Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-3.4011.22.2019.3.JG
z 1 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2019 r. (data wpływu 18 stycznia 2019 r.) uzupełnione pismami z dnia 4 lutego 2019 r. (data wpływu 6 lutego 2019 r.) i z dnia 20 lutego 2019 r. (data wpływu 28 lutego 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości nabytej w spadku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości nabytej w spadku.

Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, pismem z dnia 28 stycznia 2019 r. nr 0115 KDIT2-3.4011.22.2019.1.JG wezwano Wnioskodawczynię do ich usunięcia. Wniosek został uzupełniony pismem w dniu 6 lutego 2019 r. Z uwagi na stwierdzone we wniosku i jego uzupełnieniu braki formalne Wnioskodawczynię ponownie wezwano do uzupełnienia wniosku i ich usunięcia pismem z dnia 13 lutego 2019 r. nr 0115 KDIT2-3.4011.22.2019.2.JG. Wniosek został uzupełniony pismem w dniu 28 lutego 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 31 maja 2012 r. zmarła nie pozostawiając testamentu matka męża Wnioskodawczyni - A.B.

W celu uregulowania spraw spadkowych po A.B. w dniu 30 maja 2018 r. w Sądzie Rejonowym na wniosek E.F syna A.B zostało wydane postanowienie stanowiące, że spadek po A.B. na podstawie ustawy nabyli mąż i czworo dzieci w tym syn z pierwszego związku, mąż Wnioskodawczyni, zgodnie z którym na podstawie art. 926 Kodeksu cywilnego mąż Wnioskodawczyni został spadkobiercą ustawowym w udziale wynoszącym 3/16 części.

Po śmierci w dniu 22 września 2016 r. męża Wnioskodawczyni spadek po nim, zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia z dnia 24 października 2016 r., odziedziczyła Wnioskodawczyni - żona i córka

W skład masy spadkowej wchodzi 3/16 część we współwłasności nieruchomości stanowiącej udział w nieruchomości gruntowej, tj. działki gruntu o powierzchni (…) m², zabudowanej budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej (…) m², miejsce położenia nieruchomości G. – Nabyty udział po A.B. wyniósł 3/128 we współwłasności murowanego jednorodzinnego budynku mieszkalnego o powierzchni (…) m² wzniesionego ok. 1976 roku.

Na podstawie ww. postanowienia z dnia 24 października 2016 r. Wnioskodawczyni z córką złożyły w urzędzie skarbowym zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na druku SD-Z2, oraz jego korektę na druku SD-Z2 z dnia 5 listopada 2018 r. w wyniku czego Wnioskodawczyni i jej córka w dniu 8 listopada 2018 r. otrzymały zaświadczenie stwierdzające, że podatek od spadków i darowizn z tytułu nabytego dziedziczenia 3/16 nie należy się, gdyż zastosowano zwolnienie od podatku na podstawie art. 4a ust. l ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r., poz. 205 z późn. zm.).

W dniu 27 grudnia 2018 r. w Kancelarii Notarialnej Aktem Notarialnym została sporządzona umowa, w której Wnioskodawczyni działając w imieniu własnym i córki, dokonała sprzedaży odziedziczonych udziałów w nieruchomości na rzecz E.F.

Szwagier E.F. stał się tym samym właścicielem nieruchomości z obowiązkiem spłaty Wnioskodawczyni i jej córki kwoty (…) zł., która to kwota stanowi ekwiwalent 3/128 wartości rynkowej udziału w spadku po teściowej A.B.

Tym samym, wartość dokonanej spłaty nie przekroczyła wartości udziału odziedziczonego przez Wnioskodawczynię i jej córkę w drodze spadku. Umowa działu spadku jest całkowita, ostateczna i strony nie będą w przyszłości wobec siebie wysuwać żadnych roszczeń i pretensji.

Dokonujący spłaty E.F. uiścił podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% wartości spłaty.

Ponadto w uzupełnieniu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Wnioskodawczyni udzieliła następujących odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniu z dnia 28 stycznia 2019 r. znak 0115 KDIT2-3.4011.22.2019.1.JG

1. wskazanie czynności, które ma Pani zamiar przeprowadzić w przyszłości, a z których wykonaniem wiążą się wątpliwości w zakresie interpretacji przepisów?
   W zaistniałym stanie faktycznym wartość sprzedaży udziału w nieruchomości G w części 3/128 podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu sprzedaży nieruchomości, czy zatem Wnioskodawczyni powinna złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie PIT-39 za 2018 rok.
   
2. czy stwierdzenie zawarte we wniosku, że „W skład masy spadkowej, wchodzi 3/16 części we współwłasności nieruchomości stanowiącej udział w nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę gruntu (…) m² zabudowana budynkiem mieszkalnym o pow. użyt. (…m² miejsce położenia składnika G., nabyty udział 3/128.” oznacza, że udział w masie spadkowej Pani zmarłego męża wynosił 3/16, który to udział w masie spadkowej oznacza, że Pani zmarły mąż odziedziczył udział w wysokości 3/128 we współwłasności nieruchomości położonej w G. ? Jeżeli nie, to proszę wyjaśnić, jak należy rozumieć to zdanie?
   3/16 części, którą posiadała A.B. zmarła dnia 31 stycznia 2012 r., udział 3/128 odnosi się do części całej nieruchomości jaką Wnioskodawczyni odziedziczyła po zmarłym w dniu 22 września 2016 r. mężu. Córka Wnioskodawczyni również posiadała udział 3/128 części całej nieruchomości.
   
3. jaki udział w spadku odziedziczyła Pani po mężu?
   1/2 masy spadkowej, wskazanej w odpowiedzi w pkt 4.
   
4. jaki udział w nieruchomości przy w G. odziedziczyła Pani w spadku po mężu?
   3/128 części całej nieruchomości, wskazany w odpowiedzi na pkt 5.
   
5. kiedy została zawarta umowa o dział spadku i co było jej przedmiotem?
   Umowa o dział spadku nie została zawarta. Dnia 27 grudnia 2018 r. w imieniu własnym i córki, Wnioskodawczyni sprzedała szwagrowi przysługujące jej i córce udziały w nieruchomości położonej w G. za kwotę łączną (…) zł., tj. 2 x (…) zł.
   
6. jaka czynność cywilnoprawna była przedmiotem umowy zawartej w dniu 27 grudnia 2018 r.?
   Sprzedaż udziałów w nieruchomości położonej w G.
   
7. jakiej nieruchomości dotyczyła umowa zawarta w dniu 27 grudnia 2018 r.?
   Umowa dotyczyła nieruchomości położonej w G.
   
8. jaka była kwota otrzymanej spłaty za Pani udział w nieruchomości w G.?
   Wnioskodawczyni otrzymała kwotę (…) zł za udział w wysokości 3/128 części całej nieruchomości.
   
9. czy wartość dokonanej spłaty na Pani rzecz w wykonaniu umowy zawartej w dniu 27 grudnia 2018 r. aktem notarialnym, nie przekroczyła wartości odziedziczonego przez Panią udziału w spadku?

Wartość (…) zł nie przekroczyła wartości odziedziczonego przez Wnioskodawczynię udziału w spadku po mężu.

Natomiast na pytania zawarte w wezwaniu z dnia 13 lutego 2019 r. znak 0115 KDIT2-3.4011.22.2019.2.JG Wnioskodawczyni udzieliła następujących odpowiedzi:

1. Co wchodziło w skład masy spadkowej, którą odziedziczyła Pani po A.B. zmarłej 31 stycznia 2012 r.?
   W skład masy spadkowej wchodzi nieruchomość położona w G., jaką odziedziczyłam po zmarłym 22 września 2016 r. mężu, który tę masę spadkową odziedziczył po zmarłej 31stycznia 2012 r. A.B.
   
2. Czy w skład masy spadkowej, którą odziedziczyła Pani po A.B. zmarłej 31 stycznia 2012 r. wchodził jedynie udział w wysokości 3/128 części w nieruchomości położonej w G.?

W skład masy spadkowej odziedziczonej po zmarłym 22 września 2016 r. mężu, który tę masę spadkową odziedziczył po zmarłej 31 stycznia 2012 r. A.B., wchodzi jedynie 3/128 części w nieruchomości położonej w G.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni winna uiścić podatek dochodowy od osób fizycznych w opisanym stanie faktycznym w związku z otrzymaniem „spłaty spadku”?

Zdaniem Wnioskodawczyni wartość dokonanej spłaty nie przekroczyła wartości udziału odziedziczonego w drodze spadku i dlatego powinna być zwolniona z odprowadzenia podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości stanowi źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Przepisy prawa w sposób jednoznaczny określają moment i podstawę nabycia nieruchomości (udziału w nieruchomości). W przypadku nabycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w drodze spadku za datę nabycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości należy uznać datę otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

Zgodnie bowiem z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 poz. 380, ze zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Natomiast postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Powyższe wyjaśnienie oznacza, że dniem nabycia spadku przez spadkobiercę jest data śmierci spadkodawcy, tj. data śmierci męża Wnioskodawczyni w dniu 22 września 2016 r.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku może nastąpić za odpłatnością w formie spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców.

Zgodnie z przyjętą linią interpretacyjną otrzymana spłata spadkowa nie jest przychodem spadkobiercy do opodatkowania, kiedy jej kwota nie przekracza wartości przysługującego udziału w spadku a czynność prawna zostaje dokonana wyłącznie między spadkobiercami.

Stosownie do art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (art. 1037 § 2 Kodeksu cywilnego).

Z powyższych przepisów wynika, że dział spadku może nastąpić w dwojaki sposób, bądź na mocy umowy o dział spadku zawartej między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują również szczególną drogę, w której możliwe jest zadysponowanie swoim udziałem spadkowym – jest to tzw. umowa zbycia spadku. Zgodnie z art. 1051 Kodeksu cywilnego, spadkobierca, który spadek przyjął, może spadek ten zbyć w całości lub w części. To samo dotyczy zbycia udziału spadkowego. W drodze takiej umowy spadkobierca może również posiadany udział w spadku sprzedać innemu spadkobiercy. Zaznaczyć jednak należy, że zbywcą spadku może być tylko osoba, która spadek przyjęła, czyli złożyła przed sądem lub przed notariuszem oświadczenie o przyjęciu spadku a przedmiotem umowy może być udział spadkowy. Umowa o zbycie spadku (posiadanego udziału spadkowego w postaci udziału w nieruchomości zawarta została przez Wnioskodawczynię w formie aktu notarialnego w dniu 27 grudnia 2018 r. Jak z przedstawionego stanu faktycznego wynika Wnioskodawczyni bezspornie zawarła umowę sprzedaży udziału w nieruchomości i błędne utożsamia skutki tej umowy z działem spadku. Za sprzedaż Wnioskodawczyni otrzymała cenę, która nie jest spłatą od innego spadkobiercy, gdyż jak sama wskazała umowa o dział spadku nie została zawarta.

Natomiast art. 535 Kodeksu cywilnego stanowi, że umowa sprzedaży jest umową dwustronnie zobowiązującą, w której sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Istotą umowy sprzedaży jest powstanie po stronie sprzedającego zobowiązania przeniesienia na rzecz nabywcy własności przedmiotu sprzedaży, natomiast po stronie kupującego zapłaty ceny wynikającej z umowy. Natomiast istotą działu spadku jest wykonanie przysługującego spadkobiercom rzeczy roszczenia z art. 210 Kodeksu cywilnego, czyli żądania zniesienia współwłasności. Dział spadku jest zatem jednym ze sposobów wyjścia spadkobierców ze współwłasności i nie wynika ze stosunku zobowiązaniowego.

W świetle powyższego wyjaśnienia stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni błędnie utożsamia skutki prawne zawarcia umowy sprzedaży udziału w spadku stanowiącym udział w nieruchomości po matce męża, który odziedziczyła po zmarłym w 2016 r. mężu ze skutkami prawnymi działu spadku. Wnioskodawczyni - jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego - zawarła umowę sprzedaży udziału w nieruchomości nabytej w spadku, a cena uzyskana ze sprzedaży nie stanowiła „spłaty” od innego spadkobiercy. W tym miejscu należy podkreślić, że skoro Wnioskodawczyni zawarła umowę sprzedaży, to bez względu na jej intencje, obowiązujące prawo nie pozwala na uznanie ww. transakcji sprzedaży udziału w nieruchomości za dział spadku czy też zniesienie współwłasności.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania prawne na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że sprzedaż udziału w nieruchomości w 2018 r. nabytej w spadku w 2016 r. nastąpiła przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w związku z tym podlega opodatkowaniu według zasad określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 30e ust. 1 ww. ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Na mocy art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

W myśl postanowień art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Jak z powyższego wynika zawarcie umowy sprzedaży udziałów w nieruchomości przez Wnioskodawczynię jest źródłem opodatkowanego przychodu. Na Wnioskodawczyni w związku z dokonaniem tej transakcji spoczywa obowiązek zadeklarowania przychodu uzyskanego z dokonanej sprzedaży odziedziczonych udziałów w terminie do 30 kwietnia następnego roku po upływie roku podatkowego, tj. do dnia 30 kwietnia 2019 r. w zeznaniu podatkowym PIT-39.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ interpretujący zaznacza także, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kształtowania obowiązków podatkowych Wnioskodawczyni i tym samym nie ma mocy wiążącej dla obowiązków podatkowych spoczywających na jej córce.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.