2021.07.05 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP4-3.4012.223.2021.1.DM
z 5 lipca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 kwietnia 2021 r. (data wpływu 12 kwietnia 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT Premii otrzymanej przez Spółkę od Nowego Agenta, w związku z zakupem usług ubezpieczenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 kwietnia 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT Premii otrzymanej przez Spółkę od Nowego Agenta, w związku z zakupem usług ubezpieczenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej „Wnioskodawca” lub „Spółka”) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w związku z wykonywaną na terytorium Polski działalnością gospodarczą. W ramach prowadzonej podstawowej działalności gospodarczej Spółka świadczy na rzecz swoich klientów m.in. usługi leasingu oraz najmu. Spółka oddaje środki trwałe do używania na podstawie umów najmu oraz leasingu operacyjnego i leasingu finansowego (tj. spełniających warunki określone w art. 17b ust. 1 oraz art. 17f ustawy z 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych), jak również jest właścicielem środków trwałych wykorzystywanych na własne potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej (dalej łącznie: „Przedmiot ubezpieczenia” lub „Przedmioty ubezpieczenia”).

Przez okres trwania umowy m.in. leasingu, Korzystający, jako podmiot rzeczywiście używający Przedmiot ubezpieczenia, jest odpowiedzialny za wykonywanie szeregu obowiązków związanych z wykonywaniem umowy m.in. leasingu. Korzystający jest m.in. zobowiązany do ubezpieczenia Przedmiotu ubezpieczenia, tj. do zawarcia we własnym imieniu umowy ubezpieczenia z wybranym ubezpieczycielem (dalej: „Ubezpieczyciel”) jako ubezpieczający, natomiast Spółka jako prawny właściciel Przedmiotu ubezpieczenia wskazana jest jako ubezpieczony. Korzystający jest zobowiązany ponosić wszelkie koszty związane z ubezpieczeniem Przedmiotu ubezpieczenia. Korzystający może skorzystać z ochrony wynikającej z generalnych umów ubezpieczenia zawartych przez Spółkę lub zawrzeć umowę ubezpieczenia niezależnie od ww. umów generalnych, tj. bez udziału Spółki.

W obecnym modelu ubezpieczeń Przedmiotów ubezpieczenia stosowanym przez Spółkę, Korzystający pełni rolę ubezpieczającego, natomiast Spółka występuje jako ubezpieczony. Jednocześnie Spółka jako agent ubezpieczeniowy pośredniczy w zawieraniu umów ubezpieczenia pomiędzy ubezpieczającym tj. Korzystającym a ubezpieczycielami, pozostając beneficjentem ochrony ubezpieczeniowej jako ubezpieczony. Oba zakresy działalności Spółki (leasing/najem i pośrednictwo ubezpieczeniowe) mogą stanowić potencjalny lub rzeczywisty konflikt interesów wynikający z jednoczesnego pełnienia przez Spółkę funkcji agenta ubezpieczeniowego oraz finansującego w umowach leasingu w świetle ograniczeń wskazanych w art. 7 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz. U. z 2017 r. poz. 2486; dalej: „Ustawa o dystrybucji”). Ze względu na uwarunkowania biznesowe, ww. zmiany legislacyjne związane z wejściem w życie Ustawy o dystrybucji oraz dostosowanie modelu oferowania ubezpieczeń przez agenta ubezpieczeniowego dla spółek leasingowych do standardów rynkowych, jak również w celu zachowania pełnej transparentności prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę i unikania wystąpienia potencjalnego konfliktu interesów, Spółka rozważa wdrożenie nowego modelu ubezpieczeń, w którym nie będzie pełniła roli agenta ubezpieczeniowego, a działalność agenta ubezpieczeniowego oferującego ubezpieczenia dla Przedmiotów ubezpieczenia będzie prowadzona przez odrębny podmiot (dalej „Nowy Agent”).

Dominującą formą prawną ubezpieczania Przedmiotów ubezpieczenia będzie model, w którym Spółka będzie zarówno ubezpieczającym jak i ubezpieczonym z umowy ubezpieczenia (stroną umowy ubezpieczenia i jej beneficjentem). W nowym modelu korzystający/najemca nadal będzie miał możliwość ubezpieczenia przedmiotu ubezpieczenia bądź w ramach umów generalnych ubezpieczenia Spółki lub bez udziału Spółki. Spółka zawierając umowy ubezpieczenia będzie korzystała z pośrednictwa Nowego Agenta, który będzie spółką kapitałową powiązaną z Wnioskodawcą.

Nowy Agent będzie podmiotem wyspecjalizowanym i zajmującym się dystrybucją i obsługą ubezpieczeń w oparciu o własną sieć dystrybucyjną, w tym posiadane zasoby techniczne oraz wyspecjalizowany personel. W ramach wdrożenia nowego modelu ubezpieczeń Spółka rozważa realizację ubezpieczania Przedmiotów ubezpieczenia w dwóch modelach biznesowych:

w pierwszym modelu Nowy Agent będzie zajmował się wyłącznie działalnością związaną z dystrybucją i obsługą ubezpieczeń,
w drugim modelu Nowy Agent będzie zajmował się zarówno dystrybucją i obsługą ubezpieczeń oraz pośrednictwem w zawieraniu umów leasingu, najmu oraz pożyczek tj. stanie się specjalistyczną Spółką dystrybucyjną (cała sieć dystrybucji Spółki zostałaby przeniesiona do Nowego Agenta).

