Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4015.82.2017.1.MCZ
z 21 sierpnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 29 czerwca 2017 r. (data wpływu – 30 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 czerwca 2017 r. wpłynął do Organu wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych podziału majątku wspólnego małżonków.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni od 39 lat jest w związku małżeńskim z M.B.

Na podstawie zawartej 4 lutego 2010 r. umowy majątkowej małżeńskiej w skład majątku wspólnego małżonków wchodziła nieruchomość stanowiąca działkę nr 45/1 o pow. 0.0429 ha zabudowaną domem jednorodzinnym w zabudowie bliźniaczej o kubaturze 615,7 m³ i wartości 560.000 zł.

Małżonkowie postanowili uregulować swoje sprawy finansowe.

W dniu 11 kwietnia 2017 r. odbyła się rozprawa sądowa, w wyniku której zawarta została ugoda.

Zgodnie z postanowieniami tejże ugody udziały małżonków w majątku wspólnym (ww. nieruchomości) po ustaniu między nimi wspólności majątkowej małżeńskiej są równe i wynoszą po 1/2 części. Strony zgodnie dokonały podziału majątku wspólnego w ten sposób, że Wnioskodawczyni przyznano na wyłączną własność opisaną powyżej nieruchomość o wartości 560.000 zł. Ponadto Wnioskodawczyni przysługuje wobec uczestnika postępowania, współmałżonka M.B., wierzytelność w wysokości 87.000 zł z tytułu nakładu poczynionego z majątku wspólnego, którym pokryty został wkład w spółce cywilnej przekształconej następnie w spółkę jawną. Wspólnikiem w tych spółkach pozostawał jedynie współmałżonek Wnioskodawczyni.

W zawartej ugodzie Wnioskodawczyni ustanowiła na rzecz uczestnika postępowania (współmałżonka) dożywotnią służebność mieszkania na ww. nieruchomości tytułem spłaty wartości jego udziału w majątku wspólnym przy uwzględnieniu ww. wierzytelności. Ponadto Wnioskodawczyni w zawartej ugodzie zobowiązała się spłacić samodzielnie pozostałą do zapłaty kwotę pożyczki w wysokości 40.000 zł, wynikającą z umowy pożyczki z 30 kwietnia 2013 r. zawartej pomiędzy stronami postępowania a bankiem.

Opisana ugoda sądowa jest prawomocna od dnia 10 maja 2017 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni musi odprowadzić podatek od spadków i darowizn od opisanej we wniosku czynności prawnej – ugody sądowej?
2. Czy zasadne jest płacenie podatku od ugody, gdy od podatku od spadków i darowizn zwolniona jest najbliższa rodzina?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, zawarta pomiędzy nią a jej mężem ugoda sądowa o dożywotniej służebności mieszkania na opisanej we wniosku nieruchomości jest i będzie bezpłatna. Zatem Wnioskodawczyni nie widzi powodu płacenie podatku od spadków i darowizn.

Wnioskodawczyni uważa, ze nie jest to ani spadek ani darowizna tylko ugoda małżeńska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2017 r., poz. 833, ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 1a cyt. ustawy, przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego:

1. nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność;
2. wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.
   
   

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zawiera zamknięty katalog nabycia rzeczy i praw majątkowych, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. To oznacza, że tylko czynności enumeratywnie wymienione w art. 1 ww. ustawy podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Z treści wniosku wynika, że zgodnie z zawartą 4 lutego 2010 r. umową małżeńską w skład majątku wspólnego małżonków wchodziła nieruchomość stanowiąca działkę nr 45/1 o pow. 0.0429 ha zabudowaną domem jednorodzinnym w zabudowie bliźniaczej i wartości 560.000 zł. W dniu 11 kwietnia 2017 r. odbyła się rozprawa sądowa, w wyniku której zawarta została ugoda. Zgodnie z postanowieniami tejże ugody udziały małżonków w majątku wspólnym po ustaniu między nimi wspólności majątkowej małżeńskiej są równe i wynoszą po 1/2 części. W wyniku podziału majątku wspólnego małżonków Wnioskodawczyni przyznano na wyłączną własność ww. nieruchomość o wartości 560.000 zł. Ponadto Wnioskodawczyni przysługuje wobec współmałżonka wierzytelność w wysokości 87.000 zł z tytułu nakładu poczynionego z majątku wspólnego na wkład w spółce cywilnej przekształconej następnie w spółkę jawną. Wspólnikiem w tych spółkach pozostawał jedynie współmałżonek Wnioskodawczyni. W zawartej ugodzie Wnioskodawczyni ustanowiła na rzecz uczestnika postępowania (współmałżonka) dożywotnią służebność mieszkania na ww. nieruchomości tytułem spłaty wartości jego udziału w majątku wspólnym przy uwzględnieniu istniejącej wierzytelności. Ponadto Wnioskodawczyni w zawartej ugodzie zobowiązała się spłacić samodzielnie pozostałą do zapłaty kwotę pożyczki w wysokości 40.000 zł, wynikającą z umowy pożyczki z 30 kwietnia 2013 r. zawartej pomiędzy małżonkami a bankiem.

Zgodnie z przepisem art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2017 r., poz. 682) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku i wspólność o charakterze łącznym.

Stosownie do art. 47 § 1 i § 2 ww. ustawy małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa. Umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej.

Rozdzielność majątkowa powstaje z mocy prawa, w razie ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków – art. 53 § 1 ustawy .

Orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowe – art. 54 § 1 ustawy.

Powyższe oznacza, że ustanie małżeństwa, w wyniku np. orzeczenia sądu rozwiązującego małżeństwo, powoduje ustanie z mocy prawa tej wspólności. Wspólność majątkowa małżeńska ustaje również w przypadku zawarcia przez małżonków umowy ją znoszącej i wprowadzającej rozdzielność majątkową, orzeczenia sądu ustanawiającego w miejsce wspólności majątkowej pełną rozdzielność na żądanie jednego z małżonków, orzeczenia separacji małżonków, ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków oraz w przypadku ogłoszenia upadłości jednego z nich.

Ponadto wskazać należy, że podział majątku wspólnego małżonków jest instytucją typową dla prawa rodzinnego i opiekuńczego. Należy podkreślić, że podział majątku wspólnego małżonków, wskazuje cechy odrębne od zniesienia współwłasności, unormowanego w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm.) i w związku z tym nie może być traktowany jako zniesienie współwłasności wymienione w art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Do podziału majątku wspólnego nie ma również zastosowania cytowany wyżej art. 1a pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zatem, skoro w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn nie zostało wymienione nabycie w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, jako podlegające podatkowi od spadków i darowizn, to oznacza, że nabycie tytułem podziału majątku wspólnego małżonków nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Natomiast w odniesieniu do przedstawionego w opisie stanu faktycznego ustanowienia służebności, stwierdzić należy, że skoro to Wnioskodawczyni ustanowiła na rzecz swojego małżonka dożywotnią służebność mieszkania na ww. nieruchomości tytułem spłaty wartości jego udziału w majątku wspólnym, to na Wnioskodawczyni w tego tytułu nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni nie nabyła bowiem żadnego prawa tytułem nieodpłatnej służebności.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem – wywołuje skutki wyłącznie dla Wnioskodawczyni, dla której interpretację wydano. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Jednocześnie wskazuje się, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.