Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-3.4011.544.2018.2.MS2
z 30 stycznia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 listopada 2018 r. (data wpływu 23 listopada 2018 r.), uzupełnione pismem z dnia 8 stycznia 2019 r. (data nadania 8 stycznia 2019 r., data wpływu 9 stycznia 2019 r.), na wezwanie Nr 0114-KDIP3-3.4011.544.2018.1.MS2 z dnia 27 grudnia 2018 r. (data nadania 27 grudnia 2018 r., data doręczenia 4 stycznia 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości preferencyjnego rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości preferencyjnego rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 27 grudnia 2018 r. Nr 0114-KDIP3-3.4011.544.2018.1.MS2 (data nadania 27 grudnia 2018 r., data doręczenia 4 stycznia 2019 r.), wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Pismem z dnia 8 stycznia 2019 r. (data nadania 8 stycznia 2019 r., data wpływu 9 stycznia 2019 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest osobą pozostającą w związku małżeńskim. Jest to związek jedynie formalny, gdyż Wnioskodawczyni z mężem nie prowadzi wspólnego gospodarstwa i nie ma z nim żadnego kontaktu. Wnioskodawczyni samodzielnie wychowuje wspólnego małoletniego syna, którego miejsce zamieszkania jest przy Wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni na co dzień sama wychowuje syna, sprawuje nad nim codzienną opiekę dbając o rozwój fizyczny i intelektualny dziecka. Wnioskodawczyni zabezpiecza sprawy związane z utrzymaniem syna, jego leczeniem i uczęszczaniem na zajęcia podatkowe. Ojciec w roku podatkowym 2018 nie miał żadnego kontaktu z synem. Nie uczestniczy w jego życiu, wychowaniu, nie interesuje się jego zdrowiem i materialną podstawą rozwoju. Ojciec nie płaci ustanowionego przez Sąd zabezpieczenia alimentacyjnego. Nie pojawia się na sprawach sądowych dotyczących alimentów na małoletniego syna. Nie jest znane jego miejsce pobytu, został ustanowiony kurator dla osoby nieznanej z miejsca pobytu. Przez opieszałość sądu, sprawa o alimenty nie została zakończona od sierpnia 2017 r. Uniemożliwiło to Wnioskodawczyni założenie sprawy rozwodowej, gdyż w sądzie rodzinnym nie mogą jednocześnie toczyć się dwie sprawy.

W uzupełnieniu Wnioskodawczyni doprecyzowała o następujące informacje:

W roku podatkowym 2018 Wnioskodawczyni nie była w separacji orzeczonej przez Sąd. W okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania, Wnioskodawczyni uzyskiwała dochody z następujących źródeł: zasiłek macierzyński, świadczenie rodzinne, świadczenie 500+, świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego, zasiłek dla osób bezrobotnych z Powiatowego Urzędu Pracy. W stosunku do Wnioskodawczyni i jej syna nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. W ww. okresie mąż Wnioskodawczyni nie został pozbawiony praw rodzicielskich ani nie odbywał kary pozbawienia wolności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni może w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2018 wybrać sposób opodatkowania przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci?

Zdaniem Wnioskodawczyni, to Wnioskodawczyni samodzielnie, bez wsparcia ze strony męża, ojca dziecka sprawuje wychowanie nad synem, przebywa z nim, utrzymuje go, dba o ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka i zapewnienia mu materialnych podstaw rozwoju. Mąż Wnioskodawczyni w roku podatkowym 2018 w żaden sposób nie uczestniczył w życiu dziecka, nie partycypuje w kosztach utrzymania. Nie jest znane jego miejsce pobytu, skutkiem czego został przyznany kurator dla osoby nieznanej z miejsca pobytu. W chwili obecnej Wnioskodawczyni nie ma możliwości założenia sprawy rozwodowej.

W ocenie Wnioskodawczyni pomimo faktu, że osoba pozostająca w związku małżeńskim, nie pozbawiona praw rodzicielskich, nie znajdująca się w zakładzie karnym, nie jest wymieniona w definicji osoby samotnie wychowującej dziecko, wskazanej w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni uważa, że realnie jest osobą samotnie wychowującą dziecko i ulga podatkowa z tym związana powinna jej przysługiwać. W przypadku Wnioskodawczyni, interpretacja wyżej przytoczonego przepisu powinna opierać się na wykładni celowościowej. Ustawodawca wprowadził bowiem do ustawy ulgę dla osób samotnie wychowujących dziecko w celu złagodzenia negatywnych skutków związanych z trudnościami wynikającymi z samotnego wychowania. Nie jest możliwe, aby ustawodawca przewidywał w ustawie wszelkie możliwe przypadki, stąd zapewne zapisano możliwość ubiegania się o interpretację indywidualną. Wnioskodawczyni pragnie podkreślić, że władze publiczne zobowiązane są otaczać matkę w okresie przed i po urodzeniu dziecka, powinna być w myśl Konstytucji RP otoczona szczególnie intensywną pomocą i ochroną, zgodnie z art. 71 ust. 1 Konstytucji RP, powinna wyraźnie przewyższać zwykłą ochronę przysługującą matkom i rodzicom na gruncie art. 18 oraz art. 71 ust. 2 Konstytucji RP. Ustawodawca powinien tak określić sytuację prawną matki, aby szczególna pomoc miała charakter realny. Rozstrzygnięcie w powyższej sprawie ma wpływ na okres pobierania zasiłku dla osób bezrobotnych. Osoby samotnie wychowujące dziecko mają przedłużony okres pobierania zasiłku ze 180 dni na 365 dni.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
   
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
   
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej;
   

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

Stosownie do treści art. 6 ust. 8 powołanej ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (art. 6 ust. 9 ww. ustawy).

Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2018 r., który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych przed dniem 1 stycznia 2018 r. stanowi, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Art. 6 ust. 10 został uchylony przez art. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 31 października 2018 r. (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. W związku z powyższym, do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2018 r., art. 6 ust. 8 ww. ustawy nie ma zastosowania.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko,
  

• wychowywania samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka),
  

• nie uzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
  

• nie uzyskiwania przez pełnoletnie dzieci (dziecko) dochodów powyżej 3.089 zł (z wyjątkiem przewidzianych ustawą),
  

• wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania – w odniesieniu do dochodów (przychodów) uzyskanych przed dniem 1 stycznia 2018 r.
  
  
  

Należy zauważyć, że zgodnie z definicją słownikową „wychowywać” to „zapewnić osobie niedorosłej osiągnięcie rozwoju fizycznego i psychicznego, zapewnić opiekę istocie niedorosłej i doprowadzić ją do samodzielności” (Słownik Języka Polskiego PWN 1992 r.). Natomiast z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama zajmuje się wychowywaniem dziecka.

Powołany powyżej art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do stanu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jednocześnie, w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, o samotnym wychowywaniu dziecka przesądza orzeczenie sądowe o sprawowaniu władzy rodzicielskiej przez jedno z rodziców, orzeczenie o separacji lub odbywanie kary pozbawienia wolności.

Rozpatrując wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe należy jednoznacznie podkreślić, że nie stanowią one standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle, niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Z powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest osobą pozostającą w związku małżeńskim. Jest to związek jedynie formalny, gdyż Wnioskodawczyni z mężem nie prowadzi wspólnego gospodarstwa i nie ma z nim żadnego kontaktu. Wnioskodawczyni samodzielnie wychowuje wspólnego małoletniego syna, którego miejsce zamieszkania jest przy Wnioskodawczyni. Ojciec w roku podatkowym 2018 nie miał żadnego kontaktu z synem. Nie uczestniczy w jego życiu, wychowaniu, nie interesuje się jego zdrowiem i materialną podstawą rozwoju. Ojciec nie płaci ustanowionego przez Sąd zabezpieczenia alimentacyjnego. Nie pojawia się na sprawach sądowych dotyczących alimentów na małoletniego syna. Nie jest znane jego miejsce pobytu, został ustanowiony kurator dla osoby nieznanej z miejsca pobytu. Przez opieszałość sądu, sprawa o alimenty nie została zakończona od sierpnia 2017 r. Uniemożliwiło to Wnioskodawczyni założenie sprawy rozwodowej, gdyż w sądzie rodzinnym nie mogą jednocześnie toczyć się dwie sprawy. W roku podatkowym 2018 Wnioskodawczyni nie była w separacji orzeczonej przez Sąd. W ww. okresie mąż Wnioskodawczyni nie został pozbawiony praw rodzicielskich ani nie odbywał kary pozbawienia wolności.

W świetle powyższego, mając na uwadze opis stanu faktycznego oraz przytoczone przepisy prawa, stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do preferencyjnego rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać bowiem należy, że na gruncie przedmiotowej sprawy nie została spełniona przesłanka pozwalająca na uznanie Wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko, tj. Wnioskodawczyni nie należy do jednej z kategorii osób wymienionych w powołanym powyżej przepisie (nie jest panną, wdową, rozwódką albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), stanowiącym zamknięty katalog osób uznanych przez ustawodawcę za osobę samotnie wychowującą dziecko.

W 2018 r. nie można uznać Wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko w świetle art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem nie przysługuje Jej prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu rozliczenia, o którym mowa w tym przepisie. Omawiany przepis jednoznacznie wskazuje, w jakiej sytuacji osoba, która samotnie wychowuje dziecko, może z preferencji podatkowej skorzystać.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.