Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP4/4512-1-324/15-12/IL
z 29 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 28 września 2015 r. (data wpływu 2 października 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 7 grudnia 2015 r. (data wpływu 9 grudnia 2015 r.), pismem z dnia 11 stycznia 2016 r. (data wpływu 13 stycznia 2016 r.) oraz pismem z dnia 19 stycznia 2016 r. (data wpływu 25 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawienia faktury i określenia momentu powstania obowiązku podatkowego ‒ jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości wystawienia faktury i określenia momentu powstania obowiązku podatkowego. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 grudnia 2015 r. (data wpływu 9 grudnia 2015 r.) oraz pismem z dnia 11 stycznia 2016 r. (data wpływu 13 stycznia 2016 r.) oraz pismem z dnia 19 stycznia 2016 r. (data wpływu 25 stycznia 2016 r.) o doprecyzowanie zdarzenia przeszłego, uzupełnienie o brakującą opłatę oraz o prawidłowe pełnomocnictwo.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

A Spółka z o.o., zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług pod numerem NIP 1, w związku z posiadanymi wolnymi środkami pieniężnymi zamierza udzielić pożyczki spółce powiązanej B z siedzibą w Niemczech, zarejestrowanej na potrzeby podatku od wartości dodanej pod numerem NIP 2. Pożyczka zostanie udzielona w walucie euro, okres na który udzielona zostanie pożyczka będzie bezterminowy, z możliwością wypowiedzenia w okresie 1 miesiąca. Odsetki będą naliczane na koniec każdego roku. Stopa procentowa dla umowy pożyczki zostanie określona na moment podpisania umowy pożyczki na poziomie rynkowym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku uznania, iż udzielenie pożyczki jest usługą podlegającą opodatkowaniu prawidłowym jest:
   1. (...)
   2. wystawienie faktury zgodnie z art. 106e uptu, w tym w szczególności z uwzględnieniem pkt 18 odwrotne obciążenie, na koniec każdego przyjętego okresu rozliczeniowego (moment powstania obowiązku podatkowego), tj. na koniec roku (…)? Bez znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego ma fakt późniejszej zapłaty tych odsetek?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

W analizowanym przypadku miejsce świadczenia usług znajduje się poza terytorium Polski, czyli Wnioskodawca dokona sprzedaży niepodlegającej opodatkowaniu w Polsce. W związku z tym powinien on wystawić tzw. fakturę zgodnie art. 106e uptu, w tym w szczególności z uwzględnieniem pkt 18, tj. ze wskazaniem, iż obowiązanym do opodatkowania transakcji jest nabywca usługi (odwrotne obciążenie). Udzielenie pożyczki podmiotowi z Niemiec należy uznać za eksport usług, należy zatem tą transakcję uwzględnić w informacji podsumowującej. Podstawą opodatkowania będzie kwota naliczonych odsetek. Fakt, iż odsetki będą zapłacone w terminie późniejszym niż koniec roku nie ma wpływu na przesunięcie daty powstania obowiązku podatkowego, gdyż powstaje on na zasadach ogólnych, tj. z chwilą wykonania usługi (art. 19a).

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 7 grudnia 2015 r. Wnioskodawca wskazał, że obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. z chwilą wykonania usługi. Wnioskodawca planuje przyjąć kwartalny system naliczania odsetek, tj. w dacie 31.03., 30.06., 30.09., 31.12. Obowiązek podatkowy zgodnie z art. 19a pkt 3 ustawy VAT powstaje więc w ww. dacie kończącej dany, kwartalny okres rozliczeniowy. Zapłata odsetek w terminie późniejszym niż koniec kwartału nie powoduje zdaniem Wnioskodawcy zmiany daty powstania obowiązku podatkowego.

(...)

Zdaniem Wnioskodawcy, umowa pożyczki:

• co do zasady podlega opodatkowaniu VAT,
• ze względu na art. 28b ustawy VAT miejscem świadczenia usługi jest siedziba Pożyczkobiorcy,
• obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych, tj. zgodnie z planowanymi, kwartalnymi okresami rozliczeniowymi w dacie kończącej każdy kwartał,
• dokumentem właściwym do naliczenia obciążenia (odsetek) za usługę jest faktura VAT z adnotacją „odwrotne obciążenie”.
  
  

Natomiast ostatecznie Wnioskodawca sprostował, że zamierza dokonywać naliczenia odsetek jednorazowo na koniec każdego roku obowiązywania umowy pożyczki. Obowiązek podatkowy zdaniem Wnioskodawcy powstaje każdorazowo w dacie naliczenia odsetek, tj. 31 grudnia każdego roku obowiązywania umowy pożyczki.

Wnioskodawca poinformował, że nie zamierza naliczać odsetek w okresach innych niż „koniec roku”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z poźn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy – przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy  podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.). Zgodnie z ww. przepisem – przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu VAT. Zatem, odsetki otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia.

Zatem czynność udzielenia przez Wnioskodawcę pożyczki spółce powiązanej stanowić będzie odpłatne świadczenie usługi.

W myśl zaś art. 109 ust. 3a ustawy – podatnicy świadczący usługi, których miejscem świadczenia nie jest terytorium kraju, są obowiązani w prowadzonej ewidencji podać nazwę usługi, wartość usługi bez podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze, uwzględniając moment powstania obowiązku podatkowego określany dla tego rodzaju usług świadczonych na terytorium kraju. W przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19a ust. 1-3 i 8.

Z analizy przepisów dotyczących sprzedaży poza terytorium kraju wynika, że dla usług mających miejsce świadczenia poza terytorium kraju obowiązek podatkowy nie powstaje. Usługi świadczone poza terytorium kraju należy jednak ujmować w prowadzonej ewidencji w dacie, w której powstawałby obowiązek podatkowy, gdyby usługi te były świadczone w Polsce.

Regulacje dotyczące momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług zawiera przepis art. 19a ustawy.

Zgodnie z zasadą ogólną, zawartą w art. 19a ust. 1 ustawy – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Przepis art. 19a ust. 3 ustawy stanowi, że usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Biorąc pod uwagę przedstawiony przez Wnioskodawcę opis sprawy obowiązek podatkowy w odniesieniu do świadczonej usługi polegającej na udzieleniu pożyczki (data ujęcia w prowadzonej ewidencji), zgodnie z powołanymi przepisami powstanie z upływem każdego roku podatkowego, do momentu jej zakończenia, tj. każdorazowo w dacie naliczenia odsetek 31 grudnia każdego roku obowiązywania umowy pożyczki.

Bez znaczenia dla powyższego będzie późniejsza zapłata odsetek.

Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

I tak, zgodnie z art. 106a ustawy – przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
   1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
   2. państwa trzeciego.
   
   

Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106e ust. 1 pkt 1-18 ustawy – faktura powinna zawierać:

1. datę wystawienia;
2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12. stawkę podatku;
13. sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15. kwotę należności ogółem;
16. w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1 – wyrazy „metoda kasowa”;
17. w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 – wyraz „samofakturowanie”;
18. w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – wyrazy „odwrotne obciążenie” (…).
    
    

Z treści art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy wynika, że faktura może nie zawierać w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a – danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12-14.

W świetle przytoczonego wyżej art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy, jeśli miejscem świadczenia dostawy towarów lub świadczenia usług jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika, faktura może nie zawierać:

• kwot wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
• stawki podatku;
• sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
• kwoty podatku, od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku.
  
  

Mając na uwadze powołane przepisy należy stwierdzić, że za usługę wykonywaną na rzecz spółki powiązanej, od której pożyczkobiorca jest obowiązany do rozliczenia na terytorium Niemiec podatku od wartości dodanej, Wnioskodawca winien wystawić fakturę która nie powinna zawierać stawki podatku od towarów i usług obowiązującej na terytorium kraju, lecz wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ zwraca uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Wnioskodawcy. Inne kwestie wynikające ze stanowiska własnego, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Dodatkowo tut. Organ informuje, że w zakresie udzielenia pożyczki spółce powiązanej z siedzibą w Niemczech i rozpoznania miejsca jej świadczenia oraz w zakresie podstawy opodatkowania świadczonej usługi została wydana interpretacja indywidualna dnia 31 grudnia 2015 r. nr ILPP4/4512-1-324/15-4/IL, natomiast w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego/rocznej korekty zostało wydane postanowienie z dnia 31 grudnia 2015 r. nr ILPP4/4512-1-324/15-5/IL.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.