Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.108.2018.1.MCZ
z 26 października 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 lipca 2018 r. (data wpływu – 26 lipca 2018 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizn od brata – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lipca 2018 r. wpłynął do Organu wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizn od brata.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca otrzymał od brata darowizny pieniężne.

Pierwsza darowizna miała miejsce 26 kwietnia 2018 r. Zgodnie z pisemną umową darowizny darczyńca darował bratu, tj. Wnioskodawcy kwotę 11.000 zł a obdarowany oświadczył, że darowiznę przyjmuje.

W umowie zapisano również m.in., że:

• jest to pierwsza darowizna między stronami umowy,
• darczyńca zobowiązał obdarowanego do przeznaczenia przedmiotu darowizny na spłatę zaciągniętych przez obdarowanego kredytów,
• kwota darowizny została przekazana przez darczyńcę na rachunek bankowy żony obdarowanego (Wnioskodawcy).
  
  

Zgodnie z umową darowizny pieniądze zostały przelane na konto żony Wnioskodawcy. Wnioskodawca i jego żona nie posiadają wspólnego konto bankowego; każde z małżonków ma oddzielne konto osobiste, do którego współmałżonek nie jest upoważniony. Małżonkowie mają rozdzielność majątkową z powodu uzależnienia Wnioskodawcy od hazardu.

Zgodnie z wolą darczyńcy – brata Wnioskodawcy pieniądze z darowizny zostały przeznaczone na spłatę kredytów zaciągniętych przez obdarowanego (Wnioskodawcę). Spłaty dokonano z konta żony Wnioskodawcy, na które wpłynęła darowizna.

Wnioskodawca posiada potwierdzenie wykonania woli brata, tj. potwierdzenie dokonanych transakcji.

Kolejna darowizna od brata Wnioskodawcy miała miejsce 16 maja 2018 r.

Zgodnie z pisemną umową darowizny darczyńca darował bratu, tj. Wnioskodawcy kwotę 46.000 zł a obdarowany oświadczył, że darowiznę przyjmuje.

W umowie zapisano również m.in., że:

• darczyńca zobowiązał obdarowanego do przeznaczenia przedmiotu darowizny na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na poczet mieszkania, w którym obdarowany zamieszkuje,
• kwota darowizny została przekazana na rachunek bankowy żony obdarowanego.
  
  

Zgodnie z wolą darczyńcy pieniądze z tej darowizny zostały przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego mieszkania, w którym Wnioskodawca mieszka wraz z żoną i synem.

Wnioskodawca posiada potwierdzenie wykonania woli brata, tj. potwierdzenie dokonanej transakcji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca musi zapłacić podatek od darowizn (w łącznej kwocie 57.000 zł) otrzymanych od brata, jeśli tak, to w jakiej wysokości?

Zdaniem Wnioskodawcy, należy on z bratem (rodzeństwo) do tzw. grupy „0”, która jest zwolniona z płacenia podatku od darowizny. Warunkiem jest zgłoszenie dokonania darowizny do urzędu skarbowego w związku z przekroczeniem kwoty zwolnionej od podatku.

Przy sporządzaniu umów darowizny i przekazywaniu środków Wnioskodawca wyraził zgodę na przelanie jej na konto żony. Powodem takiego działania jest uzależnienie Wnioskodawcy od hazardu. Żona Wnioskodawcy pełni rolę pośrednika.

W umowach brat zobowiązał Wnioskodawcę do:

• spłaty zaciągniętych zobowiązań kredytowych,
• spłaty kredytu hipotecznego mieszkania, w którym zamieszkuje wraz z żoną i synem.
  
  

Zobligowany umową Wnioskodawca wypełnił oba polecenia darczyńcy.

Wnioskodawca uważa, że przelew darowizn na konto bankowe jego żony w praktyce nie ma większego znaczenia. Wola darczyńcy została wykonana.

Wnioskodawca jest osobą uzależnioną od hazardu dlatego przelanie kwot darowizn na jego konto bankowe mogłoby skutkować przegraniem jej, zaciągnięciem kolejnych kredytów i pogłębieniem choroby. Dlatego Wnioskodawca i jego brat zdecydowali, że darowizny zostaną przelane na konto bankowe żony Wnioskodawcy. Wnioskodawca wyraził na to swoją zgodę.

Darowizny przekazane przez brata zostały przeznaczone na poprawę statusu życia Wnioskodawcy; nie spowodowały powiększenia majątku jego żony mimo, że zostały przekazane na jej konto bankowe. Darowizny przekazane zostały na konto żony Wnioskodawcy, jednak zostały rozdysponowane na potrzeby Wnioskodawcy, za jego zgodą, zgodnie z jego wolą i wolą darczyńcy.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca uważa, że jest zwolniony z płacenia podatku od darowizny. Stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny zaistniałego stanu faktycznego brzmi: zwolniony z płacenia podatku od darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawca w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2018 r., poz. 644) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.

Ponieważ ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęć „darowizna” ani „polecenie darczyńcy”, wobec tego należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r., poz. 1025, ze zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Zgodnie z art. 893 Kodeksu cywilnego darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).

Polecenie polega na nałożeniu na obdarowanego obowiązku określonego działania lub zaniechania. Zasadniczo zawierane jest w umowie darowizny. Poleceniem może być np. obowiązek przekazania przez obdarowanego wskazanej poleceniem osobie pieniędzy na wskazany przez darczyńcę cel.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego,

a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu z polecenia darczyńcy – z chwilą wykonania polecenia (art. 6 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy).

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Jeżeli spadkobierca, obdarowany lub osoba, na której rzecz został uczyniony zapis zwykły lub windykacyjny, zostali obciążeni obowiązkiem wykonania polecenia lub zapisu zwykłego, wartość obciążenia z tego tytułu stanowi ciężar spadku, darowizny, zapisu zwykłego lub windykacyjnego, a w przypadku polecenia, o ile zostało wykonane (art. 7 ust. 2 ww. ustawy).

Z powyższego wynika więc, że długi i ciężary pomniejszają wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych, ale wyłącznie te, które istnieją w dniu nabycia rzeczy lub prawa majątkowego. Należy bowiem mieć na uwadze, że istotą przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn jest objęcie podatkiem przyrostu czystej wartości majątku podatnika.

Pojęcie „długów” w rozumieniu tego artykułu obejmuje wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia. Równowartość tych roszczeń podlega potrąceniu od wartości przedmiotu nabycia.

„Ciężarem” natomiast jest inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które zmniejsza jego wartość rynkową, np. hipoteka, polecenie.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca otrzymał od swojego brata dwie darowizny pieniężne. Zgodnie z postanowieniami umów darowizny, środki zostały przelane na wskazany w umowie rachunek bankowy żony Wnioskodawcy, z przeznaczeniem na konkretne cele wymienione w umowie, które łącznie można określić jako spłata zobowiązań Wnioskodawcy powstałych w wyniku uzależnienia od hazardu i poprawa statusu jego życia. Wnioskodawca posiada dowody rozdysponowania pieniędzy z darowizn zgodnie z zapisami umowy darowizny.

Zatem w opisanym stanie faktycznym miało miejsce nabycie środków pieniężnych na podstawie dwóch różnych tytułów, tj. tytułem darowizny oraz tytułem polecenia darczyńcy. Z treści wniosku wynika bowiem jednoznacznie, że darczyńca przekazując darowiznę dał określone polecenie na co darowane środki mają zostać przeznaczone.

Nabycie przez Wnioskodawcę środków pieniężnych w drodze umowy darowizny podlega co do zasady opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podstawę opodatkowania z tytułu darowizny stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość).

Zatem, skoro Wnioskodawca przedmiotowe darowizny w postaci środków pieniężnych w całości (zgodnie ze wskazaniem darczyńcy) przeznaczył na spłatę różnego rodzaju kredytów, to Wnioskodawca jako obdarowany nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu otrzymanej darowizny. Wartość wykonanego polecenia darczyńcy obniża bowiem podstawę opodatkowania z tytułu darowizny.

Jako, że z opisu wynika, iż w przedstawionym stanie faktycznym ma miejsce polecenie darczyńcy rozważenia wymaga również kwestia ewentualnego wystąpienia podatku z tytułu wykonania polecenia darczyńcy.

Nabycie tytułem polecenia darczyńcy stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, o którym mowa w treści przywołanego wyżej art. 1 ust. 1 pkt 2 omawianej ustawy. Na podstawie przywołanego już art. 6 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, przy nabyciu z polecenia darczyńcy obowiązek podatkowy powstaje – z chwilą wykonania polecenia.

Zatem wykonanie polecenia darczyńcy skutkuje co do zasady obowiązkiem zapłaty podatku od spadków i darowizn. W przypadku nabycia tytułem polecenia za zbywcę uznaje się darczyńcę, czyli w niniejszej sprawie brata Wnioskodawcy, i ta relacja wyznacza zakres opodatkowania (wysokość kwoty wolnej – w analizowanej sprawie jest to kwota w wysokości 9637 zł – i skalę podatkową określoną w art. 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Obciążenie darowizny poleceniem jej wykonania, co do zasady, będzie skutkowało – z chwilą wykonania tegoż polecenia – uiszczeniem podatku od spadków i darowizn.

Niemniej jednak, mając na uwadze, iż w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z relacją pomiędzy rodzeństwem, zasadne będzie dokonanie analizy pod kątem zaistnienia przesłanek umożliwiających zwolnienie poleceń z podatku od spadków i darowizn, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do art. 4a ustawy od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo - kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Dla zastosowania ww. zwolnienia w przedstawionym stanie faktycznym konieczne zatem będzie dokonanie zgłoszenia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w zakresie nabycia środków pieniężnych tytułem polecenia.

Ponadto w świetle przedstawionego stanu faktycznego, nieodzowne będzie spełnienie również warunku wynikającego z art. 4a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy. Przy czym, w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem polecenia darczyńcy są środki pieniężne, warunek określony w tym przepisie jest spełniony także wtedy, gdy nabywca z tytułu polecenia (obdarowany) udokumentuje ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek osoby trzeciej tytułem zobowiązania ciążącego na obdarowanym wobec tej osoby trzeciej.

W analizowanej sprawie Wnioskodawca posiada potwierdzenie wykonania woli brata, tj. potwierdzenie dokonanych transakcji (spłat kredytów zaciągniętych przez Wnioskodawcę dokonanych z konta żony Wnioskodawcy).

Mając na uwadze opisany we wniosku stan faktyczny i powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia z płacenia podatku od darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile dokona zgłoszenia, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w zakresie nabycia środków pieniężnych tytułem polecenia.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych winno być dokonane na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2060).

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.