2021.09.14 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0113-KDIPT2-3.4011.516.2021.2.ID

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-3.4011.516.2021.2.ID
z 14 września 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 maja 2021 r. (data wpływu 8 czerwca 2021 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 czerwca 2021 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

… (dalej także: (…) lub Uczelnia) jest uczelnią publiczną w rozumieniu art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r., poz. 478, z późn. zm., zwanej dalej: Prawem o szkolnictwie wyższym). Uczelnia posiada osobowość prawną (art. 9 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym).

Jednym z głównych zadań Uczelni, obok prowadzenia kształcenia na studiach, jest prowadzenie działalności naukowej (art. 11 ust. 1 pkt 3 Prawa o szkolnictwie wyższym).

Zgodnie ze Statutem (...) (Uchwała Nr 443 Senatu (...) w sprawie uchwalenia Statutu (...)), misją Uczelni jest w szczególności dążenie do umocnienia Jej pozycji jako uczelni badawczej, zachowującej najwyższe standardy pracy naukowej i kształcenia.

Dążąc do realizacji zadań nakreślonych obowiązującymi przepisami oraz Statutem Uczelni, (...) prowadzi badania podstawowe w zakresie nauk, zorientowane przede wszystkim na zdobywanie nowej wiedzy. Jednym z rodzajów badań prowadzonych przez Uczelnię są badania oparte na indywidualnych wywiadach kwestionariuszowych, realizowane zarówno na próbach ogólnopolskich, jak i zagranicznych. Uzyskany w ten sposób materiał empiryczny służy następnie zweryfikowaniu prawdziwości przyjętych założeń i pozwala sformułować ogólniejsze twierdzenia teoretyczne.

Środki na realizację badań pozyskiwane są z budżetu państwa m.in. w ramach konkursów organizowanych przez (…),(…)oraz (…), czy też (…).

Odnosząc się do gospodarowania finansami podnieść należy, że zgodnie z art. 9 pkt 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 305), uczelnia publiczna stanowi jednostkę sektora finansów publicznych.

Zgodnie z art. 216 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, środki finansowe na cele publiczne są gromadzone i wydatkowane w sposób określony w ustawie.

W konsekwencji, rozdysponowanie środków publicznych podlega ścisłym regułom, jak dokonywanie wydatków w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad: uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, a ponadto optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów. Wydatkowanie ma gwarantować terminową realizację zadań, a wysokość wydatków i terminy ich dokonania mają wynikać z wcześniej zaciągniętych zobowiązań.

Prowadzone przez (...) badania kwestionariuszowe stanowią źródło cennej informacji o zjawiskach występujących w społeczeństwie. Wymagają użycia zasadniczo niewielkich nakładów (niski koszt przygotowania ankiety i potencjalnie dotarcia do grupy docelowej). Cechuje je relatywnie krótki czas, jaki musi być przeznaczony na zebranie informacji i analizę wyników, a także prostota wykonania, stanowiąca również zachętę do uczestnictwa dla respondentów. Ze względu na doniosłość tego elementu prowadzonej przez Uczelnię pracy naukowej, jakim jest prowadzenie badań kwestionariuszowych oraz sposób jej finansowania (środki publiczne), (...) jest szczególnie zobowiązany do dołożenia wszelkich starań, aby formułowane przez Niego wnioski były oparte na rzetelnych danych.

Jednym z podstawowych zagrożeń rzetelności wyników badań opartych na kontakcie z respondentami jest niski odsetek realizacji wylosowanej próby, a wynika ono przede wszystkim z trudności zachęcenia wylosowanych osób do udziału w badaniu. Aby badania były wiarygodne, dobór osób nie powinien być w żaden sposób ograniczony. Ma to szczególnie doniosłe znaczenie wobec faktu, że metodologie większości projektów badawczych zakładają przeprowadzenie badań na odpowiednio licznej próbie, obejmującej nawet setki osób.

W ramach działalności naukowej (...) przeprowadza badania ankietowe na terytorium kraju oraz poza jego granicami.

Respondentami mogą być osoby fizyczne podlegające nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na gruncie art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PDOF), jak również osoby fizyczne będące nierezydentami w rozumieniu art. 3 ust. 2a tej ustawy.

Osoby biorące udział w wywiadach kwestionariuszowych nie są pracownikami (...), jak również nie pozostają z Nim w stosunku cywilnoprawnym. W badaniach mogą brać udział osoby małoletnie (dzieci i młodzież).

Badania polegają m.in. na:

wypełnianiu ankiety/kwestionariusza przez respondenta,

przeprowadzaniu wywiadu z respondentem,

bezpośrednim udziale respondenta w testach,

udziale respondenta w rozmowie itp.

Badania przeprowadzane są najczęściej online (mogą polegać np. na oglądaniu odpowiednich filmików na ekranie komputera i udzielaniu odpowiedzi przy pomocy klawiatury), ale również w siedzibie Uczelni lub w miejscach publicznych, jak na ulicy, w szkołach podstawowych, w szpitalach, na uczelniach itp. Udział respondenta w badaniach trwa od kliku minut do kilku godzin.

W zależności od reguły badawczej można wyróżnić dwa sposoby prowadzenia badań. Pierwszym z nich jest sytuacja, gdy znana jest tożsamość respondenta i można prowadzić ewidencję danych osobowych respondentów. Drugi zakłada niezbieranie danych o tożsamości respondenta (badanie anonimowe).

Decyduje o tym cel i metodologia badania, a czasem bezpieczeństwo uczestników lub brak alternatywnych możliwości zebrania odpowiednich informacji. Aby takie badanie było wykonane, projekt badania musi uzyskać pozytywną opinię komisji etycznej przed jego rozpoczęciem. Komisja sprawdza m.in. czy w wypadku badań anonimowych anonimowość uczestnika jest odpowiednio chroniona. Warto zwrócić (...)agę, że z punktu widzenia praw uczestników badania, to na badaczach spoczywa obowiązek ochrony ich anonimowości. Prowadzenie badań bez zapewnienia uczestnikom anonimowości musi być uzasadnione w sposób przekonujący dla komisji etycznej. W przypadku wykonywania czynności ankieterskich lub badawczych osobista obecność i udział uczestników nie wymaga zbierania ich danych osobowych. W takiej sytuacji Uczelnia nie prowadzi ewidencji uczestników badania.

(...) podejmuje różne działania zmierzające do zachęcenia respondentów do udziału w badaniach. W związku z trudnością w pozyskiwaniu respondentów na badania, w celu promocji (...) i prowadzonych przez Niego badań, Uczelnia wręcza respondentom drobne upominki lub bony towarowe z logo projektu i/lub (...) jako instytucji prowadzącej badanie. W części przypadków nie mają one wskazanego logo. Wskazane upominki służą popularyzacji w społeczeństwie projektu badawczego i działalności jednostki go realizującej.

(...) stoi na stanowisku, że niekiedy badanym za udział w badaniu należy się gratyfikacja pieniężna. W wielu sytuacjach, gdy Uczelnia dysponuje ograniczonej wielkości bazą danych, czy prowadzi badanie na niewielkiej populacji albo posiada mało czasu na zebranie wyników, zwiększenie chęci uczestnictwa ma fundamentalne znaczenie.

Stosowanie wynagrodzenia pieniężnego podnosi chęć uczestnictwa w badaniu, a więc zwiększa poziom realizacji próby. Dzięki dobrze dobranemu wynagrodzeniu można spodziewać się poziomu realizacji próby nawet w wysokości 80-90%. Wprowadzenie takiej gratyfikacji może także polepszyć jakość zbieranych danych. Respondent, który za wypełnienie ankiety otrzyma wynagrodzenie, jest mniej skłonny do udzielania pobieżnych lub wręcz nieprawdziwych odpowiedzi.

Przystąpienie danego respondenta do udziału w badaniu stanowi oświadczenie woli w rozumieniu art. 60 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm., dalej: Kodeks cywilny). W jego wyniku powstaje stosunek zobowiązaniowy, zgodnie z art. 353 § 1 Kodeksu cywilnego, na mocy którego od respondenta oczekuje się wypełnienia i oddania (przesłania) wypełnionej ankiety w określonym czasie. W niektórych przypadkach następuje także weryfikacja jakości odpowiedzi (przy czym przy tego rodzaju badaniach naukowych podstawowym założeniem jest prawo osoby badanej do odmowy odpowiedzi na część pytań).

Reasumując, działania, jakie w związku z przeprowadzanymi badaniami ankietowymi prowadzi Uczelnia, mogą stanowić akcje promocyjne, ukierunkowane na rozpropagowanie wiedzy o Uczelni i prowadzonych przez Nią badaniach, a w konsekwencji pozyskiwanie odpowiednio liczebnej próby badawczej.

W ramach tych działań o charakterze promocyjnym są rozdawane respondentom, w związku z ich udziałem w badaniach, bony towarowe jednego lub różnego przeznaczenia oraz drobne świadczenia rzeczowe, jak np. książki dla dzieci, książki, długopisy, gadżety. W części przypadków są one oznaczone logo projektu i/lub (...).

Są także wykonywane badania, za udział w których (...) wypłaca wynagrodzenie pieniężne w formie przelewu, autowypłaty (odbiór gotówki w jednym z oddziałów banku na terenie Polski), gotówki.

Zgodnie z zasadami etycznymi prowadzenia badań naukowych, wartość tych wynagrodzeń lub innych gratyfikacji nie może być znacząca, aby nie stanowić nadmiernej zachęty. Ocenę tego, czy wymaganie to jest spełnione w przypadku danego badania przeprowadza komisja etyczna. Jednostkowa wartość bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia oraz drobnych świadczeń rzeczowych, jak również wynagrodzenia pieniężnego, mieści się w granicach najczęściej od 20 zł do 200 zł (kwota 200 zł to maksymalna wartość świadczenia).

Uczelnia, przekazując osobom biorącym udział w badaniu scharakteryzowane powyżej bony towarowe czy drobne upominki w ramach akcji promocyjnych, jak również wynagrodzenie pieniężne, stosuje następujące zasady, związane z podatkowym rozliczeniem przekazywanych świadczeń:

