Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.175.2019.2.EC
z 16 maja 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 21 lutego 2019 r. (data wpływu 12 marca 2019 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 kwietnia 2019 r. (data wpływu 25 kwietnia 2019 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 marca 2019 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3-4 i art. 14f § 1-2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), w związku z powyższym pismem z dnia 15 kwietnia 2019 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.175.2019.1.EC, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 15 kwietnia 2019 r. (skutecznie doręczone w dniu 18 kwietnia 2019 r.). W dniu 25 kwietnia 2019 r. (nadano w dniu 24 kwietnia 2019 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku z dnia 23 kwietnia 2019 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Dnia 10 sierpnia 1999 r. A. S. nabyła działkę nr 219/2, o powierzchni 0,1261 ha, zabudowaną budynkiem mieszkalnym i budynkiem gospodarczym, wchodzącą w skład nieruchomości zapisanej w KW nr …, prowadzonej przez Sąd Rejonowy w ….

W kwietniu 2000 r. Wnioskodawca i A. S. (oboje stanu wolnego) wraz z córką N. zamieszkali razem w nieruchomości przy ul. … w ….

Nieruchomość ta wymagała kapitalnego remontu, na który to Wnioskodawca razem z przyszłą żoną …, zaciągnęli kredyt i razem praktycznie od podstaw, sukcesywnie przez lata, remontowali ww. nieruchomość.

Dnia 6 września 2003 r. Wnioskodawca zawarł związek małżeński. Dnia 25 stycznia 2011 r. przed notariuszem … w ..… Wnioskodawca z żoną zawarli umowę majątkową małżeńską rozszerzającą ustawową wspólność majątkową na majątki osobiste każdego z nich. W dniu 25 stycznia 2016 r. nastąpił rozwód małżeństwa Wnioskodawcy bez orzeczenia o winie. W dniu 24 czerwca 2016 r. Wnioskodawca i Jego była żona zbyli Państwu R. nieruchomość w …, za cenę 160 000 zł, czyli po 80 000 zł dla współwłaścicieli.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca nadmienia, że A. S. nabyła działkę nr 219/2 poprzez umowę kupna-sprzedaży i była jej właścicielem. Ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej istniał od momentu zawarcia małżeństwa do jego rozwiązania. Wyrok sądowy dotyczący rozwodu uprawomocnił się po 21 dniach po orzeczeniu rozwodu przez Sąd (w dniu 25 stycznia 2016 r.). Nie został przeprowadzony podział majątku wspólnego. Wnioskodawca i Jego była żona ustalili wspólnie, że każdy dysponuje 1/2 części nieruchomości. Przedmiotem odpłatnego zbycia przez Wnioskodawcę był udział w nieruchomości. Odpłatne zbycie nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wnosi o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odpłatnego zbycia nieruchomości w .…, przy ul. …, której był właścicielem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy rozszerzenie ustawowej wspólności majątkowej stanowi nabycie nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym czy w przypadku zbycia ww. nieruchomości powstał po stronie Wnioskodawcy obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy, rozszerzenie ustawowej wspólności majątkowej w 2011 r. przez włączenie majątku osobistego żony do majątku wspólnego było tylko czynnością organizacyjną, a nie nabyciem nieruchomości. Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, umowa majątkowa rozszerzająca wspólność ustawową jest czynnością organizacyjną.

Na potwierdzenie swojego stanowiska w tej sprawie Wnioskodawca przytacza wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2016 r., sygn. akt I SA/Sz 603/16 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1236/15.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment ich nabycia.

Z treści wniosku wynika, że w dniu 10 sierpnia 1999 r. A. S. (później żona Wnioskodawcy) nabyła na podstawie umowy sprzedaży za kwotę 25 000 zł własność działki nr 219/2, zabudowanej budynkiem mieszkalnym i budynkiem gospodarczym. W kwietniu 2000 r. Wnioskodawca i A. S. (oboje stanu wolnego) wraz z córką N. zamieszkali razem w ww. nieruchomości. Nieruchomość ta wymagała kapitalnego remontu, na który to Wnioskodawca razem z przyszłą żoną A. S., zaciągnęli kredyt i praktycznie od podstaw, sukcesywnie przez lata remontowali razem tą nieruchomość. Dnia 6 września 2003 r. Wnioskodawca zawarł związek małżeński. Ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej istniał od momentu zawarcia małżeństwa do jego rozwiązania. Dnia 25 stycznia 2011 r. Wnioskodawca z żoną zawarli umowę majątkową małżeńską rozszerzającą ustawową wspólność majątkową na majątki osobiste każdego z nich.

W dniu 25 stycznia 2016 r. nastąpił rozwód małżeństwa Wnioskodawcy bez orzeczenia o winie. Wyrok sądowy dotyczący rozwodu uprawomocnił się po 21 dniach po orzeczeniu rozwodu przez Sąd (w dniu 25 stycznia 2016 r.). Nie został przeprowadzony podział majątku wspólnego. Wnioskodawca i Jego była żona ustalili wspólnie, że każdy dysponuje 1/2 części nieruchomości.

W dniu 24 czerwca 2016 r. Wnioskodawca i Jego była żona zbyli ww. nieruchomość za cenę 160 000 zł, czyli po 80 000 zł dla współwłaścicieli. Przedmiotem odpłatnego zbycia przez Wnioskodawcę był udział w nieruchomości. Odpłatne zbycie nie nastąpiło w wykonywaniu działalności gospodarczej.

W związku z przedstawionym opisem stanu faktycznego wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”. Ponadto, nie wskazuje również, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne − nie określa tym samym na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości (ich części, udziału). Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości (lub tych praw), bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością − art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Co do zasady, wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo. Ponadto, stosownie do art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Podkreślić należy, że umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, są stricte umowami majątkowymi małżeńskimi, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny. Przykładowo, pogląd taki wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2016 r., sygn. II FSK 1110/14 oraz w wyroku z dnia 7 sierpnia 2015 r., sygn. akt I CA 185/15, LEX nr 1808658. Tak więc, skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy wyzbyła się prawa do tej rzeczy.

Tożsamej oceny dokonano w szeregu innych wyroków NSA i WSA, przykładowo w wyrokach: NSA z dnia 22 marca 2017 r., sygn. II FSK 456/15, NSA z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. II FSK 313/14, NSA z dnia 31 maja 2017 r., sygn. II FSK 1236/15, WSA w Rzeszowie z dnia 19 listopada 2013 r., sygn. I SA/Rz 949/13, WSA w Gdańsku z dnia 29 października 2014 r., sygn. I SA/Gd 964/14.

Nadmienić należy również, że kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której wskazano, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez małżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków. W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Nadmienić należy, że wyżej powołana uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego odnosi się wprawdzie do innego stanu faktycznego, jednakże argumenty w niej zawarte są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia nieruchomości dojdzie w wyniku włączenia do majątku wspólnego nieruchomości wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego jednego z małżonków. Późniejsze opisane czynności prawne i zdarzenia prawne związane z rozwodem i ustaniem ustawowej wspólności małżeńskiej nie mają w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia przez Wnioskodawcę prawa własności nieruchomości.

Włączenie do majątku wspólnego nieruchomości stanowiącej działkę nr 219/2, wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego żony Wnioskodawcy, nie stanowi nabycia tej nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datą nabycia ww. nieruchomości przez każdego z małżonków jest data nabycia przez tego małżonka, który tę nieruchomość włączył do majątku wspólnego. W konsekwencji, od tej daty należy liczyć upływ 5-letniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze wyżej przywołane przepisy prawa, opisany stan faktyczny oraz w uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, należy stwierdzić że nabycie zabudowanej nieruchomości (działki nr 219/2) przez Wnioskodawcę w świetle przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nastąpiło w 1999 r. Zatem, w rozpatrywanej sprawie pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć od końca 1999 r. W konsekwencji, nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie w dniu 24 czerwca 2016 r., udziału w nieruchomości stanowiącej działkę nr 219/2 nie stanowi źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpiło po upływie pięcioletniego terminu określonego w tym przepisie. Tym samym, dla Wnioskodawcy nie powstaje z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Podkreślić należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, ul. …, …., w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17,43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.