Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
1462-IPPB4.4511.1171.2016.2.PP
z 10 stycznia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 10 października 2016 r. (data wpływu 12 października 2016 r.), uzupełniony pismem z dnia 28 listopada 2016 r. (data nadania 29 listopada 2016 r., data wpływu 30 listopada 2016 r.) na wezwanie z dnia 21 listopada 2016 r. (data nadania 22 listopada 2016 r., data doręczenia 25 listopada 2016 r.) Nr 1462-IPPB4.4511.1171.2016.1.PP o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 21 listopada 2016 r. Nr 1462-IPPB4.4511.1171.2016.1.PP wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku.

Pismem z dnia 28 listopada 2016 r. (data nadania 29 listopada 2016 r., data wpływu 30 listopada 2016 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od listopada 2013 r. Wnioskodawczyni nie mieszka z byłym mężem, a od dnia 12 maja 2014 r. Wnioskodawczyni posiada orzeczony rozwód, w którym władzę rodzicielską sąd powierzył Jej, pozostawiając ojcu dziecka prawo współdecydowania o istotnych sprawach, tj. leczenie, edukacja. Były mąż uchyla się od płacenia zasądzonych alimentów, egzekwuje je od niego komornik. Ze względu na urodzonego wcześniaka i konsekwencje tejże sytuacji Wnioskodawczyni musiała zrezygnować z pracy na rzecz opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem. Z tego tytułu otrzymuje tez świadczenie pielęgnacyjne, z którego utrzymuje się i nie może podjąć żadnej pracy.

Ojciec dziecka bez zgody Wnioskodawczyni odlicza ulgę prorodzinną w całości. Ze zwrotu z tytułu ulgi prorodzinnej nie kupuje on nic córce. Ojciec dziecka zgodnie z wyrokiem rozwodowym ma możliwość spotykania się z córką w I i III niedzielę każdego miesiąca w miejscu zamieszkania Wnioskodawczyni od godziny 13 do 15, natomiast od dnia 3 lutego 2016 r. może córkę zabierać do siebie. Były mąż Wnioskodawczyni nie stawia się na wszystkie spotkania z dzieckiem i nadal nie interesuje się sprawami leczenia córki itd. Wnioskodawczyni sama prowadzi opiekę nad dzieckiem przez całą dobę. Wnioskodawczyni podkreśla, że ojciec nawet jeśli pojawi się na spotkaniu z córką trwa ono chwilę i pomimo jej próśb, aby został i pobawił się z córką, ojciec nigdy tego nie chce. Wnioskodawczyni wskazuje, że według przepisów z ulgi prorodzinnej może skorzystać osoba, która sprawuje faktyczną opiekę nad dzieckiem, zamieszkuje z nim, dba o jego duchowy rozwój itd. Natomiast po rozwodzie ulga jest dzielona na obydwoje rodziców do czasu, w którym dziecko spędza pod opieką danego rodzica.

Do tego roku, pomimo wyroku sądu, ojciec dziecka nie zajmuje się dzieckiem podczas odwiedzin, dlatego też Wnioskodawczyni uważa, że ojciec dziecka nie powinien odliczać ulgi prorodzinnej. Wnioskodawczyni wskazuje, że ojciec dziecka nie interesuje się sprawami córki. Nie uznaje jej urodzin, nie interesuje się stanem jej zdrowia. Wnioskodawczyni wskazuje liczne przykłady braku zainteresowania i opieki nad córką ze strony ojca. Były mąż Wnioskodawczyni nie współdecyduje o kwestiach leczenia chorego dziecka, nie pomagał Wnioskodawczyni w znalezieniu lekarza specjalisty, nie stawiał się na spotkania u psychologa dziecięcego (pomimo próśb nie tylko ze strony matki, ale też lekarza). Ojciec nie wie nawet na jakie choroby cierpi jego córka. Nie pomagał również w znalezieniu specjalnego przedszkola. Ojciec nie współfinansował również kosztów leczenia i rehabilitacji córki. Wnioskodawczyni podkreśla również, że nie wypełnia on nie tylko władzy rodzicielskiej, ale i również obowiązku alimentacyjnego. Wnioskodawczyni uważa, że obowiązek alimentacyjny jest niezależny od władzy rodzicielskiej i jej zdaniem spoczywa także na rodzicach pozbawionych władzy rodzicielskiej. Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, że z uwagi na tę sytuacje nie ma możliwości podjęcia jakiejkolwiek pracy, gdyż grozi to utratą pobieranego zasiłku pielęgnacyjnego.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że wniosek dotyczy lat 2014, 2015, 2016 i kolejnych. We wskazanych latach Wnioskodawczyni nie rozliczała się z urzędem skarbowym, gdyż otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z pracy na rzecz opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym. Ponadto w uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, że sytuacja nie zmieniła się i przytoczyła kolejne przykłady, potwierdzające brak wykonywania władzy rodzicielskiej przez ojca. Wnioskodawczyni chodzi z córką do lekarza, na rehabilitację, sama była z córka na turnusie rehabilitacyjnym. Wnioskodawczyni sama ćwiczy i rehabilituje córkę, kupuje jej specjalistyczne buty ortopedyczne. Podczas pobytu córki w szpitalu, wyłącznie ona opiekowała się nią. Wnioskodawczyni wskazała jednoznacznie, że ojciec dziecka nie współdecyduje o zakresie, formach leczenia dziecka oraz nie zajmuje się nią. Całość opieki nad niepełnosprawną córką sprawuje Wnioskodawczyni.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni może skorzystać z odliczenia całej kwoty ulgi prorodzinnej, gdyż to ona sprawuje całodobową opiekę nad córką?
2. Czy były mąż Wnioskodawczyni może odliczać całość ulgi prorodzinnej, skoro nie sprawuje faktycznej opieki nad córką i bierze bezprawnie ulgę?
   
   

Przedmiotowe rozstrzygnięcie dotyczy pytania nr 1. W zakresie pytania nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni uważa, że to ona sprawuje faktyczną opiekę nad dzieckiem i dlatego to jej w całości przysługuje ulga prorodzinna. Zdaniem Wnioskodawczyni samo utrzymywanie kontaktów z dzieckiem, czy obowiązek alimentacyjny jest niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach pozbawionych władzy rodzicielskiej. Tym samym, zdaniem Wnioskodawczyni, w przypadku rodzica małoletniego dziecka o prawie do ulgi decyduje faktycznie sprawowana władza rodzicielska, a nie alimentacyjna, stąd samo posiadanie władzy rodzicielskiej w wyroku bez jej wykonywania jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowego odliczenia i stąd też Wnioskodawczyni uważa, że jej były mąż niewłaściwie odliczał ulgę prorodzinną. Wnioskodawczyni uważa, że to jej przysługuje prawo do odliczenia ulgi w całości w przeszłości i w przyszłości, gdyż ona poświęciła się dla dziecka i stara się, aby wyszło ono z niepełnosprawności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władze, pełnił funkcje albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:
   
   1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
      
   2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. A;
2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;
   
3. trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:
   1. 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
      
   2. 166,67 zł na trzecie dziecko,
      
   3. 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
   
   
   

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
   
   

W świetle art. 27f ust. 6 przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Z art. 27f ust. 7 wynika natomiast, że przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Stosownie do art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym nie korzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Treść art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3 wskazuje, że odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzymywał dzieci pełnoletnie:

• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
  

• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej,
  

• w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego lub sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.
  
  
  

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788, z późn. zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Podkreślenia wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni jednoznacznie wskazała, że sama wykonuje faktyczną władzę rodzicielską, samodzielnie podejmuje wszystkie decyzje odnośnie leczenia oraz edukacji dziecka. Ojciec dziecka nie wykonuje faktycznej władzy rodzicielskiej, nie podejmuje żadnych istotnych decyzji odnośnie dziecka, nie współdecyduje o formach leczenia i nie podejmował żadnych innych decyzji mających wpływ na rozwój dziecka. Pomijając sporadyczne widzenia z córką, ojciec dziecka nie sprawował faktycznej opieki nad dzieckiem.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego, uznać należy, że skoro w stosunku do małoletniego dziecka tylko Wnioskodawczyni wykonuje władzę rodzicielską bez udziału drugiego z rodziców – to wówczas tylko Ona ma możliwość skorzystania z całości ulgi z tytułu wychowywania dziecka. Zatem w przedmiotowej sprawie, Wnioskodawczyni przysługiwało we wskazanym okresie prawo do dokonywania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości na małoletnią córkę.

Biorąc pod uwagę powyższe stanowisko Wnioskodawczyni jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.