Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
S-ILPP1/443-1055/14/18-S/HW
z 23 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 grudnia 2017 r., sygn. akt I FSK 17/16 (data wpływu 25 stycznia 2018 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 listopada 2014 r. (data wpływu 17 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 17 lutego 2015 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację nr ILPP1/443-1055/14-2/TK, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy, że sprzedaż nieruchomości opisanej we wniosku, na rzecz współwłaścicieli nieruchomości sąsiedniej, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 2 pkt 33 ustawy.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 17 lutego 2015 r. nr ILPP1/443-1055/14-2/HW wniósł pismem z dnia 5 marca 2015 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów pismem z dnia 3 kwietnia 2015 r. nr ILPP1/4512-2-16/15-2/HMW stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 17 lutego 2015 r. nr ILPP1/443-1055/14-2/TK złożył skargę z dnia 7 maja 2015 r. (data wpływu 13 maja 2015 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 22 września 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 1212/15 oddalił skargę na ww. interpretację indywidualną.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 22 września 2015 r., sygn. akt I SA/Wr 1212/15, Wnioskodawca złożył skargę kasacyjną z dnia 27 listopada 2015 r., do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2017 r., sygn. akt I FSK 17/16 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżony wyrok w całości oraz uchylił zaskarżoną interpretację.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości, wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. Organ.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: lub Wnioskodawca) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina jest właścicielem działki nr 45/2 o powierzchni 0,0246 ha. Wnioskodawca planuje sprzedaż przedmiotowej działki w trybie bezprzetargowym na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2014 r., poz. 518, z późn. zm.) na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości sąsiedniej oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 45/1, stanowiącej współwłasność osób fizycznych.

Informacje dotyczące nieruchomości: w roku 1959 na podstawie pozwolenia na wykonanie robót budowlanych zezwolono na nieruchomości na budowę domu jednorodzinnego typowego (wolnostojącego) wg. projektu typowego nr 0143. Aktem notarialnym z dnia 29 lutego 1960 r. przekazano w użytkowanie wieczyste nieruchomość, oznaczoną w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 87 o powierzchni 0,0669 ha. W roku 1970 zgodnie z odnową operatu ewidencji gruntów i budynków w miejsce działki nr 87 o powierzchni 0,0669 ha wpisano działkę nr 45 o powierzchni 0,0915 ha. W roku 1972, na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, wymagającej zatwierdzenia projektu, udzielono użytkownikowi wieczystemu nieruchomości zgody na wykonanie robót, tj. nadbudowy werandy w budynku mieszkalnym. Następnie w roku 1992 Decyzją Wojewody Gmina nabyła prawo własności nieruchomości oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 45 o powierzchni 0,0915 ha. Z kolei w roku 1997 decyzją Prezydenta w sprawie zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków, w miejsce działki nr 45 wpisano działkę nr 45/1 o powierzchni 0,0669 ha, stanowiącą własność Gminy oddaną w użytkowanie wieczyste oraz działkę nr 45/2, o powierzchni 0,0246 ha stanowiącą własność Gminy. Działka nr 45/1 wydzielona została w celu doprowadzenia do zgodności zapisów w operacie ewidencji gruntów z zapisami księgi wieczystej. Aktualnie działka nr 45/1 odpowiada historycznej działce nr 87 uwidocznionej w księdze wieczystej, oddanej w roku 1960 w użytkowanie wieczyste. Natomiast dla działki nr 45/2 została w dniu 28 marca 2013 r. założona nowa księga wieczysta. Następnie, zgodnie z decyzją Prezydenta z roku 1998, przekształcono prawo użytkowania wieczystego w prawo własności. Kolejno w roku 2012 na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku współwłaścicielami stały się cztery osoby fizyczne. Działka nr 45/2 zabudowana jest częścią werandy wybudowanej przez użytkowników wieczystych nieruchomości sąsiedniej (obecnej działki nr 45/1), zgodnie z decyzją o pozwolenie na budowę (decyzja o pozwoleniu na budowę z roku 1972 obejmowała część aktualnej działki nr 45/2). Nadbudowa werandy w budynku mieszkalnym została dokonana ze środków własnych użytkowników wieczystych nieruchomości. Dla przedmiotowej działki nr 45/2 aktualnie brak jest miejscowego planu zagospodarowana przestrzennego, Rada Miejska nie podjęła również uchwały o przystąpieniu do jego opracowania. Natomiast część przedmiotowej nieruchomości była objęta decyzją o pozwoleniu na budowę, wymagającą zatwierdzenia projektu. Decyzja ta była wydana w roku 1972 na podstawie art. 36 ust. 1, art. 37 ust. 1, art. 38 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo Budowlane (Dz. U. Nr 7, poz. 46) oraz § 14-22 rozporządzenia Przewodniczącego Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury z dnia 27 lipca 1961 r. w sprawie państwowego nadzoru budowlanego nad budową, rozbiórką i utrzymaniem obiektów budowlanych budownictwa powszechnego (Dz. U. Nr 38 poz. 197). Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo Budowlane (w brzmieniu obowiązującym w roku 1972), obiekty budowlane mogą być wznoszone wyłącznie na terenach przeznaczonych na dany cel, zgodnie z przepisami o planowaniu przestrzennym. Z opinii urbanistycznej z dnia 12 listopada 1998 r. wynika, że działka nr 45/2 w ówcześnie obowiązującym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego miasta – zatwierdzonym uchwałą z dnia 10 czerwca 1988 r. znajdowała się w kompleksie terenów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne. Dodatkowo z tejże opinii wynika, że przedmiotowa działka nie może stanowić samodzielnej działki budowlanej i powinna być dołączona do zabudowanej domem jednorodzinnym działki nr 45/2 tworząc z nią integralną całość. Aktualnie Gmina planuje sprzedać w trybie bezprzetargowym działkę nr 45/2 współwłaścicielom działki nr 45/1, na poprawę warunków zagospodarowania tejże nieruchomości.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż nieruchomości opisanej we wniosku korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 2 pkt 33 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jak stanowi art. 47 § 1 k.c., część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. W związku z tym część nieruchomości wybudowana na gruncie Gminy nie stanowi własności Gminy, ale własność właściciela budynku głównego.

Ponadto, prawo do rozporządzania towarami jak właściciel, do której to kategorii odwołuje się przepis art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, nie może być utożsamiane z klasycznym prawem własności w rozumieniu cywilnoprawnym.

Podstawowe znaczenie dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług ma nie tyle aspekt prawny, ale aspekt faktyczny i ekonomiczny, sprowadzający się do faktycznej możliwości dysponowania towarem, a nie rozporządzania nim w sensie prawnym (na takie stanowisko wskazują m.in. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego I FSK 1149/10, I FSK 1389/09, I FSK 963/09, I FSK 739/07).

Właściciele budynku mogą bowiem nim rozporządzać nie tylko w znaczeniu cywilnoprawnym, ale także w znaczeniu ekonomicznym – mogą tę część budynku rozebrać, ulepszyć, wynająć. Dlatego też w doktrynie i orzecznictwie utrwaliło się już stanowisko, że właściciele gruntu na którym posadowiony jest budynek są w sensie ekonomicznym właścicielami całego tego budynku nawet tej jego części, która wykracza poza granice działki będącej ich własnością, a należącej do innej osoby. Mając na uwadze powyższe, przedmiotem dostawy w opisywanej sprawie będzie wyłącznie nieruchomość gruntowa, gdyż budynek w całości jest już własnością współwłaścicieli działki nr 45/1.

Podstawowa stawka podatku – w myśl art. 41 ust. 1 ustawy – wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Niemniej, jak wynika z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Jednakże w treści ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku oraz zwolnienie od podatku VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane. Generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

Z uwagi na fakt, że przedmiotem opisanej we wniosku dostawy będzie wyłącznie nieruchomość gruntowa, podatnik jest zobowiązany rozpoznać przesłanki do zastosowania powyższego zwolnienia.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 33 ustawy, przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powyższego wynika, że ustawa o podatku od towarów i usług nakazuje oceniać przeznaczenie określonego gruntu wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

W przedmiotowej sprawie brak jest aktualnego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, nie wydano także decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów. Jednakże w przeszłości opisywana działka była objęta ogólnym planem zagospodarowania przestrzennego – zgodnie z którym przeznaczona była pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. Dodatkowo dla części przedmiotowej nieruchomości wydano decyzję o pozwoleniu na budowę dotyczącą wykonania robót budowlanych – nadbudowy werandy w budynku mieszkalnym. Przebudowy dokonano na wniosek i ze środków użytkownika wieczystego. Cały budynek mieszkalny – jednorodzinny – został wybudowany ze środków własnych użytkowników wieczystych nieruchomości oznaczonej aktualnie jako działka nr 45/1.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Gmina jest właścicielem działki nr 45/2 zabudowanej częścią budynku należącego aktualnie do współwłaścicieli nieruchomości sąsiedniej. Przekroczenia granic nieruchomości dokonali bez swojej winy poprzednicy prawni współwłaścicieli, w wyniku odnowy operatu ewidencji gruntów i budynków, w której błędnie zostały ustalone granice nieruchomości. W przedstawionym przypadku, w celu poprawy warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej, dojdzie do sprzedaży przez Gminę działki nr 45/2 w trybie bezprzetargowym na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Istotnym jest również to, że nieruchomość będąca przedmiotem sprzedaży nie jest objęta zapisami aktualnego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jak też nie przystąpiono do jego opracowania, nie została też w stosunku dla tej nieruchomości wydana, na podstawie aktualnych przepisów, decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zdaniem Wnioskodawcy, zapisy ogólnego planu zagospodarowania przestrzennego zatwierdzonego uchwałą z dnia 10 czerwca 1988 r. oraz decyzja o pozwoleniu na budowę, wymagająca zatwierdzenia projektu, udzielająca użytkownikowi wieczystemu nieruchomości zgody na wykonanie robót, tj. nadbudowy werandy w budynku mieszkalnym, nie mają znaczenia przy analizowaniu definicji terenu budowlanego zawartego w art. 2 pkt 33 ustawy o podatku od towarów i usług.

W ocenie Zainteresowanego, sprzedaż nieruchomości opisanej we wniosku, na rzecz współwłaścicieli nieruchomości sąsiedniej, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 2 pkt 33 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że przedmiotem dostawy – na rzecz współwłaścicieli budynku – będzie jedynie nieruchomość gruntowa, względem której nie była wydana administracyjna decyzja o warunkach zabudowy, o której mowa w aktualnie obowiązujących przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a ponadto nie została ona objęta zapisami aktualnego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Towarami, w świetle art. 2 pkt 6 ustawy, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z powyższych przepisów wynika, że nieruchomość zarówno gruntowa, jak i zabudowana spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jej sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Jak stanowi art. 41 ust. 1 ustawy – stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Przy czym w oparciu o art. 146a pkt 1 ustawy – w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności innymi stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, zwolniona jest od podatku dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art. 2 pkt 33 ustawy).

Powyższe oznacza, że generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę). Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę – są zwolnione od podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, i jest właścicielem działki nr 45/2 o powierzchni 0,0246 ha. Wnioskodawca planuje sprzedaż przedmiotowej działki w trybie bezprzetargowym na podstawie art. 37 ust. 2 pkt 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami, na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości sąsiedniej oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 45/1 stanowiącej współwłasność osób fizycznych.

Informacje dotyczące nieruchomości: w roku 1959 na podstawie pozwolenia na wykonanie robót budowlanych zezwolono na nieruchomości na budowę domu jednorodzinnego typowego (wolnostojącego) wg. projektu typowego nr 0143. Aktem notarialnym z dnia 29 lutego 1960 r. przekazano w użytkowanie wieczyste nieruchomość, oznaczoną w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 87 o powierzchni 0,0669 ha. W roku 1970 zgodnie z odnową operatu ewidencji gruntów i budynków w miejsce działki nr 87 o powierzchni 0,0669 ha wpisano działkę nr 45 o powierzchni 0,0915 ha. W roku 1972, na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, wymagającej zatwierdzenia projektu, udzielono użytkownikowi wieczystemu nieruchomości zgody na wykonanie robót, tj. nadbudowy werandy w budynku mieszkalnym. Następnie w roku 1992 Decyzją Wojewody Gmina nabyła prawo własności nieruchomości oznaczonej w operacie ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 45 o powierzchni 0,0915 ha. Z kolei w roku 1997 decyzją Prezydenta w sprawie zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków, w miejsce działki nr 45 wpisano działkę nr 45/1 o powierzchni 0,0669 ha, stanowiącą własność Gminy oddaną w użytkowanie wieczyste oraz działkę nr 45/2, o powierzchni 0,0246 ha stanowiącą własność Gminy. Działka nr 45/1 wydzielona została w celu doprowadzenia do zgodności zapisów w operacie ewidencji gruntów z zapisami księgi wieczystej. Aktualnie działka nr 45/1 odpowiada historycznej działce nr 87 uwidocznionej w księdze wieczystej, oddanej w roku 1960 w użytkowanie wieczyste. Natomiast dla działki nr 45/2 została w dniu 28 marca 2013 r. założona nowa księga wieczysta. Następnie, zgodnie z decyzją Prezydenta z roku 1998, przekształcono prawo użytkowania wieczystego w prawo własności. Kolejno w roku 2012 na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku współwłaścicielami stały się cztery osoby fizyczne. Działka nr 45/2 zabudowana jest częścią werandy wybudowanej przez użytkowników wieczystych nieruchomości sąsiedniej (obecnej działki nr 45/1), zgodnie z decyzją o pozwolenie na budowę (decyzja o pozwoleniu na budowę z roku 1972 obejmowała część aktualnej działki nr 45/2). Nadbudowa werandy w budynku mieszkalnym została dokonana ze środków własnych użytkowników wieczystych nieruchomości.. Dla przedmiotowej działki 45/2 aktualnie brak jest miejscowego planu zagospodarowana przestrzennego, Rada Miejska nie podjęła również uchwały o przystąpieniu do jego opracowania. Natomiast część przedmiotowej nieruchomości była objęta decyzją o pozwoleniu na budowę, wymagającą zatwierdzenia projektu. Decyzja ta była wydana w roku 1972 na podstawie art. 36 ust. 1, art. 37 ust. 1, art. 38 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo Budowlane oraz § 14-22 rozporządzenia Przewodniczącego Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury z dnia 27 lipca 1961 r. w sprawie państwowego nadzoru budowlanego nad budową, rozbiórką i utrzymaniem obiektów budowlanych budownictwa powszechnego.

Z opinii urbanistycznej z dnia 12 listopada 1998 r. wynika, że działka nr 45/2 w ówcześnie obowiązującym planie ogólnym zagospodarowania przestrzennego miasta – zatwierdzonym uchwałą z dnia 10 czerwca 1988 r. znajdowała się w kompleksie terenów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne. Dodatkowo z tejże opinii wynika, że przedmiotowa działka nie może stanowić samodzielnej działki budowlanej i powinna być dołączona do zabudowanej domem jednorodzinnym działki nr 45/2 tworząc z nią integralną całość. Aktualnie Gmina planuje sprzedać w trybie bezprzetargowym działkę nr 45/2 współwłaścicielom działki nr 45/1, na poprawę warunków zagospodarowania tejże nieruchomości.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do zwolnienia od podatku VAT sprzedaży nieruchomości o nr 45/2, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 2 pkt 33 ustawy.

W niniejszej sprawie, aby dokonać rozstrzygnięcia, czy dostawa nieruchomości będącej przedmiotem zbycia będzie opodatkowana podatkiem VAT, istotne jest ustalenie, czy nieruchomość ta jest gruntem zabudowanym, czy też niezabudowanym.

Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych, wprowadzona do stosowania rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), dokonuje klasyfikacji obiektów budowlanych rozumianych jako konstrukcje połączone z gruntem w sposób trwały, wykonane z materiałów budowlanych i elementów składowych, będące wynikiem prac budowlanych. Natomiast przez budynki rozumie się zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych. Przystosowane są do przebywania ludzi, zwierząt lub ochrony przedmiotów.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „obiekt budowlany”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r., poz. 1409, z późn. zm.), zgodnie z którą przez obiekt budowlany rozumie się:

1. budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
2. budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,
3. obiekt małej architektury.
   
   

W myśl natomiast art. 3 pkt 2 ww. ustawy – przez budynek należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Ponadto, na mocy art. 47 § 1-3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.

W świetle przepisów Kodeksu cywilnego należy stwierdzić, że budynek co do zasady stanowi część składową gruntu. Według art. 48 Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania. Przytoczony przepis łączy się z art. 191 Kodeksu cywilnego wyrażającym klasyczną zasadę superficies solo cedit („własność nieruchomości rozciąga się na rzecz ruchomą, która została połączona z nieruchomością w taki sposób, że stała się jej częścią składową”).

Wzniesienie budynku w całości na cudzym gruncie ma miejsce z zachowaniem zasady superficies solo cedit. Inaczej przedstawia się status prawny części budynku wzniesionego na własnym (użytkowanym wieczyście) gruncie z przekroczeniem granic sąsiedniego gruntu. W myśl art. 151 Kodeksu cywilnego, jeżeli przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia przekroczono bez winy umyślnej granice sąsiedniego gruntu, właściciel tego gruntu nie może żądać przywrócenia stanu poprzedniego, chyba że bez nieuzasadnionej zwłoki sprzeciwił się przekroczeniu granicy albo że grozi mu niewspółmiernie wielka szkoda. Może on żądać albo stosownego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie odpowiedniej służebności gruntowej, albo wykupienia zajętej części gruntu, jak również tej części, która na skutek budowy straciła dla niego znaczenie gospodarcze. Należy zauważyć, iż w orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że w takim przypadku właścicielem całego budynku jest inwestor, a właściciel nieruchomości sąsiedniej może żądać – w zależności od spełnienia dalszych przesłanek określonych w art. 151 zd. 1 Kodeksu cywilnego – przywrócenia stanu poprzedniego lub roszczeń przewidzianych w art. 151 zd. 2 Kodeksu cywilnego (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 1971 r., sygn. akt I CR 5/71, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt III CZP 9/05, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2006 r., sygn. akt III CZP 72/06 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2007 r. sygn. akt III CZP 159/06).

Jak wynika z powyższego usytuowanie części budynku na cudzej nieruchomości nie powoduje automatycznie, że część ta staje się częścią składową tej nieruchomości, chociaż jest z nią trwale związana, lecz pozostaje nadal częścią składową całego budynku.

W konsekwencji powyższego w sytuacji, gdy przedmiotem dostawy jest grunt zabudowany częścią budynku znajdującego się na sąsiedniej działce – w świetle ustawy – nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania częścią tego budynku jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy może być tylko grunt.

W tym miejscu należy wskazać, że zdaniem NSA, przystępując do wykładni przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy „przywołać należy pogląd Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zaprezentowany w orzeczeniu z 19 listopada 2009 r. C-461/08 (publ. LEX nr 529805). Trybunał odnosząc się w nim do reguł interpretacyjnych tyczących zwolnień podatkowych wymienionych w art. 13 VI dyrektywy wskazał, że co do zasady powinny być interpretowane w sposób ścisły, w związku z tym, że stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem od towarów i usług objęta jest każda dostawa i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Jednakże interpretacja tych pojęć powinna być zgodna z celami, do jakich dążą owe zwolnienia, oraz powinna spełniać wymogi zasady neutralności podatkowej, na której zasadza się wspólny system podatku VAT. W ocenie Trybunału wskazana wyżej zasada ścisłej interpretacji nie oznacza, by pojęcia użyte w celu opisania zwolnień z art. 13 musiały być interpretowane w sposób, który uniemożliwiałby osiągnięcie zakładanych przez nie skutków. Dokonując zatem wykładni powyższej regulacji nie można zapomnieć, że planowana dostawa nastąpi w szczególnych warunkach określonych w art. 37 ust. 2 pkt 6 u.g.n., tj. nastąpi w trybie bezprzetargowym a jej celem będzie poprawa warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej własność osoby, która zamierza nabyć tę nieruchomość.

(…) Należy mieć na uwadze, że przynależność części budynku tj. werandy do działki mającej stanowić przedmiot sprzedaży ma charakter wyłącznie faktyczny i nieformalny. Właściciel gruntu (Gmina) nie może nim rozporządzać ani w sensie ekonomicznym ani prawnym. Prawnie przynależność do gruntu, w razie przekroczenia granic działki w czasie zabudowy, trzeba odnosić do budynku jako całości. Budynek z kolei przypisany jest do gruntu na którym znajduje się jego większa część (patrz postanowienie Sądu Najwyższego z 9 lutego 2007 r. III CZP 159/06, publ. LEX nr 272465). Dobudowana weranda znalazła się na gruncie skarżącej kasacyjnie wskutek wadliwości map geodezyjnych. Oceniając więc charakter planowanej transakcji należało przyznać rację autorowi skargi kasacyjnej, że przedmiotem dostawy w opisanym stanie faktycznym będzie teren niezabudowany. Znajdujący się na nim obiekt przynależy bowiem w sensie tak ekonomicznym jak prawnym do budynku znajdującego się na działce przyległej, i jako taki nie może w kontekście omawianej dostawy decydować o zabudowanym charakterze sprzedawanej nieruchomości. Również z punktu widzenia stron transakcji będzie to dostawa terenu niezabudowanego, gdyż w przeciwnym razie należałoby uznać taras za własność Gminy a przynajmniej, uznać jej prawo do rozporządzenia nim jak właściciel. Tymczasem w sensie ekonomicznym i prawnym właścicielem werandy jest przyszły nabywca nieruchomości. Nie może też budzić wątpliwości, że w świetle ustawy o podatku od towarów i usług to nabywcy gruntu przysługuje względem werandy prawo, którego przeniesienie stanowi odpłatną dostawę towarów na podstawie art. 7 ust.1 tej ustawy. Innymi słowy to nabywca w chwili transakcji, rozporządza jak właściciel werandą przynależną i przylegającą do jego budynku. Samo zatem posadowienie werandy na działce zbywcy nie czyni jej przedmiotem transakcji. Podsumowując wskazać należy, że istotą sprzedaży działki w bezprzetargowym trybie o jakim mowa w art. 37 ust. 2 pkt 6 u.g.n. na której znajdują się elementy budynku usytuowanego na odrębnej nieruchomości jest sprzedażą terenu niezabudowanego, do którego odnosi się art. 43 ust.1 pkt 9 ustawy o VAT, a nie gruntu zabudowanego bez budynku (…)”.

Podobne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 marca 2015 r., sygn. akt I FSK 740/14 (LEX nr 1666060), gdzie wyjaśnił, ze sprzedaż działki w trybie art. 209a u.g.n. na której znajdują się elementy należące do budynku usytuowanego na sąsiedniej nieruchomości będzie dostawą niezabudowanej działki gruntu zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że przedmiotowa nieruchomość niezabudowana nie spełnia warunków, o których mowa w cytowanym art. 2 pkt 33 ustawy, tj. nie jest terenem budowlanym w rozumieniu tego przepisu. Dla wskazanej nieruchomości nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Zatem sprzedaż ww. nieruchomości będzie stanowiła dostawę terenu niezabudowanego innego niż teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy. W konsekwencji przedmiotowa transakcja sprzedaży będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Podsumowując, w odpowiedzi na zadane pytanie stwierdzić należy, że sprzedaż opisanej we wniosku działki nr 45/2 będzie korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 2 pkt 33 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej interpretacji, tj. 17 lutego 2015 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.