2021.08.25 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-1.4010.253.2021.1.BS
z 25 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 28 stycznia 2021 r. (data wpływu 26 maja 2021 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy w sytuacji, gdy po skutecznym odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, która w takim wypadku uważana jest za niezawartą (zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta – „upk”), zwrot towaru przedsiębiorcy przez kupującego nie jest możliwy z powodu jego utraty uszkodzenia lub odmowy wydania towaru, przedsiębiorca może zmniejszyć przychód uzyskany w danym okresie rozliczeniowym - ustalony zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - o wartość umowy, od której odstąpiono pomimo nieotrzymania od konsumenta zwrotu towaru, z uwagi na fakt zrealizowania swojego obowiązku zwrotu ceny kupującemu zgodnie z art. 32 ust. 1 upk lub ze względu na brak obowiązku zwrotu ceny, jeśli sprzedawca takiej ceny nie uzyskał z uwagi na rozwiązanie przez konsumenta umowy o kredyt, jeżeli niemożność ta jest odpowiednio udokumentowana skierowanym do konsumenta pismem wezwaniem do zwrotu towaru oraz protokołem opisującym przyczyny odmowy zwrotu towaru – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 maja 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy w sytuacji, gdy po skutecznym odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, która w takim wypadku uważana jest za niezawartą (zgodnie z art. 31 ust. 1 upk), zwrot towaru przedsiębiorcy przez kupującego nie jest możliwy z powodu jego utraty uszkodzenia lub odmowy wydania towaru, przedsiębiorca może zmniejszyć przychód uzyskany w danym okresie rozliczeniowym - ustalony zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - o wartość umowy, od której odstąpiono pomimo nieotrzymania od konsumenta zwrotu towaru, z uwagi na fakt zrealizowania swojego obowiązku zwrotu ceny kupującemu zgodnie z art. 32 ust. 1 upk lub ze względu na brak obowiązku zwrotu ceny, jeśli sprzedawca takiej ceny nie uzyskał z uwagi na rozwiązanie przez konsumenta umowy o kredyt, jeżeli niemożność ta jest odpowiednio udokumentowana skierowanym do konsumenta pismem wezwaniem do zwrotu towaru oraz protokołem opisującym przyczyny odmowy zwrotu towaru.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest zarejestrowany w rejestrze przedsiębiorców krajowego rejestru sądowego pod nr (…) od dnia 27 października 2020 r. przedmiotem przeważającej działalności gospodarczej przedsiębiorcy jest „pozostała sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową straganami i targowiskami” (PKD 47.99.Z).

Działalność gospodarcza przedsiębiorcy polega na zawieraniu umów sprzedaży w obrocie konsumenckim na pokazach lub prezentacjach organizowanych przez podmioty trzecie poza lokalem przedsiębiorstwa przedsiębiorcy na podstawie tych umów przedsiębiorca sprzedaje konsumentom przygotowane zestawy towarów, a konsumenci zobowiązują się do zapłaty w określony sposób jednorazowo, w kilku ratach, lub przez zakup finansowany z kredytu udzielonego przez bank (umowa o kredyt wiązany w rozumieniu art. 5 pkt 14 ppkt b) ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim). Zakupiony towar jest dostarczany konsumentom kurierem do wskazanego w umowie miejsca w dniu jej zawarcia albo następnego dnia w zależności od wyboru konsumenta przedsiębiorca prowadzi również dodatkowo sprzedaż wysyłkową wszystkie umowy zawierane przez przedsiębiorcę stanowią zatem umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa, albo na odległość w rozumieniu art. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (dalej: „upk”).

Dla działalności przedsiębiorcy szczególne znaczenie ma prawo do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość bez podania przyczyny przyznane konsumentom na podstawie art. 28 upk, po skorzystaniu z tego prawa umowa uważana jest za niezawartą (art. 31 ust. 1 upk) w konsekwencji strony są wzajemnie zobowiązane do zwrotu tego co w jej wykonaniu otrzymały - w przypadku przedsiębiorcy aktualizuje się obowiązek zwrotu konsumentowi wszystkich dokonanych płatności (art. 32 ust. 1 upk) zatem realizacja prawa do odstąpienia od umowy realnie wpływa na osiągane przez przedsiębiorcę przychody. Im większa liczba odstąpień tym mniejsze środki pieniężne przedsiębiorca może zatrzymać z zawieranych umów.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 upk, po odstąpieniu od umowy konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać ją osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym zdecydował się odstąpić od umowy chyba, że przedsiębiorca zaproponował ze sam odbierze towar.

W praktyce wbrew ustawowemu obowiązkowi konsumenci po odstąpieniu od umowy bardzo często nie zwracają otrzymanego towaru - zwłaszcza w przypadku umów finansowanych na podstawie umowy o kredyt konsumencki. W takiej bowiem sytuacji przedsiębiorca nie ma możliwości zatrzymania ceny sprzedaży do momentu zaoferowania zwrotu towaru przez konsumenta albowiem bank kieruje do przedsiębiorcy roszczenie o zapłatę z uwagi na rozwiązanie przez konsumenta umowy o kredyt konsumencki, a w rezultacie brak jego zapłaty.

Najczęstszym przypadkiem jest bezpodstawna odmowa zwrotu towaru pomimo otrzymania od przedsiębiorcy odpowiedniego wezwania w tym przedmiocie konsumenci nie tylko odmawiają zwrotu towaru - niekiedy towar nie może zostać zwrócony z uwagi na jego utratę, zniszczenie, lub dalszą odsprzedaż przez konsumenta. W takim wypadku przedsiębiorca nie ma faktycznej możliwości odzyskania towaru wystąpienie na drogę sadową przeciwko konsumentowi z pozwem o wydanie rzeczy będzie wówczas nie tylko bezskuteczne (z powodu utraty przez konsumenta posiadanego sprzętu objętego prawem), ale także naraża przedsiębiorcę na poniesienie dodatkowych kosztów postępowania, w tym opłatę sądową oraz koszty obsługi prawnej. Zatem w wielu sytuacjach przedsiębiorca nie ma faktycznej możliwości uzyskania zwrotu towaru pomimo ustawowego obowiązku konsumenta w tym zakresie oraz mimo podjęcia prób uzyskania zwrotu towaru.

Zgodnie z przepisem art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (Dz.U. Nr 21, poz. 86 z późn. zm.) i zgodnie z nim, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane po wyłączeniu wartości zwróconych towarów udzielonych bonifikat i skont.

W upk, zgodnie z którym, w przypadku skutecznego odstąpienia od umowy, umowa uważana jest za niezawartą w myśl art. 32 ust 1 upk przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić zapłatę konsumentowi jednocześnie może się zdarzyć sytuacja, że konsument nie będzie chciał, albo nie będzie mógł zwrócić przedsiębiorcy towaru np. z powodu utraty otrzymanego w dniu zawarcia umowy towaru. W takim wypadku przedsiębiorca pomimo, że ma obowiązek zwrotu płatności konsumentowi nie otrzyma zwrotu towaru wartość umowy pomimo, iż jest uważana za niezawartą (art. 31 ust 1 upk) zwiększy dochód przedsiębiorcy, także jeśli przedsiębiorca lub bank kredytujący zwróci kupującemu zapłatę (art. 32 ust. 1 upk).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w sytuacji, gdy po skutecznym odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, która w takim wypadku uważana jest za niezawartą (zgodnie z art. 31 ust. 1 upk), zwrot towaru przedsiębiorcy przez kupującego nie jest możliwy z powodu jego utraty uszkodzenia lub odmowy wydania towaru, przedsiębiorca może zmniejszyć przychód uzyskany w danym okresie rozliczeniowym - ustalony zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (DZ.U. Nr 21, poz. 86 z późn. zm.) - o wartość umowy, od której odstąpiono pomimo nieotrzymania od konsumenta zwrotu towaru, z uwagi na fakt zrealizowania swojego obowiązku zwrotu ceny kupującemu zgodnie z art. 32 ust. 1 upk lub ze względu na brak obowiązku zwrotu ceny, jeśli sprzedawca takiej ceny nie uzyskał z uwagi na rozwiązanie przez konsumenta umowy o kredyt, jeżeli niemożność ta jest odpowiednio udokumentowana skierowanym do konsumenta pismem wezwaniem do zwrotu towaru oraz protokołem opisującym przyczyny odmowy zwrotu towaru?

Zdaniem Wnioskodawcy, odpowiedź na pytanie jest twierdząca. W sytuacji, gdy po skutecznym odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, lub na odległość która w takim wypadku uważana jest za niezawartą (art. 31 ust. 1 upk) zwrot towaru przedsiębiorcy przez kupującego jest niemożliwy z powodu jego utraty uszkodzenia lub odmowy wydania towaru przedsiębiorca może zmniejszyć przychód uzyskany w danym okresie rozliczeniowym ustalany zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (Dz.U. Nr 21, poz. 86 ze zm.) o wartość umowy od której odstąpiono pomimo nieotrzymania od konsumenta zwrotu towaru z uwagi na zrealizowany przez spółkę obowiązek zwrotu ceny wobec konsumenta zgodnie z art. 32 ust. 1 upk, lub ze względu na brak obowiązku zwrotu ceny wobec konsumenta, jeżeli sprzedawca takiej ceny nie uzyskał z uwagi na rozwiązanie przez konsumenta umowy o kredyt jeżeli niemożność ta jest odpowiednio udokumentowana skierowanym do konsumenta pisemnym wezwaniem do zwrotu towaru oraz protokołem opisującym przyczyny odmowy zwrotu towaru.

Według Wnioskodawcy, tylko taka konkluzja zapewni systemową spójność między rozwiązaniami prawa cywilnego oraz prawa podatkowego. Na podstawie art. 31 ust. 1 upk nie ulega wątpliwości, że umowa od której odstąpiono jest uważana za niezawartą na gruncie prawa cywilnego.

Z art. 31 ust. 1 upk jednoznacznie wynika zatem, że odstąpienie od umowy wywołuje skutek w chwili złożenia oświadczenia w tym przedmiocie, nie w chwili zwrotu towaru.

Przepisy prawa cywilnego nie wymagają zwrotu towaru dla skuteczności odstąpienia od umowy sprzedaży, oświadczenie jest skuteczne w chwili jego złożenia. Jednoznacznie sformułowany przepis nakazuje przyjąć, że odstąpienie od umowy na podstawie przepisów upk ma skutek wsteczny (ex tunc) tzn. sprawia, że strony wracają do sytuacji sprzed zawarcia umowy. Cyt. na gruncie art. 31 upk należy również przyjąć, że w razie odstąpienia od umowy jej skutki zostają zniesione z mocą wsteczną (ex tunc) (P. Miłaszkiewicz [w]) ustawa oprawach konsumenta komentarz red. Prof. Ucz. Uw. Dr hab. Konrad Osajda). Zatem oświadczenie o odstąpieniu od umowy nie unieważnia umowy gdyż jego skutek ma dalszy zasięg - odstąpienie od umowy sprawia, że umowa nigdy nie została skutecznie zawarta, w skutek jego złożenia strony mają obowiązek zwrotu tego co wzajemnie otrzymały w wykonaniu umowy. Otrzymane świadczenia nabierają charakter świadczenia nienależnego w rozumieniu art. 410 § 1 kc.

Szczegółowe zasady zwrotu tych świadczeń regulują art. 32-37 upk.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 upk, przedsiębiorca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy zwrócić konsumentowi wszystkie dokonane przez niego płatności w tym koszt dostarczenia rzeczy.

Z tego przepisu jednoznacznie wynika, że początek terminu na zwrot płatności przez przedsiębiorcę rozpoczyna się od dnia otrzymania oświadczenia o odstąpieniu od umowy, a nie od dnia otrzymania zwrotu towaru. Oznacza to że przepisy prawa cywilnego - ustawa o prawach konsumenta dopuszczają sytuację, w której przedsiębiorca nie otrzymał jeszcze towaru od konsumenta a już musi zwrócić konsumentowi uiszczonej przez niego płatności. W takim układzie przedsiębiorca znajduje się w sytuacji, w której nie ma ani swojego towaru ani zapłaty klienta. Przedsiębiorca jest zubożony o wartość towaru, który nie został mu zwrócony i za który musiał zwrócić cenę. Co więcej, powszechną w przypadku Wnioskodawcy sytuacją jest to, że nie ma on obowiązku zwrotu na rzecz konsumenta, gdyż na skutek zawarcia przez niego kredytu konsumenckiego nie uzyskał jakichkolwiek świadczeń. Świadczenie zostało spełnione, bowiem przez bank kredytujący, który z uwagi na upadek powiązania umowy o kredyt żąda zwrotu, a w praktyce samodzielnie dokonuje potrąceń innych roszczeniami Wnioskodawcy w ramach trwającej współpracy.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 upk, konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać ją osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od dnia w którym odstąpił od umowy chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze rzecz. Oznacza to, że odstąpienie od umowy prowadzi do roszczenia windykacyjnego przedsiębiorcy wobec konsumenta. Konsument może jednak odmówić wydania rzeczy, a w takim wypadku przedsiębiorca będzie zmuszony do wytoczenia powództwa i poniesienia dodatkowych kosztów z tym związanych. Co więcej konsument może odsprzedać lub utracić otrzymany towar - w tym wypadku nie będzie możliwe wymuszenie zwrotu towaru nawet na drodze postępowania sądowego. Nabywca rzeczy od konsumenta będzie chroniony przepisem art. 169 kc. Co najwyżej zatem, sprzedawca w takim układzie będzie mógł skierować do kupującego roszczenie uzupełniające (zgodnie z art. 224-225 kc) domagając się co najwyżej odszkodowania, nie zwrotu ceny. Fizyczny zwrot w takiej sytuacji nigdy nie nastąpi.

W konsekwencji, w skutek nielojalnej postawy konsumenta przedsiębiorca zostałby zubożony na trzy sposoby:

brakiem zwrotu towaru,
obowiązkiem zwrotu ceny,
obowiązkiem zapłaty podatku od przychodu uzyskanego z zapłaty ceny która jednak musiał zwrócić.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (Dz.U. Nr 21, poz. 86 ze zm.) prowadziłoby dodatkowo do niespójności w systemie prawnym. Jak zaznaczono bowiem na wstępie, zgodnie z art. 31 ust. 1 upk, w przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, umowę uważa się za niezawartą. Przepis ten nakazuje przyjąć, że strony nigdy nie były związane stosunkiem obligacyjnym. Konsument nigdy nie miał obowiązku zapłaty ceny a sprzedawca wydania towaru. Umożliwienie przedsiębiorcy pomniejszenia przychodu dopiero po zwrocie ceny prowadziłoby do nielogicznej sytuacji, że przedsiębiorca miałby obowiązek zapłacenia podatku od umowy, która nigdy nie została zawarta.

Zatem rezultat wykładni funkcjonalnej i systemowej powinien prowadzić do wniosku, że przedsiębiorca może pomniejszyć przychód o wartość umowy, od której odstąpiono, nawet jeżeli nie otrzymał zwrotu towaru, a odmowę wydania, utratę lub uszkodzenia towaru odpowiednio udokumentowano wezwaniem, lub protokołem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zauważyć należy, że zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2020 r., poz. 287 ze zm.), konsument może odstąpić od umowy, składając przedsiębiorcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy.

W myśl art. 31 ust. 1 ww. ustawy, w przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa umowę uważa się za niezawartą.

Stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta, konsument ma obowiązek zwrócić rzecz przedsiębiorcy lub przekazać ją osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze rzecz. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem.

Zgodnie z oficjalnym komunikatem zawartym na stronie internetowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów https://prawakonsumenta.uokik.gov.pl/prawo-odstapienia-od-umowy/ „Do zachowania 14-dniowego terminu wystarczy odesłanie rzeczy przed jego upływem. Jeżeli konsument nie uczyni tego w przepisowym czasie, odpowiada przed przedsiębiorcą za skutki swojej zwłoki, ale nie rzutuje to na skuteczność samego rozwiązania umowy w wyniku złożonego oświadczenia o odstąpieniu od niej (czyli opóźnienie zwrotu nie wpływa na skuteczne rozwiązanie umowy)”.

Z powyższego wynika zatem, że brak zwrotu towaru w ww. terminie nie rzutuje na skuteczność samego rozwiązania umowy. Zatem umowa została skutecznie rozwiązana, natomiast konsument odpowiada przez przedsiębiorcą za skutki zwłoki. Wnioskodawca może swoich roszczeń dochodzić na drodze sądowej.

Przechodząc do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wskazać należy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1406 ze zm., dalej „ustawa o CIT”), przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy o CIT, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Przychody należne to wszelkiego rodzaju przychody, co do których przysługuje Wnioskodawcy uprawnienie do ich dochodzenia, czyli takie, które wynikają z konkretnego stosunku prawnego. „Należność” odnosi się zarówno do możliwości dochodzenia konkretnego świadczenia oraz do powinności jego spełnienia. Oznacza to, że powstanie przychodów należnych związane jest z powstaniem wierzytelności. Ponieważ wierzytelność to termin wywodzący się z prawa cywilnego, przychodami należnymi są przychody wymagalne w rozumieniu prawa cywilnego, tj. możliwe do prawnie skutecznego ich dochodzenia.

Zasady podatkowego rozpoznawania momentu uzyskania przychodów określonych w art. 12 ust. 3a ustawy o CIT, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

wystawienia faktury albo
uregulowania należności.

Przytoczony przepis w odniesieniu do podmiotów uzyskujących przychody z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej ustanawia generalną zasadę określającą moment powstania przychodów dla celów podatku dochodowego od osób prawnych.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika m.in., że działalność gospodarcza Wnioskodawcy polega na zawieraniu umów sprzedaży w obrocie konsumenckim na pokazach lub prezentacjach organizowanych przez podmioty trzecie poza lokalem przedsiębiorstwa przedsiębiorcy na podstawie tych umów przedsiębiorca sprzedaje konsumentom przygotowanie zestawy towarów, a konsumenci zobowiązują się do zapłaty w określony sposób jednorazowo, w kilku ratach, lub przez zakup finansowany z kredytu udzielonego przez bank (umowa o kredyt wiązany w rozumieniu art. 5 pkt 14 ppkt b) ustawy o kredycie konsumenckim). Zakupiony towar jest dostarczany konsumentom kurierem do wskazanego w umowie miejsca w dniu jej zawarcia albo następnego dnia w zależności od wyboru konsumenta przedsiębiorca prowadzi również dodatkowo sprzedaż wysyłkową wszystkie umowy zawierane przez przedsiębiorcę stanowią zatem umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa, albo na odległość w rozumieniu art. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.

Dla działalności przedsiębiorcy szczególne znaczenie ma prawo do odstąpienia od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość bez podania przyczyny przyznane konsumentom na podstawie art. 28 upk, po skorzystaniu z tego prawa umowa uważana jest za niezawartą (art. 31 ust. 1 upk), w konsekwencji strony są wzajemnie zobowiązane do zwrotu tego co w jej wykonaniu otrzymały - w przypadku przedsiębiorcy aktualizuje się obowiązek zwrotu konsumentowi wszystkich dokonanych płatności (art. 32 ust. 1 upk) zatem realizacja prawa do odstąpienia od umowy realnie wpływa na osiągane przez przedsiębiorcę przychody.

W praktyce wbrew ustawowemu obowiązkowi konsumenci po odstąpieniu od umowy bardzo często nie zwracają otrzymanego towaru - zwłaszcza w przypadku umów finansowanych na podstawie umowy o kredyt konsumencki. W takiej bowiem sytuacji przedsiębiorca nie ma możliwości zatrzymania ceny sprzedaży do momentu zaoferowania zwrotu towaru przez konsumenta albowiem bank kieruje do przedsiębiorcy roszczenie o zapłatę z uwagi na rozwiązaniem przez konsumenta umowy o kredyt konsumencki, a w rezultacie brak jego zapłaty.

Najczęstszym przypadkiem jest bezpodstawna odmowa zwrotu towaru pomimo otrzymania od przedsiębiorcy odpowiedniego wezwania w tym przedmiocie konsumenci nie tylko odmawiają zwrotu towaru - niekiedy towar nie może zostać zwrócony z uwagi na jego utratę zniszczenie, lub dalszą odsprzedaż przez konsumenta. W takim wypadku przedsiębiorca nie ma faktycznej możliwości odzyskania towaru wystąpienie na drogę sadową przeciwko konsumentowi z pozwem o wydanie rzeczy będzie wówczas nie tylko bezskuteczne (z powodu utraty przez konsumenta posiadanego sprzętu objętego prawem), ale także naraża przedsiębiorcę na poniesienie dodatkowych kosztów postępowania, w tym opłatę sądową oraz koszty obsługi prawnej. Zatem w wielu sytuacjach przedsiębiorca nie ma faktycznej możliwości uzyskania zwrotu towaru pomimo ustawowego obowiązku konsumenta w tym zakresie oraz mimo podjęcia prób uzyskania zwrotu towaru.

W upk, zgodnie z którym, w przypadku skutecznego odstąpienia od umowy, umowa uważana jest za niezawartą w myśl art. 32 ust. 1 upk przedsiębiorca ma obowiązek zwrócić zapłatę konsumentowi jednocześnie może się zdarzyć sytuacja, że konsument nie będzie chciał, albo nie będzie mógł zwrócić przedsiębiorcy towaru np. z powodu utraty otrzymanego w dniu zawarcia umowy towaru w takim wypadku przedsiębiorca pomimo, że ma obowiązek zwrotu płatności konsumentowi nie otrzyma zwrotu towaru wartość umowy pomimo, iż jest uważana za niezawartą (art. 31 ust. 1 upk) zwiększy dochód przedsiębiorcy, także jeśli przedsiębiorca lub bank kredytujący zwróci kupującemu zapłatę (art. 32 ust. 1 upk).

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia czy w sytuacji, gdy po skutecznym odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość, która w takim wypadku uważana jest za niezawartą, zwrot towaru przedsiębiorcy przez kupującego nie jest możliwy z powodu jego utraty uszkodzenia lub odmowy wydania towaru, przedsiębiorca może zmniejszyć przychód uzyskany w danym okresie rozliczeniowym - ustalony zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych o wartość umowy, od której odstąpiono pomimo nieotrzymania od konsumenta zwrotu towaru, z uwagi na fakt zrealizowania swojego obowiązku zwrotu ceny kupującemu zgodnie z art. 32 ust. 1 upk lub ze względu na brak obowiązku zwrotu ceny, jeśli sprzedawca takiej ceny nie uzyskał z uwagi na rozwiązanie przez konsumenta umowy o kredyt, jeżeli niemożność ta jest odpowiednio udokumentowana skierowanym do konsumenta pismem wezwaniem do zwrotu towaru oraz protokołem opisującym przyczyny odmowy zwrotu towaru.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz powołane przepisy wskazać należy że, konsument ma prawo odstąpienia od umowy zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta, jednakże zauważyć należy, że zarówno sprzedawca jak i konsument mają w związku z tym określone zobowiązania, tj. sprzedawca ma obowiązek zwrócić konsumentowi dokonaną wpłatę, a konsument (zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta), ma obowiązek zwrócić sprzedawcy otrzymany od niego towar.

W przedmiotowej sprawie - jak wynika z wniosku - doszło do skutecznego rozwiązania umowy pomimo niedochowania przez konsumentów obowiązku zwrotu towaru Wnioskodawcy.

W związku z powyższym należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że w sytuacji, gdy po skutecznym odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa, lub na odległość która w takim wypadku uważana jest za niezawartą (art. 31 ust. 1 upk) a zwrot towaru przedsiębiorcy przez kupującego jest niemożliwy z powodu jego utraty uszkodzenia lub odmowy wydania towaru, przedsiębiorca może zmniejszyć przychód uzyskany w danym okresie rozliczeniowym ustalany zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych o wartość umowy od której odstąpiono pomimo nieotrzymania od konsumenta zwrotu towaru z uwagi na zrealizowany przez spółkę obowiązek zwrotu ceny wobec konsumenta zgodnie z art. 32 ust. 1 upk, lub ze względu na brak obowiązku zwrotu ceny wobec konsumenta, jeżeli sprzedawca takiej ceny nie uzyskał z uwagi na rozwiązanie przez konsumenta umowy o kredyt jeżeli niemożność ta jest odpowiednio udokumentowana skierowanym do konsumenta pisemnym wezwaniem do zwrotu towaru oraz protokołem opisującym przyczyny odmowy zwrotu towaru.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin