2019.04.29 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0113-KDIPT2-2.4011.179.2019.2.ACZ

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.179.2019.2.ACZ
z 29 kwietnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2019 r. (data wpływu 13 marca 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 kwietnia 2019 r. (data wpływu 12 kwietnia 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi na dziecko – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 marca 2019 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi na dziecko.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 1 kwietnia 2019 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.179.2019.1.ACZ, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 2 kwietnia 2019 r. (skutecznie doręczone w dniu 4 kwietnia 2019 r.). W dniu 12 kwietnia 2019 r. (nadano w dniu 9 kwietnia 2019 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Stan faktyczny dotyczy ulgi prorodzinnej w rocznym rozliczeniu PIT w 2018 r. w przypadku rozwiedzionych rodziców. W 2018 r. przysługiwała Wnioskodawczyni ulga podatkowa na dwoje dzieci w wieku 17 lat: N.O. urodzoną w dniu 22 lutego 2001 r. oraz W.O. urodzoną w dniu 22 lutego 2001 r.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w … z dnia 29 stycznia 2016 r. rozwiązano poprzez rozwód małżeństwo Wnioskodawczyni. Wyrok rozwodowy z dnia 29 stycznia 2016 r. uprawomocnił się w dniu 9 marca 2016 r. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi powierzono Wnioskodawczyni. Byłemu mężowi Wnioskodawczyni ograniczono władzę rodzicielską do prawa współdecydowania o istotnych sprawach dzieci, m.in. o wyborze szkoły, leczenia. Powyższym wyrokiem zostały również ustalone kontakty byłego męża Wnioskodawczyni z dziećmi w następujący sposób: drugi i czwarty weekend miesiąca, poczynając od godziny 18.00 w piątek do godziny 17.00 w niedzielę; w Święta Bożego Narodzenia – w latach nieparzystych: w pierwszy dzień Świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00; w Święta Bożego Narodzenia – w latach parzystych: w drugi dzień Świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00; w Święta Wielkanocne – w latach nieparzystych: w pierwszy dzień Świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00; w Święta Wielkanocne – w latach parzystych: w drugi dzień Świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00; tydzień ferii zimowych każdego roku; dwa tygodnie lipca każdego roku.

Od chwili rozwodu dzieci Wnioskodawczyni i Jej byłego męża nigdy nie spędzały czasu ze swoim ojcem zgodnie z ustaleniami Sądu. Dzieci na skutek różnych okoliczności nie chciały utrzymywać kontaktów ze swoim ojcem. Do 2017 r. były mąż Wnioskodawczyni próbował nawiązywać kontakt telefoniczny z córkami, głównie za pomocą wiadomości sms. W 2017 r. były mąż Wnioskodawczyni odwiedził córki w domu kilka razy: z okazji ich urodzin, Mikołajek oraz Świąt Bożego Narodzenia.

W 2018 r. wyłącznie Wnioskodawczyni uczestniczyła w wychowaniu dzieci, sprawowaniu opieki nad nimi. Wnioskodawczyni troszczyła się o ich rozwój fizyczny i duchowy, zabezpieczała ich potrzeby bytowe, zdrowotne, edukacyjne, pomagała w nauce, interesowała się ich życiem szkolnym i pozaszkolnym, ponosiła koszty ich utrzymania.

Od 2018 r. były mąż Wnioskodawczyni zaprzestał praktycznie kontaktować się z córkami. Odwiedził je w domu w dniu ich urodzin, tj. w dniu 22 lutego 2018 r. oraz w dniu zakończenia roku szkolnego, tj. w dniu 22 czerwca 2018 r. Swoje kontakty z córkami ograniczył do wysłania 15 wiadomości sms oraz kilku połączeń telefonicznych. Jego zainteresowanie życiem szkolnym córek ogranicza się do kilku udziałów w zebraniach szkolnych. Były mąż Wnioskodawczyni w żadnym stopniu nie angażuje się w opiekę nad dziećmi i w proces wychowawczy córek. Nie podejmuje żadnych działań mających na celu zapewnienie ich potrzeb edukacyjnych, zdrowotnych, zabiegania o ich rozwój fizyczny, emocjonalny i intelektualny. Wyłącznie na Wnioskodawczyni spoczywają obowiązki związane z zaspokojeniem wszystkich potrzeb dzieci. Od 2014 r. były mąż Wnioskodawczyni nie zapewnił dzieciom ani jednego dnia wypoczynku w okresie ferii zimowych i wakacji. Były mąż Wnioskodawczyni nie zorganizował dzieciom wypoczynku ani w okresie ferii zimowych, ani wakacji. W dniu 22 czerwca 2018 r. zaproponował wyjazd nad morze we wrześniu 2018 r. Była to jedynie luźna propozycja, która nigdy nie została ponowiona. Kontakty osobiste byłego męża Wnioskodawczyni z dziećmi nigdy nie były ograniczane przez Wnioskodawczynię.

Były mąż Wnioskodawczyni regularnie płaci alimenty na córki (ojciec dzieci systematycznie wywiązuje się z obowiązku alimentacyjnego).

Córki Wnioskodawczyni w 2018 r. były uczennicami Liceum ogólnokształcącego ….

W 2018 r. w stosunku do Wnioskodawczyni oraz Jej dzieci nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dzieci Wnioskodawczyni nie otrzymywały zasiłku pielęgnacyjnego oraz renty socjalnej. W 2018 r. dzieci Wnioskodawczyni nie były umieszczone żadnej w placówce całodobowej.

W 2018 r. dzieci Wnioskodawczyni osiągnęły przychód w postaci stypendium: W. w kwocie 1 200 zł, N. w kwocie 2 950 zł oraz nagrodę w wysokości 600 zł. Córki Wnioskodawczyni nie pozostawały w związkach małżeńskich.

W 2018 r. Wnioskodawczyni uzyskała wynagrodzenie za pracę … (PIT-11) oraz dochód z upraw, chowu i hodowli (PIT-6). W 2018 r. Wnioskodawczyni uzyskała dochód według skali podatkowej w wysokości 18%. W 2018 r. Dochody Wnioskodawczyni przekroczyły kwotę 56 000 zł. Wnioskodawczyni nie pozostawała w związku małżeńskim.

Od czasu rozstania małżonków, tj. od 2015 r. były mąż Wnioskodawczyni korzysta z ulgi prorodzinnej w rocznym rozliczeniu PIT w wysokości 50%.

Wnioskodawczyni nigdy nie zawierała z byłym mężem porozumienia dotyczącego sposobu korzystania z ulgi na dzieci. Wnioskodawczyni nie posiada informacji, czy były mąż skorzystał z ulgi na dzieci w 2018 r. Jednak z uwagi na fakt, że w poprzednich latach korzystał z ulgi na dzieci w wysokości 50%, Wnioskodawczyni przypuszcza, że skorzystał z tej ulgi również w 2018 r. Były mąż Wnioskodawczyni uważa, że posiada pełne prawo do korzystania z ulgi prorodzinnej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy biorąc pod uwagę przedstawiony przez Wnioskodawczynię stan faktyczny, Wnioskodawczyni ma prawo do odliczenia ulgi na dzieci na podstawie art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w pełnej wysokości, tj. 100%?

Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), biorąc pod uwagę fakt, że wyłącznie na Wnioskodawczyni spoczywają obowiązki związane z zaspokojeniem wszystkich potrzeb Jej dzieci, podejmowaniem działań mających na celu ich właściwy rozwój fizyczny, intelektualny, emocjonalny, zapewnienie ich potrzeb zdrowotnych, edukacyjnych oraz wypoczynku, stoi Ona na stanowisku, że może skorzystać z odliczenia ulgi na dzieci na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w pełnej wysokości, tj. 100%.

Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację nr 25045 zwróciło uwagę, że posiadanie władzy rodzicielskiej bez jej faktycznego wykonywania, podobnie jak samo utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem, nie wystarcza do zastosowania odliczenia ulgi na dziecko na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów, aby skorzystać z odliczenia, nie wystarczy także ograniczyć się jedynie do płacenia alimentów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

wykonywał władzę rodzicielską,
pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a);
dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;
trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z przepisu art. 27f ust. 4 ww. ustawy, wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Jak stanowi art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

odpis aktu urodzenia dziecka,
zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka,
odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą,
zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 ww. ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie).

Wobec powyższego wyjaśnić należy, że stosownie do treści art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską. Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy, władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W myśl art. 58 § 1 ww. Kodeksu, w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

Jak stanowi art. 58 § 1a ww. Kodeksu, w braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Zgodnie z treścią art. 107 § 1 ww. Kodeksu, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia (art. 107 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Ograniczenie władzy rodzicielskiej wynikające z orzeczenia sądowego nie wpływa jednak na możliwość korzystania z ulgi, ponieważ każdemu z rodziców dalej przysługuje władza rodzicielska, nawet jeżeli została ograniczona. Tak więc ulga ta przysługuje także rodzicom, którzy mają ograniczoną władzę rodzicielską. Z odliczenia nie może natomiast skorzystać ten z rodziców, który na skutek interwencji sądu opiekuńczego został pozbawiony tej władzy, jak również rodzic, w stosunku do którego została ona zawieszona.

Podkreślenia również wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński, określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do małoletniego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez oboje rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27 ust. 1-2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców – z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi – jest podział tej kwoty w częściach równych. Tym samym, możliwość skonsumowania kwoty ulgi przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół, należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady) wymagającego zgody obojga rodziców. Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest natomiast wymagane w przypadku, gdy tylko jeden z rodziców spełnia warunki do zastosowania odliczenia.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawo do ulgi przysługuje rodzicowi, który w roku podatkowym wykonywał władzę rodzicielską. Dla nabycia praw do ulgi prorodzinnej nie wystarczy więc posiadanie władzy rodzicielskiej. Prawo takie daje dopiero wykonywanie takiej władzy.

Powyższe potwierdza stanowisko sądów administracyjnych, np. Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2360/15, w którym Sąd stwierdził, że wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka (nierzadko wymuszonych orzeczeniem sądowym), czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

W konsekwencji, wykonywanie obowiązku alimentacyjnego, czyli fakt płacenia alimentów na dzieci, nie jest rozstrzygający dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy.

Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, „ (…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnić należy, że odliczenia ulgi z tytułu wychowywania dziecka dokonuje ten z rodziców, który wykonuje w stosunku do niego władzę rodzicielską. W przypadku, gdy tylko jeden z rodziców wykonuje władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, to rodzicowi temu przysługuje prawo do odliczenia ulgi w pełnej wysokości limitu określonego na to dziecko.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni chce skorzystać z ulgi na dwoje dzieci w wieku 17 lat za 2018 r.

Wyrokiem Sądu z dnia 29 stycznia 2016 r. rozwiązano poprzez rozwód małżeństwo Wnioskodawczyni. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się w dniu 9 marca 2016 r. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dziećmi powierzono Wnioskodawczyni. Byłemu mężowi Wnioskodawczyni ograniczono władzę rodzicielską do prawa współdecydowania o istotnych sprawach dzieci, m.in. o wyborze szkoły, leczenia. Powyższym wyrokiem rozwodowym kontakty byłego męża Wnioskodawczyni z dziećmi zostały ustalone w następujący sposób: drugi i czwarty weekend miesiąca, poczynając od godziny 18.00 w piątek do godziny 17.00 w niedzielę; w Święta Bożego Narodzenia – w latach nieparzystych: w pierwszy dzień Świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00; w Święta Bożego Narodzenia – w latach parzystych: w drugi dzień Świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00; w Święta Wielkanocne – w latach nieparzystych: w pierwszy dzień Świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00; w Święta Wielkanocne – w latach parzystych: w drugi dzień Świąt od godziny 10.00 do godziny 19.00; tydzień ferii zimowych każdego roku; dwa tygodnie lipca każdego roku.

Od 2018 r. były mąż Wnioskodawczyni zaprzestał praktycznie kontaktować się z córkami. Odwiedził je w domu w dniu ich urodzin, tj. w dniu 22 lutego 2018 r. oraz w dniu zakończenia roku szkolnego, tj. w dniu 22 czerwca 2018 r. Swoje kontakty z córkami ograniczył do wysłania 15 wiadomości sms oraz kilku połączeń telefonicznych. Jego zainteresowanie życiem szkolnym córek ogranicza się do kilku udziałów w zebraniach szkolnych. Były mąż Wnioskodawczyni w żadnym stopniu nie angażuje się w opiekę nad dziećmi i w proces wychowawczy córek. Nie podejmuje żadnych działań mających na celu zapewnienie ich potrzeb edukacyjnych, zdrowotnych, zabiegania o ich rozwój fizyczny, emocjonalny i intelektualny. Wyłącznie na Wnioskodawczyni spoczywają obowiązki związane z zaspokojeniem wszystkich potrzeb dzieci. Od 2014 r. były mąż Wnioskodawczyni nie zapewnił dzieciom ani jednego dnia wypoczynku w okresie ferii zimowych i wakacji. W dniu 22 czerwca 2018 r. zaproponował wyjazd nad morze we wrześniu 2018 r. Była to jedynie luźna propozycja, która nigdy nie została ponowiona. Kontakty osobiste byłego męża Wnioskodawczyni z dziećmi nigdy nie były ograniczane przez Wnioskodawczynię. Były mąż Wnioskodawczyni regularnie płaci alimenty na córki.

Córki Wnioskodawczyni w 2018 r. były uczennicami liceum ogólnokształcącego. W 2018 r. w stosunku do Wnioskodawczyni oraz Jej dzieci nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dzieci Wnioskodawczyni nie otrzymywały zasiłku pielęgnacyjnego oraz renty socjalnej. W 2018 r. dzieci Wnioskodawczyni nie były umieszczone żadnej w placówce całodobowej.

W 2018 r. Wnioskodawczyni uzyskała wynagrodzenie za pracę (PIT-11) oraz dochód z upraw, chowu i hodowli (PIT-6). W 2018 r. Wnioskodawczyni uzyskała dochód według skali podatkowej w wysokości 18%. W 2018 r. Dochody Wnioskodawczyni przekroczyły kwotę 56 000 zł. Wnioskodawczyni nie pozostawała w związku małżeńskim.

Od czasu rozstania małżonków, tj. od 2015 r. były mąż Wnioskodawczyni korzysta z ulgi prorodzinnej w rocznym rozliczeniu PIT w wysokości 50%. Wnioskodawczyni nigdy nie zawierała z byłym mężem porozumienia dotyczącego sposobu korzystania z ulgi na dzieci. Wnioskodawczyni nie posiada informacji, czy były mąż skorzystał z ulgi na dzieci w 2018 r. Jednak z uwagi na fakt, że w poprzednich latach korzystał z ulgi na dzieci w wysokości 50%, Wnioskodawczyni przypuszcza, że skorzystał z tej ulgi również w 2018 r.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro w 2018 r. w stosunku do małoletnich dzieci tylko Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską bez udziału drugiego z rodziców – to wówczas tylko Ona ma możliwość skorzystania z ulgi z tytułu wychowywania dzieci w całości.

Wykonywania obowiązku alimentacyjnego przez ojca, okazjonalnych spotkań z dziećmi, sporadycznych kontaktów telefonicznych oraz kilkukrotnego uczestnictwa w zebraniach szkolnych, nie sposób uznać za wystarczającego dla przyjęcia, że wykonywał on władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tym bardziej, że obowiązek alimentacyjny nie jest uzależniony od wykonywania, czy nawet posiadania takiej władzy. Zatem, w przedmiotowej sprawie uznać należy, że za 2018 r. Wnioskodawczyni przysługuje wyłączne prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej na małoletnie dzieci, jeśli w tym okresie wyłącznie Wnioskodawczyni wykonywała władzę rodzicielską nad małoletnimi dziećmi. Ulgę tę Wnioskodawczyni będzie mogła odliczyć w pełnej wysokości, tj. 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia, uprawnień do skorzystania z określonej ulgi przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki. W rezultacie w wydanej interpretacji upoważniony Organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletnich dzieci faktycznie wykonywał w stosunku do dzieci władzę rodzicielską i ewentualnie w jakim okresie, jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin