Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-2.4012.334.2018.2.MR
z 27 lipca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2018 r. (data wpływu 23 maja 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 12 lipca 2018 r. (data wpływu 19 lipca 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania czynności ustanowienia służebności przesyłu gazociągu na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka, będącej częścią gospodarstwa rolnego prowadzonego przez obojga małżonków – jest prawidłowe;
• udokumentowania ww. czynności fakturą obejmującą całą kwotę wynagrodzenia należną małżonkom – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 23 maja 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w ww. zakresach. Wniosek uzupełniono w dniu 19 lipca 2018 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Trwa postępowanie sądowe z art. 305 k.c., mające na celu ustanowienie służebności przesyłu gazociągu na nieruchomości należącej do małżonków (…). Małżonkowie wspólnie prowadzą gospodarstwo rolne (szkółka drzew alejowych), przy czym zarejestrowanym płatnikiem VAT na zasadach ogólnych jest żona (dalej: Wnioskodawczyni). Na niewielkiej części nieruchomości, która zostanie obciążona służebnością przesyłu produkowane są drzewa, których sprzedaż jest objęta podatkiem VAT. Drzewa nie są produkowane na części nieruchomości objętej służebnością – pas służebności jest i pozostanie wolny od nasadzeń.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

1. Wnioskodawczyni jest rolnikiem, któremu przysługuje zwolnienie od obowiązku rozliczania podatku VAT. Jednakże jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem VAT, gdyż zrezygnowała z przysługującego jej zwolnienia. Małżonek Wnioskodawczyni, będący współwłaścicielem gruntów, na których zostaną ustanowione służebności nie jest podatnikiem podatku VAT.
   Dodatkowo Wnioskodawczyni podkreśla, że nieruchomość na której zostanie ustanowiona służebność przesyłu gazu jest częścią gospodarstwa prowadzonego przez oboje małżonków, choć część nieruchomości objęta służebnością nie jest użytkowana rolniczo.
2. Służebność przesyłu gazu, jaka zostanie ustanowiona będzie czynnością odpłatną (zostanie wypłacone wynagrodzenie).
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy służebność przesyłu jaka zostanie ustanowiona na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka stanowi dostawę towarów i usług w rozumieniu przepisów o podatku VAT i czy w związku z tym osoba będąca płatnikiem VAT (Wnioskodawczyni) jest zobowiązana do wystawienia faktury VAT i odprowadzenia podatku VAT?
2. Czy Wnioskodawczyni powinna wystawić fakturę VAT na całą kwotę stanowiącą wynagrodzenie za ustanowioną służebność, czy też jedynie na połowę tej kwoty, gdyż druga część wynagrodzenia przysługuje jej małżonkowi jako współwłaścicielowi gospodarstwa, który nie jest płatnikiem VAT?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, ustanowienie służebności stanowi dostawę towarów i usług w rozumieniu przepisów o podatku VAT i jest obciążone tym podatkiem, w związku z czym należy wystawić fakturę. Wnioskodawczyni uważa też, że faktura powinna być wystawiona na całą kwotę przyznanego wynagrodzenia mimo, że jej małżonek będący współwłaścicielem nieruchomości nie jest płatnikiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• opodatkowania czynności ustanowienia służebności przesyłu gazociągu na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka, będącej częścią gospodarstwa rolnego prowadzonego przez obojga małżonków – jest prawidłowe;
• udokumentowania ww. czynności fakturą obejmującą całą kwotę wynagrodzenia należną małżonkom – jest nieprawidłowe.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z cyt. wyżej art. 8 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu, przy czym należy zwrócić uwagę na ust. 1 pkt 2 tego artykułu, który przez świadczenie usług nakazuje rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z powyższym, przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Zaznaczenia wymaga fakt, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki, tj. w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, a świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1 (art. 15 ust. 4 ustawy).

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach (art. 15 ust. 5 ustawy).

W myśl art. 2 pkt 15 ustawy, przez działalność rolniczą – rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.20.13.0) oraz bambusa (PKWiU ex 01.29.30.0), a także świadczenie usług rolniczych.

Przez usługi rolnicze rozumie się usługi wymienione w załączniku nr 2 do ustawy (art. 2 pkt 21 ustawy).

Należy w tym miejscu przytoczyć przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.). W myśl art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa), obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W czasie trwania wspólności majątkowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, jak również nie może rozporządzać lub zobowiązywać się do rozporządzenia udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług małżonkowie nie są uznawani za jeden podmiot podatkowy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną, bowiem żaden z przepisów ustawy nie zabrania im prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

Jeżeli zatem przedmiotem czynności jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje jej we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej).

Instytucja służebności przesyłu uregulowana została w art. 3051-3054 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), zwanej dalej k.c.

W świetle art. 305¹ k.c., nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

W art. 49 § 1 k.c. wskazano, że urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 305² § 1 k.c., jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

W art. 305² § 2 k.c. postanowiono, że jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu.

Służebność przesyłu to rodzaj służebności gruntowej, o czym jednoznacznie przesądza art. 305⁴ k.c., zgodnie z którym do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

Pojęcie służebności gruntowej zdefiniowane zostało w art. 285 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem, nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem wspólnie prowadzą gospodarstwo rolne, przy czym czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT jest Wnioskodawczyni. Trwa postępowanie sądowe na podstawie art. 305 k.c., mające na celu ustanowienie służebności przesyłu gazociągu na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka. Nieruchomość, na której zostanie ustanowiona służebność przesyłu gazociągu jest częścią gospodarstwa prowadzonego przez oboje małżonków, część nieruchomości objęta służebnością nie jest użytkowana rolniczo. Służebność przesyłu gazociągu, jaka zostanie ustanowiona będzie czynnością odpłatną (zostanie wypłacone wynagrodzenie).

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą m.in. ustalenia czy służebność przesyłu gazociągu jaka zostanie ustanowiona na nieruchomości należącej do niej i jej małżonka, będącej częścią gospodarstwa rolnego prowadzonego przez obojga małżonków, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, i czy w związku z tym Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do wystawienia faktury VAT i odprowadzenia podatku VAT.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy wskazać, że ustanowienie służebności przesyłu (jako rodzaju służebności gruntowej) wiąże się ze zobowiązaniem właściciela gruntu do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z tym, będąc jednocześnie czynnością polegającą na wykorzystywaniu towaru (do towarów w świetle art. 2 pkt 6 ustawy zalicza się również grunty) w sposób ciągły dla celów zarobkowych (realizowaną za wynagrodzeniem), zyskuje charakter odpłatnej usługi, w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Potwierdzeniem tego jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 września 2011 r., sygn. akt I FSK 362/10, w którym NSA rozpatrując kwestię, czy ustanowienie w formie aktu notarialnego służebności przesyłu, obciążającej nieruchomość skarżącej, w postaci gruntu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego, za ustalonym w akcie notarialnym wynagrodzeniem, podlegać będzie u skarżącej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy, stwierdził, że: „Ustanowienie służebności przesyłu na gruncie skarżącej oznacza, że w ramach prowadzonego gospodarstwa rolnego, będzie ona wykorzystywała lub też powstrzymywała się od uprawy gruntu w sposób ciągły w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ustanowienie służebności nastąpiło za jednorazowym wynagrodzeniem, co spełnia warunek odpłatności świadczenia”.

Ponieważ ustanowienie służebności przesyłu nie jest usługą wymienioną w załączniku nr 2 do ustawy nie wchodzi w zakres działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że poprzez ustanowienie służebności przesyłu gazociągu jaka zostanie ustanowiona na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka, będącej częścią gospodarstwa rolnego prowadzonego przez obojga małżonków, Wnioskodawczyni będzie świadczyła w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Należy przy tym zauważyć, że Wnioskodawczyni jest już podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego.

Czynność ustanowienia służebności przesyłu ze względu na jej odpłatny charakter będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Otrzymane świadczenie pieniężne stanowić będzie w istocie wynagrodzenie za świadczoną usługę, dającą wypłacającemu je wyraźne i bezpośrednie korzyści w postaci możliwości korzystania w oznaczonym zakresie z nieruchomości.

Tym samym, opisana przez Wnioskodawczynię czynność ustanowienia służebności przesyłu gazociągu na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka, będącej częścią gospodarstwa rolnego prowadzonego przez obojga małżonków, wypełniać będzie definicję usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy i ze względu na jej odpłatny charakter podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą również kwestii prawidłowego udokumentowania czynności ustanowienia służebności przesyłu gazociągu jaka zostanie ustanowiona na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka, będącej częścią gospodarstwa rolnego prowadzonego przez obojga małżonków.

Wnioskodawczyni uważa, że faktura powinna być wystawiona na całą kwotę przyznanego wynagrodzenia mimo, że jej małżonek będący współwłaścicielem nieruchomości nie jest podatnikiem podatku VAT.

Jak wynika z cyt. powyżej przepisów, ustawa o podatku od towarów i usług w odniesieniu do osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne w sposób szczególny określa status podatnika. W przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne za podatnika, stosownie do treści art. 15 ust. 4 ustawy, uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1. Taka sama zasada ze względu na treść art. 15 ust. 5 ustawy, ma odpowiednie zastosowanie do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach. Regulacja ta jest wynikiem tego, że gospodarstwo rolne może być współwłasnością kilku osób w tym także może stanowić współwłasność małżeńską, tak jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie. Sytuacja tych osób zbliżona jest do sytuacji wspólników spółki osobowej. Z uwagi na specyfikę sytuacji tych podmiotów ustawodawca w sposób szczególny określił też status podatnika wskazując, że podatnikiem VAT czynnym może być w takim przypadku tylko jedna osoba, tj. ta, która złoży zgłoszenie rejestracyjne. Art. 96 ust. 2 ustawy jest więc jedynie dopełnieniem regulacji zawartej w art. 15 ust. 4 i 5 tej ustawy. Z przepisu tego wynika, że w przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług, i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych lub świadczeniu usług.

Mając na uwadze ww. przepisy ustawy o podatku od towarów i usług należy uznać, że małżonkowie prowadzący wspólnie gospodarstwo rolne prowadzą wspólnie działalność rolniczą. Oznacza to, że dokonując sprzedaży towarów i usług w ramach prowadzonej wspólnej działalności rolniczej zobowiązaną do wystawienia faktury jest osoba, która jako podatnik dokonała rejestracji dla celów podatku VAT, w myśl art. 15 ust. 4 i 5 ustawy. W analizowanej sprawie osobą, która dokonała rejestracji jest Wnioskodawczyni.

Należy jednak mieć na względzie, że powyższa zasada dotyczy wyłącznie czynności wykonywanych w ramach działalności rolniczej, tj. sprzedaży płodów rolnych oraz świadczenia usług rolniczych. Usługa będąca przedmiotem wniosku polegająca na ustanowieniu służebności przesyłu nie jest usługą o charakterze rolniczym, a zatem sposób rozliczenia i dokumentowania tej usługi powinien odbywać się na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
   
   

W świetle przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Faktura jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub też otrzymania zaliczki). Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Ponieważ, jak wskazano w opisie sprawy, ma zostać ustanowiona służebność przesyłu gazociągu na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka, a ponadto ustanowienie służebności przesyłu nastąpi za wynagrodzeniem należnym obu małżonkom – współwłaścicielom nieruchomości, to oboje – co do zasady – są zobowiązani do rozliczenia w zakresie podatku VAT otrzymanego wynagrodzenia z tytułu wspólnego ustanowienia służebności gruntowej posiadanego na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości, w części przypadającej na każdego z małżonków. Oznacza to, że w przypadku obowiązku udokumentowania ww. czynności Wnioskodawczyni winna wystawić fakturę w wysokości udziału przypadającego na jej rzecz.

Bez znaczenia w opisanych okolicznościach pozostaje okoliczność, że przedmiotowy grunt wchodzi w skład gospodarstwa rolnego i jest wykorzystywany do prowadzenia działalności rolniczej przez jednego z małżonków, tj. Wnioskodawczynię, będącą podatnikiem VAT czynnym.

Zatem w opisanych okolicznościach należy uznać, że nieprawidłowym byłoby wystawienie faktury przez Wnioskodawczynię na całą kwotę wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu gazociągu na nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, przysługującego zarówno Wnioskodawczyni, jak i jej małżonkowi. W opisanych okolicznościach wystawiona przez Wnioskodawczynię faktura winna zawierać wartość wynagrodzenia należnego Wnioskodawczyni, z pominięciem wynagrodzenia należnego jej małżonkowi. Wynika to z faktu, że usługa ustanowienia służebności przesyłu nie jest usługą rolniczą świadczoną w ramach działalności rolniczej prowadzonej wspólnie przez małżonków.

Podsumowując:

Ad 1

Czynność ustanowienia służebności przesyłu gazociągu jaka zostanie ustanowiona na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka, będącej częścią gospodarstwa rolnego prowadzonego przez obojga małżonków, wypełniać będzie definicję usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy i ze względu na jej odpłatny charakter podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zatem, Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do wystawienia faktury VAT i odprowadzenia podatku z tego tytułu.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni w powyższym zakresie jest prawidłowe.

Ad 2

Wnioskodawczyni będąca współwłaścicielem gospodarstwa rolnego, jako zarejestrowany podatnik podatku VAT powinna udokumentować świadczoną usługę ustanowienia służebności przesyłu gazociągu, zgodnie z cyt. powyżej art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, tylko w wysokości udziału przypadającego na jej rzecz.

Tym samym stanowisko, Wnioskodawczyni w powyższym zakresie jest nieprawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki podatkowoprawne tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię

i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, że w pozostałym zakresie wniosku, tj. opodatkowania czynności ustanowienia służebności przesyłu linii energetycznej na nieruchomości należącej do Wnioskodawczyni i jej małżonka, która nie jest częścią gospodarstwa rolnego prowadzonego przez obojga małżonków oraz udokumentowania ww. czynności fakturą obejmującą całą kwotę wynagrodzenia należną małżonkom, zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Jednocześnie tut. Organ wskazuje, że – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wobec powyższego należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna stanowi ochronę prawno-podatkową tylko dla Wnioskodawczyni, a nie dla jej małżonka.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.