2017.09.22 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL2-3.4012.217.2017.2.WB
z 22 września 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2017 r. (data wpływu 19 czerwca 2017 r.), uzupełniony pismem z dnia 5 września 2017 r. (data wpływu 11 września 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie

opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbywanych przez Wnioskodawcę wierzytelności na rzecz innych podmiotów, podatników podatku VAT – jest prawidłowe;
prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności od innych podmiotów, których przedmiotem działalności gospodarczej jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o przepisy art. 86 ust. 2a-2h ustawy o podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 czerwca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbywanych przez Wnioskodawcę wierzytelności na rzecz innych podmiotów, podatników podatku VAT; prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności od innych podmiotów, których przedmiotem działalności gospodarczej jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o przepisy art. 86 ust. 2a-2h ustawy o podatku od towarów i usług. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 września 2017 r. o przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w odniesieniu do pytania oznaczonego we wniosku nr 1, uiszczenie brakującej opłaty oraz wskazanie adresu elektronicznego pełnomocnika w systemie ePUAP.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącą działalność w zakresie oceny ryzyka i szacowania poniesionych strat sklasyfikowaną pod symbolem 66.21.Z w Polskiej Klasyfikacji Działalności. Spółka prowadzi wskazaną działalność w zakresie dochodzenia odszkodowań w imieniu klienta oraz dochodzenie nabytych odszkodowań we własnym imieniu. Ponadto Spółka świadczy usługi najmu samochodów zastępczych zgodnie z klasyfikacją PKD pod numerem 77.11.Z. Spółka jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Działalność Spółki polega przede wszystkim na nabywaniu przez nią odszkodowań w drodze cesji wierzytelności, czyli przelewu, o którym mowa w art. 509 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 9 lutego 2017 r., poz. 459, z późn. zm.) – dalej KC, od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Nabycie tego rodzaju wierzytelności z reguły następuje po cenie wyższej niż wartość odszkodowania zaproponowanego przez firmę ubezpieczeniową. Ponadto Wnioskodawca nabywa wierzytelności od podmiotów pośredniczących, skupujących odszkodowania od innych podmiotów, będących czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Dla takich transakcji cena nabycia jest niższa niż wartość nominalna wierzytelności ze względu na duży wolumen nabywanych praw. Niektóre z tych transakcji opodatkowane są stawką podstawową, co udokumentowane jest fakturami zakupu otrzymanymi od kontrahentów. Jeden z kontrahentów uzasadnia stosowanie stawki podstawowej podatku od towarów i usług wydaną na jego wniosek indywidualną interpretacją prawa podatkowego. Ze swoimi kontrahentami Spółka nie jest związana umowami handlowymi oraz nie łączy jej z nimi żaden stosunek prawny. Oferty zakupu pakietu wierzytelności nie są wiążące i Spółka nie jest w żaden sposób zobligowana do ich zakupu. W opisanej działalności Spółka nabywa wierzytelności w postaci odszkodowań we własnym imieniu i na własne ryzyko.

Odszkodowania są następnie przedmiotem pozwów o zapłatę przed sądami cywilnymi. Niektóre postępowania kończą się zasądzeniem przez sąd należności wyższej bądź niższej niż nominalna wartość nabytej wierzytelności. Część postępowań kończy się ugodą jeszcze przed postępowaniem sądowym.

Część nabytych wierzytelności może być przedmiotem sprzedaży do innych podmiotów skupujących takie prawa. Spółka powzięła wątpliwość czy do wskazanych transakcji zastosowanie będzie miała 23% stawka podatku od towarów i usług czy może transakcje te nie będą podlegały rygorowi ustawy o podatku od towarów i usług ze względu na niewystąpienie w niniejszym stanie faktycznym czynności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.) – dalej u.p.t.u.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy zbywanie przez Spółkę wierzytelności do innych podmiotów, podatników podatku od towarów i usług powinny zostać uznane z niepodlegające podatkowi VAT?
Czy Spółka nabywając wierzytelności od innych podmiotów, których przedmiotem działalności gospodarczej jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od tych podmiotów jeżeli z faktur tych wynika, że zbycie takie jest opodatkowane stawką podstawową?
Czy jeżeli Spółka prowadzi działalność w zakresie obrotu wierzytelnościami, do których nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz działalność opodatkowaną to czy Spółka zobowiązana jest do ustalania współczynnika odliczenia podatku zgodnie z art. 86 ust. 2a-2h u.p.t.u.?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1. (stanowisko przedstawione w piśmie z dnia 5 września 2017 r.).

W przedstawionym stanie faktycznym nie mamy do czynienia z usługą w postaci dochodzenia roszczeń w cudzym mieniu, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. w związku z art. 8 ust. 1 u.p.t.u. Biorąc pod uwagę powyższe oraz wskazane we wniosku orzecznictwo sądów administracyjnych Wnioskodawca uważa, że zbywane przez Spółkę wierzytelności do innych podmiotów nie podlegają pod rygor ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 509 KC wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, wraz z którą przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Na podstawie art. 510 KC umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zgodnie z przywołanymi powyżej przepisami Kodeksu cywilnego z chwilą zawarcia umowy cesji Spółka jako cesjonariusz wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki, które ówcześnie przysługiwały cedentowi. Późniejsze dochodzenie należności z tytułu wypłaty szkód ubezpieczeniowych odbywa się bez udziały pierwotnego właściciela wierzytelności, a Spółka wykonuje swoje prawa związane z wierzytelnością we własnym imieniu i na własny rachunek.

Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionym stanie faktycznym nie mamy do czynienia z usługą w postaci dochodzenia roszczeń w cudzym imieniu, co stanowiłoby świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. w związku z art. 8 ust. 1. Zgodnie bowiem z powołanymi wyżej przepisami opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Takie stanowisko zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 kwietnia 2013 r., sygn. akt I FSK 772/12:

„(...) transakcje pomiędzy cedentem a cesjonariuszem przy braku dyskonta (lub wynagrodzenia w innej postaci) nie może być uznane za usługę świadczoną osobiście, ponieważ nie posiada cech odpłatności. Błędna jest zatem też ocena organu podatkowego, że przeniesienie prawa do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych stanowi w przedmiotowej sprawie świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt VATU i podlega opodatkowaniu, spółka jest bowiem podatnikiem podatku VAT, zatem wszystkie wykonywane przez nią czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania tym podatkiem, będą podlegały opodatkowaniu.

Koniecznie trzeba przypomnieć, rozważając kwestię słuszności postawionego zarzutu skargi kasacyjnej, że nawet różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży nie stanowi bowiem wynagrodzenia za tego rodzaju usługę, lecz odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników. Bez znaczenia jest w takim przypadku również to, że cesjonariusz wierzytelności nabywa je w celu ich ściągnięcia, gdyż w momencie realizacji tej czynności czyni to na własny rachunek i ryzyko, a nie na rachunek i ryzyko cedenta wierzytelności”.

Ad 2.

Zgodnie z art. 86 w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi podatku od towarów i usług, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług oraz dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 u.p.t.u nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy otrzymuje on fakturę od podmiotu pośredniczącego, skupującego wierzytelności, czynnego podatnika podatku od towarów i usług, na której sprzedaż wierzytelności opodatkowana jest błędnie stawką podstawową to Wnioskodawca i tak nie ma prawa do odliczenia kwot podatku wynikających z tych faktur.

Analogiczne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 21 lipca 2014 r., sygn. akt III SA/Gl 395/14, w którym stwierdził, że: „Należy bowiem w pierwszej kolejności podkreślić, że art. 88 ust. 3a pkt 2 wyłącza możliwość obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej czynność zwolnioną z opodatkowania, niezależnie od stanu wiedzy i dobrej bądź złej wiary kontrahentów danej transakcji”.

Jednakże największe wątpliwości budzi sytuacja, w której kontrahent Spółki stosuje do sprzedaży wierzytelności stawkę podstawową zgodnie z wydaną na jego wniosek interpretacją indywidualną prawa podatkowego. Zdaniem Wnioskodawcy nie można wówczas mówić o sytuacji opisanej w art. 88 ust. 3a pkt 2 u.p.t.u gdyż, otrzymane faktury dokumentują transakcje podlegające opodatkowaniu, czego prawidłowość potwierdza wydana interpretacja indywidualna kontrahenta, a w związku z zasadą neutralności podatku od towarów i usług ukonstytuowaną w art. 86 ust. 1 u.p.t.u. Wnioskodawca powinien zachować prawo do odliczenia od podatku należnego podatek naliczony wynikający z otrzymanych faktur skoro podatek ten został przez kontrahenta rozpoznany jako podatek należny i wpłacony do właściwego organu podatkowego.

Ad 3.

Zgodnie z art. 86 ust. 2a-2h u.p.t.u. w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego wynikającą z otrzymanych faktur, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej zgodnie z określonym w przepisach sposobem określenia proporcji. Sposób ten powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zgodnie z ust. 2c wskazanego wyżej przepisu prawa przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Zdaniem Wnioskodawcy powyższe sposoby określenia proporcji będą miały zastosowanie dla jego działalności. Spółka oprócz opisanej wyżej działalności z zakresu obrotu wierzytelnościami, prowadzi również działalność w zakresie najmu samochodów zastępczych. W sytuacji gdy Spółka świadczy usługi opodatkowane (najem samochodów zastępczych, dochodzenie roszczeń w imieniu klienta) oraz usługi niepodlegające opodatkowaniu (zbycie wierzytelności), w pierwszej kolejności w celu odliczenia podatku od towarów i usług z otrzymanych faktur należy przyporządkować kwoty podatku naliczonego wynikające z tych faktur do działalności opodatkowanej i niepodlegającej opodatkowaniu. Jeżeli nie jest to możliwe Spółka powinna ustalić za pomocą jednej z opisanych wyżej metod proporcję udziału działalności opodatkowanej do działalności ogółem. W tak ustalonej proporcji Spółce będzie przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest:

prawidłowe – w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbywanych przez Wnioskodawcę wierzytelności na rzecz innych podmiotów, podatników podatku VAT;
nieprawidłowe – w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności od innych podmiotów, których przedmiotem działalności gospodarczej jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o przepisy art. 86 ust. 2a-2h ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), dalej zwanej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast świadczenie usług, to w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy zauważyć, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Pojęcie usługi według ustawy jest także szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU jako klasyfikacji, o której mowa w art. 5a ustawy.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie nie będące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy). Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym, przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Podsumowując, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Powyższe oznacza, że zgodnie z ustawą, usługi o charakterze nieodpłatnym, jako niemieszczące się w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług, co do zasady nie podlegają opodatkowaniu. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 oraz w przypadku świadczenia usług – w art. 8 ust. 2 ustawy.

I tak, w świetle art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;
nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Analizując natomiast treść art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy zauważyć należy, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują. Podkreślić należy przy tym, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to, czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

W przedmiotowej sprawie wyjaśnić również należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.) dalej zwana K.c.

Zgodnie z brzmieniem art. 509 § 1 K.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 509 § 2 K.c., wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak stanowi art. 510 § 1 K.c., umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta.

Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem).

Zatem przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, które następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz zbywcy wierzytelności (cedenta). Spełnienie świadczenia wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

W tym miejscu wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu na wniosek w trybie prejudycjalnym z dnia 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-Nord Ost v. GFKL Financial Services AG uznał, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i art. 4 [szóstej dyrektywy nr 77/388/EWG Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. WE L 145 z 13 czerwca 1977, s. 1)] i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania wspomnianej dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

Z zawartego w tezie 25 w ww. wyroku stwierdzenia „Różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży nie stanowi bowiem wynagrodzenia za tego rodzaju usługę, lecz odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, która jest uzależniona od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”, wynika, że Trybunał przyjmuje, że w przypadku, gdy cena nabytych wierzytelności uzależniona jest „od wątpliwych perspektyw na ich spłatę i zwiększonego ryzyka niewypłacalności dłużników”, „różnica między wartością nominalną cedowanych wierzytelności a ceną ich sprzedaży” (nie stanowiąc wynagrodzenia za tego rodzaju usługę) „odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży”.

Ponadto Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 19 marca 2012 r., sygn. akt I FPS 5/11, wydanym w składzie siedmiu sędziów, uznał, biorąc także pod uwagę powyższe orzeczenie TSUE, że „podstawowym i koniecznym warunkiem do uznania transakcji za odpłatną usługę, a więc czynność opodatkowaną, jest wystąpienie wynagrodzenia bezpośrednio związanego z tą czynnością, rzeczywiście otrzymanego (bądź należnego), jako świadczenia wzajemnego za wykonaną usługę. Zatem badając konkretną transakcję należy poszukiwać takiego ewentualnego bezpośredniego wynagrodzenia, które otrzymuje kupujący – cesjonariusz, jako świadczenie wzajemne za ewentualnie wykonaną na rzecz zbywcy – cedenta usługę. (...) dla rozstrzygnięcia, czy mamy do czynienia z odpłatną usługą, konieczne jest ustalenie, czy obok transakcji kupna – sprzedaży wierzytelności – wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę. W omawianej sytuacji, kiedy występuje tylko zapłata ceny za wierzytelność, trudno uznać, że do świadczenia takiej usługi dochodzi. Wobec tego należy dojść do wniosku, że żadna transakcja nabycia na własne ryzyko wierzytelności trudnej, po cenie niższej od jej wartości nominalnej, nie będzie mogła być zakwalifikowana jako świadczona przez nabywcę wierzytelności usługa w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT”.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącą działalność w zakresie oceny ryzyka i szacowania poniesionych strat sklasyfikowaną pod symbolem 66.21.Z w Polskiej Klasyfikacji Działalności. Spółka prowadzi wskazaną działalność w zakresie dochodzenia odszkodowań w imieniu klienta oraz dochodzenie nabytych odszkodowań we własnym imieniu. Ponadto Wnioskodawca świadczy usługi najmu samochodów zastępczych zgodnie z klasyfikacją PKD pod numerem 77.11.Z. Zainteresowany jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Działalność Spółki polega przede wszystkim na nabywaniu przez nią odszkodowań w drodze cesji wierzytelności, czyli przelewu, o którym mowa w art. 509 ustawy Kodeks cywilny, od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Nabycie tego rodzaju wierzytelności z reguły następuje po cenie wyższej niż wartość odszkodowania zaproponowanego przez firmę ubezpieczeniową. Ponadto Wnioskodawca nabywa wierzytelności od podmiotów pośredniczących, skupujących odszkodowania od innych podmiotów, będących czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Dla takich transakcji cena nabycia jest niższa niż wartość nominalna wierzytelności ze względu na duży wolumen nabywanych praw. Niektóre z tych transakcji opodatkowane są stawką podstawową, co udokumentowane jest fakturami zakupu otrzymanymi od kontrahentów. Jeden z kontrahentów uzasadnia stosowanie stawki podstawowej podatku od towarów i usług wydaną na jego wniosek indywidualną interpretacją prawa podatkowego. Ze swoimi kontrahentami Spółka nie jest związana umowami handlowymi oraz nie łączy jej z nimi żaden stosunek prawny. Oferty zakupu pakietu wierzytelności nie są wiążące i Wnioskodawca nie jest w żaden sposób zobligowana do ich zakupu. W opisanej działalności Zainteresowany nabywa wierzytelności w postaci odszkodowań we własnym imieniu i na własne ryzyko. Odszkodowania są następnie przedmiotem pozwów o zapłatę przed sądami cywilnymi. Niektóre postępowania kończą się zasądzeniem przez sąd należności wyższej bądź niższej niż nominalna wartość nabytej wierzytelności. Część postępowań kończy się ugodą jeszcze przed postępowaniem sądowym. Część nabytych wierzytelności może być przedmiotem sprzedaży do innych podmiotów skupujących takie prawa.

Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbywanych przez Wnioskodawcę wierzytelności na rzecz innych podmiotów, podatników podatku VAT.

Jak już powyżej wskazano, przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności – niezależnie od tego, czy jest to wierzytelność własna, czy nabyta – jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. Czynności tej nie można uznać za dostawę towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy określającego, co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług pod pojęciem towaru. Skoro wierzytelność nie jest towarem to nie mamy do czynienia z dostawą towaru, lecz ze świadczeniem usług.

Jednakże w tym miejscu zaznaczyć należy, że sama sprzedaż wierzytelności nie jest również świadczeniem usług przez jej zbywcę, a więc po stronie zbywcy wierzytelności nie powstaje z tego tytułu obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług. Nabywanie wierzytelności jest odpłatnym świadczeniem usług objętym zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. W sytuacji kiedy dany podmiot dokonuje zakupu wierzytelności w celu jej odsprzedaży lub wyegzekwowania świadczy na rzecz sprzedawcy wierzytelności własnej usługę, której podstawowym celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania. Zatem kwestię opodatkowania tej czynności, w tym stawki podatku należy rozpatrywać z punktu widzenia świadczącego usługę, czyli nabywcy wierzytelności. Pogląd taki prezentuje NSA w wyroku z 10 maja 2012 r. o sygn. akt I FSK 1099/11 wskazując, że „Skoro jak wskazano powyżej, w przypadku zbycia wierzytelności (także w drodze wniesienia aportu do spółki) to podmiot nabywający tę wierzytelność świadczy usługę na rzecz jej zbywcy (wnoszącego aport), to u wnoszącego aport nie powstanie obowiązek podatkowy z tytułu dokonania tej czynności i dlatego nie ma potrzeby rozpatrywania zwolnienia z opodatkowania (...)”.

W konsekwencji, w przypadku sprzedaży wierzytelności zbywca nie będzie podmiotem świadczącym usługę. Zbycie wierzytelności (na skutek jej sprzedaży) nie stanowi więc świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Zatem czynność polegająca na zbyciu wierzytelności przez Wnioskodawcę pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Czynność ta nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług, a więc nie mieści się w powołanym wyżej art. 5 ustawy. Skoro w analizowanej sprawie nie dojdzie do odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT to brak podstaw do opodatkowania wskazanej czynności po stronie Wnioskodawcy.

W konsekwencji, zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności do innych podmiotów, podatników podatku od towarów i usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Wnioskodawcy.

Należy zaznaczyć, że tutejszy organ potwierdził prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy w zakresie braku opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbywanych przez Wnioskodawcę wierzytelności na rzecz innych podmiotów, podatników podatku VAT, jednakże na podstawie innego uzasadnienia niż to przedstawione przez Zainteresowanego we własnym stanowisku.

W niniejszej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą także prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności od innych podmiotów, których przedmiotem działalności gospodarczej jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o przepisy art. 86 ust. 2a-2h ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”.

Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zgodnie z art. 86 ust. 2b ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 3 ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.);
(uchylony);
z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Określenie działalności producenta, handlowca lub usługodawcy następuje każdorazowo w stosunku do odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnie świadczonych usług na terenie kraju, będących przedmiotem opodatkowania. Przez pojęcie producenta w takim razie będziemy rozumieli podmiot, który w zorganizowany sposób dokonuje produkcji towarów w celu ich dalszego zbycia. Handlowiec dokonuje w sposób zorganizowany zakupu towarów w celu ich odsprzedaży. Podobnie usługodawca, który świadczy usługi w celach zarobkowych. Płaszczyzna działalności podmiotów będących podatnikami podatku od towarów i usług, o czym świadczy zdanie drugie art. 15 ust. 2 ustawy, opierać się musi na działalności podejmowanej w szczególności w sposób ciągły w celach zarobkowych, w ramach prowadzonego przez nich profesjonalnego obrotu gospodarczego.

Samodzielność gospodarcza w prowadzeniu działalności gospodarczej oznacza możliwość podejmowania decyzji, a zarazem posiadanie odpowiedniego stopnia odpowiedzialności za podjęte decyzje, w tym za szkody poniesione wobec osób trzecich, jak również ponoszenie przez podmiot ryzyka gospodarczego.

Mając na uwadze powołane powyższe przepisy prawa należy stwierdzić, że Zainteresowany nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie przez niego wierzytelności od innych podmiotów, których przedmiotem działalności gospodarczej jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności. Powyższe wynika z faktu, że – jak już wskazano wcześniej – czynność polegająca na zbyciu wierzytelności pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług po stronie zbywcy. Czynność ta nie stanowi bowiem ani dostawy towarów ani świadczenia usług, a więc po stronie zbywcy wierzytelności nie powstaje z tego tytułu obowiązek podatkowy, konsekwentnie nie ma on podstaw do wystawienia faktury dokumentującej tę czynność. Odpłatnym świadczeniem usług objętym zakresem ustawy jest – co do zasady – czynność nabycia wierzytelności. Zatem skoro to po stronie Nabywcy występuje obowiązek ewentualnego opodatkowania nabycia wierzytelności, to Wnioskodawca nabywając ww. wierzytelności nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego tylko obowiązek ewentualnego naliczenia podatku VAT. Konsekwentnie prawo do odliczenia (w sytuacji opodatkowania podatkiem VAT czynności nabycia wierzytelności) będzie występować po stronie Zbywcy wierzytelności.

Odnosząc się do wątpliwości Spółki w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o przepisy art. 86 ust. 2a-2h ustawy o podatku od towarów i usług, w pierwszej kolejności należy rozpatrzyć, czy czynności związane z obrotem wierzytelnościami są wykonywane przez Spółkę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W tym miejscu podkreślić należy, że powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy. Mieszczą się tutaj również działania, czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem, czyli czynności niepodlegające opodatkowaniu, np. otrzymanie odszkodowań umownych czy odsetek za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów, sprzedaż wierzytelności „trudnych”, otrzymanie dotacji, subwencji, i innych dopłat o podobnym charakterze niemających bezpośredniego wpływu na cenę dostarczanych przez podatnika towarów lub usług przez niego świadczonych lecz wykorzystywanych w całości do wykonywania działalności gospodarczej objętej podatkiem VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy, czy nieodpłatna działalność statutowa), a także cele prywatne, które z założenia nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika.

Wskazane okoliczności sprawy prowadzą do wniosku, że w opisanej sytuacji mamy do czynienia ze świadczeniami, które stanowią działalność gospodarczą Wnioskodawcy. Wskazana we wniosku działalność polegająca na obrocie wierzytelnościami, mieści się w pojęciu „celów związanych z działalnością gospodarczą”, którym ustawodawca posłużył się w art. 86 ust. 2a ustawy. Na taką klasyfikację nie ma wpływu fakt, że zdarzenia gospodarcze generujące przychody z tej działalności, mogą stanowić czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT. Pomimo faktu, że czynności te nie są traktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu, mają one nieodłączny związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę, działalnością gospodarczą. Uznać więc należy, że powyższe świadczenie stanowi czynność związaną z działalnością gospodarczą.

Zatem, działalność Spółki związana z obrotem wierzytelności stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, mając na względzie okoliczności wskazane we wniosku, stwierdzić należy, że w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych również do działalności związanej z obrotem wierzytelności, Spółka nie jest obowiązana do odliczenia kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy zgodnie ze „sposobem określenia proporcji”, o której mowa w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.

Podsumowując, należy stwierdzić, że:

Ad 2. Wnioskodawca nabywając wierzytelności od innych podmiotów, których przedmiotem działalności gospodarczej jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności, nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od tych podmiotów, ponieważ to jedynie po stronie Wnioskodawcy może wystąpić obowiązek podatkowy, konsekwentnie ewentualne prawo do odliczenia przysługuje Zbywcy wierzytelności.

Ad 3. Spółka prowadząc działalność w zakresie obrotu wierzytelnościami oraz działalność polegającą na wynajmie samochodów nie jest zobowiązana do ustalenia współczynnika odliczenia podatku zgodnie z art. 86 ust. 2a-2h ustawy. Powyższe wynika z faktu, że obie działalności wykonywane są w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy oceniono jako:

prawidłowe – w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbywanych przez Wnioskodawcę wierzytelności na rzecz innych podmiotów, podatników podatku VAT;
nieprawidłowe – w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności od innych podmiotów, których przedmiotem działalności gospodarczej jest nabywanie i sprzedaż wierzytelności oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego w oparciu o przepisy art. 86 ust. 2a-2h ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto tutejszy organ nadmienia, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o opis sprawy. Zatem w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin