Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-2.4012.46.2017.2.PC
z 26 czerwca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2017 r. (data wpływu 22 marca 2017 r.), uzupełnionym w dniu 29 maja 2017 r. (data wpływu 29 maja 2017 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 23 maja 2017 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku wynikającego z faktury wystawionej przez podmiot wynajmujący Wnioskodawcy dźwig samochodowy (pytanie nr 6 wniosku) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 marca 2017 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług. Wniosek został uzupełniony w dniu 29 maja 2017 r. (data wpływu 29 maja 2017 r.), na wezwanie tut. Organu z dnia 23 maja 2017 r., skutecznie dostarczone Stronie w dniu 24 maja 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie wynajmu żurawi (dźwigów) wieżowych oraz żurawi samochodowych (samojezdnych) wraz z obsługą operatorską. Wnioskodawca świadczy:

1. Usługi wynajmu żurawi wieżowych i samochodowych z obsługą operatorską,
   
2. Usługi transportowe do których wykonania niezbędne jest wykorzystanie żurawi (zwykle samochodowych).
   
   

Ad. 1 Usługi wynajmu żurawi z obsługą operatorską

1. Żurawie wieżowe
   
   
   

Żurawie wieżowe z obsługą operatorską są wynajmowane głównie do wznoszenia budynków mieszkalnych oraz innych obiektów (prace budowlane). Praca żurawia wieżowego z obsługą operatorską polega na podawaniu materiałów budowlanych niezbędnych do wznoszenia budynków i obiektów; usługi wynajmu żurawi wieżowych z obsługą operatorską świadczone są na podstawie zawieranych umów cywilno-prawnych; umowy te są zawierane z generalnym wykonawcą, podwykonawcą lub inwestorem; umowy zawierają następujące elementy kalkulacyjne wynagrodzenia Wnioskodawcy (związane z wynajmem żurawia wieżowego): transport elementów żurawia wieżowego na wskazane miejsce, jego montaż, opłata za wynajem bazująca co do zasady na godzinach pracy żurawia, demontaż, oraz transport powrotny do miejsca jego przechowywania.

2. Żurawie samochodowe (samojezdne).
   
   
   

Żurawie samochodowe (samojezdne) z obsługą operatorską są wynajmowane do prac przeładunkowych (załadunek i rozładunek) różnego rodzaju towarów, do prac montażowych, do prac ogólnobudowlanych; oznacza to, że żurawie samochodowe wynajmowane są również do prac niezwiązanych z budownictwem; usługi wynajmu żurawi samochodowych z obsługą operatorską świadczone są głównie na podstawie zleceń na wykonanie usługi przy użyciu żurawia samochodowego z obsługą operatorską; zlecenia te mają postać pisemną i pełnią funkcję umowy adhezyjnej; usługi świadczone są przede wszystkim na rzecz firm budowlanych; wynajem żurawi może dotyczyć prowadzonych prac budowlanych, ale także rozładunku towarów związanych z budową prowadzoną przez kontrahenta lub na rzecz dostawcy tych towarów (który wykorzystuje te usługi do dokonania dostawy towarów, a nie świadczenia usług); wynajem jest realizowany także dla firm nie związanych z budownictwem i może dotyczyć np. rozładunku towarów gabarytowych; w ramach ustalenia ceny wynajmu żurawi samochodowych ustalane są zazwyczaj następujące elementy kalkulacyjne ceny wynajmu: koszt dojazdu, koszt powrotu do miejsca przechowywania, koszt najmu bazujący na stawce godzinowej, oraz w ramach potrzeb koszt transportu przeciwwagi niezbędnej do pracy żurawia.

Ad. 2 Usługi transportowe do których wykonania niezbędne jest wykorzystanie żurawi (zwykle samochodowych)

Wnioskodawca świadczy także usługi transportowe w ramach których wykorzystuje posiadane żurawie, zazwyczaj samochodowe. Usługi te dotyczą na ogół transportu towarów gabarytowych między wskazanymi przez Zleceniodawcę miejscami. W tym przypadku usługa obejmuje załadunek towaru przy użyciu żurawia samochodowego, jego transport przystosowanym do danego towaru środkiem transportu, oraz rozładunek towaru przy użyciu żurawia samochodowego w miejscu docelowym. Cena tych usług obejmuje co do zasady koszt użycia żurawi samochodowych do świadczenia tych usług (dojazd, czas wynajmu, powrót) oraz koszt transportu, zazwyczaj liczony w odniesieniu do pokonanych odległości, przy czym możliwe jest ustalenie ceny ryczałtowej.

Informacje o usługach nabywanych przez Wnioskodawcę od jego kontrahentów.

Na potrzeby montażu żurawi wieżowych, Wnioskodawca wynajmuje od innych podmiotów żurawie samochodowe o określonych (wymaganych) parametrach wraz z obsługą operatorską. Są one niezbędne do montażu żurawia wieżowego, a więc do wykonania usługi wynajmu żurawia wraz z operatorem przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT jako podatnik VAT czynny i jego sprzedaż w tym zakresie nie jest zwolniona na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 Ustawy o VAT. Kontrahenci objęci wnioskiem także są zarejestrowaniu jako podatnicy VAT czynni, a w zakresie wynajmu żurawi samochodowych na rzecz Wnioskodawcy nie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 Ustawy o VAT.

Wniosek jest związany z wprowadzeniem od 1 stycznia 2017 r. mechanizmu odwrotnego obciążenia dla usług budowlanych wskazanych w załączniku nr 14 do Ustawy o VAT. U Wnioskodawcy pojawiły się wątpliwości, w jaki sposób powinien zostać rozliczony VAT w przypadku świadczenia opisanych usług oraz nabycia usług wynajmu żurawi samochodowych na potrzeby montażu żurawi wieżowych.

Wyraźnie należy wskazać, że usługodawca nie ma prawnych możliwości kontroli działalności usługobiorcy, w tym w szczególności kontroli ksiąg, umów i innej dokumentacji na podstawie której mógłby ustalić, czy i do czego wykorzystywane są przez usługobiorcę świadczone mu usługi. Ani Ustawa o VAT, ani inne akty prawne nie zapewniają takiej możliwości mimo, że uzależniają od tego prawidłowość rozliczeń dokonywanych przez usługobiorcę. Wnioskodawca może samodzielnie zweryfikować wyłącznie fakt zarejestrowania nabywcy we właściwych rejestrach, w tym jako podatnika VAT czynnego za pomocą m.in. strony internetowej Ministerstwa Rozwoju i Finansów. Nie daje to jednak pełnej wiedzy o okolicznościach świadczenia usług niezbędnych dla oceny zasad ich opodatkowania.

W uzupełnieniu do wniosku w odpowiedzi na pytanie dotyczące wskazania pełnego symbolu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z dnia 29 października 2008 r. (Dz. U. Nr 207, poz. 1293, z późn. zm.) dla nabywanego przez Wnioskodawcę świadczenia, o którym mowa w pytaniu 6 Wnioskodawca wskazał że usługi te są tożsame z usługami świadczonymi przez Wnioskodawcę i mieszczą się w tym samym grupowaniu co wskazane przez GUS w opinii klasyfikacyjnej wydanej dla Wnioskodawcy, tj. są to usługi sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU (tak 2008, jak i 2015) 43.99.90.0 „Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej nie sklasyfikowanych.”

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie oznaczone we wniosku nr 6:

Czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktury wystawionej przez podmiot wynajmujący Wnioskodawcy dźwig samochodowy w celu zmontowania żurawia wieżowego (gdy kontrahent nie zastosuje mechanizmu odwrotnego obciążenia), czy też Wnioskodawca ma obowiązek rozliczenia podatku jako nabywca usługi?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia VAT wynikającego z faktury wystawionej przez podmiot wynajmujący Wnioskodawcy dźwig samochodowy w celu zmontowania żurawia wieżowego (gdy wykonawca nie zastosuje mechanizmu odwrotnego obciążenia) i ma obowiązek rozliczenia podatku jako nabywca usługi.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Uwagi ogólne o usługach świadczonych przez Wnioskodawcę:

Wnioskodawca przed wystąpieniem o interpretację indywidualną uzyskał opinię klasyfikacyjna Głównego Urzędu Statystycznego (dalej „GUS”) z dnia 21 lutego 2017 r. (znak: LDZ-OKN.4221.308.2017.KU.1) dotyczącą wynajmu żurawi samochodowych i wieżowych z obsługą operatorską obejmującą wynajem na rzecz firm z branż: budowlanej, reklamowej, zarządców nieruchomości. Z opinii tej wynika, że wskazane czynności mieszczą się w grupowaniu (wg PKWiU 2008 i 2015) PKWiU 43.99.90.0 „Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej nie sklasyfikowanych."

Zaliczenie tych usług, do powyżej wskazanego grupowania potwierdzają także wyjaśnienia do PKWiU 2015 (zakres tego grupowania nie zmienił się w stosunku do PKWiU z 2008 r. mającego zastosowanie do podatku VAT), bowiem zgodnie z tymi wyjaśnieniami grupowanie to obejmuje m.in. „wynajem dźwigów i pozostałego sprzętu budowlanego wraz z obsługą, które nie są przeznaczone dla określonych usług budowlanych”.

Wobec powyższego niezależnie od celu wynajmu żurawia (dźwigu) wraz z operatorem, tj. czy następuje on na rzecz wykonawcy prac budowlanych, czy na potrzeby rozładunku, czy na rzecz firmy reklamowej, czy zarządcy nieruchomości usługa ta będzie klasyfikowana do grupowania 43.99.90.0 objętego poz. 48 załącznika nr 14 do Ustawy o VAT.

Uwagi ogólne dotyczące pojęcia podwykonawstwa:

Zgodnie z przepisem art. 17 ust 1 pkt 8 Ustawy o VAT „Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne (...) nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny”.
   
   

Powyższe warunki, wskazane w lit. a) i b) zgodnie z przedstawionym opisem (stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych) są spełnione w zakresie objętym niniejszym wnioskiem.

Z kolei, zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1h Ustawy o VAT „W przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca”. Przy czym ustawodawca nie definiuje na potrzeby Ustawy o VAT pojęcia podwykonawstwa, ani też w tym zakresie nie odsyła do innych obowiązujących przepisów.

W ramach konsultacji publicznych, wymaganych w ramach rządowego procesu legislacyjnego, pojęcie „podwykonawstwa” było wskazywane jako budzące liczne wątpliwości w praktyce. Zgodnie z raportem z konsultacji projektu z dnia 22 września 2016 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, w uzasadnieniu odrzucenia uwag wskazanych w pkt 2, 17, 35, 49 i 59 raportu z konsultacji wskazano, że „Odnośnie uwagi dotyczącej niejasności w rozumieniu terminu użytego w projektowanym ust. 1h w art. 17 ustawy o VAT należy wyjaśnić, że projektowane ograniczenie stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia w odniesieniu do podwykonawców jest celowe. Zdecydowana większość stwierdzonych przypadków nieprawidłowości w rozliczaniu podatku występuje na tym właśnie etapie łańcucha transakcji dotyczących usług budowlanych. Na takie stwierdzenia wskazują również doświadczenia innych państw członkowskich UE, które wprowadziły analogiczne rozwiązanie w zakresie wprowadzenia w tym sektorze mechanizmu reverse charge, ograniczając jego zakres jedynie do transakcji wykonywanych na zasadzie podwykonawstwa. Dla prawidłowego rozumienia terminu "podwykonawca" wystarczająca jest definicja zawarta w internetowym wydaniu Słownika języka polskiego, zgodnie z którą: "podwykonawca - firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy" (http://sjp.pwn.pi/sjp/podwykonawca:2503008). Przy dalszych podzleceniach przyjąć należy podejście, zgodnie z którym podwykonawca zlecający jest głównym wykonawcą swojego zakresu prac".

Zgodnie ze wskazaną definicją językową i wyjaśnieniami Ministra Finansów, za podwykonawcę w rozumieniu art. 17 ust. 1h Ustawy o VAT należy uznać każdy podmiot, który świadczy usługę na rzecz podmiotu wykorzystującego daną usługę do świadczenia własnej usługi, Tym samym, za podwykonawcę nie będzie mógł zostać uznany wyłącznie podmiot, który świadczy daną usługę na rzecz ostatecznego beneficjenta (definitywnego nabywcy usługi) oraz na rzecz podmiotu, który nie wykorzystuje nabytej usługi do świadczenia własnych usług (a np. do dokonania dostawy towarów). Dla zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia dla świadczonych i nabywanych usług znaczenie ma moment wykonania tych usług, a nie zasady opodatkowania czy moment wykonania usług, których dotyczą (świadczonych przez kontrahenta Wnioskodawcy - tj. w powyższym rozumieniu: wykonawcę).

Z treści Ustawy o VAT nie wynika by dla oceny obowiązku rozliczenia przez usługobiorcę podatku od usług nabywanych od podwykonawcy znaczenie miało do jakich usług będą wykorzystywane usługi budowlane, tj. czy są to usługi budowlane, reklamowe, czy inne. Jednakże definicja podwykonawcy wskazana przez Ministra Finansów w ramach konsultacji publicznych ogranicza zakres działania jako podwykonawca do przypadków, gdy usługobiorca wykorzystuje nabywane usługi do świadczonych przez siebie usług. Tym samym nie obejmie to przypadków, w których usługi takie nabywane są w związku z dostawą towarów, lub bez bezpośredniego związku ze świadczonymi przez siebie usługami (nabycie na własne cele). W ocenie Wnioskodawcy, aby został spełniony warunek wskazany w art. 17 ust. 1h Ustawy o VAT, konieczne jest właśnie istnienie bezpośredniego związku pomiędzy usługami świadczonymi na rzecz wykonawcy i usługami świadczonymi przez podwykonawcę (wykorzystanie ich do usług świadczonych przez wykonawcę). Pod pojęciem bezpośredniego związku należy rozumieć wyłącznie sytuację, gdy usługi te są niezbędne do wykonania usług wykonawcy, oraz bez tych usług nie byłoby możliwe wykonanie usługi świadczonej przez wykonawcę. Nie będzie spełniać tego warunku np. nabycie usług wynajmu żurawia na potrzeby np. budowy budynku kontrahenta, w którym ten będzie świadczył usługi (inne niż wymagające wykorzystania dźwigu, np. usługi bankowe, medyczne, usługi najmu, czy inne), bowiem nie dochodzi tu do wykorzystania nabywanych usług do świadczenia własnych usług przez ich nabywcę.

Stanowisko do pytania nr 6 wniosku:

Kolejny budzący wątpliwości przypadek to nabycie usług przez Wnioskodawcę, czyli wynajem przez Wnioskodawcę żurawi samochodowych wraz z obsługą operatorską na potrzeby montażu żurawi wieżowych. Zgodnie z uzyskaną opinią klasyfikacyjną w grupowaniu PKWiU 43.90.99.0 Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej nie sklasyfikowanych. Usługi takie zostały wymienione w poz. 48 załącznika nr 14 do Ustawy o VAT. Należy wyraźnie wskazać, że Wnioskodawca wykorzysta nabyte usługi do świadczenia własnych usług zaliczanych do tego samego grupowania PKWiU. Wobec powyższego należy uznać, że kontrahent działa (zgodnie z przedstawionymi powyżej uwagami ogólnymi w zakresie podwykonawstwa) jako podwykonawca Wnioskodawcy. Tym samym przy spełnieniu pozostałych warunków wynikających z przepisów art. 17 ust. 1 pkt 8 i ust. 1h Ustawy o VAT usługi te będą podlegały opodatkowaniu przez nabywcę (czyli Wnioskodawcę) na zasadzie mechanizmu odwrotnego obciążenia.

Wobec powyższego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie ma on prawa do odliczenia VAT wynikającego z faktury wystawionej przez podmiot wynajmujący Wnioskodawcy dźwig samochodowy w celu zmontowania żurawia wieżowego (gdy wykonawca nie zastosuje mechanizmu odwrotnego obciążenia) i ma obowiązek rozliczenia podatku jako nabywca usługi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie pytania nr 6 wniosku jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest więc związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Należy wskazać, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 tej ustawy. W treści tej regulacji ustawodawca wskazał przypadki, w odniesieniu do których nie stosuje się obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego oraz przypadki, w których faktury i dokumenty celne nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.

Zatem w sytuacji, gdy zostały wystawione faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których na fakturze nie wykazuje się kwoty podatku, podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wykazany w tej fakturze w części dotyczącej tych czynności.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 5a ustawy – towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Według art. 15 ust. 1 ustawy – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy – podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,
2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.
   
   

Jednakże zgodnie z art. 17 ust. 1h ustawy – w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca.

W świetle art. 17 ust. 2 ustawy – w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Ww. załącznik nr 14 do ustawy, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2017 r., zawiera (w poz. 2-48) zamkniętą listę usług budowlanych identyfikowanych przy pomocy Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), podlegających mechanizmowi odwróconego obciążenia w przypadku świadczenia tych usług przez podwykonawców.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa, należy wskazać, że art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy wprowadza mechanizm polegający na przesunięciu obowiązku rozliczenia podatku VAT na podatnika, na rzecz którego świadczona jest usługa budowlana, wymieniona w załączniku nr 14 do ustawy w poz. 2-48, jeżeli usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, natomiast usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Przy czym, zgodnie z art. 17 ust. 1h ustawy, mechanizm ten ma zastosowanie, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca. Jednocześnie zauważyć należy, że przy każdej z usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, podano również symbol klasyfikacji statystycznej PKWiU, co wskazuje, że tylko konkretne usługi sklasyfikowane pod danym symbolem, wymagają rozliczania podatku na zasadzie odwróconego obciążenia.

W świetle powyższego nabywca usług budowlanych wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy, świadczonych przez podwykonawcę, staje się odpowiedzialny za rozliczenia podatku VAT od tych usług.

Natomiast transakcje, których przedmiotem jest świadczenie wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy usług budowlanych, realizowane przez wykonawcę (generalnego wykonawcę) na rzecz inwestora (np. dewelopera budowlanego), podlegają opodatkowaniu według zasad ogólnych, tj. podatek VAT rozliczany jest przez wykonawcę (generalnego wykonawcę), zaś inwestor otrzymuje fakturę na kwotę należności za wykonane usługi zawierającą podatek VAT.

Wskazać w tym miejscu należy, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia „podwykonawca”, w związku z tym dla prawidłowego rozumienia tego terminu należy posłużyć się powszechnym jego znaczeniem wynikającym z wykładni językowej. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym wydaniu Słownika Języka Polskiego: „podwykonawca – to firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy” (http://sjp.pwn.pl/sjp/podwykonawca; 2503008).

Fakt zgłoszenia, lub nie, głównemu inwestorowi powierzenia prac podwykonawcy, pozostaje bez wpływu na posiadanie statusu podwykonawcy w rozumieniu ustawy o VAT. Status podwykonawcy wynika bowiem bezpośrednio z zawartych umów, a w przypadku ich braku – świadczą o tym statusie okoliczności i charakter wykonywanych usług.

Zatem, rozliczanie podatku na zasadzie mechanizmu odwróconego obciążenia ma zastosowanie jeśli spełnione są następujące warunki:

1. usługodawca i usługobiorca są podatnikami VAT czynnymi,
2. usługodawca jest podwykonawcą usługobiorcy,
3. świadczenie dotyczy usług wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy (poz. 2-48), objętych wskazanymi tam symbolami PKWiU.
   
   

Z opisu sprawy wynika, że przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest wynajem żurawi (dźwigów) wieżowych oraz żurawi samochodowych (samojezdnych) wraz z obsługą operatorską. Na potrzeby montażu żurawi wieżowych, Wnioskodawca wynajmuje od innych podmiotów żurawie samochodowe o określonych (wymaganych) parametrach wraz z obsługą operatorską. Są one niezbędne do montażu żurawia wieżowego, a więc do wykonania usługi wynajmu żurawia wraz z operatorem przez Wnioskodawcę. Usługi nabywane od innych podmiotów niezbędne do montażu żurawia wieżowego zostały sklasyfikowane przez Wnioskodawcę jako mieszczące się w grupowaniu PKWiU 43.99.90.0 „Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej nie sklasyfikowanych.”

Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT jako podatnik VAT czynny i jego sprzedaż w tym zakresie nie jest zwolniona na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 Ustawy o VAT. Również kontrahenci objęci wnioskiem także są zarejestrowaniu jako podatnicy VAT czynni, a w zakresie wynajmu żurawi samochodowych na rzecz Wnioskodawcy nie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 Ustawy o VAT.

W pytaniu oznaczonym we wniosku nr 6 Wnioskodawca ma wątpliwości czy ma prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktury wystawionej przez podmiot wynajmujący Wnioskodawcy dźwig samochodowy w celu zmontowania żurawia wieżowego (gdy kontrahent nie zastosuje mechanizmu odwrotnego obciążenia), czy też Wnioskodawca ma obowiązek rozliczenia podatku jako nabywca usługi.

Wskazać należy, że ustawodawca pod poz. 48 załącznika nr 14 do ustawy wskazał grupowanie PKWiU 43.99.90.0 Roboty związane z wykonywaniem pozostałych specjalistycznych robót budowlanych, gdzie indziej nie sklasyfikowanych. Zatem świadczenie polegające na wynajmie żurawi wieżowych i samochodowych wraz z obsługą zostało wskazane w załączniku nr 14 do ustawy jako podlegające mechanizmowi odwrotnego obciążenia.

Zatem mając na uwadze okoliczności sprawy stwierdzić należy, że skoro usługi które Wnioskodawca nabędzie w celu wykonania usługi wynajmu żurawia wraz z operatorem mieszczą się pod pozycją nr 48 załącznika nr 14 do ustawy, to są to usługi podlegające mechanizmowi odwrotnego obciążenia. Jednocześnie Wnioskodawca wykorzysta nabyte usługi do świadczenia własnych usług zaliczanych do tego samego grupowania PKWiU. Wobec powyższego należy uznać, że kontrahent świadczący usługi na rzecz Wnioskodawcy działa w tym przypadku jako podwykonawca. Jednocześnie Wnioskodawca jak i kontrahent są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni u których sprzedaż nie jest zwolniona na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy. Tym samym spełnione są przesłanki wynikające z art. 17 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 17 ust. 1h ustawy. Zatem usługi nabywane przez Wnioskodawcę od kontrahenta podlegają opodatkowaniu przez nabywcę (czyli Wnioskodawcę) na zasadzie mechanizmu odwrotnego obciążenia. Faktura zaś wystawiona przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy (w zakresie usług wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy o VAT pod poz. 48) nie powinna zawierać kwoty podatku od towarów i usług.

W konsekwencji w analizowanym przypadku spełnione są przesłanki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy – świadczenia nabywane przez Wnioskodawcę od kontrahentów są związane z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę. Niemniej jednak w przypadku wystawienie przez kontrahenta faktury zawierającej podatek od towarów i usług znajdzie zastosowanie wyłączenie, o którym mowa w art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy. Tym samym w analizowanym przypadku Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez kontrahenta.

Niemniej jednak Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego ze złożonej deklaracji podatkowej. Należy bowiem wskazać, że w przypadku usług objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia, ich nabywca ma obowiązek rozliczyć podatek należny. Przy czym jak wynika z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy kwota podatku należnego stanowi kwotę podatku naliczonego. Zatem określony przez Wnioskodawcę, jako nabywcę usług objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia, podatek należny stanowi jednocześnie podatek naliczony, który podlega odliczeniu.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 6 wniosku należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga tylko w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie pytania oznaczonego we wniosku 6. Natomiast w zakresie pytań oznaczonych we wniosku jako nr 1, 2, 3, 4 i 5, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.