Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
1061-IPTPP1.4512.135.2016.2.RG
z 24 maja 2016 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 21 marca 2016 r. (data wpływu 25 marca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 maja 2016 r. (data wpływu 9 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia:

  • czy Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy,
  • prawidłowości obliczenia tzw. prewspółczynnika,
  • czy Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy w stosunku do wydatków związanych z samochodami osobowymi wykorzystywanymi zarówno do celów działalności gospodarczej jak i poza nią,

-jest nieprawidłowe;

  • sposobu odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabytych towarów i usług związanych ze świadczeniem usług krótkotrwałego zakwaterowania w domach studenckich

-jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia:

  • czy Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy,
  • prawidłowości obliczenia tzw. prewspółczynnika,
  • czy Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy w stosunku do wydatków związanych z samochodami osobowymi wykorzystywanymi zarówno do celów działalności gospodarczej jak i poza nią,
  • sposobu odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabytych towarów i usług związanych ze świadczeniem usług krótkotrwałego zakwaterowania w domach studenckich.

Wniosek został uzupełniony w dniu 9 maja 2016 r. w zakresie doprecyzowania opisu stanu faktycznego, doprecyzowania zakresu pytań nr 2b i 2c oraz doprecyzowanie własnego stanowiska w zakresie pytania nr 2a.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku).

Politechnika … (zwana dalej Wnioskodawcą lub Politechniką) jest państwową szkołą wyższą, działającą na podstawie ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. nr 164, poz. 1365, ze zm.) posiada osobowość prawną.

W zakresie podatku od towarów i usług jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca wykonuje czynności niepodlegające opodatkowaniu, czynności zwolnione od podatku oraz czynności opodatkowane, w związku z czym składa deklaracje VAT. Wnioskodawca rozlicza podatek VAT również tzw. wskaźnikiem proporcjonalnego odliczenia podatku, o którym mowa w art. 90 i art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług. Rozliczenie metodą określoną w art. 90 i 91 obejmuje te zakupy towarów i usług, które nie poddają się bezpośredniemu alokowaniu do działalności zwolnionej i opodatkowanej.

Politechnika prowadzi studia pierwszego stopnia (inżynierskie i licencjackie), studia drugiego stopnia (uzupełniające magisterskie), jednolite studia magisterskie, studia trzeciego stopnia - doktoranckie, studia podyplomowe oraz kursy doszkalające.

Do podstawowych zadań Politechniki, wykonywanych w ramach działalności statutowej w szczególności należą:

  1. kształcenie studentów i przygotowywanie ich do wykonywania pracy zawodowej,
  2. prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych,
  3. kształcenie i promowanie kadr naukowych,
  4. upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, techniki i kultury narodowej, również poprzez działalność wydawniczą,
  5. organizowanie kształcenia uzupełniającego dla osób pracujących zawodowo.

Uzyskiwane przychody, z podziałem na poszczególne kategorie, można ująć w następujących punktach:

Kategoria I - Przychody, które podlegają opodatkowaniu i w związku z tym znajdują swoje odzwierciedlenie w składanych przez Wnioskodawcę deklaracjach VAT-7;

  1. przychody z tytułu świadczenia usług kształcenia obejmujące świadczenie usług za odpłatnością otrzymywaną od nabywców tych usług. Wynagrodzenie z tego tytułu jest zwolnione od podatku od towarowi usług. Obejmują one w szczególności:
    1. opłaty rekrutacyjne,
    2. opłaty za studia niestacjonarne.
    3. opłaty za studia podyplomowe,
    4. opłaty za studia doktoranckie,
    5. opłaty za wznowienie i powtarzanie studiów.
    6. opłaty za kursy doszkalające i językowe,
    7. opłaty za dyplomy i legitymacje,
    8. opłaty za inne usługi edukacyjne,
    9. opłaty za przewody doktorskie i habilitacyjne,
    10. opłaty z tytułu pozostałych form kształcenia (konferencje i seminaria naukowe).
  2. inne przychody z tytułu odpłatnego świadczenia usług. Obejmują one w szczególności:
    1. opłaty za akademiki pobierane od studentów i doktorantów Wnioskodawcy - wynagrodzenie z tego tytułu jest zwolnione od podatku VAT.
    2. opłaty za świadczenie usług krótkotrwałego zakwaterowania - czynności opodatkowane,
    3. opłaty za świadczenie usług najmu, dzierżawy pomieszczeń, refakturowania mediów – czynności opodatkowane,
    4. opłaty za świadczenie usług mieszkaniowych - czynności zwolnione od podatku,
    5. sprzedaż książek - czynności opodatkowane,
    6. świadczenia usług badawczych, naukowych i wykonywania pozostałych - czynności opodatkowane. Obejmują one także te przychody, które Politechnika otrzymuje w ramach konsorcjów z innymi uczelniami i przedsiębiorcami kwalifikowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług, pomimo tego że są one w całości lub w jakiejś części pokrywane ze środków publicznych (np. od: Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Narodowego Funduszu Środowiska i Gospodarki Wodnej itp.),
    7. sprzedaż praw autorskich, praw patentowych, praw do wynalazków, udzielanie licencji do tych praw – czynności opodatkowane.

Kategoria II - Inne przychody, które nie podlegają opodatkowaniu i w konsekwencji nie podlegają wykazaniu w deklaracjach VAT-7 składanych przez Wnioskodawcę:

  1. dotacje z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (dalej: MNiSW) na zadania statutowe związane z kształceniem:
    1. studentów studiów stacjonarnych,
    2. uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich,
    3. kadry naukowej,
  2. dotacje z MNiSW na zadania statutowe związane z utrzymaniem uczelni, w tym na remonty i utrzymanie infrastruktury materialnej (dotacja podstawowa).
  3. dotacje z MNiSW na pomoc materialną studentów (stypendia, zapomogi), w tym także na remont domów studenckich,
  4. dotacje z MNiSW na zadania związane ze stwarzaniem studentom i doktorantom, będącym osobami niepełnosprawnymi, warunków do pełnego udziału w kształceniu,
  5. dotacje podmiotowe z MNiSW na dofinansowanie zadań projakościowych (na zwiększenie wysokości stypendiów doktoranckich),
  6. dotacje podmiotowe z MNiSW na utrzymanie potencjału naukowego,
  7. dotacje celowe z MNiSW na prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich,
  8. dotacje z MNiSW na finansowanie stypendiów naukowych dla wybitnych młodych naukowców,
  9. dotacje z MNiSW na zadania z zakresu działalności upowszechniającej naukę,
  10. środki finansowe na nagrody dla Rektora i Prorektorów, wynikających z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, są to zdarzenia jednorazowe, które nie są ujęte w dotacjach na działalność dydaktyczną, środki te są przeznaczone wyłącznie do przekazania innym osobom. Politechnika nie przyznaje tych nagród, a jest jedynie pośrednikiem w ich wypłacie,
  11. środki finansowe z Narodowego Centrum Nauki (dalej: NCN) i z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (dalej: NCBiR) na projekty badawcze (granty), które mogą się zakończyć sukcesem i przynieść Wnioskodawcy przychody z tytułu sprzedaży ich wyników w ramach czynności podlegających opodatkowaniu. Podkreślić jednak należy, że w momencie ich otrzymania i później w trakcie prowadzania badań, nie można przewidzieć, czy badania przyniosą zakładany efekt, środki te są otrzymywane w dwojaki sposób: albo bezpośrednio od NCN lub NCBiR, albo też za pośrednictwem Liderów konsorcjów, w których Politechnika jest członkiem. Konsorcja są zawierane na konkretne projekty badawcze.
  12. środki finansowe z NCN i z NCBiR na projekty badawcze (granty) otrzymywane przez Politechnikę, w których jest ona Liderem konsorcjum badawczego zawiązanego w celu pozyskania środków i pozyskania projektu badawczego. Są one przeznaczone dla pozostałych członków konsorcjum. Wnioskodawca jest dla tych środków jedynie pośrednikiem (rozlicza projekt),
  13. środki finansowe z NCBiR na Program Badań Stosowanych (dalej: PBS), które mogą się zakończyć sukcesem i przynieść Wnioskodawcy przychody z tytułu sprzedaży ich wyników w ramach czynności podlegających opodatkowaniu. Podkreślić jednak należy, że w momencie ich otrzymania i później prowadzanie badań, nie można przewidzieć, czy badania przyniosą zakładany efekt.
  14. środki pochodzące z Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na działania nakierowane na ochronę patentową konkretnego rozwiązania opracowanego przez Politechnikę. Dotacja ma charakter dotacji celowej, a dzięki ochronie patentowej możliwe będzie wykorzystanie tego rozwiązania technicznego w działalności gospodarczej (skomercjalizowanie tego rozwiązania) w ramach czynności opodatkowanych,
  15. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na rozbudowę potencjału materialnego Politechniki (budowę i wyposażenie laboratoriów, bazy dydaktycznej, informatyzacja zasobów itp.) - tzw. projekty inwestycyjne,
  16. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki np. opracowanie konkretnych technologii dające możliwość ich wykorzystania w ramach czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług – tzw. projekty miękkie,
  17. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki poprawiające ofertę kształcenia (np. otwarcie nowych kierunków studiów) - tzw. projekty miękkie,
  18. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki uzupełniające proces kształcenia studentów, doktorantów i kadry naukowej (np. warsztaty z przedsiębiorczości, autoprezentacji, budowania zespołu, rozszerzenia programu nauki języków obcych) - tzw. projekty miękkie,
  19. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki dla osób niebędących studentami celem aktualizacji ich umiejętności zawodowych i dostosowania ich do rynku pracy - tzw. projekty miękkie.
  20. środki pochodzące z budżetu państwa na tzw. wkład własny wymagany przy realizacji projektów finansowanych ze środków UE. Mogą one dotyczyć zarówno projektów „inwestycyjnych”, jak i „miękkich”,
  21. dotacje otrzymywane od MNiSW na tzw. Programy Międzynarodowe: Erasmus, Tempus, Leonardo, Bisnep. Są to środki na pokrycie kosztów wyjazdów na stypendia zagraniczne studentów i pracowników Politechniki wypłacanych im w formie stypendiów lub przekazywanych bezpośrednio na pokrycie wydatków związanych z tymi wyjazdami,
  22. odsetki bankowe.
  23. odsetki karne z tytułu niedotrzymania terminów płatności przez nabywców od Wnioskodawcy towarów i usług,
  24. karne z tytułu niedotrzymania terminów płatności przez nabywców od Wnioskodawcy towarów i usług.

W uzupełnieniu opisu stanu faktycznego Wnioskodawca dodał, że w prowadzonych przez Wnioskodawcę domach studenckich generowany jest wyłącznie obrót podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj.:

  • z tytułu zakwaterowania w nich studentów i doktorantów Politechniki (usługi zwolnione od podatku).
  • z tytułu zakwaterowania w nich studentów i doktorantów innych uczelni, z którymi Politechnika zawarła umowy dotyczące zakwaterowania swoich studentów i doktorantów (usługi zwolnione od podatku),
  • z tytułu odpłatności za świadczenie usług krótkotrwałego zakwaterowania dla innych niż wymienione wyżej osób, w szczególności młodzieży i studentów w okresie wakacyjnym (usługi opodatkowane).

Wnioskodawca posiada lub użytkuje samochody osobowe oraz inne niż samochody osobowe pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, które nie spełniają warunków ich uznania za pojazdy, o których mowa w art. 86a ust. 9 ustawy VAT.

Użytkując ww. pojazdy samochodowe i samochody osobowe Politechnika z uwagi na nieproporcjonalne do ewentualnych zysków koszty, nie prowadzi ewidencji przebiegu, o której mowa w art. 86a ust. 7 i ust. 8 ustawy VAT uznając tym samym, że są one użytkowane nie tylko na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu. W stosunku do nich nie znajduje zatem zastosowania art. 8 ust. 2 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 5 i ust. 6 ustawy VAT.

Nabywając różne towary lub usługi związane z pojazdami samochodowymi (wydatki określone w art. 86a ust. 2 ustawy VAT), Wnioskodawca stosuje art. 86a ust. 1 ustawy VAT, tj. kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

  1. wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;
  2. należnego z tytułu.
    1. świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca.
    2. dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,
    3. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
  3. należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a;
  4. wynikającej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa wa rt. 33b, oraz z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34.

Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług są wystawione na Wnioskodawcę.

Całość działalności wykonywanej przez Wnioskodawcę, w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (orzeczenie C-515/07 Vereniging Noordelijke Land-en Tuinbouw Organisatie przeciwko Staatssecretaris van Financien), przytoczonego we wniosku jest działalnością gospodarczą jako taką. Istnieje jednak znacząca rozbieżność pomiędzy definicją wynikającą z art. 15 ust. 2 ustawy VAT, a przyjętą przez Trybunał wykładnią pojęcia działalności gospodarczej.

Powyższe ma istotne znaczenie z uwagi na fakt, że art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług stanowi o wykorzystywaniu towarów i usług do celów działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, za wyjątkiem celów osobistych (..). Ustawodawca nie posługuje się w tym przepisie pojęciem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT.

Nabywane towary i usługi objęte zakresem pytania nr 1 są wykorzystywane do celów wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie jest możliwe przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wszystkie zadania statutowe wykonywane przez Wnioskodawcę są zadaniami wynikającymi z ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572, z późniejszymi zmianami).

Podstawowe zadania wykonywane w ramach działalności statutowej wymienione we wniosku są zadaniami wynikającymi z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. I tak:

  1. kształcenie studentów i przygotowywanie ich do wykonywania pracy zawodowej wynika z zadań określonych w art. 13 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy,
  2. prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych wynika z zadań określonych w art. 13 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy,
  3. kształcenie i promowanie kadr naukowych wynika z zadań określonych w art. 13 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy,
  4. upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, techniki i kultury narodowej, również poprzez działalność wydawniczą wynika z zadań określonych w art. 13 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy,
  5. organizowanie kształcenia uzupełniającego dla osób pracujących zawodowo wynika z zadań określonych w art. 13 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy.

Dotacje i środki finansowe, o których mowa w Kategorii II od pkt 1 do 4, pkt 6 i 7, od pkt 9 do 24 stanu faktycznego są przeznaczone zarówno na cele związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak też z działalnością inną niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jedynie środki finansowe wymienione w pkt 5 i 8 mają ścisły związek z działalnością pozostającą poza uregulowaniami art. 15 ust. 2 ustawy VAT.

Pozostałe dotacje i środki finansowe mają związek zarówno z jedną jak i drugą działalnością. Przykładowo: dotacje wymienione w pkt 4 (zapewnienie osobom niepełnosprawnym pełnego udziału w kształceniu) pozwalają Wnioskodawcy zapewnić możliwości kształcenia zarówno studentom niepełnosprawnym na studiach stacjonarnych, nieodpłatnych (działalność niepodlegająca opodatkowaniu), jak też studentom zaocznym, płacącym za studia (działalność gospodarcza zwolniona od podatku).

Dotacje i środki finansowe wymienione w Kategorii II pkt 1 do 4, pkt 6 i 7, od pkt 9 do 24 stanu faktycznego przeznaczone zarówno na cele związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT, jak i na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą w tym rozumieniu oraz wymienione w Kategorii II pkt 5 i pkt 8 stanu faktycznego przeznaczone wyłącznie na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT mają charakter kosztowy i nie mają bezpośredniego wpływu na cenę dostarczonych towarów lub świadczonych usług przez Wnioskodawcę.

Otrzymane dotacje i środki finansowe wymienione w Kategorii II od pkt 1 do 24 opisu stanu faktycznego wniosku nie są związane z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług.

Dotacje i środki finansowe wskazane w Kategorii II przeznaczone na realizacją zadań wskazanych w art. 94 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym zostały wymienione:

  1. w pkt 1 a-c - art. 94 ust. 1 pkt 1 a-c,
  2. w pkt 2 - art. 94 ust. 1 pkt 1d,
  3. w pkt 3 - art. 94 ust. 1 pkt 7,
  4. w pkt 4 - art. 94 ust. 1 pkt 11,
  5. w pkt 5 - art. 94 ust. 1 pkt 7,
  6. w pkt 6 - art. 94 ust. 1 pkt 1c,
  7. w pkt 8 - art. 94 ust. 1 pkt 7 w zw. z 173 ust. 1 pkt 4,

Dotacje i środki finansowe przeznaczone na zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów i doktorantów oraz na dofinansowanie remontów domów i stołówek studenckich zawierają się w Kategorii II stanu faktycznego w:

  1. pkt 3
  2. pkt 5
  3. pkt 8

Wnioskodawca wskazał, iż w Kategorii II nie występują inne niż określone wyżej dotacje i środki finansowe przeznaczone na stypendia naukowe dla doktorantów i studentów.

W całości, dotacje i środki finansowe przeznaczone na badania naukowe, prace rozwojowe i inne zlecone zadania, które nie są wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT zawierają się w Kategorii II pkt 7 stanu faktycznego.

W jakiejś części dotacje i środki finansowe na badania naukowe, prace rozwojowe i inne zlecone zadania, które nie są wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT zawierają się także w Kategorii II pkt 11 stanu faktycznego.

Środki na finansowanie nauki w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 roku, przeznaczone na realizację przez uczelnię w danym roku badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy VAT mogą, w jakiejś części, stanowić środki wymienione w Kategorii II pkt 11 stanu faktycznego wniosku - środki finansowe z Narodowego Centrum Nauki (dalej: NCN) i z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (dalej: NCBiR) na projekty badawcze (granty).

Żadne ze środków finansowych i dotacji wymienionych w Kategorii II wniosku nie są bezpośrednio przeznaczone na stypendia dla uczestników studiów doktoranckich uczestniczących w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych. Stypendia mogą być finansowane ze środków wymienionych w Kategorii II:

  • w pkt 5 - dotacje podmiotowe z MNiSW na dofinansowanie zadań projakościowych (na zwiększenie wysokości stypendiów doktoranckich),
  • w pkt 8 - dotacje z MNiSW na finansowanie stypendiów naukowych dla wybitnych młodych naukowców.

Nie są to jednak dotacje przeznaczone dla uczestników studiów doktoranckich.

Dotacje i środki finansowe, wynikają ze sprawozdania wykonania planu rzeczowo-finansowego uczelni, ale tylko do wysokości poniesionych wydatków. Środki otrzymane, ale nie wydatkowane w danym roku kalendarzowym nie są ujmowane w sprawozdaniu.

Otrzymane przez uczelnię dotacje/środki finansowe nie są w całości wydatkowane w danym roku na wskazane cele. Oczywiście w części są one wydatkowane w danym roku, ale w części, z przyczyn obiektywnych nie. Środki finansowe, które nie zostały wydatkowane w danym roku w całości to:

  1. dotacje z MNiSW na pomoc materialną studentów (stypendia, zapomogi), w tym także na remont domów studenckich - Kategoria II pkt 3,
  2. dotacje podmiotowe z MNiSW na utrzymanie potencjału naukowego - Kategoria II pkt 6,
  3. dotacje celowe z MNiSW na prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich - Kategoria II pkt 7,
  4. środki finansowe z Narodowego Centrum Nauki (dalej: NCN) i z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (dalej: NCBiR) na projekty badawcze (granty), które mogą się zakończyć sukcesem i przynieść Wnioskodawcy przychody z tytułu sprzedaży ich wyników w ramach czynności podlegających opodatkowaniu. Środki te są otrzymywane w dwojaki sposób albo bezpośrednio od NCN lub NCBiR, albo też za pośrednictwem Liderów konsorcjów, w których Politechnika jest członkiem. Konsorcja są zawierane na konkretne projekty badawcze - Kategoria II pkt 11,
  5. środki finansowe z NCN i z NCBiR na projekty badawcze (granty) otrzymywane przez Politechnikę, w których jest ona Liderem konsorcjum badawczego zawiązanego w celu pozyskania środków i pozyskania projektu badawczego. Są one przeznaczone dla pozostałych członków konsorcjum. Wnioskodawca jest dla tych środków jedynie pośrednikiem (rozlicza projekt) - Kategoria II pkt 12,
  6. środki finansowe z NCBiR na Program Badań Stosowanych (dalej: PBS), które mogą się zakończyć sukcesem i przynieść Wnioskodawcy przychody z tytułu sprzedaży ich wyników w ramach czynności podlegających opodatkowaniu - Kategoria II pkt 13,
  7. środki pochodzące z Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na działania nakierowanej na ochronę patentową konkretnego rozwiązania opracowanego przez Politechnikę. Dotacja ma charakter dotacji celowej, a dzięki ochronie patentowej możliwe będzie wykorzystanie tego rozwiązania technicznego w działalności gospodarczej (skomercjalizowanie tego rozwiązania) w ramach czynności opodatkowanych - Kategoria II pkt 14,
  8. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na rozbudowę potencjału materialnego Politechniki (budowę i wyposażenie laboratoriów, bazy dydaktycznej, informatyzacja zasobów itp.) - tzw. projekty inwestycyjne - Kategoria II pkt 15,
  9. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki, np. opracowanie konkretnych technologii dające możliwość ich wykorzystania w ramach czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług - tzw. projekty miękkie - Kategoria Il pkt 16,
  10. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki poprawiające ofertę kształcenia (np. otwarcie nowych kierunków studiów) - tzw. projekty miękkie - Kategoria II pkt 17,
  11. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki uzupełniające proces kształcenia studentów, doktorantów i kadry naukowej (np. warsztaty z przedsiębiorczości, autoprezentacji, budowania zespołu, rozszerzenia programu nauki języków obcych) - tzw. projekty miękkie - Kategoria II pkt 18,
  12. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki dla osób niebędących studentami celem aktualizacji ich umiejętności zawodowych i dostosowania ich do rynku pracy - tzw. projekty miękkie-Kategoria II pkt 19,
  13. dotacje otrzymywane od MNiSW na tzw. Programy Międzynarodowe: Erasmus, Tempus, Leonardo, Bisnep. Są to środki na pokrycie kosztów wyjazdów na stypendia zagraniczne studentów i pracowników Politechniki wypłacanych im w formie stypendiów lub przekazywanych bezpośrednio na pokrycie wydatków związanych z tymi wyjazdami - Kategoria II pkt 21.

Co do zasady środki finansowe, w tym dotacje nie są przekazywane do innych podmiotów. Wyjątkiem są środki, które w momencie ich otrzymania są w całości lub w części przeznaczone na sfinansowanie działań innych podmiotów. Są to:

  1. dotacje z MNiSW na pomoc materialną studentów (stypendia, zapomogi), w tym także na remont domów studenckich - Kategoria II pkt 3 stanu faktycznego,
  2. dotacje podmiotowe z MNiSW na dofinansowanie zadań projakościowych (na zwiększenie wysokości stypendiów doktoranckich) - Kategoria II pkt 5 stanu faktycznego,
  3. dotacje z MNiSW na finansowanie stypendiów naukowych dla wybitnych młodych naukowców - Kategoria II pkt 8 stanu faktycznego,
  4. środki finansowe na nagrody dla Rektora i Prorektorów, wynikających z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, są to zdarzenia jednorazowe, które nie są ujęte w dotacjach na działalność dydaktyczną. Środki te są przeznaczone wyłącznie do przekazania innym osobom. Politechnika nie przyznaje tych nagród, a jest jedynie pośrednikiem w ich wypłacie - Kategoria II pkt 10 stanu faktycznego,
  5. środki finansowe z NCN i z NCBiR na projekty badawcze (granty) otrzymywane przez Politechnikę, w których jest ona Liderem konsorcjum badawczego zawiązanego w celu pozyskania środków i pozyskania projektu badawczego. Są one w części przeznaczone na pokrycie wydatków prowadzonych przez Wnioskodawcę badań (Kategoria II pkt 11), a w części dla pozostałych członków konsorcjum. Dla tej drugiej części, Wnioskodawca jest jedynie pośrednikiem (rozlicza projekt) - Kategoria II pkt 12 stanu faktycznego,
  6. dotacje otrzymywane od MNiSW na tzw. Programy Międzynarodowe: Erasmus, Tempus, Leonardo, Bisnep. Są to środki na pokrycie kosztów wyjazdów na stypendia zagraniczne studentów i pracowników Politechniki wypłacanych im w formie stypendiów lub przekazywanych bezpośrednio na pokrycie wydatków związanych z tymi wyjazdami - Kategoria II pkt 21 stanu faktycznego.

Wyniki badań i prac rozwojowych będących efektem działalności badawczej z założenia przeznaczone są do ich praktycznego wykorzystania. Jedynie badania prowadzone w ramach środków przyznanych przez MNiSW służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich (Kategoria II pkt 7 stanu faktycznego), z założenia mogą służyć innym celom niż ich praktyczne wykorzystanie.

W sytuacji, gdy przedmiotem działalności badawczej jest działalność komercyjna oraz nieodpłatna działalność statutowa, co do zasady istnieje możliwość przyporządkowania wydatków do celów wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT i do celów innych niż działalność gospodarcza. Istnieją jednak takie kategorie wydatków o charakterze ogólnym, które takiemu alokowaniu się nie poddają. Przykładem mogą być wydatki na energię elektryczną, na zakup usług telekomunikacyjnych itp.

Występują zatem zarówno wydatki na towary i usługi, które można przyporządkować do badawczej działalności komercyjnej i badawczej działalności statutowej, która nie jest przedmiotem świadczenia usług (odpłatnej lub nieodpłatnej) oraz wydatki, dla których nie istnieje możliwość przyporządkowania którejś z tych działalności, jednakże wydatki te w jakiejś części są związane z działalnością komercyjną, tj. działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT.

Pojazdy, o których mowa w pytaniu nr 3 wniosku są wykorzystywane do następujących czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (przez działalność gospodarczą Wnioskodawca rozumie nie tylko działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT, ale jako działalność gospodarczą zdefiniowaną przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 12 lutego 2009r., C-515/07 Vereniging Noordelijke Land-en Tuinbouw Organisatie przeciwko Staatssecretaris van Financien):

  • opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
  • zwolnionych od podatku od towarów i usług,
  • niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pojazdy te nie są wykorzystywane wyłącznie do jednej z wymienionych czynności. Każdy z tych pojazdów jest wykorzystywany do wszystkich wymienionych wyżej czynności, a zatem zarówno do czynności opodatkowanych, zwolnionych od podatku i niepodlegających opodatkowaniu.

Towary i usługi, o których mowa w pytaniu 4 wniosku dotyczą tylko domów studenckich i są związane wyłącznie ze świadczeniem przez Wnioskodawcę usług zwolnionych od podatku VAT, jak i opodatkowanych. Nie są zatem związane ze świadczeniem usług niepodlegających opodatkowaniu. Wydatki te nie poddają się tzw. bezpośredniej alokacji i nie jest możliwe przyporządkowanie ich do poszczególnych rodzajów czynności (zwolnionych od podatku i opodatkowanych).

W celu uniknięcia wątpliwości, Wnioskodawca w tym miejscu powtarza za opisem stanu faktycznego wniosku, iż w domach studenckich generowany jest wyłącznie obrót podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj.:

  • z tytułu zakwaterowania w nich studentów i doktorantów Politechniki (usługi zwolnione od podatku),
  • z tytułu zakwaterowania w nich studentów i doktorantów innych uczelni, z którymi Politechnika zawarła umowy dotyczące zakwaterowania swoich studentów i doktorantów (usługi zwolnione od podatku),
  • z tytułu odpłatności za świadczenie usług krótkotrwałego zakwaterowania dla innych niż wymienione wyżej osób, w szczególności młodzieży i studentów w okresie wakacyjnym (usługi opodatkowane).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku):

  1. Czy w tak przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania przepisów dot. tzw. „prewspółczynnika”, tj. art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT w stosunku do wydatków, które nie są związane bezpośrednio z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu?
  2. W przypadku, gdy wg Organu, odpowiedź na pytanie 1 będzie twierdząca, które z przychodów wymienionych w stanie faktycznym będą brane pod uwagę dla wyliczenia prewspółczynnika. tj.:
    1. które z przychodów wymienionych w Kategorii I i II stanu faktycznego będą wliczane do rocznego obrotu z działalności gospodarczej (symbol „A” w liczniku wzoru opisanego w § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 roku w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników - Dz.U.2015 poz. 2193 zwane dalej „rozporządzeniem w sprawie prewspółczynnika”)?
    2. które z przychodów wymienionych w Kategorii I i II stanu faktycznego są przychodami stanowiącymi dotację i inne środki o podobnym charakterze na realizację zadań wskazanych w art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku - Prawo o szkolnictwie wyższym i tym samym są wliczane do środków, określanych jako symbol „F” w mianowniku wzoru opisanego w § 6 rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika?
    3. które z przychodów wymienionych w Kategorii I i II stanu faktycznego są przychodami stanowiącymi środki na finansowanie nauki w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 roku o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2014 r. poz. 1620 oraz z 2015 r poz. 249 i 1268) oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze - przeznaczone na realizację badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej i tym samym są wliczane do środków, określanych jako symbol „F” w mianowniku wzoru opisanego w § 6 rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika?

Pytanie nr 2 a), b) i c) dotyczy metodologii jego wyliczenia w sytuacji, gdy Wnioskodawca zdecyduje się na wybór metody określonej w § 6 rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca doprecyzował, iż w istocie zadał następujące pytanie: Które z przychodów wymienionych w stanie faktycznym będą brane pod uwagę dla wyliczenia prewspółczynnika? Jedynie w celu uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości, co do intencji oraz zakresu pytania i w konsekwencji otrzymania odpowiedzi, która będzie chroniła Wnioskodawcę przed skutkami zastosowania się do niej, dokonano jego doprecyzowania i rozwinięcia w punktach a, b, i c pytania nr 2.

  1. W przypadku, gdy wg Organu, odpowiedź na pytanie 1 będzie twierdząca, czy w stosunku do wydatków na nabycie towarów i usług związanych z samochodami osobowymi wykorzystywanymi zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i poza nią Wnioskodawca odlicza podatek naliczony przy zastosowaniu prewspółczynnika?
  2. W przypadku, gdy wg Organu odpowiedź na pytanie 1 będzie twierdząca czy w stosunku do nabycia towarów i usług nie poddających się bezpośredniej alokacji, ale związanych wyłącznie ze świadczeniem usług krótkotrwałego zakwaterowania w domach studenckich zarówno na rzecz własnych studentów i doktorantów, którzy płacą za miejsce w akademiku (sprzedaż zwolniona od podatku), jak również na rzecz innych osób (sprzedaż opodatkowana 8% stawką VAT) - prawidłowym będzie odliczanie podatku naliczonego przy zastosowaniu wyłącznie współczynnika, o którym mowa w art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy VAT, bez konieczności stosowania art. 86 ust. 2a ustawy VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Stanowisko do pyt. 1

Zdaniem Wnioskodawcy nie jest on zobowiązany do stosowania art. 86 ust. 2a-2h ustawy o VAT. Za powyższym przemawia następująca argumentacja:

W związku z tym, iż Wnioskodawca wykonuje równocześnie działalność podlegającą opodatkowaniu VAT (tj. opodatkowaną i zwolnioną z podatku) i działalność niepodlegającą takiemu opodatkowaniu (tj. nienależącą do zakresu stosowania Dyrektywy 2006/112/WE), odliczenie podatku naliczonego od poniesionych wydatków jest prawnie dopuszczalne jedynie w takim zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności podlegającej VAT w rozumieniu Dyrektywy 2006/112/WE.

Sposób ustalania proporcji w powyższym zakresie uregulowany został przez polskiego ustawodawcę w art. 86 ust. 2a - 2h ustawy o VAT. Według ustawodawcy sposób obliczania prewspółczynnika powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Przepis art. 86 ust. 2c wskazuje dane, w oparciu o które można określić proporcję Art. 86 ust. 2c pkt 3 umożliwia określenie proporcji w oparciu o roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej, niż gospodarcza.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei stosownie do art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2. oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji’. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Przepis ten stanowi o nabyciu towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych, niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych.

Kluczowym dla stosowania art. 86 ust. 2a ustawy o VAT pozostaje rozstrzygnięcie, czy Wnioskodawca wykorzystuje towary i usługi na cele inne, niż działalność gospodarcza. W tym zakresie należy przywołać wyrok TS UE z 12.02.2009r., C-515/07 Vereniging Noordelijke Land-en Tuinbouw Organisatie przeciwko Staatssecretaris van Financien, w którym Trybunał stwierdził, że działalność statutowa wykonywana przez określone instytucje, do których celów zostały powołane, choć faktycznie nie jest działalnością gospodarczą (nie powoduje opodatkowania VAT), to jednak nie można jej utożsamiać z działalnością niezwiązaną z gospodarczą. Przytoczony wyrok dotyczył stowarzyszenia, którego celem była obrona interesu rolników w określonych sprawach. Podmioty te wykonują ją bowiem w takim właśnie zakresie, do którego zastały powołane Jest to de facto ich działalność zawodowa.

A zatem TSUE sprzeciwia się uznaniu takich czynności wykonywanych bez wynagrodzenia w celach statutowych jako działalności niezwiązanej z działalnością gospodarczą. Jak wskazał Trybunał w orzeczeniu: „Z rozważań tych wynika, że jak wskazał rzecznik generalny w pkt 38 opinii, art. 6 ust. 2 lit. a VI Dyrektywy nie może być traktowany jako ustanawiający zasadę, zgodnie z którą czynności, które nie są objęte zakresem zastosowania podatku VAT można uznać za czynności wykonywane niż związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu tego przepisu. Taka wykładnia pozbawiłaby bowiem sensu art. 2 ust. 1 tejże dyrektywy.”

W przedmiotowym stanie faktycznym, w świetle tez zawartych w przytoczonym wyroku TSUE stwierdzić należy, iż wszystkie działania podejmowane przez Wnioskodawcę są związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zarówno bowiem wprost odpłatna działalność dydaktyczna (czesne), jak i ta która jest realizowana na rzecz studentów stacjonarnych, na pokrycie której Politechnika otrzymuje dotację z właściwego ministerstwa, a także prowadzona działalność badawcza i naukowa - stanowią działalność statutową. Pomimo, iż pierwsza z nich jest działalnością podlegającą opodatkowaniu, a druga i trzecia takiemu opodatkowaniu nie podlega, należy zauważyć, iż przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT stanowi o działalności gospodarczej i celach innych, niż działalność gospodarcza. Nie odnosi się zatem do działalności podlegającej opodatkowaniu i niepodlegającej opodatkowaniu. Występują bowiem czynności podejmowane w ramach działalności gospodarczej, które nie podlegają opodatkowaniu, jak chociażby np.: kary umowne, odszkodowania, czy otrzymane odsetki za zwłokę

W związku z powyższym rozróżnieniem, stwierdzić należy, iż Wnioskodawca - z uwagi na to, że wszystkie jego czynności mieszczą się w pojęciu działalności gospodarczej, pomimo tego, że niektóre z nich nie podlegają opodatkowaniu, w związku z brzmieniem art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, nie będzie obowiązany stosować art. 86 ust. 2a-2h w stosunku do wydatków, które nie są związane bezpośrednio z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu i niepodlegającymi opodatkowaniu.

