Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPB3.4511.246.2016.2.IC
z 6 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2016 r. (data wpływu 17 marca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 kwietnia 2016 r. (data wpływu 25 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego dobrowolnego odszkodowania otrzymanego w 2013 r. w ramach Programu Dobrowolnych Odejść (pytanie nr 1) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 marca 2016 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego dobrowolnego odszkodowania otrzymanego w ramach Programu Dobrowolnych Odejść.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), pismem z dnia 13 kwietnia 2016 r., nr 1061-IPTPB3.4511.325.2016.1.IC, 1061-IPTPB3.4511.246.2016.1.IC (doręczonym w dniu 18 kwietnia 2016 r.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. W odpowiedzi na ww. wezwanie dnia 25 kwietnia 2016 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 21 kwietnia 2016 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Na podstawie uchwały nr … Zarządu …z dnia 10 lipca 2012 r., Dyrektor Oddziału … wprowadził w Oddziale … Program Dobrowolnych Odejść (dalej: PDO). Zgodnie z Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść, Program ten został skierowany do pracowników wszystkich obszarów działalności pracodawcy. Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść, jest według Wnioskodawcy regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy.

Realizacja Programu Dobrowolnych Odejść została podzielona na kilka etapów. Program Dobrowolnych Odejść określa także zasady i wysokość wypłaty odszkodowań i odpraw. Skorzystanie z Programu Dobrowolnych Odejść uzależnione jest od woli pracodawcy i uprawnionego pracownika. Z PDO mogą skorzystać pracownicy, zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, objęci Gwarancją Zatrudnienia na podstawie Umowy Społecznej, a w przypadku braku Gwarancji Zatrudnienia – posiadający minimum 10-letni staż pracy u pracodawcy.

Pracownik korzystający z Programu Dobrowolnych Odejść otrzyma:

• dobrowolne odszkodowanie – w zależności od liczby pełnych miesięcy brakujących do uzyskania prawa do emerytury, tj. do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, ale nie więcej, niż 26 średnich miesięcznych wynagrodzeń pracownika liczonych jako ekwiwalent za urlop wypoczynkowy oraz nie więcej, niż 26-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia osobowego za rok 2011 u pracodawcy, obliczonego według metodologii GUS,
  

• dodatkową kwotę powiększającą dobrowolne odszkodowanie – w zależności od liczby miesięcy, między datą nabycia uprawnienia do ostatniej nagrody jubileuszowej, a datą rozwiązania umowy o pracę, tj. kwotę wyliczoną jako iloczyn podstawy wymiaru nagrody i liczby miesięcy podzielonej przez 60,
  

• odprawę pieniężną, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
  
  

Maksymalna wysokość dobrowolnego odszkodowania jest zmniejszana w każdym kolejnym etapie realizacji Programu. Dobrowolne odszkodowanie, wypłacane pracownikowi w ramach Programu, stanowi kwotę wypłacaną przez pracodawcę w celu zaspokojenia wszelkich roszczeń tego pracownika ze stosunku pracy, związanych z rozwiązaniem umowy o pracę. Skorzystanie przez pracownika z PDO wyłącza prawo tego pracownika do odszkodowań i rekompensat z Umów Społecznych oraz odpraw i odszkodowań przysługujących mu w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z innych tytułów, w tym z ZUZP. Wnioskodawca był zatrudniony w … S.A. Oddział … do dnia 25 czerwca 2013 r. i przystąpił do Programu Dobrowolnych Odejść na podstawie umowy nr …. Świadczenie zostało wypłacone Wnioskodawcy w dwóch ratach. Pierwsza rata w kwocie 40 000 zł została wypłacona w ciągu 7 dni od daty rozwiązania stosunku pracy i obejmowała odprawę z ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w wysokości 21 383 zł 79 gr oraz część dobrowolnego odszkodowania z Programu Dobrowolnych Odejść w wysokości 10 041 zł 19 gr. Druga rata w kwocie 46 982 zł 25 gr została wypłacona Wnioskodawcy w styczniu 2014 r. i obejmowała pozostałą część dobrowolnego odszkodowania z PDO.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

1. w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, pracodawca zobowiązany był do wypłaty na rzecz Wnioskodawcy dobrowolnego odszkodowania, dodatkowej kwoty wynikającej z uprawnienia do nagrody jubileuszowej oraz odprawy pieniężnej, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2015 r., poz.192, z późn. zm.). Wnioskodawca natomiast nie może w ciągu 5 lat od rozwiązania umowy o pracę, nawiązać stosunku pracy u pracodawcy w Grupie Kapitałowej … S.A.,
2. pierwsza rata dobrowolnego odszkodowania została wypłacona Wnioskodawcy w dniu 28 czerwca 2013 r.,
3. rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za porozumieniem stron, na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy wartość pierwszej raty dobrowolnego odszkodowania, które zostało wypłacone Wnioskodawcy na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść, jest wolna od podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z poźn. zm.) w brzmieniu obowiązującym sprzed wejścia w życie zmiany z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw?
2. Czy wartość drugiej raty dobrowolnego odszkodowania, które zostało wypłacone Wnioskodawcy na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść, jest wolna od podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z poźn. zm.) w zw. z art. 14 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw ?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1, natomiast w zakresie pytania nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym sprzed wejścia w życie ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328), wolne od podatku dochodowego były otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota pierwszej raty dobrowolnego odszkodowania, które zostało wypłacone przez pracodawcę zgodnie z treścią Regulaminu Dobrowolnych Odejść, z uwagi na brak na liście wyjątków wykluczających zwolnienie takiego odszkodowania, zawierała się w zwolnieniu wynikającym z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji nie rodziła obowiązku odprowadzenia podatku dochodowego od otrzymanego świadczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Z kolei, art. 12 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że pracodawca Wnioskodawcy, wprowadził Program Dobrowolnych Odejść. Zgodnie z Regulaminem Programu Dobrowolnych Odejść, Program ten został skierowany do pracowników wszystkich obszarów działalności pracodawcy. Regulamin Programu Dobrowolnych Odejść jest według Wnioskodawcy regulaminem, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu pracy. Wnioskodawca był zatrudniony do dnia 25 czerwca 2013 r. i przystąpił do Programu Dobrowolnych Odejść na podstawie umowy nr …. Świadczenie zostało wypłacone Wnioskodawcy w dwóch ratach. Pierwsza rata w kwocie 40 000 zł została wypłacona w ciągu 7 dni od daty rozwiązania stosunku pracy, tj. 28 czerwca 2013 r. i obejmowała odprawę z ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w wysokości 21 383 zł 79 gr oraz część dobrowolnego odszkodowania z Programu Dobrowolnych Odejść w wysokości 10 041 zł 19 gr. Druga rata w kwocie 46 982 zł 25 gr została wypłacona Wnioskodawcy w styczniu 2014 r. i obejmowała pozostałą część dobrowolnego odszkodowania z PDO.

Mając na uwadze fakt, że otrzymane przez Wnioskodawcę dobrowolne odszkodowanie było wypłacone do końca 2013 r. do sprawy przedstawionej we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do końca 2013 r.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
3. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
4. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
6. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Należy podkreślić, że zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 3 obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., zwolnieniem określonym w tym przepisie, objęte są tylko odszkodowania (lub zadośćuczynienia), których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. To oznacza, że zwolnieniem nie są objęte wszystkie świadczenia, a wyłącznie odszkodowania (lub zadośćuczynienia), których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Skoro Wnioskodawca, w związku z rozwiązaniem umowy o pracę i przystąpieniem do Programu Dobrowolnych Odejść otrzymał dobrowolne odszkodowanie, którego wysokość i zasady ustalania wynikały z uregulowań ww. Programu mającego swoją podstawę w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy – a nie odszkodowanie lub zadośćuczynienie na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw – to tym samym brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Z treści ww. przepisu Kodeksu pracy wynika, że oparte na ustawie porozumienia zbiorowe, regulaminy i statuty określające prawa i obowiązki stron stosunku pracy są źródłem prawa pracy. Jednakże jak wynika z powyżej zacytowanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., ze zwolnienia korzystają tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem ściśle w tym przepisie wymienionych jako wyłączonych ze zwolnienia.

Zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz utrwalonym orzecznictwem sądowym, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

W konsekwencji przy stosowaniu ulg i zwolnień podatkowych nie jest dopuszczalne posługiwanie się wykładnią rozszerzającą, tzn. muszą być interpretowane ściśle. Zastosowanie może mieć jedynie wykładnia językowa (literalna).

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa podatkowego, stwierdzić należy, że stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego należało uznać za nieprawidłowe.

Otrzymane przez Wnioskodawcę w czerwcu 2013 r. dobrowolne odszkodowanie nie jest objęte zwolnieniem uregulowanym w treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., ponieważ nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia i nie zostało przyznane na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Zatem dobrowolne odszkodowanie stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.