Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-3.4011.315.2017.2.KK
z 23 lutego 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 26 grudnia 2017 r. (data wpływu 28 grudnia 2017 r.), uzupełnionym 30 stycznia 2018 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 grudnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 19 stycznia 2018 r. Znak: 0111-KDIB2-3.4011.315.2017.1.KK wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano pismem z 29 stycznia 2018 r. (data wpływu 30 stycznia 2018 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

W styczniu 2015 r. Wnioskodawca rozszedł się z żoną, która de facto przyczyniła się do rozstania prowadząc podwójne życie. Z tego związku jest córka, która w zaistniałej sytuacji została z żoną. Obydwie mieszkają w mieszkaniu w pełni umeblowanym i wyposażonym, które była żona otrzymała w wyniku podziału majątku aktem notarialnym. Pomimo licznych zdrad żony rozwód został orzeczony bez winy stron, Wnioskodawca zrobił to ze względu na dobro dziecka. Jednak była żona wymusiła zgodę na ograniczenie Wnioskodawcy władzy do współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących córki, w tym w wyborze szkoły, zawodu, sposobu leczenia, wypoczynku, wyjazdu za granicę, miejsca pobytu, wydania paszportu i dowodu osobistego. Lecz Wnioskodawca nie jest pozbawiony całkowicie władzy rodzicielskiej. I to z Wnioskodawcą do tej pory córka miała lepszy kontakt. Wnioskodawca jeździł z córką do lekarza, pomagał w lekcjach i chodził na zebrania do szkoły. To z Wnioskodawcą córka spędzała wolny czas i Wnioskodawca uczył córkę różnych pożytecznych rzeczy.

Sąd zasądził alimenty na córkę w wysokości 600 zł miesięcznie. Alimenty Wnioskodawca zawsze płacił na czas, a często i dużo wcześniej. Od stycznia 2018 r. Wnioskodawca będzie płacił 800 zł co miesiąc. Wnioskodawca z córką spotyka się kiedy tylko córka ma czas i ochotę. Za każdym razem spotkanie to odbywa się na warunkach córki i jej matki. Wnioskodawca często ma utrudniane spotkania, ponieważ mimo wcześniejszych ustaleń z córką okazuje się, że córka nagle nie może albo musi gdzieś jechać z matką lub jej konkubentem. Często robią Wnioskodawcy na złość lub na przekór. To samo dzieje się gdy Wnioskodawca ma urlop i chce gdzieś zabrać córkę. Wnioskodawca pracuje z byłą żoną w jednej firmie, więc z reguły urlop mają w tym samym czasie (taka specyfika firmy – produkcja ryb) i zawsze okazuje się że już mają plany i Wnioskodawca nie może zabrać córki.

Była żona cały czas zarzuca Wnioskodawcy, że nie zabiera córki do siebie, tylko do babci (kiedyś) a teraz do restauracji. Najpierw nastawiła córkę przeciwko babci i dziadkowi i córka nie odwiedza ich wcale, Wnioskodawca mieszka na stancji, ponieważ córka wraz z matką zostały we wspólnym kiedyś mieszkaniu, a poza tym gdzie Wnioskodawca ma zabierać córkę, która ma 16 lat?

Była żona ma coraz większe żądania i wymagania. Cały czas chce aby Wnioskodawca spełniał ich zachcianki. Dla Wnioskodawcy ważniejsze jest to, że spotyka się z córką, że ma z nią ciągły kontakt, że rozmawiają na różne tematy. Podczas rozwodu i po rozwodzie nie było żadnych rozmów czy negocjacji w żadnej kwestii dotyczącej córki, także w sprawie rozliczenia ulgi na dziecko.

Była żona kłamie wszędzie na temat Wnioskodawcy, mówiąc i pisząc że Wnioskodawca spotyka się z córką sporadycznie lub wcale. Wnioskodawca spotyka się z córką nawet 2 razy w tygodniu, codziennie pisze do niej smsy. Wnioskodawca na to wszystko ma dowody.

Była żona również kłamie, że Wnioskodawca nie uczestniczy w wychowaniu córki, w jej edukacji i leczeniu. Tak kłamie, że zaprzecza w pewnym momencie sama sobie. Najpierw ogranicza Wnioskodawcy te prawa, a za chwilę ma pretensję że tego nie robi.

Wnioskodawca jednak rozmawia z córką na różne tematy – to jest chyba wychowanie. Córka nie ma problemów z nauką. Gdyby miała, zawsze Wnioskodawca gotowy jest pomóc. Wnioskodawca wie też ze spotkań z nauczycielką, że córka ma dobre oceny. Gdy córka jest chora, Wnioskodawca zawsze pyta czy potrzebuje lekarstw, interesuje się jak się czuje. Poza obowiązkiem alimentacyjnym córka otrzymuje od Wnioskodawcy prezenty z okazji urodzin, imienin, świąt, dnia dziecka. Czasem gdy Wnioskodawca zobaczy coś co wie, że chciałaby mieć, to dostaje to bez żadnej okazji.

W uzupełnieniu wniosku w piśmie z 29 stycznia 2018 r. (data wpływu 30 stycznia 2018 r.) Wnioskodawca wskazał, że:

• nie przysługuje mu prawo do ulgi wobec innych dzieci, ponieważ takowych nie posiada,
• nie zawarł ponownie związku małżeńskiego,
• jego dochody w 2016 r. nie przekroczyły kwoty 56.000 zł,
• jego dochody w 2017 r. nie przekroczyły kwoty 56.000 zł.
  
  

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionej sytuacji, zarówno jako stan faktyczny – dotyczy ulgi na dziecko za rok 2016, jak i zdarzenia przyszłego – dotyczy ulgi na dziecko za rok 2017, Wnioskodawca może odliczyć połowę ulgi na dziecko?

Zdaniem Wnioskodawcy, ojca który spotyka się z córką, interesuje się jej potrzebami, zdrowiem i nauką, przysługuje mu połowa ulgi na dziecko, mimo że nie mieszka razem z córką. Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, podatnikom jeśli wykonują władzę rodzicielską przysługuje ulga na małoletnie dzieci. „(…) dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych bądź w separacji”. Ulga ta nie jest żadną rekompensatą z tytułu płacenia alimentów, lecz według przepisów Wnioskodawcy należy się połowa. Przedstawione stanowisko Wnioskodawcy dotyczy stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zasady korzystania z ulgi na dzieci określa art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.).

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ww. ustawy od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską,
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy – odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a).
2. dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko.
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
   
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   

Stosownie do art. 27f ust. 2a cyt. ustawy, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Z przepisu art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy – odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Jak wynika z treści art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 682) – dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

W myśl art. 93 § 1 i § 2 ww. Kodeksu – władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Przepisy art. 107 i art. 109-111 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 93 § 1 ww. Kodeksu – władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 ww. ustawy).

Stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Należy jednocześnie podkreślić, że separacja bądź rozwód nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Wysokość odliczenia z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do małoletniego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu.

Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ww. ustawy. Co istotne, kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, z tym, że biorąc pod uwagę umiejscowienie w przepisach ustawy sformułowania „lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej”, tj. po wyrazach „kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych”, należy przyjąć, że podstawową formą podziału przysługującego odliczenia pomiędzy rodziców – z których każdy ma prawo do zastosowania ulgi – jest podział tej kwoty w częściach równych. Tym samym, możliwość skonsumowania kwoty ulgi przez rodziców dziecka w inny sposób niż w proporcji pół na pół należy traktować w kategorii przywileju (wyjątku od generalnej zasady) wymagającego zgody obojga rodziców.

W przywołanym wyżej art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zdanie drugie – ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców w większej proporcji (np. w zależności od czasu spędzonego z dziećmi), przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie. Natomiast w sytuacji braku takiego porozumienia odliczenie przysługuje w częściach równych. Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest natomiast wymagane w przypadku, gdy tylko jeden z rodziców spełnia warunki do zastosowania odliczenia na podstawie art. 27f ust. 1 ww. ustawy.

Podkreślenia wymaga, że warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

Jak bowiem wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 27 lipca 2016 r., sygn. akt. II FSK 2378/15, „(…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy, a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

W świetle zacytowanych wyżej przepisów uznać należy, że w sytuacji, gdy w stosunku do dziecka małoletniego zarówno matka jak i ojciec wykonują władzę rodzicielską są uprawnieni do korzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest ojcem 16-letniej córki. W styczniu 2015 r. rozszedł się z żoną, z którą mieszka ich córka. Wnioskodawca ma ograniczoną władzę do współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących córki (wyborze szkoły, zawodu, sposobu leczenia, wypoczynku, wyjazdu za granicę, miejsca pobytu wydania paszportu i dowodu osobistego). Wnioskodawca nie jest całkowicie pozbawiony władzy rodzicielskiej. Wnioskodawca płaci na córkę alimenty, utrzymuje ciągły kontakt z córką, rozmawia z nią na różne tematy. Spotyka się z córką, kiedy tylko córka ma czas i ochotę (nawet dwa razy w tygodniu). Codziennie wysyła do niej smsy. Córka otrzymuje od Wnioskodawcy prezenty. Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do ulgi wobec innych dzieci, Wnioskodawca nie zawarł ponownie związku małżeńskiego, a jego dochody zarówno w roku 2016 i 2017 nie przekroczyły kwoty 56.000 zł.

Wobec przedstawionych uregulowań prawnych i przedstawionego opisu sprawy w sytuacji gdy Wnioskodawca wykonywał władzę rodzicielską zarówno w roku 2016 jak i roku 2017 i jednocześnie brak jest porozumienia między rodzicami w zakresie podziału przysługującej im wspólnie kwoty rozliczenia ulgi prorodzinnej na córkę, to uznać należy, że Wnioskodawca w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) składanym za lata 2016 i 2017 ma prawo do odliczenia 50% kwoty ulgi prorodzinnej na dziecko.

Reasumując, jeżeli zostały spełnione wszystkie wyżej wymienione przesłanki dotyczące zastosowania ulgi na dziecko, to Wnioskodawcy przysługuje prawo za lata 2016 i 2017 do zastosowania ulgi w 50%. W przypadku braku zgodnego oświadczenia woli obojga rodziców co do podziału przysługującej im wspólnie kwoty odliczenia, w takiej sytuacji – zgodnie z postanowieniem art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – każdemu z rodziców ulga przysługuje w równych częściach, na dziecko. Należy więc uznać, że w tak przedstawionym opisie sprawy Wnioskodawcy przysługuje prawo do skorzystania z ulgi w 50%.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie należy wyjaśnić, że w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej upoważniony Organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. W rezultacie w wydanej interpretacji Organ nie rozstrzyga, który z rodziców i w jakim zakresie wykonuje władzę rodzicielską. Poczynienie pełnych ustaleń faktycznych na okoliczność, czy rodzic małoletniego dziecka wykonywał w stosunku do dziecka władzę rodzicielską jest możliwe wyłącznie w postępowaniu podatkowym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w części dotyczącej zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a,
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.