Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
IBPP1/4512-262/16-2/IK
z 24 listopada 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. z 2016 r., poz. 1948 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 18 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Rz 176/20 (data wpływu prawomocnego wyroku 24 sierpnia 2020 r.), stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 4 stycznia 2016 r. (data wpływu 11 stycznia 2016 r.), uzupełnionym pismem z 6 kwietnia 2016 r. (data wpływu 12 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku dokonywania korekty pierwotnie wystawionej przez Wnioskodawcę faktury VAT na rzecz wierzyciela za czynności egzekucyjne w sytuacji, kiedy dochodzi w późniejszym czasie do skutecznego ściągnięcia tych kosztów od dłużnika i przekazania ich wierzycielowi - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 stycznia 2016 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z 6 kwietnia 2020r. (data wpływu 12 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie obowiązku dokonywania korekty pierwotnie wystawionej przez Wnioskodawcę faktury VAT na rzecz wierzyciela za czynności egzekucyjne w sytuacji, kiedy dochodzi w późniejszym czasie do skutecznego ściągnięcia tych kosztów od dłużnika i przekazania ich wierzycielowi.

Dotychczasowy przebieg postępowania

W dniu 11 kwietnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający z upoważnienia Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: IBPP1/4512-262/16/ES, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie za nieprawidłowe.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z 11 kwietnia 2016 r. znak: IBPP1/4512-262/16/ES wniósł pismem z 2 maja 2016 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, pismem z 31 maja 2016 r. znak: IBPP1/4512-1-22/16/ES stwierdził brak podstaw do zmiany ww. interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w ww. zakresie.

Wnioskodawca na interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego z 11 kwietnia 2016 r. znak: IBPP1/4512-262/16/ES w przedmiocie podatku od towarów i usług złożył skargę z 4 lipca 2016 r. (data wpływu 12 lipca 2016 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z 27 października 2016 r. sygn. akt I SA/Rz 625/16 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 11 kwietnia 2016 r. znak: IBPP1/4512-262/16/ES.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 27 października 2016 r. sygn. akt I SA/Rz 625/16 Organ złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z 4 grudnia 2019 r. sygn. akt I FSK 115/17 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania.

Wojewódzki Sad Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z 18 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Rz 176/20 m.in. uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z 11 kwietnia 2016 r. znak: IBPP1/4512-262/16/ES.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony wymaga ponownego rozpatrzenia przez Organ.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi Kancelarię Komorniczą w ramach której wykonuje typowe dla zawodu czynności. Czynności te zostały objęte podatkiem od towarów i usług od 1 października 2015 r. Wątpliwości Wnioskodawcy budzi ewentualny obowiązek dokonywania korekty faktur w przypadku niektórych czynności.

Do Wnioskodawcy wpływają wnioski o wszczęcie postępowania egzekucyjnego lub o inne czynności komornicze. Dla przykładu wierzyciel wpłaca opłatę za poszukiwanie majątku dłużnika wraz z podatkiem VAT albo wierzyciel wpłaca Wnioskodawcy opłatę stałą za eksmisję. Wnioskodawca wystawia wówczas fakturę VAT, w której nalicza podatek należny i odprowadza VAT w rozliczeniu za miesiąc wystawienia faktury.

Następnie Wnioskodawca ściąga te koszty od dłużnika, ponieważ dłużnik jest nimi obciążony a następnie zwraca odpowiednią kwotę wierzycielowi. Proces ściągania może być jednorazowy (w ciągu kilku dni) lub długoterminowy (w ciągu kilku miesięcy), zatem po pewnym czasie wierzyciel może otrzymać w całości lub w części zwrot poniesionych na początku opłat za czynności komornicze. Wnioskodawca spotkał się ze stanowiskiem, iż w powyższej sytuacji powinien dokonać odpowiedniej korekty faktury VAT dla wierzyciela, a następnie powinien wystawić fakturę w odpowiedniej kwocie na rzecz dłużnika, który de facto zapłacił za te koszty. W ocenie Wnioskodawcy praktyka ta nie ma umocowania prawnego, a dodatkowo byłaby praktyką dość uciążliwą dla Wnioskodawcy, natomiast odstąpienie od niej nie spowoduje na żadnym etapie zagrożenia uszczupleniem dochodów Skarbu Państwa.

Ponadto należy zaznaczyć, iż często zdarza się w praktyce, że dłużnik dokonuje zwrotu uprzednio zafakturowanych przez Wnioskodawcę kosztów komorniczych bezpośrednio na konto wierzyciela, z pominięciem kont Wnioskodawcy. Wówczas pojawiłaby się nieusuwalna przeszkoda dla uznania, iż Wnioskodawca wyświadczył w takim zakresie dłużnikowi usługę polegającą na zwolnieniu z długu, chociaż wierzyciel otrzymał zwrot uiszczonych i zafakturowanych przez Wnioskodawcę opłat.

Po objęciu czynności komorniczych ustawą o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa VAT) Wnioskodawca ma wątpliwość, czy w opisanym stanie faktycznym powstaje obowiązek dokonywania korekty pierwotnie wystawionej przez niego faktury VAT na rzecz wierzyciela za czynności egzekucyjne w sytuacji, kiedy dochodzi w późniejszym czasie do skutecznego ściągnięcia tych kosztów od dłużnika i przekazania ich wierzycielowi.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie [oznaczone we wniosku jako nr 5 (III.)]:

Czy w opisanym stanie faktycznym powstaje obowiązek dokonywania korekty pierwotnie wystawionej przez Wnioskodawcę faktury VAT na rzecz wierzyciela za czynności egzekucyjne w sytuacji, kiedy dochodzi w późniejszym czasie do skutecznego ściągnięcia tych kosztów od dłużnika i przekazania ich wierzycielowi?

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ww. pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy w chwili ściągnięcia opłat z dłużnika Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonywania korekty jeżeli uprzednio poniesione i zafakturowane koszty pokrył wierzyciel.

Opłaty egzekucyjne w pierwszej kolejności są ponoszone przez wierzyciela. Jednakże zgodnie z przepisem art. 770 KPC dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. Koszt egzekucji ustala postanowieniem Wnioskodawca. W związku z ponoszeniem opłat egzekucyjnych przez wierzyciela i świadczeniem na jego rzecz usług, Wnioskodawca jest zobowiązany do wystawienia stosownej faktury.

Następnie w trakcie prowadzonej egzekucji Wnioskodawca dokonuje wyegzekwowania roszczenia wraz z kosztami egzekucji. Wnioskodawca, który pobiera od dłużnika równowartość kwoty uiszczonej uprzednio przez wierzyciela, przekazuje tę kwotę bezpośrednio wierzycielowi i - zdaniem Wnioskodawcy - nie ma obowiązku wystawienia faktury z tego tytułu dla dłużnika, bowiem kwota ta nie stanowi jego wynagrodzenia za świadczoną usługę na rzecz dłużnika. Działania Wnioskodawcy podejmowane na zlecenie wierzyciela nie mogą być traktowane jako usługi na rzecz dłużnika z chwilą wyegzekwowania tej kwoty.

Wątpliwości mogą się pojawić jedynie w kontekście wystawienia faktury korygującej po przekazaniu wierzycielowi kwoty opłaty egzekucyjnej pochodzącej od dłużnika.

Zgodnie z przepisem art. 106j ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT w przypadku gdy po wystawieniu faktury dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, podatnik wystawia fakturę korygującą.

W przypadku Wnioskodawcy nie zachodzi jednak dyspozycja z art. 106j ust. 1 pkt 4 ustawy VAT ponieważ przepis ten dotyczy zwrotu należności dokonanej przez podatnika świadczącego zafakturowane usługi na rzecz nabywcy towarów lub usług. Zwracając wierzycielowi ściągniętą kwotę opłat Wnioskodawca nie działa w swoim imieniu lecz zwraca opłaty będąc jedynie pośrednikiem. Zwraca tę opłatę w cudzym imieniu (dłużnika). W takim przypadku brak jest podstaw do dokonania korekty, ponieważ pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą nie następuje w całości ani w części zwrot świadczenia.

Dla Wnioskodawcy przekazanie równowartości wcześniejszych opłat wierzycielowi powinno być neutralne podatkowo. Nie ma on obowiązku dokonywania korekty wcześniejszych faktur ponieważ nie świadczy w tym przypadku usług na rzecz dłużników. W przypadku poszukiwania majątku Wnioskodawca działa bez udziału a nawet bez wiedzy dłużnika, a w przypadku opłaty za eksmisję Wnioskodawca działa wbrew woli eksmitowanego. Trudno w tych okolicznościach twierdzić, iż ściągnięcie z dłużników opłaty za czynności komornicze stanowi usługę na rzecz dłużnika.

Ściągnięcie z dłużnika należnych wierzycielowi kwot na pokrycie kosztów opłat komorniczych w opisanym stanie faktycznym i przekazanie ich (rozliczenie z innymi należnościami) powinno przybrać formę kasową bez konieczności dodatkowego fakturowania. Tym bardziej, że np. dłużnicy będący osobami fizycznymi, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej nie są najczęściej zainteresowani otrzymaniem faktury. W praktyce zdarza się, że dłużnicy samodzielnie dokonują zwrotu wierzycielowi kosztów opłat komorniczych, z pominięciem Wnioskodawcy. Gdyby przyjąć za słuszną koncepcję według której Wnioskodawca powinien dokonać korekty, to przepisy ustawy VAT nie nakładają na wierzyciela ani dłużnika obowiązku informowania o dokonanych wpłatach. W takiej sytuacji Wnioskodawca nie miałby wiedzy, co do daty i kwoty ewentualnych korekt, jakie miałby dokonać.

Jeżeli dłużnik spłaci bezpośrednio pieniądze na konto wierzyciela, to wówczas Wnioskodawca nie mając tego świadczenia na swoim koncie nie musi korygować wcześniejszej faktury.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy nie ma on obowiązku ani podstawy do korygowania faktur VAT z tytułu opłat pobranych od wierzycieli, w razie zmiany obciążenia lub w razie spłaty poniesionych kosztów przez dłużnika na rzecz wierzyciela, który koszty poniósł - niezależnie od tego, czy spłata miała miejsce faktycznie w toku postępowania, poza nim, czy też strona która koszty poniosła faktycznie - zrezygnowała z ich odzyskania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego oraz wyroku WSA w Rzeszowie sygn. akt I SA/Rz 176/20 stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie objętym pytaniem Wnioskodawcy oznaczonym we wniosku jako nr 5 (III.) jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Powołany wyżej przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Zatem, aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Zgodnie z art. 51 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 790 ze zm.) opłata stała wynosi 40% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego za:

1. wprowadzenie w posiadanie nieruchomości i usunięcie z niej ruchomości; w przypadku przedsiębiorstw handlowych i przemysłowych opłatę pobiera się od każdej izby składającej się na pomieszczenie przedsiębiorstwa;
2. wprowadzenie zarządcy w zarząd nieruchomości lub przedsiębiorstwa oraz za wprowadzenie dozorcy w dozór nieruchomości;
3. opróżnienie lokalu z rzeczy lub osób, z tym że odrębną opłatę pobiera się od każdej izby.
   
   

Jak stanowi art. 53a ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, opłatę stałą w wysokości 2% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego komornik pobiera od wierzyciela w przypadku otrzymania zlecenia poszukiwania majątku dłużnika w trybie art. 7971 Kodeksu postępowania cywilnego. W razie nieuiszczenia opłaty w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, komornik zwraca wniosek zawierający zlecenie.

W myśl art. 53a ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, w razie odnalezienia majątku dłużnika w trybie określonym w ust. 1 komornik pobiera opłatę stałą w wysokości 5% szacunkowej wartości tego majątku, nie więcej jednak niż 100% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Opłata ta ulega zmniejszeniu o kwotę opłaty pobranej na podstawie ust. 1. Przepis art. 49 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 49 ust. 3 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji w celu pobrania opłat, o których mowa w ust. 2, komornik wydaje postanowienie, w którym wzywa dłużnika do uiszczenia należności z tego tytułu w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. Postanowienie po uprawomocnieniu się podlega wykonaniu w drodze egzekucji bez zaopatrywania w klauzulę wykonalności.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca (komornik) prowadzi Kancelarię Komorniczą w ramach której wykonuje typowe dla zawodu czynności, które zostały objęte podatkiem od towarów i usług od 1 października 2015 r. Do Wnioskodawcy wpływają wnioski o wszczęcie postępowania egzekucyjnego lub o inne czynności komornicze. Dla przykładu wierzyciel wpłaca opłatę za poszukiwanie majątku dłużnika wraz z podatkiem VAT albo wierzyciel wpłaca Wnioskodawcy opłatę stałą za eksmisję. Wnioskodawca wystawia wówczas fakturę VAT, w której nalicza podatek należny i odprowadza VAT w rozliczeniu za miesiąc wystawienia faktury. Następnie Wnioskodawca ściąga te koszty od dłużnika, ponieważ dłużnik jest nimi obciążony a następnie zwraca odpowiednią kwotę wierzycielowi. Ponadto często zdarza się, że dłużnik dokonuje zwrotu uprzednio zafakturowanych przez Wnioskodawcę kosztów komorniczych bezpośrednio na konto wierzyciela, z pominięciem kont Wnioskodawcy.

Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl pkt 4 ww. art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Zgodnie z art. 106b ust. 3 cyt. ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów - jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;
2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

-jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Biorąc powyższe pod uwagę, w przypadku świadczenia przez Wnioskodawcę (komornika) usługi na rzecz wierzyciela prowadzącego działalność gospodarczą Wnioskodawca - czynny podatnik VAT, zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jest zobowiązany udokumentować świadczoną przez siebie usługę fakturą, natomiast w przypadku świadczenia usługi na rzecz wierzyciela - osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, Wnioskodawca jest zobowiązany udokumentować świadczoną przez siebie usługę fakturą VAT tylko wtedy, gdy osoba ta zażąda wystawienia takiej faktury.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wystawił fakturę na wierzyciela, dokumentując świadczone przez siebie usługi na rzecz wierzyciela.

Wnioskodawca ma wątpliwość, czy powstaje obowiązek dokonywania korekty pierwotnie wystawionej przez Wnioskodawcę faktury na rzecz wierzyciela za czynności egzekucyjne w sytuacji, kiedy dochodzi w późniejszym czasie do skutecznego ściągnięcia tych kosztów od dłużnika i przekazania ich wierzycielowi.

Zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1;
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4. dokonano zwrotu całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

-podatnik wystawia fakturę korygującą.

Podkreślić należy, iż celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, pełni ona bowiem szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze.

Jeżeli po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Zatem faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu.

W zapadłym w niniejszej sprawie ww. wyroku sygn. akt I SA/Rz 176/20, WSA w Rzeszowie wskazał, że cyt.: „…O ile niesporne jest, że usługa świadczona dla wierzyciela polega na pomocy w wyegzekwowaniu należnego wierzycielowi świadczenia, to nie można zgodzić się co do tego, że usługa dla dłużnika sprowadza się do zwolnienia dłużnika z posiadania długu. Przeprowadzenie egzekucji (wyegzekwowanie długu) i zwolnienie z długu są to pojęcia immanentnie sprzeczne i nie mogą być nawet rozważane jako dwie strony tej samej usługi. Usługobiorcą jest bowiem wierzyciel zlecający usługę przeprowadzenia egzekucji, natomiast dłużnik jest osobą poddaną egzekucji i mającą obowiązek jej znoszenia. Wprawdzie rezultatem egzekucji może być wyegzekwowanie roszczenia, ale prowadzi to do oczekiwanego przez wierzyciela zaspokojenia wierzytelności i przymusowej, a więc niepożądanego przez dłużnika zapłacenia jego. Wykonanie usługi w postaci przymusowego wyegzekwowanie wierzytelności na rzecz wierzyciela nie może być więc jednocześnie wykonaniem usługi zwolnienia z długu na rzecz dłużnika. Zwolnienie z długu jest instytucją prawa cywilnego i polega na doprowadzeniu do wygaśnięcia zobowiązania w taki sposób, że wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje (art. 508 k.c.). Zwolnienie z długu wymaga zatem działania wierzyciela mającego zwykle swoją causa, ale przede wszystkim nie może nastąpić bez zgody dłużnika. Nie ma żadnego powodu aby na tle przepisów ustawy o VAT oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji tworzyć niezdefiniowane w tych ustawach pojęcie „zwolnienia z długu” o treści odmiennej niż w art. 508 K.c. Usługą świadczoną przez komornika jest prowadzenie egzekucji, a nabywcą takiej usługi z natury rzeczy może być wyłącznie wierzyciel. Komornik nie świadczy więc usługi zwolnienia z długu na rzecz dłużnika ani w ramach prowadzenia egzekucji świadczeń pieniężnych, ani też usług polegających na wykonywaniu poszczególnych czynności egzekucyjnych na rzecz wierzyciela, albowiem te czynności zawierają się w „kompleksowej” usłudze prowadzenia egzekucji. O tym, że treścią usługi świadczonej przez komornika nie może być „zwolnienie z długu” przekonuje też art. 49 ust. 2 u.k.s.e., z którego wynika, że komornik pobiera od dłużnika opłatę egzekucyjną także w razie umorzenia postępowania egzekucyjnego w różnych sytuacjach, w tym także kiedy nie zostanie wyegzekwowana przez komornika żadna kwota, a więc kiedy działanie komornika nie prowadzi w żadnej mierze do zmniejszenia długu dłużnika, czyli do „zwolnienia z długu” w rozumieniu organu interpretacyjnego…”

Sąd w wyroku sygn. akt I SA/Rz 176/20 podzielił pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażony w wyroku z dnia 13 czerwca 2019 r., sygn. akt I FPS 932/17, że złożenie przez wierzyciela wniosku o egzekucję nie tworzy stosunku cywilnoprawnego miedzy wierzycielem i komornikiem oraz miedzy komornikiem i dłużnikiem. Jest to stosunek publicznoprawny, z którego dla komornika wynika obowiązek wykonania egzekucji świadczenia na rzecz wierzyciela, natomiast dla dłużnika wynika obowiązek znoszenia czynności komornika.

Podejmowane przez komornika sądowego czynności egzekucyjne służą niewątpliwie zaspokojeniu interesów wierzyciela, który zlecił komornikowi ich podjęcie, wiec to wierzyciel jest beneficjentem świadczonych przez komornika usług i na niego winna być wystawiona faktura VAT.

Z powyższych względów tylko osoba, w interesie i na zlecenie której działa komornik, może być uznana za usługobiorcę i tylko taka osoba może być wymieniona w fakturze VAT. Dotyczy to również sytuacji, kiedy opłaty egzekucyjne są pobierane od razu od dłużnika. Nie ma istotnego znaczenia okoliczność, że opłatę egzekucyjną stanowiącą wynagrodzenie za usługę prowadzenia egzekucji uiszcza dłużnik, a nie wierzyciel będący usługobiorcą.

W konsekwencji brak było podstaw do wystawienia faktury korygującej w sytuacji, gdy po wystawieniu faktury na rzecz wierzyciela wyegzekwowano od dłużnika opłatę egzekucyjną.

Mając na względzie przywołane wyżej stanowisko WSA w Rzeszowie wyrażone w zapadłym w niniejszej sprawie ww. wyroku sygn. akt I SA/Rz 176/20, należy stwierdzić, że w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy, do których odnosi się pytanie Wnioskodawcy oznaczone nr 5 (III.), brak jest podstaw do wystawienia faktury korygującej w sytuacji, gdy po wystawieniu faktury na rzecz wierzyciela wyegzekwowano od dłużnika opłatę egzekucyjną.

W związku z powyższym, mając na uwadze stanowisko zawarte w wyroku WSA w Rzeszowie sygn. akt I SA/Rz 176/20, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie którego dotyczy pytanie Wnioskodawcy oznaczone jako nr 5 (III.) należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego.

Przedmiotowa interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie pytania Wnioskodawcy oznaczonego jako nr 5 (III.), w pozostałym zakresie, ocena prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy jest przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.