Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT1-3.4012.814.2017.2.BM
z 8 grudnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 10 listopada 2017 r. (data wpływu 13 listopada 2017 r.), uzupełnionym w dniu 17 listopada 2017 r. (data wpływu) oraz pismem z dnia 30 listopada 2017 r. (data wpływu 1 grudnia 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• braku podlegania opodatkowaniu dostawy Nieruchomości – jest nieprawidłowe,

• zwolnienia od podatku dostawy Nieruchomości na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy - jest prawidłowe,
  

• prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 13 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• braku podlegania opodatkowaniu dostawy Nieruchomości,
  

• zwolnienia od podatku dostawy Nieruchomości na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy,
  

• prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
  
  

Wniosek został uzupełniony w dniu 17 listopada 2017 r. o pełnomocnictwa oraz pismem z dnia 30 listopada 2017 r. (data wpływu 1 grudnia 2017 r.) o adres elektroniczny ePUAP, sformułowanie pytania dla Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania - ….. oraz o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku złożonym przez:

• Zainteresowanego będącego stroną postępowania: Pana …,
  

• Zainteresowanych niebędących stroną postępowania: … … Sp. z o.o., Panią …,
  

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

… jest na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej (wraz z ….), właścicielem nieruchomości położonej w …, która stanowi działkę o nr 23/5, położoną w województwie …., w powiecie Miasto …, w gminie …, w dzielnicy …, przy ul. …, której sposób wykorzystania zgodnie z treścią ksiąg wieczystych został określony, jako „B - grunty rolne zabudowane” o obszarze 0,8601 ha („Nieruchomość”). Dla Nieruchomości prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w …, XVI Wydział Ksiąg Wieczystych, księga wieczysta o numerze …., księga wieczysta jest prowadzona dla nieruchomości gruntowej.

Przedmiotowa Nieruchomość stanowi majątek objęty ustawową wspólnością majątkową małżeńską Sprzedającego i Zainteresowanego 2. Została ona nabyta na wskazanych warunkach na podstawie umowy sprzedaży z dnia 6 stycznia 1998 roku, rep. A nr …. (dalej: „Umowa 1”) od osoby fizycznej. Zgodnie z jej treścią, Nieruchomość ta była niezabudowana, niezalesiona, nieuzbrojona i nieogrodzona. Nabycie Nieruchomości nastąpiło do majątku prywatnego Sprzedającego i Zainteresowanego 2.

Transakcja nabycia Nieruchomości przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nieruchomość będąca przedmiotem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji podatkowej była natomiast wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej prowadzonej w ramach spółki cywilnej (dalej: „Spółka Cywilna”), której umowa została zawarta w dniu 31 marca 1993 r. Jej wspólnikami byli Sprzedający i Zainteresowany 2. Spółka Cywilna była podatnikiem podatku VAT (a nie jej wspólnicy czyli Sprzedający i Zainteresowany 2) i wykorzystywała Nieruchomość do celów prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej VAT. Spółka Cywilna poniosła w latach 2000 i 2001 wydatki na wybudowanie na Nieruchomości wskazanych poniżej budynków i budowli i odliczyła podatek VAT z tytułu ponoszonych nakładów inwestycyjnych, jak i bieżących wydatków eksploatacyjnych. Pozwolenie na budowę na Nieruchomości uzyskali Sprzedający oraz Zainteresowany 2 działający jako osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej - decyzją Urzędu Miasta …. z dnia 03.09.1998 r. Budynki i budowle, o których mowa powyżej, trwale związane z gruntem, zostały sklasyfikowane według Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowalnych (PKOB) w następujący sposób:

1. budynek piekarni - PKOB 12 51;
2. pomieszczenia biurowe w budynku piekarni - PKOB 12 20;
3. garaż PKOB - 12 42;
4. hala magazynowa dobudowana do budynku piekarni - PKOB 12 52;
5. drogi wewnętrzne - PKOB 21 12;
6. ogrodzenie - PKOB 24 20,

- (dalej: „Budynki i Budowle”).

Następnie w grudniu 2001 r. Spółka Cywilna została przekształcona w spółkę jawną, działającą pod firmą …. Spółka Jawna (dalej: „Spółka Jawna”) z siedzibą w …. Spółka Jawna, jako następca prawny przejął wszystkie przysługujące jej poprzednikowi prawnemu (Spółce Cywilnej) prawa i obowiązki. Spółka Jawna jest również zgodne z treścią ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 869 z późn. zm.) sukcesorem Numeru Identyfikacji Podatkowej Spółki Cywilnej. W późniejszym okresie do Spółki Jawnej (już po jej przekształceniu ze Spółki Cywilnej) dołączył syn państwa …. (Z… oraz M…). Syn państwa … nie jest ani nie był właścicielem lub współwłaścicielem Nieruchomości.

Wnioskodawca wskazuje, że Budynki i Budowle, które są posadowione na działce o nr 23/5 zaczęły być wykorzystywane przez Spółkę Cywilną oraz Spółkę Jawną do prowadzenia działalności gospodarczej od następujących okresów:

1. budynek piekarni - oddany do używania w dniu 28 lutego 2001 r., powierzchnia: 1.150 m² w tym:
   1. pomieszczenia biurowe w budynku piekarni - oddane do używania w dniu 30 listopada 2001 r., powierzchnia: 150 m²;
   2. garaż - oddany do używania w dniu 30 czerwca 2002 r., powierzchnia: 60 m²;
2. hala magazynowa dobudowana do budynku piekarni - oddana do używania w dniu 1 grudnia 2008 r., powierzchnia: 270 m².
   
   

W dniu 23.02.2001 r. Prezydent Miasta … udzielił Sprzedającemu i Zainteresowanemu 2 pozwolenia na użytkowanie budynku piekarni z wewnętrznym układem drogowym i przyłączami na terenie działki nr 23/5.Wnioskodawcy chcą zaznaczyć, że Nieruchomość podlegająca sprzedaży, nigdy nie weszła do majątku Spółki Cywilnej, ani Spółki Jawnej. Natomiast była ona wykorzystywana zarówno przez Spółkę Cywilną, jak i Jawną nieodpłatnie.

Ani Spółka Cywilna, ani Spółka Jawna nie ponosiły wydatków na ulepszenie budynków znajdujących się na Nieruchomości.

Mając na uwadze, powyższe Wnioskodawca wskazuje, że Budynki i Budowle położone na Nieruchomości były i nadal są wykorzystywane przez Spółkę Jawną w całości do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

Zarówno Sprzedający oraz Zainteresowany 2 nie działali, jako podatnicy podatku VAT, udostępniali oni włącznie (nieodpłatnie) znajdujące się na Nieruchomości Budynki i Budowle odpowiednio Spółce Cywilnej i Spółce Jawnej do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

Wnioskodawca wskazuje, że wskazane wyżej Budynki i Budowle posadowione na Nieruchomości zabudowanej będącej przedmiotem Wniosku nie były wykorzystywane do działalności zwolnionej z opodatkowania podatkiem VAT zarówno przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 oraz przez Spółkę Cywilną i Spółkę Jawną.

W dniu 2 czerwca 2017 r. Sprzedający, Zainteresowany 2 oraz Kupujący, tj. … Sp. z o.o. zawarli przedwstępną umowę sprzedaży Nieruchomości (dalej: „Umowa Przedwstępna”). Wnioskodawca wskazuje, że Nieruchomość będąca przedmiotem Wniosku będzie wykorzystywana przez Kupującego wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Do Nieruchomości, zgodnie z treścią zawartej Umowy Przedwstępnej będą miały zastosowanie następujące warunki/okoliczności, tzn.:

• Nieruchomość położona jest na terenie, który nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego;
  

• Nieruchomość zabudowana jest budynkami;
  

• Nieruchomość nie stanowi nieruchomości rolnej w rozumieniu art. 46¹ Kodeksu cywilnego;
  

• na Nieruchomości nie jest prowadzone gospodarstwo rolne;
  

• Nieruchomość nie jest położona w specjalnej strefie ekonomicznej ani na terenie parku narodowego;
  

• Nieruchomość nie jest przedmiotem umowy dzierżawy, użyczenia ani innej umowy uprawniającej do korzystania z niej, z wyjątkiem następujących umów najmu, których stroną jest Spółka Jawna:
  • umowy najmu ze spółką pod firmą „…., zawartej w dniu 16 października 2014 r., na czas nieoznaczony z sześciomiesięcznym terminem wypowiedzenia;
    
  • umowy najmu z …., zawartej w dniu 1 sierpnia 2014 r., na czas nieoznaczony z trzymiesięcznym terminem wypowiedzenia.
    
    

Na Nieruchomości, wynajmowane są następujące Budynki i Budowle:

1. pomieszczenia biurowo - socjalne w budynku piekarni wynajmowane od 31.05.2010 r. z przerwami do listopada 2017 r.
2. garaż przy budynku piekarni wynajmowany od. 01.08.2014 r. do chwili obecnej,
3. część produkcyjna piekarni wynajmowana była w okresie od 30.11.2010 r. do 30.10.2013 r., a następnie innemu podmiotowi od 16.10. 2014 do 1.07. 2017 r.
   
   

W związku z planowaną sprzedażą nieruchomości aktualnie wszystkie umowy najmu zostaną wypowiedziane.

Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że Sprzedający jak i Zainteresowany 2 nigdy nie byli stroną umów najmu (przedstawionych powyżej), dzierżawy, świadczenia usług, w ramach, których wykorzystywane byłyby Budynki i Budowle lub ich części, posadowione na Nieruchomości.

Przedmiotem Umowy Przedwstępnej i planowanej transakcji zbycia są wszystkie elementy Nieruchomości, tj. zarówno grunt jak i posadowione na nim Budynki i Budowle. Jest to konsekwencją przepisów prawa cywilnego (art. 48 i 191 Kodeksu cywilnego), zgodnie z którymi Budynki i Budowle stanowią część składową gruntu i nie mogą być przedmiotem obrotu bez gruntu, na którym są posadowione, chyba że zgodnie z prawem stanowią rzeczy odrębne od gruntu (nie mamy do czynienia z takim przypadkiem w przedstawionym zdarzeniu). Nie jest zatem możliwe zbycie przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 gruntu bez posadowionych na nim budynków i budowli. Jako właściciele gruntu stali się oni automatycznie właścicielami budynków i budowli posadowionych na Nieruchomości (bez względu na fakt, iż nakłady i wydatki eksploatacyjne były ponoszone przez Spółkę Cywilną i Spółkę Jawną).

Wnioskodawcy zaznaczyli, że Sprzedający jak i Zainteresowany 2 nigdy nie byli stroną umów najmu (przedstawionych w zdarzeniu przyszłym), dzierżawy, świadczenia usług, w ramach, których wykorzystywana byłaby Nieruchomość. Sprzedający i Zainteresowany 2 nie są czynnymi podatnikami VAT i nie prowadzą działalności gospodarczej poza Spółką Jawną.

Kupujący jest czynnym podatnikiem VAT.

Umowa Przedwstępna przewiduje uzyskanie przez strony indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania planowanej transakcji podatkiem od towarów i usług.

W piśmie z dnia 30 listopada 2017 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że drogi wewnętrzne są drogami dojazdowymi do budynków położonych na działce 23/5.

W odpowiedzi na pytanie Organu (pytanie nr 2) „Należy wskazać czy wystąpiło pierwsze zajęcie (używanie) budowli – dróg wewnętrznych?”, Wnioskodawca wskazał, że pojęcie „pierwszego zajęcia (używania)” nie posiada definicji legalnej w przepisach ustawy o VAT oraz ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Tym samym, Wnioskodawcy nie jest znane pojęcie „pierwszego zajęcia (używania)” budowli lub ich części.

Natomiast ustawa o VAT zawiera w art. 2 pkt 14 definicję pierwszego zasiedlenia.

Jak zostało wskazane we wniosku, budynki i budowle (w tym drogi wewnętrzne), które są posadowione na działce o nr 23/5 były wykorzystywane przez Spółkę Cywilną oraz były i są nadal wykorzystywane przez Spółkę Jawną do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że drogi wewnętrzne nigdy nie były przedmiotem najmu.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Spółki doszło do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Na kolejne pytanie Organu (pytanie nr 3)„ Jeżeli tak, to należy wskazać:

• dzień/miesiąc/rok, w którym wystąpiło pierwsze zajęcie (używanie) budowli;
  

• kto dokonał pierwszego zajęcia budowli;
  

• czy pomiędzy pierwszym zajęciem (używaniem) budowli a sprzedażą upłynie okres krótszy niż 2 lata?”
  
  

Wnioskodawca wskazał:

Ad a)

Wnioskodawca podkreśla, że pojęcie „pierwszego zajęcia (używania)” nie posiada definicji legalnej w przepisach ustawy o VAT oraz ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Tym samym, Wnioskodawcy nie jest znane pojęcie „pierwszego zajęcia (używania)” budowli.

Wnioskodawca wskazuje, że budowle w postaci dróg wewnętrznych, które są posadowione na działce o nr 23/5, zostały oddane do użytkowania 28.02.2001 r. i zaczęły być wykorzystywane przez Spółkę Cywilną oraz Spółkę Jawną do prowadzenia działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Spółki doszło do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Ad b)

Wnioskodawca chciałby podkreślić, że Nieruchomość będąca przedmiotem Wniosku była wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę cywilną (dalej: „Spółka Cywilna”), której umowa została zawarta w dniu 31 marca 1993 r. Jej wspólnikami byli Sprzedający (Pan …) i Zainteresowany 2 (Pani …). Spółka Cywilna była podatnikiem podatku VAT (a nie jej wspólnicy czyli Sprzedający i Zainteresowany 2) i wykorzystywała Nieruchomość do celów prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej VAT. Spółka Cywilna poniosła w latach 2000 i 2001 wydatki na wybudowanie położnych na Nieruchomości budynków i budowli i odliczyła naliczony podatek VAT z tytułu ponoszonych nakładów inwestycyjnych, jak i bieżących wydatków eksploatacyjnych.

Dodatkowo we Wniosku podkreślono, że w grudniu 2001 r. Spółka Cywilna została przekształcona w Spółkę Jawną z siedzibą w …. Spółka Jawna, jako następca prawny, przejęła wszystkie przysługujące jej poprzednikowi prawnemu (Spółce Cywilnej) prawa i obowiązki. Spółka Jawna jest również zgodne z treścią ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 869 z późn. zm.) sukcesorem Numeru Identyfikacji Podatkowej Spółki Cywilnej.

Mając na uwadze, powyższe Wnioskodawca wskazuje, że budynki i budowie położone na działce o nr 23/5 były i nadal są wykorzystywane przez Spółkę Jawną do prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

Ad c)

Wnioskodawca wskazuje, że zważywszy na moment oddania do używania budowli (określony w punkcie 3b) powyżej), pomiędzy rozpoczęciem wykorzystania ich dla celów prowadzania działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT a przewidywaną w przedwstępnej umowie sprzedaży datą dostawy budynków i budowli upłynie okres dłuższy niż dwa łata.

Wnioskodawca poinformował, że ani Spółka Cywilna, ani Spółka Jawna nie ponosiły wydatków na ulepszenie budowli znajdujących się na Nieruchomości.

W związku z nieponoszeniem wydatków na ulepszenie, Wnioskodawca uznał, iż odpowiedzi na dalsze pytania z wezwania (dotyczące ulepszeń) są bezprzedmiotowe.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (pytanie nr 3 sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 30 listopada 2017 r.).

1. Czy opisana w zdarzeniu przyszłym planowana czynność dostawy Nieruchomości przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?
2. Czy w przypadku uznania, że opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. uznania stanowiska przedstawionego w pytaniu nr 1 za nieprawidłowe, dostawa Nieruchomości będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT?
3. Czy w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 2, czy pod warunkiem: (i) wyboru przez Sprzedającego, Zainteresowanego 2 i Kupującego opcji opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy o VAT, (ii) spełnienia warunków określonych w art. 43 ust. 11 ustawy o VAT oraz (iii) otrzymania od Sprzedającego i Zainteresowanego 2 faktury VAT dokumentującej nabycie Nieruchomości, Kupującemu będzie w związku z nabyciem Nieruchomości przysługiwać prawo do obniżenia kwot należnego podatku VAT o kwoty podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT?
   
   

Zdaniem Zainteresowanych:

AD.1

W ocenie Wnioskodawców opisana w zdarzeniu przyszłym planowana czynność dostawy Nieruchomości przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

AD.2

W ocenie Wnioskodawców w przypadku uznania, że opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. uznania stanowiska przedstawionego w pytaniu nr 1 za nieprawidłowe, dostawa Nieruchomości będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

AD.3

W ocenie Wnioskodawców w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 2, pod warunkiem: (i) wyboru przez Sprzedającego, Zainteresowanego 2 i Kupującego opcji opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy o VAT, (ii) spełnienia warunków określonych w art. 43 ust. 11 ustawy o VAT oraz (iii) otrzymania od Sprzedającego i Zainteresowanego 2 faktury VAT dokumentującej nabycie Nieruchomości, Kupującemu będzie w związku z nabyciem Nieruchomości przysługiwać prawo do obniżenia kwot należnego podatku VAT o kwoty podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANYCH

AD.1

Zgodnie z utrwalonym podejściem w doktrynie, orzecznictwie sądów administracyjnych oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”) dla opodatkowania danej czynności podatkiem VAT konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek:

• przesłanki przedmiotowej - tj. wykonywana czynność powinna mieścić się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, oraz
  

• przesłanki podmiotowej - tj. wykonywanie tejże czynności przez podatnika podatku VAT działającego dla tej czynności w takim charakterze.
  
  

Przesłanka przedmiotowa

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Przyjmuje się, iż na potrzeby przepisów o VAT jako rzecz należy rozumieć także budynki i budowle oraz grunty.

Mając na uwadze przywołane przepisy oraz przedstawiony stan faktyczny, należy przyjąć, iż planowana transakcja zbycia Nieruchomości przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 będzie spełniała przesłanki uznania jej za dostawę towarów w rozumieniu przepisów o VAT.

Przesłanka podmiotowa

Niemniej jednak, odpłatna dostawa towarów podlega opodatkowaniu VAT, o ile jest dokonywana przez podatnika działającego w takim charakterze.

Warto zaznaczyć, że zasada ta znajduje odzwierciedlenie w art. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, (dalej: „Dyrektywa VAT”), zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

W konsekwencji, samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług. Istotne jest więc dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują one sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu wykonywania czynności w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast pod pojęciem działalności gospodarczej, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności, czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Tym samym, pojęcie działalności gospodarczej dla celów ustawy o VAT, jest bardzo szerokie, gdyż uwzględnia każdy przejaw aktywności podatnika bez względu na jej cel i rezultat.

Nie jest jednak podatnikiem podatku VAT osoba fizyczna dokonująca jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Za podatnika podatku VAT, nie uznaje się bowiem podmiotów, które mimo bycia uczestnikami obrotu gospodarczego, w przypadku konkretnej transakcji/czynności nie występują w takim charakterze (tj. podatnika podatku VAT).

W rezultacie, w przypadku gdy dany podmiot sprzedaje nieruchomość, należy ustalić czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną) i czy w związku z tym można uznać ją za prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Przejawem takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną (tj. działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT) może być przykładowo nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność muszą wskazywać przytoczone powyżej okoliczności, a nie jedynie fakt wystąpienia pojedynczych z nich. Dodatkowo wszelka aktywność dotycząca sprzedaży nieruchomości musi przejawiać się ciągłością i ich zorganizowaniem w celu uznania, że dostawa nieruchomości jest dokonywana przez (i) podatnika podatku VAT (ii) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Warto w tym miejscu wskazać, że w świetle art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu (analogicznie jak w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT), jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Zagadnienie to było również przedmiotem orzeczenia TSUE, który w dwóch orzeczeniach w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10 z dnia 15 września 2011 r., wskazał że (...) „dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności”. W wydanym orzeczeniu TSUE zwrócił uwagę, że inaczej jest w przypadku, gdy zbywca nieruchomości podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT. Za przykładowe działania TSUE uznał, czynności polegające na uzbrojeniu terenu lub aktywność marketingową. Działania takie nie należą bowiem zdaniem TSUE do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

TSUE wskazał ponadto, że liczba i zakres (wielkość) transakcji sprzedaży nie ma charakteru decydującego i nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy VAT, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Tym samym, tzw. „duże transakcje” także mogą zostać uznane jako aktywność wykonywana w ramach zarządu majątkiem prywatnym (osobistym).

Z powołanego wyżej orzeczenia TSUE jednoznacznie wynika, że rozstrzygnięcie, czy podmiot w związku z realizacją określonej czynności występuje w charakterze podatnika wymaga każdorazowo oceny okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

W konsekwencji, w kwestii opodatkowania planowanej dostawy Nieruchomości istotne jest, czy Sprzedający i Zainteresowany 2 w celu dokonania jej sprzedaży podjęli lub podejmą aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, tj. angażując środki podobne do wykorzystywanych przez podmiot zajmujący się profesjonalnym obrotem nieruchomościami. Konsekwencją powyższego będzie uznanie go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a więc za podatnika podatku VAT, czy też za podmiot takiej działalności nieprowadzący, tj. jako podmiot, który podejmuje działania w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego, ani Sprzedający ani Zainteresowany 2 nie podejmowali i nie będą podejmowali jakichkolwiek aktywnych działań wskazujących na profesjonalny, zorganizowany obrót nieruchomościami, m.in.: ponoszenia nakładów związanych z przygotowaniem Nieruchomości do sprzedaży, czyli np. uzbrojenie działki, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe wykraczające poza zwykłe formy, które są normlanymi czynnościami związanymi ze zbyciem składników majątku osobistego. W konsekwencji, należy stwierdzić, iż okoliczności sprawy nie wskazują, że sprzedaż Nieruchomości będzie stanowiła działalność gospodarczą, a Sprzedający i Zainteresowany 2 będą działać w charakterze podatników VAT. Zatem sprzedaż Nieruchomości przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 będą należeć do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania postanowienia ustawy o VAT.

W świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego Wnioskodawcy chcieliby zaznaczyć, że Nieruchomość objęta zakresem niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, nie była przez Sprzedającego ani przez Zainteresowanego 2 wykorzystywana w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Działalność gospodarczą wykonywali oni bowiem wyłącznie jako wspólnicy Spółki Cywilnej i Spółki Jawnej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, podczas gdy na potrzeby podatku VAT sam jedynie status wspólnika spółki cywilnej lub jawnej nie wypełnia definicji działalności gospodarczej i nie oznacza automatycznie statusu podatnika VAT. Należy zaznaczyć, że Sprzedający jak i Zainteresowany 2 nie są zarejestrowani jako czynni podatnicy podatku VAT w rozumieniu art. 96 ust. 1 ustawy o VAT. Natomiast podatnikiem w zakresie podatku VAT była/jest zarówno Spółka Cywilna jak i Spółka Jawna.

Nieruchomość była wykorzystywana wyłącznie do działalności gospodarczej przez Spółkę Cywilną i Spółkę Jawną, które ponosiły wszelkie koszty związane z budową budynków i budowli (naniesieniami) a także wydatki eksploatacyjne. To Spółka Jawna, a nie Sprzedający i Zainteresowany 2, jest stroną umów najmu budynku posadowionego na Nieruchomości. Spółka Cywilna i Spółka Jawna stanowią jednak odrębnych od Sprzedającego i Zainteresowanego 2 podatników VAT, a ich działania nie mogą być utożsamiane z działaniami Sprzedającego i Zainteresowanego 2.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawców opisana w zdarzeniu przyszłym planowana czynność dostawy Nieruchomości przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

AD.2

W ocenie Wnioskodawców w przypadku uznania, że dokonana przez Sprzedającego oraz Zainteresowanego 2 dostawa Nieruchomości stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, transakcja ta powinna być uznana za dostawę nieruchomości zabudowanej. Dla celów opodatkowania podatkiem VAT istotny jest bowiem stan faktyczny, tj. posadowienie na gruncie budynków i budowli na moment dokonania dostawy. Bez znaczenia dla tego faktu, pozostaje okoliczność, iż wydatki związane ze wyniesieniem tych budynków i budowli zostały poniesione przez Spółkę Cywilną i Spółkę Jawną. Także z cywilistycznego punktu widzenia. Sprzedający i Zainteresowany 2 stali się bowiem właścicielami tych budynków i budowli oraz posiadają pełnię praw do ich zbycia na rzecz Kupującego.

Konsekwencją uznania, iż przedmiotem transakcji będzie grunt zabudowany jest ustalenie zasad opodatkowania VAT planowanego zbycia Nieruchomości w oparciu o przepisy ustawy o VAT dotyczące budynków i budowli. Zgodnie bowiem z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Na potrzeby podatku VAT sprzedaż prawa własności gruntu dzieli los posadowionych na tym gruncie budynków i budowli.

Co do zasady, przepisy ustawy o VAT przewidują, iż dostawa budynków i budowli (innych niż przeznaczonych na cele mieszkaniowe) podlega opodatkowaniu według stawki podstawowej 23%, chyba że zastosowanie znajduje jedno ze zwolnień przewidzianych w ustawie o VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT dostawa budynków, budowli i ich części jest zwolniona z podatku VAT, poza następującymi wyjątkami:

1. dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
2. pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.
   
   

Jednocześnie, w świetle definicji zawartej w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

1. wybudowaniu lub
2. ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
   
   

W celu ustalenia, czy zastosowanie znajdzie wskazane zwolnienie, należy w pierwszej kolejności ustalić, czy względem budynków i budowli nastąpiło pierwsze zasiedlenie. Wnioskodawcy wskazują, że znajdujące się na Nieruchomości budynki były wykorzystywane do działalności gospodarczej (co do zasady podlegającej opodatkowaniu VAT) przez Spółkę Cywilną i Spółkę Jawną oraz były przedmiotem umów najmu (tj. czynności podlegających opodatkowaniu VAT), których stroną była Spółka Jawna. Obie te okoliczności wypełniają definicję pierwszego zasiedlenia, a od ich zaistnienia upłynął okres dłuższy niż 2 lata.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawców, do planowanej transakcji dostawy Nieruchomości powinno znaleźć zastosowanie zwolnienie, o który m mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawców, w przypadku, uznania że opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. uznania stanowiska przedstawionego w pytaniu nr 1 za nieprawidłowe, dostawa Nieruchomości będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

AD.3

W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 2 i uznania że opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja sprzedaży Nieruchomości będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zdaniem Wnioskodawców, będą mogli zrezygnować ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części podatkiem VAT, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;,/li>
2. złożą, przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części podatkiem VAT.
   
   

Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 11 ustawy o VAT, oświadczenie o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

1. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy,
2. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;
3. adres budynku, budowli lub ich części.
   
   

Wnioskodawcy zaznaczyli, że w przypadku uznania, że dostawa Nieruchomości będzie zwolniona z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, to dla potrzeb tej czynności zarejestrują się, jako czynni podatnicy podatku VAT w rozumieniu art. 96 ust. 1 ustawy o VAT i będą działać w takim charakterze w związku z dokonaną transakcją. Kupujący również w przypadku nabycia Nieruchomości będzie zarejestrowanym, jako czynny podatnik VAT i będzie działał w takim charakterze. Tym samym, na dzień złożenia oświadczenia Sprzedający oraz Zainteresowany 1 i Zainteresowany 2 będą zarejestrowani, jako podatnicy VAT czynni.

Jednocześnie, Wnioskodawcy potwierdzają, że zarówno dokonujący dostawy jak i nabywca Nieruchomości złożą przed dniem dokonania dostawy właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego, zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy Nieruchomości, zgodnie z art. 43 ust. 10 ustawy o podatku od towarów i usług. Oświadczenie, o którym mowa w art. 43 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług będzie zawierało wszystkie wymagane tym przepisem elementy. Oświadczenie, które będzie spełniać dyspozycje art. 43 ust. 11 ustawy o VAT, zostanie złożone zarówno przez Sprzedającego, Zainteresowanego 2 jak i Kupującego.

W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawców będą oni uprawnieni, na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy o VAT, do rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT i opodatkowania planowanej dostawy Nieruchomości podatkiem VAT 23% zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.

Zgodnie natomiast z dyspozycją przepisu art. 106b ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2. dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
   
   

Tym samym, transakcja sprzedaży Nieruchomości powinna zostać udokumentowana przez Sprzedającego i Zainteresowanego 2 fakturą.

Mając natomiast na uwadze treść art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 86 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i VAT. Przez kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, rozumie się m.in. sumę kwot podatku wynikającą z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

W ocenie Wnioskodawców w przypadku skorzystania przez Wnioskodawców z możliwości opodatkowania transakcji sprzedaży Nieruchomości podatkiem VAT według stawki 23%, Kupującemu będzie w związku z jej nabyciem przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W ocenie Wnioskodawców, aby rozstrzygnąć o uprawnieniu Kupującego do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek VAT naliczony na nabyciu Nieruchomości (na zasadach określonych w art. 86 ust. 1, ust. 10, ust. 10b pkt 1 oraz ust. 11 ustawy o VAT), niezbędne jest ustalenie, czy (i) Nieruchomość będąca przedmiotem planowanego nabycia będzie wykorzystywana przez Kupującego do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT oraz czy (ii) jej nabycie będzie podlegało podatkowi VAT - zasadniczo według podstawowej stawki 23%.

Ad. (i)

Kupujący jest (i na moment planowanej dostawy Nieruchomości będzie) zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT na terytorium kraju i spełnia (będzie spełniał) ustawową definicję podatnika zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Po nabyciu przez Kupującego wskazana Nieruchomość będzie wykorzystywana przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, tj. do produkcji i sprzedaży sprzętu AGD. W konsekwencji, spełniony będzie warunek do obniżenia kwot należnego podatku o kwoty podatku naliczonego w rozumieniu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad. (ii)

Przy założeniu potwierdzenia stanowiska przedstawionego w pytaniu nr 2, jako prawidłowe, dostawa Nieruchomości będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 23%, a więc także ten warunek będzie należało uznać za spełniony.

W szczególności, nie wystąpią negatywne przesłanki, które ograniczałyby prawo do odliczenia podatku VAT wskazane w art. 88 ust 3a ustawy o VAT.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawców, w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 2, pod warunkiem: (i) wyboru przez Sprzedającego, Zainteresowanego 2 i Kupującego opcji opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 10 ustawy o VAT, (ii) spełnieniu warunków określonych w art. 43 ust. 10 ustawy o VAT oraz (iii) otrzymania od Sprzedającego i Zainteresowanego 2 faktury VAT dokumentującej nabycie Nieruchomości, Kupującemu będzie w związku z nabyciem Nieruchomości przysługiwać prawo do obniżenia kwot należnego podatku VAT o kwoty podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, w zakresie:

• braku podlegania opodatkowaniu dostawy Nieruchomości – jest nieprawidłowe,

• zwolnienia od podatku dostawy Nieruchomości na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy - jest prawidłowe,
  

• prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - jest prawidłowe.