Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL4.4012.302.2019.2.AR
z 4 września 2019 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 czerwca 2019 r. (data wpływu 24 czerwca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  1. opodatkowania dotacji otrzymanej przez Wnioskodawcę przyznanej na finansowanie projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” oraz uznania czynności polegających na usunięciu azbestu z nieruchomości za usługi opodatkowane stawką podatku w wysokości 8% (pierwsza część pytania oznaczonego we wniosku nr 1),
  2. stwierdzenia, czy podstawę opodatkowania dla usług usuwania azbestu, świadczonych przez Gminę, stanowi kwota otrzymanej dotacji, pomniejszona o kwotę VAT należnego, tj. czy kwotę dotacji należy uznać jak wartość brutto (druga część pytania oznaczonego we wniosku nr 1),
  3. prawa do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją zadania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),

jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 czerwca 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

  1. opodatkowania dotacji otrzymanej przez Wnioskodawcę przyznanej na finansowanie projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” oraz uznania czynności polegających na usunięciu azbestu z nieruchomości za usługi opodatkowane stawką podatku w wysokości 8% (pierwsza część pytania oznaczonego we wniosku nr 1),
  2. stwierdzenia, czy podstawę opodatkowania dla usług usuwania azbestu, świadczonych przez Gminę, stanowi kwota otrzymanej dotacji, pomniejszona o kwotę VAT należnego, tj. czy kwotę dotacji należy uznać jak wartość brutto (druga część pytania oznaczonego we wniosku nr 1),
  3. prawa do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją zadania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Wniosek został uzupełniony w dniu 26 lipca 2019 r. o doprecyzowanie opisu sprawy, brakującą opłatę oraz adres elektroniczny do doręczeń.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Gmina (dalej: Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r., poz. 994, z późn. zm.), do zadań własnych gminy należy zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, które obejmują m.in. sprawy ochrony środowiska i przyrody oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych.

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 18 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 994, z późn. zm.) w związku z art. 400a ust. 1 pkt 8, art. 403 ust. 2-6 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 799, z późn. zm.) Rada Gminy Uchwałą z dnia 12 lipca 2018 r. uchwaliła „Regulamin realizacji i finansowania projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, Oś Ochrona środowiska, Działanie – Rozwijanie systemu gospodarki odpadami, Poddziałanie Gospodarka odpadami. (Dz. Urzędowy Województwa z dnia 19 lipca 2018 r., poz. 5250).

Mając na uwadze powyższe, Gmina realizuje na swoim terenie zadanie polegające na:

  1. demontażu pokryć dachowych zawierających azbest w tym demontaż pokrycia dachowego i jego zabezpieczenie, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na środowisku odpadów niebezpiecznych,
  2. odbiór gruzu azbestowego zgromadzonego na posesjach w tym: odbiór odpadu przez Wykonawcę, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych.

Usługi wymienione powyżej, dofinansowane będą w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, Oś Ochrona Środowiska Działanie Rozwijanie systemu gospodarki odpadami, Poddziałanie Gospodarka odpadami na podstawie umowy z dnia 17 września 2018 r. zawartej pomiędzy Zarządem Województwa a Gminą, w sprawie realizacji Projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)”.

Program finansowany będzie w 85% przez Instytucję Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa na lata 2014-2020 oraz w 15% przez Gminę. Na potrzebę jego realizacji Gmina zabezpiecza pokrycie 100% kosztów realizacji ww. wymienionych usług.

W programie mogą uczestniczyć osoby fizyczne dysponujące nieruchomością na terenie Gminy, które składają wniosek na sfinansowanie kosztów związanych z usuwaniem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest z posesji, które nie są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 2168), posiadające tytuł prawny do dysponowania nieruchomością – miejsca realizacji projektu (tj. miejsca, na którym znajduje się azbest), w innym przypadku (np. współwłasności małżeńskiej, dzierżawy itp.) posiada zgodę wszystkich współwłaścicieli nieruchomości do planowanych w projekcie działań.

Na podstawie pozytywnie rozpatrzonych przez Gminę wniosków, Gmina podjęła działania celem usunięcia wyrobów zawierających azbest z danej nieruchomości. Przy czym mieszkańcy nie ponieśli w tym zakresie odpłatności ani na rzecz Gminy ani na rzecz wykonawcy. Dotacja pokryje 85% kosztów związanych z usuwaniem azbestu z nieruchomości należących do mieszkańców Gminy. Pozostała cześć zostanie sfinansowana ze środków własnych Gminy. Gmina powierzyła wykonanie prac związanych z usuwaniem i unieszkodliwianiem azbestu, Wykonawcy wybranemu zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych. Wydatki poniesione przez Gminę w związku z usuwaniem azbestu zostały udokumentowane fakturami VAT, z wykazanymi kwotami podatku. Na otrzymanych przez Gminę z tego tytułu fakturach VAT, jako nabywca, widnieje Gmina.

Gmina nie posiada opinii Głównego Urzędu Statystycznego, wydanej na jej wniosek, co do właściwej klasyfikacji statystycznej przedmiotowych czynności. Niemniej jednak dokonuje samodzielnej klasyfikacji do grupowania 38.22.29.0 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej: PKWiU) jako „Usługi związane z unieszkodliwieniem pozostałych odpadów niebezpiecznych”.

Wniosek został uzupełniony w dniu 26 lipca 2019 r. o następujące informacje:

Ad. 1

Towary i usługi nabyte w związku z realizacją projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” wykorzystywane są do czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Gmina otrzymuje wynagrodzenie w formie dotacji. Z tego tytułu Gmina zobowiązana jest uiszczać podatek VAT należny, a tym samym powinna mieć prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia. W konsekwencji jest uprawiona do pełnego odliczenia kwot VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją projektu.

Ad. 2

Realizacja projektu pt. ,,Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” nie byłaby prowadzona przez Gminę bez otrzymania dofinansowania ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa.

Projekt pt. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” zakłada realizację zadania:

  1. Wywiezienie składowanego azbestu z posesji wraz z jego utylizacją.
  2. Usunięcie azbestu z budynków (demontaż), jego wywiezienie wraz z utylizacją.

Otrzymanie dofinansowania do Projektu ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa, umożliwia jego realizację bez udziału środków własnych mieszkańca. Dzięki temu, wzrasta zainteresowanie Programem, a tym samym świadomość mieszkańców, co do uwarunkowań prawnych ciążących na posiadaczu materiałów zawierających azbest w zakresie jego demontażu i utylizacji.

W przypadku nieotrzymania dofinansowania Gmina udzielałaby mieszkańcom dotacji na usunięcie i utylizację azbestu, tj. prac związanych z usuwaniem i utylizacją wyrobów zawierających azbest (obejmujących: załadunek zdemontowanych wyrobów zawierających azbest, transport, unieszkodliwienie), zgodnie z Uchwałą Rady Gminy z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie kryteriów wyboru inwestycji do dofinansowania oraz trybu postępowania w sprawie udzielania dotacji na usunięcie i utylizację azbestu i sposobu ich rozliczania.

Ad. 3

Gmina zawiera Umowy z poszczególnymi mieszkańcami.

Przedmiotem umów jest dofinansowanie usługi w zakresie:

  1. demontażu pokryć dachowych wykonanych z materiałów zawierających azbest w tym: demontaż pokrycia dachowego i jego zabezpieczenie, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych,
  2. odbioru odpadów zgromadzonych na posesjach, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych.

Gmina wskazuje Uczestnikowi (mieszkańcowi biorącemu udział w Projekcie) Wykonawcę realizacji Projektu oraz informuje go o zasadach bezpieczeństwa na terenie objętym realizacją Projektu.

Uczestnik zobowiązany jest do poinformowania wszystkich mieszkańców obiektu o realizacji projektu, jego zakresie i zasadach bezpieczeństwa; dokonania uzgodnienia harmonogramu prac z Wykonawcą; udostępnienia terenu/obiektu Wykonawcy na czas prowadzenia prac, w uzgodnionym terminie; uczestniczenia w procesie prac w celu potwierdzenia ostatecznych pomiarów wielkości wykonanej usługi, tj. m2 powierzchni dachu oraz kg zbieranego azbestu; potwierdzenia realizację usługi przez Wykonawcę na drukach obowiązujących w projekcie.

Ad. 4

W ramach realizacji Projektu, przedmiotem Umów są usługi:

  1. demontażu pokryć dachowych wykonanych z materiałów zawierających azbest w tym: demontaż pokrycia dachowego i jego zabezpieczenie, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych,
  2. odbioru odpadów zgromadzonych na posesjach, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych.

Ad. 5

Umowa zawarta z mieszkańcami obejmuje cenę wraz z ww. Usługami.

Umowa nie obejmuje towarów i usług niezbędnych do jej wykonania, tj. Umowa nie obejmuje np. zakupu palet i folii do pakowania gruzu azbestowego zgromadzonego na nieruchomości przez mieszkańca oraz nie obejmuje czynności pakowania gruzu azbestowego w przypadku odbioru gruzu azbestowego.

Ad. 6.

Warunki Umowy są dla wszystkich Uczestników jednakowe; przy czym Uczestnik może korzystać z pełnego zakresu Umowy, tj. z usługi demontażu pokrycia dachowego, jego zabezpieczenia, transportu wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienia na składowisku odpadów niebezpiecznych lub z części Umowy, tj. usługi odbioru odpadów zgromadzonych na posesjach, transportu wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienia na składowisku odpadów niebezpiecznych, w przypadku, gdy nie jest prowadzona usługa demontażu pokrycia dachowego.

Inna jest cena dotycząca usługi objętej demontażem a inna (niższa) w przypadku usługi nieobejmującej demontażu pokrycia dachowego.

Ad. 7

Zgodnie z zapisami Umowy zawieranej z Uczestnikami:

  1. Gmina może odstąpić od Umowy bez ponoszenia kar umownych względem Uczestnika projektu w terminie 30 dni od powzięcia wiadomości o sytuacji zaistnienia istotnej zmiany okoliczności powodującej, że wykonanie Umowy nie leży w interesie publicznym, czego nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy. W takim przypadku Uczestnik projektu może żądać wyłącznie dokonania rozliczenia dofinansowania w zakresie wykonania części przedmiotu umowy do dnia wypowiedzenia,
  2. Gmina ma prawo do rozwiązania Umowy w trybie natychmiastowym, w przypadku przewlekłego i nieuzasadnionego uchylania się od postanowień umowy, np. nieuzgodnienia harmonogramu prac lub nieudostępnienia terenu/obiektu Wykonawcy dla wykonywania usługi,
  3. w sytuacji określonej w pkt 2, Gmina ma prawo żądać kar umownych w wysokości do 100% wartości przyznanego dofinansowania zgodnie z § 2 pkt 2,
  4. Umowa może być rozwiązana na wniosek Uczestnika projektu w sytuacji nagłych zdarzeń losowych i rodzinnych – bez ponoszenia kar umownych w okresie, kiedy prace jeszcze nie zostały rozpoczęte.

Ad. 8

Uczestnicy Projektu nie ponoszą żadnych opłat z tytułu jego realizacji.

Ad. 9

Wnioskodawca jest zobowiązany do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych w przypadku niezrealizowania zadania.

Przy czym zgodnie z zapisami Umowy, Beneficjent jest uprawniony do otrzymania dofinansowania wyłącznie w formie refundacji lub zaliczki i refundacji.

Ad. 10

Wysokość dofinansowania jest uzależniona od ilości osób biorących udział w projekcie.

Ad. 11

Zgodnie z Umową zawarta przez Gminę z Zarządem Województwa, zwanym jako Instytucja Zarządzająca RPO, sposób rozliczenia w zakresie realizacji i rozliczenia Projektu szczegółowe zasady i warunki określone zostały w załączniku do Umowy pt. Warunki realizacji i rozliczania Projektu.

Poniżej podstawowe zasady – fragment Załącznika.

Zasady przekazywania dofinansowania – ogólne

  1. Dofinansowanie, o którym mowa w § 2 ust. 9 Umowy o dofinansowanie przekazywane będzie Beneficjentowi na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność:
    1. przez Bank Gospodarstwa Krajowego w zakresie współfinansowania UE. Instytucja Zarządzająca RPO nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie lub brak przelewu przez Bank Gospodarstwa Krajowego, z wyłączeniem sytuacji, w której są one skutkiem opóźnienia w przekazaniu lub błędnego wypełnienia zlecenia płatności przez Instytucję Zarządzającą RPO;
    2. przez Instytucję Zarządzającą RPO w zakresie współfinansowania krajowego z budżetu państwa.
  2. Wniosek o płatność, w tym wniosek o zaliczkę dot. wydatków podlegających kontroli postępowań o udzielenie zamówień, o których mowa w § 1 pkt 3 niniejszego dokumentu, powinien być złożony po zakończeniu kontroli przez IZ RPO. IZ RPO zastrzega sobie możliwość odstąpienia od stosowania powyższej zasady.
  3. Dofinansowanie może być przekazane wyłącznie na wydatki poniesione w ramach postępowań o udzielenie zamówień, o których mowa w § 1 pkt 3 niniejszego dokumentu, które zostały skontrolowane w zakresie prawidłowości przeprowadzania właściwych procedur dotyczących udzielania zamówień. Wobec powyższego Beneficjent powinien składać do rozliczenia wnioskiem o płatność tylko te wydatki, które poniesiono w ramach zweryfikowanych postępowań o udzielenie zamówień. Instytucja Zarządzająca RPO zastrzega sobie możliwość odstąpienia od stosowania powyższej zasady.
  4. Wyjątek stanowią wydatki o szacunkowej wartości poniżej 20 tys. netto, które zostały poniesione na podstawie wewnętrznych procedur/regulacji Beneficjenta dotyczących wyboru wykonawcy zadania, obowiązujących w jednostce. W przypadku rozliczania tego typu wydatków Instytucja Zarządzająca RPO nie dokonuje weryfikacji prawidłowości przeprowadzonych procedur. Jednocześnie do wniosku o płatność Beneficjent jest zobowiązany dołączyć Oświadczenie dot. Zamówień poniżej 20 tys., którego wzór zamieszczono w Załączniku nr 1a do niniejszego dokumentu.
  5. Dofinansowanie może być przekazane nie wcześniej, niż po wniesieniu przez Beneficjenta prawidłowo ustanowionego zabezpieczenia należytego wykonania zobowiązań, o którym mowa w Załączniku nr 13 do Umowy o dofinansowanie.
  6. Kwota dofinansowania pojedynczego dokumentu księgowego obliczana jest zgodnie z procentem dofinansowania określonym dla zadania we wniosku o dofinansowanie stanowiącym załącznik nr 2 do Umowy o dofinansowanie, także w sytuacji, gdy danym dokumentem księgowym rozliczane są wydatki poniesione w ramach kilku działań/zadań w projekcie Instytucja Zarządzająca RPO zastrzega sobie możliwość odstąpienia od stosowania powyższej zasady.
  7. Niezależnie od zapisów ust. 6 obliczenie kwoty dofinansowania niezgodnie z procentem dofinansowania określonym dla zadania we wniosku o dofinansowanie dopuszczalne jest za zgodą IZ RPO w przypadku rozliczania wydatków dla których niemożliwe jest pomniejszenie wysokości środków finansowych wskazanych przez Beneficjenta na pokrycie kosztów jego poniesienia np. dotacje celowe.
  8. Rozpoczęciem kwalifikowalności wydatków jest data 1 stycznia 2014 r., z wyłączeniem projektów objętych pomocą publiczną/pomocą de minimis, gdzie kwalifikowalność wydatków określona jest zgodnie z właściwymi przepisami prawa wspólnotowego i krajowego, obowiązującymi na dzień udzielania wsparcia. Kwalifikowalność wydatków, które zostały poniesione przed rozpoczęciem realizacji projektu, wskazanym we wniosku o dofinansowanie każdorazowo jest weryfikowana w kontekście warunków określających przyznanie dofinansowania.
  9. Na wniosek Beneficjenta IZ RPO może uznać za kwalifikowalne wydatki poniesione po dacie wskazanej w § 2 ust. 3 Umowy o dofinansowanie, pod warunkiem, że wydatki te odnoszą się do okresu realizacji Projektu, zostaną poniesione do 31 grudnia 2023 r. oraz Beneficjent przedstawi je do rozliczenia we wniosku o płatność końcową wraz z uzasadnieniem.
  10. Dofinansowanie na wydatki, związane z robotami budowlanymi objętymi pozwoleniami na budowę/zezwoleniami na Realizację Inwestycji Drogowych, zgłoszeniami robót budowlanych, może być wypłacone po przedstawieniu ostatecznych pozwoleń na budowę/zezwoleń na Realizację Inwestycji Drogowych, zgłoszeń robót budowlanych wraz z oświadczeniem o niewniesieniu sprzeciwu.
  11. Beneficjent wnioskuje o wypłatę środków w ramach dofinansowania oraz rozlicza poniesione wydatki poprzez wniosek o płatność, którego wzór oraz zasady sporządzania zostały określone w wytycznych, o których mowa w § 1 pkt 20 Umowy o dofinansowanie. Instytucja Zarządzająca RPO dokonuje weryfikacji i zatwierdzenia wniosku o płatność.
  12. Beneficjent składa do Instytucji Zarządzającej RPO wniosek o płatność, o którym mowa w ust. 11, nie rzadziej niż raz na trzy miesiące biorąc pod uwagę datę podpisania niniejszej Umowy o dofinansowanie w przypadku pierwszego wniosku o płatność oraz datę złożenia ostatniego wniosku o płatność i nie częściej niż raz w miesiącu. W przypadku projektów, dla których termin rozpoczęcia realizacji wypada później niż data podpisania Umowy o dofinansowanie termin trzech miesięcy liczony jest od dnia rozpoczęcia realizacji projektu. W uzasadnionych przypadkach Beneficjent może złożyć wniosek o płatność częściej niż raz w miesiącu, bądź rzadziej niż raz na trzy miesiące. Wydając zgodę na wydłużenie terminu na złożenie wniosku o płatność Instytucja Zarządzająca RPO może zobowiązać Beneficjenta do przedstawienia dodatkowych informacji o postępie rzeczowo-finansowym Projektu.
  13. Wydatki poniesione przed podpisaniem Umowy o dofinansowanie winny być ujęte we wniosku o płatność przekazywanym Instytucji Zarządzającej RPO w terminie do trzech miesięcy od dnia podpisania Umowy o dofinansowanie.
  14. W przypadkach, w których jest to możliwe zaleca się przedkładanie wniosków o płatność rozliczających wydatki kwalifikowane o wartości nie mniejszej niż 100 000 PLN.
  15. Instytucja Zarządzająca RPO, na prośbę Beneficjenta może wycofać wcześniej złożony wniosek o płatność. Wniosek wycofany traktowany jest jak wniosek niezłożony.
  16. Przekazanie dofinansowania odbywa się na podstawie zatwierdzonych przez IZ RPO wniosków o płatność pośrednią i końcową.
  17. W przypadku wsparcia stanowiącego pomoc publiczną/pomoc de minimis, udzielaną w ramach realizacji programu, mają zastosowanie wszelkie właściwe przepisy prawa wspólnotowego i krajowego dotyczące zasad udzielania tej pomocy, obowiązujące w momencie udzielania wsparcia, tj. podpisania niniejszej Umowy o dofinansowanie.
  18. Beneficjent składa wniosek o płatność w systemie informatycznym X wraz z wymaganymi załącznikami określonymi w Załączniku nr 1a do niniejszego dokumentu.
  19. Instytucja Zarządzająca RPO zastrzega sobie możliwość weryfikacji złożonego wniosku o płatność na podstawie metodologii doboru próby, z zastrzeżeniem, że Beneficjent jest zobowiązany do załączenia do wniosku o płatność wszystkich dokumentów zgodnie ze wskazaniami wytycznych oraz Umowy o dofinansowanie.
  20. Instytucja Zarządzająca RPO po dokonaniu weryfikacji złożonego przez Beneficjenta wniosku o płatność, o którym mowa w ust. 11, spełniającego wymogi formalne i merytoryczne określone w wytycznych, o których mowa w § 1 pkt 20 Umowy o dofinansowanie, poświadczeniu wysokości i prawidłowości poniesionych wydatków kwalifikowalnych w nim ujętych, zatwierdza wysokość dofinansowania i przekazuje Beneficjentowi informację w tym zakresie. W przypadku wystąpienia rozbieżności między kwotą wnioskowaną przez Beneficjenta we wniosku o płatność a wysokością dofinansowania zatwierdzonego do wypłaty, Instytucja Zarządzająca RPO załącza do informacji uzasadnienie. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości zastosowanie mają zapisy Załącznika nr 7 do Umowy o dofinansowanie.
  21. W przypadku stwierdzenia braków formalnych lub merytorycznych w złożonym wniosku o płatność, które nie wpływają na kwalifikowalność wydatków, Instytucja Zarządzająca RPO może dokonać uzupełnienia lub poprawienia wniosku o płatność, o czym informuje Beneficjenta, lub wzywa Beneficjenta do poprawienia lub uzupełnienia wniosku o płatność lub do złożenia dodatkowych wyjaśnień w wyznaczonym terminie.
  22. Instytucja Zarządzająca RPO nie może poprawiać lub uzupełniać:
    1. zestawienia dokumentów potwierdzających poniesione wydatki objęte wnioskiem, o ile nie dotyczy to oczywistych omyłek pisarskich i omyłek rachunkowych,
    2. załączonych do wniosku o płatność dokumentów potwierdzających poniesione wydatki, o ile nie dotyczy to oczywistych omyłek w opisie załączonych kserokopii dokumentów.
  23. Podstawą dokonania płatności na rzecz Beneficjenta przez Bank Gospodarstwa Krajowego współfinansowania UE na rachunek bankowy, o którym mowa w § 1 pkt 15 Umowy o dofinansowanie jest:
    1. zlecenie płatności wystawione przez Instytucję Zarządzającą RPO na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność, przekazywane do Banku Gospodarstwa Krajowego, zgodnie z terminarzem płatności środków europejskich obowiązującym w BGK;
    2. załączonych do wniosku o płatność dokumentów potwierdzających poniesione wydatki, o ile nie dotyczy to oczywistych omyłek w opisie załączonych kserokopii dokumentów.
  24. Podstawą dokonania płatności na rzecz Beneficjenta przez Bank Gospodarstwa Krajowego współfinansowania UE na rachunek bankowy, o którym mowa w § 1 pkt 15 Umowy o dofinansowanie jest:
    1. zlecenie płatności wystawione przez Instytucję Zarządzającą RPO na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność, przekazywane do Banku Gospodarstwa Krajowego, zgodnie z terminarzem płatności środków europejskich obowiązującym w BGK;
    2. nie przekroczenie rocznego limitu dla RPO określonego w ustawie budżetowej dostępność środków w ramach upoważnienia wydanego dla IZ RPO przez Ministra właściwego dla spraw rozwoju regionalnego.
  25. Podstawą dokonania płatności na rzecz Beneficjenta przez Instytucję Zarządzającą RPO współfinansowania krajowego z budżetu państwa na rachunek bankowy, o którym mowa w § 1 pkt 15 Umowy o dofinansowanie jest:
    1. dyspozycja uruchomienia środków wystawiona przez Instytucję Zarządzającą RPO na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność;
    2. dostępność środków współfinansowania krajowego z budżetu państwa na rachunku Instytucji Zarządzającej RPO, o którym mowa w § 1 pkt 17 Umowy o dofinansowanie.
  26. Dofinansowanie przekazywane będzie Beneficjentowi w pełnej wysokości nie później niż 90 dni, licząc od dnia przedłożenia przez Beneficjenta wniosku o płatność, z zastrzeżeniem zapisów ust. 23 i 24 niniejszego paragrafu.
  27. Bieg terminu płatności, o którym mowa w ust. 25 może zostać przerwany przez Instytucję Zarządzającą RPO w jednym z poniższych przypadków:
    1. kwota ujęta we wniosku o płatność jest nienależna lub nie zostały przedłożone kompletne i odpowiednie dokumenty potwierdzające prawidłowość poniesionych wydatków;
    2. wszczęto czynności związane z ewentualnymi nieprawidłowościami mającymi wpływ na przedstawione do rozliczenia wydatki.
    Beneficjent jest informowany o przerwaniu terminu realizacji płatności i o jego przyczynach.

Zasady przekazywania dofinansowania – refundacja.

  1. Dofinansowanie w formie refundacji wydatków przekazywane jest Beneficjentowi na podstawie zweryfikowanego i zatwierdzonego przez Instytucję Zarządzającą RPO wniosku o płatność, o którym mowa w ust. 11, a kwotę refundacji oblicza się w oparciu o poziom dofinansowania określony w Umowie o dofinansowanie oraz o wielkość wydatków poniesionych przez Beneficjenta, uznanych za kwalifikowalne, mając na uwadze zapisy § 2 ust. 9 Umowy o dofinansowanie.
  2. Warunkiem przekazania Beneficjentowi dofinansowania w formie refundacji jest złożenie przez Beneficjenta do Instytucji Zarządzającej RPO wniosku o płatność, o którym mowa w ust. 11 spełniającego wymogi formalne i merytoryczne określone w wytycznych, o których mowa w § 1 pkt 20 oraz wniesienie zabezpieczenia, o którym mowa w Załączniku nr 13 do Umowy o dofinansowanie.
  3. W przypadku, gdy Beneficjent na podstawie złożonego wniosku o płatność wnioskuje o dokonanie refundacji poniesionych wydatków Instytucja Zarządzająca RPO, po dokonaniu weryfikacji przekazanego przez Beneficjenta wniosku o płatność, poświadczeniu wysokości i prawidłowości poniesionych wydatków kwalifikowalnych w nim ujętych, zatwierdza wysokość dofinansowania i przekazuje Beneficjentowi informację w tym zakresie. W przypadku wystąpienia rozbieżności między kwotą wnioskowaną przez Beneficjenta we wniosku o płatność a wysokością dofinansowania zatwierdzonego do wypłaty, Instytucja Zarządzająca RPO załącza do informacji uzasadnienie. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości zastosowanie mają zapisy Załącznika nr 7 do Umowy o dofinansowanie.

Ad. 12

Wnioskodawca jest zobowiązany do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych w przypadku niezrealizowania zadania.

Przy czym zgodnie z zapisami Umowy, Beneficjent jest uprawniony do otrzymania dofinansowania wyłącznie w formie refundacji lub zaliczki i refundacji.

Ad. 13

Wydatki jakie pokryje Gmina z otrzymanego dofinansowania dotyczyć będą zadania:

  1. Usuwanie wyrobów azbestowych.
    1. demontaż pokrycia dachowego z wyrobów azbestowych (eternitu) oraz wywóz i utylizacja,
    2. wywóz oraz utylizacja azbestu z gospodarstw domowych.
  2. Edukacja ekologiczna
    1. działania na rzecz podniesienia świadomości ekologicznej,
    2. promocja projektu.
  3. Zarządzanie projektem.
    1. biuro projektu.

Ad. 14

Zgodnie z zapisami Umowy Gmina nie może przeznaczyć otrzymanego dofinansowania na inny cel niż realizowany Projekt.

Ad. 15

Otrzymanie dofinansowania do Projektu ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa, umożliwia jego realizację bez udziału środków własnych mieszkańca, w związku z powyższym otrzymane dofinansowanie ma bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług na rzecz mieszkańców i dzięki otrzymanemu dofinansowaniu cena świadczonych usług jest niższa o konkretną kwotę (realizacja zadania przebiega bezkosztowo dla mieszkańca).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy Gmina jest zobowiązana do rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu otrzymanej dotacji, przy zastosowaniu stawki 8%, a otrzymaną dotację należy uznać jako wartość brutto?
  2. Czy Gmina jest uprawiona do odliczenia pełnych kwot VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją projektu?

Zdaniem Wnioskodawcy.

Ad. 1

Gmina jest zobowiązana do rozliczenia podatku VAT należnego z tytułu otrzymanej dotacji przy zastosowaniu stawki 8%, a otrzymaną dotację należy uznać jako wartość brutto. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, ze zm. dalej ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem od towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług. o którym mowa w art. 5 ust. l pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towaru w rozumieniu art. 7.

Przepis art. 8 ust. 2a ustawy o VAT wskazuje, że w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatników organów władz publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W Gminie zostały zawarte umowy cywilnoprawne z wykonawcą usług usuwania azbestu. Mieszkańcy Gminy złożyli wnioski o usunięcie azbestu i została z nimi zawarta umowa cywilnoprawna na wykonanie usług.

Zatem doszło do spełnienia sytuacji, o której mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, zgodnie z którym w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzecie), bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Gmina świadczy usługi na rzecz mieszkańców, w tym celu dokonuje zakupu usług od innego podatnika. Gmina opłaca usługi realizowane na rzecz mieszkańców z własnych środków oraz z otrzymanego dofinansowania. Mieszkaniec otrzymuje usługę odpłatną, jednakże nie będzie uiszczał z tego tytułu płatności.

Wobec powyższego świadczenia realizowane na rzecz mieszkańców, z którymi zawarta jest umowa cywilnoprawna podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, a Gmina w związku z tymi czynnościami, wystąpi w charakterze podatnika tego podatku.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, wskazuje że podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi opłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Jeżeli dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Tym samym Gmina stwierdza że otrzymana dotacja, związana z usługą usuwania azbestu na rzecz mieszkańców wpływa na cenę usługi, zatem podlega opodatkowaniu VAT.

Podstawą opodatkowania jest wszystko co stanowi zapłatę włącznie z otrzymaną dotacją, zatem zdaniem Gminy w przedmiotowej sprawie podstawą opodatkowania będzie wielkość otrzymanych środków na realizację projektu. Jest to jedyny element zapłaty, jaki otrzyma Gmina. Do podstawy opodatkowania nie będzie natomiast wchodzić wartość wkładu własnego Gminy w realizację projektu. Kwota podatku powinna być natomiast wyliczona przez Gminę tzw. metodą w „stu”, czyli utrzymana dotacja przez Gminę będzie wartością brutto.

W związku ze wspomnianą klasyfikacją PKWiU i art. 41 ust. 2 ustawy i załącznikiem nr 3 ustawy stawka podatku wynosić będzie 8%.

Ad. 2

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Wobec tego, aby powstało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, tj:

  1. nabywcą usług jest podatnik VAT,
  2. nabywane usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Z powyższego wynika, że Gmina ma prawo do pełnego odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących świadczoną usługę oraz z pozostałych faktur będących w projekcie. Zakupione usługi są wykorzystywane do realizacji usług opodatkowanych na rzecz mieszkańców.

Zakup usług od wyspecjalizowanej firmy zajmującej się usuwaniem tego typu odpadów będzie niewątpliwie związany z wykonanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi Ponoszone przez Gminę wydatki na unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest jest bezpośrednio związane ze świadczeniem na rzecz właścicieli opisanych usług. Gdyby Gmina nie świadczyła na rzecz mieszkańców przedmiotowych czynności nie ponosiłaby wydatków polegających na nabyciu usługi usuwania azbestu z nieruchomości prywatnych mieszkańców Gminy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zauważyć, że przy określaniu prawidłowej stawki podatku od towarów i usług dla danej czynności, której miejsce świadczenia lub dostawy znajduje się na terytorium kraju, istotne jest prawidłowe jej zaklasyfikowanie wg symbolu PKWiU. Tym samym wydając przedmiotową interpretację organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy, tj. na podanej przez Wnioskodawcę klasyfikacji.

Wskazać należy, że zgodnie z poz. 7.3 Zasad Metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zawartych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) – dalej: „PKWiU”, zaliczanie danego produktu do odpowiedniego grupowania jest obowiązkiem producenta (względnie usługodawcy). Wynika to z faktu, że właśnie producent (usługodawca) posiada wszystkie informacje niezbędne do właściwego zaliczenia produktu (usługi) do odpowiedniego grupowania PKWiU, tj. informacje dotyczące rodzaju użytego surowca, technologii wytwarzania, konstrukcji i przeznaczenia wyrobu lub charakteru usługi.

Należy jednak podkreślić, że dokonana przez producenta (usługodawcę) klasyfikacja nie może naruszać zasad budowy i logiki struktury PKWiU. W razie trudności przy zaliczeniu wyrobu (towaru) lub usługi do odpowiedniego grupowania PKWiU można wystąpić w tej sprawie do organów statystycznych. Procedury udzielania informacji w sprawie standardów klasyfikacyjnych (w tym Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług) określa Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych.

Tutejszy organ nie jest uprawniony do przyporządkowywania formalnego towarów i usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. Podkreślić należy, że kwestie dotyczące zaklasyfikowania towaru lub usługi do właściwego grupowania statystycznego nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Tak więc niniejszą interpretację wydano w oparciu o grupowanie PKWiU wskazane przez Wnioskodawcę we wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego (w szczególności w przypadku błędnej klasyfikacji PKWiU wymienionych we wniosku czynności) lub zmiany stanu prawnego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary – według art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy wyjaśnić, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów/świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów/świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług należy rozumieć prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów/świadczącego usługę do żądania od odbiorcy towaru/usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W świetle art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku, gdy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” usług. W związku z tym należy stwierdzić, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, który stanowi, że w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podmiot działający w charakterze podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Konieczność implementacji przepisów prawa wspólnotowego do prawa krajowego wymusiła na ustawodawcy odrębne określenie statusu organów władzy publicznej.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Do zakresu działania gminy – w oparciu o art. 6 ust. 1 ww. ustawy – należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ww. ustawy, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (pkt 1 ww. przepisu) oraz wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (pkt 3 cyt. przepisu).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ww. ustawy).

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych gminy należy zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, które obejmują m.in. sprawy ochrony środowiska i przyrody oraz unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie w związku z art. 400a ust. 1 pkt 8, art. 403 ust. 2-6 ustawy Prawo ochrony Rada Gminy Uchwałą z dnia 12 lipca 2018 r. uchwaliła „Regulamin realizacji i finansowania projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020, Oś – Ochrona środowiska, Działanie – Rozwijanie systemu gospodarki odpadami, Poddziałanie Gospodarka odpadami.

Mając na uwadze powyższe, Gmina realizuje na swoim terenie zadanie polegające na: demontażu pokryć dachowych zawierających azbest w tym demontaż pokrycia dachowego i jego zabezpieczenie, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na środowisku odpadów niebezpiecznych oraz odbiór gruzu azbestowego zgromadzonego na posesjach w tym: odbiór odpadu przez Wykonawcę, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych. Usługi wymienione powyżej, dofinansowane będą w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2014-2020 na podstawie umowy z dnia 17 września 2018 r. zawartej pomiędzy Zarządem Województwa a Gminą, w sprawie realizacji Projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)”. Program finansowany będzie w 85% przez Instytucję Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa na lata 2014-2020 oraz w 15% przez Gminę. Na potrzebę jego realizacji Gmina zabezpiecza pokrycie 100% kosztów realizacji ww. wymienionych usług.

W programie mogą uczestniczyć osoby fizyczne dysponujące nieruchomością na terenie Gminy, które składają wniosek na sfinansowanie kosztów związanych z usuwaniem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest z posesji, które nie są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, posiadające tytuł prawny do dysponowania nieruchomością – miejsca realizacji projektu (tj. miejsca, na którym znajduje się azbest), w innym przypadku (np. współwłasności małżeńskiej, dzierżawy itp.) posiada zgodę wszystkich współwłaścicieli nieruchomości do planowanych w projekcie działań. Na podstawie pozytywnie rozpatrzonych przez Gminę wniosków, Gmina podjęła działania celem usunięcia wyrobów zawierających azbest z danej nieruchomości. Przy czym mieszkańcy nie ponieśli w tym zakresie odpłatności ani na rzecz Gminy ani na rzecz wykonawcy. Dotacja pokryje 85% kosztów związanych z usuwaniem azbestu z nieruchomości należących do mieszkańców Gminy. Pozostała cześć zostanie sfinansowana ze środków własnych Gminy. Gmina powierzyła wykonanie prac związanych z usuwaniem i unieszkodliwianiem azbestu, Wykonawcy wybranemu zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych. Wydatki poniesione przez Gminę w związku z usuwaniem azbestu zostały udokumentowane fakturami VAT, z wykazanymi kwotami podatku. Na otrzymanych przez Gminę z tego tytułu fakturach VAT, jako nabywca, widnieje Gmina. Gmina nie posiada opinii Głównego Urzędu Statystycznego, wydanej na jej wniosek, co do właściwej klasyfikacji statystycznej przedmiotowych czynności. Niemniej jednak dokonuje samodzielnej klasyfikacji do grupowania 38.22.29.0 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług jako „Usługi związane z unieszkodliwieniem pozostałych odpadów niebezpiecznych”.

Towary i usługi nabyte w związku z realizacja projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” wykorzystywane są do czynności podlegających opodatkowaniu VAT. Gmina otrzymuje wynagrodzenie w formie dotacji. Z tego tytułu Gmina zobowiązana jest uiszczać podatek VAT należny, a tym samym powinna mieć prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia. W konsekwencji jest uprawiona do pełnego odliczenia kwot VAT naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją projektu. Realizacja projektu pt. ,,Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” nie byłaby prowadzona przez Gminę bez otrzymania dofinansowania ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa.

Projekt pt. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” zakłada realizację zadania:

  1. Wywiezienie składowanego azbestu z posesji wraz z jego utylizacją.
  2. Usunięcie azbestu z budynków (demontaż), jego wywiezienie wraz z utylizacją.

Otrzymanie dofinansowania do Projektu ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa, umożliwia jego realizację bez udziału środków własnych mieszkańca. Dzięki temu, wzrasta zainteresowanie Programem, a tym samym świadomość mieszkańców, co do uwarunkowań prawnych ciążących na posiadaczu materiałów zawierających azbest w zakresie jego demontażu i utylizacji.

W przypadku nieotrzymania dofinansowania Gmina udzielałaby mieszkańcom dotacji na usunięcie i utylizację azbestu, tj. prac związanych z usuwaniem i utylizacją wyrobów zawierających azbest (obejmujących: załadunek zdemontowanych wyrobów zawierających azbest, transport, unieszkodliwienie), zgodnie z Uchwałą Rady Gminy z dnia 27 lipca 2017 r. w sprawie kryteriów wyboru inwestycji do dofinansowania oraz trybu postępowania w sprawie udzielania dotacji na usunięcie i utylizację azbestu i sposobu ich rozliczania.

Gmina zawiera Umowy z poszczególnymi mieszkańcami.

Przedmiotem umów jest dofinansowanie usługi w zakresie:

  1. demontażu pokryć dachowych wykonanych z materiałów zawierających azbest w tym: demontaż pokrycia dachowego i jego zabezpieczenie, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych,
  2. odbioru odpadów zgromadzonych na posesjach, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych.

Gmina wskazuje Uczestnikowi (mieszkańcowi biorącemu udział w Projekcie) Wykonawcę realizacji Projektu oraz informuje go o zasadach bezpieczeństwa na terenie objętym realizacją Projektu.

Uczestnik zobowiązany jest do poinformowania wszystkich mieszkańców obiektu o realizacji projektu, jego zakresie i zasadach bezpieczeństwa; dokonania uzgodnienia harmonogramu prac z Wykonawcą; udostępnienia terenu/obiektu Wykonawcy na czas prowadzenia prac, w uzgodnionym terminie; uczestniczenia w procesie prac w celu potwierdzenia ostatecznych pomiarów wielkości wykonanej usługi, tj. m2 powierzchni dachu oraz kg zbieranego azbestu; potwierdzenia realizację usługi przez Wykonawcę na drukach obowiązujących w projekcie.

W ramach realizacji Projektu, przedmiotem Umów są usługi:

  1. demontażu pokryć dachowych wykonanych z materiałów zawierających azbest w tym: demontaż pokrycia dachowego i jego zabezpieczenie, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych,
  2. odbioru odpadów zgromadzonych na posesjach, transport wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienie na składowisku odpadów niebezpiecznych.

Umowa zawarta z mieszkańcami obejmuje cenę wraz z ww. Usługami.

Umowa nie obejmuje towarów i usług niezbędnych do jej wykonania, tj. Umowa nie obejmuje np. zakupu palet i folii do pakowania gruzu azbestowego zgromadzonego na nieruchomości przez mieszkańca oraz nie obejmuje czynności pakowania gruzu azbestowego w przypadku odbioru gruzu azbestowego.

Warunki Umowy są dla wszystkich Uczestników jednakowe; przy czym Uczestnik może korzystać z pełnego zakresu Umowy, tj. z usługi demontażu pokrycia dachowego, jego zabezpieczenia, transportu wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienia na składowisku odpadów niebezpiecznych lub z części Umowy, tj. usługi odbioru odpadów zgromadzonych na posesjach, transportu wraz z załadunkiem i rozładunkiem oraz unieszkodliwienia na składowisku odpadów niebezpiecznych, w przypadku, gdy nie jest prowadzona usługa demontażu pokrycia dachowego.

Inna jest cena dotycząca usługi objętej demontażem a inna (niższa) w przypadku usługi nie obejmującej demontażu pokrycia dachowego.

Zgodnie z zapisami Umowy zawieranej z Uczestnikami:

  1. Gmina może odstąpić od Umowy bez ponoszenia kar umownych względem Uczestnika projektu w terminie 30 dni od powzięcia wiadomości o sytuacji zaistnienia istotnej zmiany okoliczności powodującej, że wykonanie Umowy nie leży w interesie publicznym, czego nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy. W takim przypadku Uczestnik projektu może żądać wyłącznie dokonania rozliczenia dofinansowania w zakresie wykonania części przedmiotu umowy do dnia wypowiedzenia,
  2. Gmina ma prawo do rozwiązania Umowy w trybie natychmiastowym, w przypadku przewlekłego i nieuzasadnionego uchylania się od postanowień umowy, np. nieuzgodnienia harmonogramu prac lub nieudostępnienia terenu/obiektu Wykonawcy dla wykonywania usługi,
  3. w sytuacji określonej w pkt 2, Gmina ma prawo żądać kar umownych w wysokości do 100% wartości przyznanego dofinansowania zgodnie z § 2 pkt 2,
  4. Umowa może być rozwiązana na wniosek Uczestnika projektu w sytuacji nagłych zdarzeń losowych i rodzinnych – bez ponoszenia kar umownych w okresie, kiedy prace jeszcze nie zostały rozpoczęte.

Uczestnicy Projektu nie ponoszą żadnych opłat z tytułu jego realizacji.

Wnioskodawca jest zobowiązany do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych w przypadku nie zrealizowania zadania.

Przy czym zgodnie z zapisami Umowy, Beneficjent jest uprawniony do otrzymania dofinansowania wyłącznie w formie refundacji lub zaliczki i refundacji.

Wysokość dofinansowania jest uzależniona od ilości osób biorących udział w projekcie.

Zgodnie z Umową zawarta przez Gminę z Zarządem Województwa, zwanym jako Instytucja Zarządzająca RPO, sposób rozliczenia w zakresie realizacji i rozliczenia Projektu szczegółowe zasady i warunki określone zostały w załączniku do Umowy pt. Warunki realizacji i rozliczania Projektu.

Poniżej podstawowe zasady – fragment Załącznika.

Zasady przekazywania dofinansowania – ogólne

  1. Dofinansowanie, o którym mowa w § 2 ust. 9 Umowy o dofinansowanie przekazywane będzie Beneficjentowi na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność:
    1. przez Bank Gospodarstwa Krajowego w zakresie współfinansowania UE. Instytucja Zarządzająca RPO nie ponosi odpowiedzialności za opóźnienie lub brak przelewu przez Bank Gospodarstwa Krajowego, z wyłączeniem sytuacji, w której są one skutkiem opóźnienia w przekazaniu lub błędnego wypełnienia zlecenia płatności przez Instytucję Zarządzającą RPO;
    2. przez Instytucję Zarządzającą RPO w zakresie współfinansowania krajowego z budżetu państwa.
  2. Wniosek o płatność, w tym wniosek o zaliczkę dot. wydatków podlegających kontroli postępowań o udzielenie zamówień, o których mowa w § 1 pkt 3 niniejszego dokumentu, powinien być złożony po zakończeniu kontroli przez IZ RPO. IZ RPO zastrzega sobie możliwość odstąpienia od stosowania powyższej zasady.
  3. Dofinansowanie może być przekazane wyłącznie na wydatki poniesione w ramach postępowań o udzielenie zamówień, o których mowa w § 1 pkt 3 niniejszego dokumentu, które zostały skontrolowane w zakresie prawidłowości przeprowadzania właściwych procedur dotyczących udzielania zamówień. Wobec powyższego Beneficjent powinien składać do rozliczenia wnioskiem o płatność tylko te wydatki, które poniesiono w ramach zweryfikowanych postępowań o udzielenie zamówień. Instytucja Zarządzająca RPO zastrzega sobie możliwość odstąpienia od stosowania powyższej zasady.
  4. Wyjątek stanowią wydatki o szacunkowej wartości poniżej 20 tys. netto, które zostały poniesione na podstawie wewnętrznych procedur/regulacji Beneficjenta dotyczących wyboru wykonawcy zadania, obowiązujących w jednostce. W przypadku rozliczania tego typu wydatków Instytucja Zarządzająca RPO nie dokonuje weryfikacji prawidłowości przeprowadzonych procedur. Jednocześnie do wniosku o płatność Beneficjent jest zobowiązany dołączyć Oświadczenie dot. Zamówień poniżej 20 tys., którego wzór zamieszczono w Załączniku nr 1a do niniejszego dokumentu.
  5. Dofinansowanie może być przekazane nie wcześniej, niż po wniesieniu przez Beneficjenta prawidłowo ustanowionego zabezpieczenia należytego wykonania zobowiązań, o którym mowa w Załączniku nr 13 do Umowy o dofinansowanie.
  6. Kwota dofinansowania pojedynczego dokumentu księgowego obliczana jest zgodnie z procentem dofinansowania określonym dla zadania we wniosku o dofinansowanie stanowiącym załącznik nr 2 do Umowy o dofinansowanie, także w sytuacji, gdy danym dokumentem księgowym rozliczane są wydatki poniesione w ramach kilku działań/zadań w projekcie Instytucja Zarządzająca RPO zastrzega sobie możliwość odstąpienia od stosowania powyższej zasady.
  7. Niezależnie od zapisów ust. 6 obliczenie kwoty dofinansowania niezgodnie z procentem dofinansowania określonym dla zadania we wniosku o dofinansowanie dopuszczalne jest za zgodą IZ RPO w przypadku rozliczania wydatków dla których niemożliwe jest pomniejszenie wysokości środków finansowych wskazanych przez Beneficjenta na pokrycie kosztów jego poniesienia np. dotacje celowe.
  8. Rozpoczęciem kwalifikowalności wydatków jest data 1stycznia 2014 r., z wyłączeniem projektów objętych pomocą publiczną/pomocą de minimis, gdzie kwalifikowalność wydatków określona jest zgodnie z właściwymi przepisami prawa wspólnotowego i krajowego, obowiązującymi na dzień udzielania wsparcia. Kwalifikowalność wydatków, które zostały poniesione przed rozpoczęciem realizacji projektu, wskazanym we wniosku o dofinansowanie każdorazowo jest weryfikowana w kontekście warunków określających przyznanie dofinansowania.
  9. Na wniosek Beneficjenta IZ RPO może uznać za kwalifikowalne wydatki poniesione po dacie wskazanej w § 2 ust. 3 Umowy o dofinansowanie, pod warunkiem, że wydatki te odnoszą się do okresu realizacji Projektu, zostaną poniesione do 31 grudnia 2023 r. oraz Beneficjent przedstawi je do rozliczenia we wniosku o płatność końcową wraz z uzasadnieniem.
  10. Dofinansowanie na wydatki, związane z robotami budowlanymi objętymi pozwoleniami na budowę/zezwoleniami na Realizację Inwestycji Drogowych, zgłoszeniami robót budowlanych, może być wypłacone po przedstawieniu ostatecznych pozwoleń na budowę/zezwoleń na Realizację Inwestycji Drogowych, zgłoszeń robót budowlanych wraz z oświadczeniem o nie wniesieniu sprzeciwu.
  11. Beneficjent wnioskuje o wypłatę środków w ramach dofinansowania oraz rozlicza poniesione wydatki poprzez wniosek o płatność, którego wzór oraz zasady sporządzania zostały określone w wytycznych, o których mowa w § 1 pkt 20 Umowy o dofinansowanie. Instytucja Zarządzająca RPO dokonuje weryfikacji i zatwierdzenia wniosku o płatność.
  12. Beneficjent składa do Instytucji Zarządzającej RPO wniosek o płatność, o którym mowa w ust. 11, nie rzadziej niż raz na trzy miesiące biorąc pod uwagę datę podpisania niniejszej Umowy o dofinansowanie w przypadku pierwszego wniosku o płatność oraz datę złożenia ostatniego wniosku o płatność i nie częściej niż raz w miesiącu. W przypadku projektów, dla których termin rozpoczęcia realizacji wypada później niż data podpisania Umowy o dofinansowanie termin trzech miesięcy liczony jest od dnia rozpoczęcia realizacji projektu. W uzasadnionych przypadkach Beneficjent może złożyć wniosek o płatność częściej niż raz w miesiącu, bądź rzadziej niż raz na trzy miesiące. Wydając zgodę na wydłużenie terminu na złożenie wniosku o płatność Instytucja Zarządzająca RPO może zobowiązać Beneficjenta do przedstawienia dodatkowych informacji o postępie rzeczowo-finansowym Projektu.
  13. Wydatki poniesione przed podpisaniem Umowy o dofinansowanie winny być ujęte we wniosku o płatność przekazywanym Instytucji Zarządzającej RPO w terminie do trzech miesięcy od dnia podpisania Umowy o dofinansowanie.
  14. W przypadkach, w których jest to możliwe zaleca się przedkładanie wniosków o płatność rozliczających wydatki kwalifikowane o wartości nie mniejszej niż 100 000 PLN.
  15. Instytucja Zarządzająca RPO, na prośbę Beneficjenta może wycofać wcześniej złożony wniosek o płatność. Wniosek wycofany traktowany jest jak wniosek niezłożony.
  16. Przekazanie dofinansowania odbywa się na podstawie zatwierdzonych przez IZ RPO wniosków o płatność pośrednią i końcową.
  17. W przypadku wsparcia stanowiącego pomoc publiczną/pomoc de minimis, udzielaną w ramach realizacji programu, mają zastosowanie wszelkie właściwe przepisy prawa wspólnotowego i krajowego dotyczące zasad udzielania tej pomocy, obowiązujące w momencie udzielania wsparcia, tj. podpisania niniejszej Umowy o dofinansowanie.
  18. Beneficjent składa wniosek o płatność w systemie informatycznym SL2014 wraz z wymaganymi załącznikami określonymi w Załączniku nr 1a do niniejszego dokumentu.
  19. Instytucja Zarządzająca RPO zastrzega sobie możliwość weryfikacji złożonego wniosku o płatność na podstawie metodologii doboru próby, z zastrzeżeniem, że Beneficjent jest zobowiązany do załączenia do wniosku o płatność wszystkich dokumentów zgodnie ze wskazaniami wytycznych oraz Umowy o dofinansowanie.
  20. Instytucja Zarządzająca RPO po dokonaniu weryfikacji złożonego przez Beneficjenta wniosku o płatność, o którym mowa w ust. 11, spełniającego wymogi formalne i merytoryczne określone w wytycznych, o których mowa w § 1 pkt 20 Umowy o dofinansowanie, poświadczeniu wysokości i prawidłowości poniesionych wydatków kwalifikowalnych w nim ujętych, zatwierdza wysokość dofinansowania i przekazuje Beneficjentowi informację w tym zakresie. W przypadku wystąpienia rozbieżności między kwotą wnioskowaną przez Beneficjenta we wniosku o płatność a wysokością dofinansowania zatwierdzonego do wypłaty, Instytucja Zarządzająca RPO załącza do informacji uzasadnienie. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości zastosowanie mają zapisy Załącznika nr 7 do Umowy o dofinansowanie.
  21. W przypadku stwierdzenia braków formalnych lub merytorycznych w złożonym wniosku o płatność, które nie wpływają na kwalifikowalność wydatków, Instytucja Zarządzająca RPO może dokonać uzupełnienia lub poprawienia wniosku o płatność, o czym informuje Beneficjenta, lub wzywa Beneficjenta do poprawienia lub uzupełnienia wniosku o płatność lub do złożenia dodatkowych wyjaśnień w wyznaczonym terminie.
  22. Instytucja Zarządzająca RPO nie może poprawiać lub uzupełniać:
    1. zestawienia dokumentów potwierdzających poniesione wydatki objęte wnioskiem, o ile nie dotyczy to oczywistych omyłek pisarskich i omyłek rachunkowych,
    2. załączonych do wniosku o płatność dokumentów potwierdzających poniesione wydatki, o ile nie dotyczy to oczywistych omyłek w opisie załączonych kserokopii dokumentów.
  23. Podstawą dokonania płatności na rzecz Beneficjenta przez Bank Gospodarstwa Krajowego współfinansowania UE na rachunek bankowy, o którym mowa w § 1 pkt 15 Umowy o dofinansowanie jest:
    1. zlecenie płatności wystawione przez Instytucję Zarządzającą RPO na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność, przekazywane do Banku Gospodarstwa Krajowego, zgodnie z terminarzem płatności środków europejskich obowiązującym w BGK;
    2. załączonych do wniosku o płatność dokumentów potwierdzających poniesione wydatki, o ile nie dotyczy to oczywistych omyłek w opisie załączonych kserokopii dokumentów.
  24. Podstawą dokonania płatności na rzecz Beneficjenta przez Bank Gospodarstwa Krajowego współfinansowania UE na rachunek bankowy, o którym mowa w § 1 pkt 15 Umowy o dofinansowanie jest:
    1. zlecenie płatności wystawione przez Instytucję Zarządzającą RPO na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność, przekazywane do Banku Gospodarstwa Krajowego, zgodnie z terminarzem płatności środków europejskich obowiązującym w BGK;
    2. nie przekroczenie rocznego limitu dla RPO określonego w ustawie budżetowej dostępność środków w ramach upoważnienia wydanego dla IZ RPO przez Ministra właściwego dla spraw rozwoju regionalnego.
  25. Podstawą dokonania płatności na rzecz Beneficjenta przez Instytucję Zarządzającą RPO współfinansowania krajowego z budżetu państwa na rachunek bankowy, o którym mowa w § 1 pkt 15 Umowy o dofinansowanie jest:
    1. dyspozycja uruchomienia środków wystawiona przez Instytucję Zarządzającą RPO na podstawie zatwierdzonego wniosku o płatność;
    2. dostępność środków współfinansowania krajowego z budżetu państwa na rachunku Instytucji Zarządzającej RPO , o którym mowa w § 1 pkt 17 Umowy o dofinansowanie.
  26. Dofinansowanie przekazywane będzie Beneficjentowi w pełnej wysokości nie później niż 90 dni, licząc od dnia przedłożenia przez Beneficjenta wniosku o płatność, z zastrzeżeniem zapisów ust. 23 i 24 niniejszego paragrafu.
  27. Bieg terminu płatności, o którym mowa w ust. 25 może zostać przerwany przez Instytucję Zarządzającą RPO w jednym z poniższych przypadków:
    1. kwota ujęta we wniosku o płatność jest nienależna lub nie zostały przedłożone kompletne i odpowiednie dokumenty potwierdzające prawidłowość poniesionych wydatków;
    2. wszczęto czynności związane z ewentualnymi nieprawidłowościami mającymi wpływ na przedstawione do rozliczenia wydatki.
    Beneficjent jest informowany o przerwaniu terminu realizacji płatności i o jego przyczynach.

Zasady przekazywania dofinansowania – refundacja.

  1. Dofinansowanie w formie refundacji wydatków przekazywane jest Beneficjentowi na podstawie zweryfikowanego i zatwierdzonego przez Instytucję Zarządzającą RPO wniosku o płatność, o którym mowa w ust. 11, a kwotę refundacji oblicza się w oparciu o poziom dofinansowania określony w Umowie o dofinansowanie oraz o wielkość wydatków poniesionych przez Beneficjenta, uznanych za kwalifikowalne, mając na uwadze zapisy § 2 ust. 9 Umowy o dofinansowanie.
  2. Warunkiem przekazania Beneficjentowi dofinansowania w formie refundacji jest złożenie przez Beneficjenta do Instytucji Zarządzającej RPO wniosku o płatność, o którym mowa w ust. 11 spełniającego wymogi formalne i merytoryczne określone w wytycznych, o których mowa w § 1 pkt 20 oraz wniesienie zabezpieczenia, o którym mowa w Załączniku nr 13 do Umowy o dofinansowanie.
  3. W przypadku, gdy Beneficjent na podstawie złożonego wniosku o płatność wnioskuje o dokonanie refundacji poniesionych wydatków Instytucja Zarządzająca RPO , po dokonaniu weryfikacji przekazanego przez Beneficjenta wniosku o płatność, poświadczeniu wysokości i prawidłowości poniesionych wydatków kwalifikowalnych w nim ujętych, zatwierdza wysokość dofinansowania i przekazuje Beneficjentowi informację w tym zakresie. W przypadku wystąpienia rozbieżności między kwotą wnioskowaną przez Beneficjenta we wniosku o płatność a wysokością dofinansowania zatwierdzonego do wypłaty, Instytucja Zarządzająca RPO załącza do informacji uzasadnienie. W przypadku wystąpienia nieprawidłowości zastosowanie mają zapisy Załącznika nr 7 do Umowy o dofinansowanie.

Wnioskodawca jest zobowiązany do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych w przypadku nie zrealizowania zadania.

Przy czym zgodnie z zapisami Umowy, Beneficjent jest uprawniony do otrzymania dofinansowania wyłącznie w formie refundacji lub zaliczki i refundacji.

Wydatki jakie pokryje Gmina z otrzymanego dofinansowania dotyczyć będą zadania:

  1. Usuwanie wyrobów azbestowych.
    1. demontaż pokrycia dachowego z wyrobów azbestowych (eternitu) oraz wywóz i utylizacja,
    2. wywóz oraz utylizacja azbestu z gospodarstw domowych.
  2. Edukacja ekologiczna
    1. działania na rzecz podniesienia świadomości ekologicznej,
    2. promocja projektu.
  3. Zarządzanie projektem.
    1. biuro projektu.

Zgodnie z zapisami Umowy Gmina nie może przeznaczyć otrzymanego dofinansowania na inny cel niż realizowany Projekt.

Otrzymanie dofinansowania do Projektu ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa, umożliwia jego realizację bez udziału środków własnych mieszkańca, w związku z powyższym otrzymane dofinansowanie ma bezpośredni wpływ na cenę świadczonych usług na rzecz mieszkańców i dzięki otrzymanemu dofinansowaniu cena świadczonych usług jest niższa o konkretną kwotę (realizacja zadania przebiega bezkosztowo dla mieszkańca).

Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą opodatkowania dotacji otrzymanej przez Wnioskodawcę przyznanej na finansowanie projektu pn. „Usuwanie wyrobów azbestowych z gospodarstw domowych (…)” oraz uznania czynności polegających na usunięciu azbestu z nieruchomości za usługi opodatkowane stawką podatku w wysokości 8%.

W celu ustalenia, czy w analizowanej sprawie czynności polegające na usunięciu azbestu z nieruchomości należy uznać za usługi opodatkowane stawką podatku w wysokości 8%, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy otrzymana dotacja przyznana na finansowanie kosztów usunięcia azbestu z nieruchomości mieszkańców Gminy podlega opodatkowaniu.

Na mocy art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z powyższego wynika, że art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi. Ponadto przepis ten wskazuje, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy. Stosownie do tego przepisu, podstawa opodatkowania obejmuje:

  1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
  2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.


Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

  1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
  2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
  3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towaru lub świadczenia usługi.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia „subwencja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW).

W wyroku C-184/00 TSUE stwierdził, że sam fakt, że dofinansowanie wpływa na ostateczną cenę świadczenia, nie ma znaczenia dla uznania, czy powinno ono zwiększać podstawę opodatkowania VAT. W praktyce bowiem prawie zawsze dofinansowanie działalności podatnika wpływa w jakiś w sposób na poziom stosowanych przez niego cen. Elementem istotnym, wpływającym na ewentualne włączenie dofinansowania do podstawy opodatkowania, jest natomiast stwierdzenie, czy dotacje są przekazywane w celu dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Ponadto Trybunał stwierdził, że sformułowanie – dotacje bezpośrednio związane z ceną – należy interpretować w taki sposób, aby dotyczyło ono jedynie dotacji odpowiadających całości lub części wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług, które wypłacane są sprzedawcy lub dostawcy przez stronę trzecią.

Z kolei w wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (tj. odsprzedażą usług zakupionych przez Gminę od wyspecjalizowanego podmiotu na rzecz osób fizycznych i prawnych będących właścicielami nieruchomości biorących udział w projekcie), a nie z realizacją zadań własnych przez Gminę w charakterze organu władzy publicznej. Gmina bowiem nabywa przedmiotowe usługi od wyspecjalizowanej firmy zajmującej się usuwaniem tego typu odpadów i posiadającej przewidziane przepisami prawa stosowne uprawnienia we własnym imieniu, ale na rzecz osób trzecich, a więc stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, zawierając umowę z Wykonawcą na świadczenie ww. usługi, wchodzi w rolę podmiotu świadczącego usługę. Sam fakt, że Gmina nie zawiera z mieszkańcami umów cywilnoprawnych na realizację ww. Zadania, a podstawę do podjęcia stosownych działań przez Gminę w tym zakresie stanowią wnioski złożone przez zainteresowanych mieszkańców oraz osoby prawne w terenu Gminy, nie powoduje, że Gmina w tym przypadku działa jako organ publiczny realizujący zadania własne. Trzeba też zauważyć, że to Gmina (nie właściciele nieruchomości) wybiera firmę wykonującą usługi związane z usuwaniem i unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest i zawiera z nią umowę, a faktura z tytułu świadczenia ww. usługi jest wystawiana na Gminę jako na nabywcę usługi.

Środki finansowe pozyskane przez Gminę w tym przypadku są przeznaczone na realizację konkretnego Zadania (projektu) związanego z demontażem, zbieraniem, transportem oraz unieszkodliwianiem wyrobów zawierających azbest z nieruchomości stanowiących własność osób fizycznych oraz nieruchomości wykorzystywanych do swojej działalności przez odrębne od Gminy osoby prawne. Osoby/podmioty te, zainteresowane usunięciem, unieszkodliwieniem tych wyrobów składają do Gminy stosowne wnioski w tym zakresie. W konsekwencji środki te należy uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi przez Gminę na rzecz właścicieli nieruchomości uiszczane przez podmiot trzeci (tj. podmiot dokonujący dofinansowania). Przedmiotowa dotacja nie może więc zostać uznana za dotację kosztową przeznaczoną na ogólną działalność Gminy, jej celem bowiem nie jest dotowanie całej działalności Gminy, ale konkretnych czynności wykonywanych w ramach ww. projektu.

Otrzymana dotacja pokrywa 100% ceny usługi świadczonej przez Gminę (właściciele nieruchomości nie dokonują bowiem na rzecz Gminy żadnej zapłaty za usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest). Skoro więc ostateczny odbiorca usługi nie musi za tę usługę płacić z powodu przyznanego dofinansowania, to stwierdzić należy, że dofinansowanie to bezpośrednio wpływa na cenę świadczonej usługi, gdyż pozwala usługobiorcy korzystać z niej za darmo.

Tym samym przyznana dotacja na realizację ww. zadania w zakresie, w jakim stanowi ona pokrycie ceny usług świadczonych na rzecz mieszkańców Gminy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, stanowiąc w oparciu o art. 29a ust. 1 ustawy podstawę opodatkowania z tytułu wykonania przez Gminę usług w zakresie usuwania i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych towarów i usług obniżone stawki podatku albo zwolnienie od podatku.

Zastosowanie obniżonych stawek podatku lub zwolnienia od podatku możliwe jest jednak tylko wówczas, gdy wynika to wprost z ustawy lub przepisów wykonawczych do ustawy.

Na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 146a pkt 1 i pkt 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

  1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%,
  2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Natomiast w myśl art. 146aa ust. 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż – 6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Na mocy art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Tut. Organ informuje, że zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U., poz. 1676, z późn. zm.), do dnia 31 grudnia 2019 r. dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług obowiązuje klasyfikacja wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293, z późn. zm.).

Zauważyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz wydane na jej podstawie rozporządzenia odwołują się do grupowań PKWiU przy ustalaniu preferencyjnych stawek podatkowych i zwolnień przedmiotowych. Prawidłowa pod względem klasyfikacji statystycznych identyfikacja towarów i usług stanowi warunek niezbędny do określenia wysokości opodatkowania podatkiem VAT w stosunku do towarów i usług, dla których przepisy VAT powołują stosowną klasyfikację statystyczną.

Natomiast w sytuacji, gdy prawodawca nie dokonał przywołania stosownego symbolu PKWiU dla danego towaru lub usługi w przepisach w zakresie podatku VAT, klasyfikacji należy dokonać na podstawie cech charakterystycznych dla danego świadczenia.

W załączniku nr 3 do ustawy, stanowiącym „Wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 7%” (w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. stawką 8%), w pozycji 151 wymieniono „Usługi związane z unieszkodliwianiem odpadów promieniotwórczych i pozostałych odpadów niebezpiecznych, z wyłączeniem usług zagospodarowania odpadów promieniotwórczych (ponownego przetwarzania paliw i odpadów) (PKWiU ex 38.22.2)”.

Zgodnie z art. 2 pkt 30 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o PKWiU ex – rozumie się przez to zakres wyrobów lub usług węższy niż określony w danym grupowaniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

Powyższy zapis wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 8% podlegają wszystkie usługi mieszczące się w grupowaniu PKWiU ex 38.22.21.0 „Usługi związane z unieszkodliwianiem odpadów promieniotwórczych i pozostałych odpadów niebezpiecznych, z wyłączeniem usług zagospodarowania odpadów promieniotwórczych (ponownego przetwarzania paliw i odpadów)”.

Przy uwzględnieniu treści ww. przepisów należy stwierdzić, że jeżeli czynności wykonywane przez Gminę w zakresie usuwania, wywożenia i utylizacji wyrobów azbestowych z nieruchomości stanowiących własność osób fizycznych stanowią usługę unieszkodliwiania odpadów promieniotwórczych i pozostałych odpadów niebezpiecznych, skalsyfikowaną pod symbolem PKWiU 38.22.2, o której mowa w poz. 151 załącznika nr 3 do ustawy to – stosownie do przepisu art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy oraz art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy i poz. 151 załącznika nr 3 do niej – opodatkowane są stawką obniżoną w wysokości 8%.

Ad. 1

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że czynności w zakresie usuwania azbestu, o których mowa w opisie sprawy, stanowią po stronie Gminy usługi, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, opodatkowane – stosownie do przepisu art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 ustawy i art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy i poz. 151 załącznika nr 3 do niej – stawką obniżoną w wysokości 8%, jeżeli – jak wskazuje treść wniosku – usługi te są klasyfikowane w grupowaniu PKWiU ex 38.22.2 i stanowią usługi związane z unieszkodliwianiem odpadów promieniotwórczych i pozostałych odpadów niebezpiecznych. Zatem Gmina zobowiązana jest do rozliczenia VAT od otrzymanej dotacji.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Przechodząc natomiast do kwestii określenia, w przypadku, gdy otrzymana dotacja będzie opodatkowana podatkiem VAT, to czy podstawę opodatkowania dla usług usuwania azbestu, świadczonych przez Gminę, stanowi otrzymana kwota dotacji, pomniejszona o kwotę VAT należnego (tzn. kwotę dotacji należy uznać jako wartość brutto), należy zauważyć, że jak wyżej wskazano, dotacja przyznana Gminie na realizację ww. zadania w zakresie, w jakim stanowi ona pokrycie ceny usług świadczonych na rzecz mieszkańców Gminy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, stanowiąc w oparciu o art. 29a ust. 1 ustawy podstawę opodatkowania z tytułu wykonania przez Gminę usług w zakresie usuwania i unieszkodliwienia wyrobów zawierających azbest.

Podstawą opodatkowania otrzymanej dotacji będzie jej wartość pomniejszona – zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy – o podatek. Zatem w kwocie dotacji powinna zostać zawarta kwota podatku.

W konsekwencji, podstawę opodatkowania dla usług usuwania azbestu, świadczonych przez Gminę, stanowi otrzymana kwota dotacji, pomniejszona o kwotę VAT należnego (tzn. kwotę dotacji należy uznać jako wartość brutto).

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Ponadto wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją zadania (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak już wcześniej wskazano, Gmina będzie uznana za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jej zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jej zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie jest spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług – ponoszone wydatki na usługi, o których mowa we wniosku, związane są z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Zatem Gmina, będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług – jak słusznie stwierdziła – ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o pełną kwotę podatku naliczonego w związku z ponoszeniem ww. wydatków, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Ad. 3

Podsumowując należy stwierdzić, że Gmina jest uprawniona do odliczenia pełnych kwot podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją Zadania.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 oceniono jako prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj