Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-419/16-4/MKI
z 30 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn.zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 23 marca 2016 r. (data wpływu 25 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek – uzupełniony pismem z 25 czerwca 2016 r. (data wpływu 28 czerwca 2016 r.) – o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni w dniu 9 grudnia 1999 r. wraz z mężem nabyła do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską działkę nr 43/5.

W czasie trwania związku małżeńskiego dnia 2 listopada 2001 r. Zainteresowana wspólnie z mężem zaciągnęła kredyt hipoteczny przeznaczony na zakup działki.

Na mocy decyzji Wójta Gminy z 7 maja 2008 r. zatwierdzono podział nieruchomości stanowiącej działkę nr 43/5 na następujące działki 43/46, 43/47, 43/48, 43/49.

Dnia 9 czerwca 2010 r. aktem notarialnym Wnioskodawczyni wraz z mężem ustanowili w swoim małżeństwie ustrój rozdzielności majątkowej i dokonali podziału majątku wspólnego o łącznej wartości 1.611.300,00 zł, w skład którego wchodziły:

1. prawo własności, zabudowanej budynkiem mieszkalnym nieruchomości – działki nr 43/49 o obszarze 1,1618 ha o wartości 1.161.800,00 zł,
2. prawo własności niezabudowanej nieruchomości działki nr 43/46 o obszarze 0,4495 ha o wartości 449 500,00 zł,

w ten sposób, że mąż otrzymał na wyłączną własność działkę nr 43/46 o obszarze 0,4495 ha, natomiast Wnioskodawczyni na wyłączną własność działkę nr 43/49 o obszarze 1,1618 ha zabudowaną budynkiem mieszkalnym.

Przy podziale majątku Wnioskodawczyni przejęła do wyłącznej spłaty kredyt hipoteczny i zobowiązała się zwolnić męża z wszelkich zobowiązań wynikających z umowy kredytu hipotecznego z 2 listopada 2001 r., zawartej przez nich w trakcie trwania związku małżeńskiego, którego stan zadłużenia na dzień podziału majątku wynosił 120.730,57 zł. Z tytułu dokonanego podziału majątku wspólnego nie było żadnych spłat i dopłat pieniężnych względem siebie.

Dnia 8 sierpnia 2011 r. nastąpił podział działki nr 43/49, w wyniku czego powstało kilka mniejszych działek: 43/50 zabudowana budynkiem mieszkalnym, 43/51, 43/52, 43/53, 43/54. 43/55, 43/56, 43/57, 43/58, 43/59, 43/60, z czego działki 43/59 i 43/60 zostały wydzielone pod drogę publiczną i z mocy prawa przeszły na własność Gminy.

W dniu 15 lipca 2015 r. Wnioskodawczyni sprzedała część majątku, tj. działkę nr 43/50 o obszarze 0,3570 ha, zabudowaną budynkiem mieszkalnym, za kwotę 250.000,00 zł. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowana podała, że działka nr 43/49 (która powstała w wyniku podziału działki nr 43/5) nabyta przez Wnioskodawczynię w całości na własność w wyniku podziału majątku dokonanego w 2010 r. wchodziła w skład majątku objętego ustawową wspólnością majątkową małżeńską.

Wartość otrzymanego przez Wnioskodawczynię majątku w wyniku podziału była większa niż wartość 1/2 całego majątku dorobkowego objętego ustawową wspólnością majątkową. Na dzień podziału majątku Wnioskodawczyni z mężem byli współwłaścicielami w udziale wynoszącym 1/2 działki zabudowanej budynkiem mieszkalnym nr 43/49, o obszarze 1,1618 ha, o wartości 1.161.800,00 zł oraz działki niezabudowanej nr 43/46, o obszarze 0,4495 ha, o wartości 449.500,00 zł stanowiących ustawowy majątek wspólny o łącznej wartości 1.611.300,00 zł.

W wyniku podziału tego majątku Wnioskodawczyni otrzymała majątek przekraczający jej udział w ustawowym majątku wspólnym, gdyż wartość otrzymanego przez Wnioskodawczynię majątku była większa niż wartość 1/2 całego majątku dorobkowego objętego ustawową wspólnością majątkową. Nabyty na wyłączną własność majątek w drodze podziału majątku wspólnego wynosił 1.161.800,00 zł. Wartość udziału w majątku wspólnym wynosiła połowę wartości majątku wspólnego czyli 805.650,00 zł (1.611.300,00 zł:2). Różnica zatem wynosi 356.150,00 zł (1.161.800,00 zł – 805.650,00 zł). A zatem udział w majątku otrzymanym na skutek podziału z mężem wzrósł o 30,66 %.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu sprzedaży dnia 15 lipca 2015 r. działki nr 43/50 zabudowanej budynkiem mieszkalnym, stanowiącej w części majątek nabyty w drodze zniesienia ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej w dniu 9 czerwca 2010 r. Jeśli tak to w jakiej wysokości?

Zdaniem Wnioskodawczyni:

W myśl art. 9 ust 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie jednak wskazać należy, że dla zastosowania zasad opodatkowania uzyskanych przychodów (dochodów) istotne znaczenie ma data nabycia nieruchomości lub praw.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 2082) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, że niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas jeśli podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Zatem za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, pod warunkiem że wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

W związku z tym, że wartość otrzymanej przez Wnioskodawczynię nieruchomości przekracza udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

Na dzień podziału majątku Wnioskodawczyni oraz mąż byli współwłaścicielami w udziale wynoszącym 1/2 działki zabudowanej budynkiem mieszkalnym nr 43/49 o obszarze 1,1618 ha o wartości 1.161.800,00 zł oraz działki niezabudowanej nr 43/46 o obszarze 0,4495 ha o wartości 449.500,00 zł stanowiących majątek wspólny o łącznej wartości 1.611.300,00 zł.

W wyniku podziału tego majątku Wnioskodawczyni otrzymała majątek przekraczający jej udział w majątku wspólnym, gdyż wartość otrzymanego przez Zainteresowaną majątku była większa niż wartość 1/2 całego majątku dorobkowego.

Aby obliczyć o jaki procent wzrósł udział majątku, należy ustalić następujące elementy.

Nabyty na wyłączną własność majątek w drodze podziału majątku wspólnego wynosił 1.161.800,00 zł.

Wartość udziału w majątku wspólnym wynosiła połowę wartości majątku wspólnego, czyli 805.650,00 zł (1.611.300,00 zł : 2). Różnica zatem wynosi 356.150,00 zł (1.161.800,00 zł - 805.650,00 zł).

A zatem udział w majątku otrzymanym na skutek podziału z mężem wzrósł o 30,66 % (356.15000 zł 1.161.800 zł x 100). Innymi słowy o taki procent wzrósł udział w prawie własności działki nabytej w drodze podziału majątku wspólnego.

Wynika zatem, że działkę zabudowaną budynkiem mieszkalnym, którą Wnioskodawczyni sprzedała w 2015 r. została nabyta przez nią w różny sposób i w różnym czasie:

• w 69,34 % Zainteresowana nabyła w 1999 r., w trakcie trwania związku małżeńskiego,
• w 30,66 % Zainteresowana nabyła w wyniku podziału majątku dorobkowego dnia 9 czerwca 2010 r.
  
  

Należy zatem uznać, że odpłatne zbycie w 2015 r. nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 1999 r (69,34%), w czasie obowiązywania wspólności majątkowej małżeńskiej, nie stanowi źródła przychodu, ponieważ zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym, zbycie tego udziału nastąpiło po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie.

Natomiast odpłatne zbycie ww. nieruchomości, w części odpowiadającej udziałowi, który Zainteresowana nabyła w 2010 r. (30,66%) w wyniku podziału majątku dorobkowego jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy: podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Opodatkowaniu podlegać będzie przychód ze sprzedaży nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi, który Wnioskodawczyni nabyła w 2010 r. w wyniku podziału majątku dorobkowego, tj. 30,66%.

Opodatkowanie nastąpi na podstawie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r.

Natomiast dochodem jest różnica pomiędzy kwotą tak ustalonego przychodu a kosztami jego uzyskania określonymi w art. 22 ust. 6c ustawy. Do kosztów odpłatnego zbycia Wnioskodawczyni może zatem zaliczyć jedynie tę część ewentualnych kosztów, która odpowiada udziałowi nabytemu w 2010 r.

Przejęty przez Wnioskodawczynię kredyt hipoteczny został zaciągnięty przez obojga małżonków. W związku z tym, iż współkredytobiorcą był mąż, to koszty uzyskania przychodu Zainteresowana powinna ustalić uwzględniając fakt, że w zamian za udział przekraczający udział posiadany przez nią w majątku wspólnym przejęła do wyłącznej spłaty dług obciążający nieruchomość, a więc dług, który przed podziałem majątku w równym stopniu obciążał zarówno Zainteresowaną, jak męża.

Z tego powodu za koszt nabycia w 2010 r. udziału przekraczającego udział w majątku wspólnym (30,66%) Wnioskodawczyni może uznać 1/2 obciążenia kredytowego na nieruchomości, który przejęła do wyłącznej spłaty.

W związku z powyższym podstawą obliczenia podatku w oparciu o art. 30e ust. 1 ww. ustawy w skutek sprzedaży nieruchomości w 2015 r. będzie 30,66 % kwoty 250.000,00 zł otrzymanej ze sprzedaży pomniejszona o koszty związane z przejęciem dnia 9 czerwca 2010 w wyniku podziału majątku do wyłącznej spłaty kredytu obciążającego nieruchomość w kwocie 60.365,28 zł (120.730,57 zł : 2).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn.zm.): opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że jeżeli sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw majątkowych określonych w tym przepisie następuje przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw majątkowych następuje po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jak z powyższego wynika, dla opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych decydujące znaczenie ma data oraz sposób nabycia nieruchomości.

Z analizy wniosku wynika, że Wnioskodawczyni nabyła 9 grudnia 1999 r. wraz z mężem do majątku małżeńskiego działkę 43/5. W czasie trwania związku małżeńskiego dnia 2 listopada 2001 r. wspólnie z mężem zaciągnęli kredyt hipoteczny przeznaczony na zakup działki. Na mocy decyzji Wójta Gminy zatwierdzono podział nieruchomości stanowiącej działkę nr 43/5 na następujące działki 43/46, 43/47, 43/48, 43/49. Dnia 9 czerwca 2010 r. aktem notarialnym Wnioskodawczyni wraz z mężem ustanowili w swoim małżeństwie ustrój rozdzielności majątkowej i dokonali podziału majątku wspólnego o łącznej wartości 1.611.300,00 zł, w skład którego wchodziły:

1. prawo własności, zabudowanej budynkiem mieszkalnym nieruchomości – działki nr 43/49 o obszarze 1,1618 ha o wartości 1.161.800,00 zł,
2. prawo własności niezabudowanej nieruchomości działki nr 43/46 o obszarze 0,4495 ha o wartości 449 500,00 zł,

w ten sposób, że mąż otrzymał na wyłączną własność działkę nr 43/46 o obszarze 0,4495 ha, natomiast Wnioskodawczyni na wyłączną własność działkę nr 43/49 o obszarze 1,1618 ha zabudowaną budynkiem mieszkalnym.

Przy podziale majątku Wnioskodawczyni przejęła do wyłącznej spłaty kredyt hipoteczny i zobowiązała się zwolnić męża z wszelkich zobowiązań wynikających z umowy kredytu hipotecznego, którego stan zadłużenia na dzień podziału majątku wynosił 120.730,57 zł. Z tytułu dokonanego podziału majątku wspólnego nie było żadnych spłat i dopłat pieniężnych względem siebie. Dnia 8 sierpnia 2011 r. nastąpił podział działki nr 43/49, w wyniku czego powstało kilka mniejszych działek: 43/50 zabudowana budynkiem mieszkalnym, 43/51, 43/52, 43/53, 43/54. 43/55, 43/56, 43/57, 43/58, 43/59, 43/60, z czego działki 43/59 i 43/60 zostały wydzielone pod drogę publiczną i z mocy prawa przeszły na własność Gminy. W dniu 15 lipca 2015 r. Wnioskodawczyni sprzedała część majątku, tj. działkę nr 43/50 o obszarze 0,3570 ha, zabudowaną budynkiem mieszkalnym, za kwotę 250.000,00 zł.

W myśl art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380, z późn. zm.): współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Istota współwłasności polega bowiem na tym, że współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, a nie o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. Będąca przedmiotem współwłasności rzecz jest niepodzielna i każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy w trakcie trwania współwłasności, a nie jedynie do jej części określonej wielkością jego udziału. Tym samym można też uznać, że prawo do całej rzeczy każdy ze współwłaścicieli nabywa w momencie nabycia udziału w prawie własności. Każdy ze współwłaścicieli ma bowiem jednakowe prawo do całej rzeczy, ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych współwłaścicieli, a mianowicie każdy jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli (art. 206 Kodeksu cywilnego).

Stosownie do art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego: współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z nimi każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności.

W myśl art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego: zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności przez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 2082 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich (majątek wspólny).

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec rozszerzeniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem, w rozumieniu przywołanego powyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy, w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki współwłaścicielowi przysługuje w majątku wspólnym przed podziałem.
  
  

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa w przypadku ich zbycia, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania współwłasności, ale tylko wówczas, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku podziału majątku mieści się w udziale, jaki temu współwłaścicielowi przysługiwał w majątku wspólnym.

Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez małżonka rzeczy przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części rzeczy, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień dokonania podziału majątku wspólnego.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, należy rozpoznać różne sposoby nabycia i dwie różne daty nabycia przez Wnioskodawczynię opisanej nieruchomości – działki nr 43/50 (powstałej w wyniku podziału geodezyjnego działki nr 43/49), którą Zainteresowana sprzedała w 2015 r., czyli:

• w 1999 r., w trakcie trwania związku małżeńskiego do majątku objętego wspólnością majątkową,
• w 2010 r. w wyniku podziału dorobkowego majątku małżeńskiego w części przekraczającej udział Zainteresowanej w majątku wspólnym.
  
  

Należy zatem uznać, że odpłatne zbycie w 2015 r. nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 1999 r. w czasie obowiązywania wspólności majątkowej małżeńskiej nie stanowi źródła przychodu, ponieważ zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zbycie tego udziału nastąpiło po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do nabycia niniejszej nieruchomości przez Zainteresowaną.

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych analizowanej sprzedaży w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w roku 2010, należy wskazać, co następuje.

Odpłatne zbycie ww. nieruchomości, w części odpowiadającej udziałowi, który Zainteresowana nabyła w 2010 r. w wyniku podziału majątku dorobkowego, jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ze sprzedaży tego udziału w nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ zbycie ww. nieruchomości nastąpiło przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym doszło do nabycia niniejszego udziału w nieruchomości przez Zainteresowaną.

Z przedstawionego we wniosku opisu sytuacji wynika, że Wnioskodawczyni na skutek podziału majątku małżeńskiego (wzajemnych rozliczeń między małżonkami) otrzymała więcej niż małżonek.

W związku z tym należy stwierdzić, że nabycie przez Wnioskodawczynię rzeczy w części przekraczającej udział jaki przysługuje jej w majątku dorobkowym małżeńskim, nastąpiło w dniu zawarcia umowy między małżonkami, dotyczącej podziału majątku małżeńskiego. Z uwagi na to, że podziałowi temu nie towarzyszą spłaty i dopłaty należy uznać, że nabycie to ma charakter nieodpłatny.

Reasumując – odpłatne zbycie ww. nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2010 r. stanowi dla Wnioskodawczyni źródło przychodu, do opodatkowania którego zastosowanie znajdują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Zgodnie zaś z art. 30e ust. 1 tej ustawy: od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy: podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W myśl art. 30e ust. 4 omawianej ustawy: po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
   
   

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W myśl art. 45 ust. 1 ww. ustawy: podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 1aa, 7 i 8. Natomiast na podstawie art. 45 ust. 1a pkt 3 tejże ustawy: w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e (PIT-39).

Przechodząc do kosztów uzyskania przychodów należy stwierdzić, że ich ustalenie odbywa się zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

Zgodnie z art. 22 ust. 6c powołanej ustawy: za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, uważa się udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

W świetle powyższego – definicję kosztów uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości ustawodawca precyzuje przez bezpośrednie wskazanie, że koszty takie stanowią m.in. udokumentowane koszty nabycia tej nieruchomości oraz udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Na podstawie art. 22 ust. 6e ww. ustawy: wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Z analizy opisu sprawy wynika, że podziałowi majątku małżeńskiego nie towarzyszą spłaty i dopłaty, zatem należy stwierdzić, że nabycie działki 43/50 zabudowanej budynkiem mieszkalnym w części przekraczającej udział Wnioskodawczyni, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym, ma charakter nieodpłatny.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

W konsekwencji przy sprzedaży działki nr 43/50 zabudowanej budynkiem mieszkalnym – przed upływem terminów, o których mowa w art. 10 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – Wnioskodawczyni nie może uwzględnić kosztów uzyskania przychodów od części nabytej na skutek podziału majątku małżeńskiego, czyli od części przekraczającej udział, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym, skoro żadnych kosztów związanych z jej nabyciem nie poniosła.

Zainteresowana może jedynie uwzględnić jako koszty uzyskania przychodów wydatki poniesione na nabycie składnika majątku – niniejszej działki w trakcie trwania wspólności majątkowej, odnoszące się do części nabytej w trakcie trwania tej wspólności.

Końcowo informuje się, że Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie ma możliwości potwierdzenia prawidłowości wyliczeń przedstawionych we wniosku z uwagi na fakt, że przepis art. 14b ustawy – Ordynacja podatkowa nakłada na organ podatkowy obowiązek wydania interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego. Z uwagi na powyższe nie podlegają urzędowej interpretacji zasady rachunkowego określania (wyliczenia) podstawy opodatkowania na podatek przy rozliczeniu kwoty uzyskanej z analizowanego zbycia, gdyż wykraczałoby to poza zakres interpretacji przepisów prawa podatkowego. Ewentualne przeliczenia, jakich należałoby dokonać, nie należą do kompetencji Organu.

Ponadto, zgodnie z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, to na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu – zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez właściwy rzeczowo organ podatkowy, względnie organ kontroli skarbowej, w toku stosownych postępowań weryfikacyjnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.