Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-1.4011.184.2021.2.MAP
z 13 maja 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni – przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2021 r. (data wpływu 8 lutego 2021 r.), uzupełnionym pismem, które wpłynęło w dniu 20 kwietnia 2021 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 lutego 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 12 kwietnia 2021 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.184.2021.1.MAP, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h powołanej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano za pośrednictwem Poczty … w dniu 12 kwietnia 2021 r. (data doręczenia 15 kwietnia 2021 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła powyższy wniosek pismem, które wpłynęło 20 kwietnia 2021 r., nadanym za pośrednictwem operatora pocztowego w dniu 19 kwietnia 2021 r.

We wniosku po jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W 1999 r. mąż Wnioskodawczyni został jedynym właścicielem nieruchomości położonej w …, stanowiącej działkę gruntu o powierzchni 2 550 m² wraz z posadowionym na niej ponad 100-letnim budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej 469 m² oraz murowanym, wolnostojącym garażem o powierzchni 40 m². Budynek od 2001 r. w części (294,85 m²) był wykorzystywany dla celów działalności gospodarczej w zakresie krótkoterminowego zakwaterowania, natomiast w pozostałej części (102,05 m²) dla celów mieszkalnych.

W dniu 1 kwietnia 2014 r. Wnioskodawczyni nabyła w drodze darowizny od męża przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny – firmę … . W skład przedsiębiorstwa wchodziła poza ruchomościami, wierzytelnościami, także m.in. rzeczona nieruchomość stanowiąca działkę gruntu, zabudowaną wspomnianym wyżej budynkiem mieszkalnym i garażem.

W okresie od dnia 1 kwietnia 2014 r. do dnia 31 października 2019 r. Wnioskodawczyni prowadziła w tym miejscu działalność gospodarczą sklasyfikowaną według PKD 55.10.Z - jako „obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkoterminowego zakwaterowania” polegającą na krótkoterminowym wynajmie pokoi. Budynek w dalszym ciągu w części (294,85 m²) był wykorzystywany dla celów działalności gospodarczej w zakresie krótkoterminowego zakwaterowania, natomiast w pozostałej części (102,05 m²) dla celów mieszkalnych. Część mieszkalna budynku oraz garaż nie były wykorzystywane w działalności. Część mieszkalna, z uwagi na to, że Wnioskodawczyni mieszkała w …, była niezamieszkała. Budynek w części przeznaczonej do prowadzenia działalności gospodarczej był wprowadzony do ewidencji środków trwałych i amortyzowany. Działka gruntu oraz garaż nie były wprowadzane do ewidencji i nie były amortyzowane.

Z uwagi na szkody górnicze od dnia 1 listopada 2019 r. Wnioskodawczyni zmuszona została do zamknięcia całego budynku i zawieszenia działalności. Odwiesiła ją chwilowo w marcu 2020 r., jednak faktycznie kontynuuje ją od dnia 4 maja 2020 r. pod dotychczasową nazwą, ale w zakresie sklasyfikowanym symbolem PKD 47.71.Z - sprzedaż detaliczna odzieży prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach. Działalność polega na sprzedaży odzieży. Wnioskodawczyni prowadzi ją w … . W CEIDG najpierw wskazała miejsce prowadzenia działalności na … a następnie wykreśliła miejsce prowadzenia działalności w … . Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w … decyzją z dnia 27 kwietnia 2020 r. nakazał umieścić informację o wyłączeniu z użytkowania obiektu budowlanego, odłączyć media, umieścić na budynku informację o stanie zagrożenia ludzi lub mienia oraz o zakazie jego użytkowania. Decyzji nadał rygor natychmiastowej wykonalności. Natomiast decyzją z dnia 29 września 2020 r. nakazał rozebrać wszystkie budynki (wraz z garażem) i uporządkować teren rozbiórki nie później niż do dnia 30 czerwca 2021 r. Po przeprowadzeniu rozbiórki, tj. po dniu 30 czerwca 2021 r., Wnioskodawczyni zamierza sprzedać niezabudowaną już wówczas działkę. Dokumentację księgową prowadzi i prowadziła w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Rozlicza się na zasadach ogólnych. Od dnia 10 grudnia 2019 r. budynek jest wycofany z ewidencji środków trwałych z uwagi na brak możliwości kontynuowania działalności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż po dniu 30 czerwca 2021 r. niezabudowanej działki gruntu, nabytej 1 kwietnia 2014 r. w drodze darowizny, jako składnika majątkowego zorganizowanego przedsiębiorstwa, spowoduje powstanie przychodu (dochodu) podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), odpłatne zbycie nieruchomości może stanowić przychód ze źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lub w art. 10 ust. 1 pkt 3 (działalność gospodarcza).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Ponieważ budynek w części był wykorzystywany dla celów mieszkalnych (nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej), zatem sprzedaż tej części nieruchomości, która nastąpi po dniu 30 czerwca 2021 r., tj. po upływie 5 lat od daty nabycia, nie podlega na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu.

Stosownie do art. 10 ust. 3 cyt. ustawy, przepisy ust. 1 pkt 8 mają zastosowanie do odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

Oznacza to, że przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości wykorzystywanej w działalności gospodarczej może zostać zaliczony do źródła przychodów, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 cyt. ustawy, gdy spełnione są następujące przesłanki:

• nieruchomość nie może być przedmiotem odpłatnego zbycia w wykonywaniu działalności gospodarczej,
  

• nieruchomość nie może być nieruchomością niemieszkalną wykorzystywaną w tej działalności.
  
  

W przypadku gdy co najmniej jedna z ww. przesłanek nie zostanie spełniona, wówczas przychód ze sprzedaży nieruchomości podlega zaliczeniu do odrębnego źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W świetle art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Z kolei, przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

1. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1 500 zł,
3. składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
4. składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

-wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 14 ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie. Przepis art. 30e stosuje się odpowiednio.

Stosownie do treści art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących środkami trwałymi - ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. a), środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Literalna wykładnia przywołanego przepisu art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych każe go odczytywać w oparciu o regułę, w której do przychodu z działalności gospodarczej zalicza się przychód z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą składników majątku będących środkami trwałymi, składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1 ww. ustawy (składniki majątku, od których podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych), z wyłączeniem składników majątku o określonej wartości początkowej, a także wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Dokonując dekodowania przywołanych regulacji prawnych drogą wykładni językowej, należy przyznać, że racjonalny ustawodawca w sposób klarowny oraz jednoznaczny określił dwie przesłanki, których spełnienie spowoduje uznanie przychodu z odpłatnego zbycia składnika majątkowego za przychód z działalności gospodarczej:

1. odpłatne zbycie musi dotyczyć środka trwałego albo wartości niematerialnych i prawnych (przesłanka pierwsza),
2. podlegające ujęciu w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (przesłanka druga).
   
   

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych posługuje się pojęciem środka trwałego, nie wprowadzając jego definicji legalnej. Dla ustalenia, czy dany składnik majątkowy stanowi środek trwały, należy posłużyć się Klasyfikacją Środków Trwałych zawartą w załączniku do rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) z dnia 3 października 2016 r. (Dz. U. z 2016 r., poz. 1864). Rozporządzenie, poza odesłaniem do definicji legalnej zawartej w ustawie o rachunkowości, zawiera także otwarty katalog środków trwałych, do których zalicza się w szczególności: - nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego (...). Tym samym na gruncie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego pierwsza przesłanka uznania przychodu ze sprzedaży gruntu za przychód z działalności gospodarczej jest spełniona.

Obowiązek ewidencjonowania środków trwałych wywodzony jest z art. 22d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, „Składniki majątku, o których mowa w art. 22a-22c, z wyłączeniem składników wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4.”

Z pkt 1 art. 22c ww. ustawy wynika natomiast, że składnikami majątku, które należałoby wprowadzić do ewidencji środków trwałych są grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów.

Podkreślenia wymaga, że norma prawna wyrażona w zdaniu pierwszym art. 22d ust. 2, nie ma charakteru bezwzględnie obowiązującej (ius cogens). Ustawodawca w zdaniu drugim uczynił ukłon w stronę podatników dając im możliwość decydowania, co do późniejszego ujmowania składników majątku w ewidencji środków trwałych. W konsekwencji może się zdarzyć tak, że prowadzący działalność gospodarczą odłoży na „późniejszy termin” ujawnienie w ewidencji środków trwałych składnika majątkowego przyjętego do użytkowania. Może się też zdarzyć i tak, że przed jego wprowadzeniem do ewidencji dokona jego zbycia.

Ponieważ w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym grunt nie został ujęty w ewidencji środków trwałych, wobec tego nie została spełniona druga przesłanka, o której mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, w ocenie Wnioskodawczyni sprzedaż gruntu nie spowoduje powstania przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1426, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. przez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku).

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z treści wniosku wynika, że:

• w 1999 r. mąż Wnioskodawczyni został jedynym właścicielem nieruchomości, stanowiącej działkę gruntu o powierzchni 2 550 m² wraz z posadowionym na niej ponad 100-letnim budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej 469 m² oraz murowanym, wolnostojącym garażem o powierzchni 40 m². Budynek od 2001 r. w części (294,85 m²) był wykorzystywany dla celów działalności gospodarczej w zakresie krótkoterminowego zakwaterowania, natomiast w pozostałej części (102,05 m²) dla celów mieszkalnych.
  

• 1 kwietnia 2014 r. Wnioskodawczyni nabyła w drodze darowizny od męża przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy Kodeks cywilny - firmę … . W skład przedsiębiorstwa wchodziła poza ruchomościami, wierzytelnościami, także m.in. rzeczona nieruchomość stanowiąca działkę gruntu, zabudowaną wspomnianym wyżej budynkiem mieszkalnym i garażem.
  

• od dnia 1 kwietnia 2014 r. do dnia 31 października 2019 r. Wnioskodawczyni prowadziła w tym miejscu działalność gospodarczą sklasyfikowaną według PKD 55.10.Z - jako „obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkoterminowego zakwaterowania” polegającą na krótkoterminowym wynajmie pokoi. Budynek w dalszym ciągu w części (294,85 m²) był wykorzystywany dla celów działalności gospodarczej w zakresie krótkoterminowego zakwaterowania, natomiast w pozostałej części (102,05 m²) dla celów mieszkalnych.
  

• budynek w części przeznaczonej do prowadzenia działalności gospodarczej był wprowadzony do ewidencji środków trwałych i amortyzowany. Działka gruntu oraz garaż nie były wprowadzane do ewidencji i nie były amortyzowane. Z uwagi na szkody górnicze od dnia 1 listopada 2019 r. Wnioskodawczyni zmuszona została do zamknięcia całego budynku i zawieszenia działalności.
  

• od dnia 4 maja 2020 r. kontynuuje prowadzenie działalności gospodarczej pod dotychczasową nazwą, ale w zakresie sklasyfikowanym symbolem PKD 47.71.Z - sprzedaż detaliczna odzieży prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach.
  

• decyzją z dnia 27 kwietnia 2020 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego nakazał umieścić informację o wyłączeniu z użytkowania obiekt budowlanego, odłączyć media, umieścić na budynku informację o stanie zagrożenia ludzi lub mienia oraz o zakazie jego użytkowania. Decyzji nadał rygor natychmiastowej wykonalności. Natomiast decyzją z dnia 29 września 2020 r. nakazał rozebrać wszystkie budynki (wraz z garażem) i uporządkować teren rozbiórki nie później niż do dnia 30 czerwca 2021 r.
  

• po dniu 30 czerwca 2021 r., Wnioskodawczyni zamierza sprzedać niezabudowaną działkę.
  

• od dnia 10 grudnia 2019 r. budynek jest wycofany z ewidencji środków trwałych z uwagi na brak możliwości kontynuowania działalności.
  
  

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment ich nabycia.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, nie wskazując, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości. Zatem pojęcie to należy rozumieć szeroko, tzn. że nabycie nieruchomości następuje z chwilą uzyskania prawa własności nieruchomości, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy. Tym samym, poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740), umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły. Należy zatem wskazać, że nabyciem w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest każda czynność, na mocy której na osobę fizyczną - nabywcę, przechodzi własność nieruchomości, bez względu na to, czy nabycie następuje w sposób odpłatny czy nieodpłatny.

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Podstawowym elementem umowy darowizny, niezbędnym do uznania, że dane świadczenie jest darowizną, jest jej nieodpłatność. Świadczenie jest nieodpłatne wówczas, gdy otrzymujący świadczenie nie świadczy nic w zamian, ani też nie zobowiązuje się do innego świadczenia w przyszłości. Przy czym to świadczenie drugiej strony nie musi mieć charakteru majątkowego, może być np. korzyścią osobistą. Jedynym celem, jaki leży u podstaw darowizny, jest chęć przysporzenia majątkowego na rzecz drugiej strony.

W świetle przedstawionych okoliczności stwierdzić należy, że momentem nabycia wskazanej we wniosku nieruchomości przez Wnioskodawczynię jest dzień zawarcia umowy darowizny, w wyniku której otrzymała od męża przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy Kodeks cywilny, w skład którego wchodziła powyższa nieruchomość, a więc 1 kwietnia 2014 r.

Powyższe oznacza, że na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych termin określony w tym przepisie należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło zawarcie umowy darowizny, tj. od końca 2014 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Jednakże w myśl art. 10 ust. 2 pkt 3 powołanej ustawy, przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

Zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisy ust. 1 pkt 8 mają zastosowanie do odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie.

Zasady ustalania przychodów z działalności gospodarczej zostały określone w art. 14 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w ust. 1 stanowi, że za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Z kolei, przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

1. środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1 500 zł,
3. składnikami majątku, które ze względu na przewidywany okres używania równy lub krótszy niż rok nie zostały zaliczone do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych,
4. składnikami majątku stanowiącymi spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego lub udział w takim prawie, które zgodnie z art. 22n ust. 3 nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

- wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 5a pkt 2) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o składnikach majątkowych - oznacza to aktywa w rozumieniu ustawy o rachunkowości pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy, o ile długi te nie zostały uwzględnione w cenie nabycia, o której mowa w art. 22g ust. 3.

Natomiast z art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r., poz. 217) wynika, że ilekroć w ustawie jest mowa o aktywach - rozumie się przez to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera bezpośredniej definicji środków trwałych, dokonuje natomiast ich podziału na podlegające i niepodlegające amortyzacji.

Definicja pojęcia środki trwałe wywodzi się z ustawy o rachunkowości, gdzie zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 15, ilekroć w ustawie jest mowa o środkach trwałych - rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17, rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności: a) nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, (...).

Jak stanowi art. 5a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o składnikach majątkowych - oznacza to aktywa w rozumieniu ustawy o rachunkowości, pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy, o ile długi te nie zostały uwzględnione w cenie nabycia, o której mowa w art. 22g ust. 3.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości, ilekroć w ustawie jest mowa o aktywach - rozumie się przez to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

Grunt jest zdatny do użytku z chwilą nabycia. Na jego wartość początkową wpływać będzie wyłącznie cena należna sprzedającemu oraz koszty związane z zakupem (koszty aktu notarialnego, itp.). Co istotne, w przypadku nabycia nieruchomości zabudowanej - oddzielnymi środkami trwałymi będą grunty oraz posadowione na tym gruncie budynki i budowle. W myśl bowiem przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), grunty klasyfikuje się do grupy O „Grunty”, a budynki do grupy 1 „Budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego”. Ponadto oddzielne ujęcie w ewidencji jest konieczne również dlatego, że grunty nie podlegają amortyzacji.

Podatnik wykorzystując nieruchomość (budynek) dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej powinien wpisać do środków trwałych także grunt, na którym jest usytuowana ta nieruchomość, pomimo że gruntu się nie amortyzuje. W momencie sprzedaży nieruchomości (gruntu wraz z budynkiem) kosztem będzie niezamortyzowana (podatkowo) wartość nieruchomości.

Niewątpliwie nieruchomości (grunt wraz z budynkiem mieszkalnym i garażem) zostały nabyte w związku z prowadzoną działalnością, a późniejsze działania Wnioskodawczyni - wyczerpują przesłankę stanowiącą o ich „wykorzystywaniu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej”.

Co istotne przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają możliwości uznania danego składnika majątku za środek trwały od ujęcia go w ewidencji środków trwałych, ani też dokonywania jego amortyzacji.

O tym, jaki składnik majątku może stanowić środek trwały, decydują regulacje zawarte w art. 22a i 22c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy czym nie wszystkie wymienione w nich rodzaje składników majątku mogą podlegać amortyzacji podatkowej.

Zgodnie z treścią art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

‒ o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W myśl art. 22c pkt 1 powołanej ustawy, amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Stosownie natomiast do art. 22d ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, składniki majątku, o których mowa w art. 22a-22c, z wyłączeniem składników wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4.

W analizowanej sprawie Wnioskodawczyni „nabyła w drodze darowizny od męża przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy Kodeks cywilny. W skład przedsiębiorstwa wchodziła poza ruchomościami, wierzytelnościami, także m.in. rzeczona nieruchomość stanowiąca działkę gruntu, zabudowaną wspomnianym wyżej budynkiem mieszkalnym i garażem”. Budynek w części przeznaczonej do prowadzenia działalności gospodarczej został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i był amortyzowany. Działka gruntu oraz garaż nie zostały wprowadzane do ewidencji i nie były amortyzowane. Podjęcie takich czynności bezsprzecznie oznacza, że zamiarem Wnioskodawczyni było wykorzystywanie nieruchomości w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie krótkoterminowego wynajmu pokoi a następnie w zakresie sprzedaży detalicznej odzieży prowadzonej w wyspecjalizowanych sklepach, co wynika z wniosku.

Ujęcie budynku mieszkalnego posadowionego na nieruchomości w ewidencji środków trwałych oznaczało również, że nieruchomość ta spełniała wyżej przytoczoną definicję środka trwałego.

Należy jednak w przedmiotowej sprawie uwzględnić, że zgodnie z art. 14 ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie. Przepis art. 30e stosuje się odpowiednio.

Przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi w prowadzonej działalności gospodarczej (z wyjątkiem nieruchomości mieszkalnych wymienionych w art. 14 ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) stanowią przychód z działalności gospodarczej.

Analiza powyższych uregulowań prawnych prowadzi zatem do wniosku, że gdyby przedmiotem sprzedaży był grunt wraz budynkiem mieszkalnym wskazanym w opisie wniosku (budynek mieszkalny przed wyburzeniem), to do opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości niewątpliwie znalazłby zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z okoliczności faktycznych przedmiotowej sprawy wynika jednak, iż Wnioskodawczym od dnia 1 listopada 2019 r. ze względu na szkody górnicze nie wykorzystywała budynku mieszkalnego dla celów działalności gospodarczej. Decyzją z dnia 27 kwietnia 2020 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowił o wyłączeniu z użytkowania tego obiekt budowlanego a następnie decyzją z dnia 29 września 2020 r. nakazał rozebrać wszystkie budynki (wraz z garażem) i uporządkować teren rozbiórki nie później niż do dnia 30 czerwca 2021 r. Na skutek decyzji uprawnionego organu Wnioskodawczyni z powodu okoliczności niezależnych od niej została zobowiązana do poniesienia kosztów rozbiórki budynków uszkodzonych na skutek szkód górniczych.

Zatem w działalności gospodarczej wykorzystywana była nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym. Natomiast z opisu wniosku nie wynika, że już po rozbiórce nieruchomość niezabudowana, którą zamierza sprzedać, była w jakikolwiek sposób wykorzystywana w działalności gospodarczej.

Zauważyć należy, że Wnioskodawczyni znalazła się w niekorzystnej dla siebie sytuacji prawnopodatkowej z przyczyn od Niej niezależnych. Dlatego w analizowanej sprawie zastosowanie znajdzie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za przyjęciem takiego rozstrzygnięcia przemawia, że Wnioskodawczyni zamierza sprzedać grunt niezabudowany, bez ponoszenia na nim jakichkolwiek nakładów inwestycyjnych, które wskazywałyby na jego związek z działalnością gospodarczą a wcześniejsze wykorzystywanie w działalności gospodarczej gruntu było wyłącznie związane z wykorzystywaniem budynku mieszkalnego do działalności gospodarczej.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące regulacje prawne stwierdzić należy, że skoro budynek mieszkalny był wykorzystywany w działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz przedmiotowa sprzedaż nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie, to nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Tak więc tut. Organ nie może zgodzić się z Wnioskodawczynią, że ponieważ w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym grunt nie został ujęty w ewidencji środków trwałych, to sprzedaż gruntu nie spowoduje powstania przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo zaznaczyć należy, że tutejszy Organ wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i Jej stanowiskiem, tym samym Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie zgodne ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku ww. postępowań okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie się różniło od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.