Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.193.2017.3.MD
z 5 lutego 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 15 listopada 2017 r. (data wpływu – 24 listopada 2017 r.), uzupełnionym 22 i 24 stycznia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania zwrotu nakładów poniesionych na nieruchomość stanowiącą majątek osobisty byłego małżonka – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 listopada 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania zwrotu nakładów poniesionych na nieruchomość stanowiącą majątek osobisty byłego małżonka.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym w piśmie z 11 stycznia 2018 r. znak: 0111-KDIB2-2.4011.383.2017.1.MZ, 0111-KDIB2-2.4011.406.2017.1.MZ, 0111-KDIB4.

4015.193.2017.2.MD, 0111-KDIB4.4014.402.2017.2.MD, 0111-KDIB4.4014.403.2017.2.MD wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 22 stycznia 2018 r. (data zaksięgowania wpłaty) oraz 24 stycznia 2018 r. (data wpływu pisma stanowiącego uzupełnienie wniosku).

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku z 15 listopada 2017 r.:

W 2000 r., w trakcie trwania małżeństwa i małżeńskiej wspólności majątkowej mąż nabył na swoją rzecz działkę z domem drewnianym oraz pole rolne (nieruchomości te stały się majątkiem osobistym ówczesnego małżonka). Do 2005 r. na wspomnianej działce został wybudowany dom murowany oraz magazyn. Środki na budowę tych nieruchomości pochodziły z majątku wspólnego, jednak cała nieruchomość pozostała majątkiem osobistym małżonka. W 2014 r., w trakcie trwania małżeństwa, Wnioskodawczyni i mąż ustanowili rozdzielność majątkową bez podziału majątku. W 2016 r., zgodnie z orzeczeniem sądu, doszło do rozwodu, bez podziału majątku.

W 2017 r., w wyniku mediacji, doszło między Wnioskodawczynią a byłym małżonkiem do porozumienia. Były małżonek zgodził się wypłatę na rzecz Wnioskodawczyni ustalonej kwoty, na którą składają się elementy z podziału majątku wspólnego oraz zwrot na jej rzecz nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty byłego małżonka. Jednocześnie były małżonek uzależnił wypłatę ustalonej kwoty od sprzedaży wydzielonej działki wraz z domem jednorodzinnym osobom trzecim (część nieruchomości zakupionej w 2000 r.).

W razie niepowodzenia przy sprzedaży wydzielonej działki wraz z domem jednorodzinnym osobie trzeciej, strony mediacji dopuściły możliwość zakupu przez Wnioskodawczynię powyższej nieruchomości za kwotę odbiegającą od rynkowej (zaniżonej), zamiast wypłaty ustalonej kwoty.

Wedle powyższego stanu faktycznego, dla zaspokojenia roszczeń Wnioskodawczyni, wysunęły się dwie możliwości rozliczenia z byłym małżonkiem: spłata pieniężna ustalonej kwoty albo sprzedaż na rzecz Wnioskodawczyni wydzielonej działki wraz z domem za zaniżoną względem wartości rynkowej cenę.

W uzupełnieniu wniosku z daty wpływu 24 stycznia 2018 r., Wnioskodawczyni przeformułowała powyższe zdarzenie przyszłe następująco:

W 2000 r., w trakcie trwania małżeństwa i małżeńskiej wspólności majątkowej, ówczesny małżonek Wnioskodawczyni nabył na swoją rzecz działkę z domem drewnianym oraz pole rolne. Zgodnie z aktem notarialnym, nieruchomości te stały się majątkiem osobistym byłego małżonka. Do 2005 r. na wspomnianej działce został wybudowany dom murowany oraz magazyn. Środki na budowę tych nieruchomości pochodziły z małżeńskiego majątku wspólnego, jednak cała nieruchomość pozostała majątkiem osobistym małżonka.

W 2014 r., w trakcie trwania małżeństwa, Wnioskodawczyni i mąż ustanowili rozdzielność majątkową bez podziału majątku. W 2016 r., zgodnie z orzeczeniem sądu, doszło do rozwodu bez podziału majątku wspólnego.

W 2017 r., w wyniku mediacji, doszło między Wnioskodawczynią a byłym małżonkiem do ugody w sprawie podziału majątku wspólnego oraz rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty byłego małżonka. Ugoda miała charakter umowy przedwstępnej, potwierdzającej wolę obu stron do podziału majątku dorobkowego w jeden z dwóch określonych w umowie sposobów.

W masę majątku wspólnego wchodzą jedynie ruchomości, które zostaną podzielone zgodnie z załącznikiem do umowy przedwstępnej pomiędzy Wnioskodawczynię oraz byłego małżonka. Umowny podział ruchomości z majątku wspólnego ma podstawę prawną w 1037 § 1 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dodatkowym roszczeniem Wnioskodawczyni wobec byłego małżonka była kwestia zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty byłego małżonka, czyli na nieruchomość zakupioną w 2000 r. Roszczenie to ma podstawę w art. 45 § 1 i § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem zawrze umowę podziału majątku wspólnego w formie aktu notarialnego, w którym zostaną podzielone ruchomości wchodzące w skład majątku wspólnego według listy (po połowie dla Wnioskodawczyni oraz dla byłego małżonka), a jednocześnie były małżonek wpłaci na rzecz Wnioskodawczyni środki pieniężne w wysokości 300,000.00 złotych tytułem rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na jego majątek osobisty. Podstawą prawną podziału ruchomości byłby art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Podstawą prawną rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty byłego małżonka byłby art. 45 § 1 i § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

W związku z powyższym opisem, w uzupełnieniu wniosku, zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z przelewem na rzecz Wnioskodawczyni przez byłego małżonka środków pieniężnych w wysokości 300,000.00 złotych powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn? (pytanie oznaczone w uzupełnieniu nr 2)

Zdaniem Wnioskodawczyni, spłata pieniężna ustalonej kwoty na jej rzecz przez byłego małżonka, stosownie do roszczeń wymienionych w zdarzeniu przyszłym, nie tworzy wobec niej obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn, jako że podział majątku wspólnego nie jest wymieniony w zamkniętym katalogu czynności objętych podatkiem od spadków i darowizn z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Podział majątku wspólnego, jak i rozliczenie nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty byłego małżonka, zgodnie z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, odbywa się na podstawie przepisu art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego, czyli przepisów spadkowych, ale zarówno podział majątku wspólnego małżonków, jak i rozliczenie nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty byłego małżonka, są odrębną czynnością prawną (instytucją prawa) wobec przepisów spadkowych (jak również przepisów dot. zniesienia współwłasności), wymienioną w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Zwrot nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty małżonka, zgodnie z art. 45 § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, dokonywany jest przy podziale majątku wspólnego, zatem jest on integralną częścią instytucji podziału małżeńskiego majątku wspólnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie wskazać należy, że niniejsza interpretacja dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania zwrotu nakładów poniesionych na nieruchomość stanowiącą majątek osobisty byłego małżonka. W związku z wyjaśnieniem zakresu wniosku dokonanym w jego uzupełnieniu (tj. wskazaniem, iż przedmiotem wniosku jest podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie jednego zagadnienia i podatek od spadków i darowizn w zakresie dwóch zagadnień) oraz dokonaną modyfikacją zdarzenia przyszłego, Organ przyjął, iż podstawę wydania niniejszej interpretacji stanowi zdarzenie przyszłe przeformułowane w tym uzupełnieniu. W pozostałym zakresie wniosku zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zawiera zamknięty katalog nabycia rzeczy i praw majątkowych, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. To oznacza, że tylko czynności enumeratywnie wymienione w art. 1 ww. ustawy podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem zawrze umowę podziału majątku wspólnego w formie aktu notarialnego, w którym zostaną podzielone ruchomości wchodzące w skład majątku wspólnego według listy (po połowie dla Wnioskodawczyni oraz dla byłego małżonka), a jednocześnie były małżonek wpłaci na rzecz Wnioskodawczyni środki pieniężne w wysokości 300,000.00 złotych tytułem rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na jego majątek osobisty. Podstawą dokonywanych rozliczeń będą przepisy ustaw: Kodeks cywilny oraz Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

Zgodnie z przepisem art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2017 r., poz. 682) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku i wspólność o charakterze łącznym.

Stosownie do art. 47 § 1 ww. ustawy małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

W myśl art. 45 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

Art. 51 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy stanowi, że w razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem umowy, jak i majątek nabyty później.

Zatem, skoro w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn nie zostało wymienione nabycie w wyniku zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na nieruchomość stanowiącą majątek osobisty jednego z małżonków (a podstawę tego zwrotu stanowi art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), to nabycie to nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W związku z powyższym, przelew na rzecz Wnioskodawczyni przez byłego małżonka środków pieniężnych w wysokości 300,000.00 złotych tytułem zwrotu nakładów poczynionych z majątku wspólnego na nieruchomość stanowiącą jego majątek osobisty nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Taki tytuł nabycia nie został bowiem ujęty w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu, określonym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.