Stanowiska do pytań o nr 2a, 2b i 2c

W przypadku, gdy odpowiedź na pytanie 1 wg Organu będzie twierdząca, zdaniem Wnioskodawcy, dla potrzeb obliczenia prewspółczynnika należy przyjąć:

Stanowisko do pytania 2 lit. a) (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

  • w liczniku (symbol A rozporządzenia MF z 17 grudnia 2015r. w sprawie prewspółczynnika);
  1. roczny obrót z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu (czynności opodatkowane i zwolnione) wymienione w Kategorii I pkt 1) lit. a-j oraz pkt 2) lit. a-g stanu faktycznego, z wyłączeniem obrotu z tytułu zbycia towarów i usług:
    1. które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.
    2. z tytułu transakcji dotyczących: pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych oraz usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

W ocenie Wnioskodawcy żadne z przychodów wymienionych w Kategorii II opisu stanu faktycznego nie powinny być wliczane do rocznego obrotu z działalności gospodarczej (symbol „A” w liczniku wzoru opisanego w § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 roku w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników).

Stanowisko do pytania 2 lit. b)

  • w mianowniku (symbol „F” rozporządzenia MF z 17 grudnia 2015r. w sprawie prewspółczynnika), jako przychody przeznaczone na realizację zadań wskazanych w art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku - Prawo o szkolnictwie wyższym:
  1. obrót z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w liczniku, powiększony o obrót, który nie podlega opodatkowaniu, tj.:
    1. dotacje z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego na zadania statutowe - Kategoria II pkt 1) lit. a-c stanu faktycznego. Dotacje te zostały wymienione w art. 94 ust. 1 pkt 1 a i b ustawy Prawa o szkolnictwie wyższym,
    2. dotacje z MNiSW na zadania statutowe związane z utrzymaniem uczelni, w tym na remonty i utrzymanie infrastruktury materialnej (dotacja podstawowa) – Kategoria II pkt 2) stanu faktycznego. Dotacje te zostały wymienione w art. 94 ust. 1 pkt 1c Prawa o szkolnictwie wyższym.
    3. dotacje z MNiSW na zadania związane ze stwarzaniem studentom i doktorantom, będącym osobami niepełnosprawnymi, warunków do pełnego udziału w kształceniu - Kategoria II pkt 4) stanu faktycznego. Dotacje te zostały wymienione w art. 94 ust. 1 pkt 11 Prawa o szkolnictwie wyższym,
    4. dotacje podmiotowe z MNiSW na utrzymanie potencjału naukowego - Kategoria II pkt 6) stanu faktycznego. Dotacje te zostały wymienione w art. 94 ust. 1 pkt 1c Prawa o szkolnictwie wyższym,
    5. środki pochodzące z budżetu państwa na tzw. wkład własny wymagany przy realizacji projektów finansowanych ze środków UE - Kategoria II pkt 20 stanu faktycznego, środki te będą wliczane do mianownika proporcji ale tylko w przypadku dofinansowania wkładu własnego dla projektów „miękkich” dotyczących poprawy oferty kształcenia lub uzupełniających proces kształcenia - art. 94 ust. 1 pkt 1 a do c Prawa o szkolnictwie wyższym,
    6. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki poprawiające ofertę kształcenia (np. otwarcie nowych kierunków studiów) – tzw. projekty miękkie - Kategoria II pkt 17 stanu faktycznego. Dotacje te zostały wymienione w art. 94 ust. 1 pkt 1 a do c Prawa o szkolnictwie wyższym.
    7. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki uzupełniające proces kształcenia studentów, doktorantów i kadry naukowej (np. warsztaty z przedsiębiorczości, autoprezentacji, budowania zespołu, rozszerzenia programu nauki języków obcych) - tzw. projekty miękkie - Kategoria II pkt 18) stanu faktycznego Dotacje te zostały wymienione w art. 94 ust. 1 pkt 1c ustawy o szkolnictwie wyższym,

Natomiast, żadne z przychodów wymienionych w Kategorii I stanu faktycznego nie są przychodami stanowiącymi dotację i inne środki o podobnym charakterze na realizację zadań wskazanych w art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 roku - Prawo o szkolnictwie wyższym i tym samym nie są wliczane do środków, określanych jako symbol „F” w mianowniku wzoru opisanego w § 6 rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika.

Stanowisko do pytania 2 c)

  • w mianowniku (symbol „F” rozporządzenia MF z 17 grudnia 2015 r. w sprawie prewspółczynnika), jako przychody stanowiące środki na finansowanie nauki w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 roku o zasadach finansowania nauki oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze - przeznaczone na realizację badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej:
  1. obrót z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w liczniku, powiększony o obrót, który nie podlega opodatkowaniu, tj.:
    1. dotacje celowe z MNiSW na prowadzenie badań naukowych lub prac rozwojowych oraz zadań z nimi związanych, służących rozwojowi młodych naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich - Kategoria II pkt 7 stanu faktycznego,
    2. środki finansowe z NCN i NCBiR, wymienione w Kategorii II pkt 11 stanu faktycznego, z wyłączeniem środków pozyskanych w ramach konsorcjów w tej części, w której przekazywane są przez Wnioskodawcę (występującego w charakterze pośrednika tych środków) pozostałym członkom konsorcjów.

Natomiast, żadne z przychodów wymienionych w Kategorii I stanu faktycznego nie są przychodami stanowiącymi środki na finansowanie nauki w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 roku o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2014 r. poz. 1620 oraz z 2015 r. poz. 249 i 1268) oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze - przeznaczone na realizację badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej i tym samym są wliczane do środków, określanych jako symbol „F” w mianowniku wzoru opisanego w § 6 rozporządzenia w sprawie prewspółczynnika.

Mając na uwadze powyższe stanowisko Wnioskodawcy do pytań 2a, 2b i 2c, konsekwentnie w wyliczeniu przedmiotowej proporcji nie będą brały następujące dotacje lub środki o podobnym charakterze (nie zostaną uwzględnione w mianowniku w ramach symbolu „F”) następujące kwoty wymienione w stanie faktycznym:

  1. dotacje z MNiSW na pomoc materialną studentów (stypendia, zapomogi), w tym także na remont domów studenckich - Kategoria II pkt 3 stanu faktycznego. Dotacje te zostały wyłączone z proporcji na podstawie § 6 rozporządzenia ws. prewspółczynnika (por. objaśnienie do „F” pkt 1 lit. a),
  2. dotacje podmiotowe z MNiSW na dofinansowanie zadań projakościowych (na zwiększenie wysokości stypendiów doktoranckich) - Kategoria II pkt 5 stanu faktycznego. Dotacje te zostały wyłączone z proporcji na podstawie § 6 rozporządzenia ws. prewspółczynnika (por. objaśnienie do „F” pkt 1 lit. b).
  3. dotacje z MNiSW na finansowanie stypendiów naukowych dla wybitnych młodych naukowców - Kategoria II pkt 8 stanu faktycznego. Dotacje te zostały wyłączone z proporcji na podstawie § 6 rozporządzenia ws. prewspółczynnika (por. objaśnienie do „F” pkt 1 lit. b),
  4. dotacje z MNiSW na zadania z zakresu działalności upowszechniającej naukę - Kategoria II pkt 9 stanu faktycznego. Dotacje tego rodzaju nie zawierają się w zadaniach wskazanych w art. 94 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym (por. § 6 rozporządzenia, objaśnienia do „F” pkt 1),
  5. środki finansowe na nagrody dla Rektora i Prorektorów, wynikających z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, są to zdarzenia jednorazowe, które nie są ujęte w dotacjach na działalność dydaktyczną. Środki te są przeznaczone wyłącznie do przekazania innym osobom. Politechnika nie przyznaje tych nagród, a jest jedynie pośrednikiem w ich wypłacie - Kategoria II pkt 10 stanu faktycznego. Dotacje tego rodzaju nie zawierają się w zadaniach wskazanych w art. 94 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym (por. § 6 rozporządzenia, objaśnienia do „F” pkt 1).
  6. środki finansowe z NCN i z NCBiR na projekty badawcze (granty), które mogą się zakończyć sukcesem i przynieść Wnioskodawcy przychody z tytułu sprzedaży ich wyników w ramach czynności podlegających opodatkowaniu - Kategoria II pkt 11 stanu faktycznego. Dofinansowanie jest związane z projektami (badaniami), które w przyszłości mogą podlegać komercjalizacji i jako takie nie powinny być wliczone do obrotu F wzoru (por. § 6 rozporządzenia ws prewspółczynnika, objaśnienia do „F” pkt 2),
  7. środki finansowe z NCN i z NCBiR na projekty badawcze (granty) otrzymywane przez Politechnikę, w których jest ona Liderem konsorcjum badawczego zawiązanego w celu pozyskania środków i pozyskania projektu badawczego. Są one przeznaczone dla pozostałych członków konsorcjum - Kategoria II pkt 12 stanu faktycznego. Wnioskodawca jest dla tych środków jedynie pośrednikiem (rozlicza projekt) - por. § 6 rozporządzenia ws. prewspółczynnika, objaśnienia do „F” pkt 2.
  8. środki finansowe na Program Badań Stosowanych (dalej: PBS), które mogą się zakończyć sukcesem i przynieść Wnioskodawcy przychody z tytułu sprzedaży ich wyników w ramach czynności podlegających opodatkowaniu - Kategoria II pkt 13 stanu faktycznego. Dofinansowanie jest związane z projektami (badaniami), które w przyszłości mogą podlegać komercjalizacji i jako takie nie powinny być wliczone do obrotu F wzoru (por. § 6 rozporządzenia ws. prewspółczynnika, objaśnienia do „F” pkt 2),
  9. środki pochodzące z Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na działania nakierowane na ochronę patentową - Kategoria II pkt 14 stanu faktycznego. Środki te nie są wymienione w art. 94 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym. Nie są również środkami na finansowanie nauki. Ponadto, działania te mają związek z działalnością gospodarczą (por. § 6 rozporządzenia ws. prewspółczynnika, objaśnienia do „F” pkt 2),
  10. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na rozbudowę potencjału materialnego Politechniki (budowę i wyposażenie laboratoriów, bazy dydaktycznej, informatyzacja zasobów itp.). tzw. projekty inwestycyjne - Kategoria II pkt 15 stanu faktycznego. Wyłączenie wynika wprost z art. 86 ust. 2g ustawy VAT w związku z art. 90 ust. 5 i 6. Do dotacji lub środków o podobnym charakterze na środki trwałe i wartości niematerialne i prawne przepisy art. 90 ust. 5 i 6 ustawy VAT stosuje się odpowiednio. Z uwagi na ich wielkość i najczęściej jednorazowość, ich ujęcie dla wyliczenia prewspółczynnika zaburzyłoby zasadę neutralności i proporcjonalności.
  11. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki np. opracowanie konkretnych technologii dające możliwość ich wykorzystania w ramach czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, tzw. projekty miękkie - Kategoria II pkt 16 stanu faktycznego. Środki te nie są wymienione w art. 94 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym. Nie są również środkami na finansowanie nauki. Ponadto, działania te mają związek z działalnością gospodarczą (por. § 6 rozporządzenia ws. prewspółczynnika, objaśnienia do „F” pkt 2),
  12. środki pochodzące z Unii Europejskiej otrzymywane w ramach projektów nakierowanych na realizację konkretnych działań Politechniki dla osób niebędących studentami celem aktualizacji ich umiejętności zawodowych i dostosowania ich do rynku pracy, tzw. projekty miękkie - Kategoria II pkt 19 stanu faktycznego. Środki te nie są wymienione w art. 94 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym. Nie są również środkami na finansowanie nauki
  13. środki pochodzące z budżetu państwa na tzw. wkład własny wymagany przy realizacji projektów finansowanych ze środków UE - Kategoria II pkt 20 stanu faktycznego. Wyłączeniu, wg Wnioskodawcy, będą podlegać te środki, które dotyczą projektów „inwestycyjnych” i wynika ono wprost z art. 86 ust. 2g ustawy VAT w związku z art. 90 ust 5 i 6. Do dotacji lub środków o podobnym charakterze na środki trwałe i wartości niematerialne i prawne przepisy art. 90 ust. 5 i 6 ustawy VAT stosuje się odpowiednio z uwagi na ich wielkość i najczęściej jednorazowość, ich ujęcie dla wyliczenia prewspółczynnika zaburzyłoby zasadę neutralności i proporcjonalności. W przypadku natomiast środków na tzw. projekty „miękkie”, o ile dotyczą one zadań niewymienionych w art. 94 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym i nie są środkami na finansowanie nauki (patrz np. pkt 11 i 12 powyżej) będą one podlegały wyłączeniu. W przypadku dofinansowania wkładu własnego dla projektów „miękkich” dotyczących poprawy oferty kształcenia lub uzupełniających proces kształcenia, środki te będą wliczane do mianownika proporcji,
  14. dotacje otrzymywane od MNiSW na tzw. Programy Międzynarodowe: Erasmus, Tempus. Leonardo, Bisnep. Są to środki na pokrycie kosztów wyjazdów na stypendia zagraniczne studentów i pracowników Politechniki wypłacanych im w formie stypendiów lub przekazywanych bezpośrednio na pokrycie wydatków związanych z tymi wyjazdami - Kategoria II pkt 21 stanu faktycznego. Dotacje te zostały wyłączone z proporcji na podstawie § 6 rozporządzenia ws. prewspółczynnika (por. objaśnienie do „F” pkt 1 lit. a),
  15. odsetki bankowe - Kategoria II pkt 22 stanu faktycznego. Przychody te mają związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą i nie mają żadnego związku z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu,
  16. odsetki karne z tytułu niedotrzymania terminów płatności przez nabywców od Wnioskodawcy towarów i usług - Kategoria II pkt 23 stanu faktycznego. Przychody te mają związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą i nie mają żadnego związku z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu.

Za stanowiskiem do pyt. 2 przemawia następująca argumentacja:

Stosownie do § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 ws. sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników, dla określenia sposobu obliczenia proporcji uczelnie publiczne mają możliwość stosowania wzoru, zgodnie z którym w liczniku ujmuje się wartość odpowiadającą rocznemu obrotowi z działalności gospodarczej uczelni, pomnożoną przez 100, natomiast w mianowniku - wartość stanowiącą roczny obrót z działalności gospodarczej uczelni powiększony o sumę wykorzystanych przez uczelnię publiczną środków, obejmującą:

  1. dotacje i inne środki o podobnym charakterze przeznaczone w danym roku przez uczelnię na realizację zadań, o których mowa art. 94 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, z wyłączeniem dotacji przeznaczonych na:
    1. zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów w zakresie określonym w art. 173 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz dla doktorantów w zakresie określonym w art. 199 tejże ustawy, jak również realizowane w ramach tej dotacji zadania, o których mowa w art. 94 ust. 2 tej ustawy;
    2. specjalne stypendia naukowe dla studentów i doktorantów, inne niż określone w lit. a.
  2. Środki na finansowanie nauki do wysokości poniesionych kosztów przez uczelnię w danym roku, w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze - przeznaczone na realizację przez tę uczelnię w danym roku, badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej, z wyłączeniem dotacji przeznaczonych na stypendia dla uczestników studiów doktoranckich uczestniczących w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych

-wynikające ze sprawozdania z wykonania planu rzeczowo-finansowego uczelni.

W związku z powyższą regulacją, w celu prawidłowego zakwalifikowania danej dotacji poprzez uwzględnienie jej lub nieuwzględnienie w mianowniku, należy ustalić czy występują przesłanki określone w § 6 ww. rozporządzenia. W mianowniku ujmuje się zatem dotacje przeznaczone na zadania określone przez ustawodawcę w art. 94 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Nie uwzględnia się natomiast dotacji na zadania określone w 173 ust. 1 i 199 ust. 1 w zw. z art. 94 ust. 1 pkt 7 oraz na zadania, o których mowa w art. 94 ust. 2 tej ustawy.

Mając zatem na uwadze przepis § 6 rozporządzenia MF z dnia 17 grudnia 2015 r. w zw. z art. 94 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, do obliczenia prewspółczynnika będą brane pod uwagę:

  1. Dotacje i inne środki o podobnym charakterze, przeznaczone na.
    1. zadania związane z:
      1. kształceniem studentów studiów stacjonarnych,
      2. kształceniem uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich,
      3. kształceniem kadr naukowych,
      4. utrzymaniem uczelni, w tym na remonty;
    2. zadania uczelni wojskowej związane z obroną narodową;
    3. zadania uczelni służb państwowych związane z bezpieczeństwem obywateli i ochroną ludności;
    4. zadania uczelni artystycznej związane z działalnością kulturalną w rozumieniu przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej;
    5. zadania uczelni morskiej związane z utrzymaniem statków szkolnych i specjalistycznych ośrodków szkoleniowych dla kadr morskich;
    6. zadania uczelni kształcącej personel lotniczy dla lotnictwa cywilnego, związane z utrzymaniem powietrznych statków szkolnych i specjalistycznych ośrodków szkoleniowych kadr powietrznych;
    7. zadania związane ze świadczeniami zdrowotnymi, wykonywanymi w ramach kształcenia studentów studiów stacjonarnych w podstawowej jednostce organizacyjnej uczelni medycznej lub innej uczelni publicznej, w której prowadzone jest kształcenie na kierunkach medycznych pod bezpośrednim nadzorem nauczycieli akademickich posiadających kwalifikacje do wykonywania zawodu medycznego właściwego ze względu na treści kształcenia.
    8. zadania związane z prowadzeniem podyplomowego kształcenia w celu zdobywania specjalizacji przez lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, farmaceutów, pielęgniarki i położne oraz przez diagnostów laboratoryjnych;
    9. dofinansowanie lub finansowanie kosztów realizacji inwestycji, w tym służących kształceniu studentów i doktorantów, będących osobami niepełnosprawnymi - realizowanych w szczególności z udziałem środków z budżetu państwa, państwowych funduszy celowych lub środków rozwojowych pochodzących z Unii Europejskiej lub z innych źródeł zagranicznych, o których mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84. poz. 712, z późn. zm.12) oraz ustawie z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. poz. 1146);
    10. zadania związane ze stwarzaniem studentom i doktorantom, będącym osobami niepełnosprawnymi warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia;
      -ile środki te nie stanowią dotacji przeznaczonych na:
      1. zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów i doktorantów (art. 173 i art. 199 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym).
      2. zadania, o których mowa w art. 94 ust. 2 ww. ustawy, tj. zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów i doktorantów (art. 173 i art. 199 ww. ustawy), w ramach której dofinansowane są remonty domów i stołówek studenckich.
  1. Środki na finansowanie nauki do wysokości kosztów poniesionych przez Wnioskodawcę w danym roku, w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki, oraz inne dotacje i środki o podobnym charakterze, przeznaczone na realizację badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej z wyłączeniem dotacji przeznaczonych na stypendia dla uczestników studiów doktoranckich uczestniczących w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych.


Z opisanego stanu faktycznego wynika, iż w celu pozyskania środków na projekty badawcze, zawiązywane są konsorcje, w których Wnioskodawca występuje jako Lider konsorcjum, w związku z czym jedynie pośredniczy w przekazaniu pozyskanych środków do pozostałych podmiotów (członków konsorcjum). W takiej sytuacji określony w rozporządzeniu MF z 17 grudnia 2015 r. symbol „F” obejmuje jedynie te środki, które nie zostały przez Politechnikę przekazane do pozostałych podmiotów wchodzących w skład konsorcjum. W pozostałej części (środki przekazane dalej) są one uwzględniane przez uczelnie, które je otrzymały.

Stanowisko do pytania nr 3

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku wykorzystywania samochodów osobowych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i poza nią, podatek naliczony od wydatków na nabycie towarów i usług związanych z tymi samochodami oblicza się zgodnie z art. 86a, a nie za pomocą prewspółczynnika.

Za takim stanowiskiem przemawia następująca argumentacja:

Zagadnienie związane z wykorzystywaniem pojazdów zarówno do celów „mieszanych” (związanych i niezwiązanych z działalnością gospodarczą) zostało przez ustawodawcę uregulowane w art. 86a ustawy o VAT.

Od 1 kwietnia 2014r. wprowadzone zostało w tym zakresie pewnego rodzaju uproszczenie polegające na przyjęciu zasady, iż niezależnie od tego, w jakiej części pojazd jest wykorzystywany do celów biznesowych, a w jakiej do celów prywatnych, uznaje się, że jest on wykorzystywany w biznesie w 50%, przy czym nie podlega badaniu realne wykorzystywanie takiego pojazdu. Powyższa regulacja została wprowadzona w następstwie Decyzji Wykonawczej Rady z dnia 17 grudnia 2013 r. upoważniającej Rzeczpospolitą Polską do stosowania środków stanowiących odstępstwo od art. 26 ust. 1, lit. a) i art. 168 Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Przyjęcie powyższej zasady oznacza, że podatek naliczony w odniesieniu do wydatków związanych z tymi pojazdami przysługuje do odliczenia właśnie w wysokości 50% kwoty podatku:

  • wynikającego z faktury otrzymanej przez podatnika.
  • należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu usług oraz dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca,
  • należnego z tytułu importu towarów objętych procedurą uproszczoną,
  • wynikającego z dokumentu celnego, deklaracji importowej oraz decyzji wydawanych przez naczelnika urzędu celnego.

W tych wskazanych przez ustawodawcę 50% kwoty podatku naliczonego zawiera się już zatem wykorzystanie tych towarów/usług na cele inne, niż związane z działalnością gospodarczą Sposób dokonywania odliczenia podatku naliczonego w stosunku do wydatków związanych z wykorzystywaniem samochodów do celów „mieszanych” został przez ustawodawcę szczegółowo uregulowany w przytoczonym wyżej art. 86a ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem istnieją dwie możliwości odliczenia podatku:

  • w wysokości 50%, jako uproszczona zasada ogólna,
  • w wysokości 100%. jako przypadek szczególny, przy spełnieniu określonych w ustawie dodatkowych warunków.

Od stycznia 2016 r. zostały natomiast wprowadzone przepisy dot. prewspółczynnika, tj. art. 86 ust. 2a-2h, przy czym art. 86a nie utracił mocy obowiązującej. W związku z powyższym w zakresie dotyczącym pytania 3 należy uznać, że dla obliczenia kwoty podatku naliczonego, o którą można obniżyć podatek należny, zastosowanie ma art. 86a ustawy o VAT.

Stanowisko do pytania nr 4

W przypadku, gdy odpowiedź Organu na pytanie 1 będzie twierdząca, w ocenie Wnioskodawcy, w stosunku do nabycia towarów i usług nie poddających się bezpośredniej alokacji, ale związanych wyłącznie ze świadczeniem usług zakwaterowania w domach studenckich świadczonych na rzecz studentów i doktorantów Politechniki (sprzedaż zwolniona od podatku), jak również usług zakwaterowania na rzecz innych osób (sprzedaż opodatkowana stawką 8%) prawidłowym będzie odliczanie podatku naliczonego przy zastosowaniu wyłącznie współczynnika, o którym mowa w art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy VAT. W konsekwencji nie będzie konieczności stosowania prewspółczynnika.

Za takim stanowiskiem przemawia następująca argumentacja:

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa VAT) - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy VAT.

W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy VAT- kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  • nabycia towarów i usług.
  • dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W sytuacji, gdy podatnik dokonuje zakupów, w stosunku do których przysługuje mu prawo do jego odliczenia i niedających takiego prawa, zastosowanie znajduje przepis art. 90 ust. 1 ustawy VAT. W myśl tego przepisu – w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Mając na uwadze, iż w ramach świadczonych przez Wnioskodawcę usług krótkotrwałego zakwaterowania opodatkowanych i zwolnionych od podatku, nie jest możliwe jednoznaczne przypisanie wydatków z tym związanych do działalności opodatkowanej lub zwolnionej, w celu prawidłowego odliczenia podatku naliczonego, należy zastosować art. 90 ust. 2 ustawy VAT. W myśl tego przepisu, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Sposób ustalenia proporcji określają przepisy art. 90 ust. 3 i 4 ustawy VAT, zgodnie z którymi proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo (ust. 3). Proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej (ust. 4).

Proporcję ustala się zatem jako udział:

  • rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, tzn. wartość transakcji, które zgodnie z art. 86 ust. ustawy, dają podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego (licznik),
  • w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (czyli kwota z licznika), oraz czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, tj. czynności zwolnionych od podatku VAT (mianownik).

Świadczenie przez Politechnikę omawianych usług zakwaterowania w domach studenckich jest zarówno opodatkowana, jak i zwolniona. Wnioskodawca nie ma przy tym możliwości wydzielenia kwot podatku naliczonego przypadających na te czynności. Dokonanie zatem przez Wnioskodawcę tzw. bezpośredniej alokacji (tzn. odrębnego określenia czy podatek wynikający z otrzymanych faktur jest związany z czynnościami opodatkowanymi, czy zwolnionymi) - jest niemożliwe. Wnioskodawca może więc odliczyć tylko tę część podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom dającym prawo do odliczenia.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że Wnioskodawca dokonując zakupów towarów i usług związanych ze świadczeniem usług krótkotrwałego zakwaterowania w domach studenckich, które dotyczą zarówno działalności opodatkowanej, jak i zwolnionej, a jednocześnie nie dających się przyporządkować do poszczególnych rodzajów działalności, podatek naliczony winien odliczyć z uwzględnieniem proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy VAT.

Jednocześnie, nie będzie konieczności dla kwot podatku naliczonego zawartego w towarach i usługach nabywanych na potrzeby świadczenia usług zakwaterowania w domach studenckich, stosowania tzw. prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i dalsze ustawy VAT, ponieważ te towary i usługi są faktycznie wykorzystywane do działalności opodatkowanej i zwolnionej, a zatem działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie ustalenia:

  • czy Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy,
  • prawidłowości obliczenia tzw. prewspółczynnika,
  • czy Wnioskodawca jest zobowiązany do stosowania przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy w stosunku do wydatków związanych z samochodami osobowymi wykorzystywanymi zarówno do celów działalności gospodarczej jak i poza nią,

-jest nieprawidłowe;

  • sposobu odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabytych towarów i usług związanych ze świadczeniem usług krótkotrwałego zakwaterowania w domach studenckich

- jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że z uwagi na ścisłe powiązanie tematyki poruszanej we wniosku, tut. Organ postanowił ująć kwestie dotyczące przedstawionych zdarzeń przyszłych w jednej interpretacji indywidualnej. Przy czym tut. Organ w pierwszej kolejności odniósł się do kwestii objętej zakresem pytania nr 1, następnie do kwestii objętej zakresem pytania nr 3, 4 i 2.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

  1. nabycia towarów i usług,
  2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ww. ustawy, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

  1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
  2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

  1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;
  2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;
  3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;
  4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Zgodnie z art. 86 ust. 2d, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 2e, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Zgodnie z art. 86 ust. 2f, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na podstawie art. 86 ust. 2g, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji – art. 86 ust. 2h.

Powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy, wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Przykładowo:

  • otrzymanie odszkodowań umownych czy odsetek za nieterminowe dokonywanie płatności od kontrahentów,
  • sprzedaż wierzytelności „trudnych”,
  • otrzymanie dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze niemających bezpośredniego wpływu na cenę dostarczanych przez podatnika towarów lub usług przez niego świadczonych lecz wykorzystywanych w całości do wykonywania działalności gospodarczej objętej podatkiem VAT,
  • działania pracodawcy polegające na dokonaniu zakupów od osób trzecich, których nabycie w całości następuje ze środków funduszu tworzonego na podstawie ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych w celu udostępnienia ich nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie osobom uprawnionym na zasadach wymienionych w tej ustawie,
  • obwiązki pracodawcy wynikające z ustawy o związkach zawodowych , np. udostępnienie pomieszczeń i urządzeń technicznych niezbędnych do wykonywania działalności związkowej w zakładzie pracy, itp.

Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT.

Natomiast przez cele inne, rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową).

Z uwagi na powyższe w pierwszej kolejności należy wyjaśnić pojęcia: „działalności gospodarczej” oraz „podatnika” w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak wskazano wyżej, przepis art. 86 ust. 2a ustawy ma zastosowanie w przypadku zakupu towarów i usług wykorzystywanych przez podatnika zarówno do celów działalności gospodarczej jak i do celów pozostających poza taką działalnością (innych niż cele prywatne), których przypisanie w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Na podstawie art. 86a ust. 1 ustawy, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

  1. wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;
  2. należnego z tytułu:
    1. świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,
    2. dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,
    3. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
  3. należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a;
  4. wynikającej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa w art. 33b, oraz z decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34.

Według regulacji art. 2 pkt 34 ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pojazdach samochodowych – rozumie się przez to pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

W świetle art. 86a ust. 2 ustawy o VAT, do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

  1. nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;
  2. używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;
  3. nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Jednakże od tej zasady występują także wyjątki.

I tak, w myśl art. 86a ust. 3 ustawy o VAT, przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

  1. w przypadku gdy pojazdy samochodowe są:
    1. wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub
    2. konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
  2. do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to na mocy art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Proporcję, o której mowa w cyt. wyżej ust. 2, na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Art. 90 ust. 4 ustawy stanowi, że proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

W tym miejscu należy zauważyć, że w świetle art. 90 ust. 5 ustawy do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika – używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.

Natomiast, stosownie do art. 90 ust. 6 ustawy, do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących:

  1. pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych;
  2. usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Zgodnie z art. 90 ust. 8 ustawy, podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30.000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego, w formie protokołu.

Stosownie do przepisu art. 90 ust. 9 ustawy, przepis art. 90 ust. 8, stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna.

Na mocy art. 90 ust. 9a ustawy, przy ustalaniu proporcji zgodnie z ust. 2-6 do obrotu nie wlicza się kwoty podatku.

Stosownie do art. 90 ust. 10 ustawy, w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

  1. przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;
  2. nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu sprawy Wnioskodawca jest państwową szkołą wyższą, działającą na podstawie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym posiada osobowość prawną. W zakresie podatku od towarów i usług jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawca wykonuje czynności niepodlegające opodatkowaniu, czynności zwolnione od podatku oraz czynności opodatkowane, w związku z czym składa deklaracje VAT. Politechnika prowadzi studia pierwszego stopnia (inżynierskie i licencjackie), studia drugiego stopnia (uzupełniające magisterskie), jednolite studia magisterskie, studia trzeciego stopnia - doktoranckie, studia podyplomowe oraz kursy doszkalające.

Do podstawowych zadań Politechniki, wykonywanych w ramach działalności statutowej w szczególności należą:

  1. kształcenie studentów i przygotowywanie ich do wykonywania pracy zawodowej,
  2. prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych,
  3. kształcenie i promowanie kadr naukowych,
  4. upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, techniki i kultury narodowej, również poprzez działalność wydawniczą,
  5. organizowanie kształcenia uzupełniającego dla osób pracujących zawodowo.

Nabywane towary i usługi objęte zakresem pytania nr 1 są wykorzystywane do celów wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wskazał Wnioskodawca, nie jest możliwe przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W tym miejscu wskazać należy na art. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym” zgodnie z którym:

  1. uczelnia jest autonomiczna we wszystkich obszarach swojego działania na zasadach określonych w ustawie;
  2. uczelnie kierują się zasadami wolności nauczania, badań naukowych i twórczości artystycznej.
  3. uczelnie, pełniąc misję odkrywania i przekazywania prawdy poprzez prowadzenie badań i kształcenie studentów, stanowią integralną część narodowego systemu edukacji i nauki.
  4. uczelnie współpracują z otoczeniem społeczno-gospodarczym, w szczególności w zakresie prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych na rzecz podmiotów gospodarczych, w wyodrębnionych formach działalności, w tym w drodze utworzenia spółki celowej, o której mowa w art. 86a, a także przez udział przedstawicieli pracodawców w opracowywaniu programów kształcenia i w procesie dydaktycznym.
  5. organy administracji rządowej i organy jednostek samorządu terytorialnego mogą podejmować decyzje dotyczące uczelni tylko w przypadkach przewidzianych w ustawach.

W myśl art. 6 ust.1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, uczelnia ma w szczególności prawo do:

  1. prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych oraz określania ich kierunków;
  2. współpracy z innymi jednostkami akademickimi i naukowymi, w tym zagranicznymi, w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz wspierania mobilności naukowców;
  3. wspierania badań naukowych prowadzonych przez młodych naukowców, w szczególności przez przeprowadzanie konkursów finansowanych ze środków, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 oraz z 2011 r. Nr 84, poz. 455 i Nr 185, poz. 1092);
  4. prowadzenia kształcenia na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia, jednolitych studiach magisterskich i studiach doktoranckich zgodnie z przysługującymi jej uprawnieniami, w tym:
    1. ustalania warunków przyjęcia na studia, w tym liczby miejsc na kierunkach i formach studiów, z wyjątkiem studiów na kierunkach lekarskim i lekarsko-dentystycznym, w zakresie w jakim mają do nich zastosowanie przepisy wydane na podstawie art. 8 ust. 9,
    2. ustalania programów kształcenia uwzględniających efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, zwanymi dalej „Krajowymi Ramami Kwalifikacji”, dla obszarów kształcenia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2;
  5. prowadzenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń;
  6. wydawania dyplomów ukończenia studiów potwierdzających uzyskanie tytułu zawodowego, świadectw ukończenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń;
  7. potwierdzania efektów uczenia się na zasadach określonych w ustawie.


Stosownie do art. 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności, o której mowa w art. 13 i art. 14, w zakresie i formach określonych w statucie, w szczególności w formie spółek kapitałowych.

Stosownie do art. 13 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym podstawowymi zadaniami uczelni, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 są:

  1. kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej;
  2. wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
  3. prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, świadczenie usług badawczych oraz transfer technologii do gospodarki;
  4. kształcenie i promowanie kadr naukowych;
  5. upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych;
  6. prowadzenie studiów podyplomowych, kursów i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie;
  7. stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
  8. działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;
  9. stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:
    1. procesie kształcenia,
    2. badaniach naukowych.

Jak stanowi art. 14 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym uczelnia może prowadzić domy studenckie i stołówki studenckie.

Władze publiczne, na zasadach określonych w ustawie, zapewniają uczelniom publicznym środki finansowe niezbędne do wykonania ich zadań oraz udzielają pomocy uczelniom niepublicznym w zakresie i formach określonych w ustawie (art. 15 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym).

Natomiast zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym działalność uczelni publicznej jest finansowana z dotacji z budżetu państwa na zadania ustawowo określone oraz może być finansowana z przychodów własnych.

W związku z zakresem opisu sprawy należy wskazać na przepis art. 94 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, zgodnie z którym z budżetu państwa uczelnia publiczna otrzymuje dotacje na zadania związane z:

  1. kształceniem studentów studiów stacjonarnych,
  2. kształceniem uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich,
  3. kształceniem kadr naukowych,
  4. utrzymaniem uczelni, w tym na remonty.

W świetle kolejnych punktów art. 94 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, z budżetu państwa uczelnia publiczna otrzymuje dotacje m.in. na:

  • zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów w zakresie określonym w art. 173 ust. 1 oraz dla doktorantów w zakresie określonym w art. 199 ust. 1 (pkt 7);
  • zadania związane ze stwarzaniem studentom i doktorantom, będącym osobami niepełnosprawnymi warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia (pkt 11).

Uczelnia publiczna w ramach dotacji na pomoc materialną dla studentów i doktorantów, o której mowa w ust. 1 pkt 7, może dofinansować remonty domów oraz stołówek studenckich (art. 94 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym).

W świetle art. 97 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, zasady i tryb finansowania badań naukowych i prac rozwojowych prowadzonych w uczelni, zakwalifikowanych do finansowania ze środków przewidzianych w budżecie państwa na naukę, określa ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki.

Stosownie do art. 173 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym student może ubiegać się o pomoc materialną ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa w formie:

  • stypendium socjalnego;
  • stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych;
  • stypendium rektora dla najlepszych studentów;
  • stypendium ministra za wybitne osiągnięcia;
  • zapomogi.

Zgodnie z brzmieniem art. 199 ust. 1 ww. ustawy, doktorant może otrzymać pomoc materialną w formie:

  1. stypendium socjalnego;
  2. zapomogi;
  3. stypendium dla najlepszych doktorantów;
  4. stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych;
  5. stypendium ministra za wybitne osiągnięcia.

Wobec powyższego należy wskazać, iż uczelnie publiczne w głównym nurcie swojej działalności nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Usługi będące przedmiotem działalności uczelni „narzucone” przepisami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, które są finansowane z budżetu państwa należy kwalifikować jako zadanie publiczne czy też swoistą misję społeczną. Jest to bowiem realizacja zadania, o którym mowa w art. 70 Konstytucji, co prowadzi do uznania, że bezpłatne świadczenie usług edukacyjnych w szkołach publicznych stanowi działalność służącą realizacji konstytucyjnych zadań państwa.

Tym samym zadania realizowane przez Wnioskodawcę, wskazane w art. 94 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, finansowane z dotacji lub innych dopłat o podobnych charakterze nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Natomiast działalność Wnioskodawcy polegająca na świadczeniu usług odpłatnych oraz odpłatnej dostawy towarów stanowi działalność gospodarczą zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższej analizy, w ramach ogółu zadań wykonywanych przez Wnioskodawcę można wyróżnić, te które stanowią działalność gospodarczą, jak i te które wykonywane są w innych celach niż działalność gospodarcza.

Mając na uwadze powyższe ustalenia oraz przepisy ustawy, Organ stwierdza, że w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych przez Wnioskodawcę zarówno do działalności gospodarczej (opodatkowanej i zwolnionej od VAT), jak również do celów innych niż działalność gospodarcza, w przypadku kiedy Wnioskodawca nie ma możliwości przypisania tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, Wnioskodawca będzie zobowiązany w pierwszej kolejności do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu tzw. współczynnika, zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1, iż nie będzie on zobowiązany do stosowania art. 86 ust. 2a-2h ustawy, należało uznać za nieprawidłowe.

Odnośnie pytania nr 3, Wnioskodawca w opisie sprawy podał, iż posiada lub użytkuje samochody osobowe oraz inne niż samochody osobowe pojazdy samochodowe o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, które nie spełniają warunków ich uznania za pojazdy, o których mowa w art. 86a ust 9 ustawy VAT. Użytkując ww. pojazdy samochodowe i samochody osobowe Politechnika z uwagi na nieproporcjonalne do ewentualnych zysków koszty, nie prowadzi ewidencji przebiegu, o której mowa w art. 86a ust. 7 i ust. 8 ustawy VAT uznając tym samym, że są one użytkowane nie tylko na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu. W stosunku do nich nie znajduje zatem zastosowania art. 8 ust. 2 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 5 i ust. 6 ustawy VAT.

W związku z powyższym opisem, Wnioskodawca ma wątpliwość, czy ma obowiązek zastosowania tzw. współczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, do wydatków na nabycie towarów i usług związanych z samochodami osobowymi wykorzystywanymi zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i poza nią.

Jak wskazano wyżej, stosowanie tzw. współczynnik, dotyczy podmiotów, które:

  • dokonują zakupu towarów i usług wykorzystywanych do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (innych niż cele prywatne),
  • nie mogą przyporządkować dokonanego zakupu jako służącego w całości do prowadzonej działalności gospodarczej.

Zatem, tzw. współczynnik, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy nie będzie wyznaczany w przypadku wykorzystywania towarów i usług do celów działalności gospodarczej i celów prywatnych, lecz w przypadku, gdy towary i usługi są wykorzystywane do celów działalności gospodarczej i działalności, która nie jest działalnością gospodarczą (przy czym dla potrzeb tego przepisu nie ujmuje się świadczenia na cele prywatne), jeżeli tych towarów i usług nie można w całości przyporządkować do działalności gospodarczej.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawca samochody osobowe wykorzystuje zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów poza działalnością gospodarczą, w tej sytuacji jest więc obowiązany do wyliczenia podatku naliczonego z zastosowaniem przepisów art. 86 ust. 2a-2h ustawy.

Ponadto, Wnioskodawca wskazał, że stosuje art. 86a ust. 1 ustawy, zatem, jeśli Wnioskodawca wykorzystuje samochody do celów działalności gospodarczej, jak i do celów poza działalności gospodarczą oraz do celów prywatnych to w celu ustalania wysokości podatku naliczonego podlegającego odliczeniu z tytułu wydatków ponoszonych na samochód osobowy, oprócz ww. zasad wynikających z art. 86 ust. 2a ustawy, winien także zastosować uregulowania, o których mowa w art. 86a ustawy.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, iż w przypadku wykorzystywania samochodów osobowych zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i poza nią, podatek naliczony od wydatków na nabycie towarów i usług związanych z tymi samochodami nie oblicza się za pomocą tzw. prewspółczynnika należało uznać za nieprawidłowe.

Odnośnie pytania nr 4, Zainteresowany w opisie sprawy wskazał, iż w prowadzonych przez Wnioskodawcę domach studenckich generowany jest wyłącznie obrót podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj.:

  • z tytułu zakwaterowania w nich studentów i doktorantów Politechniki (usługi zwolnione od podatku).
  • z tytułu zakwaterowania w nich studentów i doktorantów innych uczelni, z którymi Politechnika zawarła umowy dotyczące zakwaterowania swoich studentów i doktorantów (usługi zwolnione od podatku),
  • z tytułu odpłatności za świadczenie usług krótkotrwałego zakwaterowania dla innych niż wymienione wyżej osób, w szczególności młodzieży i studentów w okresie wakacyjnym (usługi opodatkowane).

Wydatki te nie poddają się tzw. bezpośredniej alokacji i nie jest możliwe przyporządkowanie ich do poszczególnych rodzajów czynności (zwolnionych od podatku i opodatkowanych).

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi również kwestia odliczenia nabytych towarów i usług nie poddających się bezpośredniej alokacji, ale związanych wyłącznie ze świadczeniem usług krótkotrwałego zakwaterowania w domach studenckich zarówno na rzecz własnych studentów i doktorantów, którzy płacą za miejsce w akademiku (sprzedaż zwolniona od podatku), jak również na rzecz innych osób (sprzedaż opodatkowana 8% stawką VAT)

Jak już wyżej wskazano, powołany wyżej art. 86 ust. 2a ustawy będzie mieć zastosowanie jedynie do sytuacji, w której nabywane towary i usługi wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Natomiast, jak wynika z opisu sprawy, wszystkie czynności wykonywane w prowadzonych przez Wnioskodawcę domach studenckich generują wyłącznie obrót podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czyli są czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Skoro, wszystkie zakupy objęte zakresem pytania nr 4 służą wyłącznie prowadzonej działalności gospodarczej, to Wnioskodawca, w celu wyliczenia kwoty podatku naliczonego do odliczenia związanej z tymi zakupami, nie będzie miał obowiązku zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy.

W sytuacji gdy podatnik w ramach działalności gospodarczej nabywane towary i usługi wykorzystuje zarówno do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, jak i czynności zwolnionych i nie ma możliwości przyporządkowania podatku naliczonego do określonych czynności, to w tej sytuacji w celu wyliczenia podatku naliczonego podlegającego odliczeniu znajdzie zastosowanie uregulowanie zawarte w art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż w stosunku do nabycia towarów i usług niepoddających się bezpośredniej alokacji, ale związanych wyłącznie ze świadczeniem usług zakwaterowania w domach studenckich świadczonych na rzecz studentów i doktorantów Politechniki (sprzedaż zwolniona od podatku), jak również usług zakwaterowania na rzecz innych osób (sprzedaż opodatkowana stawką 8%) prawidłowym będzie odliczanie podatku naliczonego przy zastosowaniu wyłącznie współczynnika, o którym mowa w art. 90 ust. 2 i ust. 3 ustawy VAT, należało uznać za prawidłowe.

Odnośnie kwestii będącej przedmiotem pytania nr 2, tj. sposobu określenia proporcji należy wskazać, iż w wydanym na podstawie ww. przepisu art. 86 ust. 22 ustawy rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podmiotów (Dz. U. poz. 2193), wskazano w przypadku uczelni publicznych sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez uczelnię działalności i dokonywanych przez nią nabyć (tzw. sposób określenia proporcji), jak również wskazano dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji.

Zgodnie z § 6 ww. rozporządzenia, w przypadku uczelni publicznej, jako sposób określenia proporcji uznaje się sposób ustalony według wzoru:

X= (a x 100)/(A+F)

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X- proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A - roczny obrót z działalności gospodarczej uczelni publicznej,

F - sumę wykorzystanych przez uczelnię publiczną środków obejmującą:

  1. dotacje oraz inne środki o podobnym charakterze przeznaczone w danym roku przez tę uczelnię na realizację zadań wskazanych w art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572. z późn. zm.), z wyłączeniem dotacji przeznaczonych na:
    1. zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów w zakresie określonym w art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz dla doktorantów w zakresie określonym w art. 199 ust. 1 tej ustawy, jak również na realizowane w ramach tej dotacji zadania, o których mowa w art. 94 ust. 2 tej ustawy,
    2. specjalne stypendia naukowe dla doktorantów oraz specjalne stypendia naukowe dla studentów, inne niż określone w lit. a.
  2. środki na finansowanie nauki do wysokości poniesionych kosztów przez uczelnię w danym roku w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2014 r. poz. 1620 oraz z 2015 r. poz. 249 i 1268) oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze - przeznaczone na realizację przez tę uczelnię w danym roku badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej, z wyłączeniem dotacji przeznaczonych na stypendia dla uczestników studiów doktoranckich uczestniczących w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych

-wynikające ze sprawozdania z wykonania planu rzeczowo-finansowego uczelni.

Zgodnie z § 8 ww. rozporządzenia w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w § 3-7, mogą być przyjęte dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy.

W myśl § 2 pkt 4 ww. rozporządzenia, ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o obrocie rozumie się przez to podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:

  1. dokonywanych przez podatników:
    • odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,
    • odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,
    • eksportu towarów,
    • wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
  1. odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.

Wobec powyższego należy wskazać, iż zgodnie z rozporządzeniem w liczniku proporcji liczonej przez uczelnie publiczne należy uwzględnić roczny obrót z działalności gospodarczej.

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z powołanego wyżej przepisu art. 29a ustawy wynika, że podstawa opodatkowania obejmuje wszystko co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy. Do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się również dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, ale tylko takie, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są, czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

W sytuacji, gdy podatnik, w związku z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, otrzymuje dofinansowanie (dotację, subwencję, dopłaty), stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający element podstawy opodatkowania z tytułu danej dostawy lub świadczenia. Kryterium uznania ww. dofinansowań za stanowiące podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja (subwencja, dopłata) dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje (subwencje, dopłaty) niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Zatem podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług stanowią tylko takie dotacje, subwencje, dopłaty, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności (czy też kosztów realizacji konkretnego zadania) nie stanowi podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Wyjaśnić należy, że pojęcie obrotu, o którym mowa w powyższych regulacjach, należy rozumieć jako kwotę należną, a więc kwoty uzyskane ze sprzedaży oraz kwoty dotacji, subwencji, dopłat - mających bezpośredni wpływ na cenę, pomniejszonych o podatek VAT.

Przy czym należy zaznaczyć, że pojęcie odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług łączy się ściśle z pojęciem „wynagrodzenie”, które jest należne z tytułu jego świadczenia na rzecz nabywcy (usługobiorcy).

O wynagrodzeniu w ramach danej sprzedaży można mówić, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego). Za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa). Innymi słowy musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Wynagrodzenie jako świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, ponieważ podstawą opodatkowania jest świadczenie (wynagrodzenie) faktycznie otrzymane (należne), a nie wartość ustalana według kryteriów obiektywnych. Wynagrodzenie takie powinno pozostawać jednak w proporcji do uzyskanej w zamian korzyści, a więc być ekwiwalentne wobec dostarczanego towaru lub świadczonej usługi.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje, co należy rozumieć przez czynność odpłatną jednakże kwestia ta była niejednokrotnie przedmiotem rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył TSUE w wyroku C-102/86 Apple & Pear Development Council v. Commissioners of Customs & Excise „czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”. Należy też zwrócić uwagę na wyrok C-16/93 pomiędzy R.J Tolsma v. Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”. Z kolei w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r., C-154/80 Staatssecretaris van Financien v. Stowarzyszenie spółdzielcze „Cooperatieve Aardappelenbewaarplaats GA” Trybunał stwierdził, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). W konsekwencji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy przy tym podkreślić, że wyznaczając proporcję należy mieć również na względzie ogólne regulacje ustawowe w tym zakresie – w tym zasadę określoną w art. 86 ust. 2g ustawy – zgodnie z którą przy wyliczaniu proporcji przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych i dokonanej analizy należy wskazać, iż roczny obrót z działalności gospodarczej uczelni publicznej (symbol A) obejmuje dokonywane przez uczelnię publiczną:

  • odpłatne dostawy towarów na terytorium kraju (opodatkowane lub zwolnione),
  • odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (opodatkowane lub zwolnione),
  • eksport towarów,
  • wewnątrzwspólnotową dostawę towarów,
  • odpłatne dostawy towarów lub świadczenie usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.

Symbol A nie obejmuje:

  • dostaw towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez uczelnię publiczną do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych uczelni - używanych na potrzeby prowadzonej przez tę uczelnię działalności,
  • transakcji dotyczących:
    • pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,
    • usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7. 12 i 38-41 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.


W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych należy wskazać, iż w liczniku wzoru na obliczenie proporcji Wnioskodawca powinien uwzględnić roczny obrót z tytułu odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju oraz odpłatnego świadczenie usług na terytorium kraju, tj. czynności opodatkowanych podatkiem VAT i zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT. Zgodnie z opisem sprawy, będzie to obrót wskazany w Kategorii I pkt 1 lit. a-j i pkt 2 lit. a-g.

Natomiast środki, które nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie przez uczelnię usług lub dostawę towarów, nie będą brały udziału w wyliczeniu prewspółczynnika. Należą do nich:

  • odsetki bankowe,
  • odsetki karne z tytułu niedotrzymania terminów płatności przez nabywców od Wnioskodawcy towarów i usług.

Nadto w związku z art. 90 ust. 5 i 6 ustawy, roczny obrót z działalności gospodarczej uczelni publicznej nie będzie obejmował:

  • dostaw towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez uczelnię publiczną do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych uczelni – używanych na potrzeby prowadzonej przez tę uczelnię działalności,
  • transakcji dotyczących:
    • pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,
    • usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.


W liczniku proporcji, o którym mowa w § 6 ww. rozporządzenia, Wnioskodawca nie powinien uwzględniać kwot dotacji i środków finansowych wskazanych w Kategorii II. Bowiem jak wynika z okoliczności sprawy, dotacje i środki finansowe wymienione w Kategorii II stanu faktycznego mają charakter kosztowy i nie mają bezpośredniego wpływu na cenę dostarczonych towarów lub świadczonych usług przez Wnioskodawcę oraz nie są związane z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług.

Kwota rocznego obrotu, o którym mowa wyżej powinna się znaleźć zarówno w liczniku jak i w mianowniku wyliczonej proporcji.

Ponadto w mianowniku, oprócz rocznego obrotu z działalności gospodarczej uczelni winny się znaleźć wykorzystane przez uczelnię publiczną środki finansowe z tytułu otrzymanych:

  • dotacji oraz innych środków o podobnym charakterze przeznaczonych w danym roku przez uczelnię na realizację zadań wskazanych w art. 94 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym,
  • środków na finansowanie nauki do wysokości poniesionych kosztów przez uczelnię w danym roku, w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki oraz innych dotacji lub środków o podobnym charakterze - przeznaczonych na realizację przez uczelnię w danym roku badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej,

-wynikające ze sprawozdania z wykonania planu rzeczowo-finansowego uczelni.

Symbolem F we wzorze objęte są wyłącznie środki przeznaczone na badania naukowe, prace rozwojowe i inne zlecone zadania, które nie są wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, tzn.:

  • nie spełniają definicji odpłatnego świadczenia usług, lub
  • mają charakter niekomercyjny, tzn. wskutek ich przeprowadzenia nie jest planowane osiągnięcie wyników mogących być przedmiotem sprzedaży. W związku z tym o włączeniu (bądź niewłączeniu) środków przeznaczonych na dany typ badań czy prac rozwojowych do symbolu F będzie decydowała - dokonana na podstawie obiektywnych przesłanek w oparciu o istniejące dokumenty - ocena czy ich podjęciu towarzyszy założenie, że nie jest planowane (bądź jest planowane) osiągnięcie wyników, które będą przedmiotem sprzedaży.

Środki związane z projektami (badaniami) uznanymi na podstawie obiektywnych przesłanek za niekomercyjne, które w przyszłości mogą jednak podlegać komercjalizacji, powinny być wliczone do symbolu F we wzorze. Natomiast środki finansowe przeznaczone na projekty, które mieszczą się w działalności gospodarczej (wyniki badań są przewidziane do komercjalizacji), nie powinny być wliczane do symbolu F.

Suma wykorzystanych przez uczelnię publiczną środków finansowych nie obejmuje natomiast:

  • dotacji przeznaczonych na zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów w zakresie określonym w art. 173 ust. 1 Prawa o szkolnictwie wyższym oraz dla doktorantów w zakresie określonym w art. 199 ust. 1 tej ustawy, jak również na realizowane w ramach tej dotacji zadania, o których mowa w art. 94 ust. 2 tej ustawy,
  • dotacji przeznaczonych na specjalne stypendia naukowe dla doktorantów oraz specjalne stypendia naukowe dla studentów, innych niż wskazane w odnośniku wyżej,
  • dotacji przeznaczonych na stypendia dla uczestników studiów doktoranckich uczestniczących w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych.

Symbol F nie obejmuje kwot otrzymanych w danym roku środków, które nie zostały „wydatkowane” przez uczelnię w danym roku na wskazane cele. Symbol F nie obejmuje również otrzymanych przez uczelnię publiczną środków, które zostały przez nią przekazane do innych podmiotów, np. w związku z realizacją określonych zadań w ramach konsorcjum.

Mając na uwadze dokonaną wyżej analizę należy wskazać, iż Wnioskodawca w mianowniku proporcji winien uwzględnić (oprócz rocznego obrotu z działalności gospodarczej) wyłącznie sumę wykorzystanych przez uczelnię publiczną środków obejmującą dotacje oraz inne środki o podobnym charakterze przeznaczone w danym roku przez tę uczelnię na realizację zadań wskazanych w art. 94 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz środki na finansowanie nauki do wysokości poniesionych kosztów przez uczelnię w danym roku w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze - przeznaczone na realizację przez tę uczelnię w danym roku badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej, z wyłączeniem dotacji przeznaczonych na stypendia dla uczestników studiów doktoranckich uczestniczących w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych.

Zatem w mianowniku proporcji, jako symbol F, Wnioskodawca – wbrew temu co wskazał we własnym stanowisku - nie powinien ujmować dotacji i środków finansowych wskazanych Kategorii II pkt 17, 18 i 20 stanu sprawy. W opisie stanu faktycznego sprawy Wnioskodawca, nie wskazał bowiem, iż są to dotacje lub inne środki finansowe o podobnym charakterze przeznaczone na realizację zadań wskazanych w art. 94 ust. 1 ustawy jak również, iż są to środki na finansowanie nauki, w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki oraz inne dotacje lub środki o podobnym charakterze - przeznaczone na realizację przez uczelnię w danym roku badań naukowych, prac rozwojowych oraz innych zleconych zadań, których realizacja nie mieści się w działalności gospodarczej.

Nadto w mianowniku, jako symbol F, wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy winny znaleźć się środki związane z projektami (badaniami) uznanymi na podstawie obiektywnych przesłanek za niekomercyjne, które w przyszłości mogą jednak podlegać komercjalizacji.

Z opisu sprawy wynika, bowiem, iż Wnioskodawca otrzymuje środki finansowe z środki finansowe z NCBiR na Program Badań Stosowanych (dalej: PBS), które mogą się zakończyć sukcesem i przynieść Wnioskodawcy przychody z tytułu sprzedaży ich wyników w ramach czynności podlegających opodatkowaniu. Przy czym jak wskazuje Wnioskodawca, w momencie ich otrzymania i później prowadzania badań, nie można przewidzieć, czy badania przyniosą zakładany efekt (Kategoria II pkt 13).

Zatem w świetle wyżej dokonanej analizy środki te winny znaleźć się w mianowniku proporcji i być uwzględnione w symbolu F wzoru na proporcję.

Należy również wskazać, iż w mianowniku proporcji w symbolu F winny zostać ujęte tylko te środki, które zostały wydatkowane przez uczelnie w danym roku na wskazane cele, oraz które wynikają ze sprawozdania z wykonania planu rzeczowo –finansowego uczelni.

Mając na uwadze powyższe, oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 należało uznać je za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytań) Zainteresowanego. Inne kwestie, przedstawione w opisie sprawy jak i we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami wskazanymi we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jednocześnie podkreślić należy, iż tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego zdarzenia przyszłego.

Ponadto należy podkreślić, iż zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem wskazać, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie okoliczności stanu sprawy. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj