Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.422.2017.2.ACZ
z 2 marca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 14 grudnia 2017 r. (data wpływu 21 grudnia 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 lutego 2018 r. (data wpływu 21 lutego 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 grudnia 2017 r. wpłynął do Organu podatkowego ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowania.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 31 stycznia 2018 r. r., 0113-KDIPT2-2.4011.422.2017.1.ACZ, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 1 lutego 2018 r. (skutecznie doręczone w dniu 12 lutego 2018 r.). W dniu 21 lutego 2018 r. (nadano w dniu 19 lutego 2018 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni stała się dnia 16 czerwca 2014 r. na podstawie umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego przed notariuszem … (Rep. A nr …) pomiędzy J. S. jako darczyńcą a M. S. i Wnioskodawczynią jako obdarowanymi, współwłaścicielką nieruchomości położonej w …, przy ulicy …, w dzielnicy …, obręb …, jednostka rejestrowa …, stanowiącej zabudowane gospodarstwo rolne, składające się z działki nr 38/5, o łącznym obszarze 4,1469 ha, dla której Sąd Rejonowy …, … Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr …, w następujących częściach: darowizna na rzecz M. S. (brata darczyńcy) – w 3/100 częściach oraz darowizna na rzecz Wnioskodawczyni (żony darczyńcy) – w 97/100 częściach. Na podstawie ww. aktu notarialnego Sąd Rejonowy dokonał odpowiednich wpisów w dziale … księgi wieczystej nr ….

Nabycie przez Wnioskodawczynię własności udziału wynoszącego 97/100 części w nieruchomości, nastąpiło do Jej majątku osobistego. Darczyńca, w treści aktu notarialnego obejmującego umowę darowizny z dnia 16 czerwca 2014 r. (Rep. A nr …) oświadczył, że przedmiotowa nieruchomość stanowi jego majątek osobisty. Darowizna została dokonana na rzecz brata oraz Wnioskodawczyni. Małżonkowie w dniu dokonania darowizny byli małżeństwem i nie zawierali umów majątkowych małżeńskich. Oznacza to, że w małżeństwie istniały trzy masy majątkowe – majątek osobisty męża Wnioskodawczyni, majątek osobisty Wnioskodawczyni oraz majątek objęty wspólnością majątkową małżeńską. Przesunięcia majątkowe między masami majątkowymi są dopuszczalne na zasadach ogólnych. W treści umowy darowizny z dnia 16 czerwca 2014 r. (Rep. A nr …) nie zaznaczono, że darczyńca dokonuje na rzecz Wnioskodawczyni darowizny do majątku wspólnego małżonków.

Zgodnie z art. 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Nabycie przez Wnioskodawczynię udziału w przedmiotowej nieruchomości nastąpiło do Jej majątku osobistego.

Na podstawie wniosku Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 13 kwietnia 2015 r. zostało wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, polegającej na budowie drogi ekspresowej … – zachodniej obwodnicy … na odcinku od drogi krajowej nr … w miejscowości … do węzła … w ramach zadania „…”, odcinek I węzeł … – węzeł …. Postępowanie wywłaszczeniowe było postępowaniem administracyjnym w sprawie wydania ww. decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, polegającej na budowie drogi ekspresowej. Postępowanie to jest prowadzone w oparciu o przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. Wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej składa do Wojewody (w odniesieniu do dróg krajowych) właściwy zarządca drogi. Złożenie wniosku następuje w oparciu o art. 11d ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych. W opisywanym przypadku wniosek został złożony przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad w dniu 13 kwietnia 2015 r.

Data 13 kwietnia 2015 r. jest datą wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego – wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera również określenie nieruchomości lub ich części, które planowane są do przejęcia przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, natomiast samo rozstrzygnięcie wniosku, czyli decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, zawiera również oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego (por. art. 11f ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych).

Postanowieniem Sądu z dnia 10 czerwca 2015 r., sygn. akt ..., Sąd Rejonowy …, … Wydział Cywilny, zniósł współwłasność ww. nieruchomości, objętej księgą wieczystą nr …, w ten sposób, że:

1. przyznał na wyłączną własność M. S. działkę nr 38/12, obręb …, o powierzchni 0,1244 ha, zabudowaną budynkiem mieszkalnym oraz
2. przyznał na wyłączną własność Wnioskodawczyni działkę nr 38/11, obręb …, o powierzchni 4,0228 ha, zabudowaną budynkiem mieszkalnym

– zgodnie z mapą z projektem podziału sporządzoną w dniu 10 lutego 2014 r. przez geodetę uprawnionego R. M., wpisaną do ewidencji materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w … Ośrodku Geodezji w dniu 27 lutego 2015 r. za nr …, bez spłat między uczestnikami postępowania.

Postanowienie o zniesieniu współwłasności jest prawomocne i wykonalne od dnia 2 lipca 2015 r.

Nabycie przez Wnioskodawczynię prawa współwłasności obszaru ziemi, obejmującego również obszar oznaczony następnie w ewidencji gruntów jako działka nr 38/9, nastąpiło na podstawie umowy darowizny z dnia 16 czerwca 2014 r., a zatem w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego. Natomiast, przyznanie Wnioskodawczyni prawa wyłącznej własności działki nr 38/11, obejmującej również obszar oznaczony w ewidencji gruntów jako działka nr 38/9, nastąpiło na podstawie znoszącego współwłasność postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 10 czerwca 2015 r., sygn. akt …, prawomocnego od dnia 2 lipca 2015 r., a zatem już po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego.

Na podstawie decyzji Wojewody … nr … z dnia 8 października 2015 r. (znak: …) zezwalającej na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie drogi ekspresowej … (zachodniej obwodnicy …) na odcinku od drogi krajowej nr … w m. … do węzła …, odcinek I węzeł … – … wraz z infrastrukturą, zmienionej w części decyzją Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 16 września 2016 r. (znak: …, NK: …), nieruchomość oznaczona jako działka nr 38/9, o powierzchni 2,3612 ha (część działki nr 38/11 uregulowanej w księdze wieczystej nr …, prowadzonej w Sądzie Rejonowym) – dalej: „nieruchomość”, stała się z mocy prawa w dniu 16 września 2016 r. własnością Skarbu Państwa (tj. z dniem wydania ww. decyzji Ministra Infrastruktury i Budownictwa).

Decyzja Wojewody nr …, zezwalająca na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie drogi ekspresowej … (zachodniej obwodnicy …) na odcinku od drogi krajowej nr … w m. … do węzła …, odcinek I węzeł … – … wraz z infrastrukturą (znak …) została wydana w dniu 8 października 2015 r. Decyzja ta stała się ostateczna w dniu 16 września 2016 r. – w momencie wydania decyzji organu odwoławczego – Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 16 września 2016 r. (znak: …, NK: …).

Wojewoda … zlecił rzeczoznawcy majątkowemu posiadającemu uprawnienia zawodowe nr …, sporządzenie opinii określającej wartość części nieruchomości położonej w obrębie …, miasto …, w województwie …, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 38/9, o powierzchni 2,3612 ha (część działki nr 38/11 uregulowanej w księdze wieczystej nr … prowadzonej w Sądzie Rejonowym) według jej stanu z dnia wydania decyzji Wojewody nr … o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, tj. z dnia 8 października 2015 r. i według cen aktualnie kształtujących się w obrocie nieruchomościami. Biegły rzeczoznawca, po przeprowadzeniu oględzin nieruchomości, wydał w dniu 6 października 2016 r. opinię sporządzoną w formie operatu szacunkowego, w której określił wartość przedmiotowej części nieruchomości na łączną kwotę 1 519 432 zł. Na podstawie postanowienia Wojewody … z dnia 22 listopada 2016 r. (znak: …) opinia powyższa została dopuszczona jako dowód z opinii biegłego w postępowaniu w przedmiocie ustalenia odszkodowania z tytułu nabycia przez Skarb Państwa prawa własności ww. nieruchomości.

W dniu 29 sierpnia 2017 r. została wydana decyzja Wojewody … (znak: …) o ustaleniu odszkodowania z tytułu nabycia przez Skarb Państwa prawa własności ww. nieruchomości położonej w obrębie …, miasto …, oznaczonej jako działka nr 38/9, o powierzchni 2,3612 ha. Mocą powyższej decyzji Wojewody z dnia 29 sierpnia 2017 r. (…) w punkcie pierwszym ustalono odszkodowanie z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa prawa własności części opisanej powyżej nieruchomości, w łącznej kwocie 1 519 432 zł, stanowiącej wartość rynkową ww. nieruchomości; w punkcie drugim decyzji powiększono odszkodowanie, wskazane w punkcie pierwszym decyzji, o kwotę równą 5% wartości nieruchomości, tj. o kwotę 75 971 zł 60 gr, stosownie do treści art. 18 ust. 1e ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych; w punkcie trzecim decyzji zdecydowano o przyznaniu tak określonego odszkodowania w wysokości 1 595 403 zł 60 gr na rzecz Wnioskodawczyni, stwierdzając jednocześnie, że odszkodowanie powyższe podlega waloryzacji na dzień wypłaty według zasad obowiązujących w przypadku zwrotu wywłaszczanych nieruchomości i zostanie wypłacone przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad za pośrednictwem Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad jednorazowo, w terminie 14 dni licząc od dnia, w którym decyzja stanie się ostateczna.

Decyzja Wojewody … z dnia 29 sierpnia 2017 r. ustalająca wysokość odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości została wydana na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23, z późn. zm.), art. 16 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r., poz. 935), art. 12 ust. 4a, 4c i 4f, 5, art. 18 ust. 1, 1e, 1f i ust. 3, art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2031, z późn. zm.), art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1590), art. 130 ust. 2 oraz art. 132 ust. 1a, 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2016 r., poz. 2147, z późn. zm.), art. 18 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1440) oraz art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego. Decyzja stała się ostateczna i wykonalna z dniem 21 września 2017 r.

Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości (działki nr 38/9) zostało wypłacone stosownie do przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2016 r., poz. 2147, z późn. zm.), o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.). Wypłata odszkodowania na rzecz Wnioskodawczyni nastąpiła przelewem dnia 3 października 2017 r., kiedy to jej rachunek bankowy został uznany kwotą 1 595 403 zł 60 gr (tj. kwotą ww. odszkodowania).

Jak wynika z uzasadnienia decyzji Wojewody z dnia 29 sierpnia 2017 r. (…) w przedmiocie ustalenia wysokości odszkodowania z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa działki nr 38/9, o powierzchni 2,3612 ha: „(…) Działka 38/9 powstała z podziału działki 38/5 na podstawie decyzji Wojewody … nr … z dnia 8 października 2015 roku, znak …. Powyższe potwierdza mapa z projektem podziału nieruchomości, stanowiąca załącznik nr … ark … do decyzji Wojewody … z dnia 8 października 2015 r. nr …. Postanowieniem Sądu Rejonowego … z dnia 10 czerwca 2015 roku sygn. akt … zniesiono współwłasność zabudowanej nieruchomości położonej w obrębie …, stanowiącej działkę nr 38/5, stosownie do mapy z projektem podziału sporządzonej w dniu 10 lutego 2014 r. wpisanej do ewidencji materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego w … Ośrodku Geodezji w dniu 27 lutego 2015 za numerem …. Mając powyższe na uwadze działka 38/9 (powstała na skutek podziału działki 38/5 zatwierdzonego decyzją Wojewody … nr … z dnia 8 października 2015 r.) odpowiada części działki 38/11 (powstałej na skutek podziału działki 38/5, zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego … z dnia 10 czerwca 2015 roku sygn. akt …). Jednocześnie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w piśmie z dnia 10 marca 2017 roku znak … poinformowała, że nie ma możliwości zlecenia w trybie ustawy prawo zamówień publicznych opracowania geodezyjno-kartograficznego, mającego na celu wprowadzenie zmian, wynikających z postanowienia Sądu Rejonowego … z dnia 10 czerwca 2015 roku, sygn. akt …. Natomiast fakt sporządzenia nowego opracowania geodezyjno-kartograficznego, uwzględniającego stan po wydaniu postanowienia Sądu Rejonowego … z dnia 10 czerwca 2015 r., sygn. akt … nie spowoduje zmiany granic oraz powierzchni przedmiotu postępowania administracyjnego”.

W konsekwencji, stwierdzić należy, że działka nr 38/9 i nr 38/11 jest to (fizycznie) ta sama nieruchomość, z tym, że działka nr 38/9, o powierzchni 2,3612 ha, stanowi część działki nr 38/11, o powierzchni 4,0228 ha. Działka nr 38/11 uregulowana jest w księdze wieczystej nr … prowadzonej w Sądzie Rejonowym i powstała w wyniku zniesienia współwłasności między Wnioskodawczynią a M. S.

Działka nr 38/11 stanowi wyłączną własność Wnioskodawczyni, a zatem obszar ziemi oznaczony w ewidencji gruntów jako działka nr 38/9, stanowiąca część działki nr 38/11, stanowi wyłączną własność Wnioskodawczyni. W księdze wieczystej nr … nie jest oznaczona działka nr 38/9, widnieje w niej wyłącznie działka nr 38/11. Natomiast działka nr 38/9 jest ujawniona w ewidencji gruntów i na mapie z projektem podziału nieruchomości, stanowiącej załącznik nr … ark … do decyzji Wojewody nr … z dnia 8 października 2015 r. i jest to działka stanowiąca część działki nr 38/11.

Wnioskodawczyni nabyła zatem:

1. prawo współwłasności nieruchomości, obejmującej również obszar ziemi oznaczony następnie jako działka nr 38/9 – na podstawie umowy darowizny z dnia 16 czerwca 2014 r.,
2. prawo wyłącznej własności ww. nieruchomości, oznaczonej nr 38/9, stanowiącej część działki nr 38/11, uregulowanej w księdze wieczystej nr … – na podstawie postanowienia Sądu z dnia 10 czerwca 2015 r., prawomocnego od dnia 2 lipca 2015 r.
   
   

Działka nr 38/9 została nabyta nieodpłatnie, w drodze czynności darmej, a zatem nie wystąpiła w ogóle cena nabycia. Nabycie własności w drodze darowizny oznacza nabycie o charakterze nieodpłatnym. Podobnie, zniesienie współwłasności bez jakichkolwiek spłat i dopłat jest czynnością o charakterze nieodpłatnym. Tym samym nie wystąpiła sytuacja, w której cena nabycia nieruchomości była niższa o co najmniej 50% od ceny odszkodowania, albowiem w ogóle nie nastąpiła cena nabycia – niezależnie od tego, czy jako moment nabycia traktować moment dokonania darowizny (16 czerwca 2014 r.), czy też moment zniesienia współwłasności między Wnioskodawczynią (żoną darczyńcy) a M. S. (bratem darczyńcy) na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 10 czerwca 2015 r.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług, pod pojęciem ceny należy rozumieć wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę.

Skoro nie wystąpiła cena nabycia, należy odpowiedzieć przecząco na pytanie, czy cena nabycia przez Wnioskodawczynię działki nr 38/9 była o co najmniej 50% niższa od wysokości uzyskanego dnia 3 października 2017 r. odszkodowania za tę działkę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wypłacone przez GDDKiA na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowanie z tytułu nabycia z mocy prawa przez Skarb Państwa własności części nieruchomości w kwocie 1 595 403 zł 60 gr, przyznane Jej mocą decyzji Wojewody … z dnia 29 sierpnia 2017 r., znak: …, w związku z wywłaszczeniem dokonanym na podstawie decyzji Wojewody … nr … z dnia 8 października 2015 r., zezwalającej na realizację inwestycji drogowej polegającej na budowie drogi ekspresowej … (zachodniej obwodnicy …), korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 9 ust. 1 w zw. z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), wypłacone przez GDDKiA odszkodowanie w kwocie 1 595 403 zł 60 gr, korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 9 ust. 1 w zw. z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami są (...) otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów wymieniono w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie m.in. wymieniono w pkt 9 „inne źródła”, pod którym to pojęciem rozumie się, co do zasady, również odszkodowania.

Nie oznacza to jednak, ze wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego.

I tak, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są: przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Treść zacytowanego przepisu wskazuje na to, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest uzyskanie odszkodowania stosownie do przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W przypadku nabywania nieruchomości pod drogi na zasadach określonych w ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 2031, z późn. zm.), zwanej również „specustawą drogową”, ustawodawca zdecydował się na całkowite oddzielenie od siebie postępowań o wywłaszczenie i o odszkodowanie. Nabywanie nieruchomości pod drogi na zasadach określonych w „specustawie drogowej” ma charakter szczególny (lex specialis) wobec wywłaszczenia uregulowanego przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami.

O takiej relacji między obu ustawami świadczy również art. 23 „specustawy drogowej”, zgodnie z którym w zakresie nieuregulowanym w jej rozdziale 3 (nabywanie nieruchomości pod drogi) stosuje się przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich, stosownie do treści art. 11a ust. 1 ww. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wojewoda wydaje decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

Zgodnie z art. 11d ust. 5 „specustawy drogowej” wojewoda (w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich) wysyła zawiadomienie o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wnioskodawcy, a także właścicielom lub użytkownikom wieczystym nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie tej decyzji. Zawiadomienia przesyła się na adres wskazany w katastrze nieruchomości oraz w drodze obwieszczeń. Doręczenie zawiadomienia na adres wskazany w katastrze nieruchomości jest skuteczne.

Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, zgodnie z art. 11f ust. pkt 6 ww. ustawy, zawiera w szczególności m.in. oznaczenie nieruchomości lub ich części według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa (w odniesieniu do dróg krajowych) lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego (w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych lub gminnych).

W myśl przepisu art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6 „specustawy”, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych (...), z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

Zgodnie z art. 12 ust. 4a ww. ustawy, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (w przypadku Wnioskodawczyni był to Wojewoda).

Zgodnie z art. 12 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych do ustalenia wysokości i wypłaty odszkodowania stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18 „specustawy”.

Kwestie wywłaszczania nieruchomości uregulowane są w Dziale III ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2016 r., poz. 2147, z późn. zm.) pt: „Wykonywanie, ograniczanie lub pozbawianie praw do nieruchomości”, Rozdział IV „Wywłaszczanie nieruchomości”.

Zgodnie z art. 112 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, otwierającym Rozdział IV, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do nieruchomości położonych (...) na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne albo do nieruchomości, dla których została wydana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

W myśl art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, celami publicznymi jest m.in. wydzielanie gruntów pod drogi publiczne.

Zgodnie z art. 128 ust. 1 ww. ustawy, wywłaszczenie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

W myśl art. 130 ust. 2 ww. ustawy, ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego określającej wartość nieruchomości.

W sprawach, w których wydano odrębną decyzję o odszkodowaniu, zapłata odszkodowania następuje jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna (art. 132a ustawy o gospodarce nieruchomościami). Stosownie do art. 134 ust. 1 ww. ustawy, podstawę ustalenia wysokości odszkodowania stanowi wartość rynkowa nieruchomości.

Z kolei w myśl art. 18 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych wysokość odszkodowania ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.

Natomiast, zgodnie z art. 18 ust. 1e „specustawy”, w przypadku, w którym dotychczasowy właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości objętej decyzją o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej odpowiednio wyda tę nieruchomość lub wyda nieruchomość i opróżni lokal oraz inne pomieszczenia niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 30 dni od dnia:

1. doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji, o której mowa w art. 17 specustawy,
2. doręczenia postanowienia o nadaniu decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalności albo
3. w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna

– wysokość odszkodowania powiększa się o kwotę równą 5% wartości nieruchomości lub wartości prawa użytkowania wieczystego.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w świetle przywołanych powyżej przepisów uznać należy, że opisane we wniosku o interpretację podatkową odszkodowanie zostało przyznane stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Spełniona została zatem przesłanka pozytywna, warunkująca możliwość zastosowania ww. zwolnienia.

Należy jednak mieć na względzie, że ww. zwolnienie podatkowe nie przysługuje, jeżeli zostaną łącznie spełnione określone w tym przepisie przesłanki negatywne, to jest:

1. jeżeli nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem oraz
2. jeżeli cena nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
   
   

Zwolnienie nie będzie przysługiwać, gdy powyższe warunki dotyczące momentu nabycia nieruchomości oraz ceny nabycia zostaną spełnione łącznie. Jeżeli natomiast spełniona zostanie tylko jedna przesłanka negatywna albo nie zostanie spełniona żadna z nich, wówczas zwolnienie będzie podatnikowi przysługiwać.

Nieruchomość będąca przedmiotem wywłaszczenia stała się współwłasnością Wnioskodawczyni oraz M. S. na podstawie umowy darowizny z dnia 16 czerwca 2014 r. (Rep. A nr …). Darowizna została dokonana przez męża Wnioskodawczyni, a zatem w pierwszej grupie podatkowej. Darowizna udziału w prawie własności nieruchomości została dokonana do majątku osobistego Wnioskodawczyni.

Działka nr 38/9 stanowiąca część działki nr 38/11, z obrębu …, stała się wyłączną własnością Wnioskodawczyni na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 10 czerwca 2015 r., sygn. akt …, które uprawomocniło się z dniem 2 lipca 2015 r., a zatem już po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego (wszczęcie miało miejsce dnia 13 kwietnia 2015 r., na podstawie wniosku Dyrektora GDDKiA). Zniesienie współwłasności nastąpiło bez jakichkolwiek spłat i dopłat między uczestnikami postępowania.

Nabycie własności w drodze darowizny oznacza nabycie o charakterze nieodpłatnym. Podobnie, zniesienie współwłasności bez jakichkolwiek spłat i dopłat jest czynnością o charakterze nieodpłatnym. Tym samym nie wystąpiła sytuacja, w której cena nabycia nieruchomości była niższa o co najmniej 50% od ceny odszkodowania, albowiem w ogóle nie nastąpiła cena nabycia – niezależnie od tego, czy jako moment nabycia traktować moment dokonania darowizny (16 czerwca 2014 r.), czy też moment zniesienia współwłasności między Wnioskodawczynią a M. S. (postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 10 czerwca 2015 r.). Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług, pod pojęciem ceny należy rozumieć wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę.

Zdaniem Wnioskodawczyni, jak wynika z powyższego, w analizowanym stanie faktycznym została spełniona przesłanka pozytywna zastosowania zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie zostały natomiast spełnione łącznie wymagane dwie przesłanki negatywne, warunkujące konieczność wyłączenia możliwości zastosowania tego zwolnienia.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawczyni, odszkodowanie uzyskane przez Nią na podstawie decyzji z dnia 29 sierpnia 2017 r. wydanej przez Wojewodę … (znak: …) o ustaleniu odszkodowania z tytułu nabycia przez Skarb Państwa prawa własności ww. nieruchomości położonej w obrębie …, m. …, oznaczonej jako działka nr 38/9, o powierzchni 2,3612 ha, które zostało wypłacone przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad za pośrednictwem Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad dnia 3 października 2017 r., kiedy to Jej rachunek bankowy został uznany kwotą 1 595 403 zł 60 gr (tj. kwotą ww. odszkodowania) – podlega zwolnieniu podatkowemu, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty z tytułu otrzymania ww. odszkodowania podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.