Celem obu wariantów (modeli) jest wyłącznie dostosowanie modelu biznesowego dystrybucji ubezpieczeń do wymogów prawnych, a wybór jednego z nich będzie uzasadniony ostatecznie efektywnością ekonomiczną przedsięwzięcia.

Bez względu na wybrany wariant modelu biznesowego, pracownicy oraz inne podmioty posiadające umowy z Wnioskodawcą, którzy podejmowali działania zmierzające do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy Korzystającym i Ubezpieczycielem, zostaną zatrudnieni bezpośrednio przez Nowego Agenta na podstawie odrębnych umów (w szczególności umowy o pracę i umowy zlecenia). Pracownicy ci będą wykonywać czynności, które wykonywali dotychczas w związku z zawieraniem przez Korzystających umów ubezpieczenia, niemniej jednak jako pracownicy lub współpracownicy (zleceniobiorcy) Nowego Agenta będą je wykonywać bezpośrednio na jego rzecz.

W związku z zawieraniem umów ubezpieczenia, na podstawie których Spółka dokonuje za pośrednictwem Nowego Agenta zakupu usług ubezpieczeniowych, w których stroną umowy jako ubezpieczający jest Wnioskodawca a przedmiotem jest ubezpieczenie Przedmiotu ubezpieczenia, Wnioskodawca zamierza zawrzeć z Nowym Agentem Umowę o wypłatę premii pieniężnej (dalej: „Umowa o wypłatę premii”). Na podstawie Umowy o wypłatę premii, Nowy Agent zobowiąże się do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy premii pieniężnej w związku z zawarciem przez Wnioskodawcę za pośrednictwem Nowego Agenta, we własnym imieniu i na własny rachunek Wnioskodawcy indywidualnych umów ubezpieczenia. Umowa o wypłatę premii będzie przewidywała warunki, niezbędne do otrzymania przez Wnioskodawcę premii pieniężnej z tytułu zakupu przez Wnioskodawcę usług ubezpieczenia za pośrednictwem Nowego Agenta, w szczególności w zakresie minimalnej wartości sumy składek ubezpieczeniowych, która uprawniałaby do otrzymania premii oraz progów wartościowych związanych z wysokością premii. Premia będzie zależna od sumy (wartości) składek ubezpieczeniowych, przy czym im wyższa wartość składki w danym okresie rozliczeniowym tym wyższa stosunkowo premia pieniężna (progresywny system premii). Umowa o wypłatę premii nie będzie przewidywać, że Wnioskodawca zobowiązuje się wobec Nowego Agenta do wykonywania jakichkolwiek świadczeń. Wysokość premii należnej Wnioskodawcy od Nowego Agenta będzie zależna wyłącznie od wartości składek ubezpieczeniowych, dotyczących Przedmiotów ubezpieczenia nabytych przez Wnioskodawcę. Premia należna będzie w związku z samym faktem, że Przedmioty ubezpieczenia są nabywane przez Wnioskodawcę i ubezpieczane u określonych Ubezpieczycieli za pośrednictwem Nowego Agenta. Wypłata Premii przez Nowego Agenta na rzecz Wnioskodawcy nie będzie uzależniona od jakiegokolwiek świadczenia zwrotnego na rzecz Nowego Agenta, a tylko i wyłącznie wynikać z wartości składek ubezpieczeniowych od Przedmiotów ubezpieczenia nabywanych lub będących własnością Spółki, co jest skutkiem wyłącznie wykonywania przez Wnioskodawcę podstawowej działalności operacyjnej (tj. przede wszystkim świadczenia usług leasingu i najmu), a nie usług wykonywanych na rzecz Nowego Agenta (który będzie posiadał własną sieć sprzedaży ubezpieczeń).

Umowa o wypłatę premii nie będzie również przewidywać zobowiązania Wnioskodawcy do współpracy z Nowym Agentem na zasadzie wyłączności, gdyż będzie on uprawniony do samodzielnego pozyskiwania klientów do umów ubezpieczeń, również poza klientami Wnioskodawcy.

Należy również podkreślić, iż w stosunku do obecnego podstawowego modelu (Korzystający jest ubezpieczającym, a Wnioskodawca jest ubezpieczonym), nowym podstawowym wariantem ubezpieczenia będzie wariant, w którym Wnioskodawca będzie zawierał umowę ubezpieczenia we własnym imieniu i na własny rachunek, będąc zarówno ubezpieczającym, jak i ubezpieczonym, a Korzystający będzie pokrywał koszty składki ubezpieczeniowej uiszczanej przez Wnioskodawcę na rzecz Ubezpieczycieli na zasadzie refakturowania usług ubezpieczenia (tj. poprzez przeniesienie dokładnego kosztu ubezpieczenia poniesionego na rzecz Ubezpieczyciela, jako transakcji zwolnionej z VAT) lub obciążenia z doliczoną marżą Wnioskodawcy (opodatkowana stawką VAT analogiczną jak transakcja podstawowa tj. np. leasing lub najem).

Podsumowując, działania Wnioskodawcy w ramach współpracy z Nowym Agentem będą służyć wyłącznie zwiększeniu wolumenu składek ubezpieczeniowych od Przedmiotów ubezpieczenia, oddawanych przez Wnioskodawcę Korzystającym, przy czym Premia będzie należna Wnioskodawcy w związku z zakupem dużej ilości i wartości usług ubezpieczeniowych. W związku z otrzymaniem Premii, Wnioskodawca nie zobowiązuje się do wykonywania jakichkolwiek świadczeń na rzecz Nowego Agenta, Premia jest następstwem działań Wnioskodawcy związanych z podstawową działalnością statutową, tj. zawieraniem umów leasingu, która wymaga również zakupu dużej ilości usług ubezpieczeniowych, a w konsekwencji działania te mają charakter wyłącznie zakupowy. Jednocześnie, Premia nie będzie stanowiła żadnej formy rabatu, gdyż ma charakter progresywny (naliczana jest dopiero od minimalnego poziomu wolumenu i rośnie procentowo wraz ze wzrostem wolumenu), co oznacza, że nie ma możliwości przyporządkowania Premii do konkretnej umowy ubezpieczenia, które dopiero jako określony, zamknięty zbiór umów dają podstawy do ustalenia wysokości Premii. Natomiast rabat powinien dotyczyć każdej, konkretnej usługi. Skoro podstawowym celem działalności Spółki jest oddawanie przedmiotów leasingu oraz najmu do odpłatnego korzystania, samo w sobie również nie stanowi to świadczenia zwrotnego na rzecz Nowego Agenta w zamian za otrzymaną Premię. Nie jest wykluczone, że pomiędzy Spółką a Nowym Agentem mogą zostać zawarte inne umowy, nie mające charakteru pośrednictwa ubezpieczeniowego, jeżeli wystąpią wzajemne świadczenia pomiędzy Spółką a Nowym Agentem (mogą to być, ale nie muszą np. udostępnienie pomieszczeń, infrastruktury technicznej, usługi księgowe, kadrowe, tj. usługi będące zwyczajowo przedmiotem tzw. outsourcingu w podmiotach wyspecjalizowanych etc.).

Należy podkreślić, że Wnioskodawca dokonując obciążenia Korzystających poniesionymi składkami ubezpieczeniowymi, zakłada przenoszenie dokładnego kosztu tego ubezpieczenia, bez uwzględnienia otrzymanej Premii. Koszt ubezpieczenia ponoszony jest na rzecz Ubezpieczycieli i refakturowany na Korzystających w stosunku 1:1.

Koszty ubezpieczenia oraz uzyskana Premia stanowią niezależne przepływy finansowe i podmioty między którymi te przepływy występują nie są tożsame (tj. koszt ubezpieczenia Wnioskodawca ponosi na rzecz ubezpieczycieli, a Premię otrzymuje od Nowego Agenta). W konsekwencji, Premia nie ma bezpośredniego związku z kosztem ubezpieczenia, gdyż nie dotyczy jednostkowej umowy ubezpieczenia, a należna jest dopiero od pewnego minimalnego poziomu zrealizowanego na całym portfelu i różni się dla poszczególnych przedziałów zrealizowanego obrotu. W związku z tym, że Premia jest otrzymywana od Nowego Agenta, nie może być uznana również za rodzaj marży, naliczanej przez Spółkę przy refakturowaniu kosztów ubezpieczenia na Korzystających, gdyż jest ponoszona na rzecz innego podmiotu niż podmiot, który dokonuje obciążenia Spółki kosztem ubezpieczenia. Premia jest instrumentem strategii sprzedażowej agentów ubezpieczeniowych w stosunku do dużych nabywców usług ubezpieczeniowych. Pozostaje więc poza strategią handlową ubezpieczycieli oferujących usługi ubezpieczeniowe, na rzecz których ponoszony jest koszt składek ubezpieczeniowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 1):

Czy Premia otrzymana przez Wnioskodawcę od Nowego Agenta z tytułu zakupu usług ubezpieczenia, na zasadach opisanych w powyższym opisie zdarzenia przyszłego, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, premia, o której mowa w opisie zdarzenia przyszłego, nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (dalej „Ustawa o VAT”), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, świadczenie usług to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towaru. Warunkiem opodatkowania świadczonych przez podatnika usług jest ich odpłatny charakter.

W drodze wyjątku art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Mimo iż pojęcie „odpłatnej usługi” jako czynności podlegającej opodatkowaniu zostało w ustawie o VAT zdefiniowane w sposób bardzo szeroki, nie każda czynność może zostać uznana za opodatkowaną podatkiem VAT. Dla wystąpienia czynności podlegającej opodatkowaniu VAT niezbędne jest bowiem zaistnienie określonych przesłanek ściśle związanych z wykonywaniem danej czynności. Przede wszystkim z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę (wzajemność świadczeń), co wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości UE (dalej: TSUE):

W orzeczeniu w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma z 3 marca 1994 r. TSUE stwierdził, iż „świadczenie usługi jest odpłatne i podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy istnieje związek prawny pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą, w wykonaniu którego następuje świadczenie wzajemne, a wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktyczną za usługi świadczone na rzecz usługo
W orzeczeniu TSUE w sprawie 102/86 Apple and Pear Development Council z 8 marca 1988 r. stwierdzono, iż „koncepcja odpłatnego świadczenia usług zakłada istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą i uzyskanym wynagrodzeniem”.
W wyroku TSUE w sprawie 154/80 Association „Cooperatieve Aardappelenbewaarplaats GA” wyrażony został pogląd Trybunału, zgodnie z którym „konieczne jest, aby wynagrodzenie za usługę dawało się wyrazić w pieniądzu”.

W świetle ww. orzeczeń TSUE, świadczenie usług zakłada wymianę świadczeń wzajemnych stron czynności prawnej i w konsekwencji ma miejsce jedynie wówczas, kiedy pomiędzy świadczeniem jednej a świadczeniem drugiej strony stosunku prawnego istnieje bezpośredni i ścisły związek, a dane świadczenie może podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są łącznie wszystkie poniższe warunki:

świadczącego i otrzymującego świadczenie łączy stosunek prawny,
świadczenie jest wykonywane na podstawie istniejącego stosunku prawnego,
relacja ma charakter wzajemny, tj. za świadczenie uzyskiwany jest ekwiwalent w postaci wynagrodzenia,
pomiędzy wynagrodzeniem a świadczeniem występuje bezpośredni związek,
wynagrodzenie można wyrazić w wartościach pieniężnych.

W zaprezentowanym opisie zdarzenia przyszłego ww. warunki nie są łącznie spełnione. W pierwszej kolejności należy wskazać, że otrzymywane przez Wnioskodawcę wynagrodzenie (tj. Premia) nie będzie uzależnione od wykonania jakichkolwiek czynności na rzecz Nowego Agenta przez Wnioskodawcę. Wartość Premii zależeć będzie tylko i wyłącznie od wartości zawartych za pośrednictwem Nowego Agenta umów ubezpieczenia, przekraczających ustalony minimalny poziom i współzależna od osiągniętych poziomów (wolumenów) sprzedaży (progresywne stawki Premii), co jest z kolei ściśle związane z ilością środków trwałych, które wymagają ochrony ubezpieczeniowej. Należy podkreślić, że celem prowadzonej przez Spółkę działalności od jej powstania i zgodnie z umową spółki jest przede wszystkim oddawanie Przedmiotów leasingu/najmu Korzystającym/Najemcom do używania i osiąganie zysku z tego tytułu - jest to podstawowa działalność Spółki, która będzie wykonywana niezależnie od tego czy Nowy Agent zdecyduje się wypłacać na rzecz Spółki jakąkolwiek Premię, czy też nie. W celu zwiększenia wolumenu swojej sprzedaży podstawowego produktu jakim jest m.in. leasing, czy najem Spółka podejmuje szereg działań (np. zwiększających jej konkurencyjność na rynku jako finansującego), lecz działania te służą bezpośrednio zwiększeniu sprzedaży produktu podstawowego Spółki i są podejmowane przez Spółkę wyłącznie we własnym imieniu i na własny rachunek.

W szczególności nie można uznać, że Spółka prowadzi swoją podstawową działalność (tj. nabywa i oddaje środki trwale Korzystającym do używania na podstawie m.in. umów leasingu lub najmu) po to by uzyskać Premię od Nowego Agenta. Wnioskodawca dokonywałby takich czynności, we własnym imieniu i na własny rachunek niezależnie od faktu, czy ilość i wartość środków trwałych oddanych do używania mogłaby się przyczynić się do uzyskania Premii – jest to bowiem podstawowym celem działalności prowadzonej przez Spółkę. Premia ma charakter poboczny i jest efektem skali działalności Spółki w zakresie produktu podstawowego, jakim jest leasing. Nowy Agent będzie prowadził dystrybucję ubezpieczeń za pomocą własnych pracowników lub współpracowników (w tym zleceniobiorców) – tj. będzie uczestniczyć w sprzedaży polis ubezpieczeniowych, przy czym działania te wynikać będą wyłącznie z relacji Nowego Agenta z ubezpieczycielami, na rzecz których działa. Kwota Premii, którą miałaby otrzymywać Spółka od Nowego Agenta będzie więc wypadkową skali jej podstawowej działalności polegającej na nabywaniu środków trwałych (przedmiotów leasingu lub najmu) i świadczeniu usług leasingu, jak i działań Nowego Agenta, który świadczy usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz ubezpieczycieli za pomocą własnych pracowników lub zleceniobiorców.

Mając na uwadze, że Spółka nie będzie zobowiązana do podejmowania jakichkolwiek działań na rzecz Nowego Agenta, a kwota Premii, którą miałaby otrzymywać Spółka będzie uzależniona od wielkości jej podstawowej działalności tj. ilości i wartości środków trwałych oddawanych do używania Korzystającym, które wymagają ochrony ubezpieczeniowej, nie sposób dopatrzeć się bezpośredniego związku między należnym od Nowego Agenta wynagrodzeniem – Premią a jakimikolwiek działaniami Spółki na rzecz Nowego Agenta. Premia jest wiec skutkiem samego faktu funkcjonowania Spółki i prowadzenia jej podstawowej działalności polegającej na nabywaniu środków trwałych celem zawierania umów leasingu i umów najmu - działalność tę Spółka prowadziła i będzie nadal prowadziła niezależnie od tego czy Nowy Agent zapłaci na jej rzecz Premię.

Dodatkowo, Spółka nie zobowiązuje się współpracować z Nowym Agentem na zasadzie wyłączności – Nowy Agent może pośredniczyć w zawieraniu umów ubezpieczenia z innymi niż Spółka podmiotami, nie ponosząc kosztów premii, jeżeli wolumen sprzedaży tych podmiotów będzie zbyt niski. Zatem, wynagrodzenie, które będzie należne Wnioskodawcy od Nowego Agenta ma charakter premii pieniężnej, która nie będzie stanowiła świadczenia zwrotnego z tytułu jakiegokolwiek świadczenia, które mogłoby zostać uznane za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, tym bardziej nie będzie związana z dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji, otrzymywane wynagrodzenie nie będzie wywoływało skutków na gruncie przepisów Ustawy o VAT. Premie pieniężne jako świadczenia jednostronne mają charakter nagrody za zrealizowanie wysokiego poziomu zakupów, przede wszystkim przedmiotów leasingu oraz najmu, które wymagają ochrony ubezpieczeniowej. Przekłada się to bowiem bezpośrednio na sumę składek ubezpieczeniowych należnych ubezpieczycielom od Nowego Agenta a pobranych od Spółki, który w zamian otrzymuje od ubezpieczycieli prowizję ubezpieczeniową. Warto podkreślić, że gdyby Spółka postanowiła realizować obsługę ubezpieczeń z wieloma agentami ubezpieczeniowymi, najpewniej nie uzyskałaby od nich Premii lub Premia miałaby znacznie niższy poziom, ze względu na to, że warunki uzyskania premii lub określonej wysokości premii nie zostałyby spełnione.

Obiektywnie zatem, świadczenie zwrotne Spółki nie może być zidentyfikowane, gdyż w pewnych okolicznościach prawo do Premii powstaje a w pewnych nie powstaje, mimo że relacja Spółki z agentem lub agentami pozostaje taka sama.

Tym samym, należna Premia nie będzie stanowiła odpłatności za świadczenie przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT – gdyż nie jest możliwa identyfikacja świadczenia zwrotnego Spółki, w szczególności nie można uznać, że usługą taką byłoby np. dokonywanie przez Spółkę nabyć środków trwałych do umów leasingu, do czego w zasadzie ogranicza się działalność Spółki.

Stanowisko, zgodnie z którym wynagrodzenie o charakterze premii pieniężnej nie stanowi - w analogicznych sytuacjach - wynagrodzenia za świadczenie usług potwierdza jednoznaczna linia sądów administracyjnych, w tym m.in. w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej: „NSA”)

z dnia 6 lutego 2007 r. o sygn. I FSK 94/06,
z dnia 23 września 2008 r. o sygn. I FSK 998/08,
z dnia 26 lutego 2009 r. o sygn. I FSK 1067/08,
z dnia 17 lutego 2010 r. o sygn. I FSK 2137/08,
z dnia 21 stycznia 2010 r. o sygn. I FSK 1806/08,
z dnia 11 maja 2010 r. o sygn. I FSK 699/09,
z dnia 11 marca 2010 r. o sygn. I FSK 191/09,
z dnia 11 czerwca 2010 r. o sygn. I FSK 968/09 oraz I FSK 972/09,
z dnia 5 sierpnia 2010 r. o sygn. I FSK 1318/09.

Przykładowo w orzeczeniu z dnia 5 sierpnia 2010 r. (sygn. I FSK 1318/09) NSA zgodził się ze stanowiskiem wyrażanym we wcześniejszych orzeczeniach sądów administracyjnych, zgodnie z którym „wypłacana nabywcy przez dostawcę premia pieniężna jedynie z tytułu osiągnięcia przez niego satysfakcjonującej dostawcę wielkości obrotów, nieodnosząca się do konkretnych transakcji, stanowi nagrodę za osiągnięcie tego rezultatu, a nie odpłatność (wynagrodzenie) za świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.”

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie również w licznych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego, a dotyczących bezpośrednio zagadnienia premii pieniężnych wypłacanych np. przez agenta bądź brokera ubezpieczeniowego na rzecz podmiotu dokonującego nabycia usług ubezpieczeniowych (od określonych ubezpieczycieli).

Przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 6 grudnia 2011 r. (sygn. IPPP1/443-1395/11-2/MP), organ wskazał „wypłacane przez agenta na rzecz Wnioskodawcy premie pieniężne nie są w żaden sposób związane ze spełnieniem przez Wnioskodawcę świadczenia wzajemnego, gdyż za takie świadczenie nie można uznać zrealizowanej przez Zainteresowanego określonej wartości kwot opłacanych składek w miesięcznym okresie rozliczeniowym. Wnioskodawca jako otrzymujący premie nie świadczy na rzecz Agenta usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, a zatem, premie pieniężne wypłacane Wnioskodawcy przez Agenta z tytułu przystępowania przez Spółkę do indywidualnych umów ubezpieczenia zawartych z zakładem ubezpieczeń nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”

Również w aktualnej linii interpretacyjnej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podtrzymuje powyższe stanowisko, przykładowo:

w interpretacji z dnia 25 stycznia 2018 r. sygn. 0114-KDIP1-1.4012.659.2017.1
w interpretacji z dnia 14 maja 2018 r. sygn. 0114-KDIP4.4012.210.2018.1.MPE oraz
w dniu 21 kwietnia 2017 r. sygn. 1462-IPPP1.4512.103.2017.1.KC

- w interpretacjach tych organ potwierdził, iż premia pieniężna uzyskiwana od pośrednika ubezpieczeniowego (agenta, brokera) nie będzie wynagrodzeniem za czynności podlegające opodatkowaniu VAT w odniesieniu do sytuacji, w której premia ta stanowi pochodną prowadzonej przez podatnika podstawowej działalności gospodarczej (dystrybucja samochodów oraz zakup środków trwałych świadczenie do leasingu).

Podsumowując zatem, w ocenie Wnioskodawcy Premia, która miałaby być należna od Nowego Agenta, której nie towarzyszyłyby ze strony Spółki jakiekolwiek działania na rzecz Nowego Agenta (ani jakichkolwiek innych podmiotów), nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy, w świetle którego, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Jak wynika z powyższych przepisów w obowiązującej ustawie o podatku od towarów i usług pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo uniwersalnie. Usługą jest świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy. Nie ma więc znaczenia osoba odbiorcy świadczenia. Usługami są zarówno świadczenia wykonane na rzecz konsumentów, jak i dla przedsiębiorców, a usługą będzie takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Powyższe oznacza, że świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT jest każde świadczenie odpłatne, które powoduje powstanie przysporzenia po stronie odbiorcy na skutek działania wykonawcy świadczenia.

Należy wyjaśnić, że przepis art. 8 ust. 1 ustawy jest niejako dopełnieniem art. 7 ust. 1 ustawy i ma na celu objęcie opodatkowaniem każdej transakcji wykonywanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która nie stanowi dostawy towarów, przez co realizowana jest w ten sposób zasada powszechności opodatkowania.

Ponadto zauważyć należy, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Powyższa definicja jest niewątpliwie szersza niż zakres tego pojęcia w potocznym jego rozumieniu. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.

W tym miejscu warto podkreślić, że nie każde działanie, zaniechanie działania lub tolerowanie czynności uważane jest za świadczenie usług. Dla stwierdzenia, czy dana czynność albo brak podejmowania czynności stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, należy ocenić przedmiotową transakcję w kontekście całego systemu podatku VAT, a w szczególności jego głównych założeń i celów. Podatek od wartości dodanej jest z założenia podatkiem nałożonym na konsumpcję towarów i usług. Chociaż płatnikiem podatku są wszystkie osoby zaangażowane w kolejne stadia transakcji gospodarczych, faktyczny i ostateczny ciężar podatku spoczywa jedynie na ostatecznym konsumencie. W świetle powyższych założeń opodatkowaniu podlegają tylko takie transakcje, w ramach których występuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów lub usług. W związku z powyższym zaniechanie działania lub tolerowanie czynności lub sytuacji podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywane jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta usługi.

Z powyższego wynika, że usługa jest takim świadczeniem, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia odnoszący z niego korzyść. Ponadto świadczenie jest opodatkowane, jeżeli jest odpłatne, czyli odbywa się za wynagrodzeniem. Przy czym musi istnieć związek pomiędzy świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem, tj. ze stosunku prawnego musi wynikać korzyść otrzymującego świadczenie i związane z tą korzyścią wynagrodzenie.

Zatem dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Można w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie C-89/91 Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie „odpłatności” pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r. C-154/80, które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin „zapłata” stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w przypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu – jak wskazał Trybunał – świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy bądź świadczenie usług w myśl art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej podstawowej działalności gospodarczej Spółka świadczy na rzecz swoich klientów m.in. usługi leasingu oraz najmu. Spółka oddaje środki trwałe do używania na podstawie umów najmu oraz leasingu operacyjnego i leasingu finansowego, jak również jest właścicielem środków trwałych wykorzystywanych na własne potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Przez okres trwania umowy m.in. leasingu, Korzystający, jako podmiot rzeczywiście używający Przedmiot ubezpieczenia, jest odpowiedzialny za wykonywanie szeregu obowiązków związanych z wykonywaniem umowy m.in. leasingu. Korzystający jest m.in. zobowiązany do ubezpieczenia Przedmiotu ubezpieczenia, tj. do zawarcia we własnym imieniu umowy ubezpieczenia z wybranym ubezpieczycielem jako ubezpieczający, natomiast Spółka jako prawny właściciel Przedmiotu ubezpieczenia wskazana jest jako ubezpieczony. Korzystający jest zobowiązany ponosić wszelkie koszty związane z ubezpieczeniem Przedmiotu ubezpieczenia. Korzystający może skorzystać z ochrony wynikającej z generalnych umów ubezpieczenia zawartych przez Spółkę lub zawrzeć umowę ubezpieczenia niezależnie od ww. umów generalnych, tj. bez udziału Spółki.

W obecnym modelu ubezpieczeń Przedmiotów ubezpieczenia stosowanym przez Spółkę, Korzystający pełni rolę ubezpieczającego, natomiast Spółka występuje jako ubezpieczony. Spółka rozważa wdrożenie nowego modelu ubezpieczeń, w którym nie będzie pełniła roli agenta ubezpieczeniowego, a działalność agenta ubezpieczeniowego oferującego ubezpieczenia dla Przedmiotów ubezpieczenia będzie prowadzona przez odrębny podmiot – Nowy Agent. Dominującą formą prawną ubezpieczania Przedmiotów ubezpieczenia będzie model, w którym Spółka będzie zarówno ubezpieczającym jak i ubezpieczonym z umowy ubezpieczenia (stroną umowy ubezpieczenia i jej beneficjentem). W nowym modelu korzystający/najemca nadal będzie miał możliwość ubezpieczenia przedmiotu ubezpieczenia bądź w ramach umów generalnych ubezpieczenia Spółki lub bez udziału Spółki. Spółka zawierając umowy ubezpieczenia będzie korzystała z pośrednictwa Nowego Agenta, który będzie spółką kapitałową powiązaną z Wnioskodawcą.

w pierwszym modelu Nowy Agent będzie zajmował się wyłącznie działalnością związaną z dystrybucją i obsługą ubezpieczeń,
w drugim modelu Nowy Agent będzie zajmował się zarówno dystrybucją i obsługą ubezpieczeń oraz pośrednictwem w zawieraniu umów leasingu, najmu oraz pożyczek tj. stanie się specjalistyczną Spółką dystrybucyjną (cała sieć dystrybucji Spółki zostałaby przeniesiona do Nowego Agenta).

Celem obu wariantów jest wyłącznie dostosowanie modelu biznesowego dystrybucji ubezpieczeń do wymogów prawnych, a wybór jednego z nich będzie uzasadniony ostatecznie efektywnością ekonomiczną przedsięwzięcia. Bez względu na wybrany wariant modelu biznesowego, pracownicy oraz inne podmioty posiadające umowy z Wnioskodawcą, którzy podejmowali działania zmierzające do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy Korzystającym i Ubezpieczycielem, zostaną zatrudnieni bezpośrednio przez Nowego Agenta na podstawie odrębnych umów. Pracownicy ci będą wykonywać czynności, które wykonywali dotychczas w związku z zawieraniem przez Korzystających umów ubezpieczenia, niemniej jednak jako pracownicy lub współpracownicy Nowego Agenta będą je wykonywać bezpośrednio na jego rzecz.

W związku z zawieraniem umów ubezpieczenia, na podstawie których Spółka dokonuje za pośrednictwem Nowego Agenta zakupu usług ubezpieczeniowych, w których stroną umowy jako ubezpieczający jest Wnioskodawca a przedmiotem jest ubezpieczenie Przedmiotu ubezpieczenia, Wnioskodawca zamierza zawrzeć z Nowym Agentem Umowę o wypłatę premii pieniężnej. Na podstawie Umowy o wypłatę premii, Nowy Agent zobowiąże się do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy premii pieniężnej w związku z zawarciem przez Wnioskodawcę za pośrednictwem Nowego Agenta, we własnym imieniu i na własny rachunek Wnioskodawcy indywidualnych umów ubezpieczenia. Umowa o wypłatę premii będzie przewidywała warunki, niezbędne do otrzymania przez Wnioskodawcę premii pieniężnej z tytułu zakupu przez Wnioskodawcę usług ubezpieczenia za pośrednictwem Nowego Agenta, w szczególności w zakresie minimalnej wartości sumy składek ubezpieczeniowych, która uprawniałaby do otrzymania premii oraz progów wartościowych związanych z wysokością premii. Premia będzie zależna od sumy (wartości) składek ubezpieczeniowych, przy czym im wyższa wartość składki w danym okresie rozliczeniowym tym wyższa stosunkowo premia pieniężna. Umowa o wypłatę premii nie będzie przewidywać, że Wnioskodawca zobowiązuje się wobec Nowego Agenta do wykonywania jakichkolwiek świadczeń. Wysokość premii należnej Wnioskodawcy od Nowego Agenta będzie zależna wyłącznie od wartości składek ubezpieczeniowych, dotyczących Przedmiotów ubezpieczenia nabytych przez Wnioskodawcę. Premia należna będzie w związku z samym faktem, że Przedmioty ubezpieczenia są nabywane przez Wnioskodawcę i ubezpieczane u określonych Ubezpieczycieli za pośrednictwem Nowego Agenta. Wypłata Premii przez Nowego Agenta na rzecz Wnioskodawcy nie będzie uzależniona od jakiegokolwiek świadczenia zwrotnego na rzecz Nowego Agenta, a tylko i wyłącznie wynikać z wartości składek ubezpieczeniowych od Przedmiotów ubezpieczenia nabywanych lub będących własnością Spółki, co jest skutkiem wyłącznie wykonywania przez Wnioskodawcę podstawowej działalności operacyjnej, a nie usług wykonywanych na rzecz Nowego Agenta.

W stosunku do obecnego podstawowego modelu, nowym podstawowym wariantem ubezpieczenia będzie wariant, w którym Wnioskodawca będzie zawierał umowę ubezpieczenia we własnym imieniu i na własny rachunek, będąc zarówno ubezpieczającym, jak i ubezpieczonym, a Korzystający będzie pokrywał koszty składki ubezpieczeniowej uiszczanej przez Wnioskodawcę na rzecz Ubezpieczycieli na zasadzie refakturowania usług ubezpieczenia lub obciążenia z doliczoną marżą Wnioskodawcy.

Działania Wnioskodawcy w ramach współpracy z Nowym Agentem będą służyć wyłącznie zwiększeniu wolumenu składek ubezpieczeniowych od Przedmiotów ubezpieczenia, oddawanych przez Wnioskodawcę Korzystającym, przy czym Premia będzie należna Wnioskodawcy w związku z zakupem dużej ilości i wartości usług ubezpieczeniowych. W związku z otrzymaniem Premii, Wnioskodawca nie zobowiązuje się do wykonywania jakichkolwiek świadczeń na rzecz Nowego Agenta, Premia jest następstwem działań Wnioskodawcy związanych z podstawową działalnością statutową, tj. zawieraniem umów leasingu, która wymaga również zakupu dużej ilości usług ubezpieczeniowych, a w konsekwencji działania te mają charakter wyłącznie zakupowy. Jednocześnie, Premia nie będzie stanowiła żadnej formy rabatu, gdyż ma charakter progresywny - naliczana jest dopiero od minimalnego poziomu wolumenu i rośnie procentowo wraz ze wzrostem wolumenu, co oznacza, że nie ma możliwości przyporządkowania Premii do konkretnej umowy ubezpieczenia, które dopiero jako określony, zamknięty zbiór umów dają podstawy do ustalenia wysokości Premii. Natomiast rabat powinien dotyczyć każdej, konkretnej usługi. Skoro podstawowym celem działalności Spółki jest oddawanie przedmiotów leasingu oraz najmu do odpłatnego korzystania, samo w sobie również nie stanowi to świadczenia zwrotnego na rzecz Nowego Agenta w zamian za otrzymaną Premię. Nie jest wykluczone, że pomiędzy Spółką a Nowym Agentem mogą zostać zawarte inne umowy, nie mające charakteru pośrednictwa ubezpieczeniowego, jeżeli wystąpią wzajemne świadczenia pomiędzy Spółką a Nowym Agentem.

Koszty ubezpieczenia oraz uzyskana Premia stanowią niezależne przepływy finansowe i podmioty między którymi te przepływy występują nie są tożsame, tj. koszt ubezpieczenia Wnioskodawca ponosi na rzecz ubezpieczycieli, a Premię otrzymuje od Nowego Agenta. Premia nie ma bezpośredniego związku z kosztem ubezpieczenia, gdyż nie dotyczy jednostkowej umowy ubezpieczenia, a należna jest dopiero od pewnego minimalnego poziomu zrealizowanego na całym portfelu i różni się dla poszczególnych przedziałów zrealizowanego obrotu. W związku z tym, że Premia jest otrzymywana od Nowego Agenta, nie może być uznana również za rodzaj marży, naliczanej przez Spółkę przy refakturowaniu kosztów ubezpieczenia na Korzystających, gdyż jest ponoszona na rzecz innego podmiotu niż podmiot, który dokonuje obciążenia Spółki kosztem ubezpieczenia. Premia jest instrumentem strategii sprzedażowej agentów ubezpieczeniowych w stosunku do dużych nabywców usług ubezpieczeniowych. Pozostaje więc poza strategią handlową ubezpieczycieli oferujących usługi ubezpieczeniowe, na rzecz których ponoszony jest koszt składek ubezpieczeniowych.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą uznania, czy Premia otrzymana przez Wnioskodawcę od Nowego Agenta z tytułu zakupu usług ubezpieczenia, na zasadach opisanych w powyższym opisie zdarzenia przyszłego, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak już zostało wcześniej wskazane katalog czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT, jest zawarty w art. 5 ustawy i wymienia m.in. odpłatne świadczenie usług. Definicja świadczenia usług ma jednocześnie charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Co istotne, oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W rozpatrywanej sprawie wypłata Premii będzie zależna od sumy (wartości) składek ubezpieczeniowych, przy czym im wyższa wartość składki w danym okresie rozliczeniowym tym wyższa stosunkowo premia pieniężna. Umowa o wypłatę premii nie będzie przewidywać, że Wnioskodawca zobowiązuje się wobec Nowego Agenta do wykonywania jakichkolwiek świadczeń. Wysokość premii należnej Wnioskodawcy od Nowego Agenta będzie zależna wyłącznie od wartości składek ubezpieczeniowych, dotyczących Przedmiotów ubezpieczenia nabytych przez Wnioskodawcę. Premia należna będzie w związku z samym faktem, że Przedmioty ubezpieczenia są nabywane przez Wnioskodawcę i ubezpieczane u określonych Ubezpieczycieli za pośrednictwem Nowego Agenta. Wypłata Premii przez Nowego Agenta na rzecz Wnioskodawcy nie będzie uzależniona od jakiegokolwiek świadczenia zwrotnego na rzecz Nowego Agenta, a tylko i wyłącznie wynikać z wartości składek ubezpieczeniowych od Przedmiotów ubezpieczenia nabywanych lub będących własnością Spółki, co jest skutkiem wyłącznie wykonywania przez Wnioskodawcę podstawowej działalności operacyjnej, a nie usług wykonywanych na rzecz Nowego Agenta. Umowa o wypłatę premii nie będzie przewidywać zobowiązania Wnioskodawcy do współpracy z Nowym Agentem na zasadzie wyłączności, gdyż będzie on uprawniony do samodzielnego pozyskiwania klientów do umów ubezpieczeń, również poza klientami Wnioskodawcy. W związku z otrzymaniem Premii, Wnioskodawca nie zobowiązuje się do wykonywania jakichkolwiek świadczeń na rzecz Nowego Agenta.

Zatem, wypłacana na rzecz Wnioskodawcy przez Nowego Agenta premia pieniężna, nie będzie w żaden sposób związana ze spełnieniem przez Wnioskodawcę jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Należy więc stwierdzić, że w niniejszej sprawie Wnioskodawca, jako otrzymujący premię pieniężną, nie będzie świadczył na rzecz Nowego Agenta usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji premie pieniężne, które będzie otrzymywał nie będą stanowiły wynagrodzenia za świadczenie usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym, w związku z tym, że pomiędzy Stronami nie dochodzi do dostawy towarów ani świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy, wypłacane premie pieniężne nie stanowią wynagrodzenia za świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie Organ wskazuje, że w zakresie refakturowania usług ubezpieczeniowych (pytanie nr 2), zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie
ePUAP: /KIS/SkrytkaESP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin