Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3-2.4011.271.2017.2.NK
z 3 listopada 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2017 r. (data wpływu 15 września 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 października 2017 r. (data wpływu 20 października 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy – Ordynacja podatkowa, pismem z 3 października 2017 r. nr 0112-KDIL3-2.4011.271.2017.1.NK, organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia – w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania – braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłane w dniu 3 października 2017 r. zostało skutecznie doręczone w dniu 9 października 2017 r. W dniu 20 października 2017 r. (z datą nadania 16 października 2017 r.) wpłynęła do tut. organu odpowiedź na ww. wezwanie, w której Wnioskodawca uzupełnił wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 28 lutego 2013 r. Wnioskodawca sprzedał nieruchomość odziedziczoną po swojej matce. Nieruchomość ta została sprzedana przed upływem pięciu lat od daty odziedziczenia. W związku z powyższym (art. 21 ust. 1 pkt 131) Zainteresowany zadeklarował uzyskaną kwotę ze sprzedaży w wysokości 361.620 zł jako wydatek przeznaczony na cele mieszkaniowe.

Natomiast w dniu 15 listopada 2013 r. Wnioskodawca zakupił mieszkanie za kwotę 31.261,71 zł od Miasta z bonifikatą 65% przez wieloletnie zamieszkiwanie w ww. lokalu w oparciu o postanowienie (§ 1 ust. 1 uchwały Rady Miasta z dnia 17 października 2000 r.). W księdze wieczystej figuruje żona Wnioskodawcy ponieważ była tam zameldowana, co dawało tylko jej możliwość wykupu mieszkania ze zniżką. Dopisując Zainteresowanego w księdze wieczystej żona jego straciłaby status bonifikaty.

Wnioskodawca natomiast zameldowany był w domu swojej matki, który później sprzedał.

W przedmiotowym mieszkaniu Wnioskodawca zamieszkuje wraz z rodziną. Zainteresowany jest w związku małżeńskim od ponad 28 lat i nie ma rozdzielności majątkowej.

Z pozostałej kwoty Zainteresowany kupił dom w stanie deweloperskim zamkniętym, który wymaga remontu wykończeniowego za kwotę 270.000 zł.

Wnioskodawca całą kwotę ze sprzedaży odziedziczonej po matce nieruchomości zadeklarował na cele mieszkaniowe (art. 21 ust. 1 pkt 131). Przy rozliczaniu z urzędem skarbowym kwota, która była przeznaczona na wykup mieszkania, tj. 31.261,71 zł wydatkowana został z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości przed upływem pięciu lat.

W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca doprecyzował, iż nie figuruje on w księdze wieczystej i nie jest współwłaścicielem mieszkania. Nie było to możliwe ponieważ w momencie wykupu on i jego małżonka całkowicie straciliby możliwość 65% bonifikaty. Zainteresowany podkreślił jednak, że w całości sfinansował jego zakup.

Wnioskodawca wspomniał także, że ustrój majątkowy małżeński jest współwłasnością łączną. Majątek wspólny małżonków tworzą przedmioty majątkowe nabyte przez oboje małżonków, jak i przez jednego z nich. Ta sytuacja ma również zastosowanie w przypadku, gdy przesłanki do nabycia określonego przedmiotu majątkowego spełnia tylko jedno z nich.

Datą śmierci spadkodawcy, po którym Wnioskodawca odziedziczył sprzedaną w dniu 28 lutego 2013 r. nieruchomość jest dzień 26 kwietnia 2010 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wydatkowanie pieniędzy na zakup mieszkania uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, powołując się na art. 10 ust. 1 pkt 8 i art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zakupiony przez Zainteresowanego lokal jest lokalem mieszkaniowym, w którym mieszka do momentu ukończenia remontu zakupionego domu stanowi wspólną własność jego i jego żony, mimo braku wpisu do księgi wieczystej (co w tej chwili można uzupełnić jeśli zajdzie taka konieczność). Jak zakupiony przez Wnioskodawcę dom.

Zainteresowany jest z żoną po ślubie przez 28 lat i nie ma zamiaru się rozwodzić, ale gdyby niespodziewanie zaistniała taka sytuacja to i tak przy podziale majątku będą zmuszeni podzielić się całym swoim majątkiem, gdyż został on zakupiony podczas trwania związku małżeńskiego. Z tego powodu Wnioskodawca uważa, że wydatki poniesione na wykup tego lokalu powinny zostać uznane za wydatki na własne cele mieszkaniowe. Sytuacja jest wyjątkowa, gdyż żona Wnioskodawcy nie mogłaby go wykupić, gdyby nie pieniądze ze zbycia przez Zainteresowanego nieruchomości odziedziczonej po zmarłej matce. Żona Wnioskodawcy nie mogła też od razu wpisać go jako współwłaściciela do księgi wieczystej, gdyż utraciłaby status bonifikaty, którą uzyskała przez wieloletnie zameldowanie w tym lokalu.

Wnioskodawca uważa, że kwota wydatkowana na cel mieszkaniowy, tj. 31.261,71 zł powinna zostać uznana do rozliczenia z urzędem skarbowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Zatem w przypadku zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment oraz sposób ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w dniu 28 lutego 2013 r. sprzedał nieruchomość odziedziczoną po zmarłej w dniu 26 kwietnia 2010 r. matce. Część środków pochodzących ze sprzedaży przeznaczył na zakup mieszkania w dniu 15 listopada 2013 r. Jednakże z uwagi na fakt, iż żona Zainteresowanego miała możliwość wykupu owego mieszkania z 65% bonifikatą, jedynie ona widnieje w księdze wieczystej. Wnioskodawca nie jest współwłaścicielem mieszkania. Pozostałą część środków Zainteresowany przeznaczył na zakup domu w stanie deweloperskim zamkniętym.

Odnosząc się zatem do skutków podatkowych dokonanej w dniu 28 lutego 2013 r. sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze dziedziczenia po matce w dniu 26 kwietnia 2010 r. stwierdzić należy, że przychód uzyskany ze sprzedaży z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do jej nabycia do momentu sprzedaży nie upłynęło 5 lat liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19 % podstawy obliczenia podatku.

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Natomiast art. 30e ust. 2 ustawy mówi, że podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Stosownie do przepisu art. 22 ust. 6d ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wskazać w tym miejscu należy, że stosownie do przepisu art. 22 ust. 6e ustawy, wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Natomiast zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy podatkowej, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania wymienione zostały w art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy. I tak za wydatki poniesione na cele, o których mowa w powołanym wyżej ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

1. nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
2. nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
3. nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
4. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
5. rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

– położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Na podstawie art. 21 ust. 26 ustawy należy uznać, że przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Przenosząc powołane wyżej uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy zauważyć należy, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest fakt wydatkowania - począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie – środków uzyskanych z tegoż zbycia na wskazane w ustawie własne cele mieszkaniowe, a więc na nabycie własności bądź współwłasności nieruchomości.

Powyższe znajduje potwierdzenie w linii orzeczniczej sądów administracyjnych. Przykładowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach o sygn. akt I SA/Gl 959/16 orzeczono, że niezbędną przesłanką zastosowania zwolnienia podatkowego jest legitymowanie się przez podatnika prawem własności (lub udziałem w takim prawie) budynku lub lokalu mieszkalnego, na który poniesiono wydatki. Spełnienie tego warunku jest bowiem konieczne dla uznania, że nakłady poniesione zostały na czynności związane z "własnym" budynkiem (lokalem) mieszkalnym podatnika. Powyższe prowadzi do logicznego wniosku, że także termin dwuletni, zakreślony w omawianym przepisie, odnosi się do legitymowania się przez podatnika tytułem własności/współwłasności budynku mieszkalnego (lokalu mieszkalnego), na który wydatkowano przychód z uprzedniego zbycia prawa majątkowego. Podobnie uznał m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku o sygn. akt I SA/Kr 65/15.

Wnioskodawca jednak w złożonym wniosku wprost podał, iż nie jest współwłaścicielem mieszkania i nie figuruje w księdze wieczystej. Zainteresowany sfinansował zakup mieszkania, lecz nie przysługuje mu do niego tytuł współwłasności.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania ze zwolnienia od wydatkowania przez podatnika w ściśle określonym czasie, środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) na realizację własnego celu mieszkaniowego. Celem tym może być np. nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w którym to lokalu podatnik będzie zaspokajał swoje własne potrzeby mieszkaniowe. Zauważyć jednakże należy, że cytowany art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, posługuje się terminem „nabycie”. Pojęcie to nie zostało zdefiniowane w ustawie, co nie oznacza, że może być rozumiane inaczej niż jako uzyskanie własności, np. lokalu mieszkalnego.

Regulacja rozważanej kwestii znajduje się w przepisach prawa cywilnego, w myśl bowiem art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 459) – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Natomiast zgodnie z art. 158 Kodeksu – umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości, zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.

Z treści przywołanych przepisów wynika zatem jednoznacznie, że nabycie rozumiane jako przeniesienie własności nieruchomości następuje z chwilą zawarcia w formie aktu notarialnego ostatecznej umowy sprzedaży tej nieruchomości. Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, a art. 158 Kodeksu określa wyraźnie formę tej czynności prawnej.

Tym samym brak w formie aktu notarialnego umowy przeniesienia własności nieruchomości w terminie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie nieruchomości ma oczywisty skutek w postaci braku nabycia własności tej nieruchomości, a tym samym powoduje brak spełnienia warunków do skorzystania ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Oznacza to, że gdyby Wnioskodawca nabył współwłasność lokalu mieszkalnego w ciągu dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości odziedziczonej po matce (czyli do końca 2015 r.), spełniłby warunki uprawniające go do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania ustanowionego przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże w omawianej sprawie z taką sytuacją nie mamy do czynienia, bowiem Wnioskodawca wprost wskazał, że tytułu współwłasności mieszkania na dzień złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie posiada. Nie sposób zatem uznać, że przysługuje mu możliwość skorzystania z omawianej preferencji.

W konsekwencji powyższego stanowisko Zainteresowanego należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.