bony towarowe jednego lub różnego przeznaczenia oraz drobne świadczenia rzeczowe (np. książki, długopisy, gadżety) wręczane osobom, które wzięły udział w badaniu w ramach promocji projektu i/lub (...) jako instytucji prowadzącej badanie (z logo projektu i/lub (...) lub bez takiego logo) – Przekazując bony towarowe lub drobne upominki rzeczowe na rzecz respondentów, jako służące popularyzacji projektów badawczych realizowanych przez (...) oraz działalności (...), Uczelnia nie pobiera podatku od przychodu uzyskanego z tytułu ich otrzymania, z uwagi na zastosowanie zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PDOF. (...) nie sporządza także w takim przypadku informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11);
świadczenie pieniężne w formie przelewu, autowypłaty (odbiór gotówki w jednym z oddziałów banku na terenie Polski), gotówki, przekazywane jako wynagrodzenie za udział w badaniu:
1. przekazywanie świadczeń pieniężnych pełnoletnim respondentom o ujawnionej tożsamości, będącym polskimi rezydentami – potwierdzeniem zawarcia umowy w zakresie uczestnictwa w badaniu jest podpisanie oświadczenia przez pełnoletniego rezydenta, w którym m.in. deklaruje, że wypłacone mu wynagrodzenie wyczerpuje całość roszczeń w stosunku do (...) z tytułu udziału w badaniu. Dodatkowo akceptuje on, że wynagrodzenie brutto pomniejszone jest o zryczałtowany podatek, pobierany zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF i wypłata następuje po potrąceniu przez (...) kwoty zryczałtowanego podatku. (...) nie sporządzi informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11);
2. przekazywanie świadczeń pieniężnych pełnoletnim respondentom o ujawnionej tożsamości, będącym nierezydentami – w przypadku badań wśród pełnoletnich nierezydentów Uczelnia, wypłacając wynagrodzenie, nalicza i odprowadza zryczałtowany podatek, zgodnie z regułami art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF. W przypadkach, gdy nierezydent okaże certyfikat rezydencji, praktyka ta jest ewentualnie korygowana zgodnie z postanowieniami odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W odniesieniu do takich respondentów (...) sporządza informację o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania (IFT-1/IFT-1R) i przekazuje ją nierezydentowi oraz właściwemu organowi podatkowemu na zasadach określonych w art. 42 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy o PDOF;
3. przekazywanie świadczeń pieniężnych respondentom o nieujawnionej tożsamości – w sytuacji, gdy reguła badawcza wymusza anonimowy udział w badaniu, Uczelnia nie ma możliwości poznania tożsamości uczestnika badania, a zatem w szczególności ustalenia, czy respondentem jest rezydent czy osoba o statusie nierezydenta. Wypłacając takiej osobie wynagrodzenie w formie gotówkowej, nalicza i odprowadza zryczałtowany podatek, zgodnie z regułami art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy. (...) nie sporządza w takim przypadku informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11), jak również informacji o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania (IFT1/IFT1R);
4. przekazywanie świadczeń pieniężnych małoletnim o ujawnionej tożsamości, będącym polskimi rezydentami – metodologia prowadzenia badań osób małoletnich zakłada uzyskanie zgody takich osób i ich przedstawiciela ustawowego/opiekuna prawnego na udział małoletniego w badaniu oraz wypłatę wynagrodzenia z tego tytułu. Wynagrodzenie brutto pomniejszone jest o zryczałtowany podatek, pobierany zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF i wypłata następuje po potrąceniu przez (...) kwoty zryczałtowanego podatku. (...) nie sporządza informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11);
5. przekazywanie świadczeń pieniężnych małoletnim o ujawnionej tożsamości, będącym nierezydentami – metodologia prowadzenia badań osób małoletnich zakłada uzyskanie zgody takich osób i ich przedstawiciela ustawowego/opiekuna prawnego na udział małoletniego w badaniu oraz wypłatę wynagrodzenia z tego tytułu. W przypadku badań wśród małoletnich nierezydentów, Uczelnia, wypłacając wynagrodzenie, nalicza i odprowadza zryczałtowany podatek, zgodnie z regułami art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF. W przypadkach, gdy przedstawiciel ustawowy/opiekun prawny małoletniego nierezydenta okaże certyfikat rezydencji, praktyka ta jest ewentualnie korygowana zgodnie z postanowieniami odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W odniesieniu do takich respondentów (...) sporządza informację o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania (IFT-1/1FT-1R) i przekazuje ją nierezydentowi oraz właściwemu organowi podatkowemu na zasadach określonych w art. 42 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy o PDOF. (...) nie sporządza w takim przypadku informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w przypadku bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia oraz drobnych świadczeń rzeczowych (np. książki, długopisy, gadżety), wręczanych osobom, które wzięły udział w badaniu w ramach promocji projektu i/lub (...) jako instytucji prowadzącej badanie (z logo projektu i/lub (...) lub bez takiego logo) właściwym jest postępowanie Uczelni, polegające na zastosowaniu w stosunku do przekazywanych bonów czy świadczeń rzeczowych zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PDOF?
Czy w przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych pełnoletnim respondentom o ujawnionej tożsamości, będącym polskimi rezydentami, właściwym jest postępowanie Uczelni polegające na opodatkowaniu tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF?
Czy w przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych respondentom, których tożsamość, zgodnie z metodologią badawczą, nie jest Uczelni znana, właściwym jest postępowanie Uczelni polegające na opodatkowaniu tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF oraz niesporządzaniu informacji PIT-11 oraz IFT-1/IFT-1R?
Czy w przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych respondentom, będącym nierezydentami, których tożsamość jest Uczelni znana, właściwym jest postępowanie Uczelni polegające na opodatkowaniu tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF?
Czy w przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych respondentom, którymi są osoby małoletnie (dzieci i młodzież), będące polskimi rezydentami, właściwym jest postępowanie Uczelni polegające na opodatkowaniu tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF?
Czy w przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych małoletnim nierezydentom, właściwym jest postępowanie Uczelni polegające na opodatkowaniu tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF?
Czy w przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych respondentom, będących nierezydentami, których tożsamość jest Uczelni znana, właściwym jest postępowanie Uczelni, polegające na sporządzeniu i przesłaniu informacji o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania (IFT-1/IFT-1R), zgodnie z regułami określonymi w art. 42 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy o PDOF?
W sytuacji, gdyby Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał sposób postępowania, opisany w pytaniu nr 1 za nieprawidłowy w odniesieniu do bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia, czy właściwym będzie zastosowanie w tym zakresie przez (...) zasad opodatkowania, przewidzianych dla świadczeń pieniężnych (z zastrzeżeniem, że Uczelnia naliczy i odprowadzi zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości bonu, traktując tę wartość jako kwotę „netto”, do której doliczy podatek w odpowiedniej wysokości i odprowadzi go na rachunek właściwego urzędu skarbowego)?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1

W opinii Uczelni, Jej postępowanie polegające na zastosowaniu w stosunku do przekazywanych bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia oraz drobnych świadczeń rzeczowych (np. książki, długopisy, gadżety) zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PDOF, jest prawidłowe.

Jak wskazywano w opisie stanu faktycznego, Uczelnia podejmuje różne działania zmierzające do zachęcenia respondentów do udziału w badaniach, a jednocześnie promocji (…) i prowadzonych przez Niego badań. Wyrazem tych starań jest wręczanie biorącym udział w badaniach drobnych upominków (książki, długopisy, gadżety) lub bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia. W części przypadków gratyfikacje są opatrzone logo projektu i/lub (...) jako instytucji prowadzącej badanie.

Rozważenia wymaga podatkowa kwalifikacja przekazywanych upominków z perspektywy osoby obdarowanej oraz potencjalnych obowiązków Uczelni, związanych z ich wręczaniem.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o PDOF, za przychody uważa się co do zasady otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przychód z nieodpłatnych świadczeń powstaje w sytuacji faktycznego otrzymania rzeczywistej, wymiernej korzyści finansowej o charakterze bezzwrotnym i nieodpłatnym, to jest niezwiązanym z kosztami lub inną formą ekwiwalentu (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 sierpnia 2019 r., sygn. II FSK 2958/17, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 października 2019 r., sygn. II FSK 3532/17). Jak wskazuje się w doktrynie, „definicja nieodpłatnego świadczenia nie wyklucza tego, że otrzymujący świadczenie musi podjąć jakieś działania, aby świadczenie otrzymać. Istotne jest wszakże to, aby w zamian za to świadczenie (kwalifikowane jako nieodpłatne) nie wykonywał żadnego świadczenia wzajemnego” (por. Bartosiewicz Adam. Kubacki Ryszard. PIT. Komentarz, wyd. V, opublikowano: LEX 2015).

W tym świetle drobne upominki czy bony towarowe, wręczane osobom fizycznym w związku z ich udziałem w badaniu, stanowią zatem nieodpłatne świadczenia, postawione do dyspozycji podatnika w roku podatkowym.

Przychód z nieodpłatnego świadczenia należy przyporządkować do odpowiedniego źródła przychodów, opisanych w art. 10 ust. 1 ustawy o PDOF.

Nieodpłatne świadczenia, nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 ww. ustawy (czyli przychodów ze stosunku pracy, działalność wykonywanej osobiście działalności gospodarczej, kapitałów pieniężnych) uważa się, w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o PDOF, za przychody z innych źródeł. Uczelni z ankietowanymi nie łączy żadna relacja, w tym umowa o pracę albo stosunek cywilnoprawny. Okoliczność ta nakazuje zakwalifikowanie przychodu respondenta do przychodów z innych źródeł.

Z kolei na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PDOF, wolna od podatku dochodowego jest wartość nieodpłatnych świadczeń, kwalifikowanych do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą – jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł. Zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.

W przypadku wręczanych uczestniczącym w badaniu drobnych świadczeń rzeczowych lub bonów towarowych niewątpliwie zachodzą przesłanki do zastosowania przytoczonego zwolnienia.

Uczelnia przekazuje świadczenia w związku z promocją prowadzonych badań (w części przypadków oznaczając upominki logo instytucji prowadzącej badanie (...)). Określenia „promocja” oraz „reklama” nie zostały zdefiniowane w ustawie. Zgodnie z regułami wykładni językowej należy odwołać się do potocznego znaczenia tych pojęć. Według definicji słownikowej, promocja to „działania zmierzające do zwiększenia popularności jakiegoś produktu lub przedsięwzięcia; też każde z tych działań” z kolei „reklama” oznacza „działanie mające na celu zachęcenie potencjalnych klientów do zakupu konkretnych towarów lub do skorzystania z określonych usług” (por. internetowy słownik języka polskiego PWN; www.sjp.pwn.pl).

Zgodnie z ukształtowaną linią orzeczniczą, „Z brzmienia przepisu art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f. wynika, że nieodpłatne świadczenie ma pozostawać w związku z promocją świadczeniodawcy. Skoro, zatem nieodpłatne świadczenie otrzymane od świadczeniodawcy następuje w związku z jego promocją, to mając na uwadze słownikową definicję promocji należy uznać, iż ma to dotyczyć działalności (aktywności) świadczeniodawcy. Działania takie co do zasady skierowane są do potencjalnych odbiorców świadczeniodawcy, celem zachęcenia ich do nabycia oferowanych przez niego towarów i usług, ale również mogą być nakierowane na wsparcie określonych przedsięwzięć” (prawomocne orzeczenie WSA w Gdańsku z dnia 18 lipca 2017 r., sygn. akt, I SA/Gd 816/17, analogicznie wyrok NSA z dnia 23 kwietnia 2015 r., sygn. II FSK 1138/13 oraz wyrok NSA z dnia 14 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 2770/14). Upominki dla respondentów, niezależnie czy oznaczone logo instytucji prowadzącej badanie Uczelni, czy nieoznaczone takim logo, bez wątpienia przyczyniają się do popularyzacji działalności naukowej (...) i prowadzonych przez Niego przedsięwzięć (w tym przypadku badań naukowych), stanowią zachętę do udziału w tych badaniach, zatem przesłanka otrzymania ich w związku z promocją Uczelni jest spełniona.

Celem określenia wartości przychodu z nieodpłatnych świadczeń, powstałego w związku z przekazaniem drobnych upominków lub bonów towarowych, należy sięgnąć do art. 11 ust. 2 ustawy o PDOF. Zgodnie z tą regulacją, wartość pieniężną świadczeń w naturze określa się, co do zasady, na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Natomiast, w myśl art. 11 ust. 2a ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

(...) każdorazowo określa wartość przekazanych upominków zgodnie z przytoczonymi regulacjami, tj. na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania. Jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza w żadnym przypadku kwoty 200 zł. W konsekwencji, należy uznać za zachowany warunek maksymalnej wartości wręczanych książek, gadżetów, długopisów, bonów towarowych, itp., konieczny dla możliwości zastosowania zwolnienia.

Kolejną kwestią, wymagającą rozważenia w kontekście zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PDOF jest relacja pomiędzy uzyskującym nieodpłatne świadczenie a podmiotem go przekazującym. Osoba uzyskująca przysporzenie nie może być pracownikiem świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym. Co wcześniej podkreślano, w przypadku biorących udział w badaniach, prowadzonych przez Uczelnię, otrzymujących drobne upominki, okoliczności te nie mają miejsca, gdyż nie są to pracownicy Uczelni, respondenci nie pozostają także z Uczelnią w stosunku cywilnoprawnym. Zatem tę przesłankę, warunkującą skorzystanie ze zwolnienia, należy uznać za spełnioną w analizowanym stanie faktycznym.

Reasumując, w przypadku wręczania respondentom drobnych upominków, w tym bonów towarowych, których jednostkowa wartość nie przekracza 200 zł, działania ukierunkowanego na promocję (...) i prowadzonych przez Niego badań, zasadnym jest zastosowanie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy PDOF. Uczelnia nie ma w takim przypadku obowiązku pobrania podatku, jak również nie musi sporządzać informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11).

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych pełnoletnim respondentom o ujawnionej tożsamości, będącym polskimi rezydentami, właściwym jest opodatkowanie tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF.

W przypadku badań, w odniesieniu do których przewidziano wynagrodzenie pieniężne dla ankietowanych, zastosowanie znajdzie art. 11 ust. 1 ustawy o PDOF, zgodnie z którym za przychody należy uznać, co do zasady, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Należy przyporządkować uzyskany przez respondentów przychód do odpowiedniego źródła przychodów. Jak wskazywano, wypłata wynagrodzenia związana jest ze spełnieniem świadczenia przez respondenta, urzeczywistniającego się w przekazaniu wypełnionej ankiety (zgodnie z art. 353 § 1 Kodeksu cywilnego). Podpisuje on oświadczenia, stanowiące potwierdzenie zawarcia umowy w zakresie uczestnictwa w badaniu. Skoro (…), w zamian za zapłatę, ma prawo oczekiwać wypełniania ankiety zgodnie z metodologią badania, w określonym czasie, zobowiązanie ankietowanego nosi znamiona zobowiązania starannego działania, w przypadku którego kluczowe znaczenie ma należyta staranność w dążeniu do umówionego rezultatu, jakim jest uzyskanie wiarygodnego materiału badawczego. Respondent wykonuje zatem świadczenie (usługę) na rzecz Uczelni. Charakter świadczenia ankietowanego pozwala zatem uznać uzyskiwane przez niego przychody za przychody z działalności wykonywanej osobiście, na zasadach analogicznych do tych, które zostały przewidziane dla świadczenia usług, określonych w art. 13 pkt 8 ustawy o PDOF.

Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF, od dochodu (przychodu) z tytułu, o którym mowa w art. 13 pkt 2 i 5-9 ustawy, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy, jeżeli kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł. Wysokość zryczałtowanego podatku wynosi 17% przychodu. Co już podkreślano, respondenci, będący pełnoletnimi polskimi rezydentami o znanej Uczelni tożsamości, przystępując do badania podpisują oświadczenie, stanowiące potwierdzenie zawarcia umowy w zakresie uczestnictwa w badaniu. Deklarują w nim, że wypłacone im wynagrodzenie w określonej w tym dokumencie wysokości (maksymalnie 200 zł) wyczerpuje całość roszczeń w stosunku do (...) z tytułu udziału w ankiecie. Zatem możliwym jest stwierdzenie kwoty należności wynikającej z umowy i nie przekracza ona nigdy 200 zł. W konsekwencji, w odniesieniu do wynagrodzenia za udział w badaniu zastosowanie znajdzie ryczałtowe opodatkowanie stawką 17%, gdyż wypłata na rzecz ankietowanego z tytułu zlecenia nie przekracza 200 zł, a jednocześnie nie jest on pracownikiem płatnika.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o PDOF, osoby prawne, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 tej ustawy stają się płatnikami należnego podatku. W myśl art. 41 ust. 4 ustawy o PDOF, są one obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych. Uczelnia jest zatem zobligowana potrącić przy wypłacie wynagrodzenia biorącym udział w badaniu zryczałtowany podatek według stawki 17% i odprowadzić go, w myśl art. 42 ust. 1 ww. ustawy, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania. Dodatkowo (...) powinien wykazać dokonane potrącenie podatku w rocznej deklaracji PIT-8AR i przesłać ją do urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy dla płatnika naczelnik urzędu skarbowego, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku, którego deklaracja ta dotyczy (art. 42 ust. 1a ustawy o PDOF). Uczelnia nie jest natomiast zobligowana do sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11), o której mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy.

Ad 3

W przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych respondentom, których tożsamość, zgodnie z metodologią badawczą, nie jest Uczelni znana, właściwym jest postępowanie Uczelni polegające na opodatkowaniu tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF oraz niesporządzanie informacji PIT-11 oraz IFT-1/IFT-1R.

Jak wskazywano w opisie stanu faktycznego, w części prowadzonych przez Uczelnię badań kwestionariuszowych zakłada się niezbieranie danych o tożsamości respondenta (badanie anonimowe), co jest uzasadnione celem i metodologią badania lub innymi uzasadnionymi przesłankami. W takiej sytuacji (...) nie prowadzi ewidencji uczestników badania.

Sytuacja ta może dotyczyć także badań, za uczestnictwo w których Uczelnia przewiduje wynagrodzenie pieniężne (każdorazowo w wysokości do 200 zł maksymalnie). Oczywistym jest w tej sytuacji brak pisemnego oświadczenia respondenta, stanowiącego potwierdzenie zawarcia umowy w zakresie uczestnictwa w badaniu, gdyż jego pozyskanie wyklucza metodologia badania. Nie zmienia to jednak zasadniczego faktu, że istota łączącej (...) i ankietowanego relacji jest tożsama, jak w przypadku badań, za które przewidziano gratyfikację pieniężną i w odniesieniu do których zbierane są dane osobowe.

Aktywność osoby biorącej udział w badaniu należy zakwalifikować do działalności wykonywanej osobiście, co zostało szerzej opisane w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 i argumenty te zachowują aktualność także w przypadku badań anonimowych. W konsekwencji, mając na względzie regulację art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF, Uczelnia zobligowana jest pobrać zryczałtowany podatek dochodowy według stawki 17% i odprowadzić go, w myśl art. 42 ust. 1 ustawy, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania. Dodatkowo (...) powinien wykazać dokonane potrącenie podatku w rocznej deklaracji PIT-8AR i przesłać ją do urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy dla płatnika naczelnik urzędu skarbowego, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku, którego deklaracja ta dotyczy (art. 42 ust. 1a ustawy). Uczelnia nie jest natomiast zobligowana do sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11), o której mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, a także informacji IFT-1/IFT-1R, o której mowa w art. art. 42 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy.

Ad 4

W opinii Wnioskodawcy, w przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych respondentom, będącym nierezydentami, których tożsamość jest Uczelni znana, właściwym jest postępowanie Uczelni polegające na opodatkowaniu tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 29 ust 1 pkt 1 ustawy o PDOF.

W odniesieniu do części badań, za które przewidziano wynagrodzenie pieniężne, zakładających zbieranie danych o tożsamości respondenta. Uczelnia stwierdza, ze ma do czynienia z pełnoletnią osobą fizyczną, która nie ma na terytorium Polski miejsca zamieszkania w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy o PDOF.

Okoliczność, że ankietowanym jest nierezydent, nie wpływa na istotę łączącego (...) i uczestnika badania stosunku prawnego. Również w takiej sytuacji respondent, otrzymujący wynagrodzenie pieniężne, wykonuje świadczenie, które można zakwalifikować jako działalność wykonywaną osobiście. Rozważania w zakresie natury łączącego (...) z ankietowanymi stosunku prawnego opisane w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 zachowują aktualność także w przypadku nierezydentów.

Zgodnie z regułami art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF, podatek dochodowy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychodów przez osoby fizyczne, będące nierezydentami z działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 6-9 ustawy pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu.

W myśl art. 41 ust. 4 ww. ustawy, Uczelnia wypłacając wynagrodzenie, nalicza i odprowadza zryczałtowany podatek. Następuje to w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania (zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy).

W przypadkach, gdy nierezydent okaże certyfikat rezydencji, praktyka ta jest ewentualnie korygowana zgodnie z postanowieniami odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. W myśl bowiem art. 29 ust 2 ustawy o PDOF, opisane zasady poboru zryczałtowanego podatku stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od mego certyfikatem rezydencji.

W odniesieniu do przypadków objętych niniejszym pytaniem (...) sporządza informacje o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania (IFT-1/1FT-1R) i przekazuje je nierezydentowi oraz właściwemu organowi podatkowemu na zasadach określonych w art. 42 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy o PDOF.

Ad 5

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji przekazywania świadczeń pieniężnych respondentom, którymi są osoby małoletnie (dzieci i młodzież), będące polskimi rezydentami, zasadnym jest opodatkowanie tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF.

W sytuacji, gdy w badaniu, zakładającym gratyfikację pieniężną, uczestniczy osoba małoletnia, musi być to poprzedzone wyrażeniem pisemnej zgody jej przedstawiciela ustawowego/ opiekuna prawnego. Zgoda ta stanowi oświadczenie woli w imieniu małoletniego, zobowiązanie do wykonania przez małoletniego świadczenia, polegającego na udziale w badaniu w zamian za wynagrodzenie pieniężne. Dokument stanowi potwierdzenie zawarcia umowy w tym zakresie.

Okoliczność, że dana osoba fizyczna nie jest pełnoletnia, nie wpływa na charakter prawny relacji łączącej ją i Uczelnię. Aktywność respondenta należy zakwalifikować do działalność wykonywanej osobiście. Zachowują w tym przypadku aktualność argumenty, przytaczane w uzasadnieniu do stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania nr 2.

W konsekwencji, mając na względzie regulację art. 30 ust. 1 pkt 5a ustawy o PDOF oraz okoliczność, że małoletni jest polskim rezydentem, Uczelnia wypłacając wynagrodzenie małoletniemu lub jego przedstawicielowi ustawowemu/opiekunowi prawnemu, zobligowana jest pobrać zryczałtowany podatek dochodowy według stawki 17% i odprowadzić go w myśl art. 42 ust. 1 ustawy, w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania. Dodatkowo (...) powinien wykazać dokonane potrącenie podatku w rocznej deklaracji PIT-8AR i przesłać ją do urzędu skarbowego, którym kieruje właściwy dla płatnika naczelnik urzędu skarbowego, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku, którego deklaracja ta dotyczy (art. 42 ust. 1a ustawy). Uczelnia nie jest natomiast zobligowana do sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł oraz o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (PIT-11), o której mowa w art. 42 ust. 2 pkt 1 ustawy o PDOF.

Ad 6

W przypadku przekazywania świadczeń pieniężnych małoletnim nierezydentom właściwym jest postępowanie Uczelni polegające na opodatkowaniu tego wynagrodzenia zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF.

Jak wskazywano w uzasadnieniu do stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 5 w sytuacji, gdy w badaniu, zakładającym gratyfikację pieniężną, uczestniczy osoba małoletnia, musi być to poprzedzone wyrażeniem pisemnej zgody jej przedstawiciela ustawowego/opiekuna prawnego. Zgoda ta stanowi oświadczenie woli w imieniu małoletniego, zobowiązanie co wykonania przez małoletniego świadczenia, polegającego na udziale w badaniu w zamian za wynagrodzenie pieniężne. Dokument stanowi potwierdzenie zawarcia umowy w tym zakresie. Aktywność małoletniego (także nierezydenta) należy uznać za działalność wykonywaną osobiście, co szerzej zostało uargumentowane w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Zgodnie z regułami art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF, podatek dochodowy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przychodów przez osoby fizyczne, będące nierezydentami z działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 6-9 tej ustawy pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu.

W myśl art. 41 ust. 4 ww. ustawy Uczelnia, wypłacając wynagrodzenie małoletniemu nierezydentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu/opiekunowi prawnemu, nalicza i odprowadza zryczałtowany podatek. Następuje to w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania (zgodnie z art. 42 ust. 1 ww. ustawy).

W przypadkach, gdy przedstawiciel ustawowy/opiekun prawny małoletniego nierezydenta okaże certyfikat rezydencji tego małoletniego praktyka ta jest ewentualnie korygowana zgodnie z postanowieniami odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W myśl bowiem art. 29 ust. 2 ustawy o PDOF, opisane zasady poboru zryczałtowanego podatku stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

W odniesieniu do takich respondentów (...) sporządza informację o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania (IFT1/IFT1R) i przekazuje ją przedstawicielowi ustawowemu/opiekunowi prawnemu małoletniego nierezydenta oraz właściwemu organowi podatkowemu na zasadach określonych w art. 42 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy o PDOF.

Ad 7

W opinii Uczelni, właściwym jest Jej postępowanie, polegające na sporządzeniu i przesłaniu informacji o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające pkt 2 oraz ust. 4 ustawy o PDOF w sytuacji przekazywania świadczeń pieniężnych respondentom, będących nierezydentami, których tożsamość jest Uczelni znana.

W myśl art. 42 ust 2 pkt 2 oraz ust. 4 ustawy o PDOF, Uczelnia, jako płatnik zryczałtowanego podatku, pobieranego od umów zlecenia, zawartych z nierezydentami, jest zobligowana do sporządzenia i przesłania informacji o wysokości przychodu (dochodu) uzyskanego przez osoby fizyczne niemające w Polsce miejsca zamieszkania (IFT-1/IFT-1R).

Informację tę przekazuje nierezydentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu/opiekunowi prawnemu, jeśli nierezydent jest małoletni, oraz urzędom skarbowym, przy pomocy których naczelnicy urzędów skarbowych właściwi w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonują swoje zadania. Termin na wykonanie tego obowiązku upływa końcem lutego roku następującego po roku podatkowym, przy czym na pisemny wniosek nierezydenta lub jego przedstawiciela ustawowego/opiekuna prawnego Uczelnia powinna sporządzić i przekazać IFT-1/IFT-1R także w terminie 14 dni od dnia złożenia tego wniosku. Dotyczy to jedynie badań ankietowych, których metodologia zakłada możliwość pozyskania danych respondenta, a więc ustalenia jego tożsamości oraz rezydencji podatkowej. Natomiast obowiązek sporządzenia i przekazania informacji (IFT-1/IFT-1R) nie zaistnieje w sytuacji, gdy metodologia badania zakłada niezbieranie danych o tożsamości respondenta (badanie anonimowe).

Ad 8

Zdaniem Wnioskodawcy w sytuacji, gdyby Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał sposób postępowania, opisany w pytaniu nr 1 za nieprawidłowy w odniesieniu do bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia, właściwym będzie zastosowanie przez (...) zasad opodatkowania, przewidzianych dla świadczeń pieniężnych (z zastrzeżeniem, że Uczelnia naliczy i odprowadzi zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości bonu, traktując tę wartość jako kwotę „netto”, do której doliczy podatek w odpowiedniej wysokości i odprowadzi go na rachunek właściwego urzędu skarbowego).

Jak wskazywano, zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie przez Niego respondentom bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia o wartości do 200 zł powinno korzystać ze zwolnienia, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o PDOF, co szczegółowo zostało opisane w uzasadnieniu do stanowiska Uczelni w zakresie pytania 1.

W sytuacji, gdyby Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał sposób postępowania, opisany w pytaniu nr 1 za nieprawidłowy w odniesieniu do bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia, zdaniem Uczelni, właściwym będzie zastosowanie przez (...) zasad opodatkowania, przewidzianych dla świadczeń pieniężnych, a zatem opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem i wypełnienie obowiązków informacyjnych na zasadach opisanych w uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytań nr 2-6, w zależności od osoby odbiorcy bonu towarowego, jego rezydencji podatkowej oraz od okoliczności, czy metodologia badania zakłada zbieranie danych o tożsamości respondenta.

W takiej sytuacji Uczelnia naliczy i odprowadzi zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych od wartości bonu, traktując tę wartość jako kwotę „netto”, do której doliczy podatek w odpowiedniej wysokości i odprowadzi go na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Natomiast art. 3 ust. 2a ww. ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 2b ww. ustawy, za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład;
położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, instytucji wspólnego inwestowania lub innej osobie prawnej i praw o podobnym charakterze lub z tytułu należności będących następstwem posiadania tych udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw - jeżeli co najmniej 50% wartości aktywów tej spółki, spółki niebędącej osobą prawną, tego funduszu inwestycyjnego, tej instytucji wspólnego inwestowania lub osoby prawnej, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;

tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia;
niezrealizowanych zysków, o których mowa w art. 30da.

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W konstrukcji podatku dochodowego od fizycznych ustawodawca wziął pod uwagę, że przysporzenia, które uzyskują osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów. Źródła przychodów są określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały natomiast uregulowane w art. 12-20 omawianej ustawy. System opodatkowania przychodów osób fizycznych uwzględnia specyfikę poszczególnych źródeł przychodów.

Co istotne, katalog zawarty w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter rozłączny. Oznacza to, że dany przychód osoby fizycznej jest przypisywany tylko i wyłącznie do jednego określonego źródła przychodów. Czynność ta ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego opodatkowania tego przychodu (a ściślej, dla opodatkowania dochodu, który jest generowany przez ten przychód). W celu prawidłowej kwalifikacji danego przychodu do konkretnego źródła przychodów należy uwzględnić wszystkie okoliczności związane z jego powstaniem (uzyskaniem). Niejednokrotnie klasyfikacja przychodu wymaga oceny, która z okoliczności powstania (uzyskania) przychodu wskazujących na możliwość przypisania do różnych źródeł przychodów jest istotniejsza, najdonioślejsza prawnie w kontekście regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

A zatem, przypisanie uzyskanego przychodu do określonego, jednego źródła przychodów następuje w oparciu o okoliczności faktyczne sprawy i treść przepisów ustawy. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje przy tym „alternatywnych” sposobów kwalifikacji podatkowej tego samego przysporzenia podatnika. W szczególności podatnik nie ma prawa wyboru, do którego źródła chciałby zaliczyć uzyskany przychód.

Stosownie do art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odrębnymi źródłami przychodów są m.in.:

działalność wykonywana osobiście (pkt 2),

inne źródła (pkt 9).

Na mocy art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością,
przedsiębiorstwa w spadku

–z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.

Natomiast jak wynika z treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Wobec tego przychodem z innych źródeł będzie dla podatnika każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne.

Odnosząc powyższe regulacje prawne na grunt omawianej sprawy stwierdzić należy, że niewątpliwie opisane wynagrodzenie za udział w badaniu (wypłacone w formie rzeczowej bądź pieniężnej) jest przysporzeniem majątkowym respondenta. Aby przyporządkować je do określonego źródła przychodu należy wziąć pod uwagę charakter tego wynagrodzenia i tytuł jego wypłaty. Wbrew stanowisku Wnioskodawcy, powyższe wynagrodzenie respondentów nie może zostać uznane za przychód z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w zw. art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest świadczeniem wypłacanym na podstawie umowy zlecenia bądź umowy o dzieło.

Co szczególnie istotne, z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy nie wynika, aby między Wnioskodawcą a respondentami o ujawnionej tożsamości istniał stosunek prawny pozwalający na uznanie, że strony łączy umowa zlecenie bądź umowa o dzieło. Nie sposób również uznać, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca nie zna tożsamości respondentów zawrze z nimi jakąkolwiek umowę cywilnoprawną uregulowaną przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.), jak ma to miejsce w przypadku umowy zlecenia – art. 734 i nast. Kodeksu cywilnego, czy umowy o dzieło – art. 627 i nast. Kodeksu cywilnego. Skoro jak wskazuje Wnioskodawca, osoby biorące udział w wywiadach kwestionariuszowych nie są Jego pracownikami, jak również nie pozostającą z Nim w stosunku cywilnoprawnym (zarówno osoby pełnoletnie, jak i małoletnie) to oznacza, że w rozpatrywanej sprawie umowy cywilnoprawne nie będą zawierane pomiędzy Wnioskodawcą a respondentem.

Z powyższego wynika, że przychody za udział w badaniu nie mogą być zakwalifikowane do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie należy zauważyć, że wynagrodzenie otrzymane przez respondentów nie mieści się w żadnym ze źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro wynagrodzenie otrzymane przez respondentów:

mieści się w pojęciu przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i

nie mieści się w żadnym ze źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy,

to należy uznać je za przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niezależnie od tego, czy jego wypłata ma formę pieniężną, czy niepieniężną (rzeczową) i na czyją rzecz jest ono wypłacane (rezydentów, nierezydentów, pełnoletnich bądź małoletnich).

W konsekwencji, środki finansowe wypłacane przez Wnioskodawcę na rzecz respondentów w formie przelewu, autowypłaty lub gotówki tytułem wynagrodzenia za udział w badaniu oraz w związku z ich udziałem w badaniach, bony towarowe jednego lub różnego przeznaczenia oraz drobne świadczenia rzeczowe, jak np. książki dla dzieci, książki, długopisy, gadżety stanowią dla tych osób przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na mocy art. 42a ust. 1 ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Odnosząc się do możliwości zastosowania w przedmiotowej sprawie art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy wskazać, że zgodnie z tym przepisem, wolna od podatku dochodowego jest wartość nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, otrzymanych od świadczeniodawcy w związku z jego promocją lub reklamą – jeżeli jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza kwoty 200 zł; zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli świadczenie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby pozostającej ze świadczeniodawcą w stosunku cywilnoprawnym.

Dla zastosowania ww. zwolnienia decydujące jest zatem spełnienie łącznie wszystkich warunków określonych w powołanym przepisie, tj.:

świadczenie musi mieć charakter nieodpłatny,

świadczenie musi pozostawać w związku z promocją lub reklamą świadczeniodawcy,

jednorazowa wartość tego świadczenia nie może przekraczać 200 zł,

świadczenie nie jest dokonywane na rzecz pracownika świadczeniodawcy lub osoby związanej z nim stosunkiem cywilnoprawnym.

Z opisu stanu faktycznego sprawy wynika, że świadczenia rzeczowe, o których mowa we wniosku pozostają w związku z promocją świadczeniodawcy oraz, że jednorazowa wartość tych świadczeń nie przekracza 200 zł. Wiadomym jest również, że świadczenia te nie są dokonywane na rzecz pracowników świadczeniodawcy lub osób związanych z nim stosunkiem cywilnoprawnym.

Kluczową dla sprawy pozostaje zatem kwestia rozstrzygnięcia czy na tle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, przekazywane przez Wnioskodawcę świadczenia mają nieodpłatny charakter, a więc czy nie są one związane z koniecznością jakiegokolwiek działania świadczeniobiorcy (respondenta) względem Wnioskodawcy.

Istotą nieodpłatnego świadczenia jest bowiem fakt, że podmiot otrzymujący takie świadczenie nie jest zobowiązany do żadnego wzajemnego świadczenia względem świadczeniodawcy. Natomiast jakikolwiek przejaw wzajemności wyklucza możliwość uznania danego świadczenia jako nieodpłatnego.

Ze zdarzenia będącego przedmiotem wniosku wynika, że opisane w nim świadczenia nie mają charakteru bezwarunkowego, tj. nie są przyznawane niezależnie od decyzji o udziale w badaniu.

Wręcz przeciwnie, z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca przyznaje respondentom świadczenia każdorazowo w związku z ich udziałem w badaniach.

Z opisu wynika ponadto, że działania promocyjne Wnioskodawcy zmierzają wprost do zachęcania respondentów do udziału w badaniach. Działania te mają natomiast na celu zwiększenie rzetelności wyników prowadzonych badań, oraz wiarygodności uzyskiwanych informacji umożliwiających w efekcie pozyskanie materiału empirycznego o zjawiskach występujących w społeczeństwie, pozwalającego Wnioskodawcy na formułowanie ogólniejszych twierdzeń teoretycznych. W opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazuje, że istnieją trudności w pozyskiwaniu respondentów oraz w zachęceniu wylosowanych osób do udziału w badaniu.

W kontekście powyższego stwierdzić należy, że działania promocyjne podejmowane przez Wnioskodawcę mają na celu osiągnięcie konkretnego rezultatu w postaci przeprowadzenia oczekiwanych przez niego badań. Natomiast dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz respondentów działania w postaci przekazywanych im bonów, upominków oraz drobnych świadczeń rzeczowych uwarunkowane jest uprzednią ich zgodą na uczestnictwo w badaniu (konieczność podpisana przez respondenta stosownego oświadczenia) i pełnią rolę gratyfikacyjną, na co wskazuje Wnioskodawca w treści wniosku. Z tego też względu świadczeń tych nie należy kwalifikować jako nieodpłatnych.

O ile zatem zgodzić należy się z tezą, że skoro Wnioskodawcy nie łączy żadna relacja z osobami biorącymi udział w badaniach (w tym umowa o pracę albo stosunek cywilnoprawny), przez co okoliczność ta nakazuje zakwalifikowanie przychodu tych osób (respondentów) do przychodów z innych źródeł zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz że działania Wnioskodawcy związane są z Jego promocją, o tyle przepis art. 21 ust. 1 pkt 68a ww. ustawy odnosi się w swej treści wprost do nieodpłatnych świadczeń.

Z racji natomiast niespełnienia wszystkich przesłanek umożliwiających uznanie świadczenia za nieodpłatne, art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdzie w sprawie zastosowania.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy w odniesieniu do świadczeń rzeczowych, tj. bonów towarowych jednego lub różnego przeznaczenia oraz drobnych świadczeń rzeczowych, jak np. książki dla dzieci, książki, długopisy, gadżety – nie znajdzie zastosowania zwolnienie z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż świadczenia te nie mają charakteru nieodpłatnego (wiążą się z koniecznością wykonania przez respondenta świadczenia wzajemnego na rzecz Wnioskodawcy w postaci udziału w badaniu).

Świadczenia w postaci bonów i drobnych upominków rzeczowych otrzymywane w zamian za wypełnienie kwestionariuszy stanowią zatem przychód z innych źródeł i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej, określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca zgodnie z art. 42a ust. 1 ww. ustawy, nie będzie obowiązany do pobrania zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego. Jest jedynie obowiązany sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-11) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (w przypadku rezydentów) bądź urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych (w przypadku nierezydentów) – tylko w sytuacji gdy – zgodnie z mającą zastosowanie umową o unikaniu podwójnego opodatkowania – świadczenie to podlegać będzie opodatkowaniu w Polsce. Natomiast w sytuacji, gdy w oparciu o właściwe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania świadczenie podlega opodatkowaniu w miejscu zamieszkania tej osoby, wówczas na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek sporządzania informacji PIT-11 względem nierezydentów.

Z uwagi na powyższe, stanowisko Wnioskodawcy dotyczące pytania nr 1 i nr 8 należy uznać za nieprawidłowe.

Z kolei, w odniesieniu do wątpliwości Wnioskodawcy przedstawionych w treści pytań oznaczonych we wniosku nr 2-7 należy wskazać, że jak wskazano powyżej wartość świadczeń wypłacanych za udział w badaniu respondentom pełnoletnim bądź niepełnoletnim o ujawnionej tożsamości będącym rezydentami bądź nierezydentami należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w ww. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z innych źródeł, to Wnioskodawca zgodnie z art. 42a ww. ustawy, nie jest obowiązany do pobrania zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego. Jest jedynie obowiązany sporządzić informację według ustalonego wzoru (PIT-11) o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (w przypadku rezydentów) bądź urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych (w przypadku nierezydentów).

Wskazać również należy, że w zakresie obowiązków wystawienia informacji PIT-11 na rzecz osób będących nierezydentami o ujawnionej tożsamości, istotnym jest ustalenie, czy zgodnie z treścią stosownej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągnięty przez nierezydenta (osobę mającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie), przychód z innych źródeł podlega opodatkowaniu tylko w miejscu zamieszkania tej osoby (w państwie rezydencji). W takiej sytuacji na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek sporządzenia informacji PIT-11.

Jednocześnie z uwagi na fakt, że obowiązki płatnika nie są kształtowane autonomicznie należy wyjaśnić, że w przypadku braku możliwości ustalenia obowiązku podatkowego w konkretnym podatku nie można także stwierdzić o istnieniu obowiązków płatnika. Tak więc w sytuacji, gdy Wnioskodawcy nie jest znana tożsamość podatnika, otrzymującego wynagrodzenie za udział w badaniu, nie można także stwierdzić o istnieniu obowiązków płatnika.

Wskazać jednocześnie należy, że obowiązek podatkowy z mocy ustawy ciąży na podatniku. Zobowiązanie do zapłaty podatku jest zobowiązaniem podatnika niezależnie od tego czy w danym przypadku występuje płatnik. Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach (art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540). Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego (art. 5 ustawy Ordynacja podatkowa).

W związku z powyższym, w przypadku respondentów (zarówno małoletnich, jak i pełnoletnich), których tożsamość nie jest znana Wnioskodawcy, nie ciążą na Nim obowiązki płatnika określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań 2-7 należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

W odniesieniu natomiast do powołanego przez Wnioskodawcę wyroku należy stwierdzić, że zapadł on w indywidualnej sprawie i nie jest wiążący dla organu wydającego niniejszą interpretację. Organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego, nie negując jednak orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa). Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, który ją wydał (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin