Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4015.152.2020.3.ASZ
z 28 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 20 października 2020 r. (data wpływu – 20 października 2020 r.), uzupełnionym 18 stycznia 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi wynikającej z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 października 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi wynikającej z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 08 stycznia 2021 r. znak: 0111-KDIB2-3.4014.337.2020.2.ASZ, 0111-KDIB2-3.4015.152.2020.2.ASZ oraz 0113-KDIPT2-2.4011.872.2020.3.AKU wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 18 stycznia 2021 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W 2017 r., po uzyskaniu postanowienia o nabyciu spadku po zmarłych dziadkach – M.L. (data zgonu: 11 maja 2005 r.) i U.L. (data zgonu: 23 marca 2017 r.). Wnioskodawczyni dokonała zgłoszenia, nie później niż w terminie 6 miesięcy, nabycia spadku w Urzędzie Skarbowym. Spadkodawcy pozostawili po sobie odrębne testamenty, w których powołali Wnioskodawczynię do całości spadku, a w skład masy spadkowej wchodzi mieszkanie (35 m²), które dziadkowie nabyli do małżeńskiej wspólności majątkowej dnia 27 grudnia 1988 r. w drodze kupna od Miasta K.

Wnioskodawczyni otrzymała decyzję o całkowitym zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn po zmarłej babci wyczerpując przesłanki całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Następnie w 2019 r. została wezwana do Urzędu Skarbowego celem zgłoszenia nabycia spadku po dziadku. Jak się okazało, nie rozstrzygnięto tej kwestii w 2017 r. Tym razem w sprawie zastosowano ulgę podatkową przewidzianą w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w kwocie 125.000,00 zł, tzw. ulgę mieszkaniową. Na tej podstawie, korzystając z ulgi mieszkaniowej, Wnioskodawczyni nie zapłaciła również podatku od części nabytej w drodze dziedziczenia po zmarłym dziadku.

W odziedziczonym po dziadkach mieszkaniu Wnioskodawczyni zamieszkuje od dnia 14 maja 2019 r., będąc zameldowana na pobyt stały. Ponieważ obecnie zamieszkiwane przez nią mieszkanie (35 m²) jest za małe dla rodziny 2 plus 2, a lada dzień dla rodziny 2 plus 3, Wnioskodawczyni chciałaby dokonać zamiany mieszkań ze swoją siostrą bez dopłat z żadnej ze stron. Siostra Wnioskodawczyni na podstawie darowizny rodziców nabyła mieszkanie większe (52 m²) w 2017 r. Zbycie w drodze zamiany lokali mieszkalnych nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W mieszkaniu nabytym w drodze zamiany Wnioskodawczyni zamierza zamieszkać na stałe, więc okres zamieszkania w obu lokalach (nabytym w drodze spadku oraz nabytym w drodze zamiany) będzie wynosił powyżej 5 lat.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w przypadku zamiany Wnioskodawczyni utraci ulgę mieszkaniową stwierdzoną decyzją urzędu skarbowego z dnia 22 maja 2019 r. i będzie musiała zapłacić podatek od spadków i darowizn po zmarłym dziadku wraz z odsetkami?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie utraci ulgi podatkowej przyznanej decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 22 maja 2019 r., ponieważ Wnioskodawczyni decydując się na zamieszkanie w mieszkaniu nabytym tytułem zamiany i będąc zameldowana tam na pobyt stały zaspokaja tym samym aktualne i faktyczne potrzeby mieszkaniowe i łącznie będzie zamieszkiwać w mieszkaniu nabytym w spadku oraz w mieszkaniu nabytym tytułem zamiany powyżej 5 lat, zgodnie z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawczyni zajęta na gruncie podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania prawa do ulgi określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Należy zaznaczyć, że opisane we wniosku nabycie tytułem dziedziczenia, co do którego Wnioskodawczyni skorzystała z ulgi z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nastąpiło w dacie śmierci jej dziadka, tj. w maju 2005 r. W niniejszej sprawie będą miały zatem zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2006 r., Nr 222, poz. 1629, ze zm.) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r., stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym w dacie 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1514, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Stosownie do treści art. 5 i art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy, przy nabyciu w drodze dziedziczenia, ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych oraz powstaje z chwilą przyjęcia spadku.

Stosownie do art. 16 ust. 1 ww. ustawy, w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym:

1. w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej,
2. w drodze spadku przez osoby zaliczane do II grupy podatkowej,
3. w drodze spadku przez osoby zaliczane do III grupy podatkowej, sprawujące przez co najmniej dwa lata opiekę nad wymagającym takiej opieki spadkodawcą, na podstawie umowy zawartej z nim przed organem gminy,

-nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

W myśl art. 16 ust. 2 analizowanej ustawy, ulga, o której mowa w ust. 1, przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki:

1. spełniają wymogi określone w art. 4 ust. 4 (tj. jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej);
   
2. nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
   
3. nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
   
4. nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;
   
5. będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat:
   
   1. od dnia złożenia zeznania podatkowego – jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku,
   2. od dnia zamieszkania w nabytym lokalu lub budynku – jeżeli nabywca zamieszka w ciągu roku od dnia złożenia zeznania podatkowego.
   
   
   

W związku z powyższym stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą mieszkać w uzyskanej nieruchomości przez 5 lat.

Jednakże, w myśl postanowień art. 16 ust. 7 omawianej ustawy, nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.

Pomimo nie sprecyzowania w akcie prawnym, co należy rozumieć przez „konieczność zmiany warunków mieszkaniowych” należy przyjąć, że może to być jedynie wyjątkowa sytuacja życiowa podatnika. Innymi słowy winna ona mieć charakter obiektywny i imperatywny. Dla spełnienia tej przesłanki nie wystarczy zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych. Będzie nią również zmiana miejsca pracy, choroba spadkobiercy/obdarowanego lub członków jego najbliższej rodziny z nim zamieszkujących. Innymi słowy każda sytuacja, która uniemożliwia dalszą egzystencję w nabytej nieruchomości.

Podkreślić należy, że powołane powyżej przykłady ilustrujące „konieczność zmiany warunków mieszkaniowych” nie wyczerpują wszystkich okoliczności mieszczących się w zakresie przedmiotowym użytego przez ustawodawcę zwrotu, bowiem każda sytuacja w jakiej znajduje się podatnik winna być rozpatrywana indywidualnie. Niemniej jednak wskazać należy, że konieczna zmiana warunków lub miejsca zamieszkania występuje wówczas, gdy korzystający z ulgi obdarowany/spadkobierca z uwagi na zaistniałą sytuację życiową nie może dłużej zamieszkiwać w nabytej w darowizny/spadku nieruchomości. Z koniecznością taką mamy do czynienia przykładowo, jeśli warunki mieszkaniowe wymagają poprawy.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi wynikającą z art. 16 ust. 7 ww. ustawy jest nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zbycia lokalu darowanego/dziedziczonego. Ustawodawca jednoznacznie określił kolejność czynności jakie należy wykonać, w przypadku uzasadnionym wyjątkową i nieodzowną potrzebą zmiany warunków mieszkaniowych. Z koniecznością taką mamy do czynienia przykładowo, jeśli warunki mieszkaniowe wymagają poprawy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w 2017 r., po uzyskaniu postanowienia o nabyciu spadku po zmarłych dziadkach − Marianie (data zgonu: 11 maj 2005 r.) i Urszuli (data zgonu: 23 marca 2017 r.), Wnioskodawczyni dokonała zgłoszenia, w terminie 6 miesięcy, nabycia spadku w Urzędzie Skarbowym. Spadkodawcy pozostawili po sobie odrębne testamenty, w których powołali Wnioskodawczynię do całości spadku, a w skład masy spadkowej wchodzi mieszkanie (35m²), które dziadkowie nabyli do małżeńskiej wspólności majątkowej dnia 27 grudnia 1988 r. w drodze kupna od Miasta. Wnioskodawczyni otrzymała decyzję o całkowitym zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn po zmarłej babci. Następnie w 2019 r. została wezwana do Urzędu Skarbowego celem zgłoszenia nabycia spadku po dziadku. Tym razem w sprawie zastosowano ulgę podatkową przewidzianą w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w kwocie 125.000,00 zł, tzw. ulgę mieszkaniową. Na tej podstawie, korzystając z ulgi mieszkaniowej, Wnioskodawczyni nie zapłaciła również podatku od części nabytej w drodze dziedziczenia po zmarłym dziadku. W odziedziczonym po dziadkach mieszkaniu Wnioskodawczyni zamieszkuje od dnia 14 maja 2019 r. będąc zameldowana na pobyt stały. Ponieważ obecnie zamieszkiwane przez nią mieszkanie (35 m²) jest za małe dla rodziny 2 plus 2, a lada dzień dla rodziny 2 plus 3, Wnioskodawczyni chciałaby dokonać zamiany mieszkań ze swoją siostrą bez dopłat z żadnej ze stron. Siostra Wnioskodawczyni na podstawie darowizny rodziców nabyła mieszkanie większe (52 m²) w 2017 r. W mieszkaniu nabytym w drodze zamiany Wnioskodawczyni zamierza zamieszkać na stałe, więc okres zamieszkania w obu lokalach (nabytym w drodze spadku oraz nabytym w drodze zamiany) będzie wynosił powyżej 5 lat.

Biorąc pod uwagę przedstawione przez Wnioskodawczynię zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że skoro zbycie mieszkania nabytego w spadku (zamiana na inne) nastąpi ze względu na uzasadnioną konieczność poprawy dotychczasowych trudnych warunków mieszkaniowych Wnioskodawczyni i jej rodziny, to po spełnieniu pozostałych warunków wymienionych w art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn – Wnioskodawczyni zachowa prawo do ulgi mieszkaniowej uzyskanej na podstawie art. 16 ww. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.