Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-2/4511-412/16/MMa
z 10 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 29 marca 2016 r. (data otrzymania 5 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomościach, z których uprzednio został wywłaszczony spadkodawca – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 kwietnia 2016 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomościach, z których uprzednio został wywłaszczony spadkodawca.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 13 maja 1985 r. decyzją Naczelnika Dzielnicy orzeczono o wywłaszczeniu dziadka Wnioskodawcy (E.L.) oraz brata dziadka Wnioskodawcy (S.L) na rzecz Skarbu Państwa z m.in. parcel katastralnych: I. kat. 305/31 o powierzchni 0,0966 ha, I. kat. 305/41 o powierzchni 0,0136 ha, I. kat. 305/40 o powierzchni 0,0230 ha, I. kat. 305/23 o powierzchni 0,0050 ha, I. kat. 305/24 o powierzchni 0,03220 ha, I. kat. 305/12 o powierzchni 0,0052 ha, I. kat. 312/44 o powierzchni 0,0022 ha, I. kat. 312/34 o powierzchni 0,0281 ha, I. kat. 312/43 o powierzchni 0,0137 ha, I. kat. 312/39 o powierzchni 0,0014 ha, I. kat. 307/2 o powierzchni 0,0992 ha na cel budowy magistrali oraz 15 maja 1985 r. decyzją Naczelnika Dzielnicy orzeczono o wywłaszczeniu dziadka Wnioskodawcy (E.L.) i brata dziadka Wnioskodawcy (S.L.) na rzecz Skarbu Państwa m.in. z parcel katastralnych: I. kat. 305/32 o powierzchni 0,3359 ha, I. kat. 305/22 o powierzchni 0,1032 ha, I. kat. 312/38 o powierzchni 0,1045 ha, I. kat. 307/3 o powierzchni 0,6622 ha, I. kat. 307/4 o powierzchni 0,0110 ha na cel budowy ulicy.

Wywłaszczenia dokonano w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości. Wywłaszczone działki stanowiły współwłasność dziadka Wnioskodawcy (E.L.) i brata dziadka Wnioskodawcy (S.L.) każdy w ½ części. Cel wywłaszczenia pod budowę magistrali został wykonany tylko na części wywłaszczonych działek, natomiast cel wywłaszczenia na działkach przeznaczonych pod budowę ulicy nie został zrealizowany. Pismem z 2 kwietnia 1992 r. dziadek Wnioskodawcy (E.L.) zwrócił się o zwrot nieruchomości. Następnie pismem z 28 lutego 1999 r. do wniosku o zwrot nieruchomości dołączył się brat dziadka Wnioskodawcy (S.L.)

W czasie trwania postępowania o zwrot nieruchomości:

• 10 lipca 2010 r. umiera dziadek Wnioskodawcy (E.L.), po którym spadkobiercami są: St. L. i ojciec Wnioskodawcy (T.L.) każdy po ½ części,
• 11 lutego 2013 r. umiera ojciec Wnioskodawcy (T.L.), po którym spadkobiercami są: Wnioskodawca i brat Wnioskodawcy (M.L.) po ½ części,
• 24 września 2013 r. umiera brat dziadka Wnioskodawcy (S.L.), po którym spadkobiercami są: S.C. i Z.F. po ½ części.
  
  

Wszyscy spadkobiercy podtrzymali wniosek o zwrot wywłaszczonych nieruchomości. Decyzją Starosty z 18 sierpnia 2014 r. orzeczono o zwrocie części wywłaszczonych działek, obecnie oznaczonych jako działki: 282/10 o powierzchni 0,1583 ha, 283/3 o powierzchni 0,1330 ha, i 282/7 o powierzchni 0,0006 ha za zwrotem zwaloryzowanego odszkodowania na rzecz niżej wymienionych spadkobierców:

• Z.F. w ¼ części,
  
• S.C. w ¼ części,
  
• St. L. w ¼ części,
  
• M.L. w 1/8 części,
  
• Wnioskodawca w 1/8 części.
  
  

Decyzja Starosty o zwrocie ww. nieruchomości stała się ostateczna z dniem 11 września 2014 r. W dniu 18 grudnia 2015 r. wszyscy ww. spadkobiercy zawarli przedwstępną umowę sprzedaży zwróconych nieruchomości. W dniu 23 marca 2016 r. została zawarta w formie aktu notarialnego umowa sprzedaży zwróconych nieruchomości.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży wywłaszczonej a następnie zwróconej nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361) – źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zasadnicze znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia omawianej sprawy ma kwestia znaczenia pojęcia „nabycia” w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Analiza orzecznictwa sądowego pozwala uznać, że decyzja orzekająca o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości ma przede wszystkim charakter restytucyjny a więc przywracający stan sprzed wywłaszczenia. Drugim istotnym elementem podlegającym interpretacji i determinującym ostateczne rozstrzygnięcie jest ustalenie czy przejście uprawnienia do zwrotu nieruchomości wywłaszczonej w drodze dziedziczenia wprowadza spadkobiercę w ogół uprawnień, jakie przysługiwały spadkodawcy i czy prawnopodatkowa sytuacja spadkobiercy jest taka sama, jaka byłaby spadkodawcy. Spadkobiercy odzyskujący nieruchomość na podstawie decyzji administracyjnej orzekającej o zwrocie powinni być traktowani w taki sam sposób jak wywłaszczeni właściciele. Spadkobiercy nie nabywają praw do nieruchomości, ale prawa te odzyskują. Wnioskodawca uważa zatem, że sprzedaż przez spadkobierców odzyskanej nieruchomości nie powinna być opodatkowana. Spadkobierca powinien być traktowany w ten sam sposób, w jaki byłby traktowany poprzedni właściciel. Inna interpretacja prowadziłaby do konkluzji, że zwrot wywłaszczonej nieruchomości nie przywraca stanu takiego, jaki miałby miejsce, gdyby do wywłaszczenia nie doszło, a więc niweczyło cel określony przez ustawodawcę.

Wnioskodawca wskazał, że taki pogląd ugruntował się też w orzecznictwie NSA i w wyrokach WSA i jako przykład wskazał:

• uchwałę składu siedmiu sędziów NSA sygn. akt FPS 7/96 „Sprzedaż nieruchomości lub jej części zwróconej w trybie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127 ze zm.), nie stanowi źródła przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. „a” ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm.) także wówczas, gdy sprzedaż ta nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił jej zwrot. (…) Przy zwrocie nieruchomości w trybie art. 69 ust. 1 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości nie mamy do czynienia z przeniesieniem na zasadach ogólnych własności nieruchomości na wywłaszczonego uprzednio właściciela; nie jest to też przeniesienie w drodze aktów władczych Skarbu Państwa lub gminy. Zwrot nieruchomości następuje – jak wyżej powiedziano – na podstawie decyzji administracyjnej, która przywraca /restytuuje/ stronę podmiotową stosunku prawnorzeczowego odnośnie do wywłaszczonej nieruchomości do stanu sprzed wywłaszczenia. Nie stanowi więc „nabycia” nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
• Niezależnie od tego Wnioskodawca zauważył, że art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ogranicza w sposób istotny swobodę dysponowania prawem własności i innymi prawami w tym przepisie wymienionymi. Z tej przyczyny, jako przepis o charakterze wyjątkowym, musi być interpretowany ściśle, a wątpliwości prawne powinny być wyjaśniane na korzyść podatnika (wyrok NSA z dnia 18 stycznia 1988 r. III SA 964/87).
• Na koniec należy zwrócić uwagę, że interpretacja, wedle której zwrot nieruchomości w trybie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości stanowi nabycie nieruchomości, prowadziłaby do wniosku, że sprzedaż zwróconej nieruchomości przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił zwrot, jest źródłem przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. „a” ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pogląd ten prowadziłby do sytuacji, w której ten, kto odzyskał wywłaszczoną nieruchomość, byłby w razie jej sprzedaży lub zamiany w innej gorszej sytuacji niż ten kto prawa własności nigdy nie utracił. Rozwiązanie takie mogłoby budzić zasadnicze zastrzeżenia z punktu widzenia zasady równości, wynikającej z art. 1 i art. 67 ust. 2 Konstytucji (przepisy utrzymano w mocy przez art. 77 powoływanej Ustawy konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r.).”
• uchwałę Sądu Najwyższego z 25 stycznia 1996 r. sygn. akt III AZP 31/95 (OSNIAPiUS 1996, nr 14 poz. 194);
• wyrok WSA w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 582/08;
• wyrok WSA w Łodzi sygn. akt I SA/Łd 1257/13, który to odwołuje się do uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 grudnia 1996 r. sygn. akt FPS 7/96. „Uchwała ta została wprawdzie podjęta na gruncie stanu faktycznego dotyczącego nieruchomości zwróconej w trybie art. 69 ust. 1 ustawy z 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991 r. Nr 30 poz. 127), jednak w ocenie sądu rozpoznającego sprawę niniejszą stanowisko w niej wyrażone zachowuje swoją aktualność także na gruncie obecnie obowiązujących przepisów.”
  
  

Wnioskodawca uważa, że jako spadkobierca odzyskujący wywłaszczoną nieruchomość nie nabywa jej i nie ma obowiązku zapłaty podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, dla określenia jego skutków podatkowych, istotne jest ustalenie daty ich nabycia.

W niniejszej sprawie istotna jest więc kwestia ustalenia czy zwrot nieruchomości (udziału w nieruchomościach) stanowi jej nabycie w myśl przywołanego uprzednio art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i z jaką datą.

Stosownie do art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1774 ze zm.) – wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Wywłaszczenie nieruchomości jest zatem instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na jaki dokonano wywłaszczenia. Celem zwrotu jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia.

Stosownie zatem do art. 136 ust. 3 zdanie pierwsze ustawy o gospodarce nieruchomościami – poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

W myśl art. 140 ust. 1 ww. ustawy – w razie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości poprzedni właściciel lub jego spadkobierca zwraca Skarbowi Państwa lub właściwej jednostce samorządu terytorialnego, w zależności od tego, kto jest właścicielem nieruchomości w dniu zwrotu, ustalone w decyzji odszkodowanie, a także nieruchomość zamienną, jeżeli była przyznana w ramach odszkodowania.

Decyzja o zwrocie nieruchomości powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, jednakże nie kreuje tego prawa; przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe. Ma miejsce restytucja stosunków sprzed wywłaszczenia, tj. zwrot prawa własności do nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela lub jego spadkobierców. Innymi słowy w przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w rozpatrywanej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia. W związku z powyższymi wyjaśnieniami należy stwierdzić że jeżeli wywłaszczona nieruchomość jest zwracana następcy prawnemu osoby, której nieruchomość tę wywłaszczono, to prawo do zwrotu tej nieruchomości ma swe źródło w stosunku prawnym, z którego wynika to następstwo prawne. Za datę nabycia takiej nieruchomości dla celów podatkowych należy zatem w odniesieniu do tej osoby przyjąć dzień, w którym osoba taka nabyła uprawnienie po osobie, której nieruchomość tę wcześniej wywłaszczono. W sytuacji gdy tytułem prawnym do nabycia uprawnienia do wywłaszczonej nieruchomości jest spadkobranie, wówczas datą nabycia nieruchomości jest w takim wypadku data śmierci spadkodawcy.

Zgodnie bowiem z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380) – spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotna dla podatku dochodowego jest zatem data stwierdzająca dzień otwarcia spadku czyli data śmierci spadkodawcy.

Rację ma zatem Wnioskodawca, że zwrot wywłaszczonej nieruchomości nie stanowi nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że w przypadku gdy zwrot następuje na rzecz spadkobierców dawnego właściciela, po stronie spadkobierców w ogóle nie dochodzi do nabycia.

Zatem datą nabycia przez Wnioskodawcę udziału w zwróconych nieruchomościach nie jest data ich zwrotu, lecz data nabycia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, po których dziedziczył Wnioskodawca.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że ojciec Wnioskodawcy był jednym ze spadkobierców właścicieli wywłaszczonych nieruchomościach, które na podstawie decyzji wydanej 18 sierpnia 2014 r. zostały zwrócone następcom prawnym dawnych właścicieli. Natomiast Wnioskodawca jest spadkobiercą ojca, który zmarł w 2013 r. Zatem udział w zwróconych nieruchomościach Wnioskodawca nabył w 2013 r. z chwilą śmierci ojca.

W dniu 18 grudnia 2015 r. wszyscy spadkobiercy zawarli przedwstępną umowę sprzedaży zwróconych nieruchomości. Następnie 23 marca 2016 r. została zawarta w formie aktu notarialnego umowa sprzedaży zwróconych nieruchomości.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego. Zgodnie z art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego – umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Natomiast w myśl art. 158 Kodeksu – umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości, zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.

Z kolei art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (umowa przedwstępna), powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej.

Z treści powyższych przepisów wynika, że właściwa umowa sprzedaży może być poprzedzona umową przedwstępną, jednakże umowa przedwstępna nie przenosi własności nieruchomości. Poprzez umowę przedwstępną strony zobowiązują się jedynie do zawarcia w przyszłości przyrzeczonej umowy. Przeniesienie własności nieruchomości następuje z chwilą zawarcia w formie aktu notarialnego ostatecznej umowy rozporządzającej, tj. umowy sprzedaży nieruchomości.

W obliczu powyższego wyjaśnienia należy stwierdzić, że w przypadku Wnioskodawcy datą sprzedaży jest data podpisania przez niego umowy sprzedaży zwróconych nieruchomości. Skoro 23 marca 2016 r. Wnioskodawca sprzedał swój udział w zwróconych nieruchomościach, który nabył w spadku po zmarłym 11 lutego 2013 r. ojcu, a więc przed upływem 5 lat, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to sprzedaż udziału w ww. nieruchomościach stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, bowiem sprzedaż ta miała miejsce przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Do wydatków takich można zaliczyć przykładowo koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.

Stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy – za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Ponadto – zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy – wysokość nakładów, o których mowa powyżej, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Zatem stosownie do przywołanych przepisów stwierdzić należy, że przychodem ze sprzedaży nieruchomości (udziału w nieruchomościach) jest wartość jaka została wyrażona w cenie zawartej w umowie sprzedaży (o ile odpowiada wartości rynkowej) pomniejszona o koszty, o których mowa w art. 19 ust. 1 (tj. koszty odpłatnego zbycia). Przychód ten może zostać pomniejszony o koszty ustalone zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy (tj. koszty uzyskania przychodu), a różnica stanowić będzie dochód.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Podsumowując, należy stwierdzić, że przychód uzyskany przez Wnioskodawcę ze sprzedaży 23 marca 2016 r. udziału w zwróconych nieruchomościach podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż ta nastąpiła przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie.

Nie można przyznać racji Wnioskodawcy, który twierdzi, że jako spadkobierca odzyskujący wywłaszczoną nieruchomość nie nabywa jej i nie ma obowiązku zapłaty podatku. Co prawda Organ nie kwestionuje faktu, że data zwrotu nieruchomości, z których wcześniej byli wywłaszczeni spadkodawcy nie skutkuje w tym momencie nowym nabyciem, lecz nie zgadza się z Wnioskodawcą, że nie ma on obowiązku zapłaty podatku. Wnioskodawca całkowicie pominął fakt, że – jak Organ wyczerpująco wyjaśnił – datą nabycia nieruchomości (udziału w nieruchomościach) w przypadku ich zwrotu następcy prawnemu dawnego właściciela jest data śmierci spadkodawcy, po którym udział w nieruchomościach był dziedziczony, a więc w niniejszej sprawie jest to 2013 r.

Z powyższych względów stanowiska Wnioskodawcy nie można było uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę wyroków wskazać należy, że przywołane wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym czy zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.