Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-3.4011.232.2017.1.RR
z 10 sierpnia 2017 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2017 r. (data wpływu 7 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wypłacaniem premii pieniężnych w ramach programów rabatowych (pytanie oznaczone we wniosku nr 2 i nr 3) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 czerwca 2017 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

… Sp. z o.o. (zwana dalej „Spółką” lub „Wnioskodawcą”) jest dystrybutorem na terenie Polski luksusowych produktów oferowanych w ramach grupy …. Sprzedaż odbywa się głównie za pośrednictwem przedstawicieli. Są to osoby związane ze Spółką umowami cywilnoprawnymi, na podstawie których doprowadzają do zawierania, w imieniu i na rzecz Spółki, umów sprzedaży towarów Wnioskodawcy. Sprzedaż może być też dokonywana za pomocą sklepu internetowego.

Z uwagi na fakt, że klienci na rynku towarów oferowanych przez Spółkę są coraz bardziej wymagający, a sam rynek jest niezwykle konkurencyjny, Spółka wprowadza zachęty sprzedażowe dla swoich klientów. Są to na ogół programy rabatowo-lojalnościowe. Obecnie działa program pod nazwą … (dalej „klub”, „program” lub „...”). Jest to program rabatowo-lojalnościowy, którego celem jest popularyzacja i promocja produktów oferowanych przez Spółkę, a także zwiększenie ich sprzedaży oraz popularyzacja misji organizatora – Spółki: „…”. Program ten obowiązuje przez czas określony do dnia 30 kwietnia 2018 r. Udział w programie jest nieodpłatny i dobrowolny dla uczestników. Program oferuje przywileje dla uczestników (dalej: „uczestnik” lub „członek”), określone w regulaminie. Uczestnikami ... mogą być wyłącznie konsumenci, tj. pełnoletnie osoby fizyczne, dokonujące czynności prawnej ze Spółką (organizatorem) w celu niezwiązanym bezpośrednio z ich działalnością gospodarczą lub zawodową.

Z uwagi na fakt, że klientami Spółki są także często osoby prowadzące działalność gospodarczą, i nabywające produkty Spółki w celu związanym z taką działalnością, obecnie Spółka przygotowuje kolejny program rabatowo-lojalnościowy pod nazwą .... Ten program będzie dedykowany wyłącznie dla klientów-przedsiębiorców, nabywających produkty do celów tejże działalności.

Programy ... oraz ... będą przez określony czas funkcjonowały jednocześnie. Jednakże w niniejszym wniosku Spółka odnosi się jedynie do konsekwencji podatkowych związanych z uczestnikami programu ..., który jest programem wyłącznie dla konsumentów. Zgodnie z regulaminem klubu ..., dla uczestników programu oferowane są dwa rodzaje korzyści, opisane poniżej. Członek ... może korzystać jednocześnie z obydwu niżej wymienionych przywilejów, bądź z wybranego z nich. W tym zakresie uczestnik ma pełną swobodę wyboru.

Po pierwsze – możliwość nabywania przez uczestnika ... towarów Spółki z ustalonymi rabatami, czyli po cenie klubowej. Cena klubowa to cena obniżona o rabat kwotowy („rabat klubowy”), określona indywidualnie dla każdego produktu i zamieszczona w ofercie Spółki. Cena klubowa przyznaje rabaty maksymalnie do 20% ceny regularnej (zwykłej) oraz odpowiednio do 30% ceny zwykłej w przypadku kosmetyków. Uzyskanie rabatu, tj. dokonanie zakupu w cenie klubowej nie wymaga od uczestnika programu ... spełnienia żadnych dodatkowych warunków. Wystarczy być uczestnikiem programu i nabyć towar. Ceny klubowe są identyczne dla każdego uczestnika programu i wynikają z cennika. Rabaty uzyskiwane poprzez stosowanie cen klubowych nie są wymienialne na środki pieniężne, mogą być tylko realizowane wyłącznie przy dokonaniu zakupu towaru przez uczestnika ....

Po drugie – uczestnik ma możliwość uzyskania tzw. „premii” w postaci świadczenia pieniężnego wyrażonego w złotych polskich. Premia jest przyznawana i wypłacana przez Spółkę uczestnikowi z tytułu tzw. „polecenia” uczestnictwa w programie Wnioskodawcy. Uczestnik ma bowiem prawo – ale nie jest to nigdy jego obowiązek – do polecania innym osobom fizycznym (konsumentom) uczestnictwa w programie ... i nabywania produktów Spółki. Jeśli w wyniku takiego polecenia, dokonanego przez aktualnego uczestnika ..., nowy uczestnik (czyli „osoba zachęcona”) przystąpi do klubu, to ten uczestnik, który zachęcił nowego członka, otrzyma określoną premię pieniężną (w wysokości wynikającej z regulaminu), ale tylko jeśli ten nowy, zachęcony członek dokona jakiegoś zakupu produktu od Spółki. Wysokość premii dla uczestnika „zachęcającego” kalkulowana jest jako pewien procent ceny pierwszego zakupu dokonanego przez nowego, „zachęconego” uczestnika klubu. Uczestnikowi, który zachęci daną osobę do przystąpienia do ... przysługuje więc premia pieniężna wyłącznie wtedy, gdy tenże nowy, „zachęcony” członek klubu dokona jakiegoś zakupu od Spółki. Premia przysługuje uczestnikowi „zachęcającemu” jedynie od pierwszego zakupu nowego członka. Dalsze zakupy nowego członka nie są premiowane na rzecz „zachęcającego” uczestnika. Chodzi tu bowiem o to, aby uczestnicy zachęcali do przystępowania do programu stale nowe osoby i aby konsekwentnie powiększał się krąg lojalnych klientów Spółki.

W niedalekiej przyszłości, kiedy Spółka uruchomi ww. ..., uczestnik obecnie działającego programu ..., czyli zawsze jest to konsument – osoba fizyczna, będzie mógł dokonywać ww. poleceń, zachęcając zarówno konsumentów do przystąpienia do ..., jak i przedsiębiorców do przystąpienia do dedykowanego im programu .... Bez względu na to, czy uczestnik „zachęcający” zachęci konsumenta do przystąpienia do programu ..., czy też przedsiębiorcę do przystąpienia do rabatowego programu ..., to zasady uzyskania premii za takie „zachęcenia” będą zawsze takie same dla „zachęcającego” członka ..., tj. premia będzie mu należna tylko wtedy, jeśli nowo zachęcony przez niego członek ... lub nowo zachęcony członek ... dokona pierwszego zakupu towaru Spółki. Jeśli chodzi o klub ..., to członkiem programu może być każda osoba fizyczna, konsument, który przystąpi do programu i zaakceptuje regulamin. Uczestnik, na specjalnym formularzu, zgłasza zamiar przystąpienia do programu, potwierdza zapoznanie się z regulaminem i akceptuje jego warunki. Od razu też, jako uczestnik ..., może nabywać towary po cenie klubowej, czyli z rabatem. Zatem przystąpienie do programu jest niezwykle proste i prawie natychmiastowe. Obecnie do ... nie mogą należeć pracownicy Spółki, ww. przedstawiciele Spółki, ani członkowie ich rodzin, należący do pierwszej grupy podatkowej. Każdy inny konsument może w bardzo prosty sposób przystąpić do programu ... i następnie, bez żadnych innych warunków, nabywać towary z rabatem. Spółka planuje w najbliższej przyszłości wprowadzić jednak zmiany do regulaminu. Będą one polegać na tym, że do klubu będą mogły przystąpić także osoby będące członkami rodzin pracowników i przedstawicieli Spółki. Po zmianie regulaminu do ... nie będą mogli należeć jedynie pracownicy i przedstawiciele Spółki. Każda inna osoba, konsument, będzie mógł do klubu przystąpić i jako członek klubu realizować opisane wyżej zakupy z rabatami klubowymi lub zachęcać inne osoby – konsumentów, bądź przedsiębiorców – do przystąpienia do dwóch ww. programów rabatowych istniejących w Spółce (albo do ... – dla konsumentów, albo do ... – dla przedsiębiorców) i uzyskiwać z tego tytułu premię – o ile zachęcony, nowy członek, któregoś z ww. klubów dokona pierwszego zakupu w Spółce.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy wartość rabatu klubowego będzie stanowić przychód podatkowy dla uczestnika programu ..., osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, a w związku z tym, czy Spółka będzie zobowiązana do sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł (PIT-8C) i przekazania jej podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu?
  2. Czy wartość otrzymanych premii pieniężnych za „polecenie” uczestnictwa w jednym z programów rabatowych Wnioskodawcy, będzie stanowić przychód podatkowy dla uczestnika programu ..., osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, a w związku z tym, czy Spółka będzie zobowiązana do sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł (PIT-8C) i przekazania jej podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu?
  3. Czy dokonywanie wielokrotnych „poleceń” uczestnictwa w programach rabatowych Wnioskodawcy, przez uczestników klubu ..., w sytuacji gdy zostanie rozszerzona możliwość zachęcania nowych uczestników do dwóch programów rabatowych, tj. zarówno do ... jak i do ..., może zostać uznane za świadczenie usług przez uczestników ... na rzecz Spółki, a wypłacane premie uznane za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec czego Spółka byłaby zobowiązana jako płatnik do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłacanych uczestnikowi premii, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
  4. Czy zgodnie z art. 29a ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy Spółka będzie zbywać towary uczestnikom ... z rabatem klubowym, to podstawa opodatkowania dla celów podatku od towarów i usług nie będzie obejmować kwot tychże rabatów?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego nr 2 i nr 3, dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych (stan faktyczny i zdarzenie przyszłe). Natomiast w pozostałym zakresie zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad 2

Wartość otrzymanych przez uczestnika premii pieniężnych, za „polecenie” uczestnictwa w jednym z dwóch programów rabatowych Wnioskodawcy, będzie stanowić przychód podatkowy dla uczestnika programu ..., osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. W związku z tym, Spółka będzie zobowiązana z tego tytułu do sporządzenia informacji o przychodach z innych źródeł (PIT-8C) i przekazania jej podatnikowi (uczestnikowi) oraz urzędowi skarbowemu zgodnie z dyspozycją przepisu art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT).

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wyrazem praktycznej realizacji tej zasady jest przepis art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, z którego treści wynika, że przychodami, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ustawy o PIT określono katalog źródeł przychodów, wyszczególniając w nim m.in. inne źródła (pkt 9).

W myśl przepisu art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie przez ustawodawcę zwrotu „w szczególności” wskazuje, że powyższy katalog jest katalogiem otwartym i obejmuje również przychody w nim niewymienione, których nie da się zakwalifikować do żadnego innego źródła przychodów.

W ocenie Wnioskodawcy, przychody uzyskane przez uczestników programu ..., nieprowadzących działalności gospodarczej, w związku z wypłatą na ich rzecz opisanych w stanie faktycznym premii pieniężnych, należy zakwalifikować właśnie do przychodów z innych źródeł.

Nie będą to jednak przychody z tytułu wygranych w konkursach związanych ze sprzedażą premiową, o których mowa w art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, od których pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych w wysokości 10% wygranej lub nagrody.

Jak bowiem wynika z przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, premie pieniężne stanowią dodatkową korzyść uczestnika programu:

  1. za polecanie innym osobom fizycznym (konsumentom) uczestnictwa w programie ... i nabywania produktów Spółki oraz
  2. w najbliższej przyszłości (po uruchomieniu programu rabatowego ...) – za polecanie przedsiębiorcom uczestnictwa w programie ... i nabywania produktów Spółki,

w sytuacji, gdy „zachęcona” do któregoś z ww. programów rabatowych osoba dokona pierwszego zakupu towaru od Spółki.

