąd Okręgowy podwyższył alimenty od ojca na rzecz małoletniego wówczas Wnioskodawcy, zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia (…) z kwoty (…) do kwoty (…). Następnie wyrokiem z dnia (…) Sąd Rejonowy podwyższył z dniem (…) alimenty do kwoty (…), płatne z góry do dnia 10-tego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

Ojciec Wnioskodawcy nie wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego i nie regulował należności od dnia (…). Zaległe alimenty dotyczyły okresów od (...) do (…). W roku (…) Wnioskodawca wystąpił do właściwego sądu o nadanie klauzuli wykonalności i wniósł do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym o wszczęcie egzekucji alimentów. Prowadzona egzekucja przez lata nie skutkowała zaspokojeniem wierzyciela. Do momentu osiągnięcia przez Wnioskodawcę wieku 25 lat zaległość alimentacyjna wynosiła (…) należności głównej oraz odsetki od każdej z rat alimentacyjnych na dzień (…) wynosiły (…).

Wierzyciel alimentacyjny został częściowo zaspokojony dopiero w dniu (…) wskutek toczącej się od (…) egzekucji i uzyskał kwotę (…).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy otrzymywane przez Wnioskodawcę zaległe alimenty są wolne od podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a z uwagi na uzyskanie przez Niego alimentów zasądzonych wyrokami sądów od ojca przed uzyskaniem przez Wnioskodawcę pełnoletności oraz przed ukończeniem 25 roku życia?

Czy zaległe alimenty uzyskane przez Wnioskodawcę w toku egzekucji podlegają opodatkowaniu i ujawnieniu w zeznaniu rocznym PIT?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) u.p.d.o.f. przedmiotowe alimenty podlegają wyłączeniu i nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów ustawy PIT, a w związku z tym nie podlegają ujawnieniu w zeznaniu rocznym.

Wnioskodawca uważa, że otrzymane w toku egzekucji alimenty podlegają zwolnieniu od opodatkowania w związku z tym, że zostały przyznane i są należne za okres, w którym nie podlegały opodatkowaniu, bowiem zgodnie z ww. przepisem wolne od podatku dochodowego są alimenty przyznane na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia. Podkreśla przy tym, że przepisy nie różnicują skutków podatkowych w zależności od tego, czy obowiązek alimentacyjny wobec dzieci został nałożony w orzeczeniu sądowym, czy alimenty płacone są przez zobowiązanego bez wyroku sądowego. Wypłacone alimenty podlegają w każdym przypadku nielimitowanemu zwolnieniu z opodatkowania.

Wnioskodawcy przyznano świadczenie alimentacyjne od ojca w momencie, gdy był jeszcze osobą niepełnoletnią, w związku z czym, kwota powinna zostać uznana za kwotę wolną od podatku.

Ujawnienie otrzymywanych po wieloletniej egzekucji zaległych alimentów w zeznaniu rocznym i odprowadzenie od nich podatku - zdaniem Wnioskodawcy - jest krzywdzące z uwagi na to, że w ten sposób przerzuca się na podatnika obowiązek zapłaty podatku od dochodów, które jeśli zostałyby wypłacone w czasie za jaki zostały przyznane, nie podlegałyby obciążeniu fiskalnemu. Według Wnioskodawcy, nie sposób również w niniejszej sprawie pominąć charakteru świadczenia alimentacyjnego oraz jego funkcji. Obowiązek alimentacyjny jest obowiązkiem dostarczania środków utrzymania innej osobie. Funkcja alimentacji wyraża się w zabezpieczeniu egzystencji osób uprawnionych, a jeżeli chodzi o dzieci i młodzież, która nie jest jeszcze w stanie utrzymać się własnymi siłami, w zabezpieczeniu także środków ich wychowania.

W ocenie Wnioskodawcy odmienna interpretacja i nałożenie na Wnioskodawcę obowiązku podatkowego prowadziłoby do sprzecznej z zasadami słuszności sytuacji, gdzie uprawniony do alimentów, wobec którego zobowiązany nie wywiązuje się z obowiązków nałożonych przez Sąd zostaje dodatkowo pokrzywdzony. W pierwszej kolejności zostaje pozbawiony środków utrzymania, następnie zaś po wieloletnich próbach odzyskania należnych mu świadczeń zostaje obciążony obowiązkiem podatkowym i koniecznością pomniejszenia odzyskanych środków poprzez zapłatę podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426 z późn. zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zatem stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkie dochody z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych w katalogu zwolnień przedmiotowych lub od których zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Z kolei w myśl art. 21 ust. 1 pkt 127 tej ustawy, wolne od podatku dochodowego są alimenty:

1. na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25. roku życia, oraz dzieci bez względu na wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
2. na rzecz innych osób niż wymienione w lit. a, otrzymane na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie 700 zł.

Zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359), obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

W myśl art. 133 § 1 i § 2 ww. Kodeksu, rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.

Z zacytowanych przepisów wynika, że zwolnieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 127 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, objęte są uzyskane alimenty - rozumiane jako świadczenia służące zaspokojeniu określonych potrzeb osoby do nich uprawnionej - wypłacane (przekazywane) m.in. na rzecz dzieci, które nie ukończyły 25 roku życia. W przypadku alimentów na rzecz dzieci ustawodawca nie zastrzegł dodatkowych - poza ograniczeniem wiekowym oraz szczególnym uregulowaniem dotyczącym dzieci otrzymujących zasiłek pielęgnacyjny - warunków, które muszą być spełnione aby otrzymane kwoty alimentów były zwolnione od opodatkowania. Moment wypłaty i zasądzenia świadczenia nie ma znaczenia do zastosowania wyżej wskazanego zwolnienia.

Należy również podkreślić, że wszelkie wyłączenia i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy ich dotyczące powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym przypadku zastosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca był uprawniony do świadczeń alimentacyjnych od ojca. Wnioskodawca nie otrzymuje zasiłku pielęgnacyjnego i renty socjalnej. Zaległe alimenty dotyczyły okresów od (…) do (…) r. Ponieważ ojciec Wnioskodawcy nie wywiązywał się z obowiązku alimentacyjnego i nie regulował należności w (…) r. Wnioskodawca wystąpił do właściwego sądu o nadanie klauzuli wykonalności i wniósł do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym o wszczęcie egzekucji alimentów. Do momentu osiągnięcia przez Wnioskodawcę wieku 25 lat zaległość alimentacyjna wynosiła (…) należności głównej oraz odsetki od każdej z rat alimentacyjnych na dzień (…) wynosiły (…). Wierzyciel alimentacyjny został częściowo zaspokojony w dniu (…) wskutek toczącej się od (…) r. egzekucji i uzyskał kwotę (…).

Mając zatem na uwadze stan faktyczny opisany we wniosku oraz wyżej powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że otrzymana przez Wnioskodawcę w dniu (…) kwota zaległych alimentów, dotyczących okresów od (…) do (…) tj. do ukończenia przez Wnioskodawcę 25 roku życia, korzysta w całości ze zwolnienia z opodatkowania podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwoty alimentów zwolnionych od opodatkowania nie należy wykazywać w zeznaniu rocznym.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w odniesieniu do alimentów (należności głównej) za czas do ukończenia przez Wnioskodawcę 25 roku życia, należało uznać za prawidłowe.

Jednakże podkreślić należy, że gdyby w jakiejkolwiek części kwota alimentów dotyczyła okresów po ukończeniu przez Wnioskodawcę 25 lat, to na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 127 lit. b) ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych - w tej części zwolnieniu od opodatkowania podlegałyby tylko alimenty do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie (…) zł.

W takiej sytuacji nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu według skali podatkowej i powinna być wykazana wraz z innymi przychodami otrzymywanymi przez Wnioskodawcę w zeznaniu podatkowym.

Ze względu na zakres żądania Wnioskodawcy (pytania zawartego we wniosku) ocenie interpretacyjnej organu nie została poddana kwestia opodatkowania odsetek z tytułu nieterminowej wypłaty alimentów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.