2021.01.21 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0461-ITPP1.4512.961.2016.6.MP
z 21 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) oraz zgodnie z art. 223 Ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 lutego 2020 r. sygn. akt I FSK 1858/17 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 14 sierpnia 2020 r., zwrot akt sprawy 21 października 2020 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 grudnia 2016 r. (data wpływu 8 grudnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości anulowania faktur wystawionych w związku z realizacją zamówienia, które okazało się być fałszywe – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 grudnia 2016 r. wpłynął do Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości anulowania faktur wystawionych w związku z realizacją zamówienia, które okazało się być fałszywe.

Dotychczasowy przebieg postępowania:

Postanowieniem z dnia 7 lutego 2017 r. znak 0461-ITPP1.4512.961.2016.1.KM, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający z upoważnienia Ministra Rozwoju i Finansów, odmówił Spółce wszczęcia postępowania w sprawie ww. wniosku o wydanie interpretacji. W ocenie organu złożony wniosek, pomimo że zmierza do dokonania subsumpcji stanu faktycznego pod określony przepis prawa i wyjaśnienia zasad stosowania przepisów, wymagałby uprzedniego ustalenia przez tut. organ tego stanu faktycznego (a nie wyjaśnienia stanu prawnego). Tym samym podstawą dla dokonania odpowiedzi na pytanie postawione we wniosku musiałaby być więc ocena okoliczności faktycznych w kontekście przepisów pozapodatkowych, w tym m.in. ustawy Kodeks cywilny. Ocena taka jednakże wymagałaby przeprowadzenia postępowania dowodowego, które nie jest możliwe w ramach wydawania interpretacji indywidualnych na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Po rozpatrzeniu zażalenia Spółki z dnia 13 lutego 2017 r. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 7 lutego 2017 r., nr 0461-ITPP1.4512.961.2016.1.KM, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, postanowieniem z dnia 29 marca 2017 r. nr 0461-ITPP1.4512.961.2016.2.AJ utrzymał w mocy rozstrzygnięcie wydane w pierwszej instancji.

Wnioskodawca na ww. postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 marca 2017 r. nr 0461-ITPP1.4512.961.2016.2.AJ złożył skargę z dnia 26 kwietnia 2017 r. (data wpływu 4 maja 2017 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, wyrokiem z dnia 7 września 2017 r., sygn. akt I SA/Bk 546/17, oddalił skargę Spółki.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji stwierdził, że z wniosku jednoznacznie wynika, że nie doszło do realizacji zamówienia. Spółka wskazała, że stojaki wyprodukowane przez nią na podstawie - jak się okazało później - sfałszowanego zamówienia, nie zostały odebrane przez odbiorcę. Należności z wystawionych przez Spółkę faktur pozostają zaś nieuregulowane. Stanowisko organu o konieczności ustalenia wzajemnych relacji między Spółką a jej współpracownikiem, który przyznał się do sfałszowania faktur stanowiłoby niewątpliwie ingerencję w stan faktyczny prezentowany we wniosku o wydanie interpretacji, co musiałby uczynić organ, aby prawidłowo odpowiedzieć na zadane pytanie. Pamiętać bowiem należy, że chodziło o możliwość anulowania faktur VAT. Gdyby pytanie dotyczyło możliwości dokonania korekty faktury organ miałby podstawę do wydania właściwej interpretacji. To wnioskodawca decyduje o tym, jakie elementy stanu faktycznego zawiera we wniosku i tym samym ponosi ryzyko nie dość precyzyjnego sformułowania wniosku, narażając się na wyłączenie gwarancyjnej funkcji interpretacji, lub jak w tym przypadku na odmowę wszczęcia postępowania.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 7 września 2017 r. sygn. akt I SA/Bk 546/17, Spółka wniosła skargę kasacyjną z 23 października 2017 r. (data wpływu 30 października 2017 r.)

Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z dnia 21 lutego 2020 r., sygn. akt I FSK 1858/17 uchylił wyrok WSA sygn. akt I SA/Bk 546/17 w całości i uchylił zaskarżone postanowienie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 marca 2017 r. nr 0461-ITPB1.4512.961.2016.2.AJ oraz poprzedzające je postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 7 lutego 2017 r. nr 0461-ITPP1.4512.961.2016.1.KM.

W uzasadnieniu wyroku NSA wskazał, że zaprezentowane stanowisko Sądu pierwszej instancji nie zasługuje na aprobatę. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na brak konsekwencji w przedstawionym wywodzie. Sąd pierwszej instancji, z jednej strony przyznał bowiem, że skarżąca przedstawiła w wyczerpujący sposób stan faktyczny oraz własne stanowisko w sprawie i oparła je na wskazanych we wniosku przepisach prawa podatkowego - ustawy o podatku od towarów i usług. Jednak jednocześnie wskazał, że skarżąca wniosła o interpretację przepisów, których nie ma w ustawie podatkowej.

Ponadto, wbrew argumentacji Sądu pierwszej instancji, wydanie interpretacji indywidualnej nie wymaga ustalenia wzajemnych relacji między Spółką a jej współpracownikiem, który przyznał się do sfałszowania faktur. Interpretację wydaje się bowiem na podstawie okoliczności stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionych we wniosku o jej wydanie. Jak zauważył Sąd pierwszej instancji, jeżeli w toku postępowania podatkowego organy podatkowe ustalą stan faktyczny w sposób odmienny od tego, który stanowił stan faktyczny udzielonej uprzednio interpretacji prawa podatkowego, interpretacja ta, z powodu i w zakresie różnicy wymienionych stanów faktycznych, nie uzasadnia ochrony prawnej na podstawie art. 14k O.p.

Tym samym nie można się zgodzić z organem, że aby odpowiedzieć na postawione przez wnioskodawcę pytanie, ocenie musiałby być poddany (zinterpretowany) stan faktyczny, a nie przepis prawa podatkowego, a taka sytuacja rodzi konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego. Wbrew twierdzeniom organu skarżąca przedstawiła w wyczerpujący sposób stan faktyczny - co przyznał także Sąd pierwszej instancji. Stan faktyczny przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest jednoznaczny, nie został sformułowany w sposób abstrakcyjny czy wariantowy. Pytanie, z którym zwrócił się wnioskodawca odnosi się natomiast do problematyki regulowanej przepisami prawa podatkowego.

W rezultacie nie było podstaw do odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej na podstawie art. 165a Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) będąca czynnym podatnikiem VAT prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji urządzeń znajdujących zastosowanie w zakładach przetwórstwa mięsnego, gastronomii oraz zakładach spożywczych.

W 2015 r. Spółka otrzymała zlecenie produkcji i montażu stojaków stalowych do serowni wystawione przez (...) z siedzibą w (...) (dalej: Zamawiający). Przedmiotowe zlecenie zawierało m.in. numer zamówienia, dane Zamawiającego, adres odbiorcy, warunki płatności, numer identyfikacji podatkowej Zamawiającego, przedmiot zlecenia oraz określało pozostałe warunki dostawy (dalej: Zamówienie). Zamówienie było również opatrzone ręcznymi podpisami oraz pieczęciami Prezesa Zarządu Zamawiającego oraz przedstawiciela Wydziału Mechanicznego Zamawiającego. Do Zamówienia dołączone było pismo podpisane przez Kierownika Wydziału ds. Inwestycji i Remontów Zamawiającego, specyfikujące m.in. detale stojaków, terminy dostaw i sposób odbioru wyrobów oraz rysunki techniczne, zawierające projekty wykonawcze stojaków wraz z wymiarami. Dokument Zamówienia został przekazany Spółce przez jej współpracownika Pana T.C. (dalej: Współpracownik), który w przeszłości aranżował Spółce również inne zlecenia produkcyjne.

W związku z otrzymanym Zamówieniem Spółka przystąpiła do jego realizacji. Zakończenie poszczególnych etapów Zamówienia potwierdzane było przez Spółkę fakturami VAT wystawianymi w formie papierowej na Zamawiającego w listopadzie 2015 r., grudniu 2015 r. oraz styczniu 2016 r. Każdorazowo Spółka wystawiała dwa egzemplarze faktury. Jeden z egzemplarzy faktury trafiał do Współpracownika, który miał za zadanie przekazać go do Zamawiającego, natomiast drugi egzemplarz pozostawał w Spółce i był wprowadzany do ewidencji prowadzonej dla celów podatku VAT w celu zadeklarowania należnego podatku VAT do opodatkowania.

W związku z przedłużającym się terminem odbioru wyprodukowanych stojaków oraz nieregulowaniem przez Zamawiającego należności wynikających z wystawionych przez Spółkę faktur, Wnioskodawca wysłał do Zamawiającego pismo prosząc o wyjaśnienie zaistniałej sytuacji. W zaadresowanym piśmie Wnioskodawca zapytał Zamawiającego m.in. o to, czy w jego posiadaniu znajdują się dokumenty rozrachunkowe takie jak faktury, które Spółka wystawiła na okoliczność realizacji Zamówienia, czy dokumenty te trafiły w ogóle do Zamawiającego oraz czy dokumenty te zostały ujęte w jego ewidencji księgowej. W otrzymanej odpowiedzi (pismo z dnia 2 listopada 2016 r.) Dyrektor ds. Produkcji i Techniki Zamawiającego oznajmił, iż(...) nie zamawiała w Spółce żadnych stojaków do serowni. Zgodnie z przesłanymi wyjaśnieniami zamówienie o numerze analogicznym jak te widniejące na otrzymanym przez Spółkę dokumencie Zamówienia zostało złożone przez (...) w zupełnie innej firmie i dotyczy zupełnie innych materiałów. Według pełnomocnika zarządu Zamawiającego stojaków widniejących na rysunkach dołączonych do Zamówienia (...) . nigdy i nigdzie nie zamawiała, gdyż tego typu stojaki nie są w (...) stosowane. Z otrzymanej odpowiedzi wynikało również, iż Pan T.C. (tj. Współpracownik) nie miał i nie ma żadnych upoważnień do działania na rzecz (...) Ponadto, w przedmiotowym piśmie stwierdzono, iż (...) nie posiada żadnych dokumentów rozrachunkowych dotyczących tej sprawy. W ocenie (...) Zamówienie, na które Spółka powołała się w przesłanym piśmie, jest fałszywe (podrobione).

W reakcji na otrzymaną odpowiedź z (...) Wnioskodawca zażądał od Współpracownika natychmiastowych wyjaśnień oraz zwrotu przekazanych mu faktur wystawionych na (...) .. Współpracownik przyznał się do sfałszowania dokumentu Zamówienia oraz dołączonej specyfikacji, jednak do tej pory nie zwrócił Spółce wspomnianych faktur.

Wyprodukowane na podstawie sfałszowanego Zamówienia stojaki nie zostały odebrane przez odbiorcę (stoją na placu należącym do Spółki), zaś należności wynikające z wystawionych przez Spółkę faktur dokumentujących sprzedaż ww. stojaków pozostają nieuregulowane.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy na gruncie obowiązujących przepisów Ustawy o podatku VAT Spółka jest uprawniona do anulowania faktur VAT wystawionych w związku z realizacją Zamówienia, które okazało się być fałszywe, a tym samym do skorygowania podstawy opodatkowania oraz należnego podatku VAT zadeklarowanego z tytułu dostaw stojaków, które nie miały miejsca?

Zdaniem Wnioskodawcy:

W związku z przedstawionym stanem faktycznym, Spółka stoi na stanowisku, że na gruncie obowiązujących przepisów Ustawy o podatku VAT Spółka jest uprawniona do anulowania faktur VAT wystawionych w związku z realizacją Zamówienia, które okazało się być fałszywe, a tym samym do skorygowania podstawy opodatkowania oraz należnego podatku VAT uprzednio zadeklarowanego z tytułu dostaw stojaków, które nie miały miejsca.

Uzasadnienie stanowiska w sprawie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju, przy czym przez terytorium kraju należy rozumieć terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (art. 2 pkt 1 Ustawy o podatku VAT).

Należy ponadto zauważyć, że czynność ta podlega opodatkowaniu o ile jest wykonywana przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o podatku VAT, co wyraźnie zaakcentował ustawodawca unijny w art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 z późn. zm.), wskazując, iż „opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje:

odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze (...)”.

W świetle art. 7 ust. 1 Ustawy o podatku VAT „przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...)’’

Z powyższych regulacji wynika, iż dostawa towaru podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pod warunkiem, że:

czynność jest wykonywana przez podatnika podatku VAT działającego w takim charakterze w odniesieniu do przeprowadzanej transakcji,

czynność ma charakter odpłatny,

czynność jest wykonywana na terytorium kraju (tj. Polski)

w wyniku dokonanej czynności dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Ustawa o podatku VAT nakłada na podatników dokonujących czynności, które podlegają opodatkowaniu, określone obowiązki dokumentacyjne. W szczególności, należy zwrócić uwagę na przepis art. 106b ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku VAT, zgodnie z którym „podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.”

Definicja „sprzedaży” znajduje się w art. 2 pkt 22 Ustawy o podatku VAT. Stosownie do tej regulacji „ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.”

Nie mamy zatem do czynienia ze sprzedażą w szczególności w sytuacji, gdy nie dochodzi do dostawy towarów rozumianej jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel na rzecz innego podmiotu.

Na gruncie analizowanego stanu faktycznego należy zatem stwierdzić, iż Spółka sporządziła faktury na okoliczność dostaw stojaków na rzecz (...) niezasadnie, gdyż do udokumentowanych przy pomocy tych faktur dostaw na rzecz wspomnianego podmiotu nigdy nie doszło i nie dojdzie. Niezrealizowanie planowanych dostaw towarów oznacza brak obowiązku podatkowego na gruncie podatku od towarów i usług, gdyż nie dochodzi do zaistnienia zdarzenia, z którym Ustawa o podatku VAT wiąże powstanie zobowiązania w tym podatku.

W związku z powyższym pojawia się wątpliwość w zakresie sposobu skorygowania przez Spółkę niesłusznie zadeklarowanej podstawy opodatkowania oraz należnego podatku VAT z tytułu dostaw stojaków, do których ostatecznie nie doszło.

Jak wynika z art. 106j ust. 1 Ustawy o podatku VAT, w przypadku gdy po wystawieniu faktury zaistniały okoliczności uzasadniające zmianę danych na wystawionej fakturze lub stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury, podatnik zobowiązany jest wystawić fakturę korygującą. Znajduje to potwierdzenie w stanowisku zaprezentowanym przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 7 kwietnia 2016 r. (sygn. ILPP1/4512-1-43/16-2/AP). Organ wskazał, iż „co do zasady, korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.” Generalna zasada dotycząca korygowania danych zawartych na fakturze, w tym kwoty netto oraz podatku VAT, polega zatem na wystawieniu faktury korygującej.

Należy jednak zauważyć, że zdarzeniem niezbędnym dla powstania obowiązku skorygowania faktury, jest uprzednie wystawienie tej faktury. Na aspekt ten zwrócił uwagę Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 7 kwietnia 2016 r. (sygn. ILPP1/4512-1-43/16-2/AP) zauważając, iż „w sytuacji, gdy sporządzona przez sprzedawcę faktura nie została wprowadzona do obrotu prawnego poprzez jej przekazanie kontrahentowi (nabywcy) - nie ma podstaw do poprawienia błędów w niej występujących poprzez wystawienie faktury korygującej.” Na uwagę zasługuje również stanowisko zaprezentowane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 22 czerwca 2016 r. (sygn. ITPP1/4512-199/16/BK). Zdaniem Organu: „co do zasady, korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej. Jednakże w sytuacji, gdy wystawiona faktura nie została wprowadzona do obrotu prawnego poprzez jej przekazanie kontrahentowi - nie ma podstaw do poprawienia błędów poprzez wystawienie faktury korygującej - wówczas istnieje możliwość anulowania tej faktury.”

Zarówno w doktrynie podatkowej jak również w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjęło się, iż na czynność wystawienia faktury składają się dwa elementy:

sporządzenie faktury oraz

wprowadzenie tej faktury do obrotu prawnego rozumiane jako dostarczenie faktury do nabywcy (odbiorcy).

Pogląd ten znajduje oparcie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 6 czerwca 2016 r. (sygn. 1061-IPTPP1.4512.171.2016.2.ZR), w której organ podatkowy podkreślił, iż „Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura sporządzona, a nie wprowadzona do obrotu prawnego (nie została doręczona adresatowi), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego.”

Podobne stanowisko zaprezentował również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 25 listopada 2011 r. (sygn. IPPP1/443-1044/10-2/IGO), uznając, że w sytuacji, „gdy faktury nie zostały wysłane, gdy zostały wysłane, ale nie odebrane oraz gdy zostały wysłane, odebrane, a następnie odesłane przez kontrahentów, nie doszło do zrealizowania transakcji. Zainteresowany wprawdzie sporządził faktury VAT, jednak nie zostały one wprowadzone do obrotu prawnego.”

Zbieżny punkt widzenia z organami podatkowymi mają w tej sprawie również sądy administracyjne. Przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w wyroku z dnia 28 kwietnia 2009 r. (sygn. I SA/Lu 752/08) stwierdził, iż „o wprowadzeniu faktury do obrotu prawnego można mówić niewątpliwie wówczas, gdy została ona odebrana przez nabywcę, co oznacza, że w takim przypadku, wystawca faktury nie ma już możliwości dokonania jej anulowania, a może tylko dokonać jej korekty na zasadach określonych stosownymi przepisami np. skorygować ją do „0”. Nie może budzić przy tym wątpliwości, że pojęcia „wprowadzenie do obrotu” nie można rozumieć inaczej, jak tylko przez fakt ich doręczenia kontrahentowi.”

Powyższe oznacza, iż samo fizyczne sporządzenie dokumentu faktury nie oznacza jej wystawienia. Dopiero dostarczenie faktury do jej adresata oznacza jej wystawienie, będące wypełnieniem nałożonego na podatnika obowiązku wystawienia faktury na okoliczność dokonania sprzedaży, o której mowa w 106b ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku VAT.

Biorąc pod uwagę przedstawiony w niniejszym wniosku stan faktyczny, z którego wynika, iż sporządzone przez Spółkę faktury nie zostały dostarczone do wskazanego na nich nabywcy ((...) wyraźnie zaprzeczyła jakoby posiadała jakiekolwiek dokumenty rozrachunkowe, w tym faktury, związane z kwestionowanym Zamówieniem), należy uznać, iż sporządzone na okoliczność analizowanych dostaw faktury nie zostały przez Spółkę wystawione, gdyż nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego. Okoliczność ta przesądza o braku konieczności, jak również możliwości, wystawienia przez Spółkę korekt do uprzednio sporządzonych faktur przeznaczonych dla (...).

Powyższe oznacza, iż skorygowanie przez Spółkę bezpodstawnie zadeklarowanej podstawy opodatkowania oraz należnego podatku VAT z tytułu niezrealizowanych dostaw towarów na rzecz (...) . powinno nastąpić w inny sposób aniżeli w drodze wystawienia faktur korygujących i ujęcia ich w rejestrach VAT.

W praktyce przyjęło się, iż faktury sporządzone, lecz niewprowadzone do obrotu prawnego (tj. niewystawione), mogą zostać przez podatnika anulowane, w szczególności poprzez przekreślenie treści faktury oraz naniesienie odpowiedniej adnotacji, co uniemożliwiać będzie ponowne posłużenie się tym dokumentem.

Ugruntowaniem przyjętego przez podatników w praktyce rozwiązania było zaaprobowanie instytucji „anulowania faktur” przez sądy administracyjne. Przykładowo, w orzeczeniu z dnia 23 sierpnia 2012 r. (sygn. I FSK 1688/11) Naczelny Sąd Administracyjny wyraził następujące stanowisko: „Możliwość anulowania faktur (rachunków uproszczonych), mimo że nie jest dopuszczona wyraźnie przez u.p.t.u., należy zaaprobować jako praktyczną i realną drogę „wycofania się” podatnika z błędnego wystawienia dokumentu rozliczeniowego. Jednak powinna ona dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych (faktur, rachunków uproszczonych), które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu”. Wcześniej NSA zaprezentował analogiczny pogląd na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług w orzeczeniu z dnia 19 grudnia 2000 r. (sygn. III SA/1715/99).

W zakresie sposobu anulowania faktury wypowiedział się przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 27 listopada 2015 r. (sygn. ILPP1/4512-1-658/15-5/JSK), stwierdzając, iż „anulowanie faktur powinno odbyć się poprzez opatrzenie faktur odpowiednią adnotacją o przyczynie i okolicznościach anulowania i pozostawienie ich w dokumentacji podatkowej.” Zaprezentowany pogląd organ ten powtórzył również w interpretacji indywidualnej z dnia 7 kwietnia 2016 r. (sygn. ILPP1/4512-1-43/16-2/AP) wskazując, iż „W praktyce jednak - jak wskazano wyżej, w drodze wyjątku - jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonania na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie.”

Podsumowując dotychczasowe rozważania Wnioskodawca pragnie przywołać fragment interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 27 września 2013 r. (sygn. IPTPP4/443- 462/13-2/BM), w której organ podatkowy wskazał, iż „anulowanie faktury VAT dopuszczalne jest przy zachowaniu łącznie dwóch warunków:

anulować można jedynie fakturę wystawioną w związku z transakcją, która faktycznie nie miała miejsca (czyli faktura taka nie dokumentuje sprzedaży),

anulować tylko taką fakturę, której nie wprowadzono do obrotu, czyli nie wręczono jej skutecznie nabywcy.”

Zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanym przypadku spełnione są ww. przesłanki warunkujące prawo do anulowania faktur sporządzonych przez Spółkę w odniesieniu do dostaw towarów na rzecz (...) .., gdyż:

faktury nie zostały wystawione tj. nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego (faktury zostały wprawdzie przekazane Współpracownikowi, jednak nie miał on żadnych uprawnień do działania w imieniu i na rzecz (...) ..),
(...) .. oświadczyła na piśmie, iż nie posiada jakichkolwiek dokumentów rozrachunkowych (a więc również faktur) związanych ze sfałszowanym Zamówieniem,
dostawy stojaków na rzecz(...) nie miały miejsca i nie zostaną zrealizowane również w przyszłości, co wynika z oświadczenia tego podmiotu, w którym wyraźnie stwierdza się, iż (...) .. tych stojaków nie zamawiała i nie użytkuje tego typu stojaków w swoich zakładach produkcyjnych (sporządzone faktury dokumentują czynności rzeczywiście niedokonane, co do których nie powstał obowiązek podatkowy),
Spółka nie otrzymała i nie otrzyma należności wynikających z kwestionowanych faktur,
uniemożliwienie Spółce anulowania sporządzonych faktur będzie oznaczało obciążenie jej wartością wskazanego na nich podatku VAT, pomimo tego, że w sprawie nie zaistniały okoliczności rodzące obowiązek podatkowy na gruncie podatku od towarów i usług,
nie ma ryzyka posłużenia się tymi fakturami i odliczenia podatku VAT przez wskazanego na tych dokumentach nabywcę, gdyż faktury te nie zostały dostarczone do (...),
zdarzenie to (tj. anulowanie faktur) będzie miało charakter incydentalny (podobna praktyka nie była do tej pory stosowana przez Wnioskodawcę).

Spółka co prawda ujęła sporządzone faktury w swoich deklaracjach podatkowych oraz prowadzonych rejestrach sprzedaży VAT, jednak nie dokumentują one w istocie żadnego zdarzenia gospodarczego. Jeżeli faktura nie dokumentuje rzeczywistej dostawy w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku VAT, to nie rodzi ona obowiązku zapłaty podatku z uwagi na brak powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

W związku z niesłusznie zadeklarowanym podatkiem VAT z tytułu dostaw stojaków, które nie miały miejsca, Wnioskodawca uważa, iż w celu usunięcia tego błędu powinien anulować sporządzone faktury VAT oraz dokonać korekt deklaracji VAT za okresy rozliczeniowe, w których przedmiotowe faktury (następnie anulowane) zostały rozliczone, poprzez obniżenie odpowiednio kwoty zadeklarowanych podstaw opodatkowania oraz podatku należnego, a także skorygowania rejestru sprzedaży VAT. Wskutek bowiem zadeklarowania przez Wnioskodawcę sporządzonych, a następnie anulowanych faktur, dojdzie do zawyżenia zobowiązania podatkowego za okresy, w których przedmiotowe faktury zostały rozliczone.

Pogląd Spółki znajduje oparcie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 grudnia 2011 r. (sygn. IPPP1/443-1398/11-2/ISZ), w której organ interpretacyjny potwierdził, iż „Spółka uprawniona jest do anulowania pierwotnie wystawionych faktur poprzez ich przekreślenie wraz z odpowiednią adnotacją oraz skorygowania obrotu i podatku należnego z nich wynikającego w miesiącu ich wystawienia.”

Analogiczne stanowisko zaprezentował również Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 13 czerwca 2012 r. (sygn. IBPP2/443-253/12/ICZ) wskazując, iż „Wnioskodawca w celu usunięcia błędu winien dokonać korekty deklaracji VAT za te miesiące, w których faktury VAT zostały rozliczone, poprzez obniżenie odpowiednio kwoty zadeklarowanej podstawy opodatkowania oraz podatku należnego. Z uwagi na uznanie, iż Wnioskodawca ma możliwość dokonania anulowania faktur VAT, to jest on również upoważniony do zmniejszenia podatku należnego wykazanego pierwotnie w deklaracjach VAT-7 za okres rozliczeniowy, w którym wykazano wartości wynikające z anulowanych faktur VAT, poprzez złożenie korekty deklaracji VAT-7 oraz skorygowania rejestru sprzedaży.”

W związku z przedstawioną argumentacją, Wnioskodawca wyraża przekonanie, iż Spółka jest uprawniona do anulowania faktur VAT wystawionych w związku z realizacją Zamówienia, które okazało się być fałszywe, a tym samym do skorygowania podstawy opodatkowania oraz należnego podatku VAT uprzednio zadeklarowanego z tytułu dostaw stojaków, które nie miały miejsca.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. (...)

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy – przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez sprzedaż natomiast – na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jak wynika z art. 2 pkt 31 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o fakturze – rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Z regulacji art. 29a ust. 13 ustawy wynika, że w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Z literalnej wykładni cytowanego art. 29a ust. 13 ustawy, wynika, że warunkiem obniżenia przez sprzedawcę kwoty podstawy opodatkowania oraz podatku należnego na podstawie wystawionej faktury korygującej jest posiadanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę (z zastrzeżeniem art. 29a ust. 15 ustawy).

Oznacza to, że faktura korygująca musi dotrzeć do nabywcy, a nabywca musi potwierdzić jej otrzymanie, by wystawca miał możliwość obniżenia podatku należnego w związku z jej wystawieniem. Dopiero posiadanie takiego potwierdzenia uprawnia sprzedawcę do stosownego obniżenia podstawy opodatkowania oraz podatku należnego.

Jak stanowi art. 29a ust. 14 ustawy, przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

Ponadto, na podstawie art. 29a ust. 15 ustawy, warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę nie stosuje się w przypadku:

eksportu towarów i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów;
dostawy towarów i świadczenia usług, dla których miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju;
sprzedaży: energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy;
gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Elementy, jakie powinna zawierać faktura, zostały wymienione w art. 106e ustawy.

W myśl art. 108 ust. 1 ustawy – w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa.

Prawidłowość materialno-prawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Podatnik wystawia fakturę m.in. w przypadku sprzedaży towaru lub usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Faktura jest zatem dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego.

Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura VAT sporządzona, a niewprowadzona do obrotu prawnego (faktura anulowana), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy.

Należy zauważyć, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur. W praktyce jednak – w drodze wyjątku – jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Należy jednak w tym miejscu podkreślić, że anulowanie faktur powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego.

Anulowanie faktury powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Ponadto, podatnik powinien dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych. W przypadku anulowania faktury sprzedawca (wystawca faktury) winien posiadać w swojej dokumentacji zarówno kopię, jak i oryginał dokumentu sprzedaży z dokonaną na nich adnotacją unieważniającą fakturę, która uniemożliwi ich powtórne wydanie i wykorzystanie. Zatem, anulowanie faktury dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną.

Natomiast, gdy po wystawieniu faktury następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy, to w takiej sytuacji ustawodawca wskazuje na możliwość skorygowania takiej faktury poprzez wystawienie faktury korygującej.

Należy zauważyć, że faktury korygujące są specyficznym rodzajem faktur. Celem ich wystawienia jest doprowadzenie faktury pierwotnej do stanu odpowiadającego rzeczywistości. Warunkiem obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego na podstawie wystawionej faktury korygującej jest posiadanie przez wystawcę potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę.

Na podstawie art. 106j ust. 1 ustawy, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

W świetle art. 106j ust. 2 ustawy, faktura korygująca powinna zawierać:

wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo wyraz „KOREKTA”;
numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
1. określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6,
2. nazwę (rodzaj) towaru lub i usługi objętych korektą;
przyczynę korekty;
jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.

Jak wskazano wyżej celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych. Jeżeli po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Fakturę korygującą wystawia się m.in. w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Jednakże dokonanie korekty faktury jest możliwe jedynie w przypadku, gdy pierwotna faktura została wprowadzona do obrotu prawnego, tzn. została przyjęta (odebrana) przez nabywcę towaru lub usługi.

Należy podkreślić, że potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez nabywcę powoduje akceptację zmiany wartości zawartych na fakturze i daje prawo do takiego obniżenia. Faktura korygująca bez potwierdzenia jej odbioru nie spełnia powyższej przesłanki i nie stanowi wystarczającej podstawy do obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2015 r. Spółka otrzymała zlecenie produkcji i montażu stojaków stalowych do serowni wystawione przez (...) z siedzibą w (...) . (Zamawiający ). Przedmiotowe zlecenie zawierało m in. numer zamówienia, dane Zamawiającego, adres odbiorcy, warunki płatności, numer identyfikacji podatkowej Zamawiającego, przedmiot zlecenia oraz określało pozostałe warunki dostawy (Zamówienie). Zamówienie było również opatrzone ręcznymi podpisami oraz pieczęciami Prezesa Zarządu Zamawiającego oraz przedstawiciela Wydziału Mechanicznego Zamawiającego. Do Zamówienia dołączone było pismo podpisane przez Kierownika Wydziału ds. Inwestycji i Remontów Zamawiającego, specyfikujące m in. detale stojaków, terminy dostaw i sposób odbioru wyrobów oraz rysunki techniczne, zawierające projekty wykonawcze stojaków wraz z wymiarami. Dokument Zamówienia został przekazany Spółce przez jej współpracownika Pana T. C. (Współpracownik), który w przeszłości aranżował Spółce również inne zlecenia produkcyjne.

W związku z przedłużającym się terminem odbioru wyprodukowanych stojaków oraz nieregulowaniem przez Zamawiającego należności wynikających z wystawionych przez Spółkę faktur, Wnioskodawca wysłał do Zamawiającego pismo, w którym zapytał m.in. o to, czy w jego posiadaniu znajdują się dokumenty rozrachunkowe takie jak faktury, które Spółka wystawiła na okoliczność realizacji Zamówienia, czy dokumenty te trafiły w ogóle do Zamawiającego oraz czy dokumenty te zostały ujęte w jego ewidencji księgowej. W otrzymanej odpowiedzi (pismo z dnia 2 listopada 2016 r.) Dyrektor ds. Produkcji i Techniki Zamawiającego oznajmił, iż(...) nie zamawiała w Spółce żadnych stojaków do serowni. Zgodnie z przesłanymi wyjaśnieniami zamówienie o numerze analogicznym jak te widniejące na otrzymanym przez Spółkę dokumencie Zamówienia zostało złożone przez (...) w zupełnie innej firmie i dotyczy zupełnie innych materiałów. Według pełnomocnika zarządu Zamawiającego stojaków widniejących na rysunkach dołączonych do Zamówienia (...) nigdy i nigdzie nie zamawiała, gdyż tego typu stojaki nie są w (...) .. stosowane. Z otrzymanej odpowiedzi wynikało również, iż Pan T.C. (tj. Współpracownik) nie miał i nie ma żadnych upoważnień do działania na rzecz (...) Ponadto, w przedmiotowym piśmie stwierdzono, iż (...) . nie posiada żadnych dokumentów rozrachunkowych dotyczących tej sprawy. W ocenie (...) .. Zamówienie, na które Spółka powołała się w przesłanym piśmie, jest fałszywe (podrobione).

W reakcji na otrzymaną odpowiedź ze (...) .Wnioskodawca zażądał od Współpracownika natychmiastowych wyjaśnień oraz zwrotu przekazanych mu faktur wystawionych na (...) .. Współpracownik przyznał się do sfałszowania dokumentu Zamówienia oraz dołączonej specyfikacji, jednak do tej pory nie zwrócił Spółce wspomnianych faktur.

W związku z powyższym opisem sprawy, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy Spółka jest uprawniona do anulowania faktur wystawionych w związku z realizacją zamówienia, które okazało się fałszywe, a tym samym do skorygowania podstawy opodatkowania oraz należnego podatku VAT, zadeklarowanego z tytułu dostaw stojaków, które nie miały miejsca.

Jak już wskazano, przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur. W praktyce jednak – w drodze wyjątku – jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonania na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Należy jednak w tym miejscu podkreślić, że anulowanie faktur powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego lub też dotyczy przypadków, w których faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną.

Niewprowadzenie faktury do obrotu prawnego może mieć miejsce gdy faktura nie zostanie wysłana do kontrahenta, bądź gdy faktura zostanie wysłana, ale nie zostanie odebrana przez kontrahenta, bądź gdy faktura zostanie wysłana i odebrana, a następnie odesłana przez kontrahenta (w taki sposób, że podatnik posiada oba egzemplarze faktur - oryginał i kopię - a kontrahent nie uwzględnił faktury w swoich ewidencjach) a jednocześnie nie doszło do zrealizowania transakcji (świadczenia usługi, dostawy towarów).

Podatnik powinien dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych. W przypadku anulowania faktury sprzedawca (wystawca faktury) powinien posiadać w swojej dokumentacji zarówno kopię, jak i oryginał dokumentu sprzedaży z dokonaną na nich adnotacją unieważniającą fakturę, która uniemożliwi ich powtórne wydanie i wykorzystanie.

W analizowanej sprawie dokumenty dotyczące zlecenia produkcji i montażu stojaków dla (...) zostały dostarczone Wnioskodawcy przez Współpracownika, który w przeszłości aranżował już Spółce inne zlecenia produkcyjne. Wystawione przez Wnioskodawcę faktury dokumentujące poszczególne etapy Zamówienia również przekazane zostały Współpracownikowi, który miał za zadanie dostarczyć je Zamawiającemu.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca nie posiada oryginałów wystawionych w listopadzie 2015 r., grudniu 2015 r. oraz styczniu 2016 r. faktur, dokumentujących poszczególne etapy Zamówienia. Współpracownik kontrahenta, który przyznał się do sfałszowania dokumentu Zamówienia oraz dołączonej specyfikacji, nie zwrócił Spółce wspomnianych faktur.

Tym samym należy uznać, że przedmiotowe faktury zostały wprowadzone do obrotu i nie ma tu znaczenia fakt, że wspomnianych faktur nie posiada kontrahent Wnioskodawcy, lecz nieuczciwy Współpracownik, który jak się okazało nie miał uprawnień do działania na rzecz (...) Na powstanie obowiązku podatkowego nie ma wpływu fakt, że faktury trafiły do podmiotu, który jak wynika z okoliczności sprawy – nie ma nic wspólnego z opisaną transakcją.

Należy zauważyć, że przepisy podatkowe nie regulują stosunków cywilnoprawnych (zasad zawierania umów cywilnoprawnych, porozumień), ani nie mają wpływu na ich treść. Zgodnie bowiem z zasadą swobody umów, to strony umowy rozstrzygają m.in. zasady rozliczeń z tytułu zawarcia umów cywilnoprawnych.

Mając zatem na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że w sytuacji gdy faktury będące przedmiotem wniosku zostały sporządzone, wprowadzone do obiegu i nadal pozostają w obrocie gospodarczym, to Wnioskodawca nie ma możliwości anulowania powyższych faktur, wystawionych w związku z realizacją poszczególnych etapów opisanego Zamówienia. Wnioskodawca nie ma tym samym prawa do skorygowania podstawy opodatkowania oraz należnego podatku VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie jest nieprawidłowe.

Ponadto tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania Wnioskodawcy). Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być –zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy podkreślić że wskazane interpretacje indywidualne nie dotyczą stanów faktycznych tożsamych do sprawy będącej przedmiotem wniosku.

Tut. organ pragnie zauważyć również, że na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie mogą wpłynąć powołane wyroki NSA. Przytoczone wyroki są rozstrzygnięciami w konkretnej sprawie, osadzonymi w określonym stanie faktycznym i tylko do niego się zawężają. Należy zwrócić uwagę, że Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę.

Interpretacja dotyczy przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedmiotowym stanie faktycznym.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin