Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/443-705/12/LSz
z 23 października 2012 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012r. poz. 749) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2012r. (data wpływu 6 lipca 2012r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 października 2012r. (data wpływu 9 października 2012r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 lipca 2012r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży nieruchomości.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 października 2012r. (data wpływu 9 października 2012r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 18 września 2012r. znak: IBPP1/443-705/12/LSz.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Dnia 28 maja 2001 roku Wnioskodawca na podstawie aktu notarialnego (Repertorium „A” nr …) nabył niezabudowaną nieruchomość gruntową położoną we W… przy ul. P….., składającą się z działki oznaczonej numerem geodezyjnym 2, o powierzchni 1.447 m², dla której prowadzona jest KW nr …. oraz prawo wieczystego użytkowania gruntu o powierzchni 1.056 m² oznaczonej numerem geodezyjnym 3/3 wraz z budynkiem stacji sprężarek (nadającym się do rozbiórki), stanowiącym odrębną nieruchomość, dla których prowadzona jest KW numer .... Wnioskodawca prowadzi aktualnie działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, jednak nabyte nieruchomości nie były przez niego wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, nie zostały też zaewidencjonowane jako środki trwałe w działalności gospodarczej i stanowiły jego majątek osobisty (prywatny).

W momencie zakupu nieruchomości (w tym nieruchomości zabudowanej) Wnioskodawca nie prowadził działalności gospodarczej i nie był czynnym podatnikiem VAT. Nieruchomości będące przedmiotem sprzedaży nie były wykorzystywane do prowadzenia działalności rolniczej, nie były również przedmiotem umów najmu ani dzierżawy. Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego miasta W., zatwierdzonym Uchwałą Nr …. Rady Miasta W. z dnia 27 sierpnia 2008r. (Dz. Urz. Woj. Nr 128 z dnia 14 października 2008r. poz. 2030) w chwili sprzedaży działki znajdowały się w obszarze 3-U/MW/ZP - przeznaczenie podstawowe: usługi nieuciążliwe, zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna i 4-KX - teren publicznego ciągu pieszego, natomiast w ewidencji gruntu działka nr 3/3 oznaczona jest symbolem Ba - tereny przemysłowe, zaś działka nr 2 oznaczona jest symbolem B - tereny mieszkaniowe.

Pierwsze kroki zmierzające do sprzedaży nabytych w 2001r. nieruchomości podjęte zostały we wrześniu 2010r., poprzez zawarcie w formie aktu notarialnego przedwstępnej umowy sprzedaży ze spółką, która następnie zamierzała dokonać ich sprzedaży na rzecz osoby trzeciej. Spółce udzielone zostało również pełnomocnictwo do dokonywania czynności zmierzających do przygotowania nieruchomości będącej przedmiotem przedwstępnej umowy sprzedaży do dalszej sprzedaży na rzecz osoby trzeciej. Na podstawie ugody zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 8 marca 2011r. strony ustaliły, że nieruchomości sprzedane zostaną bezpośrednio osobie trzeciej.

Spółka, z którą zawarta została przedwstępna umowa sprzedaży, wykonała we własnym zakresie i na własny koszt szereg czynności przygotowawczych do sprzedaży nieruchomości, m.in. znalazła osobę trzecią zainteresowaną nabyciem nieruchomości, negocjowała z firmami, które podejmą się zadania polegającego na wykonaniu prac ziemnych i muru oporowego niwelującego skarpę do wysokości drogi publicznej przygotowujące teren do budowy obiektu handlowego, uzyskała zgodę na skomunikowanie nieruchomości z układem komunikacji publicznej, uzyskała zgody na wycięcie drzew znajdujących się na terenie przeznaczonym do sprzedaży itp.

Po sfinalizowaniu transakcji sprzedaży, Spółka wystawiła sprzedającemu fakturę VAT za wykonane czynności przygotowawcze. Pozyskane ze sprzedaży nieruchomości środki finansowe nie zostaną wykorzystane w prowadzonej działalności gospodarczej lecz przeznaczone zostaną na cele prywatne.

W przeszłości Wnioskodawca nie dokonywał sprzedaży nieruchomości ze swojego majątku osobistego i w chwili obecnej nie nosi się z zamiarem sprzedaży nieruchomości stanowiących jego majątek prywatny. Sprzedaż spowodowana była względami ekonomicznymi, gdyż bycie przez lata właścicielem nieruchomości wiązało się z wysokimi kosztami, a nie były one wykorzystywane ani na potrzeby osobiste, ani w prowadzonej działalności gospodarczej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że zarejestrował działalność gospodarczą w dniu 9 września 2002r. w zakresie działalności agencji reklamowych PKD 73.11.Z. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od dnia 2 listopada 2005r.

Nieruchomości zakupione zostały bez konkretnego, sprecyzowanego w chwili ich nabycia zamiaru. W związku z faktem, że w chwili nabycia nieruchomości Wnioskodawca nie prowadził działalności gospodarczej, dla Wnioskodawcy najistotniejszym dowodem zakupu nieruchomości był akt notarialny, od którego pobrany został podatek od czynności cywilnoprawnych.

Ugoda z dnia 28 marca 2011r. (pomyłkowo podano datę 8 marca) zawarta została w formie aktu notarialnego Repertorium A nr … i dotyczyła niezabudowanej nieruchomości gruntowej składającej się z działki gruntu oznaczonej numerem ewidencyjnym 2 i prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej oznaczonej numerem ewidencyjnym 3/3 wraz z odrębną własnością budynku stacji sprężarek, które pierwotnie miały być nabyte przez Spółkę, lecz w wyniku ugody odstąpiono od umowy przedwstępnej sprzedaży i strony postanowiły, że nieruchomość sprzedana zostanie osobie trzeciej bezpośrednio przez jej właściciela.

Dnia 16 września 2010r. pod numerem Repertorium A nr …. zawarta została „Umowa przedwstępna sprzedaży i pełnomocnictwo”, na podstawie której zgodnie z udzieloną przez Wnioskodawcę zgodą na wszczęcie przez przyszłą kupującą Spółkę na własny koszt i na własne ryzyko postępowań administracyjnych zmierzających do wydania i uzyskania przez stawającego ostatecznej, wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę na nieruchomościach powierzchni handlowej zgodnie z wnioskiem przyszłej kupującej Spółki.

W celu uzyskania decyzji stawająca udziela przyszłej kupującej Spółce niezbędnych pełnomocnictw oraz wyrażenia zgód niezbędnych do uzyskania decyzji, a także nieodwołalnie przyznaje przyszłej kupującej Spółce prawo do nieruchomości zapewniające możliwość korzystania z niej w zakresie związanym ze złożeniem stosownych oświadczeń w postępowaniu administracyjnym zmierzających do wydania decyzji, o której mowa powyżej oraz pozwolenia na budowę.

Czynności, na które udzielone zostało pełnomocnictwo Spółka wykonała we własnym zakresie i na własny koszt. W fakturze Spółki nie zostały wymienione wykonane przez nią czynności. Zgodnie z treścią jest to faktura za usługę na rzecz nabywcy do transakcji sfinalizowanej dnia 27 lipca 2011r. ujęta w aktach notarialnych (tu następuje wymienienie aktów notarialnych podpisanych w związku ze sprzedażą nieruchomości).

Na pytanie tut. organu „Jakie czynności przygotowujące nieruchomość do sprzedaży zostały wykonane przez Spółkę w okresie od września 2010r. do 8 marca 2011r.”, Wnioskodawca odpowiedział, że w akcie notarialnym z dnia 28 marca 2011r. wymienione zostały następujące czynności: rozpoznanie rynku i wybór firmy architektonicznej gwarantującej rzetelne wykonanie projektu w określonym czasie, za ustaloną cenę, negocjacje z firmami, które podejmą się realizacji zadania polegającego na wykonaniu prac ziemnych i muru oporowego niwelującego skarpę pod budowę obiektu handlowego na wysokości drogi publicznej, uzyskanie zgody na skomunikowanie nieruchomości z układem komunikacji publicznej, uzyskanie zgody na wyburzenie istniejącego budynku myjni samochodowej, uzyskanie zgody na wycięcie 18 drzew znajdujących się na terenie nieruchomości w zamian za nasadzenia nowych drzew lub zapłatę kary za wycinkę, uzyskanie decyzji zatwierdzającej projekt budowlany wraz z pozwoleniem na budowę i jej uprawomocnieniem.

Na pytanie tut. organu „Na kogo została wystawiona decyzja (zgoda) na wycięcie drzew oraz na skomunikowanie nieruchomości z układem komunikacji publicznej”, Wnioskodawca odpowiedział, że takiej zgody nie otrzymał, nie ma więc wiedzy na kogo decyzja taka została wystawiona - na spółkę przygotowującą nieruchomość do sprzedaży, czy też na ostatecznego nabywcę. Przedwstępna umowa sprzedaży i pełnomocnictwo zawarte zostało z zamiarem zbycia przedmiotowej nieruchomości.

Spółka podejmowała opisane czynności z zamiarem przygotowania nieruchomości do sprzedaży na rzecz ostatecznego nabywcy.

Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem przedmiotowej nieruchomości.

W trakcie posiadania budynku Wnioskodawca nie ponosił nakładów na ulepszenie budynku (który już w chwili zakupu nadawał się do wyburzenia). Wnioskodawca nie ponosił żadnych działań zmierzających do uatrakcyjnienia posiadanej nieruchomości. Jedynym działaniem podjętym przez Wnioskodawcę było zawarcie umowy przedwstępnej sprzedaży ze Spółką, która następnie miała sprzedać zakupioną nieruchomość osobie trzeciej. Żadnych innych działań marketingowych Wnioskodawca nie podejmował.

Celem zawarcia umowy ze Spółką było scedowanie na nią starań o znalezienie ostatecznego nabywcy. Przedmiotowa nieruchomość została sprzedana ostatecznemu odbiorcy aktem notarialnym z dnia 7 lipca 2011r.

Przedmiotowe nieruchomości nie były przez Wnioskodawcę wykorzystywane w jakikolwiek sposób. Wnioskodawca nie posiada żadnych innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisana transakcja sprzedaży nieruchomości stanowiącej majątek osobisty Wnioskodawcy przez osobę będącą zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż w tej transakcji zbywający nieruchomość nie występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, kluczowym problemem jest rozstrzygnięcie, czy sprzedający opisane nieruchomości występuje w tej transakcji w charakterze podatnika podatku od towarów i usług jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Analogiczne do opisanej sytuacje były niejednokrotnie przedmiotem sporu z organami podatkowymi i znajdowały rozstrzygnięcie dopiero na drodze administracyjnego postępowania sądowego. W sprawie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości stanowiących majątek osobisty podatnika wypowiedział się również Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów. Na podstawie wyroków, które zapadały przed sądami administracyjnymi stwierdzić można, że istnieje jednolita linia orzecznictwa w podobnych sprawach. Kwestia opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży nieruchomości stanowiących majątek osobisty podatników, była przedmiotem analizy Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie siedmiu sędziów. W wyroku z dnia 29 października 2007r., sygn. akt I FSP 3/07, uwzględniając wnioski płynące z definicji „podatnika” oraz „działalności gospodarczej” zawartej w art. 4 ust. 1 i 2 Dyrektywy Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej i art. 15 ust. 1 i 2 polskiej ustawy o VAT, Sąd uznał, że podatnikiem podatku od towarów i usług staje się ten, kto dokonuje czynności będącej dostawą towarów lub świadczeniem usług w ramach działalności gospodarczej rozumianej jako działalność producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód. Jeżeli czynność wykonana została poza zakresem tych działań, to z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika podatku od towarów i usług i to bez względu na to, czy czynność tę wykonywał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie. Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że działanie poza zakresem działalności gospodarczej występuje w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży jest majątek prywatny danej osoby. Sprzedaż takiego majątku, zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, nie może być uznana za działalność handlową, co skutkowałoby uznaniem tej osoby za podatnika podatku od towarów i usług. Definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że obejmuje ona wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność wykonywana została jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania tych czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Oceniając zamiar towarzyszący nabyciu (w opisanym przypadku nabyciu nieruchomości) należy brać pod uwagę okoliczności towarzyszące nabyciu oraz czas dzielący nabycie i zbycie, a także okoliczności sprzedaży i przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży, czyli czy konsekwentnie pozostają one w majątku prywatnym, czy też są używane w działalności gospodarczej. Sama wyprzedaż majątku osobistego, bez względu na to, czy dokonana została jednorazowo, czy też w częściach, nie ma charakteru powtarzalnego.

Odnosząc się do kwestii znaczenia pojęcia „majątek osobisty” czy też „majątek prywatny” Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 grudnia 2008r., I FSK 1556/07, wskazał, że pojęcie to oznacza tę część majątku danej osoby, która nie jest przez nią wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę przytoczoną argumentację i jednolitą linię orzeczniczą sądów administracyjnych w analogicznych sprawach, sprzedający nieruchomość nie działał jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
  2. eksport towarów;
  3. import towarów;
  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W świetle art. 2 pkt 6 tej ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

  1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
  2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
  3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
  4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
  5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
  6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
  7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Natomiast według art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Ustawodawca w ww. przepisach – poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej – wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.

Głównym celem wprowadzenia takiej konstrukcji jest zagwarantowanie, aby każda transakcja, która nie mogłaby zostać uznana za dostawę towarów była opodatkowana jako świadczenie usług, za wyjątkiem tych transakcji, które zostały taksatywnie wyłączone lub zwolnione z opodatkowania.

Powyższe regulacje wynikające z ustawodawstwa wspólnotowego dotyczącego harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych, wprowadzono w tym celu, aby nie dopuścić do:

  1. podwójnego opodatkowania,
  2. braku opodatkowania,
  3. zakłócenia konkurencji.

Podstawowe bowiem znaczenie dla kształtu i funkcjonowania wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (podatku od towarów i usług) mają fundamentalne cechy tego podatku, tj.:

  1. powszechność opodatkowania,
  2. faktyczne opodatkowanie konsumpcji,
  3. stosowanie podatku od wartości dodanej na wszystkich etapach obrotu towarami i usługami.

Realizację tych fundamentalnych cech podatku od towarów i usług, o których mowa wyżej, gwarantują nie tylko przepisy określające zakres przedmiotowy podatku VAT, tj. cytowany art. 5, 7 i 8 ww. ustawy, lecz również przepisy regulujące zakres podmiotowy podatku od towarów i usług, czyli przepisy art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie każda bowiem czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1, ze zm.), „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel, czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem i działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

Z treści art. 15 ust. 1 tej ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia „częstotliwości”, przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż każdy, kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy o VAT, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Natomiast nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Konieczne jest zatem ustalenie, czy w świetle zaprezentowanego stanu faktycznego sprawy, Wnioskodawca, w celu dokonania dostawy przedmiotowych nieruchomości, podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpiła w ramach zarządu jego majątkiem prywatnym.

Należy także zauważyć, iż Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalności gospodarczą. Podobnie, zdaniem Trybunału, okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji wystąpił ciąg wskazanych, w ww. orzeczeniach okoliczności związanych z dostawą opisanych działek.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca podjął aktywne działania w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalne do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Bowiem z wniosku wynika, że w dniu 16 września 2010r. została podpisana w formie aktu notarialnego „Umowa przedwstępna sprzedaży i pełnomocnictwo”, na mocy której Wnioskodawca zobowiązał się sprzedać nieruchomości Spółce będącej stroną umowy. Spółka następnie zamierzała sprzedać te nieruchomości osobie trzeciej. Za czynności wykonane przez Spółkę zmierzające do przygotowania nieruchomości do sprzedaży, Wnioskodawcy – po sfinalizowaniu transakcji sprzedaży – wystawiona została faktura VAT.

Kwestia udzielenia pełnomocnictw uregulowana jest w Dziale VI Przedstawicielstwo Rozdziale II Pełnomocnictwo ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela. W świetle art. 95 § 2, czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

W myśl art. 96, umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Stosownie do art. 98 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności. Zgodnie z art. 99 § 1 jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie. W myśl § 2 powołanego przepisu pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

W myśl art. 108 Kodeksu cywilnego, pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy. Zatem każda czynność wykonana przez pełnomocnika w imieniu mocodawcy i w zakresie udzielonego pełnomocnictwa wywoła skutki bezpośrednio w sferze prawnej mocodawcy.

Spółka, z którą podpisana została „Umowa przedwstępna sprzedaży i pełnomocnictwo”, wykonała szereg czynności przygotowawczych do sprzedaży działek, m.in. rozpoznała rynek i dokonała wyboru firmy architektonicznej gwarantującej rzetelne wykonanie projektu w określonym czasie, za ustaloną cenę, znalazła osobę trzecią zainteresowaną nabyciem nieruchomości, negocjowała z firmami, które podejmą się zadania polegającego na wykonaniu prac ziemnych i muru oporowego niwelującego skarpę do wysokości drogi publicznej przygotowujące teren do budowy obiektu handlowego, uzyskała zgodę na wyburzenie istniejącego budynku myjni samochodowej, uzyskała zgodę na skomunikowanie nieruchomości z układem komunikacji publicznej, uzyskała zgodę na wycięcie 18 drzew znajdujących się na terenie przeznaczonym do sprzedaży w zamian za nasadzenia nowych drzew lub zapłatę kary za wycinkę, uzyskała decyzję zatwierdzającą projekt budowlany wraz z pozwoleniem na budowę i jej uprawomocnieniem itp.

Za czynności wykonane przez Spółkę zmierzające do przygotowania nieruchomości do sprzedaży, Wnioskodawcy wystawiona została faktura VAT. Nie można zatem uznać, że Spółka ta – działając jako pełnomocnik Wnioskodawcy – mimo że wykonała wyżej opisane czynności we własnym zakresie, to wykonała je również na własny koszt, skoro za czynności te wystawiła następnie Wnioskodawcy fakturę VAT.

Akceptacja działań Spółki przez Wnioskodawcę potwierdza istotę udzielonego pełnomocnictwa, na mocy którego zakrojone na szeroką skalę prace uatrakcyjniające sprzedane działki zostały wykonane w celu zbycia tych gruntów konkretnemu nabywcy.

To, że działań tych fizycznie podjął się pełnomocnik nie oznacza, że nie wywołały one skutków prawnych dla Wnioskodawcy, który dzięki powyższym działaniom osiągnął wymierną korzyść majątkową w postaci sprzedania działek konkretnemu nabywcy.

Przedstawione okoliczności sprawy pozwalają na uznanie, że działalność Wnioskodawcy w tym zakresie przybrała formę zawodową (profesjonalną) i stałą, na co wskazuje rodzaj podjętych przez Wnioskodawcę działań wykonywanych przez pełnomocnika.

Aktywność Wnioskodawcy i poniesione przez niego nakłady finansowe w przedmiocie zbycia działek jest zatem porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie obrotem nieruchomościami, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 tej ustawy również w zakresie dostawy dwóch nieruchomości.

Nie można zatem uznać, aby w tej konkretnej sytuacji dostawa przedmiotowych działek stanowiła realizację prawa do rozporządzania majątkiem osobistym Wnioskodawcy.

Mając zatem na uwadze przedstawiony stan faktyczny i obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że dokonana przez Wnioskodawcę dostawa prawa wieczystego użytkowania gruntu nr 3/3 wraz z budynkiem stacji sprężarek, stanowiącym odrębną nieruchomość oraz działki nr 2 stanowiły czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż Wnioskodawca działał dla tej transakcji jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzący działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego, bądź zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012r. poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj