Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-1.4011.277.2017.1.AM
z 16 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 18 sierpnia 2017 r. (data wpływu 25 sierpnia r.) uzupełnione pismem z dnia 09 października 2017 r. data wpływu 12 października 2017 r. (data nadania 09 października 2017 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 21 września 2017 r. Nr 0114-KDIP3-1.4011.277.2017.1.AM (data nadania 21 września 2017 r., data doręczenia 4 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych powstałych po stronie darczyńcy oraz obdarowanej w związku z darowizną ogółu praw i obowiązków w Spółce – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny ogółu praw i obowiązków w spółce.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni wraz z trzema innymi osobami - mężem, córką oraz mężem córki - są wspólnikami spółki jawnej (dalej jako: „Spółka”).
Wnioskodawczyni planuje dokonać darowizny całości przysługujących jemu praw i obowiązków w Spółce na rzecz córki (dalej jako: „Obdarowana”).

Umowa darowizny zawarta w formie pisemnej obejmować będzie całość praw i obowiązków przysługujących Wnioskodawczyni. W związku z darowizną Wnioskodawczyni nie uzyska od Obdarowanej (dalej łącznie jako: „Strony”), ani od podmiotu trzeciego, żadnego wynagrodzenia bądź świadczenia w zamian za dokonaną darowiznę.

Strony uczestniczą w zarządzaniu Spółką, tzn. zgodnie z zapisami umowy Spółki mają one prawo do samodzielnego prowadzenia spraw oraz reprezentowania Spółki. Każdy ze wspólników uczestniczy w zyskach i stratach Spółki w wysokości 25%.

Strony nie prowadzą innej działalności gospodarczej poza działalnością prowadzoną w formie spółki jawnej, nie prowadzą także działalności maklerskiej czy brokerskiej.

Posiadanie przez Strony udziałów w Spółce nie jest stałym, bezpośrednim i koniecznym rozszerzeniem działalności gospodarczej. Strony w związku z posiadaniem udziałów w Spółce nie kontrolują i nie prowadzą działalności zarobkowej w oparciu o te udziały (prowadzą jedynie działalność gospodarczą w formie Spółki, w której są wspólnikami); nie wykonują także czynności podlegających opodatkowaniu VAT na rzecz Spółki.

Strony nie prowadzą działalności gospodarczej, w ramach której zajmowałyby się obrotem udziałami w spółkach zależnych.

W rezultacie dokonania darowizny wartość udziałów w Spółce nie ulegnie zmianie. W związku z darowizną Obdarowana nie przejmie długów i ciężarów ani zobowiązań darczyńcy - Wnioskodawczyni. Wystąpienie Wnioskodawczyni ze Spółki nastąpi bez żadnych spłat na jej rzecz, tj. bez zwrotu wkładu i przypadającej na nich równowartości majątku wspólnego. Wykonanie powyższej darowizny nastąpi poprzez zmianę umowy Spółki, na mocy której zmieniony zostanie wyłącznie skład osobowy wspólników.

Strony są polskimi rezydentami podatkowymi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w związku dokonaniem na rzecz Obdarowanej darowizny w postaci ogółu praw i obowiązków w Spółce, wystąpią skutki podatkowe dla Stron w poszczególnych podatkach, tj.:

1. czy któraś ze Stron będzie zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn,
2. czy u którejś ze Stron pojawi się przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
3. czy u którejś ze Stron powstanie obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych,
4. czy u którejś ze Stron powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.
   
   

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy pytania w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku od spadków i darowizn, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od towarów i usług zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawczyni, przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego czynność prawna darowania ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej przez Wnioskodawcę na rzecz Obdarowanej, nie wiąże się ze skutkami podatkowymi dla żadnej ze Stron, tj.:

2. przedmiotowa darowizna nie jest objęta opodatkowaniem podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
   
   

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Przyjmuje się, że przedmiotem darowizny mogą być zarówno rzeczy, jak również prawa majątkowe. Udział w spółce osobowej, do której należy m in. spółka jawna, określany jest jako ogół praw i obowiązków wspólnika. Do podstawowych praw i obowiązków wspólników zaliczyć można prawo reprezentowania spółki i prowadzenia jej spraw, prawo do udziału w zyskach spółki, obowiązek ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania spółki oraz obowiązek wniesienia wkładu.

Niewątpliwie więc udział w spółce jawnej nosi znamiona prawa majątkowego, w związku z czym może on stanowić przedmiot umowy darowizny.

Podkreśla się, że niedopuszczalne jest wydzielanie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej, jak również zbycie tylko pojedynczych praw bądź obowiązków. W przypadku zbycia takiego udziału na wspólnika przechodzi ogół praw i obowiązków w takim zakresie, w jakim przysługiwał on wspólnikowi występującemu w momencie dokonywania czynności przeniesienia.

Oznacza to, że skoro przedmiotem darowizny będzie ogół praw i obowiązków Wnioskodawcy w Spółce, to Obdarowana nabędzie całość przysługujących Wnioskodawczyni praw i obowiązków w Spółce.

Ad b)

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Uwzględniając powyższe należy wskazać, że w pierwszej kolejności niezbędnym jest ustalenie czy powyższa darowizna jest objęta opodatkowaniem podatkiem od spadków i darowizn. Z uczynionych powyżej uwag wynika jednoznacznie, że darowizna jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn.

Tym samym, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przychody osiągnięte w związku z otrzymaniem darowizny udziałów w Spółce nie będą podlegać przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nieistotne jest przy tym, czy przedmiotowa darowizna zostanie opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn, czy też będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania tym podatkiem, gdyż każdorazowo oznacza to objęcie przepisami o podatku od spadków i darowizn.

Innymi słowy, obowiązek podatkowy z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie powstanie niezależnie od tego czy rozważana jest sytuacja prawno-podatkowa Wnioskodawcy czy Obdarowanej, gdyż czynności te nie są objęte zakresem stosowania tejże ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania, wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, ze zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z powyższego wynika zatem, że podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania, która wynika z art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Jednak, aby zastosowanie mogły znaleźć postanowienia ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konkretnej sytuacji, u podatnika musi powstać przychód. Następnie przychód ten musi mieścić się w katalogu źródeł przychodów zdefiniowanych w ustawie podatkowej. Dodatkowo przychód ten nie może podlegać wyłączeniu od opodatkowania – stosownie do przepisów art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak bowiem stanowi art. 2 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2032 z późn. zm.), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 833, z późn. zm. ), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że co do zasady, darowizna dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Stosownie do zapisu art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego – do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Świadczenie darczyńcy jest bezpłatne wtedy, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Zatem podstawowym elementem darowizny, niezbędnym do uznania, że dane świadczenie jest darowizną, jest jej nieodpłatność. Świadczenie jest nieodpłatne wówczas, gdy otrzymujący świadczenie nie świadczy nic w zamian, ani też nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w przyszłości. Jedynym celem, jaki leży u podstaw darowizny, jest chęć przysporzenia majątkowego na rzecz drugiej strony.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

W przypadku darowizny mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje jednakże żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego.

W związku z powyższym, darowizna ogółu praw i obowiązków w Spółce, w której Wnioskodawczyni jest wspólnikiem w drodze darowizny nie będzie u Niej generowało przychodu podatkowego. Po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wiąże, co do zasady, powstanie przychodu z tego źródła z odpłatnym zbyciem ogółu praw i obowiązków w Spółce.

Wskazać należy, że w myśl art. 10 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, ze zm.) ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi.

Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej – art. 10 § 2 ww. ustawy.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni (darczyńca) przekaże na rzecz swojej córki (obdarowana) w drodze umowy darowizny ogół praw i obowiązków jakie posiada w spółce jawnej, do której córka jest również wspólnikiem.

Nabycie przez Obdarowaną (córkę) ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej niewątpliwe wiązać się będzie z przysporzeniem w Jej majątku. Jak wskazano we wniosku, do nabycia tego dojdzie w drodze darowizny i będzie się ono podlegało regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Jak stanowi zaś art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Przepis ten dotyczy sytuacji podatników osiągających dochód (przychód), który co do zasady może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a który uzyskany został przez nich w sposób nieodpłatny, na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego.

Zatem, skoro nabycie ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej podlega przepisom ustawy od spadków i darowizn, to powyższe wyklucza, zgodnie z treścią powołanego art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, możliwość zastosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że jeśli Obdarowana (córka) otrzyma od wspólnika, będącego jednocześnie jej ojcem, prawa i obowiązki w spółce jawnej w drodze darowizny (nieodpłatnie, a po stronie darującego nie wystąpi jakiekolwiek przysporzenie majątkowe z tego tytułu), które to nabycie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, do przychodu uzyskanego z tytułu otrzymania tej darowizny nie znajdą zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nawet jeśli otrzymana darowizna będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4,00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.