Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT1-3.4012.882.2018.1.EB
z 21 lutego 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 grudnia 2018 r. (data wpływu 31 grudnia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży nieruchomości w trybie licytacji komorniczej (…) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 grudnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania sprzedaży nieruchomości w trybie licytacji komorniczej (…).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest komornikiem przy Sądzie Rejonowym…. Prowadzi sprawę egzekucyjną … wszczętą z wniosku wierzyciela, którym jest Skarb Państwa …, ul. …, przeciwko dłużnikowi P sp. z o.o. …, …, reprezentowanemu przez: …, …, ul. ….

Przedmiotem egzekucji jest nieruchomość oznaczona księgą wieczystą nr KW ….

Wnioskodawca 5 stycznia 2017 r. sporządził protokół opisu i oszacowania prawa wieczystego użytkowania działki gruntu nr 304/1 o pow. 10.306 m² zabudowanej budynkami gospodarczymi:

• budynkiem rozbiórki drobiu,
• budynkiem portierni,
• wiatą o konstrukcji stalowej, która nie jest budynkiem w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994r.  Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 201 Or. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) oraz
• trafostacją [umieszczona na słupie jest urządzeniem (budowlą)]
  
  stanowiącymi własność P sp. z o.o. z siedzibą w …, powiat …, dla której Sąd Rejonowy w …
  

Wydział KW prowadzi księgę wieczystą nr KW …. Dłużnik nabył przedmiotową nieruchomość aktem notarialnym 4 lutego 2008 r.  nabyciu podlegała zorganizowana część przedsiębiorstwa.

Czynności opisu i oszacowania przedmiotowej nieruchomości zostały dokonane z wykorzystaniem operatów szacunkowych:

1. z 15 stycznia 2016 r. - sporządzonego przez biegłego sądowego KB posiłkującego się operatem szacunkowym z dnia 30 lipca 2012 r. sporządzonym przez biegłego sądowego PA,
2. z 2 października 2015 r. - sporządzonego przez rzeczoznawców majątkowych WD i AP,
3. z 28 września 2016 r. - sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego IW.

Działka nr 304/1 posiada powierzchnię 10.306 m², w ewidencji gruntów oznaczona jest symbolem użytku „Bi”. Kształt działki jest regularny, prostokątny, teren działki zasadniczo płaski, nasłonecznienie przeciętne. Działka ogrodzona jest płotem z profili betonowych oraz siatką stalową. Teren działki został utwardzony płytami typu „jomb” oraz płytami betonowymi. Na działce znajdują się nasadzenia roślin wysokich i niskich. Dojazd do działki odbywa się drogą asfaltową. Bezpośrednie sąsiedztwo nieruchomości stanowią tereny rolne (grunty orne) oraz tereny niezabudowane przeznaczone pod zainwestowanie. Działka jest uzbrojona w instalacje wodociągową, elektryczną i sanitarną. Działka stanowi własność Skarbu Państwa, do 1 grudnia 2093 r. znajduje się w użytkowaniu wieczystym na rzecz P sp. z o.o.

Zgodnie z opisem zawartym w operacie nr 1, działka zabudowana jest budynkiem rozbieralni drobiu o powierzchni użytkowej 960,72 m², budynkiem portierni o powierzchni użytkowej 20 m² i powierzchni użytkowej 15,02 m² oraz wiatą o konstrukcji stalowej o powierzchni zabudowy 57 m². Budynek rozbiórki drobiu jest wolnostojący, jednokondygnacyjny, niepodpiwniczony z dachem dwuspadowym. Składa się z części produkcyjnej, magazynowej, biurowo-socjalnej. W budynku zlokalizowane jest pomieszczenie biurowe, szatnia męska z prysznicem i WC (2), jadalnia, 3 sale produkcyjne, pomieszczenie pojemników czystych, myjnia pojemników, pomieszczenia ostrzenia noży, magazyn surowców, chłodnia wydania, rękaw załadunkowy, wiata magazynowa, 2 mroźnie, 2 WC, kotłownia i korytarz. Budynek stanowił obiekt bazy maszyn rolniczych SKR, który został przebudowany, rozbudowany i zmodernizowany dla potrzeb ubojni indyków, a następnie rozbiórki drobiu.

Budynek portierni jest wolnostojący, jednokondygnacyjny, niepodpiwniczony, wykonany w technologii tradycyjnej, z dachem płaskim, pokrytym papą. Wiata o konstrukcji stalowej przylega do wschodniej ściany budynku produkcyjnego. Nieruchomość zabudowana jest własną trafostacją. Działka nr 304/1 w dziale… księgi wieczystej nr …, obciążona jest prawami osób trzecich w następującej kolejności:

1. hipoteka umowna zwykła w kwocie 875.000,00 zł na rzecz …
2. hipoteka umowna kaucyjna do kwoty 227.500,00 zł na rzecz …,
3. hipoteka umowna zwykła w kwocie 350.000,00 zł na rzecz …,
4. hipoteka umowna kaucyjna do kwoty 94.500,00 zł na rzecz …,
5. hipoteka przymusowa zwykła w kwocie 421.817,68 zł na rzecz …,
6. hipoteka przymusowa zwykła w kwocie 137.390,90 zł na rzecz …,
7. hipoteka przymusowa w kwocie 75.237,66 zł na rzecz AP i AP,
8. hipoteka przymusowa w kwocie 108.199,60 zł na rzecz …,
9. hipoteka przymusowa w kwocie 64.216,45 zł na rzecz MS,
10. hipoteka przymusowa w kwocie 121.686,00 zł na rzecz ….

Do celów sprzedaży nieruchomości Wnioskodawca przyjął, że suma oszacowania nieruchomości wynosi 1.354.733,30 zł.

Komornik dnia 27 lutego wystąpił do dłużnika z pismem, w którym zwrócił się z prośbą o złożenie szczegółowego oświadczenia dotyczącego zajętej w sprawie nieruchomości ujawnionej w księdze wieczystej nr KW …, z którego będzie wynikało:

1. czy ww. nieruchomość dłużna spółka nabyła w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą?
2. czy przy zakupie ww. nieruchomości przysługiwało dłużnej spółce prawo do odliczenia podatku VAT? Jeśli tak, to w jakim zakresie?
3. czy dłużna spółka poczyniła nakłady na nieruchomość zwiększające jej wartość? Jeżeli tak, proszę wskazać co było przedmiotem nakładów i w jakiej wysokości?
4. czy dłużna spółka nabyła ww. nieruchomość z zamiarem jej dalszej sprzedaży w celu osiągnięcia dochodu z tej transakcji?
5. czy w chwili nabycia nieruchomości dłużna spółka była płatnikiem podatku VAT oraz czy aktualnie jest płatnikiem i dokładnie z jakiego tytułu? Proszę wskazać okresy, w jakich dłużna spółka była płatnikiem podatku VAT?
6. czy według dłużnej spółki sprzedaż ww. nieruchomości powinna być dokonana z odliczeniem podatku VAT, czy bez takiego odliczenia? Proszę dokładnie, szczegółowo i rzeczowo uzasadnić podstawy swojego stanowiska.
7. czy wcześniej we własnym zakresie dłużna spółka podejmowała próby sprzedaży ww. nieruchomości?

W odpowiedzi na powyższe pismo, dłużnik odpowiedział pismem z 20 marca 2017 r., w którym oświadczył, że przedmiotowa nieruchomość nabyta została w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz że przy zakupie spółce nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT. Jednocześnie spółka oświadczyła, że nie skorzystała z prawa do odliczenia VAT. Dłużnik oświadczył również, że spółka nie poczyniła żadnych nakładów na nieruchomość, zwiększających jej wartość, a nabycie przedmiotowej nieruchomości nie było ukierunkowane w celu dalszej odsprzedaży, w celu osiągnięcia dochodu. W chwili nabycia przedmiotowej nieruchomości dłużna spółka była „płatnikiem” podatku VAT. Aktualnie dłużnik nie jest czynnym podatnikiem VAT, spółka nie prowadzi działalności operacyjnej, więc nie odprowadza podatku VAT. Zdaniem spółki sprzedaż nieruchomości powinna być dokonana bez doliczania podatku VAT. Spółka oświadczyła również, że nigdy wcześniej nie podejmowała próby sprzedaży przedmiotowej nieruchomości.

Z udzielonej przez dłużnika odpowiedzi oraz z przedstawionych w sprawie dokumentów wynika więc, że dłużnik nabył nieruchomość w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jednak z uwagi na fakt, iż aktem notarialnym nabył zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nabycie wyłączone było z opodatkowania VAT. Przedmiotowa nieruchomość była wykorzystywana w działalności gospodarczej dłużnika, będącego czynnym podatnikiem VAT. Dłużnik oświadczył również, że pomimo wykorzystywania nieruchomości w działalności gospodarczej nie dokonywał żadnych nakładów, ani ulepszeń zwiększających wartość nieruchomości. Na potwierdzenie tej okoliczności Wnioskodawca wystąpił do dłużnika z wezwaniem o przedstawienie sprawozdania finansowego za 2017 r. oraz ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Dłużnik nie przedstawił jednak sprawozdania finansowego, wskazując, że nie zostało ono przygotowane. Oświadczył również, że nie prowadzi ewidencji środków trwałych ani zapisów na koncie „0”, oraz nie jest w stanie przedstawić zestawienia obrotów i sald.

Ponadto komornik nie posiada informacji czy zbywający zorganizowaną część przedsiębiorstwa na rzecz dłużnika ponosił wydatki na ulepszenie budynków i budowli znajdujących się na działce 304/1. Komornik nie posiada kontaktu, ani informacji na temat podmiotu zbywającego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż nieruchomości w trybie licytacji komorniczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co nakłada na Wnioskodawcę będącego komornikiem, jako na płatnika podatku VAT, obowiązek obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego?

Stanowisko Wnioskodawcy.

Komornik, sprzedając nieruchomość w trybie egzekucji komorniczej, w sytuacji, gdy nie ma możliwości bezspornie ustalić, czy podlega ona zwolnieniu z podatku VAT (mimo, że komornik dołoży należytej staranności, aby dowiedzieć się, czy nieruchomość jest, czy też nie jest zwolniona), powinien opodatkować tę czynność. Zwolnienia od podatku mają charakter wyjątkowy i powinny być traktowane jako odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą opodatkowana jest każda odpłatna dostawa towarów. Zatem powinny one być stosowane ściśle. Fakt braku wiedzy komornika, bądź braku możliwości zdobycia przez komornika określonych danych, nie może stanowić przesłanki uzasadniającej zastosowanie zwolnienia z opodatkowania VAT. Zasadą jest bowiem podleganie opodatkowaniu dostawy nieruchomości. Jeśli komornik nie ma możliwości potwierdzenia, że zaistniały przesłanki do zastosowania zwolnienia, powinien stosować zasady ogólne. W związku z powyższym komornik powinien zbadać stan faktyczny, a przede wszystkim stan prawny zbywanej nieruchomości oraz jej dotychczasową „historię podatkową” i na tej podstawie określić, czy nieruchomość jest opodatkowana, czy zwolniona z podatku VAT. Nie każda nieruchomość, którą sprzedaje komornik sądowy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Konieczne jest uzyskanie odpowiedzi na kluczowe pytania, co zostało już wspomniane wyżej. Z udzielonej przez dłużnika odpowiedzi oraz przedstawionych w niniejszej sprawie dokumentów wynika, że dłużnik nabył nieruchomość w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jednak z uwagi na fakt, iż aktem notarialnym nabył zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nabycie wyłączone było z opodatkowania VAT. Przedmiotowa nieruchomość była wykorzystywana w działalności gospodarczej dłużnika, będącego czynnym podatnikiem VAT. Dłużnik oświadczył również, że pomimo wykorzystywania nieruchomości w działalności gospodarczej, nie dokonywał nakładów ani ulepszeń zwiększających wartość nieruchomości. Na potwierdzenie tej okoliczności Wnioskodawca wystąpił do dłużnika z wezwaniem o przedstawienie sprawozdania finansowego za 2017 r. oraz ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Dłużnik nie przedstawiał jednak sprawozdania finansowego za 2017 r., wskazując, że nie zostało przez niego przygotowane. Oświadczył również, że nie prowadzi ewidencji środków trwałych, ani zapisów na koncie „0”, oraz nie jest w stanie przedstawić zestawienia obrotów i sald. Analizując zaistniały stan faktyczny, w oparciu o obowiązujące przepisy prawne, szczególnie istotne jest zbadanie, czy zachodzą przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy o VAT w związku z art. 43 ust. 7a ustawy, w nawiązaniu do art. 6 pkt 1 ustawy. Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Towarami, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Natomiast art. 7 ust. 1 tej ustawy mówi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Odpłatna dostawa towarów według art. 1 pkt 22 ustawy, mieści się w definicji sprzedaży. Co do zasady, stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy, stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r. wynosi 23%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f. Przy czym ustawodawca od powyższej zasady ustanowił szereg wyjątków, stosując stawki obniżone oraz zwolnienia od podatku. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem, gdy: a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa powyżej, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

„Przy czym, zgodnie z art. 43 ust. 7a ustawy, warunku, o którym mowa w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.”

Należy jednocześnie zaznaczyć, że w świetle aktualnego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (wyrok TSUE z dnia 16.11.2017 r. w sprawie Kozuba Premium Selection sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie - sygn. C 308/16) podana definicja jest niezgodna z przepisami dyrektywy Rady 2006/11/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Dokonując analizy stanu faktycznego w oparciu o przedstawione powyżej przepisy należy stwierdzić, że dłużnik nie jest aktualnie czynnym podatnikiem VAT i nie prowadzi działalności operacyjnej. Przedmiotowa nieruchomość została nabyta przez dłużnika dnia 4 lutego 2008 r. na podstawie aktu notarialnego jako zorganizowana część przedsiębiorstwa. W przedmiotowej sprawie dłużnik nie posiada informacji, czy i kiedy doszło do pierwszego zasiedlenia lub czy minął okres dłuższy niż dwa lata od pierwszego zasiedlenia. Należy jednak podkreślić, że w stosunku do przedmiotowej nieruchomości nie przysługiwało dłużnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z uwagi na fakt nabycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, podlegające wyłączeniu spod przepisów ustawy na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Równocześnie dłużnik oświadczył, że nie poniósł wydatków na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W związku z powyższym sprzedaż przedmiotowej nieruchomości również będzie korzystać ze zwolnienia od podatku, bowiem nawet w przypadku niespełnienia warunków określonych w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zastosowanie znajdzie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zgodnie z którym zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa powyżej, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Zatem transakcja sprzedaży egzekucyjnej nieruchomości oznaczonej będzie zwolniona w zakresie obowiązku opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca aby wywiązać się z ciążących na nim obowiązków, dołożył należytej staranności przy analizie przedmiotowej nieruchomości i ustalił, czy transakcja ta jest dokonana w ramach działalności gospodarczej dłużnika, czy nabycie nieruchomości podlegało opodatkowaniu czy było wyłączone spod opodatkowania oraz czy zostały poniesione nakłady i ulepszenia przekraczające 30% wartości nieruchomości, a w związku z tym czy nieruchomość podlega opodatkowaniu, czy zwolnieniu z podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług nakłada na komorników sądowych, dokonujących egzekucji towarów należących do podatnika VAT, istotne obowiązki, za których niewypełnienie odpowiadają oni całym swoim majątkiem. Zgodnie z art. 18 ustawy o VAT, komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, są płatnikami podatku od dostawy, dokonanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

W związku z powyższym na mocy art. 18 ustawy, komornik jest płatnikiem podatku VAT, który co do zasady zobligowany jest do odprowadzenia do urzędu skarbowego podatku VAT wykazanego na fakturze VAT potwierdzającej dokonanie sprzedaży egzekucyjnej.

Z uwagi na fakt, iż transakcja sprzedaży egzekucyjnej przedmiotowej nieruchomości będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do pobrania i odprowadzenia podatku VAT z tej transakcji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl regulacji zawartej w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą – organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2018 r., poz. 1314, 1356, 1499 i 1629) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) – zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii  o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bowiem aby dana czynność była opodatkowana, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z ust. 2 przywołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analiza treści cytowanych przepisów prowadzi do stwierdzenia, że warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – musi być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak stanowi art. 29a ust. 8 ustawy – w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku, również sprzedaż gruntu będzie korzystała ze zwolnienia od podatku.

Stawka podatku – zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Natomiast stosownie do art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż 6% - stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku, bądź zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Ustawodawca, w art. 2 pkt 14 ustawy – definiuje pojęcie „pierwszego zasiedlenia”, przez które rozumieć należy oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Przepisy Dyrektywy 2006/112/WE Rady (Dz. Urz. UE L z 11.12.2006, Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE posługują się pojęciem „pierwszego zasiedlenia”, jednakże nie definiują tego pojęcia oraz nie wprowadzają dodatkowych warunków go określających.

W konsekwencji zarówno zgodnie z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE oraz w świetle utrwalonego w tej materii orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, pierwsze zasiedlenie budynku należy rozumieć szeroko jako „pierwsze zajęcie budynku, używanie”. W efekcie, aby w tej sytuacji można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do zajęcia budynku, jego używania, w tym również na potrzeby własnej działalności gospodarczej.

Zgodnie jednak z art. 12 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji:

1. dostawa budynku lub części budynku oraz związanego z nim gruntu, przed pierwszym zasiedleniem;
2. dostawa terenu budowlanego.

Jak stanowi art. 12 ust. 2 zdanie drugie Dyrektywy 2006/112/WE, państwa członkowskie mogą określić szczegółowe zasady stosowania kryterium, o którym mowa w ust. 1 lit. a), do przebudowy budynków oraz zdefiniować pojęcie „gruntu związanego z budynkiem”.

Należy zauważyć, że w kwestii rozumienia definicji pierwszego zasiedlenia wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 14 maja 2015 r. o sygn. I FSK 382/14. Sąd w wyroku tym stwierdził: „Porównując zakresy definicji »pierwszego zasiedlenia« wynikające z ustawy o VAT i dyrektywy 112 należy stwierdzić, że ustawodawca polski dokonał zawężenia ww. definicji w porównaniu do definicji unijnej. Wykładnia językowa, systematyczna i celowościowa dyrektywy 112 wskazuje wyraźnie, że ww. pojęcie należy rozumieć szeroko jako »pierwsze zajęcie budynku, używanie«. Zatem w taki sposób powinna być odczytywana definicja przewidziana w treści art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.”

Ponadto należy wskazać, że w kwestii pierwszego zasiedlenia w kontekście interpretacji pojęcia „ulepszenia” wypowiedział się TSUE w wyroku z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie TSUE stwierdził, że „artykuł 12 ust. 1 i 2 oraz art. 135 ust. 1 lit. j) dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, takim jak będące przedmiotem postępowania głównego, które uzależniają zwolnienie z podatku od wartości dodanej w związku z dostawą budynków od spełnienia warunku, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie tych budynków następuje w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu. Wskazane przepisy tejże dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one, aby takie przepisy krajowe uzależniały owo zwolnienie od warunku, zgodnie z którym w wypadku „ulepszenia” istniejącego budynku poniesione wydatki nie mogą przekroczyć 30% początkowej wartości tego budynku, ile rzeczone pojęcie „ulepszenia” jest interpretowane w taki sam sposób jak pojęcie „przebudowy” zawarte w art. 12 ust. 2 dyrektywy 2006/112, to znaczy tak, że odnośny budynek powinien być przedmiotem istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany jego wykorzystania lub w celu znaczącej zmiany warunków jego zasiedlenia”.

TSUE wskazał, iż pojęcie „pierwszego zasiedlenia”, jest zawarte w art. 12 dyrektywy VAT, ale nie jest ono w niej zdefiniowane.

Jak wynika przede wszystkim z prac przygotowawczych do szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.U. 1977, L 145, s. 1), które pozostają wymierne do celów interpretacji dyrektywy VAT, w ramach zwolnień przewidzianych w jej art. 135 ust. 1 lit. j), kryterium „pierwszego zasiedlenia” budynku należy rozumieć jako odpowiadające kryterium pierwszego użytkowania budynku przez jego właściciela lub lokatora. W tychże pracach przygotowawczych stwierdzono, że kryterium to zostało uznane za określające moment, w którym kończy się proces produkcji budynku i budynek ów staje się przedmiotem konsumpcji. Z powyższej analizy historycznej nie wynika jednak, że użytkowanie budynku przez jego właściciela ma nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu.

Literalna wykładnia art. 12 i art. 135 ust. 1 lit. j) dyrektywy VAT, jak również analiza kontekstu i celów założonych w tej dyrektywie świadczą zatem o tym, że wspomniana dyrektywa nie przyznaje państwom członkowskim uprawnienia do wprowadzenia warunków w odniesieniu do przewidzianych tam zwolnień czy też ograniczenia ich. Wynika stąd, że państwa członkowskie nie są w szczególności upoważnione do uzależnienia zwolnienia z VAT w zakresie dostaw budynków następujących po ich pierwszym zasiedleniu od warunku, który nie został przewidziany w dyrektywie VAT, a zgodnie z którym takie pierwsze zasiedlenie ma nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu.

W opinii Rzecznika Generalnego do ww. sprawy C-308/16 wskazano, że »(...) pojęcie „pierwszego zasiedlenia” ma własne znaczenie, niezależne od uprzedniego istnienia czynności podlegającej opodatkowaniu. Użytkowanie budynku (niezależnie od tego, czy jest on nowy, czy też przebudowany (...)) przez jego właściciela nieprzerwanie przez co najmniej przez dwa lata jest zrównane z pierwszą dostawą i jego późniejsza sprzedaż jest zwolniona z VAT.«

W przypadku niezgodności prawa krajowego z prawem UE, to podatnik może zastosować obowiązujące normy prawa krajowego albo bezpośrednio zastosować przepisy Dyrektywy z uwzględnieniem wykładni pojęcia pierwszego zasiedlenia przedstawionego w wyroku C 308/16, zaś organy podatkowe są obowiązane respektować rozstrzygnięcie TSUE zawarte w wyroku C-308/16. Tym samym ocena planowanej dostawy pod kątem zwolniona z VAT powinna być dokonana przy uwzględnieniu przyjętej przez podatnika definicji pierwszego zasiedlenia.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie przywołanego art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

1. w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,
2. dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analiza przedstawionego stanu faktycznego oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że sprzedaż licytacyjna obiektów posadowionych na działce nr 304/1 będącej w użytkowaniu wieczystym dłużnej spółki, w związku z tym, że zostały nabyte na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej – jako zbycie składników majątku firmy – stosownie do treści art. 15 ust 2 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednak należy zauważyć, że zbycie opisanych budynków nabytych przez dłużnika w 2008 r. nastąpi po upływie co najmniej dwóch lat od pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy, gdyż doszło do niego z chwilą wykorzystywania ich w działalności gospodarczej oraz nie były ponoszone wydatki na ulepszenie tych obiektów. Zatem ich sprzedaż będzie zwolniona od podatku ¬ na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, a nie jak wskazał Wnioskodawca na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Jednocześnie należy zauważyć, że stosownie do treści art. 29a ust. 1 w związku z art. 29a ust. 8 ustawy, do zbycia prawa wieczystego użytkowania działki gruntu nr 304/1, mają zastosowanie takie same zasady opodatkowania jak w przypadku sprzedaży budynków związanych z gruntem.

Odpowiadając zatem na zadane we wniosku pytanie dotyczące tego czy sprzedaż nieruchomości w trybie licytacji komorniczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawca, jako płatnik podatku od towarów i usług, ma obowiązek obliczenia, pobrania i wpłacenia podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego – należy wskazać, że stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie jest zasadniczo prawidłowe tj. nie wystąpi obowiązek pobrania i odprowadzenia podatku VAT z tytułu tej transakcji. Jednak sprzedaż poszczególnych budynków nie będzie zwolniona, jak wskazał Wnioskodawca, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT tylko na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Wobec powyższego, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w wniosku, należało stwierdzić, że jest ono nieprawidłowe.

Należy zaznaczyć, że niniejsze rozstrzygniecie zapadło przy założeniu, że wiata o konstrukcji stalowej nie jest budowlą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r., poz. 1202, z późn. zm.).

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.