Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-1.4011.85.2018.2.AS
z 30 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 lutego 2018 r. (data wpływu 28 lutego 2018 r.), uzupełnionym w dniu 6 kwietnia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków odpłatnego zbycia nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 lutego 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 6 kwietnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 5 listopada 2014 r. Wnioskodawca wraz z małżonką zawarł umowę o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej w formie aktu notarialnego. W tym samym dniu, trzema aktami notarialnymi małżonkowie dokonali podziału majątku wspólnego w ten sposób, że:

1. nieruchomość "X" położona w S., zabudowana domem jednorodzinnym, która została nabyta do majątku wspólnego w 1999 r. przyznana została w całości Wnioskodawcy, przy czym:
   
   
   
   
   1. Wnioskodawca zobowiązał się do spłaty małżonki w kwocie 200.000 zł;
      
   2. Wnioskodawca przejął wspólny dług małżonków obciążający nieruchomość do kwoty 600.000 zł wraz z odsetkami od tej kwoty.
      Wartość nieruchomości została określona w akcie na kwotę 900.000 zł.
      
      
      
2. mieszkanie "Y" w K. przyznane zostało w całości małżonce Wnioskodawcy, przy czym małżonka podatnika przejęła wspólny dług - kredyt hipoteczny obciążający tę nieruchomość.
   
   Wartość nieruchomości została określona na kwotę 400.000 zł.
   
3. dwie pozostałe nieruchomości w K. i G. pozostały we współwłasności małżonków w udziałach po 1/2;
   
4. co do nieruchomości "Z" w S. (innej aniżeli wskazana w pkt 1 powyżej) - będącej współwłasnością spółki cywilnej małżonków - uzgodniono jej sprzedaż, zaś ze środków ze sprzedaży uzgodniono:
   
   
   
   
   1. spłatę kredytu obciążającego tę nieruchomość do kwoty 215.000 zł,
      
   2. podział po połowie pozostałych środków.
      
      
      
5. środki na rachunku bankowym małżonków - dokonano podziału po połowie;
   
6. ruchomości:
   
   
   
   
   1. motocykl K. oraz samochód H. - przyznano w całości na własność małżonce Wnioskodawcy, wartość tych składników podatnik szacuje na kwotę 49.000 zł
      
   2. motocykl T. oraz samochód M. - przyznano w całości na własność
      Wnioskodawcy, wartość tych składników podatnik szacuje na kwotę 40.000 zł.

Zadłużenie hipoteczne na nieruchomościach "X" i "Z" w S. wskazanych w punkcie 1 i 4 powyżej wynosiło 815.000 zł. Przy czym kwota 215.000 zł spłacona została w związku ze sprzedażą nieruchomości w S. (zgodnie z punktem 4 powyżej). Kwota 600.000 zł spłacona została przez Wnioskodawcę na skutek przejęcia wspólnego długu małżonków, o czym mowa w punkcie 1 powyżej.

Wnioskodawca zapłacił małżonce kwotę w wysokości 200.000 zł tytułem spłaty, o której mowa w punkcie 1 lit. a powyżej.

We wrześniu 2017 r. Wnioskodawca zbył nieruchomość "X" zabudowaną domem w S. (nieruchomość z punktu 1 powyżej) za cenę 850.000 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku z:

1. dokonanym podziałem majątku wspólnego małżonków
2. przejęciem na własność przez podatnika nieruchomości "X” w S. o wartości 900.000 zł
3. spłatą przez podatnika małżonki w kwocie 200.000 zł
4. spłatą przez podatnika przejętego przez niego wspólnego zobowiązania kredytowego małżonków w wysokości 600.000 zł
5. odpłatnym zbyciem przez podatnika nieruchomości "X" w S. przed upływem 5 lat od dnia dokonania podziału majątku wspólnego

Wnioskodawca będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia udziału w ww. nieruchomości nabytego na podstawie podziału majątku wspólnego małżonków:

1. całą dokonaną przez niego spłatę na rzecz małżonki w wysokości 200.000 zł
2. oraz 1/2 spłaconego przez wnioskodawcę kredytu wynikającego z przejęcia przez podatnika wspólnego zobowiązania kredytowego małżonków?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust 2: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Do nabycia przez Wnioskodawcę nieruchomości "X" w S. doszło:

1. udział w wysokości 1/2 (50%) nabyty został w 1999 r., albowiem nieruchomość została nabyta przez małżonków do majątku wspólnego;
2. udział w wysokości 1/2 (50%) nabyty został w dniu 5 listopada 2014 r. na skutek dokonanego podziału majątku wspólnego małżonków.

Biorąc powyższe pod uwagę, odpłatne zbycie nieruchomości "X" w S. dokonane w 2017 r.:

1. w zakresie udziału w wysokości 1/2 nabytego w 1999 r. - nie skutkuje powstaniem przychodu albowiem zbycie nastąpiło po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie;
2. w zakresie udziału w wysokości 1/2 nabytego na skutek podziału majątku wspólnego w 2014 r. - skutkuje powstaniem przychodu, albowiem zbycie nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

W niniejszej sprawie przychód stanowi kwota 425.000 złotych, to jest 50% wartości wyrażonej w cenie określonej w umowie sprzedaży nieruchomości "X" (50% z 850.000 zł).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością).

Ustalając koszty uzyskania przychodu odnośnie sprzedaży udziału nabytego w 2014 roku zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6c, gdyż ten udział nieruchomości został nabyty przez Wnioskodawcę odpłatnie na podstawie umowy o podział majątku wspólnego. W myśl przewidzianego przepisu koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Koszt nabycia, co do zasady określa notarialna umowa sprzedaży, na podstawie której podatnik staje się właścicielem nieruchomości (prawa). Kosztem nabycia bez wątpienia jest cena jaką zapłacił nabywca zbywcy za nieruchomość, którą sprzedał.

W niniejszej sprawie niewątpliwie kosztem nabycia jest w całości kwota 200.000 zł, którą - w związku z podziałem majątku i przejęciem w całości praw do przedmiotowej nieruchomości - Wnioskodawca zobowiązał się zapłacić żonie tytułem spłaty.

Również odnośnie do udziału nabytego w 2014 r. (50%), który został nabyty przez Wnioskodawcę w wyniku podziału majątku dorobkowego, zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6c, gdyż zbywana nieruchomość została nabyta przez Wnioskodawcę odpłatnie - kosztem nabycia jest przejęcie zobowiązania kredytowego współmałżonki. Co do zasady kosztem uzyskania przychodu nie są kwoty wydatkowane na spłatę kredytów zaciągniętych na nabycie nieruchomości. W niniejszej sprawie mamy jednak do czynienia z nabyciem udziału przysługującego małżonkowi w nieruchomości po ustaniu wspólności majątkowej w zamian za zwolnienie go z obowiązku świadczenia na rzecz kredytodawcy. Nieruchomość "X" obciążona była kredytem hipotecznym na dzień podziału majątku wspólnego, do spłaty którego Wnioskodawca został zobowiązany. Kredyt został udzielony zarówno Wnioskodawcy jak i jego małżonce. Jeżeli zatem współkredytobiorcą była żona Wnioskodawcy, to koszty uzyskania przychodu Wnioskodawca winien ustalić uwzględniając fakt, że w zamian za udział w majątku wspólnym Wnioskodawca przejął do wyłącznej spłaty dług obciążający nieruchomość, a więc dług, który przed podziałem majątku w równym stopniu obciążał zarówno jego jak i małżonkę. Z tego powodu za koszt nabycia w 2014 r. udziału przekraczającego udział w majątku wspólnym (50%) Wnioskodawca może uznać 1/2 obciążenia kredytowego na nieruchomości, które przejął do wyłącznej spłaty (przejęcie nastąpiło do kwoty 600.000 zł), obliczonego według stanu na dzień podziału majątku, tj. na 5 listopada 2014 r. (a więc na dzień nabycia udziału w nieruchomości).

Podsumowując, w związku ze sprzedażą przedmiotowej nieruchomości "X", uwzględniając omówione wyżej okoliczności sprzedaży, po stronie Wnioskodawcy powstała strata według wyliczenia:

Przychód: 425.000 zł

Koszt uzyskania przychodu - spłata 200.000 zł

Koszt uzyskania przychodu - przejęcie zobowiązania kredytowego (1/2 z 600.000 zł- 300.000 zł) Strata podatkowa - 75.000 zł.

Zatem, wobec poniesienia straty, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów jest określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powołany przepis formułuje generalną zasadę stanowiącą, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli wspomniane zbycie nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie bądź wybudowanie, nie generuje ono przychodu ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie – kwota uzyskana z takiego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw. Aby zatem ustalić czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż lokalu mieszkalnego podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych należy ustalić, od jakiego momentu liczy się bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sprzedaż nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym po upływie pięcioletniego okresu, o którym mowa w wyżej wskazanym przepisie, skutkuje brakiem obowiązku zapłaty podatku dochodowego, dlatego kluczową kwestią jest ustalenie daty nabycia. Pojęcie „nabycia” nie zostało zdefiniowane w ustawie podatkowej.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której wskazano, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez małżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Argumenty zawarte w ww. uchwale są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia udziału w nieruchomości dojdzie np. po ustanowieniu rozdzielności i podziale majątku wspólnego. Zarówno w wyniku podziału majątku dorobkowego, jak i w wyniku ustania wspólności ustawowej np. poprzez rozwód następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego wcześniej nabytego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia w świetle uchwały należy uznać tą datę. Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Zatem, w przedmiotowej sprawie za datę nabycia nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym sprzedanej we wrześniu 2017 r. należy uznać datę nabycia tych praw do ustawowej wspólności majątkowej. W tej sprawie jest to rok 1999.

Z tego właśnie powodu, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć do całości nieruchomości od końca 1999 roku. Termin ten upłynął więc z dniem 31 grudnia 2004 r. W konsekwencji odpłatne zbycie nieruchomości w 2017 r. nastąpiło po upływie wskazanego wyżej terminu i nie stanowi źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie − nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego w związku z tą sprzedażą.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art.54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.