Ww. premie pieniężne nie są także nagrodami za wygrane w konkursie. Premie powyższe mają zatem walor motywujący i są ukierunkowane na zmobilizowanie uczestników do poniesienia pewnego wysiłku, który ma doprowadzić do oczekiwanych efektów w postaci korzyści finansowych, zarówno dla tych uczestników (premia), jak i dla Wnioskodawcy (nowi klienci, zwiększona sprzedaż towarów). W konsekwencji program ..., opisany we wniosku, nie ma cech konkursu, czy sprzedaży premiowej.

Zatem, zastosowania nie znajdą tutaj przepisy art. 41 ust. 4 ustawy o PIT dotyczący poboru przez płatników zryczałtowanego podatku dochodowego od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10 oraz art. 42 ust. 1 i 42 ust. 1a ustawy o PIT, dotyczące obowiązku przekazania pobranej kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek na rachunek urzędu skarbowego i obowiązku przesłania, do końca roku następującego po roku podatkowym, do tego urzędu skarbowego rocznej deklaracji PIT-8AR.

Zastosowanie znajdzie natomiast w opisanej sytuacji przepis art. 42a ustawy o PIT. Stosownie do treści art. 42a ustawy o PIT, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Obecnie taka informacja składana jest na formularzu PIT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z wypłatą premii pieniężnych uczestnikom programu ..., będącymi osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, na Spółce będzie spoczywał obowiązek sporządzenia i przekazania imiennej informacji PIT-8C uczestnikom, którzy otrzymali premie pieniężne oraz właściwym dla tych uczestników urzędom skarbowym. Natomiast uczestnicy będą zobowiązani do rozliczenia przychodów z premii pieniężnych w swoich rocznych zeznaniach podatkowych. Zasada ta będzie miała zastosowanie zarówno w istniejącym stanie faktycznym, jak i w stanie przyszłym, tj. po rozszerzeniu możliwości uczestnictwa w programie ... dla członków rodzin pracowników i członków rodzin przedstawicieli Spółki (bez uczestnictwa samych pracowników i przedstawicieli).

Ad 3

Zdaniem Spółki, dokonywanie wielokrotnych „poleceń” uczestnictwa w programach rabatowych Wnioskodawcy przez uczestników klubu ..., w sytuacji gdy zostanie rozszerzona możliwość zachęcania nowych uczestników do dwóch programów rabatowych, tj. zarówno do ..., jak i do ..., nie może zostać uznane za świadczenie usług przez uczestników ... na rzecz Spółki, w szczególności na podstawie umowy zlecenia. A zatem, wypłacane uczestnikom ... premie pieniężne nie mogą zostać uznane za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT, wobec czego Spółka nie będzie zobowiązana jako płatnik do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłacanych uczestnikom premii, zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 ustawy o PIT.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że regulamin programu ... daje możliwość – a nie obowiązek – aby uczestnicy dokonywali „poleceń”, które mogą skutkować otrzymaniem przez nich premii pieniężnych. Członek klubu ... nie jest natomiast w żaden sposób zobligowany do polecania programu i produktów Spółki. Uczestnik może nigdy nie dokonać żadnego polecenia, a i tak pozostanie członkiem programu i będzie mógł dokonywać zakupów po cenach klubowych. Premie pieniężne są więc jedynie dodatkową zachętą dla uczestnika.

Ponadto, zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego (dalej „KC”), do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Natomiast stosownie do przepisu art. 734 § 1 KC, przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.

Brzmienie już samych tych przepisów wskazuje, że nie można mówić o istnieniu pomiędzy Spółką a uczestnikiem programu jakiejkolwiek relacji umownej, która wskazywałaby, że pomiędzy ww. stronami istnieje umowa zlecenia lub umowa o świadczenie usług. Wynika to z faktu, że uczestnik nie zobowiązuje się wobec Spółki do dokonywania „poleceń”. Stąd też nie ma pomiędzy Spółką a uczestnikiem wzajemnych zobowiązań (do dokonania świadczenia z jednej strony i do zapłaty za to świadczenie z drugiej strony). Spółka zawiera umowy o świadczenie usług wyłącznie z przedstawicielami, którzy są zobowiązani do zawierania umów sprzedaży z klientami w imieniu i na rzecz Spółki.

Takie relacje umowne nie występują jednak pomiędzy uczestnikami programu ... a Spółką. Uczestnicy nie są zobowiązani do wykonywania „poleceń” na rzecz Spółki, nie wykonują tych czynności pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności (bo Spółka ich nie zleca), uczestnik nie ponosi żadnych konsekwencji, jeśli nie wykona przez cały okres trwania programu żadnego „polecenia”.

Zatem, w sytuacji gdy uczestnik dokonuje wielokrotnych „poleceń”, zachęcających do uczestnictwa w programach rabatowych Wnioskodawcy, czy to wyłącznie do programu ... czy także do programu ... (a więc także w sytuacji, gdy zostanie rozszerzona możliwość zachęcania nowych uczestników do dwóch programów rabatowych, tj. zarówno do ..., jak i do ...), takie działanie uczestnika nie może zostać uznane za świadczenie usług przez uczestników ... na rzecz Spółki, a wypłacane uczestnikom premie nie mogą zostać uznane za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy o PIT.

Wobec powyższego Spółka nie będzie zobowiązana jako płatnik do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłacanych uczestnikom premii pieniężnych na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodu są tzw. „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, gdy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W art. 20 ust. 1 ww. ustawy jako przykład przychodów z innych źródeł wymieniono między innymi nagrody. Konsekwentnie, wszelkiego rodzaju nagrody, wygrane czy premie przyznawane w związku z uczestnictwem w różnego rodzaju akcjach czy konkursach traktowane są jak przychody z innych źródeł.

W myśl art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów (przychodów) z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 6, 6a i 68, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% wygranej lub nagrody.

Z kolei stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 68 ww. ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 760 zł; zwolnienie od podatku nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług nie dotyczy nagród otrzymanych przez podatnika w związku z prowadzoną przez niego pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowiących przychód z tej działalności.

Mimo że ustawodawca posłużył się w powołanych wyżej przepisach wyrażeniem „sprzedaż premiowa”, to jednak nie sformułował definicji tego pojęcia ani w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani w żadnej innej ustawie podatkowej. W tej sytuacji, zgodnie z zasadami wykładni, w pierwszej kolejności zastosowanie znajdzie wykładnia językowa. Zgodnie z internetowym wydaniem „Wielkiego słownika języka polskiego” (www.wsjp.pl), pojęcie „sprzedaż” oznacza oddawanie towarów lub usług za określoną sumę pieniędzy, z kolei „premia” oznacza m.in. nagrodę. Innymi słowy, pojęcie to służy dla określenia świadczenia, które otrzymuje ktoś, kto zachował się w sposób określony przez przyznającego premię. Przymiotnik „premiowy” należy zatem rozumieć jako odnoszący się do powyżej zdefiniowanej premii.

Na tej podstawie przyjąć można, że sprzedaż premiowa oznaczać może oddawanie towarów lub usług za określoną sumę pieniędzy, z którą to czynnością związana jest nagroda.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest dystrybutorem na terenie Polski produktów luksusowych. Spółka wprowadza zachęty sprzedażowe dla swoich klientów. Obecnie działa program pod nazwą … (dalej „klub”, „program” lub „...”). Uczestnikami ... mogą być wyłącznie konsumenci, tj. pełnoletnie osoby fizyczne. Z uwagi na fakt, że klientami Spółki są także często osoby prowadzące działalność gospodarczą, i nabywające produkty Spółki w celu związanym z taką działalnością, obecnie Spółka przygotowuje kolejny program rabatowo-lojalnościowy pod nazwą .... Ten program będzie dedykowany wyłącznie dla klientów-przedsiębiorców, nabywających produkty do celów tejże działalności. Zgodnie z regulaminem klubu ..., dla uczestników programu oferowane są dwa rodzaje korzyści. Członek ... może korzystać jednocześnie z obydwu niżej wymienionych przywilejów, bądź z wybranego z nich. W tym zakresie uczestnik ma pełną swobodę wyboru. Po pierwsze, uczestnik ma możliwość nabywania przez uczestnika ... towarów Spółki z ustalonymi rabatami, czyli po cenie klubowej. Rabaty uzyskiwane poprzez stosowanie cen klubowych nie są wymienialne na środki pieniężne, mogą być tylko realizowane wyłącznie przy dokonaniu zakupu towaru przez uczestnika .... Po drugie, uczestnik ma możliwość uzyskania tzw. „premii” w postaci świadczenia pieniężnego wyrażonego w złotych polskich. Premia jest przyznawana i wypłacana przez Spółkę uczestnikowi z tytułu tzw. „polecenia” uczestnictwa w programie Wnioskodawcy. Uczestnik ma bowiem prawo, ale nie jest to nigdy jego obowiązek, do polecania innym osobom fizycznym (konsumentom) uczestnictwa w programie ... i nabywania produktów Spółki. Jeśli w wyniku takiego polecenia, dokonanego przez aktualnego uczestnika ..., nowy uczestnik (czyli „osoba zachęcona”) przystąpi do klubu, to ten uczestnik, który zachęcił nowego członka, otrzyma określoną premię pieniężną (w wysokości wynikającej z regulaminu), ale tylko jeśli ten nowy, zachęcony członek dokona jakiegoś zakupu produktu od Spółki. Uczestnikowi, który zachęci daną osobę do przystąpienia do ... przysługuje więc premia pieniężna wyłącznie wtedy, gdy tenże nowy, „zachęcony” członek klubu dokona jakiegoś zakupu od Spółki. Premia przysługuje uczestnikowi „zachęcającemu” jedynie od pierwszego zakupu nowego członka. W niedalekiej przyszłości, kiedy Spółka uruchomi ww. ..., uczestnik obecnie działającego programu ..., czyli zawsze jest to konsument – osoba fizyczna, będzie mógł dokonywać ww. poleceń, zachęcając zarówno konsumentów do przystąpienia do ..., jak i przedsiębiorców do przystąpienia do dedykowanego im programu .... Bez względu na to, czy uczestnik „zachęcający” zachęci konsumenta do przystąpienia do programu ..., czy też przedsiębiorcę do przystąpienia do rabatowego programu ..., to zasady uzyskania premii za takie „zachęcenia” będą zawsze takie same dla „zachęcającego” członka ..., tj. premia będzie mu należna tylko wtedy, jeśli nowo zachęcony przez niego członek ... lub nowo zachęcony członek ... dokona pierwszego zakupu towaru Spółki. Wnioskodawca planuje w przyszłości wprowadzić zmiany do regulaminu. Będą one polegać na tym, że do klubu będą mogły przystąpić także osoby będące członkami rodzin pracowników i przedstawicieli Spółki.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa, stwierdzić należy, że opisana akcja promocyjna dla ww. uczestników programów rabatowych (osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) spełnia wskazane powyżej cechy sprzedaży premiowej. Podstawowym warunkiem przyznania premii pieniężnej jest/będzie bowiem zakup towaru oferowanego przez Wnioskodawcę. Nagroda w ramach programów rabatowych jest/będzie przyznawana w zamian za skuteczne „polecenie” uczestnictwa w nich, zakończone sprzedażą towaru oferowanego przez Wnioskodawcę. Przyznawana uczestnikom programów rabatowych nagroda (premia pieniężna) jest/będzie ściśle powiązana ze sprzedażą bowiem wystąpienie sprzedaży jest/będzie warunkiem przyznania nagrody (premii pieniężnej).

Zauważyć należy, że „umowa sprzedaży” uregulowana została w art. 535 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), zgodnie z którym, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Na tej podstawie należałoby uznać, że sprzedaż premiowa występowałaby tylko w przypadku, gdy nabywca byłby równocześnie podmiotem otrzymującym nagrodę (premię). Tym samym, zwolnienie wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych miałoby zastosowanie wyłącznie do nagród (premii) wypłacanych osobom, które zawarły umowę sprzedaży z podmiotem przyznającym premię.

Jednakże, odwoływanie się do definicji pojęcia sprzedaży zawartej w Kodeksie cywilnym jest niezasadne. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem, prawo podatkowe jest autonomiczną gałęzią prawa, do której nie można automatycznie przenosić pojęć zdefiniowanych dla potrzeb innych gałęzi prawa, o ile nie wynika to wyraźnie z ustawy. Mając natomiast na uwadze treść art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, brak jest podstaw do zawężania zakresu pojęcia sprzedaży premiowej.

Pogląd ten znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 381/13 wskazał, że: „Sąd podziela stanowisko Strony skarżącej, iż do celów zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f. bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż kontrahent nie prowadzi bezpośrednio (we własnym imieniu) punktów handlowych mogących prowadzić sprzedaż detaliczną jego towarów, a Strona w ramach świadczonych usług marketingowo-reklamowych na rzecz swoich klientów, koordynuje akcję sprzedaży premiowaną nagrodą zgodnie z regulaminem opisanym we wniosku. To, że akcje sprzedaży premiowej realizowane są na zlecenie dużych podmiotów gospodarczych, klientów Wnioskodawcy (podstawą ich realizacji jest każdorazowo zlecenie zawarte między Spółką a Kontrahentem oraz przygotowany przez Spółkę regulamin) nie zmienia istoty sprzedaży premiowej w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f., którego treść wskazuje, iż jest pojęciem szerszym niż sprzedaż w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, który ponadto, jak trafnie wskazała Strona, nie zna pojęcia „sprzedaży premiowej”.

Również w innych orzeczeniach sądy administracyjne wskazywały na konieczność szerokiego rozumienia pojęcia sprzedaży premiowej. Przykładowo wskazać można wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 lutego 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 2248/12, w którym podkreślono, że: „W ocenie Sądu w art. 21 ust. 1 pkt 68 Ustawodawcy chodziło o objęcie zwolnieniem każdej nagrody otrzymywanej przez podatników – konsumentów w ramach wszelkich akcji promocyjnych, marketingowych, motywacyjnych organizowanych przez profesjonalnych przedsiębiorców, o ile oczywiście zachodzą dalsze warunki zwolnienia”.

Dodatkowo wskazać należy, że zwolnienie wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 68 ww. ustawy ma charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy. Ustawodawca w treści powyższego przepisu, jak i w art. 30 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy posługuje się pojęciem „nagród związanych ze sprzedażą premiową”, a nie premią z tytułu sprzedaży. Zatem istotne z punktu widzenia zastosowania zwolnienia dla nagród związanych ze sprzedażą premiową nie są cechy podmiotu wydającego i otrzymującego nagrodę, a jedynie to, czy istnieje związek pomiędzy przyznaną nagrodą a sprzedażą.

W przedstawionym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym taki związek niewątpliwie istnieje. Nagroda jest/będzie bowiem przyznawana pod warunkiem sprzedaży towaru przez Wnioskodawcę „nowemu, zachęconemu” uczestnikowi programów rabatowych. Nie ma przy tym znaczenia, czy nagroda jest/będzie przyznawana za jednokrotne czy wielokrotne „polecenie” uczestnictwa w programach rabatowych Wnioskodawcy. Istotne z punktu widzenia zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68 ww. ustawy jest to, że jest/będzie to polecenie skuteczne, tzn., że Wnioskodawca dokona sprzedaży towaru.

Analizując zakres stosowania zwolnienia z opodatkowania dla nagród związanych ze sprzedażą premiową nie sposób nie odnieść się do celu jaki ma realizować to zwolnienie. Rolą sprzedaży premiowej jest motywowanie kontrahenta do dokonywania zwiększonych zakupów, intensywniejszego korzystania z określonej rodzajowo oferty przedsiębiorcy, wyrobienie określonych, korzystnych z punktu widzenia sprzedawcy przyzwyczajeń klienta, zwiększenie jego lojalności i zainteresowania oferowanymi produktami. Te cele realizują ww. programy rabatowe, które zmierzają do zachęcania uczestników do polecania oferty Wnioskodawcy, a tym samym do zwiększania Jego przychodów ze sprzedaży towarów.

Na zastosowanie analizowanego zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 68 ww. ustawy nie ma/nie będzie mieć wpływu to, czy nowy klient (klient z polecenia) dokonuje/dokona zakupu towaru w ramach swojej działalności gospodarczej (tj. nabywa/będzie nabywać towar na cele prowadzonej działalności gospodarczej i nie występuje/nie będzie występować jako konsument w rozumieniu art. 221 Kodeksu cywilnego), czy poza nią (tj. nabywa/będzie nabywać towar na cele osobiste niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą, tj. występuje/będzie występować jako konsument w rozumieniu art. 22 (1) Kodeksu cywilnego). Wynika to z faktu, że odbiorcą nagrody będzie uczestnik, który skutecznie polecił ofertę Wnioskodawcy i to on ewentualnie może być podatnikiem z tytułu otrzymanej nagrody.

W związku z powyższym, nagrody przyznawane w ramach programów rabatowych uczestnikom będącym klientami Wnioskodawcy (osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej) za skuteczne polecenie/polecenia oferty Spółki stanowią/będą stanowić nagrody związane ze sprzedażą premiową, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, skuteczne polecenie/polecenia oferty Spółki nie stanowią/nie będą stanowić świadczenia usług, a w konsekwencji otrzymane nagrody (premie pieniężne) przez ww. uczestników programów rabatowych (osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej) nie mogą zostać uznane za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uwzględniając powyższe, nagrody wręczane uczestnikom ww. programów są/będą zwolnione z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym pod warunkiem, że ich jednorazowa wartość nie przekroczy 760 zł. W sytuacji natomiast, gdy warunek jednorazowej wartości nagrody nie zostanie spełniony, zastosowanie będzie mieć art. 30 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zgodnie z którym, nagroda związana ze sprzedażą premiową, której jednorazowa wartość przekracza 760 zł podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki 10%.

Obowiązek pobrania i odprowadzenia na rachunek właściwego urzędu zryczałtowanego podatku dochodowego od nagród związanych ze sprzedażą premiową ciąży na płatniku i wynika z art. 41 ust. 4 oraz art. 42 ust. 1 ww. ustawy.

Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 41 ust. 4 ww. ustawy, płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

W myśl art. 42 ust. 1 ww. ustawy, płatnicy, o których mowa w art. 41. przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Oprócz obowiązku pobrania i przekazania na rachunek właściwego urzędu zryczałtowanego podatku dochodowego od nagród związanych ze sprzedażą premiową, na płatniku ciążą również obowiązki informacyjne, które wynikają z art. 42 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 41, są obowiązani przesłać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, roczne deklaracje, według ustalonego wzoru (PIT-8AR).

Natomiast na podstawie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, tj. „Informację o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych”; dalej: informacja PIT-8C.

Reasumując, do wypłacanych przez Wnioskodawcę nagród (premii pieniężnych) uczestnikom programów rabatowych (osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej), związanych ze sprzedażą premiową ma/będzie miało zastosowanie zwolnienie przedmiotowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 68 ww. ustawy, jeżeli jednorazowa wartość nagrody nie przekroczy kwoty 760 zł. W konsekwencji Wnioskodawca dokonujący wypłat ww. nagród, nie jest/nie będzie z tego tytułu zobowiązany do wykonania obowiązków płatnika wynikających z art. 41 – 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku natomiast, gdy jednorazowa wartość nagrody przekroczy kwotę 760 zł, wówczas nagroda ta podlega/będzie podlegać opodatkowaniu stawką w wysokości 10% na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, a na Wnioskodawcy ciąży/będzie ciążyć obowiązek pobrania i przekazania podatku stosownie do art. 41 ust. 4 w zw. z art. art. 42 ust. 1 ww. ustawy oraz obowiązek sporządzenia rocznej deklaracji (PIT-8AR) zgodnie z brzmieniem art. 42 ust. 1a ww. ustawy.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj