Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB1-2.4010.297.2018.1.AK
z 7 września 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 18 lipca 2018 r. (data wpływu 20 lipca 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wynik na transakcjach zabezpieczających kurs walutowy, których bezpośrednie powiązanie z transakcjami zawieranymi w ramach działalności zwolnionej zostało odpowiednio udokumentowane, stanowi wynik podatkowy ujmowany w ciężar działalności zwolnionej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lipca 2018 r. wpłynął do organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wynik na transakcjach zabezpieczających kurs walutowy, których bezpośrednie powiązanie z transakcjami zawieranymi w ramach działalności zwolnionej zostało odpowiednio udokumentowane, stanowi wynik podatkowy ujmowany w ciężar działalności zwolnionej.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Działalność Wnioskodawcy

Wnioskodawca (dalej także: „Wnioskodawca”) jest spółką wchodzącą w skład międzynarodowej grupy kapitałowej (dalej: „Grupa”), która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji części i akcesoriów dla branży motoryzacyjnej. Grupa dostarcza komponenty i akcesoria samochodowe zróżnicowane pod względem zastosowań oraz wykorzystywanych technologii, stąd działające w niej podmioty zostały wewnętrznie pogrupowane w tzw. dywizje, które prowadzą działalność w jednym z segmentów rynku części samochodowych. Podstawowa działalność Spółki obejmuje produkcję systemów kierowniczych pojazdów w ramach Dywizji S.

W ramach podstawowej działalności w zakresie produkcji systemów kierowniczych pojazdów, Spółka prowadzi aktualnie działalność gospodarczą:

• w zakładzie w … (dalej: „ZBB”), na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (dalej: „SSE” lub „Strefa”), na podstawie zezwolenia z 15 czerwca 2011 r. oraz zezwolenia z 18 czerwca 2014 r (dalej: „Zezwolenia”) oraz
• w zakładzie w … (dalej: „ZCD”) - poza terenem Strefy.

Ponadto, do kwietnia 2018 r. w ramach Spółki funkcjonował również inny zakład produkcyjny, pozostający poza terenem SSE.

Zgodnie z treścią Zezwoleń udzielonych Spółce, obejmują one prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Strefy rozumianej jako działalność produkcyjna, handlowa i usługowa w zakresie wyrobów i usług wytworzonych na terenie Strefy, określonej w następujących pozycjach Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług Głównego Urzędu Statystycznego:

• 25.6 - usługi obróbki metali i nakładania powłok na metale; usługi z zakresu obróbki mechanicznej elementów metalowych,
• 29.32 - pozostałe części i akcesoria do pojazdów silnikowych z wyłączeniem motocykli,
• 52.10 - usługi przeładunku towarów,
• 62.02 - usługi związane z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki,
• 71.20 - usługi w zakresie badań i analiz technicznych,
• 72.19 - usługi w zakresie badań naukowych i praw rozwojowych w dziedzinie pozostałych nauk przyrodniczych i technicznych,
• oraz w zakresie sprzedaży odpadów powstałych w związku z prowadzeniem wyżej wymienionej działalności sklasyfikowanych w pozycjach 38.11.5 - odpady inne niż niebezpieczne nadające się do recyklingu według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług Głównego Urzędu Statystycznego.
  
  

Dochody uzyskiwane przez Wnioskodawcę na terenie Strefy w ramach Zezwoleń mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2018 r., nr 1036 ze zm.; dalej: „Ustawa CIT”).

W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej zarówno na terenie Strefy, jak i poza nią, Spółka wypełniła wymóg wyodrębnienia organizacyjnego jednostki prowadzącej działalność na terenie Strefy - zgodnie z § 5 ust. 5 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2008 r. w sprawie pomocy publicznej udzielanej przedsiębiorcom działającym na podstawie zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej na terenach specjalnych stref ekonomicznych (Dz.U. Nr 232, poz. 1548 ze zm., dalej „Rozporządzenie SSE”) - gdyż zwolnienie z CIT przysługuje jej wyłącznie z tytułu działalności prowadzonej na terenie Strefy.

Ostatecznie, Spółka identyfikuje zasadniczo dwa źródła dochodów:

• dochody z działalności gospodarczej prowadzonej w ZBB na terenie SSE oraz objętej Zezwoleniami - podlegające zwolnieniu z opodatkowania CIT (dalej: „Działalność zwolniona”),
• dochody z działalności gospodarczej prowadzonej poza terenem SSE (do kwietnia 2018 r.) oraz pozostałe dochody z działalności gospodarczej prowadzonej w SSE, ale nieobjętej Zezwoleniem - podlegające opodatkowaniu CIT (dalej: „Działalność opodatkowana”).
  
  

Spółka prowadzi księgi rachunkowe w sposób umożliwiający wyodrębnienie dochodów dla obu tych działalności. Przychody objęte zwolnieniem z CIT kalkulowane są głównie w oparciu o przychody osiągane przez Wnioskodawcę ze sprzedaży do nabywcy produktów wytworzonych na terenie SSE, tj. przychody z faktur wystawionych przez Spółkę i dotyczących sprzedaży produktów/świadczonych usług, wytworzonych w SSE na podstawie Zezwoleń. W dalszej kolejności, Spółka przyporządkowuje koszty bezpośrednie do przychodów, z których dochód jest zwolniony z CIT. W następnym kroku Spółka analizuje zasadność alokowania do poszczególnych Działalności ponoszonych przez nią kosztów ogólnych.

Wnioskodawca identyfikuje zasadniczo następujące rodzaje kosztów ogólnych:

• koszty związane jedynie z Działalnością opodatkowaną,
• koszty związane jedynie z Działalnością zwolnioną,
• koszty związane zarówno z Działalnością opodatkowaną, jak i Działalnością zwolnioną.
  
  

Koszty ogólne, dla których możliwe jest jednoznaczne powiązanie wyłącznie z Działalnością opodatkowaną lub wyłącznie z Działalnością zwolnioną, wpływają bezpośrednio na wynik jednej z tych działalności. W przypadku natomiast pozostałych kosztów ogólnych, dla których przyporządkowanie wyłącznie do Działalności zwolnionej lub wyłącznie Działalności opodatkowanej w wartościach rzeczywistych nie jest możliwe, Spółka stosuje odpowiednie klucze alokacji.

Transakcje zabezpieczające wahania kursu walutowego

Spółka, w ramach prowadzonej przez siebie podstawowej działalności operacyjnej na terenie Strefy i poza nią, posiada znaczące przepływy pieniężne wynikające ze sprzedaży towarów do odbiorców czy zakupu materiałów od dostawców, które denominowane i ustalone są w walutach obcych (najczęściej EUR lub USD). Z tego też powodu, jakiekolwiek wahania kursów wymiany powyższych walut obcych na PLN mają znaczący wpływ odpowiednio na jej przychody i koszty z podstawowej działalności operacyjnej, a tym samym na dochodowość osiąganą przez Spółkę odpowiednio w ramach Działalności zwolnionej oraz Działalności opodatkowanej.

W celu zabezpieczenia się przed negatywnym wpływem ryzyka kursowego na dochodowość podstawowej działalności operacyjnej Spółki oraz wykonania w tym zakresie zaleceń polityki ustalonej przez Grupę, za pośrednictwem dedykowanego do tego podmiotu w Grupie Wnioskodawca zawiera na rynkach finansowych dwa rodzaje transakcji zabezpieczających (hedgingowych):

• kontrakty terminowe typu forward na sprzedaż lub zakup określonej ilości waluty obcej,
• kontrakty na opcje walutowe w przedmiocie zakupu lub sprzedaży określonej ilości waluty obcej, (dalej razem: „transakcje hedgingowe”, „transakcje zabezpieczające”, „instrumenty finansowe”).
  
  

Zawierając kontrakt terminowy typu forward, strony umowy zobowiązują się bezwarunkowo do zawarcia w przyszłości transakcji walutowej po z góry określonym kursie, niezależnie od poziomu kursów na rynkach walutowych obowiązujących w dniu realizacji (wykonania) kontraktu. Z kolei zawierając kontrakty na opcje walutowe Wnioskodawca nabywa prawo, bez obowiązku, do zawarcia w przyszłości transakcji kupna-sprzedaży walut, gdy będzie ona dla niego korzystna.

Wnioskodawca pragnie w tym miejscu podkreślić, że celem zawieranych przez niego transakcji hedgingowych jest wyłącznie zabezpieczenie się przed potencjalnymi stratami wynikającymi ze zmiany cen instrumentów bazowych jakimi są waluty obce. Celem kupowanych instrumentów finansowych nie jest osiągnięcie zysku na zmianie cen kontraktów terminowych czy opcji poprzez spekulację cenową instrumentem bazowym. W takim bowiem przypadku transakcje miałyby charakter spekulacyjny (inwestycyjny) który sprzeczny jest z politykami i regułami zawierania transakcji zabezpieczających narzuconymi odgórnie przez Grupę, tj. w szczególności polityką zabezpieczania wyłącznie części ekspozycji walutowej na danej działalności. Tym samym, Wnioskodawca nie prowadzi w zakresie handlu instrumentami finansowymi dodatkowej działalności finansowej polegającej na spekulacyjnym obrocie kontraktami terminowymi czy opcjami w celu osiągnięcia z tego tytułu zysku.

Wynik finansowy osiągnięty przez Spółkę na danym instrumencie finansowym może mieć dwojaki charakter - dodatni lub ujemny. W zależności od relacji pomiędzy kursem walutowym przewidzianym przez treść instrumentu finansowego a rzeczywistym kursem walutowym w dniu wykonania transakcji, Spółka może rozpoznać z tytułu zawartych transakcji hedgingowych koszt podatkowy (ujemny wynik finansowy) lub przychód podatkowy (dodatni wynik finansowy).

Jednocześnie, Wnioskodawca stosuje metodę rachunkową ustalania różnic kursowych dla celów przewidzianych przez ustawę o CIT. Powyższa metodyka rozliczania transakcji hedgingowych dla celów rachunkowych była przedmiotem badania przez uprawnionego do kontroli sprawozdań finansowych Spółki biegłego rewidenta, który co roku zatwierdza sprawozdania finansowe Spółki.

W przypadku zatem, gdy wynik z realizacji transakcji zabezpieczającej jest dodatni, Spółka traktuje go jako dodatnią różnicę kursową, a w przypadku, gdy wynik z realizacji transakcji zabezpieczającej jest ujemny, Spółka traktuje go jako ujemną różnicę kursową. Ponadto, na ostatni dzień roku podatkowego, Spółka ujmuje w księgach wycenę niezrealizowanych pozycji.

Wskazać tym samym należy, że ilekroć Wnioskodawca odnotowuje dodatni wynik finansowy na transakcjach zabezpieczających oznacza to, że spełniły one swój cel, tzn. uzupełniły (powiększyły) wynik z podstawowej działalności operacyjnej (odpowiednio zwolnionej lub opodatkowanej) o stratę wynikającą z negatywnej dla Spółki zmiany kursów walut.

Ilekroć natomiast Spółka ponosi stratę na transakcjach hedgingowych, oznacza to, że kursy na rynkach walutowych zmieniały się w kierunku korzystnym dla Wnioskodawcy, a Spółka i tak musiała decydowała się ponieść albo koszt prowizji za zawarte i niezrealizowane transakcje zabezpieczające (w przypadku kontraktów opcyjnych) lub też dostarczyć walutę po kursie niższym niż aktualny kurs waluty (w przypadku kontraktów forward). Powyższa sytuacja w pełni ujawnia realną ekonomiczną intencję Spółki stojącą za zawieraniem transakcji hedgingowych, tj. zabezpieczenie pewnego, bezpiecznego poziomu przychodów, wolnego od strat (a nawet części zysków) wynikających ze zmienności rynków walutowych. Można zatem stwierdzić, że wynik transakcji zabezpieczających ekonomicznie zrównać należy z efektem rozliczania różnic kursowych.

Z uwagi na fakt, że transakcje hedgingowe mogą dotyczyć zarówno działalności operacyjnej strefowej, jak i pozastrefowej, zgodnie z polityką rachunkowości obowiązującej w Spółce oraz polityką zabezpieczania części ekspozycji walutowej, Wnioskodawca prowadzi odrębną rachunkowość w tym zakresie, tj. Wnioskodawca dokonuje odrębnego, bezpośredniego podziału zarówno przychodów, jak i kosztów ponoszonych w związku dokonywanymi transakcjami zabezpieczającymi odpowiednio do Działalności zwolnionej oraz do Działalności opodatkowanej. Realizacja zawieranych transakcji zabezpieczających oraz wycena miesięczna i roczna niezrealizowanych instrumentów finansowych ma więc wpływ na wynik finansowy zwolniony z opodatkowania oraz opodatkowany podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych.

Zgodnie z utrwaloną linią interpretacyjną organów podatkowych oraz sądów administracyjnych, wydatki związane z transakcjami zabezpieczającymi alokowane są jako koszt uzyskania przychodu przez Spółkę odpowiednio:

• do działalności strefowej - jeżeli Spółka jest w stanie bezpośrednio powiązać poniesienie danego wydatku związanego z transakcją hedgingową z konkretną działalnością operacyjną przewidzianą w zezwoleniu i prowadzoną na terenie Strefy,
• do działalności pozastrefowej - jeżeli Spółka nie jest w stanie powiązać poniesienia danego wydatku związanego z transakcją hedgingową z działalnością operacyjna prowadzoną na terenie Strefy.
  
  

Analogicznie, bezpośrednie przyporządkowanie dokonywane jest w związku z osiąganym przez Spółkę przychodem na transakcjach zabezpieczających. Jeżeli Spółka jest w stanie powiązać daną transakcję hedgingową z działalnością operacyjną prowadzoną na terenie Stefy na podstawie Zezwoleń, wynik z takiej transakcji alokowany jest odpowiednio do działalności strefowej i podlega tym samym zwolnieniu. Z kolei jeżeli Spółka nie może powiązać takiej transakcji hedgingowej z działalnością prowadzoną na terenie Strefy na podstawie Zezwoleń - podlega on alokacji do Działalności opodatkowanej.

Zasadniczo, powiązanie danej transakcji zabezpieczającej z Działalnością opodatkowaną lub zwolnioną odbywa się już na etapie zawierania odpowiedniej transakcji zabezpieczającej. Spółka w oparciu o prognozy sprzedaży i kosztów dokonuje oceny swojej ekspozycji walutowej (różnica pomiędzy przychodami a kosztami walutowymi) w przyszłości. Następnie Spółka (za pośrednictwem wewnętrznej aplikacji) informuje korporacyjny dział koordynujący transakcje zabezpieczające o ekspozycji walutowej odrębnie dla zakładu strefowego i pozastrefowego. W oparciu o takie informacje transakcje zabezpieczające są dokonywane przez korporacyjny dział hedgingowy. Spółka jest końcowo także w posiadaniu zestawienia w formie arkusza kalkulacyjnego obrazującego poziom zabezpieczenia walutowego danego zakładu - strefowego i niestrefowego. Tym samym, Spółka posiada techniczną możliwość identyfikacji, czy transakcje zabezpieczające dotyczą rozliczeń strefowych czy niestrefowych.

Na podstawie powyższego, Wnioskodawca powziął wątpliwość czy metodyka ustalenia wyniku Spółki osiąganego w związku z zawieranymi transakcjami zabezpieczającymi dotyczącymi wyłącznie działalności prowadzonej na terenie Strefy na podstawie Zezwoleń jest prawidłowa.

Spółka pragnie podkreślić, że przedmiotem jej wniosku jest wyłącznie ta część rozliczeń, która jest bezpośrednio powiązana z prowadzoną Działalnością zwolnioną Spółki. Pozostała część wyniku jest bowiem konsekwentnie alokowana przez Spółkę do Działalności opodatkowanej, tzn. podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Spółki, zgodnie z którym wynik na transakcjach zabezpieczających kurs walutowy, których bezpośrednie powiązanie z transakcjami zawieranymi w ramach Działalności zwolnionej zostało odpowiednio udokumentowane, stanowi wynik podatkowy ujmowany w ciężar Działalności zwolnionej?

Zdaniem Wnioskodawcy, wynik osiągnięty na transakcjach zabezpieczających kurs walutowy, których bezpośrednie powiązanie z transakcjami zawieranymi w ramach Działalności zwolnionej zostało odpowiednio udokumentowane, stanowi wynik podatkowy ujmowany w ciężar Działalności zwolnionej.

Powiązanie zawieranych transakcji zabezpieczających kurs walutowy z transakcjami prowadzonymi w ramach działalności strefowej

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy CIT, z zastrzeżeniem ust. 4-6, wolne od podatku są dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie stosownego zezwolenia, przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Z kolei w art. 17 ust. 4 ustawy CIT, ustawodawca wskazał, że zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 34, przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy.

W konsekwencji, przedsiębiorca prowadzący na podstawie zezwolenia działalność gospodarczą na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, uzyskujący również dochody ze źródeł nie objętych zezwoleniem, ustalając podstawę opodatkowania jest obowiązany do wyodrębnienia przychodów i kosztów uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu oraz przychodów i kosztów uzyskania przychodów, z których dochód jest z opodatkowania zwolniony na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy CIT.

Przedmiotem zwolnienia podatkowego w Strefie jest wyłącznie dochód z działalności gospodarczej w specjalnej strefie ekonomicznej, prowadzonej na podstawie zezwolenia, przy czym zezwolenie określa szczegółowo przedmiot tej działalności - na podstawie klasyfikacji PKWiU/PKD. Oznacza to więc, że wyłącznie dochód z działalności gospodarczej wskazanej w zezwoleniu jest podstawą do korzystania z ulgi podatkowej w strefie. Jednakże działalność podstawowa ujęta w treści zezwolenia strefowego nie może istnieć bez szeregu procesów mających charakter pomocniczy względem działalności podstawowej, np. księgowych czy właśnie finansowych. W ramach kategorii tzw. działalności pomocniczej klasyfikowana jest zatem działalność stanowiąca, ze względu na skalę i charakter, działalność dodatkową w stosunku do działalności prowadzonej na terenie SSE i bezpośrednio z nią powiązana.

Zgodnie z dominującą linią orzeczniczą i interpretacjami organów podatkowych, brzmienie przepisów ustawy CIT pozwala objąć zwolnieniem strefowym pewne rodzaje działalności pomocniczej. W rezultacie, pomimo że dany rodzaj działalności nie został wprost literalnie wymieniony w zezwoleniu, przychody i koszty z tej działalności mogą wpłynąć na wynik podatkowy z działalności strefowej. Jak wyraził to:

• Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 15 grudnia 2011 r. (sygn. II FSK 1139/10): „Zwolnieniu podatkowemu na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p. podlegać będą nie tylko przychody i związane z nim koszty uzyskania przychodów będące bezpośrednio wynikiem działalności na terenie strefy ekonomicznej, ale także przychody i koszty ich uzyskania z każdej inne działalności pomocniczej niezbędnej do jej prowadzenia”., czy
• Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 8 grudnia 2016 r. (sygn. I SA/Wr 963/16): „Zwolnieniem na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.o.p. objęte są dochody z działalności gospodarczej wykonywanej na terenie SSE, co mieści w sobie także usługi/działalność pomocniczą niezbędną do realizacji konkretnego zadania gospodarczego objętego zezwoleniem”.
  
  

Przykładowo, organy podatkowe spośród rodzajów działalności pomocniczej, które mogą zostać ujęte w kalkulacji dochodu zwolnionego z opodatkowania, wskazywały chociażby na rozliczenia związane z funkcjonowaniem działu administracyjnego (interpretacja Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 3 września 2009 r., sygn. ITPB3/423-318a/09/DK), działalność marketingową (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 stycznia 2009 r., sygn. ILPB3/423-656/08-2/ŁM) czy usługi serwisowe (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 28 grudnia 2011 r., sygn. IBPBI/2/423-1208/11/AP). Ponadto, w jednym z ostatnich wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 czerwca 2017 r. (sygn. II FSK 1438/15), sąd zwrócił uwagę, że za działalność pomocniczą względem działalności podstawowej, którą tym samym może korzystać z zezwolenia strefowe, może zostać uznana także działalność z zakresu transportu i montażu.

Ponadto, możliwość klasyfikacji działalności hedgingowej jako działalności pomocniczej względem działalności podstawowej jest także podkreślana w najnowszych interpretacjach. W interpretacji podatkowej z 15 lutego 2018 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że: „[...] Biorąc pod uwagę przedmiot głównej działalności Spółki [handel i dystrybucja części zamiennych do samochodów osobowych, dostawczych oraz motocykli], działania mające za cel zabezpieczenie źródła przychodów - uznać należy działalność polegającą na obrocie pochodnymi instrumentami finansowymi - opcjami walutowymi za działalność pomocniczą wobec działalności głównej”.

Zdaniem organów podatkowych, z zezwolenia strefowego mogą korzystać także niektóre z przychodów finansowych, ale tylko takie, które związane są bezpośrednio z działalnością objętą zezwoleniem, np. odsetki z rachunku bankowego obsługującego wyłącznie transakcje w obrębie działalności strefowej (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 1 lipca 2011 r., nr ILPB3/423-296/10/11-S-2/JG). Końcowo zatem, dla określenia, czy wynik finansowy osiągnięty na transakcjach zabezpieczających kurs walutowy może zostać alokowany do działalności objętej Zezwoleniami, konieczne jest zdaniem Wnioskodawcy ustalenie bezpośredniego powiązania prowadzonej Działalności zwolnionej objętej Zezwoleniami z zawieranymi transakcjami hedgingowymi.

W ocenie Spółki, rozstrzygnięcie czy dane transakcje hedgingowe są ściśle związane z działalnością gospodarczą prowadzoną na terenie Strefy w oparciu o Zezwolenia, czy też stanowią odrębną działalność finansową opodatkowaną na zasadach ogólnych, powinno zostać dokonane w pierwszej kolejności w oparciu o cel jakiemu służą zawierane transakcje. Nie powinno się bowiem stawiać znaku równości pomiędzy transakcjami na instrumentach pochodnych o charakterze zabezpieczającym, dokonywanych w wykonaniu grupowej polityki zabezpieczenia transakcji związanych z działalnością prowadzoną na terenie Strefy oraz transakcjami o charakterze czysto spekulacyjnym, które ukierunkowane są wyłącznie na osiągnięcie dodatkowego zysku.

Jak wskazywano wyżej, zawierane transakcje zabezpieczające przez Spółkę mają w istocie jedynie na celu zapewnienie określonego poziomu rentowności prowadzonej przez Spółkę podstawowej działalności operacyjnej wskazanej w treści Zezwoleń, wspierając tym samym niezakłóconą kontynuację i rozwój tej działalności. Zabezpieczający charakter instrumentów finansowych służy przede wszystkim gwarancji osiągnięcia przez Spółkę określonego dochodu ze sprzedaży wyrobów strefowych, co stanowi ustawowy wymóg stosowania zwolnienia z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy CIT. Zastosowanie zwolnienia podatkowego do tak osiągniętego wyniku finansowego obejmuje zatem wynik transakcji zawieranej wyłącznie w celu wsparcia działalności głównej, jaką jest działalność strefowa, a nie odrębnego, ukierunkowanego na osiągnięcie zysku rodzaju działalności finansowej. W przedstawionym stanie faktycznym, podstawowym źródłem przychodów dla Wnioskodawcy wciąż pozostaje przychód ze sprzedaży wyrobów strefowych, który dzięki zawieranym transakcjom zabezpieczających pozostaje nieuszczuplony.

Jak wskazano wcześniej, ekonomiczny efekt transakcji zabezpieczających zrównać należy z efektem rozliczania różnic kursowych, które to nie stanowią odrębnego źródła dochodu, ale są nierozerwalnie związane ze źródłem podstawowym (przychód ze sprzedaży wyrobów strefowych).

Ponadto, w ocenie Spółki kluczowym aspektem uzasadniającym zasadność powiązania transakcji zabezpieczających z Działalnością zwolnioną jest przyjęty model rozliczeń przychodu powstałego w Spółce w związku z transakcjami zabezpieczającymi. Polega on na możliwości bezpośredniej alokacji odpowiednio do działalności strefowej lub do działalności pozastrefowej powstałego przychodu na transakcjach hedgingowych, w zależności od tego, czy dana transakcja zabezpieczająca powiązana jest z transakcją strefową czy niestrefową. Jak zostało to bowiem wskazane powyżej, na podstawie przyjętej polityki rachunkowości, Spółka jest zobowiązania do dokonania podziału osiąganego przychodu w związku z zawieranymi transakcjami zabezpieczającymi odpowiednio do zakładu w Stefie oraz do zakładu poza Strefą, zarówno w zakresie transakcji zabezpieczających należności, jak i zobowiązania. Powyższe odbywa się poprzez wewnętrzny system finansowy Spółki, wymagający od pracowników Spółki składających żądanie w przedmiocie zawarcia transakcji zabezpieczającej, identyfikacji transakcji będącej przedmiotem zabezpieczenia. W konsekwencji, Spółka posiada techniczną możliwość powiązania zarówno transakcji będącej przedmiotem zabezpieczenia (a tym samym faktu, czy dotyczy ona rozliczeń strefowych czy niestrefowych), oraz odpowiedniej transakcji hedgingowej dla zabezpieczanej transakcji strefowej lub niestrefowej. Istnieje zatem bezpośrednie powiązanie pomiędzy zawieranymi transakcjami zabezpieczającymi oraz odpowiednio transakcjami strefowymi i niestrefowymi, które Spółka jest w stanie udowodnić i należycie udokumentować.

Co więcej, zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji kiedy Spółka ma możliwość dokonania bezpośredniej alokacji osiąganych przychodów i kosztów z transakcji hedgingowych odpowiednio do Działalności zwolnionej i opodatkowanej nieracjonalne byłoby dokonywanie całkowitego przyporządkowania przychodów i kosztów z transakcji zabezpieczających do jednej z tych Działalności. Należy ponadto wskazać, że takie podejście Spółki jest niezależne od tego czy bieżący wynik na transakcjach hedgingowych jest dodatni czy też ujemny. Dlatego też, jeżeli wynik z transakcji hedgingowych bezpośrednio związanych z Działalnością zwolnioną jest dodatni - stanowi on przychód zwolniony z opodatkowania, jeżeli natomiast wynik transakcji zabezpieczających jest ujemny, również stanowi on koszt działalności zwolnionej z opodatkowania - pozostając w tym zakresie bez wpływu na wartość zobowiązania podatkowego Wnioskodawcy wynikającego z prowadzonej Działalności opodatkowanej.

Takie działanie umożliwia zachowanie tzw. zasady „wiernego obrazu” w rachunkowości, która wymaga od podatników wykazywania w księgach rachunkowych operacji gospodarczych zgodnie z ich treścią i rzeczywistością ekonomiczną, tak, aby sprawozdanie finansowe zapewniało rzetelne i realistyczne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej, wyniku finansowego oraz rentowności jednostki.

Szanując autonomię prawa podatkowego względem regulacji prawa bilansowego, zdaniem Wnioskodawcy, odmienne podejście prowadziłoby do nieracjonalnego i oderwanego od rzeczywistości ekonomicznej pokrzywdzenia (tj. zwiększenia obciążeń) podatnika, któremu za pomocą transakcji zabezpieczających udaje się „odzyskać” całość lub część przychodów z podstawowej działalności operacyjnej prowadzonej na terenie Strefy. Jednocześnie, jeżeli wynik transakcji zabezpieczających jest ujemny, zrealizowany koszt obciąża wyłącznie wynik strefowy, urealniając wynik z tej działalności, co pozostaje jednak bez wpływu na zmniejszenie zobowiązania podatkowego wynikającego z Działalności opodatkowanej.

Podsumowując zatem, zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym staniem faktycznym/zdarzeniu przyszłym istnieje bezpośredni związek pomiędzy prowadzoną na podstawie Zezwoleń działalnością operacyjną na terenie Strefy oraz z osiąganymi przychodami/kosztami z tytułu transakcji zabezpieczających wahania kursów na tej działalności, co uzasadnia możliwość alokacji przychodów z transakcji zabezpieczających do wyniku Działalności zwolnionej, jako różnic kursowych rozliczanych w ciężar wyniku podatkowego, zgodnie z regulacjami bilansowymi. Na istnienie bezpośredniego powiązania wskazuje zarówno zabezpieczający cel zawieranych transakcji hedgingowych, możliwość udokumentowania powiązania pomiędzy transakcjami strefowymi oraz transakcji hedgingowymi, jak i uwzględniająca realia prowadzonej działalności gospodarczej wykładnia przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca pragnie także wskazać, że możliwość alokacji dodatniego wyniku finansowego osiągniętego na transakcjach zabezpieczających działalność strefową do wyniku Działalności zwolnionej, po jego właściwym udokumentowaniu oraz odpowiednim powiązaniu z transakcjami strefowymi znajduje także potwierdzenie w orzecznictwie sądowym:

• Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 7 czerwca 2011 r. (sygn. I SA/Wr 453/11): „Tymczasem wskazać należy, że to rolą podmiotu prowadzącego działalność w specjalnej strefie ekonomicznej jest wykazanie, że uzyskany przychód pochodzi z działalności prowadzonej na terenie strefy i został uzyskany z działalności wymienionej w zezwoleniu. Odnosi się to także do różnic kursowych oraz transakcji na pochodnych instrumentów finansowych realizowanych w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem kursowym, gdyż mogą one zostać objęte zwolnieniem podatkowym z art. 17 ust. 1 pkt 34 u.p.d.p. tylko w takim zakresie, w jakim odnoszą się do transakcji niezbędnych do wytworzenia wyrobów oraz sprzedaży wyrobów spełniających warunek wytworzenia w strefie i w zakresie objętym zezwoleniem.",
• Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 23 czerwca 2017 r. (sygn. I SA/Kr 358/17): „Działalność oparta o wykorzystywanie instrumentów finansowych może być w ogóle rozpatrywana jako taka, która ma związek z działalnością strefową, jednakże [...] podatnik musi dokładnie wskazać - a w postępowaniu podatkowym wskazać dowodowo w sposób dokładny precyzyjny i odniesiony do konkretnych transakcji, faktów czy pozycji rozliczenia, że celem zawieranych transakcji jest zabezpieczenie dochodów z działalności podstawowej, określonej w zezwoleniu na prowadzenie działalności w specjalnej strefie ekonomicznej”,
• Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 13 grudnia 2016 r.: „Biorąc pod uwagę fakt, że Spółka nie powiązała tych kontraktów z konkretnymi pozycjami (przepływami), które mogłyby być zabezpieczone, słuszne było stanowisko organów, że zawarte transakcje na pochodnych instrumentach finansowych stanowią dodatkową działalność finansową Skarżącej nieobjętą zwolnieniem podatkowym”,

oraz w stanowiskach organów podatkowych:

• Interpretacja podatkowa z 20 marca 2013 r. (sygn. IPPB3/423-555/11-6/S/13/MS), w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że: „Przychody lub koszty związane z realizacją kontraktów forward podlegają zwolnieniu z podatku dochodowego od osób prawnych ze względu na fakt, iż są one ściśle związane z działalnością strefową określoną w zwolnieniu”,
• Interpretacja podatkowa z 6 grudnia 2010 r. (sygn. IBPBI/2/423-1168/10/AK), w której Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, że: „Jeżeli zawarcie umów, których przedmiotem są instrumenty finansowe związane jest bezpośrednio z prowadzoną przez Spółkę działalnością w strefie, przychody i koszty z tym związane generują dochód z działalności prowadzonej przez podatnika w strefie. Tym samym dochód ten, w części, w jakiej związany jest z działalnością objętą zezwoleniem, może korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych”,
• Interpretacja z 15 października 2010 r. (sygn. ILPB3/423-616/10-2/MM), w której Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że: „Zawieranie transakcji na Instrumentach pochodnych należy ocenić w zależności od ich charakteru i celu transakcji. A zatem w sytuacji, gdy podatnik jest w stanie przyporządkować dany instrument pełniący rolę instrumentu zabezpieczającego do działalności strefowej, wówczas przychody i koszty w związku z nim wygenerowane stanowią element działalności strefowej. Tym samym, wynik na tego rodzaju transakcjach nie stanowi odrębnego źródła przychodów/kosztów, lecz w istocie wpływa na wynik realizowany na działalności strefowej”.
  
  

W przywołanych interpretacjach oraz wyrokach, sądy oraz organy podatkowe uznawały, że za działalność pomocniczą wobec działalności podstawowej zalicza się również różnice kursowe oraz rezultaty transakcji na pochodnych instrumentach finansowych (kontrakty terminowe, opcje), realizowanych w celu zabezpieczenia się przed ryzykiem kursowym, w takim zakresie, w jakim odnoszą się do transakcji zakupu lub sprzedaży materiałów i towarów niezbędnych do wytworzenia wyrobów oraz sprzedaży wyrobów spełniających warunek wytworzenia w strefie i w zakresie objętym zezwoleniem. Interpretacje zawierające stanowiska przeciwne były konsekwentnie uchylane przez sądy administracyjne, m.in. w postępowaniach o sygnaturach akt I SA/Wr 453/11 (wyrok z 7 czerwca 2011 r.) czy III SA/Wa 263/12 (wyrok z 16 października 2012 r.).

Stosowanie metody księgowej rozliczania różnic kursowych do transakcji zabezpieczających kurs walutowy

Niezależnie od powyższej argumentacji odnoszącej się do stopnia powiązania transakcji zabezpieczających odpowiednio z Działalnością opodatkowaną oraz Działalnością zwolnioną, jak zaznaczono na wstępie, Wnioskodawca stosuje metodę rachunkową ustalania różnic kursowych dla celów przewidzianych przez ustawę o CIT.

Zgodnie z art. 9b ust. 1 pkt 2 ustawy CIT, podatnicy dla celów podatkowych mogą ustalać różnice kursowe na podstawie przepisów o rachunkowości. Ustęp 2 przytoczonego powyżej przepisu stanowi, że podatnicy, którzy wybrali rachunkową metodę rozliczania różnic kursowych, zaliczają odpowiednio do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z tytułu transakcji walutowych i wynikające z dokonanej wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walucie obcej, a także wyceny pozabilansowych pozycji w walutach obcych. Wycena ta dla celów podatkowych powinna być dokonywana na ostatni dzień każdego miesiąca i na ostatni dzień roku podatkowego lub na ostatni dzień kwartału i ostatni dzień roku podatkowego, z tym, że wybrany termin wyceny musi być stosowany przez pełny rok podatkowy i nie może być zmieniany.

Zdaniem Wnioskodawcy, oznacza to, że podatnicy, którzy dokonali wyboru metody rachunkowej ustalania różnic kursowych, są zobowiązani do zaliczania odpowiednio do przychodów lub kosztów podatkowych ujęte w księgach rachunkowych różnice kursowe z transakcji walutowych. W takiej sytuacji, regulacje wynikające z przepisów o rachunkowości określają skutki na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych związane z różnicami kursowymi. Zasada ta nie została zmodfikowana innymi przepisami ustawy o CIT. W konsekwencji, jeżeli w związku z wyceną transakcji zabezpieczających powstają różnice kursowe na podstawie przepisów o rachunkowości, to stosownie do art. 9b ust. 2 ustawy CIT - stanowią one także różnice kursowe w ujęciu podatkowym i powinny zostać odpowiednio zaliczone do przychodów lub kosztów uzyskania przychodów.

Jak zostało wskazane, Spółka zawierane transakcje zabezpieczające (kontrakty forward oraz opcje) ujawnia w księgach podatkowych jako różnice kursowe. Z uwagi na fakt, że podstawą i głównym elementem wyceny transakcji hedgingowych są różnice wynikające z wahań kursów walut pomiędzy kursem terminowym z dnia zawarcia transakcji hedgingowej a kursem z dnia wyceny transakcji (oraz odpowiednio - kursem terminowym z dnia wykupu opcji a kursem z dniem wyceny opcji), wartości tych wycen Spółka prezentuje z perspektyw rachunkowej właśnie jako różnice kursowe. Wynik transakcji zabezpieczających ekonomicznie zrównać należy bowiem z efektem rozliczania różnic kursowych. Powyższa metodyka rozliczania transakcji zabezpieczających dla celów rachunkowych była przedmiotem badania przez uprawnionego do kontroli sprawozdań finansowych Spółki biegłego rewidenta, który nie zgłaszał w tym zakresie żadnych zastrzeżeń.

Ponadto, jej prawidłowość była także wielokrotnie potwierdzona w interpretacjach podatkowych wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo:

• w interpretacji podatkowej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 29 września 2015 r. (sygn. IBPB-1-3/4510-180/15/AW),
• w interpretacji podatkowej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 10 czerwca 2014 r. (sygn. IBPBI/2/423-301/14/AK),
• w interpretacji podatkowej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 29 czerwca 2010 r., (sygn. ITPB3/423-127b/10/DK).
  
  

W ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji gdy podatnik dokonał wyboru metody rachunkowej rozliczania różnic kursowych przewidzianej przez art. 9b ust. 1 pkt 2 ustawy CIT oraz prawidłowo wykazuje w związku z tym wynik na transakcjach zabezpieczających dla celów bilansowych jako różnice kursowe, z uwagi na zasadę określenia przez przepisy o rachunkowości konsekwencji podatkowych na gruncie ustawy CIT w zakresie różnic kursowych, dla określenia możliwości alokacji przychodu uzyskanego na transakcjach zabezpieczających do Działalności zwolnionej kluczowym jest określenie, czy przychód z różnic kursowych powstających na takich transakcjach może zostać tak alokowany.

Jak zostało to już wskazane wyżej, w orzecznictwie i interpretacjach podatkowych akcentuje się konieczność bezpośredniego powiązania osiąganego przychodu z tytułu powstających różnic kursowych z działalnością prowadzoną na terenie specjalnej strefy ekonomicznej w celu alokacji osiąganego z tego tytułu przychodu do działalności strefowej.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym dodatnie różnice kursowe powstające na transakcjach zabezpieczających znajdują bezpośredniego powiązanie z Działalnością zwolnioną, co wynika z tych samych, wskazanych wyżej powodów dotyczących transakcji zabezpieczających, tj.:

• celu zawieranych transakcji hedgingowych i tym samym przyczyny powstających różnic kursowych - ich zabezpieczającego względem działalności strefowej charakteru,
• braku prowadzenia działalności spekulacyjnej przez Wnioskodawcę na transakcjach hedgingowych, która mogłaby zostać uznana za dodatkową działalność gospodarczą,
• efektu ekonomicznego transakcji zabezpieczających, który zrównać należy z efektem rozliczania różnic kursowych, które to nie stanowią odrębnego źródła dochodu, ale są nierozerwalnie związane ze źródłem podstawowym (przychód ze sprzedaży wyrobów strefowych),
• możliwości bezpośredniego przypisania i tym samym powiązania przychodu z transakcji zabezpieczających i powstających różnic kursowych odpowiednio do działalności strefowej i niestrefowej.
  
  

Powyższy tok rozumowania znajduje uzasadnienie także w interpretacjach podatkowych wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo:

• w interpretacji podatkowej z 3 listopada 2017 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.252.2017.1.BG) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że: „Różnice kursowe wyliczane metodą bilansową dające się przypisać bezpośrednio do poszczególnych rodzajów działalności będą ujmowane odpowiednio jako przychody i koszty opodatkowane i zwolnione na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop”,
• w interpretacji podatkowej z 2 marca 2016 r. (sygn. IBPB-1-3/4510-167/16/MO) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że: „Jeżeli w danym okresie różnice kursowe (dodatnie i ujemne) wynikałyby wyłącznie z działalności zwolnionej z opodatkowania CIT albo z działalności podlegającej opodatkowaniu CIT, cała nadwyżka dodatnich różnic kursowych powinna być zdaniem Spółki kwalifikowana jako przychód odpowiednio zwolniony z opodatkowania CIT albo przychód podlegający opodatkowaniu CIT”,
• w interpretacji podatkowej z 6 marca 2012 r. (sygn. ITPB3/423-682a/11/AW) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że: „na ustalenie dochodu z tytułu działalności prowadzonej na podstawie zezwolenia i korzystającego ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych wpływają dodatnie oraz ujemne różnice kursowe z tytułu otrzymania należności i zapłaty zobowiązań wyrażonych w walucie obcej, które wiążą się bezpośrednio z działalnością objętą zezwoleniem” oraz że: „w świetle art. 17 ust. 1 pkt 34 oraz art. 17 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dodatnie oraz ujemne różnice kursowe z tytułu otrzymania należności i zapłaty zobowiązań związanych wyłącznie z działalnością objętą zezwoleniem podlegają w całości alokacji do dochodu zwolnionego z opodatkowania (strefowego)”.
  
  

Podsumowanie

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy przychód osiągnięty na transakcjach zabezpieczających kurs walutowy ujmowanych przez Spółkę dla celów sprawozdawczości bilansowej jako dodatnie różnice kursowe, których bezpośrednie powiązane z transakcjami zawieranymi w ramach działalności operacyjnej objętej Zezwoleniami na terenie Strefy zostało odpowiednio udokumentowane, podlega alokacji do dochodu strefowego z uwagi na:

• istnienie owego bezpośredniego powiązania pomiędzy zawieranymi transakcjami zabezpieczającymi i działalnością prowadzoną na terenie Strefy na podstawie udzielonych Zezwoleń - efekt ekonomiczny transakcji zabezpieczających zrównać należy z efektem rozliczania różnic kursowych, które to nie stanowią odrębnego źródła dochodu, ale są nierozerwalnie związane ze źródłem podstawowym (przychód ze sprzedaży wyrobów strefowych).
• ze względu na fakt, że Spółka dokonała wyboru metody bilansowej rozpoznawania różnic kursowych, których dodatni wynik, po należytym udokumentowaniu bezpośredniego powiązania różnic kursowych z działalnością strefową prowadzoną na podstawie Zezwoleń, także może podlegać alokacji do wyniku Działalności zwolnionej, a na gruncie ustawy o rachunkowości transakcje zabezpieczające ujawniane są przez Spółkę właśnie jako różnice kursowe.
  
  

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 34 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1036, dalej: „updop”), wolne od podatku są dochody, z zastrzeżeniem ust. 4-6d, uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1010 oraz z 2018 r. poz. 650), przy czym wielkość pomocy publicznej udzielanej w formie tego zwolnienia nie może przekroczyć wielkości pomocy publicznej dla przedsiębiorcy, dopuszczalnej dla obszarów kwalifikujących się do uzyskania pomocy w największej wysokości, zgodnie z odrębnymi przepisami.

Dokonując analizy przedmiotowego przepisu zauważyć należy, że w orzecznictwie zarówno Sądu Najwyższego, jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego, a także w piśmiennictwie ukształtowany jest pogląd, w myśl którego przepisy prawa podatkowego należy wykładać ściśle i zgodnie z ich literalnym brzmieniem, a jedynie w sytuacjach wątpliwych, gdy językowa wykładnia nie doprowadza do ustalenia jednoznacznej treści normy prawnej, należy skorzystać z innych metod wykładni w taki sposób, by wyinterpretowana norma spójna była z innymi normami skorelowanymi, jak również by jednocześnie w pełni odzwierciedlała intencje racjonalnego ustawodawcy i nie była sprzeczna z przepisami rangi konstytucyjnej.

Specjalne Strefy Ekonomiczne są częścią terytorium kraju wyodrębnioną administracyjnie, na których możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej na preferencyjnych warunkach, a w szczególności korzystanie ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych lub podatku dochodowego od osób fizycznych, o czym jednoznacznie stanowi art. 12 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1010, dalej: „ustawa o SSE”). Podstawą do korzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym jest zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej (art. 16 ustawy o SSE). Zgodnie z art. 12 tej ustawy, dochody uzyskane z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie strefy w ramach zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1, przez osoby prawne lub osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są zwolnione od podatku dochodowego, odpowiednio na zasadach określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób prawnych lub w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, o którym mowa w cytowanym powyżej przepisie uprawnia do prowadzenia działalności gospodarczej na terenie strefy i korzystania z pomocy publicznej. Określa ono przedmiot i warunki prowadzenia działalności (art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o SSE).

Powyższe regulacje prawne ustanawiają podstawowe warunki korzystania z ulgi podatkowej z tytułu prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej działalności gospodarczej, jaką jest niezapłacony przez przedsiębiorcę strefowego podatek dochodowy.

Zasadniczym elementem stosowania tej ulgi jest więc łączne wystąpienie dwóch warunków:

• prowadzenie działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej,
• uzyskiwanie dochodu z działalności gospodarczej określonej w zezwoleniu.
  
  

Powyższe warunki, jak każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania, należy interpretować ściśle. Przedmiotowe zwolnienie podatkowe przysługuje podatnikowi wyłącznie z tytułu dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej fizycznie na terenie strefy. Jeżeli cześć działalności podmiotu prowadzona jest poza strefą, dochód z tej części pochodzący nie podlega zwolnieniu. Dochód „uzyskany” z działalności to wyłącznie taki dochód, którego źródłem przychodów jest prowadzona działalność gospodarcza. Zwolnieniem podatkowym objęty jest zatem dochód wygenerowany bezpośrednio z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, wymienionej wprost w zezwoleniu.

Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 125/10, dochód „uzyskany” z działalności to wyłącznie taki dochód, którego źródłem przychodów jest działalność gospodarcza. Dochód czyniący zadość wymogom art. 17 ust. 1 pkt 34 o podatku dochodowym od osób prawnych to dochód, jaki jest bezpośrednio generowany przez aktywność przedsiębiorcy, którą można nazwać działalnością gospodarczą, albo też stanowi nieodłączne (nie dające się uniknąć ze względu na naturę stosunku prawnego) następstwo działalności gospodarczej. Dochodem uzyskiwanym bezpośrednio z działalności są dochody w postaci należności uzyskiwanych od kontrahentów, jeżeli zakres świadczonych w ramach umów czynności objęty jest zakresem zezwolenia.

Zwolnienie podatkowe uregulowane w art. 17 ust. 1 pkt 34 updop w związku z art. 12 ustawy o SSE nie jest zwolnieniem podmiotowym w tym sensie, że nie dotyczy wszystkich dochodów osiąganych przez podmiot posiadający status przedsiębiorcy wyposażonego w zezwolenie umożliwiające prowadzenie działalności na obszarze specjalnej strefy ekonomicznej. Jest zwolnieniem, które uzależniono od dziedziny stosunków prawnych, w jakie wstępuje przedsiębiorca-adresat zezwolenia na działalność strefową. Stosunki te muszą być stosunkami gospodarczymi celowo ukierunkowanymi na osiągnięcie dochodu lub stanowiącymi nieodzowne następstwo realizacji tych pierwszych, wskutek ich złożonej natury. Ich zakres przedmiotowy ustalono za pomocą dwóch kryteriów: przedmiotu działalności gospodarczej określonej w zezwoleniu wydanym na podstawie art. 16 ust. 1 cyt. ustawy o SSE oraz miejscem realizacji czynności prawnych skutkujących powstaniem dochodu - terenem specjalnej strefy ekonomicznej.

W tym kontekście należy stwierdzić, że umowy kontraktów terminowych typu forward oraz kontraktów na opcje walutowe nie należą do zakresu czynności podejmowanych przez spółkę w ramach działalności gospodarczej, nie są działalnością generującą bezpośrednio dochód z działalności określonej w zezwoleniu udzielonym spółce. Dochód ten nie jest także nieodłącznym następstwem węzłów prawnych, bez których prowadzenie na terenie specjalnej strefie ekonomicznej działalności określonej w zezwoleniu, okazałoby się niemożliwe, jak ma to miejsce np. w przypadku umów o pracę, umowy rachunku bankowego, umów dostawy lub umów ubezpieczenia. Przeciwnie, zawieranie umów na kontrakty terminowe typu forward oraz opcji walutowych jest odrębną od działalności gospodarczej dziedziną aktywności przedsiębiorcy.

Dochody powstałe w wyniku ujęcia przychodów i kosztów wynikających z realizacji walutowych kontraktów terminowych (transakcji hedgingowych) nie są dochodami ze źródła przychodów, jakim jest działalność określona w zezwoleniu, lecz dochodami uzyskanymi na skutek dokonania określonych niezależnych operacji finansowych. Zatem, dochody te nie stanowią dochodów wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop.

Tut. Organ nie podziela stanowiska Spółki jakoby działalność hedgingowa była działalnością pomocniczą względem działalności podstawowej Spółki. Pomimo, że działalność hedgingowa przynosi korzyści to jednak nie jest niezbędna do realizacji działalności gospodarczej wykonywanej w SSE na podstawie zezwolenia. Zawieranie kontraktów terminowych typu forward i na opcje walutowe stanowi działalność odrębną, niezależną od działalności gospodarczej prowadzonej w SSE. Bez znaczenia jest przy tym źródło, z którego środki te pochodzą. Zwolnieniem bowiem z podatku dochodowego objęte są dochody uzyskane bezpośrednio z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej na terenie SSE na podstawie zezwolenia, a nie wskutek ponownego zainwestowania środków uzyskanych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Związek takiego dochodu pochodzącego z operacji finansowych z działalnością gospodarczą prowadzoną na podstawie zezwolenia ma charakter pośredni i mimo, że jest korzystny dla przedsiębiorcy, to jednak nie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym. Nie jest bowiem działalnością gospodarczą prowadzoną w SSE na podstawie zezwolenia, ani też działalnością pomocniczą. Prowadzenie działalności gospodarczej w SSE jest reglamentowane, a zatem może być podejmowane wyłącznie na podstawie i w celu wykonywania zezwolenia.

Nie można również zgodzić się z Wnioskodawcą, że z faktu, iż ekonomiczny efekt transakcji zabezpieczających zrównać można z efektem rozliczania różnic kursowych, które to nie stanowią odrębnego źródła dochodu, ale są nierozerwalnie związane ze źródłem podstawowym (przychód ze sprzedaży wyrobów strefowych) można wyciągnąć wniosek, że działalność hedgingowa Spółki korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop. Wskazać należy, że zawieranie umów na kontrakty terminowe typu forward oraz opcji walutowych jest odrębną od działalności gospodarczej dziedziną aktywności przedsiębiorcy. Dochody powstałe w wyniku ujęcia przychodów i kosztów wynikających z realizacji transakcji zabezpieczających nie są dochodami ze źródła przychodów, jakim jest działalność określona w zezwoleniu, lecz dochodami uzyskanymi na skutek dokonania określonych niezależnych od prowadzonej w strefie działalności, operacji finansowych. Zatem, dochody te nie stanowią dochodów wolnych od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop.

W konsekwencji, transakcje zabezpieczające kurs walutowy, do których odnosi się przedmiotowe pytanie, uznać należy za przejaw wskazanej „dodatkowej” działalności finansowej przedsiębiorcy, nieokreślonej w treści zezwolenia, nie będącej jednocześnie działalnością pomocniczą względem działalności podstawowej korzystającej ze zwolnienia podatkowego. Tym samym, wynik realizowany na niniejszych instrumentach, generowany w ramach działalności finansowej, odrębnej od działalności określonej w zezwoleniu, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że wynik osiągnięty na transakcjach zabezpieczających kurs walutowy nie stanowi wyniku podatkowego ujmowanego w ciężar działalności zwolnionej, a co za tym idzie nie korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 34 updop.

Stanowisko Spółki jest zatem nieprawidłowe.

Za prawidłowością podjętego przez tut. Organ rozstrzygnięcia przemawiają również tezy wyroków, przykładowo:

• Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 kwietnia 2011 r., sygn. akt II FSK 2039/09,
• Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 7 czerwca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 453/11,
• Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Olsztynie z 14 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Ol 706/13,
• Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 23 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/Kr 358/17.
  
  

W stanowisku Spółka wskazała wyroki sądów administracyjnych zapadłych w zbliżonych stanach faktycznych/zdarzeniach przyszłych, które wspierają argumentację Wnioskodawcy. Należy zwrócić uwagę, że orzeczenia te zapadły w indywidualnych sprawach i wiążą jedynie strony postępowania, w toku którego zapadły. Oznacza to, że tut. Organ wydając przedmiotową interpretację nie jest związany tymi rozstrzygnięciami.

Odnosząc się natomiast do powołanych – na poparcie stanowiska Wnioskodawcy – interpretacji organów podatkowych należy zauważyć, że jak np. cytowana na str. 8 wniosku interpretacja z 15 lutego 2018 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.9.2018.2.JKT, została wydana w odmiennym zdarzeniu przyszłym.

W tym miejscu warto pokreślić, że organ dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego, zgodnie z zasadą wyrażoną przez ustawodawcę w art. 14a Ordynacji podatkowej. Należy wskazać, że funkcjonowanie w obrocie prawnym interpretacji indywidualnych, w których odmiennie oceniono takie same lub zbliżone stany faktyczne lub zdarzenia przyszłe choć jest niewątpliwie niepożądane z punktu widzenia zasady prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów, wyrażonej w art. 121 Ordynacji podatkowej, niemniej jednak, w praktyce może mieć miejsce. W związku z powyższym ustawodawca przewidział możliwość zmiany już wydanych interpretacji indywidualnych w trybie art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem, Szef Krajowej Administracji Skarbowej może z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniającą w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Trzeba jednak pamiętać, że proces zmiany interpretacji indywidualnych w trybie art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej jest długotrwały, poprzedza go bowiem dogłębna analiza z zachowaniem stosownych procedur, które dopiero w końcowej fazie powodują wycofanie z systemu informacji podatkowej poprzednio wydanych interpretacji. Ponieważ jednak podstawowym zadaniem organu interpretacyjnego jest wydawanie interpretacji prawidłowych, tj. w prawidłowy sposób odczytujących normy prawne zawarte w poszczególnych przepisach prawa podatkowego, a nie utrwalających raz wyrażony pogląd w tym zakresie, który może być zmieniony w trybie art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, to fakt wydania we wcześniejszym okresie interpretacji indywidualnej, odmiennej od poglądu zaprezentowanego w niniejszej interpretacji nie powoduje, że pogląd ten jest nieprawidłowy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku zdarzenia przyszłego dotyczy stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.