2017.07.03 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-2.4012.231.2017.1.TK
z 3 lipca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2017 r. (data wpływu 21 marca 2017 r.), uzupełniony pismem z dnia 5 czerwca 2017 r. (data wpływu 9 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług wydawania posiłków na rzecz uczniów i nauczycieli danej jednostki, jednostki z danej Gminy oraz jednostki spoza Gminy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług wydawania posiłków na rzecz uczniów i nauczycieli danej jednostki, jednostki z danej Gminy oraz jednostki spoza Gminy. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 5 czerwca 2017 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Gmina („Wnioskodawca”, „Gmina”) jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina w związku z wejściem w życie ustawy o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego, rozlicza podatek od towarów i usług wraz z samorządowymi jednostkami budżetowymi.

Część jednostek prowadzi stołówki szkolne lub korzysta z cateringu, w ramach czego dokonują odpłatnego wydania posiłków na rzecz:

uczniów danej jednostki;
uczniów innych jednostek Gminy;
uczniów jednostek spoza Gminy;
nauczycieli danej jednostki;
nauczycieli innych jednostek Gminy;
nauczycieli jednostek spoza Gminy;
personelu danej jednostki;
personelu innych jednostek Gminy;
personelu jednostek spoza Gminy;
osób trzecich.

Wszystkie powyższe jednostki są szkołami w rozumieniu ustawy o oświacie. Są to przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły średnie. Prowadzony jest również internat.

Posiłki wydawane są na miejscu, ale zdarza się też że wydawane są na wynos. W ramach usługi wydawane są:

napoje, przy przygotowywaniu których jest wykorzystywany napar z kawy lub herbaty;
woda mineralna, która może być rozlewana a nie wydawana w oryginalnych opakowaniach;
owoce;
kompoty;
soki wymieszane z wodą;
inne towary w stanie nieprzetworzonym.

W piśmie z dnia 5 czerwca 2017 r. stanowiącym uzupełnienie do wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

Gmina dokonała centralizacji rozliczeń z dniem 1 lutego 2017 r.
Jednostki, o których mowa we wniosku posiadają status jednostki objętej systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2016 r., poz. 1943, z późn. zm.) w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą.
Wnioskodawca wskazał, że prowadzi stołówki szkolne na podstawie przepisów:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty, zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej, jest zadaniem oświatowym gmin – w przedszkolach oraz w innych formach wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 14a ust. 1a, a także w szkołach, o których mowa w art. 5 ust. 5.
Tak więc kształcenie, wychowanie i opieka to zadanie Gminy.
Stosownie do art. 67a ust. 1 ustawy o systemie oświaty, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę.
Jak stanowi ust. 2 art. 67a ustawy o systemie oświaty, korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne.
Jednostki oświatowe prowadzą stołówkę w ramach wymienionego przepisu. Warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę (art. 67a ust. 3 ustawy o systemie oświaty).
Jak wynika z powyższych przepisów, szkoły mogą zorganizować stołówki, a warunki korzystania ze stołówek określa dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, którym jest Gmina.
Stołówki są prowadzone na powyższej zasadzie w stosunku do wszystkich podmiotów wymienionych w pytaniu. Jeśli usługi stołówkowe są świadczone dla innych podmiotów niezwiązanych bezpośrednio z daną szkołą, to albo to wynika z polityki w ramach Gminy (np. stołówka dla dwóch szkół), albo chęci zabezpieczenia zwrotu kosztów wyprodukowanych posiłków.
Świadczone przez Wnioskodawcę usługi wydawania posiłków stanowią usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą wykonywane w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o systemie oświaty.
1. w przypadku uczniów z rodzin o trudnej sytuacji materialnej w pewnym zakresie usługi finansowane są przez ośrodek pomocy społecznej na zasadzie ustawy o pomocy społecznej. Taka pomoc znajduje oparcie w art. 48b ust. 3 ustawy o pomocy społecznej.
2. jeśli chodzi o ustawę o systemie oświaty, to należy podkreślić, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty, zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej, jest zadaniem oświatowym gmin – w przedszkolach oraz w innych formach wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 14a ust. 1A, a także w szkołach, o których mowa w art. 5 ust. 5.
Tak więc kształcenie, wychowanie i opieka to zadanie Gminy.
Kolejne przepisy ustawy o systemie oświaty określają obowiązki poszczególnych jednostek. Np. zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty, przedszkolem publicznym jest przedszkole, które zapewnia bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym niż 5 godzin dziennie. Zatem wymienione w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym przedszkola realizują zadania w zakresie opieki na dziećmi.
Jeśli chodzi o inne placówki to zgodnie z art. 21a ust. 1 ustawy o systemie oświaty, szkoły i placówki podejmują niezbędne działania w celu tworzenia optymalnych warunków realizacji działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej, zapewnienia każdemu uczniowi warunków niezbędnych do jego rozwoju, podnoszenia jakości pracy szkoły lub placówki i jej rozwoju organizacyjnego.
Zgodnie z art. 21a pkt 2 ustawy o systemie oświaty, działania, o których mowa w ust. 1, dotyczą:
1. efektów w zakresie kształcenia, wychowania i opieki oraz realizacji celów i zadań statutowych;
2. organizacji procesów kształcenia, wychowania i opieki;
3. tworzenia warunków do rozwoju i aktywności uczniów;
4. współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym;
5. zarządzania szkołą lub placówką.
Z uwagi na powyższe, zgodnie z art. 67a ust. 1 ustawy o systemie oświaty, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę.
Zatem usługi wydawania posiłków są świadczone co do zasady w celu zapewnienia prawidłowości realizacji zadań w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą. Jeśli usługi stołówkowe są świadczone dla innych podmiotów niezwiązanych z daną szkołą, to albo to wynika z polityki w ramach Gminy (np. stołówka dla dwóch szkół), albo chęci zabezpieczenia zwrotu kosztów wyprodukowanych posiłków.
Usługa jest odpłatna. Jak stanowi art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty, korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne.
Warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę (art. 67a ust. 3 ustawy o systemie oświaty). Jak wynika z art. 67a ust. 1 ustawy o systemie oświaty, do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.
Działalność stołówki obliczona jest na zwrot poniesionych kosztów. Jak wynika z art. 67a ust. 4 ustawy o systemie oświaty, do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku jako pytanie nr 1).

Czy odpłatne wydawanie posiłków na rzecz uczniów i nauczycieli danej jednostki, jednostek z danej Gminy oraz jednostek spoza Gminy, w tym na wynos, korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, a jeżeli nie korzysta ze zwolnienia to czy jest opodatkowane stawką VAT określoną w art. 41 ust. 2 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne wydawanie posiłków korzysta ze zwolnienia z podatku VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane:

w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o systemie oświaty,
przez podmioty sprawujące opiekę nad dziećmi w wieku do 3 lat.

Z kolei zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:

jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, w zakresie kształcenia i wychowania,
uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowe, w zakresie kształcenia na poziomie wyższym oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.

W myśl art. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty, system oświaty zapewnia w szczególności realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju.

Zgodnie z uregulowaniem art. 67a ust. 1 ww. ustawy o systemie oświaty, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne (art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty).

Z powyższego wynika, że prowadzenie stołówki szkolnej mieści się w zakresie usług opieki nad młodzieżą. Jeśli chodzi o wydawanie posiłków na rzecz nauczycieli to warto wskazać, że Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 21 czerwca 2016 r., sygn. 1061 -IPTPP2.4512.161.2016.2.JS podkreślił, że „funkcjonowanie stołówek szkolnych służy zapewnieniu prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych przez jednostki systemu oświaty, a w szczególności wspieraniu prawidłowego rozwoju uczniów, do których jednostki te są między innymi powołane. Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że usługi wyżywienia dla nauczycieli świadczone przez Wnioskodawcę w ramach stołówek prowadzonych przez jednostki oświatowe Gminy należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą polegające na ich żywieniu. Będę miały one bowiem charakter pomocniczy i będą niezbędne w stosunku do prowadzonej działalności opiekuńczej jednostek oświatowych w tym zakresie, która będzie stanowić świadczenie główne. Przy czym, jak już wskazano powyżej, głównym celem przedmiotowych usług nie będzie osiągnięcie dodatkowego dochodu przez Wnioskodawcę. W konsekwencji, usługi te będą podlegać zwolnieniu od podatku do towarów i usług stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy”.

W ocenie Gminy, powyższe zwolnienie przysługuje również w zakresie w jakim wydawane są:

napoje, przy przygotowywaniu których jest wykorzystywany napar z kawy lub herbaty, niezależnie od udziału procentowego tego naparu w przygotowywanym napoju;
woda mineralna;
owoce;
kompoty;
soki wymieszane z wodą;
inne towary w stanie nieprzetworzonym,

albowiem przedmiotowe towary mieszczą się w zakresie ww. usługi.

Zdaniem Gminy przedmiotowe zwolnienie znajduje zastosowanie niezależnie czy świadczone jest na rzecz uczniów i nauczycieli danej jednostki, jak i pozostałych jednostek, w tym jednostek spoza Gminy.

Natomiast, gdyby Organ uznał inaczej, w ocenie Gminy, powinny być one opodatkowane 8% stawką VAT, z wyłączeniem:

napoi, przy przygotowywaniu których jest wykorzystywany napar z kawy lub herbaty, niezależnie od udziału procentowego tego naparu w przygotowywanym napoju;
wody mineralnej;
innych towarów w stanie nieprzetworzonym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary – rozumie się przez rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE, w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Gmina, w świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446, z późn. zm.), zwana dalej ustawą o samorządzie gminnym, wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). W szczególności zadania własne obejmują sprawy m.in. edukacji publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy o samorządzie gminnym).

Jak stanowi art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Gmina tworzy zatem podmioty będące wyodrębnionymi jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, które prowadzą swoją działalność w formie np. zakładu lub jednostki budżetowej.

Odnosząc powołane powyżej przepisy w kontekście niniejszej sprawy należy stwierdzić, że skoro Wnioskodawca dokonał już centralizacji rozliczeń VAT ze swoimi jednostkami budżetowymi, z tytułu usług, o których mowa we wniosku, świadczonych przez jednostki budżetowe, podatnikiem podatku VAT po centralizacji jest Gmina.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2018 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże, zarówno w przepisach ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku w stosunku do niektórych czynności.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy, zwalnia się od podatku, usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane:

w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o systemie oświaty,
przez podmioty sprawujące opiekę nad dziećmi w wieku do 3 lat.

Zgodnie z art. 43 ust. 17 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Na podstawie art. 43 ust. 17a ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.

Regulacja art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy, oparta jest na przepisie art. 132 ust. 1 lit. h Dyrektywy 2006/112/WE. Powołany przepis art. 132 ust. 1 lit. h Dyrektywy 2006/112/WE stanowi, że państwa członkowskie zwalniają świadczenie usług i dostawę towarów ściśle związanych z opieką nad dziećmi i młodzieżą przez podmioty prawa publicznego lub przez inne podmioty uznane za podmioty o charakterze społecznym przez dane państwo członkowskie.

Należy zauważyć, że w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1719, z późn. zm.), w § 3 ust. 1 pkt 1 przewidziano, że stawkę podatku wymienioną w art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, obniża się do wysokości 8% dla towarów i usług wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 7 załącznika nr 1 do cyt. rozporządzenia wskazano na usługi związane z wyżywieniem (PKWiU ex 56), z wyłączeniem sprzedaży:

napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%,
napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%,
napojów, przy przygotowywaniu których jest wykorzystywany napar z kawy lub herbaty, niezależnie od udziału procentowego tego naparu w przygotowywanym napoju,
napojów bezalkoholowych gazowanych,
wód mineralnych,
innych towarów w stanie nieprzetworzonym opodatkowanych stawką, o której mowa w art. 41 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2016 r., poz. 1943, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o systemie oświaty, system oświaty zapewnia w szczególności realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju.

Przepis art. 2 pkt 1 i 2 ustawy o systemie oświaty wskazuje, że system oświaty obejmuje:

przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego;
szkoły:
1. podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i mistrzostwa sportowego,
2. gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
3. ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze, leśne, morskie, żeglugi śródlądowej oraz rybołówstwa,

Na podstawie art. 3 pkt 1 ustawy o systemie oświaty, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o szkole – należy przez to rozumieć także przedszkole.

Zgodnie z uregulowaniem art. 67a ust. 1 ustawy o systemie oświaty, w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę.

Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne (art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty).

Stosownie do treści art. 67a ust. 3 ustawy o systemie oświaty, warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.

Z art. 67a ust. 4 ustawy o systemie oświaty wynika, że do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w ust. 3, nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

Powołane przepisy o systemie oświaty wyraźnie wskazują na możliwość prowadzenia przez szkoły publiczne stołówek. Celem ich prowadzenia nie jest jednak świadczenie usług gastronomicznych jako takich, ale wyłącznie pełnienie funkcji socjalno-bytowych, polegających na zapewnieniu żywienia w ramach realizacji przez szkoły funkcji opiekuńczej. Ponieważ szkoły/przedszkola nie prowadzą działalności dla zysku, opłaty za korzystanie ze stołówek mogą być kalkulowane wyłącznie na poziomie zapewniającym jedynie pokrycie faktycznych kosztów wytworzenia posiłków. Niedopuszczalne jest ustalanie jakichkolwiek narzutów zapewniających szkołom/przedszkolom zysk lub refundację kosztów, których zgodnie z ustawą nie mogą one przerzucać na korzystających z usług stołówki.

Jak wynika z powyższego funkcjonowanie stołówek szkolnych służy zapewnieniu prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych przez jednostki systemu oświaty, a w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, do których jednostki te są m.in. powołane.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina w związku z wejściem w życie ustawy o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego, rozlicza podatek od towarów i usług wraz z samorządowymi jednostkami budżetowymi. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń z dniem 1 lutego 2017 r.

Część jednostek prowadzi stołówki szkolne lub korzysta z cateringu, w ramach czego dokonują odpłatnego wydania posiłków na rzecz:

uczniów danej jednostki;
uczniów innych jednostek Gminy;
uczniów jednostek spoza Gminy;
nauczycieli danej jednostki;
nauczycieli innych jednostek Gminy;
nauczycieli jednostek spoza Gminy;
personelu danej jednostki;
personelu innych jednostek Gminy;
personelu jednostek spoza Gminy;
osób trzecich.

Wszystkie powyższe jednostki są szkołami w rozumieniu ustawy o oświacie. Są to przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły średnie. Posiłki wydawane są na miejscu, ale zdarza się też że wydawane są na wynos. W ramach usługi wydawane są:

napoje, przy przygotowywaniu których jest wykorzystywany napar z kawy lub herbaty;
woda mineralna, która może być rozlewana a nie wydawane w oryginalnych opakowaniach;
owoce;
kompoty;
soki wymieszane z wodą;
inne towary w stanie nieprzetworzonym.

Jednostki, o których mowa we wniosku posiadają status jednostki objętej systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy o systemie oświaty, w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą. Wnioskodawca wskazał, że prowadzi stołówki szkolne na podstawie ustawy o systemie oświaty. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi wydawania posiłków stanowią usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą wykonywane w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o systemie oświaty.

Stołówki są prowadzone na powyższej zasadzie w stosunku do wszystkich podmiotów wymienionych w pytaniu. Jeśli usługi stołówkowe są świadczone dla innych podmiotów niezwiązanych bezpośrednio z daną szkołą, to albo to wynika z polityki w ramach Gminy (np. stołówka dla dwóch szkół), albo chęci zabezpieczenia zwrotu kosztów wyprodukowanych posiłków. Usługa jest odpłatna. Jak stanowi art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty, korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne. Działalność stołówki obliczona jest na zwrot poniesionych kosztów. Jak wynika z art. 67a ust. 4 ustawy o systemie oświaty do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą, zastosowania zwolnienia od podatku dla odpłatnego wydawania posiłków na rzecz uczniów i nauczycieli danej jednostki, jednostek z danej Gminy oraz jednostek spoza Gminy.

Jak wskazano powyżej, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy, zwalnia się od podatku, usługi w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, wykonywane m.in. w formach i na zasadach określonych w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o systemie oświaty.

Z przepisu tego nie wynika, by w celu skorzystania z ww. zwolnienia konieczne było spełnienie dodatkowych warunków, np. kto jest beneficjentem tej usługi, tj. uczniowie, nauczyciele z danej jednostki, innych jednostek lub spoza Gminy.

Zatem, bez wpływu na zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy pozostaje, kto dokonuje płatności, która jednostka pobiera opłaty za wyżywienie oraz czy beneficjentem usług są uczniowie i nauczyciele z danej jednostki, z innych jednostek oraz z jednostek spoza Gminy. Jeżeli do usług wyżywienia faktycznie znajduje zastosowanie zwolnienie wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy, to fakt, że jednostki wydają posiłki na rzecz uczniów oraz nauczycieli spoza Gminy, jak i jednostek z danej Gminy, pozostaje również bez wpływu na to zwolnienie.

W tym miejscu należy wskazać, że jeżeli przedmiotem sprzedaży jest usługa wydawania posiłków przez stołówki szkolne, to wszystkie towary wydawane w ramach ww. usługi są/będą opodatkowane tak jak usługa wydawania posiłków.

Z uwagi na przywołane powyżej przepisy oraz opis sprawy należy wskazać, że usługi wydawania posiłków, świadczone na zasadach określonych w ustawie o systemie oświaty, przez stołówki szkolne dla uczniów (w przypadku szkół) i wychowanków (w przypadku przedszkola), spełniają przesłanki do uznania tych czynności za zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy. Są to bowiem usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, polegające na ich żywieniu.

W konsekwencji usługi wydawania posiłków na rzecz uczniów danej jednostki, uczniów z innych jednostek Gminy oraz uczniów jednostek spoza Gminy – należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą polegające na ich żywieniu, mają one bowiem charakter pomocniczy i są niezbędne w stosunku do prowadzonej działalności opiekuńczej jednostek budżetowych, o których mowa we wniosku (tj. przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjów oraz szkół średnich) w tym zakresie, która stanowi świadczenie główne. Przy czym – jak wskazał Wnioskodawca – działalność stołówki obliczona jest na zwrot poniesionych kosztów. Zatem, jednostki budżetowe Gminy nie prowadzą/nie będą prowadzić działalności dla zysku. W konsekwencji usługi te są/będą zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy.

Natomiast usługi wydawania posiłków na rzecz nauczycieli danej jednostki, nauczycieli innych jednostek Gminy oraz nauczycieli jednostek spoza Gminy, świadczone przez Wnioskodawcę w ramach stołówki prowadzonej w jego jednostkach budżetowych – należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą polegające na ich żywieniu. Mają one bowiem charakter pomocniczy i są niezbędne w stosunku do prowadzonej działalności opiekuńczej jednostek oświatowych w tym zakresie, która stanowi świadczenie główne. Przy czym, jak już wskazano powyżej, głównym celem ww. usług nie jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez Wnioskodawcę. W konsekwencji, usługi te są/będą zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 w zw. z art. 43 ust. 17 ustawy.

Podsumowując, odpłatne wydawanie posiłków na rzecz uczniów i nauczycieli danej jednostki, jednostki z danej Gminy oraz jednostek spoza Gminy korzysta/będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 24 ustawy.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy. udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Ponadto, tut. Organ informuje, że wniosek w pozostałych zakresach został rozpatrzony w odrębnych pismach.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy:

zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin