Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.462.2019.1.KK
z 18 października 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2019 r. (data wpływu 20 sierpnia 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia praw do nieruchomości na podstawie umowy świadczenia w miejsce wykonania zobowiązania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2019 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia praw do nieruchomości na podstawie umowy świadczenia w miejsce wykonania zobowiązania.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Ojciec Wnioskodawczyni (z bratem S. i jego późniejszą żoną S.) kupił działkę w (…) przy ulicy (…), co dokumentuje akt notarialny zakupu z dnia … listopada 1947 r. Działka miała wg aktu notarialnego powierzchnię 803,33 m² (797 m² wg decyzji (…) Burmistrza Gminy (…) z dnia 5 marca 2002 r., ustanawiającego na 99 lat użytkowanie wieczyste gruntu). Na działce wybudowano dwupiętrowy budynek o powierzchni 180 m², który oddano do użytkowania w 1950 r. W domu zamieszkał brat ojca S. z żoną i lokatorzy z tzw. kwaterunku. Ani ojciec, ani pozostałe rodzeństwo nigdy tam nie mieszkało i nie uzyskało jakichkolwiek korzyści z tej nieruchomości. Gdy w latach 70-tych i 80-tych ubiegłego wieku wszyscy oni umarli, w budynku zamieszkała rodzina S. i lokatorzy z tzw. kwaterunku. Ostatni wyprowadzili się w ostatnich latach. W chwili obecnej, budynek jest pusty i w bardzo złym stanie. Nieruchomość znajduje się na terenie objętym działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m….. (Dz. U. nr 50, poz. 279). W wyniku tego aktu, grunt tej nieruchomości przeszedł na własność gminy (…), a potem wraz z kolejnymi aktami prawnymi: od 1950 r. własność Państwa, w 1990 r. grunt wraz z budynkiem stał się własnością Dzielnicy Gminy (…), aż w końcu w 1994 r. grunt stał się własnością Gminy (…). Budynek został wybudowany na gruncie, który w owym czasie stanowił własność Państwa. Zgodnie z prawem, stał się częścią składową gruntu oraz własnością Państwa. Zostały dopełnione wymagane formalności i spadkobiercy otrzymali decyzję Burmistrza Gminy (decyzja (…) z dnia 5 marca 2002 r.) o ustanowieniu na 99 lat użytkowania wieczystego do gruntu o powierzchni 797 m² oraz o przeniesieniu nieodpłatnie własności budynku mieszkalnego znajdującego się na gruncie na rzecz prawnych następców właścicieli.

Zgodnie z ww. decyzją na dzień jej otrzymania A. F. (testament S.) nabyła udziały 1/2 części w całej nieruchomości.

Spadkobiercy A. i S. (z części dla jego rodzeństwa i następców prawnych) nabyli:

• K. B. (matka Wnioskodawczyni) – udział 1/12 części,
  

• Wnioskodawczyni – udział 1/18 części,
  

• A. D. (siostra Wnioskodawczyni) – udział 1/18 części,
  

• A. B. (brat Wnioskodawczyni) – udział 1/18 części,
  

• M. M. (siostra Wnioskodawczyni) – udział 1/18 części,
  

• J. B. (brat Wnioskodawczyni) – udział 1/18 części,
  
  

Następcy prawni rodzeństwa ojca Wnioskodawczyni nabyli:

• J. B. – udział 1/36 części,
  

• M. B. – udział 1/36 części,
  

• A. P. – udział 1/72 części,
  

• W. P. – udział 1/72 części,
  

• T. M. – udział 1/108 części,
  

• Z. K. – udział 1/108 części,
  

• H. N. – udział 1/108 części,
  

• B. Z. – udział 1/144 części,
  

• D. B. – udział 1/144 części,
  

• E. W. – udział 1/144 części,
  

• A. E. – udział 1/144 części.
  
  

Wraz z upływem czasu i śmiercią kolejnych osób zmieniali się następcy prawni i ich udziały w nieruchomości. W chwili złożenia wniosku jest 24 następców prawnych, w tym dzieci i wnuki rodzeństwa mojego ojca oraz jedna osoba obca. Udział Wnioskodawczyni nadal wynosi 1/18 części.

Kolejnym krokiem powinno być podpisanie z Miastem (…) umowy ustanowienia użytkowania wieczystego gruntu (w chwili obecnej, zgodnie z prawem, użytkowanie wieczyste zamienia się we własność), która zakończyłaby proces odzyskania gruntu. Do chwili podpisania z Miastem umowy, prawnym następcom właścicieli przysługują jedynie prawa i roszczenia względem Miasta do gruntu.

Po podpisaniu z Miastem umowy ustanowienia użytkowania wieczystego gruntu i zapisem w księdze wieczystej, wszyscy prawni następcy właścicieli zgodni są sprzedać nieruchomość.

Ze względu na poszukiwanie jednego ze spadkobierców oraz brak zgody w rodzinie, do tej pory nie została podpisana umowa z Miastem.

Są cztery dokumenty prawne, które regulują sprawę spadkobierców do tej nieruchomości i były podstawą do wydania przez organy administracji ww. decyzji (…) Burmistrza Gminy (…) z dnia 5 marca 2002 r. w sprawie nieruchomości:

1. akt notarialny zakupu działki w (…) z dnia 6 listopada 1947 r. – nabyły 3 osoby w częściach równych: A. (ojciec Wnioskodawczyni), S. (brat ojca) i S. (późniejsza żona S.),
2. postanowienie Sądu sygn. (…), wydane w dniu 21 kwietnia 1983 r. o nabyciu spadku po A. (ojcu Wnioskodawczyni), które uprawomocniło się w dniu 16 maja 1983 r. Spadek po A. B., zmarłym w dniu 31 stycznia 1974 r., nabyli: żona (K. B.) w 1/4 części oraz dzieci A. A. D., A. B., J. L. B., K. G. P., M. M. w udziałach 3/20 części każde z nich. Matka Wnioskodawczyni zmarła w dniu 26 czerwca 2003 r. i Wnioskodawczyni oraz Jej rodzeństwo są jedynymi spadkobiercami,
3. postanowienie Sądu o nabyciu spadku po S., sygn. akt (…), z dnia 27 października 1983 r., który umarł bezdzietnie. Zgodnie z dziedziczeniem ustawowym, żona S. odziedziczyła 1/2, drugą połowę odziedziczyło rodzeństwo S. lub ich spadkobiercy,
4. testament S. (jedyną spadkobierczynią uczyniła A. F.).
   
   

Wszystkie inne dokumenty dotyczące tej sprawy (nieruchomości) były oświadczeniami (wśród nich oświadczenie spisane w obecności notariusza w 1983 r. o współudziale w zakupie działki i budowie domu w (…) całego rodzeństwa ojca, które podpisała Wnioskodawczyni, Jej matka i rodzeństwo), porozumieniami, zestawieniami itp. Ich treść nie została uwzględniona w postępowaniach sądowych oraz przy podejmowaniu decyzji (…) przez Burmistrza Gminy (…) z dnia 5 marca 2002 r. Te dokumenty, które Wnioskodawczyni posiada powstawały w okresie siedemdziesięciu lat w różnych okolicznościach i nie żyją ci, którzy mogliby potwierdzić ich autentyczność i związek ze sprawą.

Przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji jest 1/3 nieruchomości, której współwłaścicielem zgodnie z aktem notarialnym zakupu działki, był ojciec Wnioskodawczyni. Pozostałe 2/3 dziedziczą różni spadkobiercy, zgodnie z postanowieniem Sądu o dziedziczeniu ustawowym (po S.) i z testamentem (po S.).

Wraz z ojcem Wnioskodawczyni i jego bratem S. (ojciec posiadał oprócz brata S., jeszcze pięcioro rodzeństwa), wydatki na wybudowanie budynku ponosiło ich pozostałe rodzeństwo. Nie ma dokumentów świadczących o tym, które z rodzeństwa i w jakim stopniu uczestniczyło w kosztach budowy. Działo się to na zasadzie współdziałania. Nikt nikomu nic nie pożyczał, tylko po prostu wszyscy dawali pieniądze na budowę. Dzieci nie były informowane o działaniach rodziców. Wnioskodawczyni nie było jeszcze na świecie, inni przychodzili właśnie na świat lub byli mali. Spadkobiercy wiedzą o tym z opowiadań rodzinnych w czasach, gdy nikt nie przypuszczał, że działka i budynek będą odzyskane. Ojciec nigdy nie przekazał spadkobiercom informacji o jakimkolwiek jego zobowiązaniu wobec jego rodzeństwa, nie mówili o tym wujkowie i ciotki. Przez 25 lat od wybudowania budynku do śmierci ojca Wnioskodawczyni w 1974 r. oraz śmierci w latach następnych pozostałego rodzeństwa ojca, nikt nie uregulował prawnie, inaczej zapisów dotyczących domu i działki. Po ich śmierci, w 1983 r. zaproponowano spadkobiercom spisanie oświadczenia (w obecności notariusza) o współudziale w zakupie działki i budowie domu w (…) całego rodzeństwa ojca, które podpisała Wnioskodawczyni, matka i Jej rodzeństwo. Obecnie, prawni następcy rodzeństwa ojca proponują, aby przed podpisaniem z Miastem (…) umowy ustanowienia użytkowania wieczystego gruntu, przekazać im odpowiednią część praw i roszczeń do działki na podstawie przedstawionego projektu aktu notarialnego. Proponują Wnioskodawczyni podpisanie aktu notarialnego z następującymi zapisami (taki akt notarialny podpisałoby również Jej rodzeństwo, zgodnie z ich propozycją każdy oddzielnie). Podstawą prawną miałby być art. 453 Kodeksu cywilnego i akt miałyby treść: „A. poniósł wydatki i nakłady na wybudowanie budynku w częściach równych ze środków własnych oraz rodzeństwa (wymienieni), wskutek czego rodzeństwo (wymienione) nabyli prawo do rozliczenia tych wydatków i nakładów, które to prawo obecnie przysługuje ich następcom prawnym. Zbywca (Wnioskodawczyni i Jej rodzeństwo, każdy oddzielnie) oświadcza, że na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, tytułem rozliczenia tych nakładów i wydatków, przenosi na rzecz (tu wymienieni nabywcy-następcy prawni rodzeństwa ojca) odpowiednią część opisanego gruntu wraz z wszelkimi uprawnieniami jakie się z nich wywodzą lub z nimi wiążą”.

Po przekazaniu praw do działki staliby się automatycznie właścicielami odpowiadającej temu części budynku, który już jest w posiadaniu prawnym właścicieli, w takich częściach jakie wynikają z opisanej wyżej decyzji Nr (…) wydanej przez Burmistrza Gminy (…) z dnia 5 marca 2002 r. Oznacza to, że Wnioskodawczyni i Jej rodzeństwo pozostawiliby sobie (łącznie) prawa do 1/5 z 1/3 działki (a co za tym idzie również budynku). Wartość nieruchomości zostałaby ustalona na podstawie wartości rynkowej nieruchomości, przy czym wg aktualnych opinii potencjalnych zainteresowanych, wartość przedstawia jedynie działka, budynek jest do zburzenia. Na tej podstawie ustalona byłaby wartość przekazywanych praw i roszczeń. Przekazanie praw i roszczeń miałoby mieć charakter odpłatny (co zostało zapisane w projektowanym akcie notarialnym). Wnioskodawczyni jest skłonna przekazać im tę część praw i roszczeń (rodzeństwo również), ale przed tą decyzją musi znać odpowiedź na pytanie, czy w warunkach opisanej sytuacji i istnienia czterech prawnych dokumentów opisanych wyżej, w wyniku podpisania aktu notarialnego (część projektu przedstawiona wyżej) przekazującego prawa i roszczenia na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, będzie zobowiązana zapłacić podatek dochodowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w warunkach opisanej sytuacji i istnienia czterech prawnych dokumentów opisanych wyżej, w wyniku podpisania aktu notarialnego (część projektu przedstawiona wyżej) przekazującego prawa i roszczenia na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, Wnioskodawczyni będzie zobowiązana zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przekazanie praw i roszczeń opierałoby się na art. 453 Kodeksu cywilnego. W przypadku akceptacji przez Wnioskodawczynię (zbywcę) zapisów w przyszłym akcie notarialnym o treści: „A. poniósł wydatki i nakłady na wybudowanie budynku w częściach równych ze środków własnych oraz rodzeństwa (wymienieni), wskutek czego rodzeństwo (wymienione) nabyli prawo do rozliczenia tych wydatków i nakładów, które to prawo obecnie przysługuje ich następcom prawnym. Zbywca (Wnioskodawczyni) oświadcza, że na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, tytułem rozliczenia tych nakładów i wydatków, przenosi na rzecz (tu wymienieni nabywcy - następcy prawni rodzeństwa ojca) odpowiednią część opisanego gruntu wraz z wszelkimi uprawnieniami jakie się z nich wywodzą lub z nimi wiążą”, zapłaci Ona podatek dochodowy od dochodu uzyskanego w wyniku przekazania nabywcom praw i roszczeń w związku ze zwolnieniem się z zobowiązania, które przyjęłaby na siebie akceptując te zapisy. Stałoby się to na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w szczególności regulują to: art. 10 ust. 1 pkt 8 i ust. 2-3, art. 14 ust. 2 i 2c, art. 19 i art. 21 ust. 1 pkt 28-30a, pkt 131, art. 22 ust. 6c i ust. 6d, art. 24 ust. 6, art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Natomiast stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 18 ww. ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zawarte w powołanym wyżej art. 18 ww. ustawy, wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”. Należy zatem przyjąć, że do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 ww. ustawy można zaliczyć także inne prawa nie wymienione w tym przepisie. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany. Przepisy prawa podatkowego oraz prawa cywilnego nie definiują pojęcia prawa majątkowego. Podobnie brak jest również definicji majątku. Przez „prawa” należy rozumieć tutaj prawa podmiotowe. Mogą one występować w trzech postaciach: roszczeń, uprawnień kształtujących i zarzutów.

Z treści wniosku wynika, że ojciec Wnioskodawczyni z bratem i jego późniejszą żoną kupił działkę w (…), co dokumentuje akt notarialny zakupu z dnia 6 listopada 1947 r. Działka miała wg aktu notarialnego powierzchnię 803,33 m² (797 m² wg decyzji Burmistrza Gminy z dnia 5 marca 2002 r., ustanawiającego na 99 lat użytkowanie wieczyste gruntu). Na działce wybudowano dwupiętrowy budynek o powierzchni 180 m², który oddano do użytkowania w 1950 r. W chwili obecnej, budynek jest pusty i w bardzo złym stanie. Nieruchomość znajduje się na terenie objętym działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. nr 50, poz. 279). W wyniku tego aktu, grunt tej nieruchomości przeszedł na własność gminy (…), a potem wraz z kolejnymi aktami prawnymi: od 1950 r. własność Państwa, w 1990 r. grunt wraz z budynkiem stał się własnością Dzielnicy Gminy (…), aż w końcu w 1994 r. grunt stał się własnością Gminy (…). Budynek został wybudowany na gruncie, który w owym czasie stanowił własność Państwa. Zgodnie z prawem, stał się częścią składową gruntu oraz własnością Państwa. Zostały dopełnione wymagane formalności i spadkobiercy otrzymali decyzję z dnia 5 marca 2002 r. Burmistrza Gminy o ustanowieniu na 99 lat użytkowania wieczystego do gruntu o powierzchni 797 m² oraz o przeniesieniu nieodpłatnie własności budynku mieszkalnego znajdującego się na gruncie na rzecz prawnych następców właścicieli. W chwili złożenia wniosku, jest 24 następców prawnych, w tym dzieci i wnuki rodzeństwa ojca Wnioskodawczyni oraz jedna osoba obca. Udział Wnioskodawczyni nadal wynosi 1/18 części.

Kolejnym krokiem powinno być podpisanie z Miastem (…) umowy ustanowienia użytkowania wieczystego gruntu (w chwili obecnej, zgodnie z prawem, użytkowanie wieczyste zamienia się we własność), która zakończyłaby proces odzyskania gruntu. Do chwili podpisania z Miastem umowy, prawnym następcom właścicieli przysługują jedynie prawa i roszczenia względem (…) do gruntu. Po podpisaniu z Miastem (…) umowy ustanowienia użytkowania wieczystego gruntu i zapisem w księdze wieczystej, wszyscy prawni następcy właścicieli zgodni są sprzedać nieruchomość. Przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji jest 1/3 nieruchomości, której współwłaścicielem zgodnie z aktem notarialnym zakupu działki, był ojciec Wnioskodawczyni. Pozostałe 2/3 dziedziczą różni spadkobiercy, zgodnie z postanowieniem Sądu poprzez dziedziczenie ustawowe i testament.

Wraz z ojcem Wnioskodawczyni i jego bratem (ojciec posiadał oprócz brata jeszcze pięcioro rodzeństwa), wydatki na wybudowanie budynku ponosiło ich pozostałe rodzeństwo. Nie ma dokumentów świadczących o tym, które z rodzeństwa i w jakim stopniu uczestniczyło w kosztach budowy. Działo się to na zasadzie współdziałania. Nikt nikomu nic nie pożyczał, tylko po prostu wszyscy dawali pieniądze na budowę. Obecnie, prawni następcy rodzeństwa ojca proponują, aby przed podpisaniem z Miastem (…) umowy ustanowienia użytkowania wieczystego gruntu, przekazać im odpowiednią część praw i roszczeń do działki na podstawie przedstawionego projektu aktu notarialnego. Proponują Wnioskodawczyni podpisanie aktu notarialnego z następującymi zapisami (taki akt notarialny podpisałoby również Jej rodzeństwo, zgodnie z ich propozycją każdy oddzielnie). Podstawą prawną miałby być art. 453 Kodeksu cywilnego i akt miałyby treść: „A. poniósł wydatki i nakłady na wybudowanie budynku w częściach równych ze środków własnych oraz rodzeństwa (wymienieni), wskutek czego rodzeństwo (wymienione) nabyli prawo do rozliczenia tych wydatków i nakładów, które to prawo obecnie przysługuje ich następcom prawnym. Zbywca (Wnioskodawczyni i Jej rodzeństwo, każdy oddzielnie) oświadcza, że na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, tytułem rozliczenia tych nakładów i wydatków, przenosi na rzecz (tu wymienieni nabywcy-następcy prawni rodzeństwa ojca) odpowiednią część opisanego gruntu wraz z wszelkimi uprawnieniami jakie się z nich wywodzą lub z nimi wiążą”. Po przekazaniu praw do działki staliby się automatycznie właścicielami odpowiadającej temu części budynku, który już jest w posiadaniu prawnym właścicieli, w takich częściach jakie wynikają z opisanej wyżej decyzji wydanej przez Burmistrza Gminy z dnia 5 marca 2002 r. Oznacza to, że Wnioskodawczyni i Jej rodzeństwo pozostawiliby sobie (łącznie) prawa do 1/5 z 1/3 działki (a co za tym idzie również budynku). Wartość nieruchomości zostałaby ustalona na podstawie wartości rynkowej nieruchomości, przy czym wg aktualnych opinii potencjalnych zainteresowanych, wartość przedstawia jedynie działka, budynek jest do zburzenia. Na tej podstawie ustalona byłaby wartość przekazywanych praw i roszczeń.

Zgodnie z art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145), jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się ze zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Świadczenie w miejsce wykonania (datio in solutum) jest umową, na mocy której obie strony (dłużnik i wierzyciel) wyrażają zgodę na umorzenie istniejącego dotąd zobowiązania, jeśli dłużnik zamiast pierwotnie ustalonego, spełni inne świadczenie. Przyjmuje się, że umowa, o której mowa w ww. przepisie ma charakter odpłatnej umowy rozporządzającej, gdyż wierzyciel w miejsce dotychczasowego roszczenia uzyskuje inne. Płatność za świadczenie (wynagrodzenie) nie musi mieć charakteru pieniężnego, może oznaczać również uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. I tak, przeniesienie na wierzyciela prawa w zamian za zwolnienie z długu, jest odpłatnym zbyciem tej rzeczy lub prawa, nie następuje bowiem pod tytułem darmym. W związku z tym, zbycie prawa do udziału w nieruchomości w ramach świadczenia w miejsce wykonania, co do zasady, jest odpłatnym zbyciem i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni przekazała roszczenia (prawo do udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem współwłasności budynku) na rzecz następców prawych rodzeństwa ojca, na podstawie umowy zawartej na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, w celu rozliczenia nakładów i wydatków na nabycie i wybudowanie budynku. W związku z tym, Wnioskodawczyni z tytułu zbycia roszczenia uzyskała przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dochody z praw majątkowych podlegają kumulacji z pozostałymi dochodami, zgodnie z postanowieniami art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W myśl art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ww. ustawy. W powołanym przepisie art. 22 ust. 1 ww. ustawy ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo – skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, że zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów. A zatem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki: zostały faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodu, tzn. pozostają w racjonalnym związku przyczynowo – skutkowym z osiąganymi przychodami oraz nie zostały wymienione w art. 23 ww. ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów. Do kosztów uzyskania przychodu może zaliczyć m.in. koszty związane ze sprzedażą praw i roszczeń.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że zbycie przez Wnioskodawczynię na rzecz następców prawnych rodzeństwa ojca roszczeń i praw związanych z nieruchomością, w celu rozliczenia nakładów na jej nabycie i wybudowanie budynku, przed zawarciem umowy ustanowienia prawa użytkowania wieczystego gruntu i nieodpłatnego przeniesienia własności budynku, na podstawie umowy zawartej zgodnie z art. 453 Kodeksu cywilnego, stanowi dla Niej przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 18 ww. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dochód z praw majątkowych podlega kumulacji z innymi dochodami, zgodnie z art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i należy je wykazać w zeznaniu rocznym, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1 ww. ustawy), tj. do 30 kwietnia 2020 r. W tym samym terminie należy wpłacić z tego tytułu podatek, obliczony zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem stanowisko Wnioskodawczyni dotyczące obowiązku zapłaty podatku dochodowego uznano za prawidłowe, pomimo innych podstaw prawnych niż wskazane przez Wnioskodawczynię w stanowisku w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy ).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.