2021.08.17 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-3.4012.218.2021.2.JK
z 17 sierpnia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 kwietnia 2021 r. (data wpływu 18 maja 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla udostępnienia środków finansowych w ramach platformy crowdfundingowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2021 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla udostępnienia środków finansowych w ramach platformy crowdfundingowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca”) ma siedzibę oraz zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawca podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT na terenie Polski. Wnioskodawca jest autorem i producentem gier planszowych, który obecnie pracuje nad rozwojem gry planszowej. Z uwagi na międzynarodowy i nowatorski wymiar prowadzonej działalności proces rozwoju gry oraz jej sprzedaży jest znacznie rozciągnięty w czasie i obejmuje kilka istotnych etapów.

W celu pozyskania środków finansowych na opracowanie i rozwój gry Wnioskodawca zdecydował się na finansowanie społecznościowe w oparciu o platformę crowdfundingową.

Sam crowdfunding może być określony jako metoda zdobywania środków na finansowanie projektów poprzez zbiórki publiczne. Zbiórki te odbywają się w serwisach internetowych, a przykładem serwisu internetowego wyspecjalizowanego w tym celu jest właśnie „A”. Osoby decydujące się na wsparcie danego projektu mogą całkowicie dobrowolnie decydować o wsparciu danego projektu, nie będąc przy tym zobowiązane do zadeklarowania wsparcia w określonej minimalnej kwocie. Z tego punktu widzenia finansowanie społecznościowe jest alternatywą dla klasycznego finansowania w oparciu o kapitał inwestora bądź wspólników spółki posiadającej osobowość prawną. Istotną różnicą pomiędzy finansowaniem przez inwestora, a finansowaniem społecznościowym jest to, że inwestor w sposób trwały lokuje swoje pieniądze i jest do ich przekazania w sposób prawny zobowiązany (np. na gruncie umowy spółki), natomiast finansowanie społecznościowe jest całkowicie dobrowolne i następuje w wielkości wybranej przez zainteresowanego.

Obecnie możemy wyróżnić następujące typy finansowania społecznościowego:

„crowdfunding donacyjny” (głównie zbiórki charytatywne),
„crowdfunding udziałowy” – użytkownicy w zamian za wpłatę otrzymują część udziałów w przedsięwzięciu,
„crowdfunding dłużny” – (pożyczki społecznościowe z obowiązkiem zwrotu), czy też
„crowdfunding oparty na przedsprzedaży”.

Ten ostatni model finansowania został wybrany przez Wnioskodawcę i polega na zbieraniu środków na realizację wybranego przedsięwzięcia (np. zaprojektowanie i wyprodukowanie wyrobu gotowego) w celu jego dostarczenia odbiorcom. Jak już wskazano, platformą wybraną do realizacji finansowania społecznościowego jest A., wobec czego zbiórka środków finansowych przez Wnioskodawcę następuje zgodnie z regulaminem tej platformy. Z uwagi na brak wiążących regulacji prawnych w chwili obecnej dotyczących crowdfundingu podstawową rolę w tym zakresie pełnią regulaminy poszczególnych platform internetowych.

Zebrane na platformie przez Wnioskodawcę środki finansowe nie mają charakteru definitywnej inwestycji, ponieważ deklarowane wpłaty nie są w żaden sposób powiązane z finalną ceną produktu. Przykładowo, jedna osoba może zadeklarować wpłatę w wysokości 1 EUR, a inna 70 EUR, ale wysokość wpłaty na tym etapie nie jest w żaden sposób wiążąca dla stron. Ponadto, Wnioskodawca nie zna nawet danych osobowych osób wspierających projekt i nie wie kim te osoby są. Osoby te mogą także w każdej chwili dobrowolnie zrezygnować z dalszego udziału w przedsięwzięciu i zażądać zwrotu wpłaconych środków. Technicznie zwrot tych pieniędzy odbywa się za potrąceniem kosztów obsługi administracyjnej platformy i pośredników finansowych, niemniej żadne środki finansowe nie są zatrzymywane przez Wnioskodawcę na tym etapie. Osoby, które nie wycofają się z realizacji projektu uczestniczą w dalszej fazie projektu.

W celu zaprezentowania potencjalnie zainteresowanym osobom przyszłego produktu, Wnioskodawca nagrał prezentację swojej gry. Jest to narzędzie służące do odtworzenia (wizualizacji) warunków prawdziwego stołu na którym są rozłożone elementy gry planszowej, jak figurki czy karty do gry. Nagrana prezentacja była jedynie zapowiedzią i obejmowała tylko fragment przygotowywanej gry planszowej. Dokonana prezentacja miała na celu poinformować potencjalnie zainteresowane osoby o realizowanym przedsięwzięciu i wskazać przykładowe elementy gry (np. z ogólnej liczby kart do gry w ilości 366 zaprezentowano 150 z nich). Produkt finalny, tzn. wersja gry przekazana do produkcji, będzie się znacznie różnił od zaprezentowanej wersji w zakresie fabuły i wyglądu, ponieważ jest on w chwili obecnej ciągle rozwijany oraz udoskonalany.

Dalsza faza projektu polega na automatycznym przeniesieniu danych osób, które wsparły projekt z platformy A na platformę crowdfundingową „B.”. Dotyczy to tylko tych osób, które wcześniej nie zdecydowały się zrezygnować z uczestnictwa w projekcie i nie otrzymały zwrotu swoich środków. W tej fazie osoby zainteresowane mogą dokupić dodatkowe elementy gry, a także zmienić swoje zamówienie. Również na tym etapie możliwe jest dołączenie się kolejnych osób, które planują zakup przyszłej gry w wybranej przez siebie konfiguracji (wersji). Należy nadmienić, że w tym czasie ostateczna wersja gry będzie dopracowywana i testowana przez wybranych testerów.

Jeżeli chodzi o przekazane przez osoby zainteresowane środki finansowe, to są one transferowane razem ze wskazanymi użytkownikami platformy A. na platformę B. (po pomniejszeniu o ewentualne opłaty manipulacyjne). Z punktu widzenia przepływów pieniężnych, w związku z tym transferem pomiędzy platformami, środki finansowe ściągnięte z kont bankowych uczestników projektu, są udostępnione Wnioskodawcy, który może je przeznaczyć na dalszy rozwój gry lub sfinansowanie przedpłat na rzecz fabryk, które mają rozpocząć produkcję poszczególnych egzemplarzy gry planszowej. Technicznie proces udostępnienia środków wygląda w ten sposób, że środki ściągnięte z kont uczestników projektu są udostępnione w panelu użytkownika na rzecz Wnioskodawcy. Stosownie do bieżących potrzeb, Wnioskodawca może dokonać transferu pomiędzy rachunkiem technicznym udostępnionym w ramach platformy, a swoim rachunkiem bankowym. Należy zaznaczyć, że wypłata środków na rachunek bankowy Wnioskodawcy już nastąpiła. Wypłacone środki zostały pomniejszone o marżę pośredniczących instytucji płatniczych: 5% marży zatrzymał A., kolejne 5% marży S. (operator płatności) oraz 2% marży B., powiększone o dodatkowe opłaty manipulacyjne związane ze zwrotem środków na rzecz osób, które wycofały się z uczestniczenia w dalszej części projektu.

W następnej fazie poszczególne elementy gry zostaną przekazane do produkcji i będą wytwarzane poszczególne zestawy gry, stosownie do złożonych zamówień. Wnioskodawca zakłada, że gotowa do produkcji wersja gry będzie przygotowana w okresie do lipca 2021 r. Po przygotowaniu tej ostatecznej wersji oraz jej przetestowaniu, Wnioskodawca złoży zamówienie produkcyjne w poszczególnych fabrykach na terenie Chińskiej Republiki Ludowej. Wnioskodawca planuje, że proces produkcji zakończy się w listopadzie 2021 r., choć termin ten może ulec zmianie z uwagi na nieprzewidziane okoliczności.

Obecnie Wnioskodawca rozszerza możliwość składania zamówień (tzw. preorder) na gotowe zestawy gier poprzez własną platformę sprzedażową korzystającą z usług xx (xx to autorska platforma e-commerce dla sklepów internetowych i detalicznych systemów POS). Obrazowo rzecz ujmując, Wnioskodawca oferuje możliwość złożenia rezerwacji na nabycie gotowych zestawów gry planszowej w przyszłości, które będą dostępne dla osób zamawiających poprzez sklep internetowy Wnioskodawcy na takich samych zasadach jak w przypadku osób uczestniczących w ramach wsparcia na platformach A. i później B.. Oznacza to, że w każdym przypadku składane przez zainteresowane osoby zamówienia wstępne (tzw. preorder) dotyczy rzeczy (zestawu gry planszowej), która ostateczny kształt fizyczny przybierze dopiero w związku z zakończeniem procesu produkcji, co powinno nastąpić w listopadzie 2021 r.

Należy podkreślić, że z punktu widzenia nabywcy (niezależnie od kanału komunikacyjnego, w ramach którego złożył on zamówienie) zamówienie dotyczy określonej rzeczy dopiero po wyprodukowaniu odpowiedniej ilości zestawów, co nastąpi w listopadzie 2021 r. Natomiast dopiero z momentem wykonania konfekcji zamówień, czyli spakowania ich do opakowań wysyłkowych, co ma się rozpocząć po wyprodukowaniu, tj. w grudniu 2021 r., złożone zamówienia staną się ostateczne w sensie prawnym i nie będzie można ich modyfikować. Z tym też momentem znana będzie już zakupiona rzecz (konkretny zestaw gry planszowej w wybranej konfiguracji) oraz osoba, która dokonała danego zamówienia. Znana będzie także cena, którą należy zapłacić za konkretny egzemplarz gry, na co wpływ mogą mieć także koszty dostarczenia konkretnego egzemplarza gry. Powyższe oznacza, że do grudnia 2021 r. nie będzie znana ostateczna treść zobowiązania oraz osoba odbiorcy, a z kolei po tym okresie dojdzie do konkretyzacji podmiotowej (osoba nabywcy) oraz przedmiotowej (konkretny zestaw zamówionej gry planszowej). Na tym etapie dojdzie zatem do zawarcia prawnie wiążącej umowy, choć fizycznie zamówiona rzecz może jeszcze wymagać transportu z miejsca produkcji. Należy także podkreślić, że nawet w sytuacji, w której dana osoba nie modyfikuje zestawu zakupionej gry, może najpóźniej do momentu spakowania konkretnego zestawu zmienić miejsce jego dostawy, co wpłynie zarówno na koszt dostawy jak i na łączną cenę całego świadczenia ze strony Wnioskodawcy.

Następnie, po zakończeniu produkcji poszczególnych zestawów w grudniu 2021 r. rozpocznie się ich wysyłka z kraju produkcji (Chińska Republika Ludowa) na teren krajów, w których zamieszkują odbiorcy, którzy złożyli zamówienie. Planowany czas zakończenia wysyłki do krajów docelowych jest przewidziany na marzec/kwiecień 2022 r. Wysyłka do odbiorców końcowych będzie uzależniona od kraju, w którym oni przebywają. W przypadku krajów należących do Unii Europejskiej planowane jest dokonanie importu na teren Polski gotowych (zindywidualizowanych zgodnie z konkretnymi zamówieniami) zestawów gry planszowej i następnie ich sprzedaż do odbiorców końcowych. W związku z tym, Wnioskodawca rozpozna import towarów na terenie Polski, które to towary będą przedmiotem odpowiednio sprzedaży na rzecz odbiorców końcowych na terenie poszczególnych krajów UE. Z uwagi na status prawny odbiorców, konieczne będzie dokonanie przez Wnioskodawcę rejestracji w charakterze podatnika VAT w poszczególnych krajach UE, innych niż Polska i rozpoznanie najpierw wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów z terenu Polski oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w poszczególnych krajach UE, a następnie dostaw krajowych w poszczególnych krajach UE.

Z kolei w przypadku krajów innych niż należące do Unii Europejskiej, sprzedaż do odbiorców końcowych będzie się odbywać za pośrednictwem agenta – przedstawiciela, a wyprodukowane zestawy gry planszowej nie będą zaimportowane na terytorium Polski, ani nie będą przez terytorium Polski transportowane. W konsekwencji, będą transportowane bezpośrednio z terenu Chińskiej Republiki Ludowej do odbiorców końcowych na terenie poszczególnych krajów. W przypadku krajów innych niż należących do Unii Europejskiej wszelkie czynności związane z prawidłowym rozliczeniem importu zostaną powierzone profesjonalnemu podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą w zakresie przedstawicielstwa. Podmiot ten będzie działał z upoważnienia Wnioskodawcy i wypełni wszelkie niezbędne obowiązki w zakresie lokalnego prawa celnego i następnie przekaże dopuszczony do obrotu w danym kraju towar kurierowi. Kurier z kolei przekaże ten towar końcowemu nabywcy i ten potwierdzi kurierowi jego odbiór. Należy zaznaczyć, że w przypadku dokonywania sprzedaży za pośrednictwem agenta – przedstawiciela, nie nabędzie on ani prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, ani prawa własności rzeczy (towaru). Jedyna dostawa nastąpi pomiędzy odbiorcą końcowym a Wnioskodawcą, przy czym dojdzie do niej z momentem potwierdzenia odbioru paczki od kuriera.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, w zakresie czynności podlegających opodatkowaniu, zgodnie z przepisami ustawy o VAT na terenie Polski, powstaje z momentem udostępnienia Wnioskodawcy środków finansowych w ramach platformy crowdfundingowej (A., B.), dokonania przelewu z rachunku technicznego udostępnionego w ramach platformy crowdfundingowej czy też z momentem dokonania wiążącej prawnie sprzedaży konkretnego egzemplarza gry planszowej na rzecz odbiorcy końcowego, co będzie mieć miejsce w grudniu 2021 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług zgodnie z ustawą o VAT, powstaje tylko w stosunku do czynności podlegających opodatkowaniu VAT na terenie Polski. Jest tak z uwagi na zasadę terytorialności polskiej ustawy podatkowej, która może regulować obowiązki podatkowe tylko i wyłącznie w granicach terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest katalogiem zamkniętym, a ponadto w stosunku do nich podmiot ich wykonujący powinien działać w charakterze podatnika VAT (por. wyrok NSA z 24 kwietnia 2007 r., sygn. akt I FSK 603/06).

W celu określenia, czy dane świadczenie ma związek z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, należy odwołać się do przepisów określających miejsce świadczenia. Miejsce świadczenia dla dostaw towarów ustala się zgodnie z art. 22-24 ustawy o VAT oraz art. 14-16 Rozporządzenia Wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Natomiast odpłatne dostawy towarów których miejsce świadczenia nie znajduje się na terenie kraju (Polska) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, choć mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej na terenie innego kraju UE lub podatkiem o podobnym charakterze w kraju trzecim.

W związku z powyższym, zakresem obowiązku podatkowego na terenie Polski mogą być objęte tylko następujące transakcje: import z terenu Chińskiej Republiki Ludowej na teren Rzeczpospolitej Polskiej oraz następcze: dostawa krajowa towarów lub wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów do innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej. Z kolei w przypadku transakcji z pominięciem terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług nigdy nie powstanie, ponieważ sytuacje te będą znajdować się poza zakresem normowania ustawy o VAT (art. 5 ustawy o VAT).

W związku z powyższym, poniższa część uzasadnienia będzie się odnosić wyłącznie do czynności podlegających zakresowi regulacji ustawy o VAT i będzie dotyczyć importu towarów, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz dostawy krajowej na terenie Polski.

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Od razu należy dostrzec, że w przypadku importu towarów oraz wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług powstaje według zasad szczególnych.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o VAT w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano tej dostawy, z zastrzeżeniem ust. 4.

Natomiast stosownie do art. 20 ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku, o którym mowa w art. 13 ust. 5, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności, o których mowa w art. 13 ust. 4. Jak wynika z powyższych przepisów, obowiązek podatkowy powstaje w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zasadniczo z momentem wystawienia faktury VAT, jednakże wcześniejsze otrzymanie zaliczki lub płatności cząstkowej nie ma wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego.

W zakresie transakcji stanowiących import towarów polski ustawodawca określił moment powstania obowiązku podatkowego w sposób szczególny. I tak, zgodnie z art. 19a ust. 9 ustawy o VAT obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego, z zastrzeżeniem ust. 10a i 11.

Z kolei zgodnie z art. 19a ust. 10a ustawy o VAT, w przypadku objęcia towarów procedurą uszlachetniania czynnego obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą zamknięcia procedury uszlachetniania czynnego zgodnie z art. 324 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2447 z 24 listopada 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 558, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2015/2447”.

Natomiast zgodnie z art. 19a ust. 11 ustawy o VAT, w przypadku objęcia towarów procedurą: składowania celnego, odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem z należności celnych przywozowych, uszlachetniania czynnego, tranzytu, wolnego obszaru celnego, jeżeli od towarów tych pobierane są opłaty wyrównawcze lub opłaty o podobnym charakterze, obowiązek podatkowy z tytułu importu towarów powstaje z chwilą wymagalności tych opłat. W związku z powyższym obowiązek podatkowy w związku z dokonanym importem towarów na teren Rzeczypospolitej wystąpi zasadniczo z momentem powstania długu celnego, chyba że w przypadku konkretnej transakcji obowiązek ten będzie powstawał zgodnie z normami zawartymi w art. 19a ust. 10a albo ust. 11 ustawy o VAT.

Jak wynika z powyżej przytoczonych przepisów, zarówno w przypadku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów jak i importu okoliczność przekazania zaliczki na poczet przyszłych świadczeń jest obojętna. Jest tak ponieważ przepisy dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego nie odnoszą się do okoliczności otrzymania zaliczki jako momentu, w którym powstawałby obowiązek podatkowy.

W związku z powyższym, poniższe rozwiązania dotyczą tylko sytuacji, w których czynnością podlegającą opodatkowaniu byłaby krajowa dostawa towarów. W konsekwencji Wnioskodawca poniższą część argumentacji odnosi wyłącznie do przyszłych dostaw krajowych towarów, które mogą mieć miejsce w przyszłości.

W zakresie dostaw krajowych towarów, Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 (zdaniem Wnioskodawcy przepis art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, nie znajduje zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym). Z zestawienia powyższych przepisów można wyciągnąć wniosek, że otrzymanie przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi całości lub części zapłaty powoduje powstanie obowiązku podatkowego zasadniczo z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Wykładnia powyższego przepisu prowadzi także do wniosku, że otrzymanie innej płatności, która nie będzie mogła być uznana za częściową zapłatę za dane świadczenie nie będzie powodowało jakichkolwiek konsekwencji podatkowych na gruncie podatku od towarów i usług.

Prawo podatkowe nie zawiera legalnej definicji „przedpłaty” lub „zaliczki”. Zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego (dostępny na stronie: https://sjp.pwn.pl/sjp/) pod pojęciem przedpłaty należy rozumieć „określoną sumę pieniędzy, stanowiącą część ceny towaru, wpłacaną z góry w celu uzyskania gwarancji jego zakupu w określonym terminie”. Z kolei jako zaliczkę rozumie się: „część należności wpłacaną lub wypłacaną z góry na poczet tej należności”. Cechą wspólną dwóch powyższych definicji jest: po pierwsze, wpłacenie z góry określonej sumy pieniędzy oraz, po drugie, dokonanie tej płatności w celu uzyskania określonego świadczenia. Ponadto wpłacana kwota musi być należnością, a zatem podmiot ją otrzymujący ma uprawnienie na gruncie umowy do jej otrzymania, a co więcej w razie jej nieotrzymania może dochodzić swoich praw w sądzie. Z punktu widzenia językowego można zatem wyciągnąć wniosek, że z przedpłatą lub z zaliczką nie będziemy mieli do czynienia wtedy, gdy otrzymana lub pozostawiona do dyspozycji kwota pieniężna nie jest jeszcze prawnie wymagalna albo płatność ta następuje bez związku z chęcią uzyskania określonego (skonkretyzowanego) świadczenia.

Przechodząc do analizy wypowiedzi orzecznictwa sądowego w zakresie złożonego wniosku, należy w pierwszej kolejności zauważyć, że otrzymanie części lub całości zapłaty musi nastąpić z określonego tytułu. W wyroku w sprawie C-18/93 Tolsma, ówczesny TSUE zauważył, że czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy (w tym wypadku grajka ulicznego). Powyższe spostrzeżenie ma duże znaczenie praktyczne, ponieważ wskazuje, że pomiędzy dokonującym świadczenia oraz jego odbiorcą musi istnieć określony stosunek prawny, a zapłata musi następować w ramach tego stosunku prawnego, w celu wypełnienia swojego zobowiązania pieniężnego. W konsekwencji aby rozpatrywać dane świadczenie jako odpłatne, a zatem jako powodujące określone skutki podatkowe w podatku VAT, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi lub dokonanie dostawy towarów powinno zostać wypłacone wynagrodzenie lub zapłacona cena sprzedaży.

Nie bez znaczenia jest w tym wypadku także możliwość zidentyfikowania w ramach stosunku prawnego wszelkich okoliczności mających znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub przyszłe świadczenie usług muszą już być znane, tak samo jak strony zawierające transakcję. Oznacza to, że w momencie dokonywania przedpłaty towar lub usługa muszą być już na tyle identyfikowalne, aby można było stwierdzić, że przedpłata następuje w związku z chęcią nabycia określonego rodzaju dobra tzn. konkretnej rzeczy lub usługi. To określonego rodzaju dobra np. towary nie muszą istnieć fizycznie w momencie dokonywania przedpłaty, ważne natomiast by wcześniejsza zapłata następowała w związku z chęcią otrzymania konkretnego rodzaju dobra, które posiada już odpowiednie cechy indywidualizujące, w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone. Jak podkreślono bowiem w kolejnym wyroku TSUE (wyrok z 9 października 2001 r. w sprawie C-108/99 Cantor Fitzgerald International) opodatkowaniu VAT podlegają dostawy towarów oraz świadczenie usług, a nie same płatności dokonane pomiędzy stronami. Tym samym opodatkowaniu podatkiem VAT nie powinny zatem podlegać zapłaty za dostawy towarów i świadczenie usług, które nie zostały dotychczas określone w sposób wyraźny i konkretny.

Podobne zapatrywanie wyrażane jest w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Przykładowo w wyroku NSA z 7 marca 2014 r. (sygn. akt I FSK 503/13) wyrażono pogląd, zgodnie z którym dla uznania wpłaconej kwoty jako zaliczki na poczet wykonanych usług, w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy o VAT (obecnie art. 19a ust. 8 ustawy o VAT), istotnym jest, aby przyszłe świadczenie było określone w sposób jednoznaczny co do rodzaju towaru bądź usługi, tzn. w sposób umożliwiający ich identyfikację, a dodatkowo, strony tego świadczenia, w momencie wpłaty zaliczki, nie mają woli dokonywania jego zmian w przyszłości. W związku z tym w sytuacjach, w których przedmiot świadczenia może jeszcze ulec zmianom w przyszłości, dokonanie jakiejkolwiek wpłaty na poczet tego świadczenia nie może powodować konsekwencji podatkowych. W podobny sposób wypowiedział się TSUE w zachowującym aktualność wyroku z 21 lutego 2006 r. (sprawa C-419/02 BUPA Hospitals Ltd Goldsborough Developments Ltd przeciwko Commissioners of Customs & Excise), zgodnie z którym dokonanie przedpłaty w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie, który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem zainteresowanych stron i z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary, na podstawie umowy, lub może z nich zrezygnować odzyskując wpłaconą przedpłatę, nie powoduje konsekwencji podatkowych na gruncie podatku VAT. Dokonanie zapłaty mającej na celu zabezpieczenie wykonania nie do końca jeszcze sprecyzowanego przyszłego świadczenia nie wywołuje skutków w podatku VAT (por. wyrok NSA z 25 sierpnia 2010 r., sygn. akt I FSK 1100/09). Podobny pogląd został wyrażony także w nadal zachowującym aktualność wyroku NSA z 28 lipca 2009 r., (sygn. akt I FSK 932/08), gdzie zwrócono uwagę na to, aby wpłacona zaliczka wywoływała skutki podatkowe, to musi ona być wpłacona w celu uzyskania zindywidualizowanego świadczenia oraz strony wyłączają możliwość zmiany przedmiotu świadczenia w przyszłości (zobowiązanie o charakterze definitywnym).

Biorąc pod uwagę powyższe wypowiedzi orzecznictwa sądowego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zarówno zadeklarowanie uczestnictwa przez zainteresowaną osobę w projekcie w ramach platformy A. oraz przeniesienie konta danej osoby na platformę na platformę B. i dokonanie przez nią w ramach tej platformy zakupów jest obojętne z punktu widzenia prawa podatkowego. Dopiero bowiem z momentem wyprodukowania i zapakowania do wysyłki konkretnego zestawu gry planszowej według specyfikacji zamawiającego, jego zamówienie stanie się ostateczne i będzie wiążące w sensie prawnym. W tym też momencie dojdzie do podwójnej konkretyzacji stosunku prawnego – z jednej strony będzie znana osoba zamawiającego, a z drugiej przedmiot jej zamówienia, co będzie równoznaczne z dokonaniem sprzedaży. W konsekwencji obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanych zaliczek lub przedpłat może wystąpić dopiero w grudniu 2021 r., ponieważ w tym okresie nie będzie już możliwości zmiany zarówno stosunku umownego jak i wysokości należności Wnioskodawcy. Należy podkreślić, że obowiązek podatkowy w tym wypadku powstanie tylko w stosunku do takich dostaw towarów, dla których miejscem świadczenia będzie terytorium kraju i będą one miały charakter krajowej dostawy towarów na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Biorąc pod uwagę powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że obowiązek podatkowy w stosunku do dostaw krajowych towarów następuje z momentem dokonania sprzedaży, tzn. w najwcześniejszym momencie w którym dojdzie do skonkretyzowania zarówno zamówionej wersji gry, osoby nabywcy oraz ceny sprzedaży czyli w grudniu 2021 r. Natomiast wszystkie wcześniejsze czynności jak wsparcie projektu w ramach platformy A., transfer danych, wraz z danymi finansowymi na platformę B., oraz wypłata środków zgromadzonych na platformie B. na konto bankowe Wnioskodawcy w celu uregulowania należności związanych z procesem produkcji, nie spowodują powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z regulacji tej wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wymienione czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Przy czym towarami – w myśl art. 2 pkt 6 ustawy – są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy przepisu art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie fakt, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Z cytowanego art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przesłanką uznania danego zdarzenia za opodatkowane VAT świadczenie usługi za wynagrodzeniem jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę i jej beneficjentem, z którego wynika świadczenie wzajemne, w postaci wynagrodzenia płatnego przez beneficjenta usługi na rzecz usługodawcy.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów opodatkowaniu podatkiem VAT – co do zasady – podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonywanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Co istotne, ww. świadczenie musi zostać wykonane przez działającego w tym zakresie podatnika podatku VAT.

Zasady dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług uregulowane zostały w art. 19a ustawy.

Według art. 19a ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Powyższy przepis art. 19a ust. 1 formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Jednakże, w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca ma siedzibę na terytorium Polski. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT na terenie Polski. Wnioskodawca jest autorem i producentem gier planszowych, który obecnie pracuje nad rozwojem gry planszowej. Z uwagi na międzynarodowy i nowatorski wymiar prowadzonej działalności proces rozwoju gry oraz jej sprzedaży jest znacznie rozciągnięty w czasie i obejmuje kilka istotnych etapów.

W celu pozyskania środków finansowych na opracowanie i rozwój gry Wnioskodawca zdecydował się na finansowanie społecznościowe w oparciu o platformę crowdfundingową „A.” (strona www.).

Sam crowdfunding może być określony jako metoda zdobywania środków na finansowanie projektów poprzez zbiórki publiczne. Zbiórki te odbywają się w serwisach internetowych. Osoby decydujące się na wsparcie danego projektu mogą całkowicie dobrowolnie decydować o wsparciu danego projektu, nie będąc przy tym zobowiązane do zadeklarowania wsparcia w określonej minimalnej kwocie. Z tego punktu widzenia finansowanie społecznościowe jest alternatywą dla klasycznego finansowania w oparciu o kapitał inwestora bądź wspólników spółki posiadającej osobowość prawną. Istotną różnicą pomiędzy finansowaniem przez inwestora, a finansowaniem społecznościowym jest to, że inwestor w sposób trwały lokuje swoje pieniądze i jest do ich przekazania w sposób prawny zobowiązany (np. na gruncie umowy spółki), natomiast finansowanie społecznościowe jest całkowicie dobrowolne i następuje w wielkości wybranej przez zainteresowanego.

Crowdfunding oparty na przedsprzedaży został wybrany przez Wnioskodawcę jako model finansowania i polega na zbieraniu środków na realizację wybranego przedsięwzięcia (np. zaprojektowanie i wyprodukowanie wyrobu gotowego) w celu jego dostarczenia odbiorcom. Jak już wskazano, platformą wybraną do realizacji finansowania społecznościowego jest A., wobec czego zbiórka środków finansowych przez Wnioskodawcę następuje zgodnie z regulaminem tej platformy. Z uwagi na brak wiążących regulacji prawnych w chwili obecnej dotyczących crowdfundingu podstawową rolę w tym zakresie pełnią regulaminy poszczególnych platform internetowych.

Zebrane na platformie A. przez Wnioskodawcę środki finansowe nie mają charakteru definitywnej inwestycji, ponieważ deklarowane wpłaty nie są w żaden sposób powiązane z finalną ceną produktu. Przykładowo, jedna osoba może zadeklarować wpłatę w wysokości 1 EUR, a inna 70 EUR, ale wysokość wpłaty na tym etapie nie jest w żaden sposób wiążąca dla stron. Ponadto, Wnioskodawca nie zna nawet danych osobowych osób wspierających projekt i nie wie kim te osoby są. Osoby te mogą także w każdej chwili dobrowolnie zrezygnować z dalszego udziału w przedsięwzięciu i zażądać zwrotu wpłaconych środków. Technicznie zwrot tych pieniędzy odbywa się za potrąceniem kosztów obsługi administracyjnej platformy A. i pośredników finansowych, niemniej żadne środki finansowe nie są zatrzymywane przez Wnioskodawcę na tym etapie. Osoby, które nie wycofają się z realizacji projektu uczestniczą w dalszej fazie projektu.

Dalsza faza projektu polega na automatycznym przeniesieniu danych osób, które wsparły projekt z platformy A. na platformę crowdfundingową „B.”. Dotyczy to tylko tych osób, które wcześniej nie zdecydowały się zrezygnować z uczestnictwa w projekcie i nie otrzymały zwrotu swoich środków. W tej fazie osoby zainteresowane mogą dokupić dodatkowe elementy gry, a także zmienić swoje zamówienie. Również na tym etapie możliwe jest dołączenie się kolejnych osób, które planują zakup przyszłej gry w wybranej przez siebie konfiguracji (wersji). Należy nadmienić, że w tym czasie ostateczna wersja gry będzie dopracowywana i testowana przez wybranych testerów.

W następnej fazie poszczególne elementy gry zostaną przekazane do produkcji i będą wytwarzane poszczególne zestawy gry, stosownie do złożonych zamówień. Wnioskodawca zakłada, że gotowa do produkcji wersja gry będzie przygotowana w okresie do lipca 2021 r. Po przygotowaniu tej ostatecznej wersji oraz jej przetestowaniu, Wnioskodawca złoży zamówienie produkcyjne w poszczególnych fabrykach na terenie Chin. Wnioskodawca planuje, że proces produkcji zakończy się w listopadzie 2021 r., choć termin ten może ulec zmianie z uwagi na nieprzewidziane okoliczności.

Wnioskodawca podkreślił, że z punktu widzenia nabywcy (niezależnie od kanału komunikacyjnego, w ramach którego złożył on zamówienie) zamówienie dotyczy określonej rzeczy dopiero po wyprodukowaniu odpowiedniej ilości zestawów, co nastąpi w listopadzie 2021 r. Natomiast dopiero z momentem wykonania konfekcji zamówień, czyli spakowania ich do opakowań wysyłkowych, co ma się rozpocząć po wyprodukowaniu, tj. w grudniu 2021 r., złożone zamówienia staną się ostateczne w sensie prawnym i nie będzie można ich modyfikować. Z tym też momentem znana będzie już zakupiona rzecz (konkretny zestaw gry planszowej w wybranej konfiguracji) oraz osoba, która dokonała danego zamówienia. Znana będzie także cena, którą należy zapłacić za konkretny egzemplarz gry, na co wpływ mogą mieć także koszty dostarczenia konkretnego egzemplarza gry. Powyższe oznacza, że do grudnia 2021 r. nie będzie znana ostateczna treść zobowiązania oraz osoba odbiorcy, a z kolei po tym okresie dojdzie do konkretyzacji podmiotowej (osoba nabywcy) oraz przedmiotowej (konkretny zestaw zamówionej gry planszowej). Na tym etapie dojdzie zatem do zawarcia prawnie wiążącej umowy, choć fizycznie zamówiona rzecz może jeszcze wymagać transportu z miejsca produkcji. Należy także podkreślić, że nawet w sytuacji, w której dana osoba nie modyfikuje zestawu zakupionej gry, może najpóźniej do momentu spakowania konkretnego zestawu zmienić miejsce jego dostawy, co wpłynie zarówno na koszt dostawy jak i na łączną cenę całego świadczenia ze strony Wnioskodawcy.

Następnie, po zakończeniu produkcji poszczególnych zestawów w grudniu 2021 r. rozpocznie się ich wysyłka z kraju produkcji (Chin) na teren krajów, w których zamieszkują odbiorcy, którzy złożyli zamówienie. Planowany czas zakończenia wysyłki do krajów docelowych jest przewidziany na marzec/kwiecień 2022 r. Wysyłka do odbiorców końcowych będzie uzależniona od kraju, w którym oni przebywają. W przypadku krajów należących do Unii Europejskiej planowane jest dokonanie importu na teren Polski gotowych (zindywidualizowanych zgodnie z konkretnymi zamówieniami) zestawów gry planszowej i następnie ich sprzedaż do odbiorców końcowych. W związku z tym, Wnioskodawca rozpozna import towarów na terenie Polski, które to towary będą przedmiotem odpowiednio sprzedaży na rzecz odbiorców końcowych na terenie poszczególnych krajów UE. Z uwagi na status prawny odbiorców, konieczne będzie dokonanie przez Wnioskodawcę rejestracji w charakterze podatnika VAT w poszczególnych krajach UE, innych niż Polska i rozpoznanie najpierw wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów z terenu Polski oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w poszczególnych krajach UE, a następnie dostaw krajowych w poszczególnych krajach UE.

Z kolei w przypadku krajów innych niż należące do Unii Europejskiej, sprzedaż do odbiorców końcowych będzie się odbywać za pośrednictwem agenta, a wyprodukowane zestawy gry planszowej nie będą zaimportowane na terytorium Polski, ani nie będą przez terytorium Polski transportowane. W konsekwencji, będą transportowane bezpośrednio z terenu Chińskiej Republiki Ludowej do odbiorców końcowych na terenie poszczególnych krajów.

W przypadku krajów innych niż należących do Unii Europejskiej wszelkie czynności związane z prawidłowym rozliczeniem importu zostaną powierzone profesjonalnemu podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą w zakresie przedstawicielstwa. Podmiot ten będzie działał z upoważnienia Wnioskodawcy i wypełni wszelkie niezbędne obowiązki w zakresie lokalnego prawa celnego i następnie przekaże dopuszczony do obrotu w danym kraju towar kurierowi. Kurier z kolei przekaże ten towar końcowemu nabywcy i ten potwierdzi kurierowi jego odbiór. Należy zaznaczyć, że w przypadku dokonywania sprzedaży za pośrednictwem agenta, nie nabędzie on ani prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, ani prawa własności rzeczy (towaru). Jedyna dostawa nastąpi pomiędzy odbiorcą końcowym a Wnioskodawcą, przy czym dojdzie do niej z momentem potwierdzenia odbioru paczki od kuriera.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą określenia czy obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, powstaje z momentem udostępnienia Wnioskodawcy środków finansowych w ramach platformy crowdfundingowej (A., B.), dokonania przelewu z rachunku technicznego udostępnionego w ramach platformy crowdfundingowej czy też z momentem dokonania wiążącej prawnie sprzedaży konkretnego egzemplarza gry planszowej na rzecz odbiorcy końcowego, co będzie mieć miejsce w grudniu 2021 r.

Ustosunkowanie się do powyższych wątpliwości Wnioskodawcy wymaga przede wszystkim ustalenia, czy wpłacane środki pieniężne udostępnione Wnioskodawcy w ramach platformy crowdfundingowej oraz dokonane przelewy z rachunku technicznego udostępnionego w ramach platformy crowdfundingowej, stanowią przedpłatę, bądź zaliczkę na poczet dostawy towarów bądź świadczenia usług.

Należy zauważyć, że ustawodawca nie zamieścił w treści ustawy o podatku od towarów i usług definicji zaliczki ani przedpłaty. Zgodnie więc z definicją słownikową (http://sjp.pwn.pl), zaliczka to część należności wpłacana lub wypłacana z góry na poczet tej należności. Natomiast przez przedpłatę należy rozumieć określoną sumę pieniędzy, stanowiącą część ceny towaru, wpłacaną z góry w celu uzyskania gwarancji jego zakupu w określonym terminie. Zatem, zaliczkę oraz przedpłatę wpłaca się na poczet przyszłej dostawy towarów lub przyszłego wykonania usługi przed faktyczną dostawą lub faktycznym wykonaniem usługi. Stosownie do powyższego, zaliczka, jak również przedpłata, jako zapłata na poczet przyszłej należności musi być powiązana z konkretną transakcją.

Zatem, aby zapłatę na poczet przyszłej należności uznać za zaliczkę musi ona być powiązana z konkretną transakcją, co zostało potwierdzone także przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).

W wyroku z 21 lutego 2006 r. w sprawie C-419/02 BUPA Hospitals Ltd. i Goldsborough Developments Ltd. przeciwko Commisioners of Customs & Excise, TSUE stwierdził, że w zakresie art. 10 ust. 2 akapit drugi VI Dyrektywy VAT [tj. Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG)], nie mieści się przedpłata dokonana w kwocie ryczałtowej na towary wskazane w sposób ogólny w wykazie, który może zostać w każdej chwili zmieniony za porozumieniem nabywcy i sprzedawcy, z którego nabywca może ewentualnie wybrać towary, na podstawie umowy, którą może on w każdej chwili rozwiązać, odzyskując w całości niewykorzystaną przedpłatę. Należy wskazać, że art. 10 ust. 2 akapit drugi powyższej Dyrektywy stanowi, że w przypadku gdy zapłata następuje przed wykonaniem dostawy towarów lub świadczenia usług, podatek staje się wymagalny w momencie otrzymania płatności i od jej wysokości.

W powyższym wyroku TSUE podkreślił, że „(...) w przypadku dokonania płatności zaliczkowej obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje zanim dostawa towarów lub świadczenie usług zostaną wykonane. Aby obowiązek podatkowy powstał w takiej sytuacji, wszelkie okoliczności mające znaczenie dla zaistnienia zdarzenia podatkowego, tzn. przyszła dostawa lub przyszłe świadczenie usług muszą już być znane, a zatem w szczególności, (...) w momencie dokonania takiej zapłaty, towary i usługi powinny być szczegółowo określone”.

Należy wskazać, że powyższy wyrok TSUE zachowuje swoją aktualność na gruncie obecnie obowiązującej Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.).

Zatem na podstawie powyższego wyroku TSUE można wysnuć wniosek, że aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),
konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,
w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że otrzymywane przez Wnioskodawcę środki pieniężne nie stanowią zaliczki czy też przedpłaty, o których mowa w art. 19a ust. 8 ustawy, ponieważ nie będą związane z konkretnym towarem/usługą, a zatem nie będą stanowiły przedpłaty/zaliczki z tytułu konkretnej dostawy towaru lub usługi. Jak wskazał Wnioskodawca, wpłata środków za pośrednictwem platformy crowdfundingowej związana jest wyłącznie z chęcią wsparcia realizowanego projektu i może (ale nie musi) wiązać się z otrzymaniem w przyszłości towaru w postaci gry. Należy przy tym podkreślić, że w momencie dokonywania wpłaty potencjalny produkt docelowy (gra planszowa) nie jest na tyle skonkretyzowany, aby uznać tę płatność za zaliczkę na poczet ceny towarów.

Ponadto, zebrane na platformie przez Wnioskodawcę środki finansowe nie mają charakteru definitywnej inwestycji, ponieważ deklarowane wpłaty nie są w żaden sposób powiązane z finalną ceną produktu. Wysokość wpłaty na tym etapie nie jest w żaden sposób wiążąca dla stron. Ponadto, Wnioskodawca nie zna nawet danych osobowych osób wspierających projekt i nie wie kim te osoby są. Osoby wspierające projekt mogą w każdej chwili dobrowolnie zrezygnować z dalszego udziału w przedsięwzięciu i zażądać zwrotu wpłaconych środków. Wnioskodawca wskazał, że środki ściągnięte z kont uczestników projektu są udostępnione w panelu użytkownika na rzecz Wnioskodawcy, może on dokonać transferu pomiędzy rachunkiem technicznym udostępnionym w ramach platformy, a swoim rachunkiem bankowym. Jednakże Wnioskodawca podkreślił, że dopiero z momentem wykonania konfekcji zamówień, czyli spakowania ich do opakowań wysyłkowych, co ma się rozpocząć po wyprodukowaniu, tj. w grudniu 2021 r., złożone zamówienia staną się ostateczne w sensie prawnym i nie będzie można ich modyfikować. Z tym też momentem znana będzie już zakupiona rzecz (konkretny zestaw gry planszowej w wybranej konfiguracji) oraz osoba, która dokonała danego zamówienia, znana będzie także cena, którą należy zapłacić za konkretny egzemplarz gry.

Zatem, z tytułu zadeklarowania uczestnictwa przez zainteresowaną osobę w projekcie w ramach platformy A. oraz udostępnienia Wnioskodawcy w ramach platformy crowdfundingowej środków wpłaconych przez osoby decydujące się na wsparcie danego projektu jak również z tytułu dokonania przelewu z rachunku technicznego udostępnionego w ramach platformy crowdfundingowej, Wnioskodawca stosownie do art. 19a ust. 8 ustawy, nie będzie musiał rozpoznać obowiązku podatkowego, gdyż w chwili otrzymania środki pieniężne nie stanowią zaliczki ani przedpłaty za dostawę konkretnego towaru.

Dopiero bowiem z momentem wyprodukowania i zapakowania do wysyłki konkretnego zestawu gry planszowej według specyfikacji zamawiającego, jego zamówienie stanie się ostateczne i będzie wiążące w sensie prawnym. W tym też momencie dojdzie do podwójnej konkretyzacji stosunku prawnego – z jednej strony będzie znana osoba zamawiającego, a z drugiej przedmiot jej zamówienia, co będzie równoznaczne z dokonaniem sprzedaży.

W konsekwencji, obowiązek podatkowy dla przedmiotowej transakcji, która podlega opodatkowaniu na terytorium kraju będzie powstawał zgodnie z zasadą ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru czyli z momentem dokonania sprzedaży tzn. w najwcześniejszym momencie w którym dojdzie do skonkretyzowania zarówno zamówionej wersji gry, osoby nabywcy oraz ceny sprzedaży czyli w grudniu 2021 r.

Natomiast wszystkie wcześniejsze czynności jak wsparcie projektu w ramach platformy A., transfer danych, wraz z danymi finansowymi na platformę B., oraz wypłata środków zgromadzonych na platformie B. na konto bankowe Wnioskodawcy w celu uregulowania należności związanych z procesem produkcji, nie spowodują powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług.

Podsumowując, obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu przedmiotowej transakcji będzie powstał zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy, czyli z chwilą dokonania dostawy towarów, a więc z momentem dokonania wiążącej prawnie sprzedaży konkretnego egzemplarza gry planszowej na rzecz odbiorcy końcowego, co będzie mieć miejsce w grudniu 2021 r.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowo wskazać należy, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jednocześnie wskazania wymaga, że niniejsza interpretacja rozstrzyga ściśle w zakresie pytania Wnioskodawcy, a w konsekwencji nie rozstrzyga miejsca dokonania a tym samym opodatkowania dostawy towarów.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, ze zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin