Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-1.4011.151.2018.2.MK
z 27 czerwca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 kwietnia 2018 r. (data wpływu: 19 kwietnia 2018 r.), uzupełnionym w dniu 28 maja 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego, uzupełniony w dniu 28 maja 2018 r.

We wniosku tym, po uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jako kawaler Wnioskodawca nabył 1-pokojowe mieszkanie (kawalerkę) w stanie deweloperskim za kwotę 135.585,48 zł (na podstawie umowy przedwstępnej z dnia 14 stycznia 2013 r. Rep. A oraz umowy końcowej z dnia 2 stycznia 2014 r. Rep. A). Zaciągnięto kredyt hipoteczny, który później całkowicie spłacono. W związku z koniecznością wykończenia mieszkania (kawalerki) Wnioskodawca uzyskał zgodę od dewelopera dnia 9 lipca 2013 r. na wykończenie kawalerki.

W maju 2014 r. Wnioskodawca poznał swoją żonę, z którą zawarł związek małżeński dnia 18 lipca 2014 r. Planując powiększenie rodziny, chcąc zapewnić stosowne warunki bytowe, wykończono kawalerkę oraz spłacono kredyt hipoteczny, aby móc rozpocząć poszukiwanie większego mieszkania.

W 2016 r. pojawiła się okazja nabycia nowego, większego mieszkania za cenę atrakcyjną (w stosunku do jakości i ówczesnego stanu rynku mieszkaniowego w mieście), położonego w bliskiej odległości od miejsca pracy.

Chcąc sfinalizować zakup większego mieszkania nie posiadając potrzebnych do tego własnych środków finansowych wystawiono kawalerkę na sprzedaż (cały czas w niej zamieszkując). Transakcja nie doszła do skutku do momentu podpisania umowy kupna nowego mieszkania. Umowę przedwstępną kupna nowego większego mieszkania Wnioskodawca z żoną podpisał dnia 28 października 2016 r. (Rep. A) wpłacając zadatek w kwocie 100.000 zł, który został pokryty z pożyczki od rodziców z dnia 26 października 2016 r. Umowę końcową nowego większego mieszkania podpisano dnia 28 listopada 2016 r. (Rep. A) na łączną kwotę 370.000 zł (sfinansowano zakup z pożyczki od mamy małżonki z dnia 22 listopada 2016 r. w kwocie 115.000 zł oraz kredytu hipotecznego z dnia 14 listopada 2016 r. w kwocie 165.000 zł). Pożyczki od rodziców znacząco wpłynęły na obniżenie koniecznego do zaciągnięcia kredytu oraz co za tym idzie kosztów z nim związanych, co ma niebagatelne znaczenie dla budżetu młodej rodziny o niskich dochodach.

Kawalerkę udało się sprzedać dopiero dnia 31 marca 2017 r. (Rep. A) za kwotę 180.000 zł, która w całości została przeznaczona na spłatę pożyczki od rodziców. W związku z tym cena części większego mieszkania została zapłacona z całości pieniędzy ze zbycia kawalerki. Tym samym pieniądze ze sprzedaży lokalu zostały wydane na nową nieruchomość (na własny cel mieszkaniowy) zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie można mówić tu o jakimkolwiek rzeczywistym dochodzie ze zbycia (por. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pomimo tego, zgodnie z przytoczonym art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zapłacono podatek od zbycia w wysokości 3.038 zł, zapłacona kwota znacząco przekracza miesięczne wynagrodzenie ze stosunku pracy małżonków.

Obecnie Wnioskodawca z żoną spłacają kredyt hipoteczny na większe mieszkanie oraz pozostałą część pożyczki od mamy zaciągniętej na ten cel.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w oparciu o wymienione akty prawne (art. 21 ust. 1 pkt 131 oraz art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) oraz wyroki NSA (wyrok z dnia 8 marca 2018 r., sygn. akt II FSK 589/16, wyrok z dnia 24 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 1153/16 oraz wyrok z dnia 12 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1079/15) zapłacenie ceny za nowe mieszkanie przez podatnika z pieniędzy ze zbycia kawalerki kwalifikuje podatnika do zwolnienia z konieczności zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży kawalerki (31 marca 2017 r.)?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wyrokami NSA z dnia 8 marca 2018 r., sygn. akt II FSK 589/16, wyrok z dnia 24 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 1153/16 oraz wyrok z dnia 12 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1079/15 zapłacenie ceny za nowe mieszkanie przez podatnika z pieniędzy ze zbycia kawalerki kwalifikuje podatnika do zwolnienia z konieczności zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży kawalerki (31 marca 2017 r.).

Kwota ze sprzedaży kawalerki została w całości przeznaczona na zakup większego mieszkania – cenę zapłacono z pieniędzy ze zbycia. W związku z czym nie uzyskano nadwyżki finansowej – dochodu, a jedynie częściowe pokrycie zakupu nowego mieszkania. Skoro więc pieniądze ze sprzedaży kawalerki zostały spożytkowane na zakup nowej nieruchomości – większego mieszkania to ulga, o której mowa jest uprawniona.

Według wyroku NSA z dnia 8 maja 2018 r., sygn. akt II FSK 589/16 istotna jest bowiem oprócz wykładni językowej także ta celowościowa ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 21 oraz 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), co zostało potwierdzone też w wyrokach NSA z dnia 24 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 1153/16 oraz wyrok z dnia 12 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1079/15.

Zbycie nie jest ponadto przedmiotem działalności zarobkowej dla podatnika. W analogicznych przypadkach istnieją korzystne wyroki NSA traktujące o zaniechaniu konieczności zapłaty przez osoby fizyczne podatku dochodowego od zbycia nieruchomości (przyznaniu tzw. ulgi mieszkaniowej), co jest zgodne z zasadą in dubio pro tributario, zasadą sprawiedliwości społecznej, polityką państwa w zakresie wspierania rodziny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmować będzie taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 i 2 ww. ustawy za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

1. wydatki poniesione na:
   
   
   
   
   
   1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
      
   2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
      
   3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
      
   4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
      
   5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego,
      
      - położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
      
      
      
   
   
2. wydatki poniesione na:
   
   
   
   
   
   1. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1,
      
   2. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a),
      
   3. spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)
   
   

• w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.

Zgodnie z art. 21 ust. 29 powyższej ustawy, w przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c), stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c) oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c).

Zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też, korzystanie z przedmiotowego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w ustawie jest wydatkowanie począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, uzyskanych środków wyłącznie na cele mieszkaniowe podatnika określone w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Katalog wydatków stanowiących własne cele mieszkaniowe podatnika wskazany w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe w sposób jednoznaczny i wyczerpujący wskazał cele mieszkaniowe, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży. Do celów tych zalicza się m.in. spłatę kredytu oraz odsetek od tego kredytu zaciągniętego w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Spłata pożyczki zaciągniętej u osoby fizycznej na podstawie umowy cywilno-prawnej nawet jeśli środki z tej pożyczki przeznaczone zostały na realizację własnego celu mieszkaniowego nie jest celem mieszkaniowym wskazanym w ww. przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że wolą ustawodawcy podmiotem udzielającym pożyczki (kredytu) ma być bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa.

Wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy środki nie były bezpośrednio wydane na zakup nieruchomości, tylko na spłatę pożyczek. W przedmiotowej sprawie niemożliwe było wydatkowanie przychodu ze sprzedaży kawalerki na zakup większego mieszkania, ponieważ zbycie nastąpiło już po zakupie.

Reasumując, dochód uzyskany przez Wnioskodawcę ze sprzedaży kawalerki nie korzysta ze zwolnienia na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ wydatkowanie przychodu z odpłatnego zbycia mieszkania na spłatę pożyczki zaciągniętej u osoby fizycznej nie uprawnia do zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc się do powołanych wyroków sądów administracyjnych wskazać należy, że wyroki dotyczą konkretnych, indywidualnych spraw podatników podjętych w określonych stanach faktycznych i są wiążące tylko w tych sprawach. Dlatego, stosownie do art. 87 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskie, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i tym samym nie mogą być wiążące dla Organu wydającego interpretację indywidualną. Dodać należy, że wyroki te nie dotyczą kwestii będącej przedmiotem niniejszej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10; 70-561 Szczecin w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.